Giáo án Vật lí lớp 7 tiết 11: Nguồn âm

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Giaùo aùn: Vaät lí 7. 26. Naêm hoïc: 2010 – 2011. Tieát PPCT: 11 Ngaøy daïy:. / 11/ 2011. PHAÀN II : AÂM HOÏC. * MUÏC TIEÂU 1. Kiến thức - Giúp học sinh biết được nguồn âm là các vật dao động. Nêu được một số thí dụ về nguồn âm. - Biết được 2 đặc điểm của âm là độ cao ( trầm, bổng) và độ to của âm. - Biết âm truyền được trong các môi trường rắn, lỏng, khí và trong môi trường chân không không truyền được âm. - Biết âm gặp một vật chắn sẽ phản xạ trở lại, biết khi nào có tiếng vang. - Biết được một số biện pháp thông dụng để chống ô nhiễm tiếng ồn. 2. Kyõ naêng: - Rèn kỹ năng nhận biết được âm trầm,bổng, to, nhỏ. - Nêu được một số ví dụ chứng tỏ được âm truyền được trong chất lỏng, rắn, khí. - Reøn kyõ naêng nhaän ñònh aâm phaûn xaï. - Rèn kỹ năng ứng dụng thực tế về chống ô nhiễm tiếng ồn. 3. Thái độ - Giaùo duïc loøng yeâu thích boä moân. - Tập tính độc lập suy nghĩ, mạnh dạn nêu ý kiến của mình. Biết phối hợp với bạn trong hoạt động nhóm.. Baøi 10 :. NGUOÀN AÂM. 1/ Muïc tieâu: a. Kiến thức: Nhận biết được một số nguồn âm thường gặp trong đời sống và nêu được đặc điểm chung cuûa nguoàn aâm. b. Kĩ năng: Rèn kĩ năng quan sát thí nghiệm kiểm chứng để rút ra đặc điểm của nguồn âm là dao động. c. Thái độ: Rèn tính cẩn thận, chu đáo, thực tế, yêu thích bộ môn. 2/ Chuaån bò: - Giáo viên: + 7 ống nghiệm có đổ nước. + Lá chuối, lá dừa.  Cho moãi nhoùm: 1 aâm thoa , moät buùa cao su , duøi troáng, troáng, quaû boùng baøn. - Hoïc sinh: moãi caëp: + 1 sợi dây cao su mảnh. + 1 thìa vaø moät coác thuyû tinh moûng. 3./ Phương pháp dạy học: Vấn đáp đàm thoại, thuyết trình, trực quan 4./ Tieán trình: 4.1) Ổn định tổ chức: Kiểm diện học sinh 4.2) Kieåm tra baøi cuõ: Nhaän xeùt baøi kieåm tra 4.3) Giảng bài mới: Hoạt động của thầy- trò. Noäi dung baøi hoïc. Hoạt động 1: Giới thiệu chương mới: (5 ph) - Đọc thông báo đầu chương II. - G?: Chương âm học nghiên cứu các hiện tượng gì? - H: Neâu naêm caâu hoûi trong SGK / 27 Nguyeãn Thò Kim Chính. Lop7.net. Giaùo aùn : vaät lyù 7.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giaùo aùn: Vaät lí 7. 27. Naêm hoïc: 2010 – 2011. - Giáo viên nêu 5 vấn đề cần nghiên cứu trong chương. Hoạt động của thầy- trò. Noäi dung baøi hoïc. * Giới thiệu bài: HS đọc phần mở bài. - Vậy âm thanh được tạo ra như thế nào ? (âm có đặc ñieåm gì ? ) I/ Nhaän bieát nguoàn aâm: Hoạt động 2: Tìm hiểu về nguồn âm - G: Yêu cầu HS cả lớp im lặng và lắng nghe. ? Nêu những âm vừa nghe được? Âm đó phát ra từ ñaâu? - H: 2 em trả lời Vaät phaùt ra aâm goïi laø nguoàn aâm. - G: Vaäy vaät phaùt ra aâm goïi laø nguoàn aâm. – H: Đọc C1 và trả lời C1 C1: Tiếng còi ôtô, tiếng nói chuyện , trống, đàn . . . . . * G: Tất cả các vật phát ra âm đều được gọi là nguồn aâm. Vaäy caùc nguoàn aâm coù chung ñaëc ñieåm gì ? chuùng ta II/ Caùc nguoàn aâm coù chung ñaëc ñieåm gì ? cùng nghiên cứu sang phần II Hoạt động 3: Tìm hiểu đặc điểm chung của nguồn aâm.(25 ph) 1. Thí nghieäm: a- HS đọc và làm thí nghiệm 1( theo cặp): - G?: Vò trí caân baèng cuûa daây cao su laø gì ? - H: Là sự đứng yên và nằm trên đường thẳng. - H: Làm TN như hình 10.1 SGK ---> Quan sát sự rung động của dây cao su và lắng nghe âm phát ra.Trả lời C3: C3: Dây cao su rung động(dao động) thì âm phát ra. b- Thí nghiệm 2 (theo nhóm): Gõ vào cốc thuỷ tinh hoặc maët troáng. - G: Phải kiểm tra như thế nào để biết mặt trống rung động ? - H: Để mảnh giấy nhẹ lên mặt trống  giấy nảy lên ; để quaû boùng saùt maët troáng  quaû boùng naûy leân. - G: Cho HS làm TN như hình 10.2 SGK và trả lời C4. - H: Làm TN và trả lời C4: C4: Coác thuyû tinh (Troáng) phaùt ra aâm---> thaønh coác thuỷ tinh(Mặt trống) rung động - Sự rung động (chuyển động) qua lại vị trí – nhận biết: Để tờ giấy (quả bóng) lên thành caân baèng cuûa daây cao su, thaønh coác... goïi laø coác(maët troáng) dao động. ----> giấy rung động(bóng nảy lên) -G: Sự rung động (chuyển động) qua lại vị trí cân bằng của dây cao su, thành cốc, mặt trống.... Gọi là dao động. Vậy ta có thể nói thành ly rung động bằng câu thành ly rung động. c- Thí nghieäm 3 (theo nhoùm):Duøng buùa cao su goõ vaøo aâm thoa: - G: Cho HS laøm TN nhö hình 10.3 SGK - H: thí nghiệm lắng nghe, quan sát và trả lời C5 Nguyeãn Thò Kim Chính. Lop7.net. Giaùo aùn : vaät lyù 7.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Giaùo aùn: Vaät lí 7. 28. C5 : Âm thoa có dao động Kieåm tra baèng caùch: - Ñaët con laéc baác saùt 1 nhaùnh. - Dùng tay giữ chặt 2 nhánh âm thoa - Dùng 1 tờ giấy đặt trên nước. Khi âm thoa phát âm ta chạm 1 nhánh âm thoa vào mép tờ giấy thì thấy nước bắn tung toé lên. - G?: Vậy làm thế nào để vật phát ra âm ? ? : Làm thế nào để kiểm tra xem vật có dao động khoâng ? -H: Ruùt ra keát luaän. Hoạt động 4: Vận dụng ( 8 ph) - G: Cho HS trả lời C6; C7; C8;C9 - H: Laøm vieäc caù nhaân - G?: Trong caâu C7 giaùo vieân coù theå hoûi : Neáu caùc boä phận đó đang phát ra âm mà muốn dừng lại thì phải làm theá naøo ? - H: Giữ cho vật đó không dao động.. Naêm hoïc: 2010 – 2011. 2. Keát luaän: - Khi phát ra âm, các vật đều dao động (rung động). III/ Vaän duïng: - C6: Kèn lá chuối, lá dừa  phát ra âm. - C7: Dây đàn ghita  dây đàn dao động phát ra âm ( cả không khí trong hộp đàn dao động cũng phát ra nốt nhạc) * Khi thoåi saùo: coät khoâng khí trong saùo dao động  phát ra âm - C8 : Thổi nắp viết hoặc 1 lọ nhỏ  phát ra âm (huýt được sáo) - C9: a) Ống nghịêm và nước trong ống nghiệm - G: Làm thí nghiệm hình 10. 4 SGK / 29. Cho HS theo dao động dõi và quan sát trả lời C9.a,b. b) Ống có nhiều nước nhất phát ra âm trầm  Làm thí nghiệm hình 10. 5 SGK / 30 . HS lắng nghe nhất, ống có ít nước phát ra âm bổng nhất. và trả lời câu c,d c) Cột không khí trong ống dao động. * GDHN: Những người nghiên cứu về âm thanh, làm công d) Ống có cột khí dài nhất (ít nước) phát ra vieäc veà thieát keá cheá taïo caùc thieát bò veàaâm thanh nhö caùc aâm traàm nhaát. OÁng coù coät khí ngaén nhaát loại nhạc cụ, loa… hoặc công việc thiết kế các phòng cách (nhiều nước) phát ra âm bổng nhất. aâm, thieát keá caùch aâm caùc nhaø cao taàng, trong ngaønh xaây dựng; công việc thiết kế và bố trí sân khấu nghệ thuật… cần hiểu rõ kiến thức cơ bản về âm học. 4.4) Cuûng coá vaø luyeän taäp: - Các vật phát ra âm có chung đặc điểm gì ? (các vật phát ra âm đều dao động) - HS đọc mục : có thể em chưa biết - Bộ phận nào trong cổ phát ra âm ? (dây âm thanh dao động) * GDMT: Để bảo vệ giọng nói của người, ta cần luyện tập thường xuyên, tránh nói quá to, không hút thuoác laù Phöông aùn kieåm tra: Ñaët tay saùt coå hoïng thaáy rung. 4.5) Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà: - Học bài, hoàn chỉnh từ câu C1 -> C9 vào vở bài tập - Laøm baøi taäp 10.1  10.5 saùch baøi taäp. - Soạn bài mới độ cao của âm. 5/ Ruùt kinh nghieäm:. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------. Nguyeãn Thò Kim Chính. Lop7.net. Giaùo aùn : vaät lyù 7.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Giaùo aùn: Vaät lí 7. 29. Naêm hoïc: 2010 – 2011. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------. Nguyeãn Thò Kim Chính. Lop7.net. Giaùo aùn : vaät lyù 7.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>