BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
........../...........

BỘ NỘI VỤ
……/…..

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

BÙI THỊ HÀ

NĂNG LỰC CƠNG CHỨC TƢ PHÁP –
HỘ TỊCH CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN
THÀNH PHỐ HÀ NỘI

Chuyên ngành: Quản lý cơng
Mã số: 8 34 04 03

TĨM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG

HÀ NỘI, 2018


Cơng trình được hồn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. Vũ Đức Đán

Phản biện 1:
........................................................................................................
........................................................................................................
Phản biện 2:
...................................................................................................

...................................................................................................

Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học
viện Hành chính Quốc gia
Địa điểm: Phòng họp D, Nhà A - Hội trường bảo vệ luận văn
thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia
Số 77 - Đường Nguyễn Chí Thanh - Quận Đống Đa - TP Hà Nội
Thời gian: vào hồi 15 giờ 45 phút, ngày 06 tháng 11 năm 2018

Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia
hoặc trên trang Web Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia.


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong cơng tác tư pháp, đội ngũ công chức tư pháp - hộ tịch
có vai trị hết sức quan trọng trong tổ chức thực hiện chức năng
quản lý nhà nước về công tác tư pháp và thực thi công vụ. Hiệu
lực, hiệu quả trong công tác tư pháp xét đến cùng được quyết định
bởi phẩm chất, năng lực và hiệu quả công tác của đội ngũ này. Vì
vậy, phát triển đội ngũ cơng chức tư pháp - hộ tịch cấp xã vững
vàng về chính trị, văn hóa, có đạo đức lối sống trong sạch, có trí
tuệ, kiến thức và trình độ năng lực để thực thi chức năng, nhiệm
vụ theo đúng pháp luật, bảo vệ lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ
chức và phục vụ nhân dân... là một trong những nhiệm vụ trọng
tâm của Đảng, Nhà nước, hệ thống chính trị.
Là một đơn vị hành chính đặc biệt, Thủ đơ Hà Nội có số
dân đơng, địa bàn phức tạp, đa đạng về cư dân sinh sống tạo nên
những đặc thù trong công tác quản lý lĩnh vực tư pháp hộ tịch.
Nhất là đối với cấp xã, việc tiếp và giải quyết các cơng việc hành

chính với cơng dân của cơng chức tư pháp - hộ tịch chiếm tới 2/3
số lượng người dân giao dịch với chính quyền cùng cấp. Vì vậy,
đảm bảo năng lực trên các mặt chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng
giải quyết công việc cho công chức pháp – hộ tịch cấp xã trên địa
bàn thành phố Hà Nội là rất quan trọng.
Trong những năm qua, chính quyền thành phố Hà Nội nói chung
và ngành tư pháp Hà Nội nói riêng đã chú trọng phát triển đội ngũ cơng
chức tư pháp - hộ tịch cấp xã trên toàn thành phố. Nhờ vậy, thời gian
qua, công tác đăng ký và quản lý hộ tịch trên địa bàn thành phố Hà Nội
đã đáp ứng tốt nhu cầu đăng ký các sự kiện hộ tịch của cá nhân.

1


Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực kể trên, so với
u cầu nhiệm vụ thì lực lượng cơng chức tư pháp - hộ tịch cấp
xã trên địa bàn thành phố Hà Nội vẫn còn nhiều hạn chế như: đội
ngũ cơng chức tư pháp - hộ tịch cịn mỏng, chun mơn nghiệp
vụ chưa đồng đều, một số ít cơng chức chưa đạt chuẩn về trình
độ, chủ yếu mới qua tập huấn đào tạo, chế độ chính sách cho đội
ngũ cơng chức tư pháp hộ tịch cấp xã cịn thấp. Bên cạnh đó, cán
bộ tư pháp hộ tịch hiện cịn phải kiêm nhiệm cùng lúc rất nhiều
hoạt động, tác nghiệp thuộc lĩnh vực hoạt động tư pháp, trong đó
có việc đăng ký hộ tịch. Việc phải kiêm nhiệm cùng lúc nhiều
hoạt động, cơng chức tư pháp- hộ tịch khơng có thời gian nghiên
cứu, nâng cao trình độ chun mơn khiến cho q trình thực thi
cơng vụ thiếu tính chun nghiệp, khơng đáp ứng tốt u cầu
người dân.
Ngun nhân của tình trạng trên một phần lớn là từ những
hạn chế trong năng lực đội ngũ công chức tư pháp- hộ tịch cấp xã

trên địa bàn thành phố Hà Nội. Do đó nâng cao năng lực công
chức tư pháp- hộ tịch cấp xã trên địa bàn thành phố Hà Nội để
giải quyết những vướng mắc trong vấn đề trên là những yêu cầu
cấp bách từ thực tế.
Với lý do trên, tác giả lựa chọn nghiên cứu đề tài: “Năng
lực công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã trên địa bàn thành phố
Hà Nội” làm đề tài luận văn Thạc sĩ Quản lý cơng của mình, với
mong muốn nghiên cứu và tìm ra các giải pháp nâng cao năng lực
đội ngũ công chức tư pháp hộ tịch cấp xã , đáp ứng yêu cầu của sự
phát triển kinh tế xã hội của đô thị đặc biệt - thủ đô Hà Nội trong
thời gian tới.

2


2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn
Năng lực công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã là vấn đề được
nghiên cứu trong nhiều công trình, đề tài nghiên cứu. Tuy nhiên,
hiện chưa có nghiên cứu nào nghiên cứu trực tiếp năng lực công
chức tư pháp - hộ tịch cấp xã trên địa bàn thành phố Hà Nội.
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
3.1.Mục đích
Trên cơ sở nghiên cứu cơ sở lý luận về năng lực công chức
tư pháp hộ tịch, qua nghiên năng lực công chức tư pháp - hộ tịch
cấp xã trên địa bàn thành phố Hà Nội, đưa ra các giải pháp để
nâng năng lực công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã trên địa bàn
thành phố Hà Nội.
3.2. Nhiệm vụ
Đề tài Luận văn có một số nhiệm vụ nghiên cứu sau:
+ Hệ thống hóa, phân tích và làm sáng tỏ cơ sở lý luận và

thực tiễn về năng lực công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã trên địa
bàn thành phố Hà Nội;
+ Phân tích và đánh giá thực trạng năng lực công chức tư
pháp - hộ tịch cấp xã trên địa bàn thành phố Hà Nội. Chỉ ra những
ưu điểm, những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế về
năng lực công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã trên địa bàn thành
phố Hà Nội.
+ Đề xuất một số giải pháp nâng cao năng lực công chức tư
pháp- hộ tịch cấp xã trên địa bàn thành phố Hà Nội nhằm đáp ứng
yêu cầu thực tiễn của Thủ đô.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
4.1. Đối tượng nghiên cứu

3


Đối tượng nghiên cứu là năng lực công chức tư pháp - hộ
tịch cấp xã trên địa bàn thành phố Hà Nội.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
+ Phạm vi về nội dung: năng lực công chức tư pháp - hộ
tịch cấp xã trên địa bàn thành phố Hà Nội theo quy định của pháp
luật hiện hành và sự phân cấp quản lý hiện nay.
+ Phạm vi về thời gian: Giai đoạn 2015 - nay.
+ Phạm vi về không gian: trên địa bàn thành phố Hà Nội.
5. Phương pháp lý luận và phương pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp luận
Đề tài được nghiên cứu trên cơ sở phương pháp luận của
Chủ nghĩa Mác Lê nin; tư tưởng Hồ Chí Minh và các quan điểm,
chính sách của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước Cộng hòa xã
hội chủ nghĩa Việt Nam về năng lực công chức tư pháp - hộ tịch

cấp xã trên địa bàn thành phố Hà Nội.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
Các phương pháp nghiên cứu được tác giả sử dụng trong
thực hiện nghiên cứu đề tài như sau:
+ Phương pháp nghiên cứu tài liệu, phương pháp phân tích,
tổng hợp, phương pháp thống kê so sánh...
+ Phương pháp điều tra xã hội học: Tác giả đã hiện khảo sát
bằng bảng hỏi tại 4 phường (phường Quan Hoa, phường Dịch
Vọng tại Quận Cầu Giấy và phường Mỹ Đình, Phường Đại Mỗ tại
Quận Nam Từ Liêm, 3 xã (xã Vân Tảo của huyện Thường Tín và
xã Phúc Hòa, xã Thọ Lộc của huyện Mỹ Đức) với số phiếu phát ra
là 210 phiếu, số phiếu thu về là 176. Đối tượng khảo sát là người

4


dân, tổ chức đến đăng kí hộ tịch tại bộ phận “Một cửa” của
UBND các xã trên. Thời gian khảo sát là tháng 2/2018.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
6.1. Về lý luận
Luận án hệ thống hóa, làm sáng tỏ cơ sở lý luận về năng lực
công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã trên địa bàn thành phố Hà Nội.
6.2. Về thực tiễn
Luận văn sẽ cung cấp những luận cứ thực tiễn về thực trạng
năng lực công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã trên địa bàn thành
phố Hà Nội đồng thời đưa ra những giải pháp, đề xuất, kiến nghị
nhằm nâng cao năng lực đội ngũ này trong thời gian tới.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham
khảo, Phụ lục, Luận văn dự kiến gồm 3 chương:

Chƣơng 1: Cơ sở khoa học về năng lực công chức tư pháp hộ tịch cấp xã
Chƣơng 2: Thực trạng năng lực công chức tư pháp - hộ
tịch cấp xã trên địa bàn thành phố Hà Nội
Chƣơng 3: Quan điểm, mục tiêu và giải pháp nâng cao
năng lực công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã trên địa bàn thành
phố Hà Nội thời gian tới.

5


Chƣơng 1
CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ NĂNG LỰC CÔNG CHỨC TƢ
PHÁP- HỘ TỊCH CẤP XÃ
1.1. Khái quát về chính quyền cấp xã và năng lực công
chức tƣ pháp - hộ tịch cấp xã
1.1.1. Vị trí, vai trị, đặc điểm, chức năng nhiệm vụ của
chính quyền cấp xã
1.1.1.1. Khái niệm chính quyền cấp xã
Cấp xã là tổ chức hành chính của một cộng đồng dân cư, được
phân chia theo địa giới do pháp luật quy định, có bộ máy hành chính,
có chức năng, nhiệm vụ và có đội ngũ cán bộ, cơng chức riêng.
1.1.1.2. Vị trí, vai trị cấp xã
Chính quyền cấp xã có vị trí quan trọng, là cầu nối trực tiếp
của hệ thống chính quyền nhà nước với nhân dân, thực hiện hoạt
động quản lý nhà nước trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, an
ninh trật tự, an toàn xã hội ở địa phương theo thẩm quyền được phân
cấp, đảm bảo cho các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật
của Nhà nước được triển khai thực hiện trong cuộc sống.
1.1.1.3. Đặc điểm chính quyền cấp xã
Cấp xã là đơn vị hành chính lãnh thổ nhỏ nhất trong hệ thống

bộ máy nhà nước, xuất hiện từ rất lâu trong lịch sử, tiếp xúc trực tiếp
với nhân dân, là chính quyền có tính tự quản, tính độc lập cao. Bên
cạnh việc bị chi phối bởi các thiết chế chính thức cịn bị chi phối bởi
các thiết chế phi chính thức trong đó có cả những quy định và thiết
chế do chính những thành viên trong cộng đồng lập ra rất phong phú
và đa dạng.

6


1.1.1.4. Chức năng nhiệm vụ của chính quyền cấp xã
Chính quyền cấp xã có các chức năng, nhiệm vụ theo quy định
của pháp luật để thực hiện việc quản lý địa bàn trên mọi lĩnh vực của
đời sống kinh tế - xã hội.
1.1.2. Khái niệm, đặc điểm, tiêu chuẩn, nhiệm vụ, vị trí vai
trị của cơng chức tư pháp - hộ tịch cấp xã
1.1.2.1. Khái niệm công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã
Trên cơ sở khái niệm công chức, công chức cấp xã, khái niệm
công chức tư pháp – hộ tịch cấp xã được hiểu như sau: Công chức tư
pháp – hộ tịch cấp xã là chức danh chun mơn thuộc Ủy ban nhân
dân cấp xã có trách nhiệm tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân cấp xã
quản lý nhà nước về công tác tư pháp – hộ tịch trên địa bàn.
1.1.2.2. Đặc điểm công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã
Công chức tư pháp – hộ tịch cấp xã là bộ phận chuyên môn,
chịu sự chỉ đạo trực tiếp của chính quyền cơ sở đồng thời chịu sự chỉ
đạo về chuyên môn, nghiệp vụ của các cơ quan tư pháp cấp trên. Họ
những người thường xuyên và trực tiếp tiếp xúc với nhân dân địa
phương, giải quyết yêu cầu, kiến nghị của nhân dân phải đảm nhiệm
khối lượng công việc lớn, đa dạng và phức tạp.
1.1.2.3. Tiêu chuẩn công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã

Công chức tư pháp- hộ tịch cấp xã là công chức cấp xã nên
mang đầy đủ các tiêu chuẩn của cơng chức cấp xã nói chung (quy
định tại Nghị định số 112/2011/NĐ-CP về công chức xã, phường,
thị trấn) và tiêu chuẩn cụ thể đối với công chức cấp xã (Quy định tại
Thơng tư số 06/2012/TT-BNV). Đồng thời, vì là chức danh chuyên
môn nên công chức cấp xã cũng mang những tiêu chuẩn riêng.

7


1.1.2.4. Nhiệm vụ của công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã
Công chức tư pháp hộ tịch cấp xã giúp UBND cấp xã thực
hiện quản lý nhà nước về công tác tư pháp – hộ tịch cấp xã, trong
việc soạn thảo, ban hành văn bản pháp luật thuộc thẩm quyền; tổ
chức thực hiện chương trình, kế hoạch tuyên truyền, phổ biến, giáo
dục pháp luật; quản lý, khai thác, sử dụng tủ sách pháp luật ở xã, tổ
chức hòa giải, phối hợp với cơ quan thi hành án dân sự trong công
tác thi hành án dân sự trên địa bàn theo quy định của pháp luật, thực
hiện việc đăng ký và quản lý hộ tịch, hộ khẩu, thực hiện chứng thực
theo quy định.
1.1.2.5. Vị trí, vai trị của cơng chức tư pháp- hộ tịch cấp xã
Công chức tư pháp – hộ tịch cấp xã có vai trị quan trọng
trong quản lý và tổ chứ cơng việc của chính quyền cấp xã thông qua
việc thực thi công vụ chuyên môn của mình.
1.1.3. Khái niệm, đặc điểm, các yếu tố cấu thành năng lực
công chức tư pháp – hộ tịch cấp xã
Năng lực của công chức tư pháp – hộ tịch cấp xã là tổng hợp
những kiến thức chung, các kỹ năng và thái độ của công chức tư pháp –
hộ tịch, bảo đảm cho họ đáp ứng tốt nhất yêu cầu, nhiệm vụ được giao
trong quá trình thực thi hoạt động tư pháp – hộ tịch ở cấp xã.

Năng lực công chức tự pháp - hộ tịch cấp xã mang một số đặc
điểm riêng như năng lực tổng hợp, được đánh giá trên nhiều lĩnh vực,
gắn với đặc thù lĩnh vực tư pháp hộ tịch, gắn với đặc trưng hoạt đọng
của chính quyền cơ sở,...
Yếu tố cấu thành của năng lực công chức tự pháp- hộ tịch cấp xã
là kiến thức, kĩ năng và thái độ nhưng được gắn với đặc thù lĩnh vực
tư pháp - hộ tịch cấp xã.

8


Yếu tố cấu thành năng lực công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã
Năng lực của công chức tư pháp – hộ tịch cấp xã là tổng thể các
yếu tố gồm kiến thức, những kỹ năng, những hành vi, thái độ, cung cách
ứng xử cần phải có để cơng chức tư pháp – hộ tịch cấp xã giải quyết và xử
lý tốt cơng việc được giao trong q trình thực thi cơng vụ.
1.1.4. Các tiêu chí đánh giá năng lực công chức tư pháp hộ tịch cấp xã
1.2.3.1. Các tiêu chí đánh giá thơng qua yếu tố cấu thành năng lực
+ Về kiến thức: gồm kiến thức chung (trình độ văn hóa,
chun mơn nghiệp vụ, trình độ chính trị) và kiến thức cụ thể gắn
liền với chức danh công chức tư pháp – hộ tịch cấp xã.
+Về kỹ năng trong giải quyết công việc
+ Về hành vi, thái độ ứng xử với nhân dân
1.2.3.2. Các tiêu chí đánh giá thông qua kết quả thực thi công vụ
+ Kết quả đánh giá cuối năm
+ Mức độ giải quyết công việc
1.2. Các yếu tố ảnh hƣởng đến năng lực công chức tƣ pháp
- hộ tịch cấp xã
1.2.1. Yếu tố pháp lý
1.2.2. Cơ chế hình thành của cơng chức tư pháp – hộ tịch cấp xã

1.2.3. Tính chất hoạt động của chức danh công chức tư
pháp hộ tịch cấp xã
1.2.4. Yếu tố văn hóa truyền thống, phong tục tập qn
1.2.5. Chính sách tạo động lực làm việc cho công chức tư
pháp – hộ tịch cấp xã

9


1.3. Kinh nghiệm của một số địa phƣơng và bài học cho
thành phố Hà Nội
1.3.1. Kinh nghiệm của thành phố Hồ Chí Minh
1.3.2. Kinh nghiệm của thành phố Đà Nẵng
1.3.3. Bài học cho thành phố Hà Nội
Một là, thường xuyên tổ chức điều tra, khảo sát thực trạng
năng lực đội ngũ công chức tư pháp – hộ tịch cấp xã trên địa bàn,
làm cơ sở xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, trong đó ưu tiên
tăng cường bồi dưỡng kỹ năng, nghiệp vụ của công chức tư pháp –
hộ tịch cấp xã để họ đảm bảo năng lực thực hiện cơng việc, nhiệm vụ
chun mơn.
Hai là, cần có chính sách tạo nguồn để khắc phục tình trạng
thiếu hụt cơng chức tư pháp – hộ tịch cấp xã chất lượng cao.
Ba là, cần có chính sách khuyến khích, đãi ngộ, động viên
những công chức tư pháp – hộ tịch cấp xã.
Bốn là, đổi mới phương thức đánh giá công chức tư pháp –
hộ tịch cấp xã, lấy sự hài lòng của người dân làm một trong những
tiêu chí chính để đánh giá công chức.
Năm là, chú trọng công tác bồi dưỡng, đặc biệt là bồi dưỡng kĩ
năng, nghiệp vụ và đạo đức công vụ.


10


TIỂU KẾT CHƢƠNG 1
Chương 1 đã hệ thống hóa và làm sáng tỏ cơ sở khoa học của
năng lực công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã.
Một số khái niệm cơ bản của đề tài đã được đưa ra và phân
tích. Trong đó, khái niệm năng lực cơng chức tư pháp hộ tịch cấp xã
cũng đã được làm rõ. Vị trí vai trị, nhiệm vụ của cơng chức tư pháp
hộ tịch cấp xã được trình bày cụ thể. Để làm rõ hơn cơ sở lý luận của
năng lực công chức tư pháp hộ tịch cấp xã, luận văn đã nhận diện các
yếu tố ảnh hưởng đến năng lực công chức tư pháp hộ tịch cấp xã, từ
yếu tố pháp luật, văn hóa phong tục đến yếu tố cơ sở vật chất....,
Do những đặc trưng của năng lực công chức tư pháp hộ tịch
cấp xã, Chương 1 đã nêu bật những tiêu chí đánh giá năng lực cơng
chức tư pháp hộ tịch cấp xã. Đó là các tiêu chí phản ánh kiến thức kĩ
năng, thái độ đến kết quả thực hiện công việc. Đây cũng là khung
nội dung để nghiên cứu thực trạng năng lực công chức tư pháp hộ
tịch cấp xã trên địa bàn thành phố Hà Nội trong Chương 2.
Kinh nghiệm của các địa phương như Thành phố Hồ Chí
Minh, thành phố Đà Nẵng cũng đã được tìm hiểu, nghiên cứu, tổng
hợp. Qua đó, tác giả đã lựa chọn những nội dung trọng tâm, thành
công của các địa phương nhưng sát thực, phù hợp với điều kiện thực
tiễn Thành phố Hà Nội để tìm ra bài học kinh nghiệm cho việc nâng
cao năng lực công chức tư pháp hộ tịch cấp xã trên địa bàn Thủ đô.

11


Chƣơng 2

THỰC TRẠNG NĂNG LỰC CÔNG CHỨC TƢ PHÁP –
HỘ TỊCH CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN
THÀNH PHỐ HÀ NỘI
2.1. Đặc điểm tự nhiên, đặc điểm kinh tế xã hội của thành
phố Hà Nội và ảnh hƣởng của những yếu tố này đến năng lực
công chức tƣ pháp - hộ tịch cấp xã trên địa bàn
2.2. Khái quát về đội ngũ công chức tƣ pháp - hộ tịch cấp
xã trên địa bàn thành phố Hà Nội
Đối với UBND cấp xã, đến nay trên địa bàn 584 xã, phường thị
trấn của thành phố Hà Nội có 979 cơng chức tư pháp hộ tịch cấp xã, 114
lao động hợp đồng. Nhiều xã, phường còn chưa đủ 2 chỉ tiêu biên chế
theo quy định (ví dụ tại huyện Mê Linh, quận Nam Từ Liêm,...). Cơ cấu
theo giới tính, theo dân tộ, theo độ tuổi, theo thời gian làm công tác tư
pháp cho thấy, về cơ bản đội ngũ công chức tư pháp hộ tịch cấp xã Hà
Nội thuận lợi cho việc thực hiện nhiệm vụ tại địa bàn.
2.3. Phân tích thực trạng năng lực công chức tƣ pháp - hộ
tịch cấp xã trên địa bàn thành phố Hà Nội
2.3.1. Thực trạng năng lực công chức tư pháp - hộ tịch cấp
xã theo các yếu tố cấu thành năng lực
Trình độ văn hóa của cơng chức tư pháp - hộ tịch cấp xã Hà
Nội đạt 100% tốt nghiệp phổ thông trung học (1093 người). Về trình
độ lý luận chính trị: Trung cấp chiếm 17%, sơ cấp chiếm 37%, chưa
qua đào tạo chiếm 46%, sơ cấp 37%; chưa qua đào tạo 46% [41].Về
trình độ chun mơn: 987 người (chiếm 90,3%) được đào tạo chuyên
ngành luật [41]. Đa phần đạt trình độ cao đẳng, đại học (chiếm

12


89,7%), đặc biệt có 6% đạt trình độ thạc sĩ. Trình độ ngoại ngữ, tin

học ngày càng được chuẩn hóa, đáp ứng u cầu hiện đại hóa nền
hành chính và ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết thủ tục
hành chính cho người dân và doanh nghiệp. Đây là một thế mạnh,
thể hiện chất lượng của đội ngũ công chức này ngày cảng được bảo
đảm nhằm đáp ứng được yêu cầu công việc.
2.3.2. Thực trạng năng lực công chức tư pháp - hộ tịch cấp
xã theo kết quả hoàn thành công việc
2.3.2.1. Kết quả đánh giá cuối năm
Công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã được giao phụ trách tới 12
đầu việc về cả mảng tư pháp và hộ tịch. Đảm đương được khối lượng
công việc lớn như vậy trên địa bàn nhưng kết quả đánh giá công
chức tư pháp hộ tịch cấp xã thành phố Hà Nội trong năm 2017 cho
thấy: 100% cơng chức hồn thành nhiệm vụ, khơng có trường hợp
khơng hồn thành nhiệm vụ.
2.3.2.2. Mức độ hồn thành cơng việc
Quy định hiện hành, cơng chức tư pháp hộ tịch cấp xã được
phân công 18 nhiệm vụ. Trong đó, nhiều nhiệm vụ khó, tính phức tạp
cao, phạm vi bao trùm lên nhiều mặt của đời sống xã hội, cần sự vào
cuộc của nhiều ngành, nhiều cấp song họ được người dân, doanh
nghiệp được khảo sát đánh giá cao về tinh thần thái độ phục vụ. Điều
này cho thấy sự ghi nhận lớn của người dân đối với năng lực và kết
quả thực thi công việc của công chức tư pháp hộ tịch cấp xã Hà Nội.
2.4. Đánh giá chung
2.4.1. Những ưu điểm
Thứ nhất, công chức tư pháp – hộ tịch cấp xã đã trẻ hóa, đảm bảo
hợp lý về cơ cấu độ tuổi. Đa số là công chức trẻ, năng động, được đào tạo

13



bài bản, chun nghiệp và có khả năng thích ứng cao, phù hợp với môi
trường làm việc hiện đại, nhiều áp lực như thủ đơ Hà Nội.
Thứ hai, trình độ của công chức tư pháp – hộ tịch cấp xã Hà
Nội đạt chuẩn, đồng thời đã và đang được nâng cao. Cơ bản trình độ
chun mơn của họ đáp ứng yêu cầu công việc trên địa bàn Hà Nội.
Thứ ba, kỹ năng, nghiệp vụ của công chức tư pháp – hộ tịch
cấp xã về cơ bản đã đáp ứng yêu cầu công việc
Thứ tư, công chức tư pháp – hộ tịch cấp xã chú trọng hơn
đến thái độ phục vụ nhân dân, lấy sự hài lòng của người dân làm tiêu
chí đánh giá năng lực.
2.4.2. Những hạn chế
Thứ nhất, đội ngũ cơng chức tư pháp hộ tịch cịn thiếu và yếu
trên một số mặt. Lực lượng cịn mỏng, chun mơn nghiệp vụ chưa
đồng đều, một số ít cơng chức chưa đạt chuẩn về trình độ, chủ yếu
mới qua tập huấn đào tạo, trong khi đó lại phải kiêm nhiệm.
Thứ hai, hiệu quả giải quyết công việc của công chức tư pháp
– hộ tịch cấp xã của Hà Nội vẫn còn thấp
Thứ ba, mức độ thành thạo các kỹ năng trong giải quyết
công việc của công chức tư pháp – hộ tịch cấp xã chưa cao
Thứ tư, thái độ, ý thức, trách nhiệm thực thi công vụ của một
bộ phận công chức tư pháp – hộ tịch cấp xã còn chưa cao
2.4.3. Nguyên nhân của những hạn chế
Một là, những bất cập trong hệ thống văn bản pháp luật về đội
ngũ công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã
Hai là, hiệu quả hoạt động đào tạo, bồi dưỡng công chức tư
pháp – hộ tịch cấp xã còn chưa cao

14



Ba là, cơng tác quản lý, bố trí, sử dụng cơng chức tư pháp –
hộ tịch cấp xã vẫn cịn những bất cập
Bốn là, do thiếu dự quan tâm tới chế độ đãi ngộ, điều kiện cơ
sở vật chất đối với công chức tư pháp – hộ tịch cấp xã

15


TIỂU KẾT CHƢƠNG 2
Trên cơ sở tìm hiểu những vấn đề chung về Thành phố Hà Nội
như vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, điều kiện kinh tế xã hội, Chương
2 Luận văn đã phân tích ảnh hưởng của những yếu tố này đến năng
lực công chức tư pháp hộ tịch trên địa bàn thành phố Hà Nội. Đồng
thời, Luận văn cũng nêu rõ thực trạng đội ngũ công chức tư pháp hộ
tịch cấp xã của Hà Nội.
Nội dung chính mà Chương 2 của Luận văn đã đi sâu nghiên
cứu là năng lực công chức tư pháp hộ tịch trên địa bàn thành phố Hà
Nội hiện nay. Nhìn chung, thông qua nghiên cứu các số liệu, báo cáo
kết hợp với số liệu điều tra, xã hội học, Luận văn đã cho thấy bức
tranh chung vềnăng lực công chức tư pháp hộ tịch trên địa bàn thành
phố Hà Nội. Trong những năm qua, năng lực công chức tư pháp hộ
tịch cấp xã của Hà Nội đã có những bước phát triển mạnh mẽ, trên
các mặt kiến thức, kĩ năng, thái độ và kết quả thực thi cơng việc. Qua
đó, giúp nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hoạt động tư pháp hộ tịch
cấp xã, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của nhân dân.
Tuy nhiên, thực trạng cũng cho thấy cịn một số bất cập trong
năng lực cơng chức tư pháp hộ tịch trên địa bàn thành phố Hà Nội, cũng
là tình trạng phổ biến tại các địa phương ở nước ta Đó là những hạn chế
về trình độ chun mơn, yếu về kỹ năng và cịn một số biểu hiện thiếu
tích cực trong thái độ trong thực thi cơng vụ. Điều này dẫn đến sự chưa

hài lịng của một bộ phận khơng nhỏ người dân với chính quyền cấp xã
nói chung, với cơng chức tư pháp hơ tịch nói riêng,...Sự hạn chế này bắt
nguồn từ nhiều nguyên nhân cả chủ quan và khách quan. Luận văn đã
chỉ ra những nguyên nhân, những điểm còn bất cập trong cơ chế, chính
sách, cách thức quản lý,.... Điều này đặt ra những yêu cầu cấp bách trên
nhiều mặt nhằm nâng cao năng lực công chức tư pháp hộ tịch trên địa
bàn thành phố Hà Nội trong thời gian tới.

16


Chƣơng 3
QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC
CÔNG CHỨC TƢ PHÁP - HỘ TỊCH TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ
HÀ NỘI TRONG THỜI GIAN TỚI
3.1. Quan điểm, mục tiêu nâng cao năng lực công chức tƣ
pháp - hộ tịch cấp xã
3.1.1. Quan điểm
Đảng ta rất quan tâm đến công tác xây dựng, củng cố về tổ
chức và đào tạo, xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác tư pháp, đã
quan tâm đề ra mục tiêu và nhiều giải pháp lớn để xây dựng nguồn
nhân lực của các cơ quan tư pháp đủ sức gánh vác nhiệm vụ trong
tình hình mới.
3.1.2. Mục tiêu phát triển cơng chức tư pháp - hộ tịch cấp xã
thành phố Hà Nội
3.1.2.1. Mục tiêu chung
3.1.2.2. Mục tiêu cụ thể
3.2. Giải pháp nâng cao năng lực công chức tƣ pháp - hộ
tịch cấp xã trên địa bàn thành phố Hà Nội
3.2.1. Hoàn thiện hệ thống quy định pháp luật về hoạt động

của đội ngũ công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã
Một là, quy định rõ cơ chế hoạt động của Ủy ban nhân dân cấp
xã trong quản lý nhà nước về công tác tư pháp.
Hai là, cần tiến hành rà sốt tồn bộ các văn bản pháp luật liên
quan đến quản lý công tác tư pháp của UBND cấp xã để thúc đẩy
quá trình sửa đổi, bổ sung, ban hành mới các quy định pháp luật chưa
phù hợp hoặc còn thiếu theo hướng phân cấp thẩm quyền rõ ràng, có

17


cơ chế làm việc cụ thể và hiệu quả cho công chức tư pháp - hộ tịch.
cần tiến hành rà sốt tồn bộ các văn bản pháp luật Hồn thiện các
quy định về tiêu chuẩn tuyển dụng, chế độ tiền lương, thưởng và phụ
cấp đảm bảo nguồn nhân lực cho chính quyền cấp xã và đời sống của
cơng chức tư pháp - hộ tịch.
Ba là, hoàn thiện các quy định về địa vị pháp lý của chức danh
công chức tư pháp, hộ tịch cấp xã. Cần thiết phải có những biện pháp
nhằm cải thiện hệ thống thể chế, thiết chế pháp luật tạo điều kiện để
công chức tư pháp- hộ tịch cấp xã thực hiện có hiệu quả các nhiệm
vụ tư pháp của mình.
Bốn là, hồn thiện thủ tục hành chính, quy trình giải quyết
cơng việc phải rõ ràng, thời gian giải quyết được rút ngắn, từng loại
thủ tục được niêm yết công khai, minh bạch đã tạo điều kiện thuận
lợi, dễ dàng cho tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân đến liên hệ giải
quyết công việc.
Năm là, quy định chức danh Hộ tịch viên. Chức danh Hộ tịch
viên cần được đào tạo về chuyên môn nghiệp vụ hộ tịch như các
chức danh hộ tịch khác như Công chứng viên, Đấu giá viên, Trợ giúp
viên pháp lý,..

3.2.2. Thường xuyên rà sốt, đánh giá đội ngũ nhằm xây
dựng quy hoạch cơng chức tư pháp - hộ tịch cấp xã đảm bảo khoa
học, hợp lý, phù hợp yêu cầu thực tiễn của thành phố Hà Nội
- Tiến hành thường xuyên việc rà sốt đội ngũ cơng chức tư
pháp hộ tịch tồn thành phố Hà Nội, soi chiếu với các quy định về
tiêu chuẩn chức danh để đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ hộ
tịch, kiện tồn đội ngũ cơng chức làm công tác hộ tịch đáp ứng tiêu
chuẩn bảo đảm thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao theo quy
18


định của Luật Hộ tịch. Tiến hành rà soát, đánh giá trình độ, năng lực,
kỹ năng của đội ngũ cơng chức Tư pháp - Hộ tịch hiện có để điều
động, bố trí, chuyển đổi vị trí cơng tác phù hợp với quy định của
pháp luật, đồng thời phát huy tối đa năng lực của mỗi người, phục vụ
tốt hơn nhiệm vụ được giao.
- Quy hoạch công chức tư pháp – hộ tịch cấp xã phải gắn kết
chặt chẽ với các khâu trong quản lý công chức. Quy hoạch thực hiện
đồng bộ từ trên xuống, chú trọng phát triển nguồn công chức kế cận,
nguồn nhân lực đã được đào tạo luật.
3.2.3. Nâng cao mức tiêu chuẩn chức danh công chức tư pháp hộ tịch cấp xã phù hợp với nhu cầu thực tiễn của thành phố Hà Nội
- Cần ban hành quy định mới về tiêu chuẩn trình độ chun
mơn của cơng chức khi tuyển dụng, bổ nhiệm phải đạt trình độ đại
học trở lên. Khuyến khích cơng chức có trình độ sau đại học.
- Có thái độ kiên quyết, dứt khốt đối với những cơng chức
khơng đáp ứng được cơng việc, thực hiện tốt tinh giản biên chế, tạo
động lực nâng cao chất lượng đội ngũ công chức. Thực hiện đánh giá
công chức dựa trên hiệu quả công việc. Bảo đảm tính cơng bằng
trong đánh giá.
- Thực hiện đánh giá cơng chức dựa trên hiệu quả cơng việc.

Bảo đảm tính công bằng trong đánh giá.
- Nâng cao ý thức trách nhiệm và đạo đức công vụ của công
chức tư pháp – hộ tịch cấp xã Hà Nội bằng cách nâng cao tính liêm
chính, đạo đức cơng vụ đối với cơng chức, thực hiện chế độ công
khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình về tài sản của cơng chức
trước, trong và sau khi rời khỏi nhiệm sở. Lấy sự hài lòng của người

19


dân, doanh nghiệp là thước đo năng lực của công chức tư pháp – hộ
tịch cấp xã của Hà Nội.
3.2.4. Đảm bảo và tăng cường tính chun mơn hóa trong
thực thi công vụ của công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã của thành
phố Hà Nội
- Tiến hành công tác đào tạo, bồi dưỡng hoàn thiện bằng cấp theo
quy định tiêu chuẩn chức danh đối với công chức không đạt tiêu chuẩn.
- Ban hành thêm một số tiêu chí có sự đánh giá của nhân dân
và tập thể về chất lượng, năng lực công chức tư pháp – hộ tịch cấp xã
như: lề lối, tác phong làm việc, thái độ tiếp dân, sự năng động, sáng
tạo, khách quan trong cơng việc, thời gian giải quyết cơng việc,…
- Bố trí công chức Tư pháp - Hộ tịch phù hợp, đảm bảo đủ số
lượng, có chất lượng đủ sức tham mưu cho chính quyền cấp xã thực hiện
tốt cơng tác tư pháp trên địa bàn. Khơng bố trí cơng chức Tư pháp - Hộ
tịch kiêm nhiệm các cơng việc khác ngồi nhiệm vụ tư pháp.
3.2.5. Đổi mới đào tạo, bồi dưỡng tăng cường quản lý đối với
công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã của thành phố Hà Nội
- Đổi mới nội dung đào tạo, bồi dưỡng theo hướng phù hợp
hơn với u cầu từng cơng việc, vị trí cơng tác của công chức tư
pháp – hộ tịch cấp xã. Cần cân đối giữa lí thuyết với thực hành, giảm

bớt phần lí luận, tập trung vào những kỹ năng giải quyết tình huống,
kỹ năng giao tiếp của cơng chức tư pháp – hộ tịch cấp xã. Bên cạnh
kiến thức chuyên mơn, tăng cường giáo dục, rèn luyện chính trị, tư
tưởng, thái độ phục vụ nhân dân, tuân thủ đạo đức nghề nghiệp.
- Gắn chế độ bồi dưỡng theo tiêu chuẩn ngạch với bồi dưỡng
theo vị trí việc làm.

20


- Nâng cao chất lượng của các cơ sở đào tạo, chất lượng của
giảng viên. Yêu cầu giảng dạy có phương pháp, áp dụng phương pháp
dạy học tích cực, phát huy tính chủ động, sáng tạo của người học.
- Đảm bảo chế độ đãi ngộ, ưu tiên với người đi học như hỗ trợ
tiền học phí, tiền ăn, tiền ở,… giúp công chức tư pháp - hộ tịch cấp
xã của Hà Nội yên tâm học tập và công tác..
- Chú trọng đánh giá trong và sau đào tạo, bồi dưỡng.
3.2.6. Đổi mới chính sách, chế độ đối với cơng chức tư pháp
- hộ tịch cấp xã của thành phố Hà Nội
- Tiến hành thực hiện và kịp thời các chính sách đối với đội
ngũ cán bộ, công chức cấp xã, như thu hút, đãi ngộ nhân tài; khuyến
khích đào tạo, bồi dưỡng; thu hút, bố trí, sử dụng những sinh viên tốt
nghiệp đại học về công tác tại xã, phường,....
- Tiền lương và phụ cấp công vụ phải thực sự đúng với nguyên
tắc hưởng theo năng lực, đặc biệt đối với cơng chức có tài năng và
cống hiến nhiều. Tăng thu nhập cho cơng chức có năng lực chun
mơn để họ có đủ nhu cầu sinh hoạt và tái sản xuất sức lao động là
trách nhiệm của các ngành, các địa phương cần vận dụng các chính
sách khốn sản phẩm, đề án, đề tài, khốn chi hành chính thưởng…
3.2.7. Tăng cường thanh tra, kiểm tra đối với việc thực thi công

vụ của công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã của thành phố Hà Nội
- Quan tâm, chỉ đạo công tác thanh tra, kiểm tra đối với thực thi
công vụ của công chức tư pháp hộ tịch cấp xã của thành phố Hà Nội.
- Tiếp tục nghiên cứu, kiến nghị cơ quan có thẩm quyền hồn
thiện thể chế liên quan đến công tác thanh tra, kiểm tra đối với lĩnh
vực tư pháp hộ tịch tại UBND cấp xã.

21


- Kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, sai phạm
trong đội ngũ công chức tư pháp hộ tịch được phát hiện qua công tác
thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo hoặc kiến nghị, phản ánh.
-Nêu cao vai trò giám sát của người dân, các tổ chức chính trị
xã hội, đồn thể, cơng luận đối với thực thi công vụ của công chức tư
pháp hộ tịch cấp xã của thành phố Hà Nội để gia tăng kỉ cương trong
hoạt động này, đồng thời là động lực nâng cao năng lực công chức,
đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
3.2.8. Giải pháp đặc thù giữa công chức tư pháp hộ tịch
phường thị trấn và công chức tư pháp hộ tịch ở xã
Theo quy định hiện hành, tiêu chuẩn về công chức cấp xã chỉ
yêu cầu tốt nghiệp trung cấp là rất thấp. Tuy nhiên, mặt bằng phát
triển giữa chính quyền phường, thị trấn so với chính quyền xã là
khác nhau, đội ngũ cơng chức nói chung và cơng chức tư pháp hộ
tịch ở phường, thị trấn với xã cũng không giống nhau. Vì vậy, cần
ban hành quy định mới về tiêu chuẩn trình độ chun mơn của cơng
chức tư pháp hộ tịch phường, thị trấn khi tuyển dụng, bổ nhiệm bắt
buộc phải đạt trình độ đại học trở lên. Khuyến khích cơng chức có
trình độ sau đại học. Cịn đối với cơng chức tư pháp hộ tịch ở xã có
thể chỉ cần trình độ trung cấp luật, khơng bắt buộc trình độ đại học,

song nếu có trình độ đại học, sau đại học có thể được ưu tiên. Đây là
biện pháp phù hợp trong bối cảnh hiện nay.

22


TIỂU KẾT CHƢƠNG 3
Từ thực trạng năng lực công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã trên
địa bàn thành phố Hà Nội, những ưu điểm, những hạn chế và nguyên
nhân của những hạn chế cũng như trên cơ sở quan điểm về vấn đề
này, nội dung chính của Chương 3 tập trung đưa ra 7 giải pháp nâng
cao năng lực công chức tư pháp- hộ tịch cấp xã trên địa bàn thành
phố Hà Nội, bao gồm:
Luận văn đã đưa ra một số các giải pháp là (1) Hoàn thiện hệ thống
quy định pháp luật về hoạt động của đội ngũ công chức tư pháp hộ tịch cấp
xã; (2) Thường xuyên rà soát, đánh giá đội ngũ nhằm xây dựng quy hoạch
công chức tư pháp- hộ tịch cấp xã đảm bảo khoa học, hợp lý, phù hợp yêu
cầu thực tiễn của thành phố Hà Nội; (3) Nâng cao mức tiêu chuẩn chức
danh công chức tư pháp- hộ tịch cấp xã phù hợp với nhu cầu thực tiễn của
thành phố Hà Nội; (4) Đảm bảo và tăng cường tính chun mơn hóa trong
thực thi cơng vụ của cơng chức tư pháp- hộ tịch cấp xã của thành phố Hà
Nội; (5) Đổi mới đào tạo, bồi dưỡng tăng cường quản lý đối với công chức
tư pháp - hộ tịch cấp xã của thành phố Hà Nội; (6) Đổi mới chính sách, chế
độ đối với công chức tư pháp- hộ tịch cấp xã của thành phố Hà Nội; (7)
Tăng cường thanh tra, kiểm tra đối với việc thực thi công vụ của công chức
tư pháp hộ tịch cấp xã của thành phố Hà Nội.
Những giải pháp trên bao gồm nhiều biện pháp cụ thể, được chi
tiết hóa, đảm bảo tính khả thi trên thực tế. Bên cạnh đó, Luận văn cũng
có những kiến nghị, đề xuất cụ thể đối với Chính phủ, UBND thành
phố Hà Nội, với UBND cấp xã trên địa bàn thành phố Hà Nội và với

đội ngũ công chức tư pháp hộ tịch cấp xã của thành phố Hà Nội.
Để có thể đạt được hiệu quả tồn diện, cần áp dụng đồng bộ,
nghiêm túc và thường xuyên cả 7 giải pháp này. Trên cơ sở đó, từng giai
đoạn, từng bối cảnh của mỗi quận, huyện, có thể có sự vận dụng linh hoạt
những giải pháp này để chủ động và phù hợp với điều kiện sẵn có.

23