Phương pháp tổ chức dạy các dạng bài tập luyện từ và câu cho học sinh lớp 4

<span class='text_page_counter'>(1)</span>PhÇn I: Më ®Çu Phương pháp tổ chức dạy các dạng bài tập luyện từ và c©u cho häc sinh líp 4 A. Lý do chọn đề tài. 1. C¬ së lÝ luËn. NhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña TiÕng ViÖt trong sù nghiÖp gi¸o dôc con người. Từ xa xưa ông cha ta đã sử dụng nó một cách tự giác nhằm để giáo dục trẻ nhá. Khi chưa có nhà trường, trẻ được giáo dục trong gia đình và ngoài xã hội. Từ thuë n»m n«i, c¸c em ®­îc bao bäc trong tiÕng h¸t ru cña mÑ, cña bµ, lín lªn chót nữa những câu chuyện kể có tác dụng to lớn, là dòng sữa ngọt ngào nuôi dưỡng tâm hồn trẻ, rèn luyện các em thành con người có nhân cách, có bản sắc dân tộc góp phần hình thành con người mới, đáp ứng yêu cầu của xã hội đối với những thành viªn cña m×nh. Cùng với sự phát triển của xã hội, giáo dục nhà trường xuất hiện như một điều tất yếu, đón bước thiếu nhi cắp sách tới trường. Cả thế giới đang mở trước mắt các em. Kho tàng văn minh nhân loại được chuyển giao từ những điều sơ đẳng nhÊt. Qu¸ tr×nh gi¸o dôc ®­îc thùc hiÖn ë mäi lóc, mäi n¬i, tÊt c¶ c¸c m«n häc. Những điều sơ đẳng nhất đã góp phần rất quan trọng trong việc sử dụng ngôn ngữ vào hoạt động giao tiếp của học sinh. Ngôn ngữ là thứ công cụ có tác dụng vô cùng to lớn. Nó có thể diễn tả tất cả những gì con người nghĩ ra, nhìn thấy biết được những giá trị trừu tượng mà các giác quan không thể vươn tới được. Các môn häc ë TiÓu häc cã t¸c dông hç trî cho nhau nh»m gi¸o dôc toµn diÖn häc sinh ph¶i kể đến Luyện từ và câu, một phân môn chiếm thời lượng khá lớn trong môn Tiếng Việt ở Tiểu học. Nó tách thành một phân môn độc lập, có vị trí ngang bằng với phân môn Tập đọc, Tập làm văn...song song tồn tại với các môn học khác. Điều đó thÓ hiÖn viÖc cung cÊp vèn tõ cho häc sinh lµ rÊt cÇn thiÕt vµ nã cã thÓ mang tÝnh chÊt cÊp b¸ch nh»m “®Çu t­” cho häc sinh cã c¬ së h×nh thµnh ng«n ng÷ cho ho¹t động giao tiếp cũng như chiếm lĩnh nguồn tri thức mới trong các môn học khác. Tầm quan trọng đó đã được rèn giũa luyện tập nhuần nhuyễn trong quá trình giải quyÕt c¸c d¹ng bµi tËp trong m«n LuyÖn tõ vµ c©u líp 4. 2. C¬ së thùc tiÔn.. 1 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Việc giải quyết các dạng bài tập Luyện từ và câu lớp 4 có hiệu quả đặt ra cho các Giáo viên Tiểu học là một vấn đề không phải đơn giản. Qua thực tế dạy tôi đã gặp phải không ít những khó khăn. Bởi đây là chương trình thay sách lớp 4 mới. Cùng tồn tại với nó là từ ngữ và ngữ pháp của chương trình cải cách đều đảm nhiệm cung cấp vốn từ cho học sinh, việc hướng dẫn làm các bài tập Luyện từ và c©u mang tÝnh chÊt m¸y mãc, kh«ng më réng cho häc sinh n¾m s©u kiÕn thøc cña bµi. VÒ phÝa häc sinh, lµm c¸c bµi tËp chØ biÕt lµm mµ kh«ng hiÓu t¹i sao lµm nh­ vËy, häc sinh kh«ng cã høng thó trong viÖc gi¶i quyÕt kiÕn thøc. Do vËy viÖc tæ chức cho học sinh trong các giờ giải quyết các bài tập Luyện từ và câu là vấn đề tr¨n trë cho c¸c gi¸o viªn vµ ngay b¶n th©n t«i. Trong qu¸ tr×nh d¹y häc còng nh­ viÖc ph¸t hiÖn häc sinh n¨ng khiÕu, t«i cũng như một số giáo viên khác khi dạy đến tiết Luyện từ và câu, đặc biệt các khái niệm về từ đơn, từ ghép, các kiểu từ ghép...bộc lộ không ít hạn chế. Về nội dung chương trình dạy phần đó trong sách giáo khoa rất ít. Chính vì vậy học sinh rất khó xác định, dẫn đến tiết học trở nên nhàm chán không thu hút học sinh vào hoạt động này. Để tháo gỡ khó khăn đó rất cần có một phương pháp tổ chức tốt nhất, có hiệu qu¶ nhÊt cho tiÕt d¹y c¸c d¹ng bµi tËp LuyÖn tõ vµ c©u cho häc sinh líp 4. Từ những lý do khách quan và chủ quan đã nêu trên, thông qua việc học tập, giảng dạy trong những năm qua, tôi đã chọn đề tài này để nghiên cứu sâu hơn về phương pháp tổ chức dạy các dạng bài tập Luyện từ và câu cho học sinh lớp 4, nhằm tìm ra được phương pháp, hình thức tổ chức thích hợp nhất, vận dụng tốt nhất trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y cña m×nh. V× ®iÒu kiÖn, kh¶ n¨ng nghiªn cøu cã h¹n t«i xin mạnh dạn trình bày kết quả nghiên cứu của mình thông qua đề tài “Phương ph¸p tæ chøc d¹y c¸c d¹ng bµi tËp luyÖn tõ vµ c©u cho häc sinh líp 4”. B. NhiÖm vô nghiªn cøu.. T×m hiÓu t×nh h×nh häc tiÕng viÖt ph©n m«n LuyÖn tõ vµ c©u thùc hµnh x¸c định phương pháp tổ chức dạy các dạng bài tập luyện từ và câ. Đề xuất một số biện ph¸p thùc hiÖn trong khi d¹y häc sinh d¹ng bµi nµy. Đối tượng nghiên cứu: Học sinh lớp 4. C. Mục đích nghiên cứu.. Với đề tài này mục đích nghiên cứu chính là tìm phương pháp tổ chức thích hợp nhất trong quá trình dạy các dạng bài tập Luyện từ và câu. Từ đó vận dụng linh hoạt vào hướng dẫn rèn kỹ năng làm các dạng bài tập Luyện từ và câu cho học sinh mét c¸hc hiÖu qu¶ nhÊt. D. Phương pháp nghiên cứu.. 2 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Để thực hiện được mục đích của đề tài đặt ra, tôi mạnh dạn nghiên cứu, học hỏi tìm tòi, áp dụng những phương pháp sau: I. Phương pháp nghiên cứu.. 1. Phương pháp nghiên cứu lý luận (đọc tài liệu). 2. Phương pháp phân tích tổng hợp. 3. Phương pháp điều tra. 4. Phương pháp thực nghiệm 5. Phương pháp đàm thoại. 6. Phương pháp tổng kết, rút kinh nghiệm. II. TiÕn tr×nh nghiªn cøu.. 1. Dù giê th¨m líp, tiÕp xóc gÇn gòi víi häc sinh vµhiÓu t×nh tr¹ng gi¶i quyÕt lµm c¸c bµi tËp LuyÖn tõ vµ c©u cña gi¸o viªn vµ häc sinh líp 4. 2. Đề ra phương hướng để nâng cao chất lượng làm các bài tập có hiệu quả h¬n. 3. Dạy thực nghiệm, áp dụng trên lớp đối chứng, phân tích các kết quả bằng sè liÖu thèng kª.. PhÇn II: Néi dung I. Thùc tr¹ng d¹y – häc c¸c d¹ng bµi tËp “LuyÖn tõ vµ c©u”.. 1. Đối với chương trình sách giáo khoa. Sè tiÕt LuyÖn tõ vµ c©u cña chÝnh s¸ch gi¸o khoa líp 4 gåm 2 tiÕt/tuÇn. Sau mỗi tiết hình thành kiến thức là một loạt các bài tập củng cố bài. Mà việc xác định phương pháp tổ chức cho một tiết dạy như vậy là hết sức cần thiết. Việc xác định yêu cầu của bài và hướng giải quyết còn mang tính thụ động, chưa phát huy triệt để vèn kiÕn thøc khi luyÖn tËp, thùc hµnh. 2. §èi víi gi¸o viªn. Phân môn “Luyện từ và câu” tạo cho học sinh môi trường giao tiếp để học sinh mở rộng vốn từ có định hướng, trang bị cho học sinh các kiến thức cơ bản về Tiếng Việt gắn với các tình huống giao tiếp thường gặp. Từ đó nâng cao các kỹ n¨ng sö dông TiÕng ViÖt cña häc sinh. Gi¸o viªn lµ mét trong 3 nh©n tè cÇn ®­îc xem xét của quá trình dạy học “Luyện từ và câu”, là nhân tố quyết định sự thành công của quá trình dạy học này. Khi nghiên cứu quá trình dạy hướng dẫn học sinh 3 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> lµm c¸c d¹ng bµi tËp “LuyÖn tõ vµ c©u” cho häc sinh líp 4, t«i thÊy thùc tr¹ng cña gi¸o viªn nh­ sau: - Phân môn “Luyện từ và câu” là phần kiến thức khó trong khi hướng dẫn học sinh nắm được yêu cầu và vận dụng vào việc làm các bài tập nên dẫn đến tâm lý gi¸o viªn ng¹i bëi viÖc vËn dông cña gi¸o viªn cßn lóng tóng gÆp khã kh¨n. - Giáo viên một số ít không chịu đầu tư thời gian cho việc nghiên cứu để khai thác kiến thức và tìm ra phương pháp phù hợp với học sinh, lệ thuộc vào đáp án, gợi ý dẫn đến học sinh ngại học phân môn này. - Cách dạy của một số giáo viên còn đơn điệu, lệ thuộc máy móc vào sách gi¸o khoa, hÇu nh­ Ýt s¸ng t¹o, ch­a thu hót l«i cuèn häc sinh. - Nhiều giáo viên chưa quan tâm đến việc mở rộng vốn từ, phát triển vốn từ cho häc sinh, gióp häc sinh lµm giµu vèn hiÓu biÕt phong phó vÒ TiÕng ViÖt. - Thực tế trong trường tôi công tác, chúng tôi thường rất tích cực đổi mới phương pháp dạy sao cho có hiệu quả nhất ở môn học này. Đồng thời là tiền đề trong việc phát triển bồi dưỡng những em có năng khiếu. Nhưng kết quả giảng dạy vµ hiÖu qu¶ cßn béc lé kh«ng Ýt nh÷ng h¹n chÕ. 3. §èi víi häc sinh. HÇu hÕt häc sinh ch­a hiÓu hÕt vÞ trÝ, tÇm quan träng, t¸c dông cña ph©n m«n “Luyện từ và câu” nên chưa dành thời gian thích đáng để học môn này. Học sinh không có hứng thú học phân môn này. Các em đều cho đây là phân m«n võa “kh«” võa “khã”. Nhiều học sinh chưa nắm rõ khái niệm của từ, câu...Từ đó dẫn đến việc nhận diện phân loại, xác định hướng làm bài lệch lạc. Việc xác định còn nhầm lẫn nhiều. Học sinh chưa có thói quen phân tích dữ kiện của đầu bài, thường hay bỏ sót, làm sai hoặc không làm hết yêu cầu của đề bài. Thực tế cho thấy nhiều học sinh khi hỏi đến lý thuyết thì trả lời rất trôi chảy, chính xác, nhưng khi làm bài tập thực hành thì lúng túng và làm bài không đạt yêu cầu. Điều đó thể hiện học sinh nắm kiến thức một cách máy móc, thụ động và tỏ ra yÕu kÐm thiÕu ch¾c ch¾n. Do vậy ngay khi dạy tới phần từ ghép, từ láy...Tôi đã tiến hành khảo sát học sinh líp 4B b»ng bµi tËp sau. Đề bài: Xác định từ ghép và từ láy trong đoạn văn sau. “Dáng tre vươn mộc mạc, màu tre tươi nhũn nhạn. Rồi tre lớn lên cứng cáp, dẻo dai, vững chắc. Tre trông thanh cao, giản dị, chí khí như người”. 4 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Qua kh¶o s¸t ë líp t«i cã 36 häc sinh, kÕt qu¶ kh¶o s¸t nh­ sau: Giái SL 6. Kh¸ % 16. SL 7. Trung b×nh SL % 12 34. % 19. YÕu SL 11. % 31. Điều đáng nói ở đây là có tới 20 em chưa biết xác định từ ghép, từ láy, trong qu¸ tr×nh lµm häc sinh ch­a biÕt tr×nh bµy khoa häc râ rµng, c©u tr¶ lêi ch­a ®Çy đủ. Qua gi¶ng d¹y t«i nhËn thÊy kÕt qu¶ ch­a cao lµ do nguyªn nh©n c¶ hai phÝa; Người dạy và người học. Do vậy tôi rất cần phải trau dồi kiến thức tìm ra phương pháp đổi mới trong hướng dẫn giảng dạy để khắc phục thực trạng trên để kết quả dạy học được nâng lên, thu hút sự chú ý của học sinh vào hoạt động học. 4. Sơ lược một số dạng bài tập “Luyện từ và câu” điển hình. + Ph©n tÝch cÊu t¹o cña tiÕng. + Tìm các từ ngữ nói về chủ đề. + T×m lêi khuyªn trong c¸c c©u tôc ng÷, ca dao. + §Æt dÊu chÊm phÈy vµo ®o¹n v¨n cho phï hîp. + Tìm từ đơn, từ phức và đặt câu với từ tìm được + Tìm từ ghép, từ láy và đặt câu với từ đó. + Phân biệt động từ, danh từ, tính từ trong đoạn văn. + Phân biệt các kiểu câu chia theo mục đích nói, tác dụng của nó. + ViÕt thªm tr¹ng ng÷ cho c©u... II. Đề ra các biện pháp nghiên cứu, áp dụng phương pháp tổn chøc d¹y c¸c D¹ng bµi tËp “ LuyÖn tõ vµ c©u”.. A. Phương pháp nghiên cứu. Với đặc trưng của môn “Luyện từ và câu” cùng các mâu thuẫn giữa yêu cầu cña x· héi, nhu cÇu hiÓu biÕt cña häc sinh víi thùc tr¹ng gi¶ng d¹y cña gi¸o viªn, việc học của học sinh trường tôi, đồng thời để củng cố nâng cao kiến thức, kỹ năng làm các bài tập “Luyện từ và câu” cho học sinh lớp 4. Tôi đã nghiên cứu và rút ra được nhiều kinh nghiệm thông qua các bài học trên lớp, trước hết tôi yêu cầu học sinh thực hiện theo các bước sau. 1. Đọc thật kỹ đề bài. 2. Nắm chắc yêu cầu của đề bài. Phân tích mối quan hệ giữa yếu tố đã cho vµ yÕu tè ph¶i t×m. 5 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> 3. Vận dụng kiến thức đã học để thực hiện lần lượt từng yêu cầu của đề bài. 4. Kiểm tra đánh giá. Đặc biệt tôi cũng mạnh dạn đưa ra từng bước hướng dẫn các phương pháp rÌn luyÖn kü n¨ng lµm c¸c d¹ng bµi tËp “LuyÖn tõ vµ c©u”. Muèn häc sinh lµm bµi một cách có hiệu quả, trước hết các em phải nắm chắc kiến thức, vì đó là bước quan träng cho c¶ gi¸o viªn vµ häc sinh. Mỗi một dạng bài tập cụ thể, bài tập riêng đều có một hình thức tổ chức riªng. Cã thÓ theo nhãm, lµm viÖc c¶ líp hoÆc lµm viÖc c¸ nh©n. Song song víi c¸c hình thức đó là phương pháp hình thành giải quyết vấn đề cho học sinh. Muốn làm được việc đó trước tiên học sinh phải hiểu rõ đặc điểm của nội dung c¸c chñ ®iÓm mµ ph©n m«n “ LuyÖn tõ vµ c©u” cÇn cung cÊp. - Qua c¸c bµi më réng vèn tõ häc sinh ®­îc: Cung cÊp thªm c¸c tõ ng÷ míi theo chñ ®iÓm hoÆc nghÜa, c¸c yÕu tè h¸n việt; rèn luyện khả năng huy động vốn từ theo chủ điểm ; rèn luyện sử dụng từ, sử dông thµnh ng÷ tôc ng÷. - Th«ng qua c¸c bµi tËp cÊu t¹o cña tiÕng, cÊu t¹o cña tõng häc sinh ®­îc: Tìm hiểu về cấu tạo của tiếng, nhận diện được hiện tượng bắt đầu từ vấn đề trong thơ, tìm hiểu phương thức tạo từ mới để phục vụ cho nhu cầu giao tiếp. Học sinh cÇn t×m hiÓu ®­îc: Có 2 cách để tạo từ phức: 1. GhÐp nh÷ng tiÕng cã nghÜa l¹i víi nhau lµ tõ ghÐp. 2. Phèi hîp nh÷ng tiÕng cã ©m ®Çu hay vÇn (hoÆc c¶ ©m ®Çu vµ vÇn) gièng nhau đó là từ láy. - Th«ng qua c¸c bµi tËp vÒ tõ lo¹i: Häc sinh ®­îc cung cÊp kiÕn thøc s¬ gi¶n về danh từ, động từ, tính từ gắn bó với các tình huống sử dụng. Cần lưu ý: + Tạo ra các từ ghép hoặc từ láy với tính từ đã cho. + Thêm vào các từ rất, quá, lắm...vào trước hoặc sau tính từ. + T¹o ra phÐp so s¸nh. Th«ng qua c¸c bµi tËp vÒ c©u, häc sinh ®­îc rÌn luyÖn n¨ng lùc sö dông c¸c kiÓu c©u tuú theo nhu cÇu, lÜnh vùc giao tiÕp. Ví dụ: Nhiều khi ta có thể sử dụng câu hỏi để thực hiện: 1. Thái độ khen, chê. 2. Sự khẳng định, phủ định 3. Yªu cÇu, mong muèn... 6 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> - Đặc biệt rất chú trọng đến việc dạy học sinh biết giữ phép lịch sự trong giao tiếp. Cụ thể: Khi hỏi chuyện người khác cần giữ phép lịch sự. C©u hái: 1. Cần thưa gửi, xưng hô cho phù hợp với quan hệ giữa mình với người được hái. 2. Cần tránh những câu hỏi làm phiền lòng người khác. C©u khiÕn: 1. Khi yêu cầu, đề nghị phải giữ phép lịch sự 2. Muốn cho lời yêu cầu, được đề nghị lịch sự, cần có cách xưng hô cho phù hợp và thêm vào trước hoặc sau động từ: Làm ơn, giùm, giúp... 3. Có thể dùng câu hỏi, kiểu câu nếu yêu cầu đề nghị. B. Phương pháp tổ chức dạy cho học sinh làm bài tập “Luyện từ và câu”. C¸c kiÓu h×nh thøc vµ kÜ n¨ng cÇn häc trong ph©n m«n “LuyÖn tõ vµ c©u” ®­îc rÌn luyÖn th«ng qua nhiÒu bµi tËp víi c¸c t×nh huèng giao tiÕp tù nhiªn. a. §èi víi c¸c d¹ng bµi tËp më réng vèn tõ. VÝ dô: T×m c¸c tõ ng÷: - Thể hiện lòng nhân hậu, tình cảm yêu thương đồng loại. - Trái nghĩa với nhân hậu hoặc yêu thương. - Thể hiện tinh thần đùm bọc, giúp đỡ đồng loại. - Trái nghĩa với với đùm bọc hoặc giúp đỡ. Ngoài việc sử dụng hướng mẫu trong sách giáo khoa. Giáo viên yêu cầu học sinh làm việc theo nhóm (4 nhóm). Mỗi nhóm một yêu cầu, sau khi đại diện nhóm tr¶ lêi cho häc sinh lµm viÖc ë líp. Nhóm 1: Lòng thương người, đùm bọc, giúp đỡ... Nªu ý nghÜa cña c¸c tõ em t×m ®­îc. C¸c nhãm cïng bæ sung, gi¸o viªn chèt lại ý kiến đúng. Liên hệ giữa tình huống học sinh đã làm được trong cuộc sống, quá trình học tËp. b. RÌn luyÖn kÜ n¨ng cÊu t¹o tõ – d¹ng bµi tËp t×m tõ ghÐp, tõ l¸y. VÝ dô: T×m tõ l¸y, tõ ghÐp chøa c¸c tiÕng sau ®©y. - Ngay - Th¼ng - ThËt 7 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> §èi víi c¸c d¹ng bµi tËp nµy tæ chøc cho häc sinh lµm viÖc theo nhãm trong phiếu. Giáo viên có thể sử dụng phương pháp động não thu nạp rất nhiều từ, từ quá trình học sinh, mỗi nhóm hoạt động một nhiệm vụ với từ (Ngay, thẳng, thật). Tõ Tõ l¸y Tõ ghÐp Ngay Ngay ng¸y Ngay th¼ng, ngay ng¾n... Th¼ng Th¼ng th¾n Ngay th¼ng, th¼ng t¾p... ThËt ThËt thµ Sù thËt, th¼ng thËt... Cùng yêu cầu của bài đã cho học sinh chọn từ để đặt câu với từ đó. Giáo viên cho häc sinh lµm viÖc c¸ nh©n. * Cho häc sinh so s¸nh tõ l¸y, tõ ghÐp: Gi¸o viªn chèt: Từ bao giờ cũng có nghĩa vì nó là đơn vị nhỏ nhất để đặt câu. Từ láy, từ ghép đều là từ có nghĩa. Từ láy là phối hợp những tiếng có phụ âm đầu, vÇn hoÆc c¶ ©m ®Çu vµ gièng nhau gäi lµ tõ l¸y. Tõ ghÐp lµ ghÐp nh÷ng tiÕng cã nghĩa lại với nhau, đó là từ ghép. Dựa vào cấu tạo trên mà học sinh có thể xác định tõ ghÐp vµ tõ l¸y. Gi¸o viªn cã thÓ lÊy thªm vÝ dô: + Tõ ghÐp: C¬n m­a, nhµ cöa, b«ng hoa... + Tõ l¸y: Luém thuém, ch¨m chØ... c. Luyện tập các bài có dạng về tính từ, động từ, danh từ. Trong đó chương trình sách giáo khoa cũng lựa chọn những tình huống giao tiÕp g¾n bã víi cuéc sèng gÇn gòi cña häc sinh. VÝ dô1: ViÕt hä vµ tªn 3 b¹n nam, 3 b¹n n÷ trong líp em. Hä vµ tªn c¸c b¹n Êy lµ danh tõ chung hay danh tõ riªng? v× sao? Với bài này tôi đã gợi ý cho học sinh: Xác định tên của bạn mình, viết, ghi rõ họ, tên. Lưu ý đó là danh từ chung hay danh từ riêng. Cho học sinh làm việc cá nhân, nêu miệng. Phần học này học sinh thường hay m¾c lçi ë v¹ch danh tõ chung. Tôi yêu cầu các em nêu lại danh từ chung là gì? Dùng phép “suy” để học sinh ¸p dông vµo bµi cña m×nh. Ví dụ 2: Gạch dưới các động từ trong đoạn văn sau: Yiết Kiêu đến kinh đô yết kiến vua Trần Nhân Tông Nhà vua: Trẫm cho nhà ngươi nhận một loại binh khí YÕt Kiªu: ThÇn chØ xin mét chiÕc dïi s¾t 8 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Nhµ vua: §Ó lµm g× ? YÕt Kiªu: §Ó dïi nh÷ng chiÕc thuyÒn cña giÆc v× thÇn cã thÓ lÆn hµng giê dưới nước. Tôi đã cho học sinh làm việc theo nhóm. Học sinh trong nhóm thảo luận nêu trước lớp. Lưu ý có 2 từ “dùi” từ nào là động từ ? Lấy ví dụ trường hợp khác. Người ta lấy cái đục là cái lỗ để nước đục chảy ra. Ví dụ 3: Tìm những từ ngữ biểu thị mức độ của đặc điểm, tính chất được g¹ch ch©n trong ®o¹n v¨n sau: Hoa cà phê thơm đậm và ngọt lên mùi hương thường theo gió bay đi rất xa. Nhà thơ Xuân Diệu chỉ có một lần đến đây ngắm nhìn của cà phê đã phải thốt lên. Hoa cµ phª th¬m l¾m em ¬i Hoa cïng mét ®iÖu víi hoa nhµi Trong ngµ tr¾ng ngäc, xinh vµ s¸ng. Như miệng em cười đâu đây thôi... Đây là bài tập để rèn luyện về tính từ và bài này hơi trừu tượng với học sinh Cho các em phân tích đề bài trước vì yều cầu của bài không quen thuộc với học sinh ;các em đã hiểu . Tìm những từ biểu thị mức độ của đặc điểm tính chất của cá từ gạng chân cụ thể : Hoà cà phê thơm như thế nào ? (thơm đậm và ngọt ) nên mùi hương bay đi rất xa. Lần lượt học sinh tìm (trả lời cá nhân theo phương pháp động não): Th¬m – l¾m Trong – ngµ Tr¾ng – ngäc Nh­ vËy c¸c em thÊy quen thuéc víi c¸ch lµm cña bµi nµy. c. Cñng cè kh¾c s©u më réng luyÖn c¸c d¹ng bµi tËp vÒ c©u. Với dạng bài này cũng được lựa chọn với thực tiễn sinh động hàng ngày để học sinh biết đặt câu đúng, phù hợp với tình huống giao tiếp, đảm bảo lịch sự khi đặt câu. 1. C©u kÓ. Ví dụ 1: Đặt một vài câu kể để: a) KÓ viÖc lµm hµng ngµy sau khi ®i häc vÒ. 9 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> b) T¶ chiÕc bót em ®ang dïng. c) Tr×nh bµy ý kiÕn cña em vÒ t×nh b¹n. d) Nãi lªn niÒm vui cña em khi nhËn ®­îc ®iÓm tèt. Tæ chøc cho häc sinh lµm viÖc c¸ nh©n. KÓ vÒ viÖc em lµm... Lưu ý học sinh khi viết hết câu phải có dấu chấm. Học sinh viết và đọc cho häc sinh trong líp nhËn xÐt bæ sung. Néi dung cña c¸c yªu cÇu trªn kh¸c nhau: T¶, bµy tá ý kiÕn, nãi lªn niÒm vui... Giáo viên hướng dẫn mẫu: + T¶ kÕt hîp víi dïng tõ ng÷ gîi t¶, biÖn ph¸p nghÖ thuËt + Bµy tá ý kiÕn – yªu mÕn, g¾n bã nh­ thÕ nµo? + Nói lên niềm vui – vui sướng như thế nào khi được điểm tốt. Ví dụ 2: Khi muốn mượn bạn cái bút, em có thể chọn những cách nói nào? a) Cho mượn cái bút! b) Lan ơi, cho tớ mượn cái bút! c) Lan ơi, cậu có thể cho tớ mượn cái bút được không? Cho học sinh trả lời cá nhân, học sinh chọn trường hợp c, vì nó thể hiện sự lÞch sù trong giao tiÕp. Giáo viên yêu cầu học sinh hoạt động tiếp nối. Trao đổi theo cặp, thực hành lêi yªu cÇu lÞch sù. 2. C©u hái: Đối với việc giữ lịch sự khi đặt câu hỏi, dạng bài tập cho phần này cũng rất cô thÓ: VÝ dô: So s¸nh c¸c c©u hái trong ®o¹n v¨n sau: Em thÊy c©u c¸c b¹n nhá hái cô giµ cã thÝch hîp h¬n nh÷ng c©u hái kh¸c kh«ng? V× sao? Sau một cuộc dạo chơi, đám trẻ ra về. Tiếng nói cười ríu rít. Bỗng các bạn dõng l¹i khi thÊy mét cô giµ ®ang ngåi ë vÖ ®­êng. Tr«ng cô thËt mÖt mái, cÆp m¾t lé râ vÎ u sÇu. - Chuyện gì đã xảy ra với ông cụ thế nhỉ? Một em trai hỏi, - Đám trẻ tiếp lời bµn t¸n s«i næi: - Ch¾c lµ cô bÞ èm? - Hay là cụ đánh mất cái gì? - Chóng m×nh thö hái xem ®i? 10 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> C¸c em tíi chç «ng cô, lÔ phÐp hái: - Th­a cô, chóng ch¸u cã thÓ gióp g× cho cô kh«ng? Giáo viên tổ chức cho học sinh làm việc cá nhân. Trước hết học sinh phải xác định câu nào là câu hỏi, câu nào là câu các bạn phỏng đoán với nhau: cho học sinh so s¸nh. C¸c c©u c¸c em hái nhau:- ChuyÖn g× x¶y ra víi «ng cô thÕ nhØ? - Ch¾c lµ cô bÞ èm - Hay cụ đánh mất cái gì? C©u hái c¸c b¹n nhá hái cô giµ: - Th­a cô, chóng ch¸u cã thÓ gióp g× cô kh«ng? Hướng dẫn học sinh nhận xét về câu hỏi của các bạn nhỏ với cụ già là rất phù hợp trong trường hợp đó vì: Nếu không biết nguyên nhân của ông cụ như thế nào mà hỏi cụ bị ốm hay cụ đánh mất cái gì... sẽ làm tổn thương đến ông cụ (chẳng may «ng cô r¬i vµo hoµn c¶nh nh­ vËy). Qua bµi tËp nµy cñng cè kh¾c s©u cho häc sinh về cần đặt những câu hỏi lịch sự, tránh những câu hỏi làm phiền lòng người kh¸c. Học sinh còn bỡ ngỡ trong việc phân tích các câu hỏi. Tôi đã dướng dẫn các em phải đặt nó trong văn cảnh cụ thể. Hoạt động liên hệ: Cho học sinh đặt câu hỏi phù hợp khi gặp tình huống như trong bµi tËp trªn ë ngoµi thùc tÕ. 3. C©u khiÕn - D¹ng bµi tËp cho m¶ng kiÕn thøc nµy gåm: - ChuyÓn c¸c c©u kÓ thµnh c©u khiÕn. - §Æt c©u khiÕn phï hîp víi c¸c t×nh huèng. “hãy” trước động từ. - §Æt c©u khiÕn theo yªu cÇu cã. “đi” hoặc “nào” sau động từ “xin” hoặc “mong” trước chủ ngữ - Nªu t×nh huèng cã thÓ dïng c©u khiÕn nãi trªn. VÝ dô 1: ChuyÓn c¸c c©u kÓ thµnh c©u khiÕn - Nam ®i häc - Thanh đi lao động - Ng©n ch¨m chØ 11 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> - Giang phấn đấu học giỏi. Với bài tập này trước hết tôi cho học sinh phân tích mẫu: - Nam đi học! -Nam ph¶i ®i häc! - Nam h·y ®i häc! Cho häc sinh nhËn xÐt mÉu so víi c©u ban ®Çu: Thªm cac tõ “®i”, “ph¶i”, “h·y” øng víi lêi yªu cÇu ë møc nÆng –nhÑ tuú thuéc vµo mçi lêi yªu cÇu. - Nam ®i häc ®i !. (yªu cÇu nhÑ nhµng). - Nam ph¶i ®i häc!. ( yªu cÇu b¾t buéc). - Nam h·y ®i häc ®i!. ( yªu cÇu mang tÝnh ra lÖnh). Sau đó tôi tổ chức cho học sinh làm việc theo nhóm ( 3 nhóm ứng với 3 tổ), mçi tæ mét c©u råi nªu miÖng nhËn xÐt. Tôi chốt lại học sinh: Muốn đặt câu khiến có thể dùng một trong các cách sau: Thêm các từ hãy, đừng, chớ, nên, phải vào trước động từ... và cuối câu dùng dÊu chÊm than (!). Cùng phương pháp tổ chức này tôi cho học sinh làm ví dụ 2. Ví dụ 2: Đặt câu khiến cho những yêu cầu dưới đây: a. Câu khiến có hãy ở trước động từ. b. Câu khiến có đi hoặc nào ở trước động từ. c. Câu khiến có xin hoặc mong ở trước chủ ngữ. Phần này học sinh không còn bỡ ngỡ về cách đặt câu khiến. a. B¹n h·y lµm bµi tËp ®i! b. Mong c¸c em lµm bµi tËp thËt tèt! 4. C©u c¶m: (c©u c¶m th¸n) Yêu cầu học sinh hiểu câu cảm là câu dùng để bộc lộ cảm xúc (vui mừng, thán phục, đau xót, ngạc nhiên...) của người nói. Lưu ý trong câu cảm thường có các từ ngữ: ôi, chao, chà, trời, quá, lắm, thật...Khi viết câu cảm cuối câu thường có dấu chấm than (!). VÝ dô 1: §Æt c©u c¶m cho c¸c t×nh huèng sau: a. Cô giáo ra một bài toán khó, cả lớp chỉ một bạn làm được. Hãy đặt câu cảm để bày tỏ sự thán phục.. 12 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> b. Vào ngày sinh nhật của em, có một bạn cũ đã chuyển trường từ lâu bỗng nhiên tới chúc mừng em. Hãy đặt câu cảm để bày tỏ sự ngạc nhiên và vui mừng. Tôi đã tổ chức cho học sinh làm việc cặp đôi và đóng vai trò trong tình huèng, mét b¹n nªu, mét b¹n tr¶ lêi, c¶ líp nhËn xÐt bæ sung. a. ¤i, b¹n giái qu¸! b. ¤i, bÊt ngê qu¸, tí c¶m ¬n b¹n! Tôi cho học sinh suy nghĩ tìm thêm các tình huống khác đặt câu cảm, nêu cá nhận để các bạn nhận xét. VÝ dô 2: Nh÷ng c©u c¶m sau ®©y bé lé c¶m xóc g×? a. Ôi, bạn Nam đến kìa! b. å, b¹n Nam th«ng minh qu¸! c. Trêi, thËt lµ kinh khñng! Theo t«i phÇn nµy t«i cho häc sinh lµm viÖc c¸ nh©n: - B1: NhËn xÐt ý nghÜa cña c©u c¶m. - B2: T×m c¶m xóc cña mçi c©u. - B3: Rót ra kÕt luËn chung vÒ c©u c¶m. d. Më réng kh¾c s©u c¸ch dïng tr¹ng ng÷ trong c©u. D¹ng bµi tËp: - Thªm tr¹ng ng÷ chØ n¬i chèn cho c©u. - Thªm tr¹ng ng÷ chØ thêi gian cho c©u. - Thªm tr¹ng ng÷ chØ nguyªn nh©n cho c©u. - Thêm trạng ngữ chỉ mục đích cho câu. - Thêm trạng ngữ chỉ phương tiện cho câu. VÝ dô 1: Thªm tr¹ng ng÷ chØ n¬i chèn cho c©u: a................, em giúp bố mẹ làm những công việc gia đình b................, em rÊt ch¨m chó nghe gi¶ng vµ h¨ng h¸i ph¸t biÓu. c................., hoa đã nở. Theo tôi, vì phần này tôi chưa trực tiếp giảng dạy nhưng ở chương trình lớp 4 cò nã kh«ng cã nh÷ng chi tiÕt cô thÓ râ rµng nh­ vËy nªn viÖc h×nh thµnh kiÕn thøc khó khăn hơn. Còn đối với dạng bài tập này tôi sẽ tổ chức cho học sinh làm việc theo nhãm (3 nhãm øng víi 3 tæ), mçi tæ mét c©u. T«i cã gîi ý (víi häc sinh yÕu): Em giúp bố mẹ làm những công việc gia đình tại đâu? 13 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Häc sinh rÊt dÔ ph¸t hiÖn v× ®©y lµ c¸c t×nh huèng rÊt quen thuéc víi häc sinh nên cũng không nhất thiết phải hướng dẫn cụ thể. Tương tự như vậy là trạng ngữ chỉ thời gian cũng rất đơn giản. Với trạng ngữ chỉ mục đích học sinh có thể mắc. Ví dụ 2: Tìm các trạng ngữ thích hợp chỉ mục đích để điền vào chỗ trống: a).............., xã em vừa đào một con mương. b).............., chóng em quyÕt t©m häc tËp vµ rÌn luyÖn thËt tèt. c)..............., em ph¶i n¨ng tËp thÓ dôc. Giáo viên cần hướng dẫn h/s đến việc hiểu: Mục đích của đào mương để làm gì? Quyết tâm..........tốt để dành được gì? TËp thÓ dôc cã lîi g×?. Ví dụ 3: Trạng ngữ chỉ phương tiện có dạng bài tập: T×m tr¹ng ng÷ chØ thêi gian trong c¸c c©u sau - B»ng mét giäng th©n t×nh, thÇy khuyªn chóng em g¾ng häc bµi, lµm bµi đầy đủ. - Với óc quan sát tinh tế và đôi bàn tay khéo léo, người hoạ sĩ dân gian đã s¸ng t¹o nªn nh÷ng bøc tranh lµng Hå næi tiÕng. Học sinh đã biết: Trạng ngữ chỉ phương tiện thường mở đầu bằng các từ “b»ng, víi” vµ tr¶ lêi cho c¸c c©u hái: b»ng c¸i g×, víi c¸i g×? Nªn bµi nµy t«i chi cho häc sinh dïng bót ch× g¹ch ch©n tr¹ng ng÷ c¸ nh©n và nêu miệng trước lớp, theo tôi học sinh sẽ không khó khăn gì?. Như vậy mức độ khó của bài tập khong phụ thuộc vào các loại, các dạng bài tËp mµ phô thuéc vµo chÝnh ng÷ liÖu ®­a ra cho häc sinh. Víi c¸c bµi tËp LuyÖn tõ vµ c©u cña häc sinh líp 4. NhiÒu yªu cÇu trong s¸ch gi¸o khoa t«i còng cÇn ph©n tích cho nhiều đối tượng học sinh. Đối với học sinh khá, giỏi tôi thường gài thêm hoạt động tiếp nối. Với học sinh trung bình, học sinh yếu chọn những ngữ liệu cụ thể rõ ràng để học sinh dễ xác nhận. VÝ dô: Víi d¹ng bµi më réng vèn tõ ý chÝ – nghÞ lùc. Viết một đoạn văn ngắn nói về một người có ý chí, nghị lực nên đax vượt qua nhiều thử thách, đạt được thành công. Với học sinh khá, giỏi tôi cho học sinh phân tích yêu cầu đề bài sau đó viết ngay vµo nh¸p. 14 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Với học sinh trung bình và yếu tôi hướng dẫn học sinh sử dụng các từ ngữ thuộc chủ đề ý chí – nghị lực đã học để viết. Hỏi học sinh về người em định viết (học sinh yếu tôi còn hỏi về người em định viết có những phẩm chất gì). Quan tâm đến đối tượng học sinh trong giảng dạy chính là chú ý đến việc nâng cao chất lượng học sinh giỏi để bồi dưỡng và nâng cao chất lượng đại trà. Đó lµ viÖc lµm quan träng vµ kh«ng thÓ thiÕu trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y. Một điều tôi cũng rất quan tâm đó là việc trình bày của học sinh. Các em làm bµi cã thÓ tèt nh­ng c¸ch tr×nh bµy bè côc bµi lµm cña häc sinh cßn lµ c¶ mét vÊn đề cần chấn chỉnh. Trong quá trình nghiên cứu, thử nghiệm và tích cực tìm tòi phương pháp tổ chøc cho häc sinh lµm c¸c d¹ng bµi tËp LuyÖn tõ vµ c©u. Tr¶i qua mét häc kú «n tập cùng thời gian áp dụng phương pháp nghiên cứu tôi đã tiến hành khảo sát để xem sự chuyển biến của học sinh sau khi đã được hoạt động sôi nổi trong giờ luyện tõ vµ c©u gi¶i quyÕt c¸c bµi tËp víi líp 4B do t«i chñ nhiÖm. §Ò bµi: §äc thÇm bµi “VÒ th¨m bµ” vµ tr¶ lêi c©u hái sau: 1) Trong bµi “VÒ th¨m bµ” tõ nµo cïng nghÜa víi tõ “hiÒn” 2) C©u “LÇn nµo trë vÒ víi bµ, Thanh còng thÊy b×nh yªn vµ thong th¶ nh­ thế” có mấy động từ, tính từ? a. Một động từ, 2 tính từ. Các từ đó là: - Động từ - TÝnh tõ b. Hai động từ, 2 tính từ. Các từ đó là: - Động từ - TÝnh tõ c. Hai động từ, 1 tính từ. Các từ đó là: - Động từ - TÝnh tõ 3) Câu “Cháu đã về đấy ư ?” được dùng làm gì? a. Dùng đề hỏi. b. Dùng để yêu cầu, đề nghị. c. Dïng thay lêi chµo. 4) Trong c©u “ Sù im lÆng lµm Thanh m·i míi cÊt ®­îc tiÕng gäi khÏ” bé phËn nµo lµ chñ ng÷? a. Thanh 15 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> b. Sù yªn lÆng c. Sù yªn lÆng lµm Thanh. KÕt qu¶ thu ®­îc: Tæng sã líp 4B cã 36 em. Giái SL 14. Kh¸ % 39,2. SL 16. Trung b×nh SL % 6 16. % 44,8. YÕu SL 0. % 0. III. Dạy thực nghiệm trên lớp đối chứng.. Không chỉ dừng lại phạm vi nghiên cứu trong lớp, tôi đã áp dụng kinh nghiệm đổi mới này vào lớp cùng khối là lớp 4C (lớp đối chứng). Lớp 4C có 35 học sinh. Trước tiên tôi sử dụng ngay bài khảo sát của lớp 4B (lớp tôi dạy) ở giai đoạn cuối để khảo sát lớp 4A, kết quả thu được như sau: Giái : 7 em chiÕm 20% Kh¸ : 9 em chiÕm 25,6% TB : 11 em chiÕm 31,4% YÕu : 8 em chiÕm 23% Điều này chứng tỏ phương pháp tổ chức cho học sinh học các bài tập Luyện từ và câu là rất quan trọng, nó quyết định rất nhiều đến kết quả học tập của học sinh. Cïng víi viÖc nghiªn cøu cña m×nh, kÕt hîp víi gi¸o viªn chñ nhiÖm líp, phæ biến kinh nghiệm tổ chức phương pháp dạy học tốt cho học sinh xác định rõ yêu cầu của bài, tổ chức cho các em được hoạt động có hiệu quả, học sinh được hướng dẫn thực hành phù hợp với nội dung từng bài. Dần dần các em đã hình thành được thãi quen lµm viÖc cã kÕ ho¹ch, linh ho¹t víi tõng d¹ng bµi. Sau một thời gian hướng dẫn lớp 4C, tôi ra một đề khảo sát. §Ò bµi: “Chú chuồn chuồn nước mới đẹp làm sao. Màu vàng trên lưng chú lắp lánh, bốn c¸nh máng nh­ giÊy b«ng. C¸i ®Çu trßn vµ hai con m¾t long lanh nh­ thuû tinh”. Hãy xác định: Từ đơn, từ ghép, từ láy. Trong các từ đó đâu là danh từ, động từ, tính từ. Đậưt một câu với 1 từ đơn, từ ghép, từ láy em vừa tìm được. Kết quả đạt được như sau: Giái : 11 em chiÕm 31,4% Kh¸ : 15 em chiÕm 43,6% TB : 05 em chiÕm 14% YÕu : 04 em chiÕm 11% Với kết quả thu được ở việc dạy thực nghiệm trên lớp đối chứng tôi càng vững vàng tin tưởng vào việc vận dụng phương pháp tổ chức dạy các dạng bài tập LuyÖn tõ vµ c©u cho häc sinh líp 4 cã hiÖu qu¶. 16 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> KÕt luËn I. Kết quả nghiên cứu đạt được.. Thực hiện đề tài này, khi học sinh đã được củng cố, khắc sâu, mở rộng và rèn kÜ n¨ng luyÖn tËp thùc hµnh vÒ c¸c d¹ng bµi tËp “LuyÖn tõ vµ c©u” líp 4 t«i thÊy kÕt quả của việc làm đó như sau: - Học sinh được tổ chức hoạt động một cách độc lập, tìm tòi kiến thức, tầm nhận thức đối với mọi đối tượng học sinh là phù hợp, nên học sinh tiếp thu một c¸ch cã hiÖu qu¶. - Các em biết dựa vào kiến thức lý thuyết để vận dụng làm các bài tập một cách chủ động. - Với phương pháp tổ chức này học sinh nắm kiến thức một cách sâu sắc có cơ sở, được đối chứng qua nhận xét của bạn, của giáo viên. - Các em đã hình thành được thói quen đọc kỹ bài, xác định yêu cầu của bài. Không còn tình trạng bỏ sót yêu cầu của đề bài. - Học sinh có ý thức rèn cách trình bày sạch sẽ, khoa học, biết dùng từ đặt c©u hîp lý. Ngoµi ra häc sinh cßn cã thªm thãi quen kiÓm tra, so¸t l¹i bµi cña m×nh. - Qua viÖc gi¶ng d¹y theo dâi kÕt qu¶ cña häc sinh qua c¸c giê kiÓm tra, bµi kiểm tra định kỳ của học sinh tôi thấy: Học sinh sẵn sàng đón nhận môn “Luyện từ và câu” bất kỳ lúc nào. Đó cũng nói lên học sinh đã bắt đầu yêu thích môn học, m¹nh d¹n nªu ý kiÕn cña m×nh. - Tuy kết quả tôi nêu trên hết sức sơ lược và ở phạm vi nhỏ, song nó cũng góp phần động viên tôi trong công tác giảng dạy học sinh nói chung, phát hiện bồi dưỡng những học sinh khá, giỏi, phụ đạo học sinh yếu nói riêng. Bé nhỏ như vậy nhưng vô cùng quan trọng đối với một giáo viên còn non nớt kinh nghiệm như tôi trong việc tháo gỡ khó khăn, trong việc tìm ra phương pháp tổ chức dạy các dạng bµi tËp “LuÖn tõ vµ c©u” cho häc sinh cña m×nh. II- Bµi häc kinh nghiÖm.. D¹y häc c¸c d¹ng bµi tËp “LuyÖn tõ vµ c©u” cho häc sinh líp 4 gióp häc sinh n¾m ®­îc kiÕn thøc trong ph©n m«n “LuyÖn tõ vµ c©u” cung cÊp: Häc sinh hiÓu ®­îc tõ míi, ph¸t triÓn kÜ n¨ng, kü x¶o sö dông tõ ng÷, häc sinh cßn biÕt nhËn diÖn xác định các dạng bài tập, phân tích kỹ, chính xác yêu cầu của đề bài, từ đó có. 17 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> hướng cho hoạt động học tập của mình. Để đạt được các điều đó, người giáo viên cÇn chó ý: - Trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y gi¸o viªn kh«ng nªn nãng véi, mµ ph¶i b×nh tÜnh trong thời gian không phải ngày 1 ngày 2. Đặc biệt luôn xem xét phương pháp giảng dạy của mình để điều chỉnh phương pháp sao cho phù hợp với việc nhận thức cña häc sinh, g©y ®­îc høng thó häc tËp cho c¸c em. - Phải nghiên cứu để nhận thức rõ về vị trí, nhiệm vụ của phần kiến thức vừa d¹y. - Lưu ý quá trình giảm tải đề điều chỉnh sao cho phù hợp với đặc điểm học sinh lớp mình, đề ra hướng giải quyết cho việc cân chỉnh thống nhất giảm tải. - Không ngừng học hỏi trao đổi với đồng nghiệp để nghiên cứu đổi mới phương pháp dạy và học nhằm nâng cao chất lượng. Trong giảng dạy, giáo viên không được áp đặt học sinh mà coi nhiệm vụ học của học sinh là quan trọng, là nh©n tè chñ yÕu cho kÕt qu¶ gi¸o dôc. Lu«n gîi më kh¸m ph¸ t×m tßi biÖn ph¸p tèt nhÊt cho häc sinh n¾m ch¾c kiÕn thøc. RÌn cho häc sinh c¸ch t­ duy th«ng minh, sáng tạo, làm việc độc lập, nâng cao kết quả tự học của mình: Tạo cho học sinh có niềm vui trong học tập, có hứng thú đặc biệt trong học tập. Giáo viên luôn luôn giải quyết tình huống vướng mắc cho học sinh. - Gi¸o viªn ph¶i t«n träng nghiªm tóc thùc hiÖn gi¸o dôc, gi¶ng d¹y theo nguyên tắc từ những điều đơn giản mới đến nâng cao, khắc sâu...Để học sinh nắm v÷ng viÖc gi¶i quyÕt c¸c bµi tËp “LuyÖn tõ vµ c©u”, gi¸o viªn còng cÇn l­u ý ®iÓm sau: + Tìm ra phương pháp tổ chức sao cho phù hợp với từng dạng bài tập. + Phân biệt cho học sinh hướng giải quyết cho các dạng bài khác nhau. Học sinh cần nắm được các bước tiến hành một bài tập. Cần tổ chức cho học sinh theo các hình thức tổ chức có thể theo nhóm, cá nhân, có thể làm việc cả lớp để phát huy tèt hiÖu qu¶ giê d¹y. - Lưu ý cho học sinh cách trình bày sạch sẽ, khoa học, rèn chữ viết đẹp đúng chÝnh t¶ cho häc sinh. III. Phạm vi, điều kiện áp dụng và hướng tiếp tục nghiên cứu.. Việc dạy các bài tập “Luyện từ và câu”cho học sinh lớp 4 là vấn đề hết sức nan giải vì thời gian có hạn và năng lực trình độ bản thân còn nhiều hạn chế nên tôi mới chỉ nghiên cứu được tìm ra phương pháp tổ chức một giờ dạy các dạng bài tập “LuyÖn tõ vµ c©u”. PhÇn nghiªn cøu cã thÓ ch­a s©u, ch­a s¸t, t«i thiÕt nghÜ nÕu chØ nghiên cứu trong phạm vi của đề tài này thì chưa đủ vì thế trong tương lai nếu có ®iÒu kiÖn tiÕp tôc nghiªn cøu, t«i høa sÏ nghiªn cøu hoµn thiÖn h¬n. 18 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> - §Ò tµi nµy chØ cã thÓ ¸p dông, vËn dông trong ph¹m vi ë tiÕt “LuyÖn tõ vµ c©u” cña häc sinh líp 4. IV. Nh÷ng h¹n chÕ:. Nếu không được giáo viên gợi mở, đề ra phương pháp tổ chức cụ thể cho tõng d¹ng bµi th× häc sinh sÏ rÊt ng¹i häc m«n nµy vµ kh«ng hiÓu b¶n chÊt cña c¸c bµi tËp cÇn khai th¸c c¸i g×?. C¸c häc sinh líp 4 tÇm nhËn thøc cßn h¹n chÕ, thêi gian dµnh cho tiÕt bµi tËp còn ít nên việc rèn cho học sinh có kĩ năng kĩ xảo còn chưa đầy đủ và hệ thống. V. Những đề xuất.. D¹y c¸c d¹ng bµi tËp “LuyÖn tõ vµ c©u” lµ nguån cung cÊp vèn tõ, lèi diÔn đạt bồi dưỡng tư duy văn học cho học sinh. Muốn vậy: * Đối với học sinh: Các em cần quan tâm, xác định được tầm quan trọng của môn này. Các em cần được động viên, khích lệ kịp thời, đúng lúc của mọi người để kích thích các em có nhiều cố gắng vươn lên trong học tập, đó chính là gia đình – nhà trường xã hội. * §èi víi gi¸o viªn: Kh«ng ngõng häc hái t×m tßi tÝch luü kinh nghiÖm tõ đồng nghiệp, từ thông tin, sách vở và từ chính học sinh. + Nắm chắc nội dung chương trình, ý đồ của sách giáo khoa, dạy sát đối tượng học sinh, lựa chọn phương pháp hình thức tổ chức phù hợp với mỗi dạng bài. + Cần xác định không phải dạy bài khó, bài nâng cao thì học sinh mới giỏi. + Đặc biệt phải tâm huyết với nghề, luôn đặt học sinh là trung tâm, có trách nhiệm với việc học của học sinh và bài dạy của mình. Động viên gần gũi giúp đỡ häc sinh. * Đối với nhà trường và các cấp quản lý: Nhà trường cần tạo điều kiện cơ sở vật chất để giáo viên và học sinh có thể học tập nâng cao kiến thức. + Tạo điều kiện để giáo viên nâng cao tay nghề qua việc cung cấp các loại s¸ch tham kh¶o, trang thiÕt bÞ phôc vô bé m«n. + Động viên khuyến khích kịp thời những giáo viên, học sinh đạt nhiều thµnh tÝch cao trong gi¶ng d¹y vµ häc tËp. + Quan tâm xây dựng và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên có trình độ chuyên m«n nghiÖp vô. Rất mong sự góp ý của các đồng nghiệp để chúng ta có hương giải quyết tiếp theo cho việc nâng cao chất lượng dạy và học phân môn “Luyện từ và câu” nói. 19 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> riªng vµ ph©n m«n TiÕng ViÖt nãi chung, gãp phÇn gi¸o dôc häc sinh trë thµnh con người phát triển toàn diện.. Xin ch©n thµnh c¶m ¬n!. 20 GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>