Giáo án giảng dạy bộ môn Vật lý 11 - Tiết 42: Lực lo-Ren-xơ

<span class='text_page_counter'>(1)</span>THPT QUANG TRUNG Tiết 42 theo PPCT. GV:NGUYỄN QUANG SÁNG Ngày soọan 17/01/2010. LỰC LO-REN-XƠ I. MUÏC TIEÂU 1.Kiến thức : -Phát biểu được lực Lo-ren-xơ là gì và nêu được các đặc trưng về phương, chiều và viết được công thức tính lực Lo-ren-xơ. -Nêu được các đặc trưng cơ bản của chuyển động của hạt mang điện tích trong từ trường đều; viết được công thức tính bán kín vòng tròn quỹ đạo. 2.Kĩ năng : -Vận dụng kiến thức cơ bản để giải các bài tập cơ bản có liên quan. 3.Thái độ : -Nghiêm túc trong học tập. 4.Trọng tâm : -Các đặc điểm của lực Loren xơ II. CHUAÅN BÒ 1.Giáo viên: Chuẩn bị các đồ dùng dạy học về chuyển động của hạt tích điện trong từ trường đều. 2.Học sinh: Ôn lại về chuyển động tròn đều, lực hướng tâm và định lí động năng, cùng với thuyết electron về dòng điện trong kim loại. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC Hoạt động 1 (5 phút) : Kiểm tra bài cũ : Lực từ tác dụng lên một đoạn dây dẫn mang dòng điện đặt trong từ trường. Hoạt động 2 ( phút) : Tìm hiểu lực Lo-ren-xơ. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung cô baûn I. Lực Lo-ren-xơ 1. Định nghĩa lực Lo-ren-xơ Yeâu caàu hoïc sinh nhaéc laïi Nhaéc laïi khaùi nieäm doøng Moïi haït mang ñieän tích chuyeån khaùi nieäm doøng dieän. ñieän. động trong một từ trường, đều chịu Lập luận để đưa ra định tác dụng của lực từ. Lực này được gọi Ghi nhaän khaùi nieäm. nghĩa lực Lo-ren-xơ. là lực Lo-ren-xơ. 2. Xác định lực Lo-ren-xơ Giới thiệu hình vẽ 22.1. Lực Lo-ren-xơ do từ trường có cảm  Hướng dẫn học sinh tự tìm ra ứng từ B tác dụng lên một hạt điện keát quaû. Tiến hành các biến đổi toán  học để tìm ra lực Lo-ren-xơ tác tích q0 chuyển động với vận tốc v : Giới thiệu hình 22.2. duïng leân moãi haït mang ñieän. Hướng dẫn học sinh rút ra kết luận về hướng của lực Lo-ren- Lập luận để xác định hướng xô. của lực Lo-ren-xơ. Đưa ra kết luận đầy đủ về Ghi nhận các đặc điểm của đặc điểm của lực Lo-ren-xơ. lực Lo-ren-xơ.. Yêu cầu học sinh thực hiện. Thực hiện C1. Lop11.com. . . + Có phương vuông góc với v và B ; + Coù chieàu theo qui taéc baøn tay traùi: để bàn tay trái mở rộng sao cho từ trường hướng vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến ngón giữa là chiều của . . v khi q0 > 0 và ngược chiều v khi q0 < 0. Lúc đó chiều của lực Lo-ren-xơ là chiều ngón cái choãi ra;.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> THPT QUANG TRUNG GV:NGUYỄN QUANG SÁNG C1. Thực hiện C2. + Có độ lớn: f = |q0|vBsinα Yêu cầu học sinh thực hiện C2. Hoạt động 3 ( phút) : Tìm hiểu chuyển động của hạt điện tích trong từ trường đều. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung cô baûn II. Chuyển động của hạt điện tích trong từ trường đều 1. Chuù yù quan troïng Yêu cầu học sinh nhắc lại Nêu phương của lực Lo-ren- Khi hạt điện tích q0 khối lượng m phương của lực Lo-ren-xơ. xô. bay vào trong từ trường với vận tốc  Yeâu caàu hoïc sinh nhaéc laïi v mà chỉ chịu tác dụng của lực LoPhát biểu và viết biểu thức định lí động năng.   ren-xô f thì f luoân luoân vuoâng goùc Nêu công của lực Lo-ren-xơ định lí động năng.  và rút ra kết luận về động Ghi nhận đặc điểm về với  v nên f không sinh công, động naêng vaø vaän toác cuûa haït. chuyển động của hạt điện tích năng của hạt được bảo toàn nghĩa là q0 khối lượng m bay vào trong độ lớn vận tốc của hạt không đổi,  từ trường với vận tốc v mà chỉ chuyển động của hạt là chuyển động chịu tác dụng của lực Lo-ren- đều. xô. 2. Chuyển động của hạt điện tích trong từ trường đều Yeâu caàu hoïc sinh vieát bieåu Chuyển động của hạt điện tích là thức định luật II Newton cho Viết biểu thức định luật II chuyển động phẵng trong mặt phẵng trường hợp hạt chuyển động Newton. vuông góc với từ trường. dưới tác dụng của từ trường. Trong mặt phẵng đó lực Lo-ren-xơ Hướng dẫn học sinh lập luận   f luôn vuông góc với vận tốc v , để dẫn đến kết luận về chuyển Lập luận để rút ra được kết động của hạt điện tích. nghĩa là đóng vai trò lực hướng tâm: luaän. mv 2 f= = |q0|vB R Yêu cầu học sinh thực hiện Kết luận: Quỹ đạo của một hát điện C3. tích trong một từ trường đều, với điều Toång keát laïi caùc yù kieán cuûa kiện vận tốc ban đầu vuông góc với Thực hiện C3. học sinh để rút ra kết luận từ trường, là một đường tròn nằm Ghi nhaän keát luaän chung. chung. trong mặt phẵng vuông góc với từ trường, có bán kín mv R= Yêu cầu học sinh thực hiện | q0 | B Thực hiện C4. C4. Ghi nhận các ứng dụng của Giới thiệu một số ứng dụng lực Lo-ren-xơ trong coâng của lực Lo-ren-xơ trong công ngheä. ngheä.. Hoạt động 6 ( phút) : Củng cố, giao nhiệm vụ về nhà. Hoạt động của giáo viên Lop11.com. Hoạt động của học sinh.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> THPT QUANG TRUNG GV:NGUYỄN QUANG SÁNG Cho học sinh tóm tắt những kiến thức cơ bản. Tóm tắt những kiến thức cơ bản. Yêu cầu học sinh về nhà làm các bài tập từ 3 đến Ghi các bài tập về nhà. 8 trang 138sgk vaø 21.1, 21.2, 21.3, 21.8 vaø 21.11 sbt. IV. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. V. CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM 1.Độ lớn cùa lực Lo-Ren-Xơ được tính theo biểu thức a. f = |q0|vBsinα b. f = |q0|Bsinα c. f = |q0|vsinα f = |q0|vB -6 2.Một điện tích q = 3,2.10 C bay vào trong từ trường đều có B = 0,04T với tốc độ v = 2.106m/s theo phương vuông góc với từ trường. Lực Lo-Ren-Xơ tác dụng lên hạt mang điện tích: a.2,56N b.0,256N c.0,0256N d.2,56.10-3N. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>