Bài soạn môn Sinh học 8 - Tiết 45: Giới thiệu chung hệ thần kinh

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: CHÖÔNG IX: THAÀN KINH VAØ GIAÙC QUAN TiÕt 45 - Bµi : 43 GIỚI THIỆU CHUNG HỆ THẦN KINH I/ Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Trình bày được cấu tạo và chức năng của nơron, đồng thời xác định rõ nơron là ñôn vò caáu taïo cô baûn cuûa heä thaàn kinh - Phân biệt được các thành phần cấu tạo của hệ thần kinh - Phân biệt được chức năng của hệ thần kinh vận động và hệ thần kinh sinh dưỡng 2. Kü n¨ng : - Phaùt trieån kó naêng quan saùt vaø phaân tích keânh hình - Kĩ năng hoạt động nhóm 3. Thái độ: - ý thức tự giác, nghiêm túc II/ §å dïng d¹y häc: 1. Gi¸o viªn: - Tranh phoùng to hình 43.1, 43.2 III/ Phương Pháp: - Nêu và giải quyết vấn đề, hoạt động nhóm. IV/ Tæ chøc giê häc: 1. ổn định tổ chức: 2. Khởi động: ( 05 phút) Môc tiªu: - Đặt vấn đề cho bài mới. Cach tiÕn hµnh: - Hệ thần kinh có vai trò rất quan trọng đối với cơ thể. Vậy hệ thần kinh có cấu tạo ntn? Chức năng gì?  Nội dung bài học. 3. Bµi míi: Hoạt động 1: Nơron - đơn vị cấu tạo của hệ thần kinh : (12 phút) Môc tiªu: - Trình bày được cấu tạo và chức năng của nơron, đồng thời xác định rõ nơron là ñôn vò caáu taïo cô baûn cuûa heä thaàn kinh §å dïng: - Tranh phoùng to hình 43.1 C¸ch tiÕn hµnh: Hoạt động của GV và HS Néi dung I . Nơron - đơn vị cấu tạo của hệ thần Bước 1: kinh : - Yêu cầu HS dựa vào hình 43.1 và Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> kiến thức đã học, hoàn thanøh bài tập - Caáu taïo cuûa 1 nôron: muïc  + Thân chứa nhân Bước 2: + Các sợi nhánh: ở quanh thân - HS quan sát hình, nhớ lại kiến thức  + Một sợi trục:Thường có bao miêlin, tự hoàn thành bài tập taän cuøng coù cuùa xi-naùp ? Moâ taû caáu taïo moät nôron? - Chức năng của nơron: ? Nêu chức năng của nơron? + Cảm ứng. Bước 3: + Daãn truyeàn xung thaàn kinh. - G V yêu cầu HS tự rút ra kết luận - Goïi moät vaøi HS leân trình baøy caáu taïo cuûa nôron treân tranh. Hoạt động 2: Các bộ phận của hệ thần kinh : (23phút) Môc tiªu: - Phân biệt được các thành phần cấu tạo của hệ thần kinh - Phân biệt được chức năng của hệ thần kinh vận động và hệ thần kinh sinh dưỡng. §å dïng: - Tranh phoùng to hình 43.2. C¸ch tiÕn hµnh: Hoạt động của GV và HS Néi dung II. C¸c bé phËn cña hÖ thÇn kinh : Bước 1: a. Caáu taïo: - GV giới thiệu 2 cách phân chia hệ Heä thaàn kinh goàm: thaàn kinh - Boä phaän trung öông: goàm + Theo caáu taïo + Boä naõo naèm trong hoäp soï + Theo chức năng Bước 2: + Tuûy soáng naèm trong coät soáng - Yêu cầu HS quan sát hình 43.2, đọc kĩ Não và tủy được b¶o vƯ trong khoang xương và màng não tuỷ . bài tập Lựa chọn từ hoặc cụm từ điền - Bộ phận ngoại biên: gồm vaøo choå troáng + Daây thaàn kinh - HS quan sát hình, thảo luận hoàn * Daây thaàn kinh naõo: 12 ñoâi thaønh baøi taäp * Daây thaàn kinh tuûy: 31 ñoâi - Yeâu caàu HS baùo caùo keát quaû + Haïch thaàn kinh - Đại diện nhóm trình bày  nhóm b. Chức năng: khaùc boå sung - Hệ thần kinh vận động Bước 3: + Điều khiển sự hoạt động của cơ vân + Là hoạt động có ý thức. - GV yêu cầu HS nghiên cứu sgk nắm được sự phân chia hệ thần kinh dựa vào - Hệ thần kinh sinh dưỡng + Điều hoà các cơ quan dinh dưỡng và chức năng ? Phân biệt chức năng hệ thần kinh vận cơ quan sinh sản + Là hoạt động không ý thức. động và hệ thần kinh sinh dưỡng? Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> - HS tự thu nhận kiến thức - HS tự phân biệt sự khác nhau về chức naêng cuûa 2 phaân heä. 4. Tổng kết hướng dẫn học tập ở nhà: (05 phút) *. Cuûng coá: - Hoàn thành sơ đồ sau: ......................... .............. Tuû sèng . ................... HÖ thÇn kinh Bé phËn ngo¹i biªn .. H¹ch thÇn kinh . - Trình bày cấu tạo và chức năng của nơron? *. Daën doø: - Hoàn thành bài tập sgk - Đọc mục “ em có biết” - Chuẩn bị thức hành theo nhóm + HS : ếch : 1con/nhóm, bông thấm nước, khăn lau + GV: Bộ đồ mỗ, giá treo ếch. Cốc đựng nước. Dung dịch HCl0,3%; 1%;3%Tiết 46:. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 46 - Bµi : 44. thùc hµnh: t×m hiÓu chøc n¨ng (liên quan đến cấu tạo ) của tuỷ sống. I/ Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - TiÕn hµnh thµnh c«ng c¸c thÝ nghiÖm quy ®iÞnh - Tõ kÕt qu¶ quan s¸t qua thÝ nghiÖm: - Nêu được chức năng của tuỷ sống, phỏng đoán đợc thành phần cấu tạo của tuỷ sèng. - Đối chiếu với cấu tạo của tuỷ sống để khẳng định mối quan hệ giữa cấu tạo và chức n¨ng. 2. Kü n¨ng : - RÌn kü n¨ng quan s¸t vµ ph©n tÝch kªnh h×nh. - RÌn kü n¨ng thùc hµnh. - RÌn t duy so s¸nh, liªn hÖ thùc tÕ. - Kỹ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc lµm viÖc nghiªm tóc, khoa häc , chÝnh x¸c. II/ §å dïng d¹y häc: 1. Gi¸o viªn: - B¶ng phô(Ghi néi dung c¸c bø¬c tiÕn hµnh thùc hµnh.). - Phương tiện hỗ trợ: Bộ đồ mổ, giá treo ếch; cốc đựng nớc; dung dịch HCl 0,3%;1%,3%. 2. Häc sinh: - Chuẩn bị dụng cụ, mẫu vật đã dặn trước III/ Phương Pháp: - Thực hành - thí nghiệm - tìm tòi. IV/ Tæ chøc giê häc: 1. ổn định tổ chức: 2. Khởi động: ( 03phút) Môc tiªu: - KiÓm tra bµi cò. Cach tiÕn hµnh: ? lớp trưởng kiểm tra sự chuẩn bị của các nhóm cho buổi thực hành. - Gi¸o viªn nªu môc tiªu cña bµi thùc hµnh , yªu cÇu c¸c nhãmd lµm viÖc tÝch cùc. 3. Bµi míi: Hoạt động 1: Đồ dùng, Dụng cụ: (05 phút) Môc tiªu: - Nêu được đồ dùng, dụng cụ của bài thực hành - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS c¸c nhãm. C¸ch tiÕn hµnh: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Hoạt động của GV và HS Bước 1: - GV yªu cÇu c¸c t«t b¸o c¸o sù chuÈn bÞ. - GV kiÓm tra 1 2 nhãm. Bước 2:. Néi dung I. §å dïng, Dông cô: - Bộ đồ mỗ, giá treo ếch. Cốc đựng nước. Dung dịch HCl0,3%; 1%;3% - Õch : 1con. - Diªm. - Bông thấm nước.. - GV yªu cÇu h/s Nªu dông cô nguyªn, vËt liÖu cña bµi thùc hµnh. Bước 3: - GV nh¾c l¹i - HS ghi vµo vë. Hoạt động 2: Hướng dẫn thực hành: (07phút) Môc tiªu: - Hướng dẫn các bước thực hành cho học sinh nắm được cách làm. §å dïng: - SGK, b¶ng phô. C¸ch tiÕn hµnh: Hoạt động của GV và HS Néi dung II. Hướng dẫn thực hành: Bước 1: 1. T×m hiÓu chøc n¨ng cña tuû sèng. - GV treo bảng phụ ghi các bước tiến hành. Hướng dẫn HS thao tác thực hiện Bước1: Học sinh tiến hành thí nghiệm theo bước 1 & 2. giíi thiÖu SGK/140 b¶ng 44. Bước 2: - Gi¸o viªn lu ý: Sau mçi lÇn kÝch thÝch b»ng - Học sinh quan sat, nghe và ghi vào vở. axit phải rửa thật sạch chỗ da có axit và để kho¶ng 3-5 phót míi kÝch thÝch l¹i. - Yªu cÇu 1HS nh¾c l¹i néi dung c¸c Tõ kÕt qu¶ thÝ nghiÖm vµ hiÓu biÕt vÒ ph¶n bước tiến hành. x¹ , h·y dù ®o¸n vÒ chøc n¨ng cña tuû sèng ? - Gi¸o viªn ghi nhanh dù ®o¸n ra gãc b¶ng. Bước2: Giáo viên biểu diễn bước 4,5. - Cách xác định vị trí vết cắt nằm giữa kho¶ng c¸ch cña gèc ®oi d©y thÇn kinh thø nhÊt vµ thø hai (ë lng) - Gi¸o viªn lu ý: NÕu vÕt c¾t n«ng cã thÓ chØ - C¾t ®­êng lªn ( trong chÊt tr¾ng ë mÆt sau tuỷ), do đó nếu kích thích chi trớc thì chi sau còng co ( ®­êng xuèng trong ch¸t tr¾ng cßn) ? Em h·y cho biÕt thÝ nghiÖm nµy nh»m môc đích gì ? Bước 3: Giáo viên biẻu diễn thí nghiệm 6,7. - Qua thí nghiệm 6,7 có thể khẳng định được ®iÒu g× ? - Giáo viên cho Học sinh đối chiếu với dự ®o¸n ban ®Çu  söa ch÷a c©u sai. 2. Nghiªn cøu cÊu t¹o cña tuû sèng: Bước 3: ? Các nhóm nghiên cứu  và h 44.1,2. - Học sinh quan sát kỹ hình, đọc ghi chú - Th¶o luËn  hoµn thµnh b¶ng. ? Hoµn thµnh b¶ng 44.2 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> - Gi¸o viªn chèt l¹i kiÕn thøc vÒ cÊu t¹o cña tuû sèng. - Tõ kÕt qu¶ cña 3 l« thÝ nghiÖm trªn , liªn hÖ cÊu t¹o trong cña tuû sèng : ? Chøc n¨ng cña chÊt x¸m lµ g× ?( c¨n cø pxk®k) ? Chức năng của chất trắng là gì ?(các đờng dÉn truyÒn nèi c¸c c¨n cø thÇn kinh trong tuû sèng víi nhau vµ víi n·o bé) Hoạt động 3: Tiến hành thực hành : (25 phut) Môc tiªu: - Giúp H/s làm được và quan sát rõ hiện tượng. §å dïng: - Bộ đồ mỗ, giá treo ếch. Cốc đựng nước. Dung dịch HCl0,3%; 1%;3% - Õch : 1con. - Diªm. - Bông thấm nước. C¸ch tiÕn hµnh: Hoạt động của GV và HS Néi dung III. TiÕn hµnh thùc hµnh : Bước 1: - HS thực hành theo các bước đã nêu. Bước 2: *. KiÓm tra kÕt qu¶ thÝ nghiÖm vµ gi¶i - Giáo viên giám sát, theo dõi, giúp đỡ thÝch kÕt qu¶ : HS (NÕu cÇn) - Kiểm tra kết quả thí nghiệm và yêu cầu (Bảng 44.1 và 44.2 ở dưới) HS gi¶i thÝch kÕt qu¶. Bước 3: - Y/c häc sinh viÕt b¸o c¸o theo mÉu trong SGK/Tr 140: B¶ng 44.1: ThÝ nghiÖm t×m hiÓu chøc n¨ng cña tuû sèng. Bước thí Điều kiện Thí nghiệm Cờng độ và vị trí kích thích Kết quả thí nghiệm nghiÖm thÝ nghiÖm 1 KÝch thÝch nhÑ 1 chi sau (bªn Chi sau bªn ph¶i co ph¶i) b»ng HCl 0,3% 2 Kích thích chi đó mạnh hơn 2 chi sau co. b»ng HCl 1%. 3 Kích thích rất mạnh chi đó Cả 4 chi đều co. b»ng HCl 3% 4 KÝch thÝch rÊt m¹nh chi sau ChØ 2 chi sau co b»ng HCl 3% 5 KÝch thÝch rÊt m¹nh chi tríc ChØ hai chi tríc Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> 6. b»ng HCl 3% co. KÝch thÝch rÊt m¹nh chi tríc 2 chi tríc kh«ng co n÷a b»ng HCl 3%. 7. KÝch thÝch rÊt m¹nh chi sau 2 chi sau co. b»ng HCl 3% B¶ng 44.2: §Æc ®iÓm cÊu t¹o cña tuû sèng. Tuû sèng §Æc ®iÓm Cấu tạo - Vị trí : Nằm trong ống xương sống từ đốt sống cổ I  hết đốt thắt ngoµi l­ng II - H×nh d¹ng : + H×nh trô, dµi 50 cm + Cã hai phÇn ph×nh lµ ph×nh cæ vµ ph×nh th¾t l­ng - Mµu s¾c: Tr¾ng bãng - Mµng tuû : 3 líp :mµng cøng , mµng nhÖn, mµng nu«i  b¶o vÖ vµ nuôi dưỡng tuỷ sống. Cấu tạo - Chất xám: Nằm trong , có hình cánh bướm. trong - ChÊt tr¾ng: N»m ngoµi , bao quanh chÊt x¸m. 4. Tổng kết hướng dẫn học tập ở nhà: (05 phút) *. Cuûng coá: - GV nhận xét phần thực hành. - Nhắc nhở vệ sinh lớp học *. Hướng dẫn học tập ở nhà: - Cá nhân tiÕp tơc hoµn thiƯn bµi thu hoạch. - Về đọc bài 45.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span>