Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (280.63 KB, 4 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<i><b> Tơn Nữ Bích Vân</b></i>
Với kiến thức lớp 6, ta chứng minh được một số tính chất sau:
<b>Thật vậy:</b>
<b>Tính chất 2:</b> Giả sử N = k2 và k = ax by cz...(a, b, c... là số nguyên tố) thì
N = (ax<sub> b</sub>y<sub> c</sub>z<sub>...)</sub>2<sub> = a</sub>2x<sub> b</sub>2y<sub> c</sub>2z<sub>...</sub>
Suy ra:
Số chính phương a 2 a 4
Số chính phương a 3 a 9
Số chính phương a 5 a 25 ; ...
<b>Tính chất 3</b>: N = axbycz... thì số ước số của nó bằng (x+1)(y+1)(z+1)...
- Nếu N là số chính phương thì x, y, z... chẵn nên x+1, y+1, z+1... lẻ, do đó số
ước số của N là số lẻ.
- Nếu số ước số của N là số lẻ thì (x+1) (y+1) (z+1)... lẻ nên các thừa số x+1,
y+1, z+1... đều lẻ, suy ra x, y, z,... chẵn.
Đặt x = 2m, y = 2n, z = 2p (m, n, p N) thì N = a2m<sub>b</sub>2n<sub>c</sub>2p <sub>= (a</sub>m<sub> b</sub>n<sub> c</sub>p<sub>)</sub>2<sub> nên N là </sub>
số chính phương.
<i><b>Bài tập 1</b>: </i>Cho 4 chữ số 0, 2, 3, 4. Tìm số chính phương có 4 chữ số gồm cả
4 chữ số trên
<i><b>Giải:</b></i>
Gọi số chính phương cần tìm là n2
<b>Số chính phương chỉ có thể tận cùng bằng 0, 1, 4, 5, 6, 9, không thể</b>
tận cùng bằng 2, 3, 7, 8
<b>Khi phân tích ra thừa số nguyên tố, số chính phương chỉ chứa các</b>
<b>thừa số nguyên tố với số mũ chẵn</b>, không chứa các thừa số nguyên tố
với số mũ lẻ.
Số chính phương khơng tận cùng bằng 2, bằng 3.
Nếu số chính phương tận cùng bằng 0 thì phải tận cùng bằng một số chẵn chữ số
0.
Do đó : n2<sub> lập bởi 4 chữ số 0, 2, 3, 4 phải tận cùng bằng 4, suy ra: n</sub>2 <sub>⋮</sub><sub>2</sub>
Số chính phương chia hết cho 2 thì phải chia hết cho 4, do đó n2<sub> tận cùng bằng</sub>
04 hoặc 24.
Xét các số 2304; 3204; 3024 ta có : 2304 = 482
Vậy: Số phải tìm là 2304.
<i><b>Bài tập 2:</b></i> Tìm số tự nhiên có 2 chữ số biết rằng khi nhân nó với 135 ta được
một số chính phương
<i><b>Giải:</b></i>
Gọi số phải tìm là A, ta có 135A = a2<sub> (a N) hay 3</sub>3<sub>.5.A = a</sub>2<sub>. Số chính phương</sub>
chỉ chứa các thừa số nguyên tố với số mũ chẵn nên A = 3 . 5 . k2<sub> (k N)</sub>
Với k = 1 thì A = 15
k = 2 thì A = 60
k 3 thì A 135, có nhiều hơn 2 chữ số nên loại.
Vậy: Số phải tìm là 15 hoặc 60
<i><b>Bài tập 3: </b></i>Các số sau có chính phương khơng ?
a) A = 3 + 32<sub> + 3</sub>3<sub> + ... + 3</sub>2008
b) M = 112001 <sub>+ 11</sub>2002 <sub>+ 11</sub>2003 <sub>+ 11</sub>2004<sub> + 11</sub>2005<sub> + 11</sub>2006<sub> + 11</sub>2007
<i><b>Giải:</b></i>
a) Ta biết rằng số chính phương chia hết cho 3 thì phải chia hết cho 9.
A chia hết cho 3 nhưng chia cho 9 dư 3
(vì A = 3 + 32<sub> (1 + 3+ 3</sub>2<sub> + ... + 3</sub>2006<sub>) )</sub>
Do đó A khơng là số chính phương.
b) Ta cọ (X1)<i>n</i> có tận cùng là 1 nên mỗi số hạng của tổng đều tận cùng bằng 1
Do đóï M = A1 + B1 + C1 + D1 + E1 + F1 + G1 có tận cùng
bằng 7 nên khơng là số chính phương.
<i><b>Bài tập 4: </b></i>Tìm số nguyên tố ab (a > b > 0) sao cho ab - ba là số chính
phương
<i><b>Giải:</b></i>
ab <sub>- </sub> ba <sub> = (10a + b) - (10b + a) = 9a - 9b = 9 (a - b) = 3</sub>2<sub> (a - b)</sub>
- Với a - b = 1 thì ab {21; 32; 43; 54; 65; 76; 87; 98}
Loại các hợp số 21 <sub></sub> 3, 32 <sub></sub> 2; 54 <sub></sub> 2; 65 <sub></sub> 5; 76 <sub></sub> 2; 87 <sub></sub> 3; 98 <sub></sub> 2
còn 43 là số nguyên tố.
- Với a - b = 4 thì ab {51; 62; 73; 84; 95}
Loại các hợp số 51 <sub></sub> 3; 62 <sub></sub> 2; 84 <sub></sub> 2; 95 <sub></sub> 5, còn 73 là số nguyên tố.
Vậy ab = 43 hoặc 73. Khi đó ab - ba = 43 - 34 = 9 = 32
hoặc ab - ba = 73 - 37 = 36 = 62
<i><b>Bài tập 5: Tìm tất cả các số có 4 chữ số sao cho mỗi số vừa là số chính phương vừa</b></i>
là một lập phương.
<i><b>Giải:</b></i>
Gọi số chính phương phải tìm là abcd
(a, b, c, d N, 0 b, c, d 9, 0 < a 9)
Ta có: abcd = x2<sub> = y</sub>3 <sub> (1)</sub>
Với x, y N và 31< x < 100; 10 y 21 (2)
Từ (1) ta suy ra y cũng là một số chính phương và từ (2) ta suy ra y = 16
Do đó : abcd = 163<sub> = 4096 = 64</sub>2
Vậy số phải tìm là 4096
Xin mời thử sức với các bài tốn sau:
1. Tìm số chính phương có 4 chữ số gồm cả 4 chữ số 2, 0, 3, 5
2. Các tổng sau có là số chính phương khơng ?
a) 1010<sub> + 8</sub> <sub>c) 10</sub>10<sub> + 5</sub>
3. Chứng tỏ các số sau khơng là số chính phương
a) abab b) abcabc c) ababab
4. Tìm số nguyên tố ab sao cho ab + ba là số chính phương.
5. Viết dãy số tự nhiên từ 1 đến 101 làm thành số A
a) A có là hợp số khơng?
b) A có là số chính phương khơng?