Giáo án Lớp 1 - Tuần 34 - Nguyễn Thu Hằng

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Giáo án Ngữ Văn. - Khối 11 -. Chương trình chuẩn. Ngày soạn: .................................... Ngày dạy: Lớp: .....................ngày..........tháng................năm................. Lớp: .....................ngày..........tháng................năm................. Lớp: .....................ngày..........tháng................năm.................. TiÕt 1, §äc v¨n VÀO PHỦ CHÚA TRỊNH (Trích “Thượng kinh kí sự”). I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Giúp học sinh: - Cảm nhận được giá trị hiện thực sâu sắc của tác phẩm cùng thái độ vµ tÊm lßng cña mét danh y qua viÖc ph¶n ¸nh cuéc sèng, cung c¸ch sinh ho¹t n¬i phñ chóa TrÞnh; HiÓu được đặc điểm bút pháp kí sự của tác giả qua đoạn trích. 2. Kĩ năng: - RÌn luyÖn HS kÜ n¨ng kh¸i qu¸t , tæng hîp, ph©n tÝch. 3. Thỏi độ: GDHS có lối sống đạo đức tốt trong mối quan hệ giữa con người với con người trong cuéc sèng. II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS: 1. Giáo viên: đọc SGK + SGV; Thiết kế bài dạy: Chuẩn bị chân dung Lê Hữu Trác. 2. Häc sinh: §äc vµ chuÈn bÞ bµi theo hÖ thèng c©u hái SGK. III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: Hoạt động 1: 1. Kiểm tra bài cũ:(Ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sự chuẩn bị sách vở của học sinh) Câu hỏi: Nội dung trả lời: Tên học sinh trả lời: 1. Tên:..........................................Lớp:................Điểm:.................. 2. Tên:..........................................Lớp:................Điểm:................... 3. Tên:..........................................Lớp:................Điểm:................... 2. Nội dung bài mới: Nói tới người thầy dạy học mẫu mực, chúng ta nghĩ tới Chu Văn An. Nhắc tới người thầy thuốc giỏi, chúng ta nhớ tới Hải Thượng Lãn Ông - Lê Hữu Trác. Hải Thượng Lãn Ông không chỉ là một thầy thuèc giái mµ cßn lµ nhµ th¬, nhµ v¨n cã tµi.§Ó thÊy ®­îc, ta t×m hiÓu ®o¹n Vµo phñ chóa TrÞnh trÝch trong tác phẩm Thượng kinh kí sự. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Néi dung ghi BẢNG. I. T×m hiÓu chung. Hoạt động 2:(20’). 1. T¸c gi¶:. (HS đọc SGK). HS trả lời theo phần tiểu dẫn sgk.. (?) H·y tr×nh bµy nh÷ng nÐt chÝnh vÒ cuộc đời Lê Hữu Tr¸c?(4’). - Sinh năm 1720 mất năm 1791, hưởng thọ 71 - Sinh năm 1720 mất năm 1791, hưởng thọ 71 tuổi tuæi. Quª: sgk/3 Tên hiệu là Hải Thượng Lãn Ông (ông già lười - Quê:. (Lười không phải đối. - Tên hiệu là Hải Thượng Lãn Ông. ở đất Thượng Hồng).. GV: Nguyễn Thanh Lương. Năm học 2009 - 2010 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giáo án Ngữ Văn lËp víi ch¨m chØ mµ kh«ng nghÜ g× vµ lo tÝnh vÒ con ®­êng danh väng). - Khối 11 -. Chương trình chuẩn. - Gia đình có truyền thống học hành thi cử, đỗ (ông già lười ở đất Thượng Hồng). đạt làm quan. Cha đẻ là quan Hữu Thị Lang Bộ - Gia đình có truyền thống học hành Công. Lê Hữu Trác là con thứ 7 nên còn có tên là thi cử, đỗ đạt làm quan. Chiêu Bảy. Gần ba mươi tuổi Lê Hữu Trác về sống tại quê mẹ thuộc xứ Đầu Thượng, xã Tình Diễm, huyện Hương Sơn tỉnh Hà Tĩnh.. - Lª H÷u Tr¸c kh«ng chØ ch÷a bÖnh giái mµ cßn soạn sách, mở trường, truyền bá y học. Sự nghiệp (?) Cã nh÷ng hiÓu của ông được tập hợp trong bộ Hải Thượng y biÕt g× vÒ sù nghiÖp t«ng t©m lÜnh gåm 66 quyÓn biªn so¹n trong thêi Lª H÷u Tr¸c?(7’) gian gÇn 40 n¨m. §©y lµ t¸c phÈm y häc xuÊt s¾c nhất trong thời trung đại. Quyển cuối cùng trong bộ sách này là một tác phẩm văn học đặc sắc Thượng kinh kí sự.. 2. Sù nghiÖp: - Lª H÷u Tr¸c ch÷a bÖnh giái, so¹n sách, mở trường, truyền bá y học. - Thượng kinh kí sự đánh dấu sự phát triÓn cña thÓ kÝ ViÖt Nam thêi trung đại.. - Thượng kinh kí sự đánh dấu sự phát triển của thể kí Việt Nam thời trung đại.Tác phẩm hoàn thµnh vµo th¸ng 8/1783. ë thiªn kÝ sù nµy, t¸c gi¶ đã kết hợp nhiều bút pháp, như: du kí, nhật kí, hồi kí, kí phong cảnh, kí ghi người, ghi việc … - T¸c gi¶ ghi l¹i c¶m nhËn cña m×nh b»ng m¾t thÊy, tai nghe tõ khi nhËn ®­îc lÖnh vµo kinh ch÷a bÖnh cho ThÕ tö C¸n. tõ khi nhËn ®­îc lÖnh vµo kinh ch÷a bÖnh cho ThÕ tö C¸n ngµy 12 - T¸c gi¶ ghi l¹i c¶m nhËn cña m×nh tháng giêng năm Nhâm dần (1782), cho đến lúc bằng mắt thấy, tai nghe... xong việc về tới tại Hương Sơn ngày 2 tháng 11. Tæng céng lµ 9 th¸ng 20 ngµy. T¸c phÈm më ®Çu bằng cảnh sống ở Hương Sơn của một ẩn sĩ lánh đời. Bỗng có lệnh triệu vào kinh. Lãn Ông buộc ph¶i lªn ®­êng. Tõ ®©y mäi sù viÖc diÔn ra theo thời gian và đè nặng lên tâm trạng của tác giả. Thượng kinh kí sự khẳng định Lê Hữu Trác còn lµ nhµ v¨n, nhµ th¬.. ->Thượng kinh kí sự khẳng định Lê H÷u Tr¸c cßn lµ nhµ v¨n, nhµ th¬. 3. Khái niệm về thể kí Trung đại (?) Thế nào là thể - Kí là loại hình văn xuôi tự sự dùng để ghi chép Việt Nam kÝ(3’) về hiện thực con người, cảnh vật đồng thời thể - Kí là loại hình văn xuôi tự sự dùng hiện cảm xúc chân thật của người viết. để ghi chép về hiện thực con người, cảnh vật đồng thời thể hiện cảm xúc (?) Kí Trung đại Việt - Kí Trung đại Việt Nam bắt đầu bằng tác phẩm: chân thật của người viết. Nam bắt đầu bằng tác “Công dư tiệp kí” của Vũ Phương Đề (thế kỉ - Kí Trung đại Việt Nam bắt đầu phÈm nµo? T¸c phÈm XVIII) lµ t¸c phÈm më ®Çu cho thÓ kÝ ë ViÖt b»ng t¸c phÈm: nào là hoàn thiện Nam. Sau đó là: “Cát Xuyên tiệp bút” của Trần TiÕn, “B¾c hµnh tïng kÝ” cña Lª Quýnh, “Vò nhÊt?(3’) trung tuú bót” cña Ph¹m §×nh Hæ. Nh­ng ph¶i (HS đọc SGK). (HS đọc SGK) trả lời. GV: Nguyễn Thanh Lương. Năm học 2009 - 2010 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Giáo án Ngữ Văn. - Khối 11 -. Chương trình chuẩn. đến “Thượng kinh kí sự” của Lê Hữu Trác mới thùc sù lµ t¸c phÈm kÝ hoµn chØnh. - Yêu cầu với người viết kí phải quan (?) Từ đó yêu cầu của - Yêu cầu với người viết kí phải quan sát nhạy sát nhạy bén, giàu trí tưởng tượng. bén, giàu trí tưởng tượng. Đặc biệt phải có xúc người viết kí? c¶m ch©n thµnh. - sgk.. (HS đọc văn bản và chú 4. §äc - gi¶i nghÜa tõ khã: - §äc chËm r·i, thÓ hiÖn ®­îc nh÷ng suy nghÜ thÝch) của tác giả trước uy quyền và cuộc sống của phủ (?) Theo em v¨n b¶n chóa TrÞnh. nên đọc như thế nµo?(3’) (?) Nêu vị trí đoạn - Đến kinh đô. Lê Hữu Trác được xếp đặt ở nhà người 5. VÞem trÝ cña ®o¹n QuËn trÝch: Huy trÝch?(2’) - Hoàng Đình Bảo. Sau đó tác giả được đưa vào phủ chóakinh Trịnhđô, đểSau kh¸m - §Õn đó tác giả được bệnh cho Thế tử Cán. Đoạn trích này bắt đầu từ đó.đưa vào phủ chúa Trịnh để khám bÖnh cho ThÕ tö C¸n. (?) Theo em đoạn - Tác giả ghi lại một cách sinh động, chân thực trích đã đề cập đến về cuộc sống xa hoa uy quyền của chúa Trịnh. vấn đề gì? Đồng thời bộc lộ thái độ xem thường danh lợi và khẳng định y đức của mình.. - Tác giả ghi lại một cách sinh động, ch©n thùc vÒ cuéc sèng xa hoa uy quyÒn cña chóa TrÞnh. II. §äc - hiÓu:. Hoạt động 3:(17’) (?) Tác giả đã làm như thế nào để miêu t¶ quang c¶nh cña - Bậc danh y tuổi cao, tài lớn đã nhìn thấy và ghi phñ Chóa? l¹i quang c¶nh ë phñ chóa TrÞnh S©m. (?) Quang c¶nh vµ cuéc sèng ®Çy uy quyÒn cña chóa TrÞnh ®­îc miªu t¶ nh­ thÕ nµo?. - Nội dung đề cập đến:. 1. C¶nh sèng xa hoa ®Çy uy quyền của chúa Trịnh và thái độ cña t¸c gi¶ :. §ã lµ c¶nh cùc k× xa hoa, tr¸ng lÖ vµ næi lªn quyÒn uy tét bËc cña nhµ §ã lµ c¶nh cùc k× xa hoa, tr¸ng lÖ vµ næi lªn Chóa. quyÒn uy tét bËc cña nhµ Chóa. + Vµo phñ Chóa ph¶i qua nhiÒu lÇn + Vµo phñ Chóa ph¶i qua nhiÒu lÇn cöa cöa... ...vµ “nh÷ng d·y hµnh lang quanh co nèi nhau liªn tiÕp”. “§©u ®©u còng lµ c©y cèi um tïm chim kªu rÝu rÝt, hoa ®ua th¾m, giã ®­a thoang + Trong phñ Chóa: thoảng mùi hương...). + Trong khuôn viên phủ Chúa: “người giữ cửa truyền báo rộn ràng, người có việc quan qua lại nh­ m¾c cöi”. Bµi th¬ ghi l¹i c¶m nhËn cña t¸c giả để minh chứng cho cảnh sống xa hoa, uy quyÒn cña phñ Chóa.. (?) Néi cung miªu t¶ gåm nh÷ng g×?. “Lính nghìn cửa vác đòn nghiêm ngặt C¶ trêi Nam sang nhÊt lµ ®©y”.. + Néi cung: ®­îc miªu t¶ gåm nh÷ng chiÕu gÊm, + Néi cung: chiÕu gÊm, mµn lµ, sËp màn là, sập vàng, ghế rồng, đèn sáng lấp vàng, ghế rồng, đèn sáng lấp lánh, ... lánh,hương hoa ngào ngạt, cung nhân xúm xít,. GV: Nguyễn Thanh Lương. Năm học 2009 - 2010 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Giáo án Ngữ Văn. - Khối 11 -. Chương trình chuẩn. mặt phấn áo đỏ... (?) Về nghi thức để th¨m bÖnh cho ThÕ tö, theo c¸ch miªu t¶ cña Lª H÷u Tr¸c cã gì đặc biệt?. + ¡n uèng th× “M©m vµng, chÐn b¹c, Lª H÷u + VÒ nghi thøc: Tr¸c ph¶i qua nhiÒu thñ tôc míi ®­îc vµo th¨m + ¡n uèng th× “M©m vµng, chÐn b¹c, bÖnh cho ThÕ tö. đồ ăn toàn của ngon vật lạ”. + VÒ nghi thøc: ... + VÒ nghi thøc: ... Nào là phải qua nhiều cửa, phải chờ đợi khi có lÖnh míi ®­îc vµo. “Muèn vµo ph¶i cã thΔ vµo đến nơi, người thầy thuốc Lê Hữu Trác phải “lạy bèn l¹y”, kh¸m bÖnh xong ®i ra còng ph¶i “l¹y bèn l¹y”.. => Phñ chóa TrÞnh thËt léng lÉy, (?) Qua c¸ch miªu t¶ => TÊt c¶ nh÷ng chi tiÕt trªn cho người đọc nhËn sang träng, uy nghiªm. c¸c chi tiÕt trong phñ thÊy phñ chóa TrÞnh thËt léng lÉy, sang träng, uy chúa Trịnh để nói lên nghiêm. Lời lẽ nhắn tới chúa Trịnh và Thế tử đều ®iÒu g×? phải hết sức cung kính (thánh thượng, ngự, yết kiÕn, hÇu m¹ch...). Chóa TrÞnh lu«n lu«n cã “phi tÇn chÇu chùc” xung quanh. T¸c gi¶ kh«ng thÊy mÆt Chóa mµ chØ lµm theo mÖnh lÖnh cña Chóa do quan Chánh đường truyền đạt lại. Xem bệnh xong chỉ được viết tờ khải để dâng lên Chúa. Nghiêm đến nỗi tác giả phải “Nín thở đứng chờ ở xa”. (?) Em h·y nhËn xÐt - §ã lµ tµi quan s¸t tØ mØ, ghi chÐp trung thùc, t¶ - §ã lµ tµi quan s¸t tØ mØ, ghi chÐp về nghệ thuật miêu tả cảnh sinh động giữa con người với cảnh vật. trung thực, tả cảnh sinh động giữa cña nhµ v¨n? Thuật lại sự việc theo trình tự diễn ra. Ta có cảm con người với cảnh vật. gi¸c, t¸c gi¶ kh«ng hÒ thªm th¾t, h­ cÊu mµ c¶nh vËt, sù viÖc cø hiÖn ra mån mét. Ng«n ng÷ gi¶n dị, mộc mạc. Đằng sau bức tranh và con người ấy chứa đựng, dồn nén bao tâm sự của tác giả. (?) Thái độ của tác gi¶ béc lé nh­ thÕ nào trước quang cảnh ë phñ chóa.. - Với tư cách của một người: “Vốn con quan, sinh trưởng ở chốn phồn hoa, chỗ nào trong cấm thành mình cũng đã từng biết. Chỉ có nh÷ng viÖc trong phñ chóa lµ m×nh chØ míi nghe nói thôi”. Bước chân tới đây tác giả không bộc lộ trực tiếp thái độ. Song ngòi bút sắc sảo, ghi l¹i nh÷ng g× m¾t thÊy, tai nghe cña t¸c gi¶, người đọc nhận ra thái độ của người cầm bút. Tác giả tỏ ra dửng dưng trước những quyến rũ của vật chất. Ông sững sờ trước quang cảnh của phủ chúa. “Khác gì ngự phủ đào nguyên thuở nµo” (mét ngù phñ chÌo thuyÒn theo dßng suèi lạc vào động tiên). Việc được hưởng thụ giàu sang ®ang n»m trong tay, nh­ng rót côc t¸c gi¶ ch¼ng thiÕt tha g×. §©y lµ ®­êng vµo néi cung ThÕ Tö: “ë trong tèi om, kh«ng thÊy cã cöa ngâ g× c¶”.. - Với tư cách của một người: Tác giả tỏ ra dửng dưng trước những quyến rũ của vật chất. Ông sững sờ trước quang c¶nh cña phñ chóa.. (?) Em có nhận xét gì - Phải chăng thái độ gián tiếp của tác giả tỏ ra - Phải chăng thái độ gián tiếp của tác. GV: Nguyễn Thanh Lương. Năm học 2009 - 2010 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Giáo án Ngữ Văn. - Khối 11 -. về thái độ ấy của Lê không đồng tình với cuộc sống xa hoa, hưởng lạc H÷u Tr¸c? thú quá mức của những người giữ trọng trách quèc gia. C¸ch t×m cuéc sèng an nhµn n¬i Èn dËt rõ ràng là sự đối trọng gay gắt với cách sống của gia đình chúa Trịnh Sâm và bọn quan lại dưới trướng. Thì ra tất cả những thứ sơn son, thiếp vàng, võng điều áo đỏ, sập vàng, gác tía, nhà cao cửa rộng, hương hoa thơm nức, đèn đuốc lấp l¸nh... ChØ lµ phï phiÕm, h×nh thøc che ®Ëy những gì nhơ bẩn bên trong. Những thứ đó qua c¸i nh×n cña mét «ng giµ ¸ov¶i, quª mïa tù nã phơi bày tất cả. Điều đó giúp ta khẳng định Lê H÷u Tr¸c kh«ng thiÕt tha g× víi danh lîi víi quyÒn quý cao sang.. Chương trình chuẩn giả tỏ ra không đồng tình với cuộc sống xa hoa, hưởng lạc thú quá mức của những người giữ trọng trách quèc gia. ễng khinh thường tất cả.. ễng khinh thường tất cả. (?) Ngoµi miªu t¶ quang c¶nh n¬i phñ chóa, ®o¹n trÝch cßn thµnh c«ng trªn lÜnh vùc nµo?. .- Đó là sự thành công khi miêu tả con người.Từ .- Đó là sự thành công khi miêu tả quan truyền chỉ đến quan chánh đường, từ người con người. lính khiêng võng, cầm lọng đến các quan ngự y, từ những cô hầu gái đến những phi tần, mĩ nữ đều hiện lên rất rõ. Nhưng rõ nhất là Thế tử Cán. * LuyÖn tËp:. (Hoạt động 4):(3’) 3. Củng cố, luyện tập: ?) Trong c¶nh sinh - Tuú HS lùa chän vµ ph©n tÝch ho¹t cña phñ chóa Trịnh chi tiết nào để lại cho em ấn tượng s©u s¾c nhÊt?. - GV nhËn xÐt vµ cñng cè. (Hoạt động 5):(2’). 1. Bµi cò:. 4. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà, các chuẩn bị cho bài sau (Nếu có). - Häc vµ n¾m ch¾c néi dung bµi häc. - Tìm đọc tác phẩm của Lê Hữu Tr¸c. - Phân tích thái độ của tác giả qua đoạn trích đã học. 2. Bµi míi: chuÈn bÞ TiÕt 2 cña bµi Vµo phñ chóa TrÞnh * Yªu cÇu: §äc kÜ ®o¹n trÝch vµ n¾m c¸c chi tiÕt quan träng. GV: Nguyễn Thanh Lương. Năm học 2009 - 2010 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Giáo án Ngữ Văn. - Khối 11 -. Chương trình chuẩn. Ngày soạn: .................................... Ngày dạy: Lớp: .....................ngày..........tháng................năm................. Lớp: .....................ngày..........tháng................năm................. Lớp: .....................ngày..........tháng................năm................. TiÕt 2, §äc v¨n VÀO PHỦ CHÚA TRỊNH (Trích “Thượng kinh kí sự”) Lª H÷u Tr¸c I. MỤC TIÊU: 1. KiÕn thøc, kÜ n¨ng: Gióp häc sinh: - C¶m nhËn ®­îc gi¸ trÞ hiÖn thùc s©u s¾c cña t¸c phÈm cùng thái độ và tấm lòng của một danh y qua việc phản ánh cuộc sống, cung cách sinh hoạt nơi phủ chúa Trịnh; Hiểu được đặc điểm bút pháp kí sự của tác giả qua đoạn trích. 2. Kĩ năng: - RÌn luyÖn HS kÜ n¨ng kh¸i qu¸t , tæng hîp, ph©n tÝch 3. Thái độ: GDHS Gi¸o dôc häc sinh sèng tèt, gi÷ g×n c¸i t©m: Trong mäi hoµn c¶nh ph¶i gi÷ mình cho trong sạch của con người. II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS: 1. Giáo viên: đọc SGK + SGV; Thiết kế bài dạy: 2. Häc sinh: §äc vµ chuÈn bÞ bµi theo hÖ thèng c©u hái SGK. III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: Hoạt động 1:(2’) 1. Kiểm tra bài cũ:(Ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sự chuẩn bị sách vở soạn của 1-3 em học sinh) Câu hỏi: Nội dung trả lời: Tên học sinh trả lời: 1. Tên:..........................................Lớp:................Điểm:.................. 2. Tên:..........................................Lớp:................Điểm:................... 3. Tên:..........................................Lớp:................Điểm:................... 2. Nội dung bài mới: ở tiết trước chúng ta đã thấy được cảnh sống xa hoa đầy uy quyền của phủ chúa Trịnh. Vậy những con người trong phủ chúa ấy hiện lên như thế nào? Thái độ của tác giả ra sao... Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. I. T×m hiÓu chung. Hoạt động 2:(20’) (HS đọc SGK).. NỘI DUNG ghi bảng. II. §äc - hiÓu. (HS đọc SGK).. 1. C¶nh sèng xa hoa ®Çy uy quyÒn cña chóa TrÞnh và thái độ của tác giả.. (?) ThÕ tö C¸n ®­îc miªu t¶ nh­ thÕ nµo? N¬i ë ra sao?. 2. Thế tử Cán và thái độ, - Lối vào: chỗ ở của vị chúa nhỏ: “Đi trong tối con người Lê Hữu Trác: om, qua năm, sáu lần trướng gấm”. GV: Nguyễn Thanh Lương. - Lèi vµo: “§i trong tèi om, qua. Năm học 2009 - 2010 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Giáo án Ngữ Văn. - Khối 11 -. (?) Em cã nhËn xÐt g× vÒ chi tiÕt miªu t¶ n¬i ë cña - Nơi Thế tử ngự: đặt sập vàng, cắm nến to trên ThÕ tö C¸n? giá đồng, bầy ghế đồng sơn son thiếp vàng nệm gấm. Ngót nghét chục người đứng hầu chùc sau tÊm mµn che ngang s©n, cung n÷ xóm xÝt. §Ìn chiÕu s¸ng lµm næi bËt mµu phÊn vµ màu áo đỏ, hương hoa ngào ngạt.. Chương trình chuẩn năm, sáu lần trướng gấm”. - Nơi Thế tử ngự: đặt sập vµng, c¾m nÕn to trªn gi¸ đồng, bầy ghế đồng sơn son thiÕp vµng,... "Sập vàng, nến, ghế đồng sơn son thiếp vàng...". - H×nh hµi vãc d¸ng: (?) H×nh hµi vãc d¸ng cña - ChØ cã mét Êu chóa, thùc chÊt chØ lµ cËu bÐ ChØ cã mét Êu chóa, thùc Thế tử Cán được miêu tả lên 5 tuổi (chưa đến tuổi đi học) mà vây quanh chÊt chØ lµ cËu bÐ lªn 5 tuæi nh­ thÕ nµo? bao nhiªu lµ vËt dông: gÊm vãc, lôa lµ, vµng ... ngäc. . Tất cả, bao chặt lấy một con người. Người thì đông nhưng đều im lặng nên không khí trở lên l¹nh lÏo, b¨ng gi¸. Bao trïm lªn c¸c mïi phÊn son tuy ngµo ng¹t nh­ng thiÕu sinh khÝ. Mét cËu bÐ nh­ TrÞnh C¸n rÊt cÇn ¸nh n¾ng, khÝ trời, vậy mà bị quây tròn, bọc kín trong cái tổ + Mặc áo đỏ, ngồi trên kÐn vµng son kh¸c g× mÇm non trong vá cøng. sËp vµng... + Mặc áo đỏ, ngồi trên sập vàng + Biết khen người giữ phép + Biết khen người giữ phép tắc “ông này lạy tắc “ông này lạy khéo” khÐo” + §øng dËy cëi ¸o th×: + §øng dËy cëi ¸o th×: “Tinh khÝ kh« hÕt, “Tinh khÝ kh« hÕt, mÆt kh«, mÆt kh«, rèn låi to..., g©n th× xanh, ch©n tay rèn låi to, ... gầy gò... nguyên khí đã hao mòn, thương tổn quá mức... mạch bị tế sác... âm dương đều bị tæn h¹i”. (?) Em cã suy nghÜ g× vÒ - ThÕ tö C¸n ®­îc miªu t¶ b»ng con m¾t nh×n cña mét vÞ lang y tµi giái b¾t m¹ch, c¸ch miªu t¶ nµy? chuÈn bÖnh. T¸c gi¶ võa t¶, võa nhËn xÐt kh¸ch quan. ThÕ tö C¸n ®­îc t¸i hiÖn. - ThÕ tö C¸n ®­îc miªu t¶ b»ng con m¾t nh×n cña mét vÞ lang y tµi giái b¾t m¹ch, chuÈn bÖnh. T¸c gi¶ võa t¶, võa nhËn xÐt kh¸ch quan.. lại thật đáng sợ. Tinh khí khô, mặt khô, toµn nh÷ng ®­êng nÐt chÕt. H×nh ¶nh ThÕ tử Cán chỉ qua vài nét miêu tả đã hiện rõ một cơ thể ốm yếu. Bấy nhiêu đã đủ rồi, nhưng nào chỉ bấy nhiêu, hãy đọc trong đơn thuèc:“S¸u m¹ch tÕ s¸c vµ v« lùc h÷u quan. yÕu, h÷u xÝch cµng yÕu h¬n. Êy lµ t× ©m h­, vÞ hoả quá thịnh, không giữ được khí dương nªn ©m ho¶ di cµn. V× vËy bªn ngoµi th× thÊy cổ trướng, đó là tượng trưng ngoài thì phú, trong th× trèng”. Ph¶i ch¨ng cuéc sèng vËt chất quá đầy đủ, quá mức giàu sang, phú quý nh­ng tÊt c¶ néi lùc bªn trong lµ tinh thÇn, ý chÝ, nghÞ lùc, phÈm chÊt th× trèng rçng. Ng«n ng÷ cña y häc, h×nh hµi tinh khÝ vÉn lµ cña con người nhưng từng câu, từng chữ có lúc tạo nên nhịp điệu đối xứng “Màn che - trướng phủ”,. GV: Nguyễn Thanh Lương. Năm học 2009 - 2010 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Giáo án Ngữ Văn. - Khối 11 -. Chương trình chuẩn. víi ®iÖp ng÷ “qu¸ no... qu¸ Êm”. Nhµ khoa học kiêm nghệ sĩ đã chỉ đúng cội nguồn căn bÖnh TrÞnh C¸n lµ c¶ tËp ®oµn phong kiÕn cña xã hội đằng ngoài ốm yếu không gì cứu vãn næi. (?) Thái độ của Lê Hữu Tr¸c vµ phÈm chÊt cña mét thÇy lang ®­îc thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo khi kh¸m bÖnh cho ThÕ tö C¸n?. - Khi khám bệnh cho Thế tử Cán, thái độ của - Khi khám bệnh cho Thế tử Lª H÷u Tr¸c diÔn biÕn rÊt phøc t¹p. Cán, thái độ của Lê Hữu + Mét mÆt t¸c gi¶ chØ ra c¨n bÖnh cô thÓ, Tr¸c diÔn biÕn rÊt phøc t¹p. nguyªn nh©n cña nã, mét mÆt ngÇm phª ph¸n: + Mét mÆt t¸c gi¶ chØ ra c¨n .....................“V× ThÕ tö ë trong chèn mµn bÖnh cô thÓ, nguyªn nh©n che trướng phủ, ăn quá no, mặc quá ấm nên của nó, một mặt ngầm phê t¹ng phñ yÕu ®i”. ph¸n: .... + ¤ng rÊt hiÓu c¨n bÖnh cña TrÞnh C¸n, ®­a ra nh÷ng c¸ch ch÷a hîp lý, thuyÕt phôc nh­ng l¹i sî ch÷a cã hiÖu qu¶ ngay, chóa sÏ tin dïng, bÞ c«ng danh trãi buéc: “Nh­ng sî m×nh kh«ng ë l©u, nÕu m×nh lµm cã kÕt qu¶ ngay th× sÏ bÞ danh lîi nã rµng buéc, kh«ng lµm sao vÒ nói ®­îc n÷a”. §Ó tr¸nh ®­îc th× ch÷a cÇm chõng, dùng thuốc vô thưởng vô phạt. Song làm thế lại trái với y đức, trái với lương tâm, phụ lòng ông cha. Tâm trạng ấy giằng co, xung đột. Đây là ý nghĩ đáng quý: “Cha ông mình đời đời chịu ơn nước, ta phải dốc hết cả lòng thành để nối tiÕp c¸i lßng trung cña cha «ng míi ®­îc”. Cuối cùng phẩm chất, lương tâm trung thực của người thầy thuốc đã thắng. Lê Hữu Trác đã gạt sang một bên sở thích của riêng mình để làm tròn trách nhiệm. Khi đã quyết, tác giả thẳng thắn đưa ra lí lẽ để giải thích. Điều đó chøng tá t¸c gi¶ lµ mét thÇy thuèc giái, cã kiÕn Em cã suy nghÜ g× về thái thøc s©u réng, giµ dÆn kinh nghiÖm. ¤ng lÊy độ của tác giả? việc trị bệnh cứu người làm mục đích chính, y đức ấy ai hơn.. -->ThÕ tö C¸n miªu t¶ b»ng con m¾t nh×n cña mét vÞ lang y tµi giái b¾t m¹ch, chuÈn bÖnh. 3. NghÖ thuËt viÕt kÝ sù:. - Quan s¸t tØ mØ. (?) Theo em bót ph¸p kÝ - Quan s¸t tØ mØ. + Tõ viÖc ngåi chê ë phßng sự của tác giả đặc sắc như + Quang cảnh phủ chúa. chè đến bữa cơm sáng... thÕ nµo? H·y ph©n tÝch + Nơi Thế tử Cán ở, Cảnh vật dưới ngòi bút kí những nét đặc sắc đó?(7’) + Tõ viÖc xem bÖnh cho ThÕ sù tù ph¬i ra. tử Cán đến ghi đơn thuốc. - Ghi chép trung thực, giúp người đọc nhận ®­îc c¶nh Êy cã bµn tay bµi trÝ cña giµu sang, quyÒn chøc. + Từ việc ngồi chờ ở phòng chè đến bữa cơm s¸ng + Từ việc xem bệnh cho Thế tử Cán đến ghi. GV: Nguyễn Thanh Lương. Năm học 2009 - 2010 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Giáo án Ngữ Văn. - Khối 11 -. Chương trình chuẩn. TÊt c¶ kh«ng cã mét chót h­ Tất cả không có một chút hư cấu, chỉ thấy hiện cấu, chỉ thấy hiện thực đời thực đời sống cứ được bóc, tách dần từng sống cứ được bóc, tách dần mảng. Người đọc không thể dừng lại ở bất cứ từng mảng. chç nµo. C¸ch ghi chÐp còng nh­ tµi n¨ng quan sát đã tạo được sự tinh tế, sắc sảo ở một vài chi tiết, gây ấn tượng khó quên. đơn thuốc.. + ViÖc ThÕ tö C¸n ngåi trªn sËp vµng chçm chệ ban một lời khen khi một cụ già quỳ dưới đất lạy bốn lạy “ông già lạy khéo”. + Khi ®i vµo n¬i ThÕ tö xem m¹ch, t¸c gi¶ chó ý c¶ chi tiÕt bªn trong c¸i mµn lµ n¬i “Th¸nh thượng đang ngự” (chỉ chúa Trịnh Sâm) “Có mấy người cung nhân đang đứng xúm xít. Đèn s¸p chiÕu s¸ng lµm næi mµu mÆt phÊn vµ mµu áo đỏ. Xung quanh lấp lánh hương hoa ngào ngạt. Chi tiết này khẳng định việc ăn chơi III. Tổng kết hưởng lạc của nhà Chúa tự nó phơi bày ra mồn Hoạt động 3: - §o¹n trÝch Vµo TrÞnh phñ mét. trích Thượng kinh kí sự của (?) §o¹n trÝch cã nh÷ng - Đoạn trích Vào Trịnh phủ trích Thượng kinh Lê Hữu Trác vừa mang đậm thµnh c«ng g× vÒ néi dung kÝ sù cña Lª H÷u Tr¸c võa mang ®Ëm gi¸ trÞ gi¸ trÞ hiÖn thùc, võa thÓ hiÖn vµ nghÖ thuËt?(4’) hiÖn thùc, võa thÓ hiÖn tÝnh tr÷ t×nh cña mét tÝnh tr÷ t×nh cña mét thÇy thÇy thuèc. giµu tµi n¨ng, mang b¶n lÜnh v« vi, thuèc . thÝch, sèng gÇn gòi chan hoµ víi thiªn nhiªn, ghẻ lạnh với danh vọng, suốt đời chăm lo giữ gìn y đức của mình - Tµi n¨ng quan s¸t sù vËt, sù viÖc, c¸ch kÓ hấp dẫn, Lê Hữu Trác đã góp phần thể hiện vai trò, tác dụng của thể kí đối với hiện thực đời sèng. 3. Củng cố, luyện tập:. HS trả lời:. - Tµi n¨ng quan s¸t sù vËt, sù viÖc, c¸ch kÓ hÊp dÉn, Lª Hữu Trác đã góp phần thể hiÖn vai trß, t¸c dông cña thÓ kí đối với hiện thực đời sống.. IV. LuyÖn tËp - Trước quang cảnh được chứng kiến trong phủ (?) Em hãy dựng lại hình Chúa, Lê Hữu Trác không bộc lộ trực tiếp thái - Trước quang cảnh được tượng Lê Hữu Trác (tác độ, nhưng qua ngòi bút ghi chép phần nào thấy chứng kiến trong phủ Chúa, Lª H÷u Tr¸c kh«ng béc lé giả) qua đoạn trích “Vào được tình cảm và thái độ của người viết. trực tiếp thái độ, nhưng qua phñ Chóa TrÞnh”?(10’) + Trước cảnh lộng lẫy, giàu sang, xa hoa tấp nập kẻ ngßi bót ghi chÐp phÇn nµo hầu người hạ, tác giả nhận xét: “Bước chân tới đây thÊy ®­îc t×nh c¶m vµ th¸i míi hay c¶nh giµu sang cña vua chóa thùc kh¸c độ của người viết. Hoạt động 4:. hẳn người thường”. Tác giả cũng là người sinh ra từ hµng ngò thi th­, lÖnh téc mµ ph¶i nãi nh­ vËy. Ch¾c h¼n c¶nh xa hoa léng lÉy, giµu sang Êy nh­ thế nào và thái độ của tác giả ca ngợi, thán phục hay là chê bai. Điều ấy thực khó xác định. Nếu đem cảnh ấy mà so sánh với cuộc sống của đám dân đen bên ngoài mới thấy thái độ của tác giả hẳn lµ sù phª ph¸n.. GV: Nguyễn Thanh Lương. Năm học 2009 - 2010 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Giáo án Ngữ Văn. - Khối 11 -. Chương trình chuẩn. + Bài thơ chứa đựng tất cả thái độ và cảm xúc của tác giả. Với gác vẽ, rèm châu, hiên ngọc, vườn ngự cã hoa th¬m, chim biÕt nãi, ngh×n tÇng cöa lÝnh g¸c nghiªm ngÆt vµ lêi kh¸i qu¸t: “C¶ trêi Nam sang nhÊt lµ ®©y”... TÊt c¶ cø nh­ ph¬i bµy ra cuéc sèng ë phñ Chóa. §»ng sau nh÷ng lêi lÏ Êy, h¼n lµ th¸i độ phê phán kín đáo cái cuộc sống quá no quá đủ của vua chúa. Đồng thời thể hiện thái độ “Phú quý bÊt n¨ng d©m” (VËt chÊt kh«ng thÓ mua chuéc vµ quyÕn rò). Lª H÷u Tr¸c döng d­ng víi tÊt c¶. + Lê Hữu Trác còn thể hiện đức độ của người thày thuèc. ¤ng hiÓu râ c¨n bÖnh cña ThÕ tö nh­ng l¹i sî ch÷a cã hiÖu qu¶ ngay sÏ ®­îc Chóa tin dïng, bÞ c«ng danh trãi buéc. §Ó xa l¸nh ®iÒu kh«ng thÝch nµy, cÇn ch÷a bÖnh cÇm chõng, cho thuèc v« thưởng, vô phạt. Nhưng làm thế là trái với y đức, trái với lương tâm và phụ lòng ông cha. Cuối cùng y đức đã chiến thắng. Lê Hữu Trác đã gạt riêng sở thích của mình để làm tròn trách nhiệm. Khi đã quyÕt t¸c gi¶ th¼ng th¾n ®­a ra vµ b¶o vÖ ý kiÕn của mình. Mặc dù phương thuốc của ông trái ngược nhiều với đa số thầy thuốc thông thường. Chân dung của Lê Hữu Trác đã được thể hiện đầy đủ: - Mét thÇy thuèc giái, cã kiÕn thøc s©u, réng, giµ dÆn kinh nghiÖm. - Một thầy thuốc có lương tâm và trách nhiệm. - Một nhà thơ, nhà văn giàu cảm xúc và có thái độ râ rµng. - Ông khinh thường lợi danh, phú quý, yêu thích tự do và lối sống thanh đạm quê mùa. Mặt khác ta nhận ra:- Ông không đồng tình với cảnh hưởng lạc quá xa hoa và lộng quyền của Chúa TrÞnh ®ang gi÷ träng tr¸ch quèc gia. - ý thức “về núi” của ông là sự đối nghịch gay gắt giữa quan điểm sống của ông với gia đình chúa Trịnh và bọn quan dưới trướng. Ta càng hiểu vì sao ông lấy tên hiệu Hải Thượng Lãn Ông (Ông già lười ở đất Thượng Hồng).. Hoạt động 5:(3’)Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà, các chuẩn bị cho bài sau 1. Bµi cò: - Häc vµ n¾m ch¾c néi dung bµi häc. -. Tìm đọc tác phẩm của Lê Hữu Trác.. -. Phân tích thái độ cảu tác giả qua đoạn trích đã học.. 2. Bài mới: chuẩn bị bài Từ ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân * Yêu cầu: Đọc văn bản và trả lời theo hướng dẫn. GV: Nguyễn Thanh Lương. Năm học 2009 - 2010 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Giáo án Ngữ Văn. - Khối 11 -. Chương trình chuẩn. Ngày soạn: .................................... Ngày dạy: Lớp: .....................ngày..........tháng................năm................. Lớp: .....................ngày..........tháng................năm................. Lớp: .....................ngày..........tháng................năm................. TiÕt 3, Tiếng việt Từ ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân I. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: ThÊy ®­îc mèi quan hÖ gi÷a ng«n ng÷ chung cña x· héi vµ lêi nãi riªng c¸ nh©n. 2. KÜ n¨ng: H×nh thµnh n¨ng lùc lÜnh héi nh÷ng nÐt riªng trong lêi nãi c¸ nh©n, n¨ng lùc s¸ng t¹o cña c¸ nh©n trªn c¬ së vËn dông tõ ng÷ vµ quy t¾c chung. 3. Thái độ: Cã ý thøc t«n träng nh÷ng quy t¾c ng«n ng÷ chung cña x· héi, gi÷ g×n vµ ph¸t huy b¶n s¾c ng«n ng÷ d©n téc. II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS 1. Giáo viên: Đọc SGK + SGV; Thiết kế bài dạy . Dựng phương phỏp: Nêu vấn đề để học sinh th¶o luËn, tr¶ lêi c©u hái. 2. Học sinh: §äc vµ chuÈn bÞ bµi theo hÖ thèng c©u hái SGK. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC Hoạt động 1:1. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng 2. Bµi míi: Dẫn dắt vµo bµi (1’) ĐÓ thÊy ®­îc mèi quan hÖ gi÷a ng«n ng÷ chung cña x· héi vµ lêi nãi riªng c¸ nh©n. §ång thêi gióp c¸c em h×nh thµnh n¨ng lùc lÜnh héi nh÷ng nÐt riªng trong lêi nãi c¸ nh©n, n¨ng lùc s¸ng t¹o cña c¸ nh©n trªn c¬ së vËn dông tõ ng÷ vµ quy t¾c chung. TiÕt häc nµy ... Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. NỘI DUNG GHI BẢNG. Hoạt động 2:(14’) (HS đọc SGK). (HS đọc SGK). (?) T¹i sao ng«n ng÷ lµ I- Muèn giao tiÕp hiÓu biÕt nhau, d©n téc, céng tài sản chung của một đồng xã hội phải có một phương tiện chung. Phương dân tộc, một cộng đồng tiện đó là ngôn ngữ. x· héi? - Ngôn ngữ là tài sản chung của cộng đồng.được thÓ hiÖn qua c¸c yÕu tè, c¸c quy t¾c chung. C¸c yÕu tố và quy tắc ấy phải là của mọi người trong cộng đồng xã hội mới tạo ra sự thống nhất. Vì vậy ngôn ng÷ lµ tµi s¶n chung.. I. Ng«n ng÷ - tµi s¶n chung cña x· héi : I- Muèn giao tiÕp hiÓu biÕt nhau, d©n téc, céng đồng xã hội phải có một phương tiÖn chung. Phương tiện đó là ngôn ng÷. - Ng«n ng÷ lµ tµi s¶n chung của cộng đồng. (?) TÝnh chung trong * TÝnh chung trong ng«n ngôn ngữ của cộng đồng * Tính chung trong ngôn ngữ. ng÷. ®­îc biÓu hiÖn b»ng + C¸c ©m vµ c¸c thanh C¸c tiÕng. nh÷ng yÕu tè nµo? 1. TÝnh chung trong + Quy t¾c cÊu t¹o c¸c lo¹i c©u. ngôn ngữ của cộng đồng + C¸c ©m vµ c¸c thanh (Phô ©m, nguyªn ©m, thanh ®­îc biÓu hiÖn qua c¸c ®iÖu) yÕu tè.. GV: Nguyễn Thanh Lương. Năm học 2009 - 2010 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Giáo án Ngữ Văn. - Khối 11  C¸c nguyªn ©m i, e, ª, u, ­, o, «, ¬, ¨, ©  S¸u thanh:. + C¸c tiÕng (©m tiÕt) t¹o bëi c¸c ©m vµ thanh VÝ dô: Nhµ  [/n/h/a/]2, Êm  [/©//m/] 5. Chương trình chuẩn + C¸c ©m vµ c¸c thanh (Phô ©m, nguyªn ©m, thanh ®iÖu)  C¸c nguyªn ©m i, e, ª,. u, ­, o, «, ¬, ¨, ©. + C¸c tõ  c¸c tiÕng (©m tiÕt) cã nghÜa. VÝ dô:  S¸u thanh: ... C©y, xe, nhµ, ®i, xanh, v×, nªn, vµ, víi, nh­ng, sÏ, + C¸c tiÕng (©m tiÕt) t¹o µ.... bëi c¸c ©m vµ thanh + Các ngữ cố định  Thành ngữ, quán ngữ..... VÝ dô: Nhµ  [/n/h/a/]2, Êm  [/©//m/] 5 + C¸c tõ  c¸c tiÕng (©m tiÕt) cã nghÜa. + Các ngữ cố định  Thµnh ng÷, qu¸n ng÷.. VÝ dô: ThuËn chång thuận vợ, bụng ỏng đít vòn, của đáng tội, nói toạc móng heo, cô đi đúc lại, ếch ngồi đáy giếng,... (?) Tính chung trong - Đó là phương thức chuyển nghĩa từ  Chuyển từ 2. Đó là phương thức ngôn ngữ cộng đồng còn nghĩa gốc sang nghĩa khác (nghĩa phái sinh) hay chuyển nghĩa từ  được biểu hiện qua còn gọi là phương thức ẩn dụ: ChuyÓn tõ nghÜa gèc sang nghÜa kh¸c (nghÜa nh÷ng quy t¾c nµo? + Quy t¾c cÊu t¹o c¸c lo¹i c©u. VÝ dô: ph¸i sinh) hay cßn gäi lµ phương thức ẩn dụ:  Câu đơn: + Đơn đặc biệt.... + Quy t¾c cÊu t¹o c¸c lo¹i c©u. VÝ dô:  Câu đơn:. + Đơn bình thường có hai thµnh phÇn  C+V. + Đơn đặc biệt (cấu tạo bằng danh từ hoặc động tõ, tÝnh tõ). II. Lêi nãi – s¶n phÈm riªng cña (?) Lêi nãi s¶n phÈm c¸ nh©n riªng cña c¸ nh©n (HS - Khi nãi hoÆc viÕt mçi c¸ nh©n sö dông ng«n ng÷ chung để tạo ra lời nói đáp ứng yêu cầu giao tiếp. đọc SGK). (?) Em hiểu thế nào là lời - Lời nói cá nhân là sản phẩm của một người nào đó Lời nói cá nhân là : võa cã yÕu tè quy t¾c chung cña ng«n ng÷, võa - Lêi nãi c¸ nh©n lµ s¶n nãi c¸ nh©n? mang sắc thái riêng và phần đóng góp của cá nhân. phẩm của một người nào đó vừa có yếu tố quy tắc chung cña ng«n ng÷, võa mang s¾c th¸i riªng vµ phần đóng góp của cá (?) C¸i riªng trong lêi Hoạt động 3:(13’). GV: Nguyễn Thanh Lương. Năm học 2009 - 2010 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Giáo án Ngữ Văn. - Khối 11 -. Chương trình chuẩn. nói của mỗi người được - Giọng nói cá nhân (trong, ồ, the thé, trầm...) ì nhân. biểu lộ ở những phương thế mà ta nhận ra người quen khi không nhìn thấy 1. Giọng nói cá nhân: diÖn nµo? mÆt. VD : trong, å, the thÐ, trÇm...v (?) HiÓu nh­ thÕ nµo lµ - Vèn tõ ng÷ c¸ nh©n (do thãi quen dïng nh÷ng tõ vèn tõ ng÷ c¸ nh©n? ngữ nhất định vốn từ ngữ cá nhân phụ thuộc vào nhiều phương diện như lứa tuổi, giới tính, nghề nghiệp, vốn sống, trình độ hiểu biết, quan hệ) (vÝ dô SGK). (?) Tõ lêi nãi chung cña cộng đồng cá nhân - Sự chuyển đổi khi sử dụng từ ngữ chung, quen chuyển đổi như thế nào? thuộc. Cá nhân dựa vào nghĩa của từ (trồng cây  trồng người), (buộc gió lại  mong gió không thæi). §ã lµ sù s¸ng t¹o cña c¸ nh©n. ? T¹o ra tõ míi b»ng - T¹o ra c¸c tõ míi. Nh÷ng tõ nµy lóc ®Çu do c¸ c¸ch nµo? LÊy vÝ dô nhân dùng. Sau đó được cộng đồng chấp nhận và tự trong các tác phẩm đã nhiên lại trở thành tài sản chung. học để chứng minh? VÝ dô: SGK. - ViÖc vËn dông linh ho¹t, s¸ng t¹o quy t¾c chung, phương thức chung: khi nói, viết cá nhân có thể tạo ra s¶n ph¶m (ng÷, c©u, ®o¹n, bµi...) cã sù chuyÓn hoá linh hoạt so vứi quy tắc và phương thức chung: lựa chọn vị trí cho từ ngữ, tỉnh lược từ ngữ, tách c©u.VÝ dô: T×nh th­ mét bøc phong cßn kÝn .... 2. Vèn tõ ng÷ c¸ nh©n: do thãi quen dïng những từ ngữ nhất định) VÝ dô: SGK. 3. Sự chuyển đổi khi sử dông tõ ng÷ chung, quen thuéc. VÝ dô: SGK 4. T¹o ra c¸c tõ míi. VÝ dô: SGK NguyÔn Tu©n dïng: “C¸ đẻ” chỉ công an (Hai âm ®Çu), dÇn dÇn ®­îc c¶ x· hội công nhận. Người ta còn tạo ra các từ để chỉ tên gọi của đơn vị thuộc lực lượng vũ trang như: mó, cím, nót chai, cæ vµng (c«ng an giao th«ng). 5. ViÖc vËn dông linh ho¹t, s¸ng t¹o quy t¾c chung, phương thức chung: VÝ dô: T×nh th­ mét bøc phong cßn kÝn .... - BiÓu hiÖn cô thÓ nhÊt lêi nãi c¸ nh©n lµ phong 6. BiÓu hiÖn cô thÓ nhÊt ? BiÓu hiÖn cô thÓ nhÊt c¸ch ng«n ng÷ c¸ nh©n cña nhµ v¨n. Ta gäi chung lêi nãi c¸ nh©n lµ phong cña lêi nãi c¸ nh©n ë ai? lµ phong c¸ch. c¸ch ng«n ng÷ c¸ nh©n cña nhµ v¨n. Ta gäi VÝ dô: sgk.... chung lµ phong c¸ch. + Nhµ th¬ Tè H÷u thÓ hiÖn phong c¸ch tr÷ t×nh VÝ dô: sgk.... chÝnh trÞ + Th¬ Hå ChÝ Minh (NhËt kÝ trong tï) lµ kÕt hîp giữa cổ điển và hiện đại. + NguyÔn Tu©n víi phong c¸ch tµi hoa, uyªn b¸c + NguyÔn KhuyÕn nhÑ nhµng, th©m thuý. 3. Củng cố, luyện tập:. + Tú Xương thì ồn ào, cay độc. II. Ghi nhí: SGK, tr. 13. Hoạt động 4:(15’) HS: Tham kh¶o phÇn ghi nhí. GV: Nguyễn Thanh Lương. Năm học 2009 - 2010 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Giáo án Ngữ Văn. - Khối 11 -. SGK. Tr.13 ? Trong hai câu thơ dưới ®©y, tõ th«i in ®Ëm ®­îc t¸c gi¶ sö dông víi nghÜa nh­ thÕ nµo? “Bác Dương thôi đã thôi råi...”. Chương trình chuẩn. Bµi tËp 1 (6’): Trong hai c©u th¬ cña NK, kh«ng cã từ nào mới. Các từ đều quen thuộc với mọi cá nhân trong cộng đồng người Việt. Nhưng có từ Thôi (từ thø 2) ®­îc nhµ th¬ sö dông víi nghÜa míi. Th«i vèn cã nghÜa chung lµ chÊm døt, kÕt thóc mét ho¹t động nào đó (nó thôi học, hoặc thôi ăn, thôi làm), ở ®©y NK dïng tõ Th«i (thø 2) trong bµi th¬ cã nghÜa chấm dứt, kết thúc cuộc đời, cuộc sống. Đó là sự s¸ng t¹o nghÜa míi cho tõ th«i, thuéc vÒ lêi nãi cña c¸ nh©n NguyÔn KhuyÕn. Bài 2 (6’): + Các cụm danh từ: rêu từng đám, đá mấy hòn đều sắp xếp danh từ trung tâm (rêu, đá) ở trước ? Nhận xét về cách sắp tổ hợp định từ + danh từ chỉ loại (từng đám, mấy đặt từ ngữ trong hai câu hòn). thơ “Xiên ngang ... đá + Các câu đều sắp xếp bộ phận vị ngữ (động từ + mấy hòn”. Cách sắp đặt thành phần phụ : xiên ngang – mặt đất, đâm toạc như vậy tạo được hiệu – chân mây) đi trước bộ phận chủ ngữ (rêu từng quả giao tiếp như thế đám, đá mấy hòn). nµo? => Sự sắp xếp đó là cách làm riêng của tác giả để tạo nên âm hưởng cho câu thơ và tô đậm hình tượng th¬. -> là cách sắp đặt của riêng Hồ Xuân Hương:. III. LuyÖn tËp Bµi tËp 1 Bác Dương thôi đã thôi råi...”. Bµi 2 (6’): “Xiên ngang ... đá mấy hßn”.Hai c©u th¬ dïng c¸c tõ ng÷ q­en thuéc với mọi người, nhưng sự phèi hîp cña chóng, trËt tù s¾p xÕp cña chóng thËt khác thường, là cách sắp đặt của riêng Hồ Xuân Hương:. Hoạt động 5:(2’) 4. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà, các chuẩn bị cho bài sau Bµi cò: - Häc vµ n¾m ch¾c néi dung bµi häc - Hoµn thµnh c¸c bµi trong sách gi¸o khoa. - T×m hiÓu phong c¸ch ng«n ng÷ cña Nguyªn Hång qua t¸c phÈm Trong lßng mÑ? - T×m hiÓu phong c¸ch ng«n ng÷ riªng cña Nam Cao qua truyÖn ng¾n L·o H¹c. 2. Bài mới: Chuẩn bị kiến thức để viết bài số 1. GV: Nguyễn Thanh Lương. Năm học 2009 - 2010 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Giáo án Ngữ Văn. - Khối 11 -. Chương trình chuẩn. Ngày soạn: .................................... Ngày dạy: Lớp: .....................ngày..........tháng................năm................. Lớp: .....................ngày..........tháng................năm................. Lớp: .....................ngày..........tháng................năm................. TiÕt 4, Làm văn BÀI VIẾT SỐ I Thời gian 45(phút) I. Môc tiªu: 1. Kiến thức: - Củng cố kiến thức về văn nghị luận đã hcọ ở trung học cơ sở và học kỳ 2 ở lớp 10. 2. KÜ n¨ng: - ViÕt ®­îc bµi nghÞ luËn x· héi cã néi dung s¸t víi thùc tÕ cuéc sèng vµ häc tËp cña häc sinh trung häc phæ th«ng. 3. Thỏi độ: - Đề bài phù hợp với trình độ học sinh: Gắn với các tác phẩm (hoặc đoạn trích) văn học trong chương trình với một số vấn đề đạo đức, nhân cách tuổi trẻ học đường hiện nay. II. NỘI DUNG ĐỀ: 1. §Ò 1: H·y bµn vÒ tÝnh trung thùc trong häc tËp vµ trong thi cö cña häc sinh ngµy nay. 2. Đề 2:“Người hạnh phúc nhất là người đem đến hạnh phúc cho nhiều người khác” (Đi – đơ – rô). Suy nghĩ của em về câu nói trên? 3. Đề 3: Hóy nờu quan niệm của anh (chị) về lối sống giản dị của một con người. III. ĐÁP ÁN: *. Yêu cầu chung: - Kiểu bài: Nghị luận xã hội. - Các thao tác cần dùng: Giải thích, chứng minh, phân tích, bình luận, nêu cảm nghĩ…. - Diễn đạt rõ ràng, mạch lạc, văn có cảm xúc, dẫn chứng chính xác, bố cục hợp lí… - Nội dung: Phương châm sống để đạt được niềm hạnh phúc. * . Yêu cầu cụ thể: Bài viết có thể trình bày theo nhiều cách, miễn đảm bảo được những ý cơ bản sau: 1. §Ò 1: H·y bµn vÒ tÝnh trung thùc trong häc tËp vµ trong thi cö cña häc sinh ngµy nay. * KiÕn thøc: a. Mở bài: - Nêu được quan niệm về tÝnh trung thùc trong häc tËp cña häc sinh ngµy nay. - Häc sinh trung thùc trong häc tËp lµ nh÷ng häc sinh tù gi¸c trong häc tËp, ch¨m chØ, chÞu khã - Thực hiện tốt việc chuẩn bị bài, làm bài tập và soạn bài trước khi đến lớp. - HiÖn nay vÉn cßn mét sè häc sinh ch­a tù gi¸c, ch­a trung thùc trong häc tËp. b. Thân bài: - Bàn vÒ tÝnh trung thùc trong thi cö cña häc sinh ngµy nay: - Häc sinh trung thùc trong thi cö lµ nh÷ng häc sinh kh«ng quay cãp, kh«ng nh×n bµi cña b¹n.... - HiÖn nay vÉn cßn t×nh tr¹ng nhiÒu häc sinh kh«ng trung thùc trong thi cö: quay cãp, nh×n bµi cña b¹n... - . ý nghĩa của việc trung thực trong học tập và trong thi cử đói với học sinh nói chung c. Kết bài: - ý nghĩa của cuộc vận động “hai không” của Bộ Giáo dục và đào tạo * Kỹ năng: Biết viết một bài văn nghị luận xã hội, có lập luận chặt chẽ, bố cục rõ ràng, diễn đạt tốt. 2. Đề 2:“Người hạnh phúc nhất là người đem đến hạnh phúc cho nhiều người khác” (Đi – đơ – rô). Suy nghĩ của em về câu nói trên? a. Mở bài:. GV: Nguyễn Thanh Lương. Năm học 2009 - 2010 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Giáo án Ngữ Văn. - Khối 11 -. Chương trình chuẩn. - Hạnh phúc là mục đích mà cả nhân loại hằng ao ước muôn đời. Hạnh phúc là gì? Sống như thế nào để có hạnh phúc. - Đi – đơ – rô, nhà tư tưởng lớn của nước Pháp đã có câu trả lời đáng cho mọi người suy nghĩ. b. Thân bài: - Luận điểm 1: Trả lời câu hỏi: Hạnh phúc là gì? Câu nói có ý nghĩa gì? + Có nhiều cách trả lời khác nhau: là sự thoả mãn những khao khát trong đời sống, là sự thành công sau những thất bại để đạt được mục đích đã được đặt ra. + Điều chung nhất của hạnh phúc: sự mãn nguyện, cảm thấy mình đã sống đúng với ý nghĩa của sự sống. - Luận điểm 2: Đánh giá ý nghĩa câu nói. + Câu nói đã khẳng định một lối sống đúng đắn, tốt đẹp. Hạnh phúc của một cá nhân phải gắn liền với hạnh phúc của người khác. + Đây cũng là lối sống mà các bậc hiền triết ngày xưa, dân tộc ta luôn đề cao. Dẫn chứng: Đạo Phật khuyên người ta yêu thương muôn loài, dân tộc ta khuyên “Thương người như thể thương thân…”; vua Lí Thánh Tôn thấy con gái minh mặc áo ấm mà thương cho những tù nhân giá rét trong ngục… - Luận điểm 3: Bàn bạc, nêu ý kiến bản thân: Sống như thế nào là đem đến hạnh phúc cho nhiều người? + Là làm được những việc to lớn, thoả mãn niềm mong ước của nhiều người, của nhân loại. Dẫn chứng: nhà phát minh, một bạc anh hùng giải phóng dân tộc… + Trong cuộc sống đời thường: hết lòng giúp đỡ người khác không chỉ một lần mà là suốt cả cuộc đời. Dẫn chứng: Nhà bác học Pax-tơ hạnh phúc khi cứu được em bé và tìm được thuốc chủng ngừa; một bà xơ chăm sóc những người bị bệnh phong… + Đạo lí của câu nói đòi hỏi hành động tích cực: không chỉ yêu thương mà còn “đem lại hạnh phúc” cho nhiều người. Đòi hỏi sự quên mình, lấy hạnh phúc của mọi người làm hạnh phúc của mình, có thể xả thân vì hạnh phúc của mọi người. c. Kết bài: - Ít nhất một lần trong đời, ai cũng đặt câu hỏi: Hạnh phúc là gì? Sống như thế nào để có hạnh phúc? - Hãy một lần nghĩ và làm theo phương châm của Đi – đơ – rô. 3. Đề 3: Hóy nờu quan niệm của anh (chị) về lối sống giản dị của một con người. a. Mở bài: + Nêu khái quát suy nghĩ và quan niệm của bản thân về lối sống giản dị của một con người. b. Thân bài: - Nªu quan niÖm cña m×nh vÒ lèi sèng gi¶n dÞ: + ThÕ nµo lµ gi¶n dÞ? + Lối sống ấy biểu hiện trên những phương diện nào? + Vẻ đẹp của lối sống giản dị? - Tại sao cần đề cao lối sống giản dị? - BiÕt phª ph¸n nh÷ng biÓu hiÖn tr¸i víi lèi sèng gi¶n dÞ - Dẫn chứng (lấy trong thực tế đời sống, trong văn học) c. Kết bài: - Liªn hÖ thùc tÕ. - Xác định quan niệm sống giản dị của bản thân. IV. BIỂU ĐIỂM: - Điểm 9 -10: + Đáp ứng tốt những yêu cầu nêu trên + Bố cục hợp lí, lập luận (lí lẽ, dẫn chứng) chặt chẽ, chính xác, phong phú. + Diễn đạt tốt, có sức thuyết phục, có cảm xúc. Có thể mắc một vài sai sót nhỏ. - Điểm 7 – 8: + Đáp ứng phần lớn những yêu cầu trên + Bố cục, lập luận rõ ràng, chính xác, dẫn chứng tiêu biểu, phong phú + Diễn đạt trôi chảy, có cảm xúc, có thể mắc một ít lỗi diễn đạt. - Điểm 5 – 6: + Hiểu đúng yêu cầu đề bài, đáp ứng khoảng nửa những yêu cầu nêu trên + Bố cục hợp lí, biết lựa chọn dẫn chứng. + Văn chưa trôi chảy nhưng cũng diễn đạt được ý, không mắc nhiều lỗi diễn đạt.. GV: Nguyễn Thanh Lương. Năm học 2009 - 2010 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Giáo án Ngữ Văn - Điểm 3 – 4: - Điểm 1 – 2: - Điểm 0 – 1:. - Khối 11 -. Chương trình chuẩn. + Hiểu đúng đề bài nhưng khai thác còn sơ lược + Bố cục có những chỗ chưa hợp lí, dẫn chứng chưa phong phú và tiêu biểu + Văn chưa trôi chảy nhưng cũng diễn đạt được ý, còn mắc khá nhiều lỗi diễn đạt. + Còn lúng túng trong phương pháp, chưa biết cách khai thác vấn đề. + Nội dung còn sơ sài, dẫn chứng chưa tiêu biểu và hợp lí. + Bố cục lộn xộn. Văn viết lủng củng, mắc nhiều lỗi diễn đạt Sai lạc cả nội dung và phương pháp.§Ó giÊy tr¾ng, hoÆc viÕt linh tinh kh«ng phï hîp yêu cầu đề.. GV: thu bµi.  Hướng dẫn học bài, chuẩn bị bài sau: Tù t×nh (Bµi II) ----------------------------------------------------------------. GV: Nguyễn Thanh Lương. Năm học 2009 - 2010 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Giáo án Ngữ Văn. - Khối 11 -. Chương trình chuẩn. Ngày soạn: .................................... Ngày dạy: Lớp: ..........ngày..........tháng..........năm.............. Lớp: .....................ngày..........tháng................năm................. Lớp: .....................ngày..........tháng................năm................. TiÕt 5, §äc v¨n Tù t×nh - Hồ Xuân Hương I. MỤC TIấU: 1. Kiến thức, kĩ năng: - Cảm nhận được tâm trạng vừa buồn tủi, vừa phẫn uất, xót xa trước cảnh ngộ éo le, ngang trái của duyên phận Hồ Xuân Hương; từ đó thấy được cả bi kịch và bản lĩnh, khát vọng sống, khát vọng hạnh phúc của Hồ Xuân Hương. - Thấy được tài năng thơ Nôm với cách dùng từ ngữ, hình ảnh giản dị, giàu sức biểu cảm, độc đáo, táo bạo mà tinh tế của nữ sĩ Hồ Xuân Hương. 2. Kĩ năng: - Biết cách phân tích các sắc thái từ ngữ, có biện pháp nghệ thuật tu từ để diễn tả cảm xóc t©m tr¹ng. 3. Thỏi độ: GDHS Trân trọng tình cảm của người phụ nữ. II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS: 1. Gi¸o viªn: + §äc SGK + SGV + TKTK; ThiÕt kÕ bµi d¹y. + Chuẩn bị chân dung Hồ Xuân Hương và tập thơ Lưu hương kí 2. Häc sinh: §äc văn bản vµ chuÈn bÞ bµi theo hÖ thèng c©u hái SGK. III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: Hoạt động 1: 1. Kiểm tra bài cũ:(. ). 1. Câu hỏi: Qua ®o¹n trÝch vµo phñ chóa TrÞnh cã gi¸ trÞ hiÖn thùc s©u s¾c? 2. Nội dung trả lời: - Mét thÇy thuèc giái, cã kiÕn thøc s©u, réng, giµ dÆn kinh nghiÖm. (2®) - Một thầy thuốc có lương tâm và trách nhiệm. (2 đ) - Một nhà thơ, nhà văn giàu cảm xúc và có thái độ rõ ràng. (3 đ) - Ông khinh thường lợi danh, phú quý, yêu thích tự do và lối sống thanh đạm quê mùa. (3 đ) Tên học sinh trả lời: 1. Tên:..........................................Lớp:................Điểm:.................. 2. Tên:..........................................Lớp:................Điểm:................... 3. Tên:..........................................Lớp:................Điểm:................... 2. Nội dung bài mới: (1’)Thơ của bà mang phong cách riêng rất độc đáo. Nhà thơ phụ nữ viết về giới m×nh võa trµo phóng, võa tr÷ t×nh, võa mang ®Ëm phong c¸ch d©n gian. TiÕng nãi chñ yÕu trong th¬ n÷ sÜ lµ nçi niềm cảm thông, là sự khẳng định vẻ đẹp nhiều mặt và khát khao đòi quyền sống tự do, bình đẳng, khát vọng hưởng tình yêu và hạnh phúc của người phụ nữ.: Hoạt động của GV. Hoạt động củaHS. Néi dung ghi bẢng. Hoạt động 2:(12’). I. T×m hiÓu chung. (?) Em hãy giới thiệu (HS đọc SGK). 1. T¸c gi¶ (3’). GV: Nguyễn Thanh Lương. Năm học 2009 - 2010 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Giáo án Ngữ Văn. - Khối 11 -. vµi nÐt vÒ Hå Xu©n + Nguån gèc: sgk. Hương? - Bà sinh và mất năm nào đến nay cũng chưa có tài GV gọi hs đọc phần liệu nào xác định được.Thân phụ là cụ đồ Hồ Phi tiểu dẫn và trả lời CH? DiÔn....... Chương trình chuẩn + Nguån gèc: + Th«ng minh, s¾c s¶o, tµi n¨ng th¬ phó h¬n người.. + Th«ng minh, s¾c s¶o, tµi n¨ng th¬ phó h¬n + §­êng chång con lËn người. ®Ën, nhiÒu Ðo le, tr¾c + §­êng chång con lËn ®Ën, nhiÒu Ðo le, tr¾c trë. trở(Hai lần lấy chồng thì cả hai lần đều làm lẽ (lấy Tổng Cóc và tri phủ Vĩnh Tường, cả 2 lần chồng chết): “Cố đấm ăn xôi, xôi lại hẩm/ Cầm bằng làm mướn, mướn không công”. + Cuối đời, bà đi giao du + Cuối đời, bà đi giao du nhiều nơi nhất là thăm nhiều nơi... chïa chiÒn vµ danh lam th¾ng c¶nh. ? Qua đú em biết gỡ về HS đọc SGK và trả lời? sự nghiệp thơ văn của - Hồ Xuân Hương để lại tập “Lưu Hương kí” phát HXH?(3’) hiÖn n¨m 1964 tËp th¬ 26 bµi th¬ ch÷ N«m vµ 24 bµi th¬ ch÷ H¸n. - Th¬ cña bµ mang phong c¸ch riªng. Nhµ th¬ phô n÷ viÕt vÒ giíi m×nh võa trµo phóng, võa tr÷ t×nh, võa mang ®Ëm phong c¸ch d©n gian. TiÕng nãi chñ yÕu trong th¬ n÷ sÜ lµ nçi niÒm c¶m th«ng, lµ sự khẳng định vẻ đẹp nhiều mặt và khát khao đòi quyền sống tự do, bình đẳng, khát vọng hưởng tình yêu và hạnh phúc của người phụ nữ. Ngôn ng÷ trong th¬ bµ nhiÒu khi t¸o b¹o mµ tinh tÕ. - §­îc XDiệu mÖnh danh lµ bµ chóa th¬ N«m (?) HS đọc SGK và chú thÝch? - HS đọc SGK và trả lời phần chú thích? (Gọi 2- 3 HS đọc, GV + nhịp 4/3, 2/2/3; nhận xét cách đọc và + C©u 2:1/3/3; nhÊn giäng đóng møc c¸c tõ: v¨ng đọc mẫu). v¼ng, tr¬, l¹i, xiªn, ®©m, l¹i, l¹i, tÝ con con...... 2. Sù nghiÖp th¬ v¨n - Hồ Xuân Hương để lại tập “Lưu Hương kí” ph¸t hiÖn n¨m 1964 tËp th¬ 26 bµi th¬ ch÷ N«m vµ 24 bµi th¬ ch÷ H¸n. - Th¬ cña bµ mang phong cách riêng rất độc đáo. Được mệnh danh là bà chóa th¬ N«m.. 3. §äc – gi¶i nghÜa tõ khã SGK (2’) - §äc chó ý ng¾t nhÞp 4/3, 2/2/3; c©u 2: 1/3/3; nhÊn giäng ... - Giäng ®iÖu .... - Giọng điệu vừa não nùng vừa cười cợt, hóm hỉnh 4. Bè côc (4’) võa cøng cái, th¸ch thøc. (?) Bµi th¬ viÕt theo thÓ a. ThÓ th¬ - thÓ tµi - Thể thơ: th¬ N«m §­êng luËt.Bµi th¬ lµm theo lo¹i g×? thÓ thÊt ng«n, b¸t có. - ThÓ th¬: th¬ §­êng. - Bốn cặp câu (đề, thực, luận, kết). §©y lµ th¬ N«m §­êng luËt. - ThÓ tµi tù t×nh: tù bµy tá t©m tr¹ng, c¶m xóc, t×nh cảm của người viết trong một hoàn cảnh nào đó; gần gòi víi c¸c bµi ThuËt hoµi, Ngôn hoài đã học ở lớp 10 THPT.. GV: Nguyễn Thanh Lương. Năm học 2009 - 2010 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Giáo án Ngữ Văn. - Khối 11 -. (?) Theo cÊu t¹o nh­ - HS trả lời theo 3 cách.... thÕ nµo trong ba c¸ch: - Bốn cặp câu (đề, thực, luận, kết) GV gọi hs tự trả lời. -2-4-2. Chương trình chuẩn b. Bè côc Chän c¸ch ba 4 c©u trªn và 4 câu dưới. - 4 câu trên và 4 câu dưới . - Bốn câu trên thể hiện nỗi lòng trong cảnh cô đơn, lÏ män, béc lé kh¸t väng h¹nh phóc tuæi xu©n. Hoạt động 3:. - Bốn câu còn lại: Thái độ bức phá vùng vẫy mà vẫn rơi vào tuyệt vọng của cảnh đời lẽ mọn.. GV gọi hs đọc lại bài thơ và hỏi?(12’). HS đọc 2 câu đầu:. (?) Hai c©u th¬ ®Çu t¶ c¶nh g×? Trong thêi ®iÓm nµo?. (?) Thêi gian Êy ®­îc nhËn biÕt b»ng c¸ch nµo? (?) TiÕng v¨ng v¼ng gîi ©m thanh nh­ thÕ nµo?. §ªm khuya v¨ng v¼ng trèng canh dån. II. §äc - hiÓu : 1. Nỗi thương mình trong cảnh cô đơn lẽ män (12’). Trơ cái hồng nhan với nước non”. - C©u th¬ më ®Çu x¸c - Câu thơ mở đầu xác định, thông báo hoàn cảnh định, thông báo hoàn tự tình: đêm khuya.Khuya rồi mà vẫn không sao cảnh tự tình: đêm khuya. ngủ được. “Đêm khuya” là thời điểm từ nửa đêm -> NhËn biÕt thêi gian cho đến gần sáng. Người phụ nữ ấy vẫn thao thức qua ©m thanh v¨ng v¼ng chờ đợi. dån dËp cña tiÕng trèng - NhËn biÕt thêi gian qua ©m thanh v¨ng v¼ng cÇm canh. dån dËp - V¨ng v¼ng: lµ tõ xa - lµ tõ xa väng l¹i.... väng l¹i. - “Trèng canh dån” diÔn t¶ tiÕng trèng th«i thóc, - “Trèng canh dån” diÔn gÊp g¸p. §ã cßn lµ tiÕng trèng cña t©m tr¹ng. Nã t¶ tiÕng trèng th«i thóc, dồn dập diễn tả sự chờ đợi khắc khoải, thảng thốt gấp gáp. của người phụ nữ trong cảnh lẽ mọn, chờ người “Tr¬ c¸i hång nhan”. chồng đến với mình. Nhưng càng chờ, càng vô väng. Thùc ra ®ay lµ c¶m nhËn cña nhµ th¬ vÒ dßng thêi gian x« ®uæi.. GV đọc câu 2:. - “Tr¬” diÔn t¶ sù: cßn ? Trơ cái hồng nhan với - “Tr¬” kh«ng ph¶i tr¬ l×, chÇy s¹n mµ lµ diÔn t¶ l¹i, kh«ng s¾c, bÏ bµng, sự: còn lại, không sắc, bẽ bàng, trơ trọi, cô đơn. nước non? trơ trọi, cô đơn. (?) Gi¶i nghÜa, ph©n tích động từ Trơ?. - Hồng nhan: nhan sắc người phụ nữ đẹp thường - Hồng nhan: nhan sắc (?) Em hiểu từ Hồng đi với đa truân hay bạc mệnh để thành thành ngữ: người phụ nữ đẹp . thường gặp nhan là gì?Từ này hồng nhan đa truân, hồng nhan bạc mệnh thường trong thường đi với từ nào để gặp trong Chinh phụ ngâm, cung oán ngâm, TruyÖn KiÒu trë thµnh thµnh ng÷? - C¸i: cô thÓ ho¸ kh¸i - Hs đọc chú thích sgk để trả lời. niÖm hång nhan víi ý tù “Tr¬” kh«ng ph¶i tr¬ l×, chÇy s¹n... mØa mai. - Nước non: cách dùng từ (?) Nhân vật trữ tình - Thật đáng buồn, tủi cho thân phận của nàng. trang trọng, ước lệ: ngoại đang ở hoàn cảnh như Ta càng thấy thương cho nhữngngười phụ nữ cảnh. thÕ nµo? trong cảnh đời lẽ mọn. - Thật đáng buồn, tủi cho. GV: Nguyễn Thanh Lương. Năm học 2009 - 2010 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>