MỤC LỤC
CHƯƠNG I KHÁI QUÁT CHUNG VỀ HỆ THỐNG PHANH
1.1.

CÔNG

DỤNG,

PHÂN

LOẠI,

YÊU

CẦU………………………………… 15
1.1.1.

Công

dụng………………………………………………………… …..15
1.1.2. Phân loại………………………………………………………

.

……......15
1.1.3.

Yêu

cầu…………………………………………………………………..23
1.2. GIỚI

THIỆU

KHÁI

QUÁT

VỀ

XE

HYUNDAI

COUNTY…………….24
1.2.1. Các thông số kỹ thuật của ô tô sát xi cơ sở HYUNDAI
COUNTY ......... 24
1.2.2. Đặc điểm của hệ thống phanh dùng trên ô tô Hyundai
County........... .....27
CHƯƠNG II PHÂN TÍCH KẾT CẤU HỆ THỐNG PHANH XE
HYUNDAI COUNTY
2.1. SƠ ĐỒ BỐ TRUNG CHUNG CỦA HỆ THỐNG PHANH XE
HYUNDAI

COUNTY

VÀ

NGUYÊN

LÝ


LÀM

VIỆC……………………………….…….29
2.1.1. Sơ đồ bố trí chung và cấu tạo của hệ thống phanh xe
Hyundai
county………………………………………………............................29
2.1.2.

Sơ

đồ

cấu

tạo

và

việc……………………………...…......31

1

nguyên

lý

làm



2.2. PHÂN TÍCH KẾT CẤU CÁC PHẦN TỬ CHÍNH TRONG HỆ
THỐNG

PHANH

XE

HYUNDAI

COUNTY…………………………...

……………….32
2.2.1.

Xilanh

chính

(Xilanh

chính

kép)

…………………………………....... ...32
2.2.2. Xilanh cơng tác……………………………………………………….
….35
2.2.3.
Bộ
trợ

lực
khơng…………………………………………………….36

chân

2.2.4.
Bộ
điều
hịa
phanh................................................................................39
2.2.5.

Cơ

lực
cấu

phanh……………………………………………………………..42
2.2.6.
Hệ
thống
chống
bó
(ABS)...................................................45

cứng

bánh

xe


CHƯƠNG III TÍNH TỐN KIỂM NGHIỆM HỆ THỐNG PHANH
XE HYUNDAI COUNTY
3.1. Tính tốn kiểm nghiệm hệ thống phanh trên ôtô
Hyundai

county

29

chổ........................................................................................54
3.1.1.

Xác

định

momen

phanh

yêu

cầu

.................................................. .............55
3.1.2. Xây dựng quy luật thay đổi của các thơng số
khi
phanh
có

ABS…............................................................................................
60
2


3.2.
Một
số
tiêu
chuẩn
đánh
phanh..................................................66

giá

hiệu

quả

3.2.1. Tiêu chuẩn dùng cho nhà máy chế tạo ô tô và trong
nghiên

cứu

khoa

học……………………………………………………………………
………...66
3.2.2. Tiêu chuẩn dùng
tô…………………………………68


cho

cơ

3.2.3.
Tiêu
chuẩn
kiểm
kỳ………………………………………69

sở

sử

tra

dụng

phanh

ô

định

3.3. Khảo sát các chỉ tiêu đánh giá trình phanh đối với xe
hyundai

county


29

chổ………………………………………………………….72
3.3.1.
Gia
tốc
chậm
phanh……………………………………………...73

dần

khi

3.3.2.
Thời
phanh………………………………………………………….73

gian

3.3.3.
Quãng
phanh……………………………………………………...75

đường

CHƯƠNG IV CÁC BIỆN PHÁP KHAI THÁC, BẢO DƯỠNG,
SỮA CHỮA ĐỐI VỚI HỆ THỐNG PHANH TRÊN XE HYUNDAI
COUNTY
4.1.
Công

tác
chuẩn
bị
phanh………………………………..77
4.1.1.

Khi

sử

xe

dụng

hệ

chưa

thống
nổ

máy…………………………………………………….. 77
4.1.2.
Khi
xe
máy……………………………………………………………77
4.1.3.
Khi
xe
đang

đường…………………………………………….78

3

chạy

nổ
trên


4.1.4.

Chú

ý

khi

sử

dụng

hệ

thống

phanh……………………………………….78
4.2 . Công tác kiểm tra bảo dưỡng trong quá trình khai
thác……………………78
4.2.1.

Kiểm
tra
bảo
xun………………………………………78

dưỡng

thường

4.2.2.
Bảo
dưỡng
1………………………………………………………….79

cấp

4.2.3.
Bảo
dưỡng
2…………………………………………………………80

cấp

4.2.4.
Kiểm
tra
điều
chỉnh
phanh…………………………..….80
4.3 . Các hư hỏng thơng

phục………………………….....82

đối
thường

với

hệ

thống

và

cách

khắc

4.3.1. Bàn đạp phanh bị hẫng do các ngun nhân chính sau
đây ............... ......82
4.3.2.

Phanh

ăn

đột

ngột.......................................................................................83
4.3.3.
Phanh

bị
dính
dầu…...................................................................................84
4.3.4.

Phanh

bị

ướt...............................................................................................
84
4.3.5.

Má

phanh

bị

mịn

nhiều..............................................................................84
4.3.6. Các bề mặt má phanh không ép hết vào trống
phanh.................................84
4.3.7. Phanh không tác dụng hay không làm việc ở một bánh
xe.........................85
4


4.3.8.


Có

tiếng

kêu

trong

trống

phanh……………………………...........……...85
4.3.9. Phanh xiết (bó phanh) do………………………………........
…………...86
4.4.

Những

hư

hỏng

của

hệ

thống

phanh


dừng……………………………….…87
4.4.1.

Guốc

phanh

bị

dính

dầu………………………………………………….87
4.4.2.

Hành

trình

điều

khiển

của

địn

tay

phanh


q

lớn………………….…….87
4.4.3.

Phanh

ăn

đột

ngột…………………………………………………….…..87
4.4.4.

Khơng

cố

định

được

địn

điều

khiển

phanh


hệ

thống

tay……………………….….87
4.5.

Chuẩn

đốn

kỹ

thuật

phanh………………………………………87
4.5.1.

Kiểm

tra

hành

trình

tự

do


bàn

đạp

phanh…………………………………88
4.5.2. Kiểm tra khe hở giữa má phanh và tang trống
phanh………………….…88
4.6.

Bảo

dưỡng

kỹ

thuật

hệ

thống

hệ

thống

phanh………………………………….…….88
4.6.1.

Bảo


dưỡng

kỹ

thuật

phanh………………………………….…..88
4.6.2.

Nội

dung

bảo
5

dưỡng

kĩ

thuật

xe


huynhdai……………………………….89

Danh mục hình ảnh được sử dụng
Hình


1.1

Phanh

guốc

điển

hình………………………………………….......16
Hình

1.2

Cơ

cấu

phanh

bánh

trước

xe

GAZ-

53..............................................16
Hình


1.3

Kết

cấu

phanh

xe

ZIL-

131...............................................................17
Hình

1.4

Kết

cấu

phanh

xe

UAZ-

cấu

phanh


452.............................................................17
Hình

1.5

Sơ

đồ

và

kết

hơi..............................................................18
Hình

1.6

Cơ

cấu

phanh

xe

GAZ

Hình ...........................................................18

Hình

1.7

Phanh

dải.........................................................................................19
Hình

1.8

Cơ

cấu

phanh

tang

trống..................................................................19
Hình

1.9

Cơ

cấu

phanh


đĩa

bánh

trước

Xe

VAZ-

2101……………………...20
Hình

1.10

Sơ

đồ

cấu

tạo

của

phanh

hơi..........................................................20
Hình


1.11

Cơ

cấu

phanh

điện.................................................21
6

dẫn

động

bằng


Hình 1.12 Phanh khí nén thuỷ lực ơtơ URAL-4320…………...
……………22
Hình

1.13

Hình

ảnh

thực


tế

xe

hyundai

county

limouse…………………….24
Hình

1.14

Cơ

cấu

phanh

Trống

–

Guốc..........................................................27
Hình

1.15

Sơ


đồ

phân

dịng

dẫn

động

thủy

lực...............................................28
Hình 2.1 Sơ dồ bố trí hệ thống phanh trên xe hyundai
county………………29
Hình 2.2 Sơ đồ nguyên lý hệ thống phanh thủy lực dẫn động hai
dịng… ..30
Hình 2.3 Sơ đồ cấu tạo chung của hệ thống phanh thủy
lực………………...31
Hình 2.4 Sơ đồ cấu tạo xilanh phanh
chính.....................................................32
Hình 2.5 Ngun lý hoạt phanh động xilanh
chính.........................................33
Hình 2.6 Rị dầu phanh ở đường ống phía
sau.............................................

34

Hình 2.7 Rị dầu phanh ở đường ống phía
trước............................................34

Hình 2.8 Cấu tạo xilanh cơng tác bánh
xe……………………………………..35
Hình 2.9 Bộ trợ lực chân khơng thơng dụng trên xe hyundai
county................36

7


Hình 2.10 Sơ đồ cấu tạo bộ trợ lực chân
khơng.................................................37
Hình 2.11 Hoạt động của bộ trợ lực chân không( trạng thái
khơng phanh)…..

.37

Hình 2.12 Hoạt động của bộ trợ lực chân khơng (trạng thái đạp
phanh)

… …38

Hình 2.13 Hoạt động của bộ trợ lực chân khơng (trạng thái giữ
phanh)

……...38

Hình 2.14 Sơ đồ bố trí và đặc tính của bộ điều hồ lực
phanh...........................40
Hình 2.15 Cấu tạo van
LSPV..............................................................................41
Hình 2.16 Phanh tang trống ở xe Hyundai

County.............................................42
Hình 2.17 Cấu tạo cơ cấu phanh tang
trống........................................................42
Hình 2.18 Cấu tạo trống
phanh...........................................................................43
Hình 2.19 Cấu tạo của guốc
phanh…………………………………………….44
Hình 2.20 Má
phanh............................................................................................
44
Hình 2.21 Sơ đồ bố trí cảm
biến..........................................................................46
Hình 2.22 Bộ chấp
hành......................................................................................47
Hình 2.23 Bảng mạch
ECU.................................................................................48
8


Hình 2.24 Sơ đồ ECU điều khiển hệ thống
ABS................................................49
Hình 2.25 Nguyên lý chấp hành ở chế độ giảm áp
suất......................................50
Hình 2.26 Nguyên lý chấp hành ở chế độ
giữ.....................................................50
Hình 2.27 Cấu tạo hệ thống BA
..........................................................................51
Hình 2.28 Giản đồ phanh
ABS............................................................................52
Hình 2.29 So sánh qng đường phanh khi có BA và khơng có

BA
hỗ

trợ

phanh............................................................................................
.............53
Hình 3.1 Sơ đồ lực tác dụng lên ô tô

(trường hợp ô tơ đầy

tải)..........................55
Hình 3.2 Sơ đồ lực tác dụng lên ơ tơ khi phanh (trường hợp ơ tơ
đầy tải)..........56
Hình 3.3 Đồ thị quan hệ momen phanh của xe HYUNDAI
COUNTY

ở

cơ

cấu

phanh

sau……………………………………………………………………..59
Hình 3.4 Đồ thị quan hệ momen phanh của xe Hyundai county
ở

cơ


cấu

phanh

trước.........................................................................................60
Hình 3.5 Các lực và momen tác dụng lên bánh xe khi
phanh...........................60

9


Hình 3.6 Sự thay đổi hệ số bám dọc φx và hệ số bám ngang φy
theo

độ

trượt

tương

đối

λ

của

bánh

xe..............................................................................................62

Hình 3.7 Chu kỳ thay đổi momen phanh ở cầu trước khi có
ABS....................64
Hình 3.8 Chu kỳ thay đổi momen phanh ở cầu sau khi có
ABS.......................66
Hình

4.1

Dụng

cụ

tháo

lắp

bánh

xe...................................................................92
Hình

4.2

Tháo

xilanh

bánh

xe...........................................................................93

Hình

4.3

Lắp

cụm

má

phanh.............................................................................94
Hình

4.4

Kiểm

tra

điều

chỉnh

phanh

bánh

xe

sau.............................................95

Hình

4.5

Kiểm

tra

khe

hở

má

phanh

tang

trống................................................96
Bảng danh mục các bảng được sử dụng
Bảng 1 Các thông số kỹ thuật của ô tô sát xi cơ sở Hyundai
county................24
Bảng

2

giá

trị


Mp1,Mp2

theo

hệ

số

theo

hệ

số

bám...........................................................58
Bảng

3

giá

trị

Mp1,Mp2

bám...........................................................60
Bảng 4 Quan hệ giữa hệ số bám dọc φ x và độ trượt
λ.......................................62
Bảng 5 Quan hệ giữa mô men bám M φ và độ trượt
λ........................................63


10


Bảng 6 Quan hệ giữa mô men phanh trước M pt với độ trượt λ ở
giai

đoạn

tăng

áp

suất...............................................................................................
......................63
Bảng 7 Quan hệ giữa mô men phanh trước M p1 với độ trượt λ ở
giai

đoạn

giảm

áp

suất………………………………………………………………………….....
63
Bảng 8 Quan hệ giữa mô men phanh trước Mpt với độ trượt λ ở
giai đoạn giữ áp
suất...............................................................................................
......................63

Bảng 9 Quan hệ giữa mô men phanh của mỗi cơ cấu phanh
trước Mpt với độ trượt λ ở giai đoạn tăng áp suất tiếp
theo..........................................................64
Bảng 10 .Quan hệ giữa mô men phanh trước Mpt với độ trượt λ ở
giai đoạn tăng áp
suất...............................................................................................
................65
Bảng 11 Quan hệ giữa mô men phanh trước M pt với độ trượt λ ở
giai

đoạn

giảm

áp

suất...............................................................................................
...............65
Bảng 12 Quan hệ giữa mô men phanh trước Mpt với độ trượt λ ở
giai đoạn giữ áp
suất...............................................................................................
...............65
Bảng 13 Quan hệ giữa mô men phanh của mỗi cơ cấu phanh
trước Mpt với độ trượt λ ở giai đoạn tăng áp suất tiếp
theo........................................................65
Bảng 14 Tiêu chuẩn về hiệu quả phanh của hệ thống phanh
chính dùng cho nhà máy chế tạo ô tô và trong nghiên cứu khoa
11



học……………………………..67
Bảng 15 Tiêu chuẩn về hiệu quả phanh của hệ thống phanh
chính
dùng

cho

ơ

tơ

sản

xuất

từ

01/01/1981………………………………………69
Bảng 16 Tiêu chuẩn kiểm tra hiệu quả phanh định kỳ
trên

đường

của

Nga.........................................................................................70
Bảng 17 Tiêu chuẩn kiểm tra hiệu quả phanh định kỳ
trên đường ở Việt Nam………………………………………………..……
71
Bảng 18 Tiêu chuẩn Châu Âu về hiệu quả phanh: EHK R13……………..71

Bảng

19

chu

kì

bão

kì……………………………………...91

12

dưỡng

ơ

tơ

định


LỜI CẢM ƠN
Qua q trình học tập cơng tác tại trường, đồ án tốt ngiệp
là một nội dung rất quan trọng, quyết định đến kết quả học tập
tại trường. Trải qua quá trình học tập tại trường, với những kiến
thức đã được học cùng với sự giúp đỡ tạo điều kiện của các thầy
giáo trong khoa Ơtơ tơi đã chọn đề tài “Khai thác hệ thống
phanh trên xe ô tô Hyundai county”. Đây là một đồ án hoàn

toàn mới, trong q trình thực hiện đồ án cịn nhiều khó khăn,
tuy nhiên với sự nỗ lực của bản thân, sự hướng dẫn giúp đỡ tận
tình của các thầy giáo trong khoa, sự tạo điều kiện của cán bộ
các cấp cuối cùng tơi đã hồn thành đề tài.
Tơi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Ban chủ nhiệm và
các đồng chí giáo viên trong khoa ôtô đã quan tâm giúp đỡ
chúng tơi trong q trình tơi thực hiện đồ án; đến các đồng chí
cán bộ, chỉ huy Tiểu đồn 3, đến Thủ trưởng các cấp, đến các
đồng chí trong lớp đã tạo điều kiện thuận lợi về thời gian, công
tác để tơi có đủ thời gian, điều kiện để hồn thành đồ án của
mình.
Đặc biệt tơi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến đồng chí Đại úy,
Thạc sỹ Lê Quang Việt, giáo viên khoa Ơtơ đã tận tình hướng
dẫn, giúp đỡ, quan tâm tơi trong suốt q trình tơi tiến hành
thực hiện đồ án. Xin cảm ơn các đồng chí trong Ban chỉ huy Đại
đội 3, Tiểu đoàn 3; các anh đã quan tâm, động viên, tạo điều
kiện thuận lợi nhất để tơi có thể hồn thành đồ án của mình.
Một lần nữa tơi xin cảm ơn các thầy, các anh, các đồng chí
lãnh đạo chỉ huy các cấp. Kính chúc các thầy, các anh, các Thủ
trưởng sức khỏe, hạnh phúc, thành cơng, hồn thành xuất sắc
nhiệm vụ được giao.

13


LỜI NĨI ĐẦU
Trong q trình phát triển và xây dựng qn đội theo hướng
chính quy và hiện đại hố, nhằm đáp ứng yêu cầu về các nhiệm
vụ và vài trò trong bảo vệ tổ quốc thì ngành xe-máy quân đội
ngày càng được hiện đại hoá bằng cách trang bị thêm những

chủng loại xe mới. Hiện nay, bên cạnh những loại xe truyền
thống do Liên Xô (Nga hiện nay) trang bị, chúng ta còn thấy
những loại xe khác cũng được sử dụng trong quân đội như
Nissan, Mitsubishi... và đặc biệt là dòng xe khách Huyndai
county.
Xe huyndai county được sử dụng một cách rộng rãi để vận
chuyển người, hàng hóa, đáp ứng nhu cầu đi lại của con người.
Để sử dụng và khai thác xe đúng theo các yêu cầu và quy
phạm kỹ thuật nhằm nâng cao tính kinh tế và tuổi thọ xe nói
chung và của hệ thống phanh nói riêng cần phải hiểu biết các
tính năng, đặc điểm và kết cấu của hệ thống phanh xe huyndai
county cũng như yếu tố quyết định đó là nắm chắc quy trình và
tổ chức thực hiện tốt việc bảo dưỡng, sữa chữa xe nói chung và
bảo dưỡng, sửa chữa hệ thống phanh trên xe nói riêng. Trên cơ
sở các kiến thức cơ bản đó, kết hợp với quy tắc về khai thác sử
dụng và bảo dưỡng kỹ thuật do nhà máy sản xuất quy định để

14


đề ra những quy tắc, quy phạm sử dụng, bảo dưỡng, sửa chữa
phù hợp với điều kiện Việt Nam.
Trải qua thời gian học tập tại trường, với những kiến thức
đã được trang bị, cùng với sự giúp đỡ tận tình của các thầy
trong Khoa Ơ Tơ giúp tơi có thêm nhiều tự tin và gắn bó hơn với
ngành mình đang theo học. Đồ án tốt nghiệp là môn học cuối
cùng của mỗi sinh viên để hồn thành khóa học, nhận thức được
tầm quan trọng đó nên tơi đã chọn đề tài “Khai thác hệ thống
phanh trên xe ô tô Huyndai county”. Do thời gian, điều kiện
nghiên cứu và trình độ cịn nhiều hạn chế nên đồ án tốt nghiệp

của tơi khơng tránh khỏi những thiếu sót. Tơi rất mong nhận
được sự giúp đỡ của các quý thầy trong khoa, cùng các bạn học
viên cùng lớp.

Đồ án tốt nghiệp gồm 4 phần:
A.

Phần mở đầu

B. Phần nội dung
Chương I: Khái quát chung về hệ thống phanh.
Chương II: Phân tích kết cấu hệ thống phanh trên xe Hyundai
county.
Chương III:Tính tốn kiểm nghiệm hệ thống phanh xe
Hyundai county
Chương IV: Các biện pháp khai thác, bảo dưỡng,sữa chữa đối
với hệ thống phanh trên xe Hyundai County
C. Kết luận và kiến nghị.
Hồ Chí Minh, ngày
tháng 6 năm 2017
15


Học viên

Châu Ngọc Quyền

CHƯƠNG I
KHÁI QUÁT CHUNG VỀ HỆ THỐNG PHANH


1.1. CƠNG DỤNG, PHÂN LOẠI, U CẦU
1.1.1. Cơng dụng
Hệ thống phanh của ô tô dùng để giảm tốc độ của xe hoặc
dừng xe khẩn cấp khi cần. Hệ thống phanh cịn giữ cho xe đậu
an tồn, khơng bị trượt trên đường hoặc cả trên dốc. Như vậy
16


nhờ có hệ thống phanh mà người lái có thể lái xe an tồn ở tốc
độ cao, do đó tăng năng suất vận chuyển và hiệu quả sử dụng
xe.
Trên xe thường bố trí hai hệ thống phanh hoạt động độc lập
là phanh chân và phanh tay. Phanh tay thường dùng cơ cấu hãm
là cần kéo cho phép duy trì sự hãm xe mà không cần giữ cần
phanh sau khi kéo, phanh chân chỉ hoạt động khi đạp chân lên
bàn đạp phanh, khi nhả chân khỏi bàn đạp phanh là nhả phanh.
1.1.2. Phân loại
1.1.2.1. Phân loại theo hệ thống:
a. Phanh chính:
- Thường bố trí ở tất cả các bánh xe.
- Điều khiển bằng chân(nên còn được gọi là phanh chân)
b. Phanh dừng
- Cơ cấu phanh ở bánh xe hay ở đầu ra của hộp số hay hộp số
phụ.
- Điều khiển bằng tay( nên còn được gọi là phanh tay).
- Dùng để dừng hay đổ xe.
c. Hệ thống phanh dự phịng:
- Có chức năng như phanh chính.
- Hiệu quả phanh chỉ bằng 30-50% so với phanh chính.
d. Phanh chậm dần( phanh bằng động cơ)

Là một phương pháp phanh xe mà không dùng phanh chân.
Phương pháp này sử dụng sức cản quay của động cơ để giúp
làm giảm tốc độ xe. Khi phanh, nhả chân ga trong khi vẫn đang
gài số, do nhiên liệu đã cung cấp ít nhất vào các xylanh động
cơ, cho nên các bánh xe sẽ đóng vai trị chủ động cịn trục
khuỷu động cơ quay bị động. Do đó trục khuỷu cản lại sự quay (
do sức cản của khơng khí bị nén trong xylanh, ma sát giữa các
17


chi tiết chuyển động,…) nên các bánh xe chủ động quay chậm
dần và làm giảm tốc độ xe.
1.1.2.2. Phân loại theo kết cấu cơ cấu phanh
a. Cơ cấu phanh guốc
- Cơ cấu phanh guốc có điểm đặt cố định riêng rẽ về một phía
các lực dẫn động bằng nhau.

Hình 1.1 Phanh guốc điển hình

Hình 1.2 Cơ cấu phanh bánh trước xe GAZ-53A
1- Cam lệch tâm; 2- Chốt có vịng đệm lệch tâm
- Cơ cấu phanh guốc có điểm cố định riêng rẽ về một phía và
các guốc phanh có dịch chuyển gốc như nhau.
18


Hình 1.3 Kết cấu phanh xe ZIL-131
1-Cam quay; 2- Lị xo; 3-Chốt cố định;4-Trống phanh;
5-Chốt lệch tâm; 6-Bầu phanh


- Cơ cấu guốc có điểm đặt cố định riêng rẽ về hai phía và lực
dẫn động bằng nhau.

Hình 1.4 Kết cấu phanh xe UAZ-452
1- Xilanh;; 2-ốc xả khí; 3-Cam lệch tâm ;4-ốc xả khí; 5-Chốt cố định

- Cơ cấu phanh loại bơi.
19


Hình 1.5 Sơ đồ và kết cấu phanh hơi
1-Xi lanh phanh; 2 -Lị xo
- Cơ cấu phanh tự cường hố.

Hình 1.6 Cơ cấu phanh xe GAZ
1-Lò xo ; 2-Xi lanh ; 3-cam lệch tâm 4- ốc điều chỉnh

20


b. Phanh dải

Hình 1.7 Phanh dải
c. Phanh tang trống

Hình 1.8 Cơ cấu phanh tang trống
1-Lò xo hồi;2-Bulong gắn trục với trống và bãnh xe;3-Chốt và hãm định
vị;4-Guốc phanh;

21



5-Xilanh;6-Piston;7-Má phanh;8-Trống phanh

d. Cơ cấu phanh loại đĩa

Hình 1.9 Cơ cấu phanh đĩa bánh trước Xe VAZ-2101
1.1.2.3. Phân loại theo hệ thống dẫn động
a. Dẫn động phanh khí nén (Cịn gọi là phanh hơi)
* Dẫn động phanh khí nén 1 dịng:

Hình 1.10 Sơ đồ cấu tạo của phanh hơi
22


1- Máy nén khí; 2-Bình chứa; 3-Van phân phối; 4- Bầu phanh; 5- ống
dẫn hơi;
6- Bàn đạp phanh; 7- Đồng hồ kiểm tra áp suất

* Ưu điểm của hệ thống phanh khí nén nói chung.
- Điều khiển nhẹ nhàng, kết cấu đơn giản, tạo được lực
phanh lớn.
- Có khả năng cơ khí hố q trình điều khiển ơ tơ.
- Có thể sử dụng khơng khí nén cho các bộ phận làm việc
như hệ thống treo loại khí.
* Nhược điểm của hệ thống phanh khí nén.
- Số lượng các cụm khá nhiều, kích thước và trọng lượng
của chúng khá lớn, giá thành cao.
- Thời gian hệ thống phanh bắt đầu làm việc kể từ khi
người lái tác dụng vào bàn đạp khá lớn.

b. Dẫn động điện

Hình 1.11 Cơ cấu phanh dẫn động bằng điện
*Ưu điểm:
- Kết cấu gọn nhẹ.
- Hiệu suất phanh cao.
* Nhược điểm:
23


- Khó sửa chữa.
- Phải tốn kém cho bộ phận phát điện, nên không chọn loại
này
c. Dẫn động phanh thủy- khí

Hình 1.12 Phanh khí nén thuỷ lực ơtơ URAL-4320
1- Máy nén khí; 2-Bộ điều chỉnh áp suất;3-Van bảo vệ 2 ngả; 4Van bảo vệ 1 ngả; 5-Bình chứa khí nén;6- Phanh tay; 7-Khố điều khiển
phanh rơ mc ;8- Van tách; 9-Đầu nối; 10-Đồng hồ áp suất11- Tổng van
phanh;12-Xy lanh khí nén;13- Cơ cấu xilanh piston bánh xe ;14-Đầu nối
phân nhánh; 15- Xy lanh cung cấp nhiên liệu; 16- Bàn đạp phanh

* Ưu điểm của hệ thống phanh khí nén - thuỷ lực.
- Kết hợp được nhiều ưu điểm của 2 loại hệ thống phanh
thuỷ lực và khí nén, khắc phục được những nhược điểm của
từng loại khi làm việc độc lập.
* Nhược điểm của hệ thống phanh khí nén - thuỷ lực.
- Kích thước của hệ thống phanh liên hợp là rất cồng kềnh
và phức tạp,
rất khó khăn khi bảo dưỡng sửa chữa.


24


- Khi phần dẫn động khí nén bị hỏng thì dẫn đến cả hệ
thống ngừng làm việc cho nên trong hệ thống phanh liên hợp ta
cần chú ý đặc biệt tới cơ cấu dẫn động khí nén.
- Khi sử dụng hệ thống phanh liên hợp thì giá thành cũng rất
cao và có rất nhiều cụm chi tiết đắt tiền.
1.1.2.4. Phân loại theo bộ trợ lực phanh.
Để tạo cho người lái xe không phải tác dụng 1 lực lớn vào
bàn đạp phanh người ta bố trí và thiết kế các bộ phận trợ lực
phanh.
Hệ thống phanh dẫn động thuỷ lực có trợ lực được thực
hiện theo nhiều phương án..
- Hệ thống phanh dẫn động thuỷ lực trợ lực khí nén.
- Hệ thống phanh dẫn động thuỷ lực trợ lực chân không.
1.2.3.

Yêu cầu

Hệ thống phanh là một bộ phận quan trọng của ơtơ đảm nhận
chức năng "an tồn chủ động" vì vậy hệ thống phanh phải thỏa
mãn các yêu cầu sau đây.
*Có hiệu quả phanh cao nhất ở tất cả các bánh xe trong mọi
trường hợp đó là:
- Quãng đường phanh ngắn
- Thời gian phanh ít nhất.
- Gia tốc chậm dần ổn định trong quá trình phanh.
* Hoạt động êm dịu để đảm bảo sự ổn định của xe ôtô khi
phanh.

* Điều khiển nhẹ nhàng để giảm cường độ lao động của người
lái.
* Có độ nhậy cao để thích ứng nhanh với các trường hợp nguy
hiểm.

25