Giáo án giảng dạy môn Vật lý 11 - Thuyết electron. định luật bảo toàn điện tích

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuaàn 1 - Tieát 2 theo ppct. Ngày soạn:7-8-2009. THUYẾT ELECTRON. ĐỊNH LUẬT BẢO TOAØN ĐIỆN TÍCH I. MUÏC TIEÂU 1. Kiến thức - Trình bày được nội dung thuyết êlectron, nội dung định luật bảo toàn điện tích. - Lấy được ví dụ về các cách nhiễm điện. - Bieát caùch laøm nhieãm ñieän caùc vaät. 2. Kó naêng - Vận dụng thuyết êlectron giải thích được các hiện tượng nhiễm điện. - Giải bài toán ứng tương tác tĩnh điện. 3.Thái độ: -Vận dụng kiến thức vào thực tế cuộc sống. 4.Troïng taâm - Thuyeát electron vaän duïng thuyeát electron II. CHUAÅN BÒ 1. Giaùo vieân - Xem SGK Vật lý 7 để biết HS đã học gì ở THCS. - Chuaån bò phieáu caâu hoûi. 2. Hoïc sinh Ôn tập kiến thức đãc học về điện tích ở THCS. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC Hoạt động 1 (5 phút) : Kiểm tra bài cũ : Phát biểu, biết biểu thức của định luật Cu-lông. Hoạt động 2 (20 phút) : Tìm hiểu thuết electron. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung cô baûn I. Thuyeát electron 1. Cấu tạo nguyên tử về phương diện ñieän. Ñieän tích nguyeân toá Yêu cầu học sinh nêu cấu Nếu cấu tạo nguyên tử. a) Cấu tạo nguyên tử Goàm: haït nhaân mang ñieän tích döông tạo của nguyên tử. nằm ở trung tâm và các electron mang Nhận xét thực hiện của điện tích âm chuyển động xung quanh. hoïc sinh. Hạt nhân cấu tạo bởi hai loại hạt là nôtron khoâng mang ñieän vaø proâtoân mang ñieän döông. Electron coù ñieän tích laø -1,6.10-19C vaø Giới thiệu điện tích, khối Ghi nhaän ñieän tích, khối lượng là 9,1.10-31kg. Prôtôn có điện lượng của electron, prôtôn khối lượng của electron, tích là +1,6.10-19C và khối lượng là vaø nôtron. proâtoân vaø nôtron. 1,67.10-27kg. Khối lượng của nơtron xấp xĩ bằng khối lượng của prôtôn. Soá proâtoân trong haït nhaân baèng soá electron quay quanh haït nhaân neân bình Yeâu caàu hoïc sinh cho bieát thường thì nguyên tử trung hoà về điện. tại sao bình thường thì Giải thích sự trung hoà nguyên tử trung hoà về về điện của nguyên tử. b) Ñieän tích nguyeân toá ñieän. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giới thiệu nguyeân toá.. ñieän. tích. Ghi nhaän ñieän tích Giới thiệu thuyết electron. nguyeân toá. Yêu cầu học sinh thực Ghi nhaän thuyeát hieän C1. electron. Yeâu caàu hoïc sinh cho bieát khi nào thì nguyên tử Thực hiện C1. không còn trung hoà về ñieän. Giải thích sự hình thaønh ion döông, ion aâm. Yeâu caàu hoïc sinh so saùnh khối lượng của electron với khối lượng của prôtôn. Yeâu caàu hoïc sinh cho bieát So sánh khối lượng của khi naøo thì vaät nhieãm ñieän electron và khối lượng döông, khi naøo thì vaät cuûa proâtoân. nhieãm ñieän aâm. Giải thích sự nhiễm ñieän döông, ñieän aâm cuûa vaät. Hoạt động3 (10 phút) : Vận dụng thuyết electron. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh. Giới thiệu vật dẫn điện, vaät caùch ñieän. Yêu cầu học sinh thực hieän C2, C3. Yeâu caàu hoïc sinh cho bieát tại sao sự phân biệt vật dẫn ñieän vaø vaät caùch ñieän chæ laø tương đối. Yeâu caàu hoïc sinh giaûi thích sự nhiễm điện do tiếp xuùc. Yêu cầu học sinh thực hieän C4 Giới tthiệu sự nhiễm điện do hưởng ứng (vẽ hình 2.3). Yeâu caàu hoïc sinh giaûi. Ñieän tích cuûa electron vaø ñieän tích cuûa proâtoân laø ñieän tích nhoû nhaát maø ta coù theå có được. Vì vậy ta gọi chúng là điện tích nguyeân toá. 2. Thuyeát electron + Bình thường tổng đại số tất cả các điện tích trong nguyên tử bằng không, nguyên tử trung hoà về điện. Nếu nguyên tử bị mất đi một số electron thì tổng đại số các điện tích trong nguyên tử là một số dương, nó là một ion dương. Ngược lại nếu nguyên tử nhaän theâm moät soá electron thì noù laø ion aâm. + Khối lượng electron rất nhỏ nên chúng có độ linh động rất cao. Do đó electron dễ dàng bứt khỏi nguyên tử, di chuyển trong vật hay di chuyển từ vật naøy sang vaät khaùc laøm cho caùc vaät bò nhieãm ñieän. Vaät nhieãm ñieän aâm laø vaät thieáu electron; Vaät nhieãm ñieän döông laø vaät thừa electron.. Noäi dung cô baûn. II. Vaän duïng 1. Vaät daãn ñieän vaø vaät caùch ñieän Ghi nhận các khái Vật dẫn điện là vật có chứa các điện niệm vật dẫn điện, vật tích tự do. Vật cách điện là vật không chứa các caùch ñieän. electron tự do. Thực hiện C2, C3. Sự phân biệt vật dẫn điện và vật cách Giaûi thích. điện chỉ là tương đối. 2. Sự nhiễm điện do tiếp xúc Nếu cho một vật tiếp xúc với một vật nhieãm ñieän thì noù seõ nhieãm ñieän cuøng Giaûi thích. dấu với vật đó. Thực hiện C4. 3. Sự nhiễm diện do hưởng ứng Ñöa moät quaû caàu A nhieãm ñieän döông lại gần đầu M của một thanh kim loại Veõ hình 2.3. MN trung hoà về điện thì đầu M nhiễm điện âm còn đầu N nhiễm điện dương. Giaûi thích. Thực hiện C5. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> thích sự nhiễm điện do hưởng ứng. Yêu cầu học sinh thực hieän C5. Hoạt động 4 (5 phút) : Nghiên cứu định luật bảo toàn điện tích. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học Noäi dung cô baûn sinh III. Định luật bảo toàn điện tích Giới thiệu định luật. Ghi nhaän ñònh luaät. Trong moät heä vaät coâ laäp veà ñieän, toång Cho hoïc sinh tìm ví duï. Tìm ví dụ minh hoạ. đại số các điện tích là không đổi. IV.CỦNG CỐ: Qua bài này chúng ta cần nắm được: - Trình bày được nội dung thuyết êlectron, nội dung định luật bảo toàn điện tích. - Laáy ví duï veà caùc caùch nhieãm ñieän. - Bieát caùch laøm nhieãm ñieän caùc vaät. V. DAËN DOØø: - Về nhà đọc mục Em có biết? - Veà nhaø giaûi caùc baøi taäp 5, 6 sgk vaø 2.1, 2.2, 2.5, 2.6 saùch baøi taäp VI. RUÙT KINH NGHIEÄM: ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... * CAÂU HOÛI TRAÉC NGHIEÄM 1.Moät vaät mang ñieän tích aâm laø do: a.nó cứ dư electron b.nó thừa electron c.hạt nhân nguyên tử của nó có số notron lớn hơn số proton d. hạt nhân nguyên tử của nó có số notron nhỏhơn số proton 2.Vào mùa đông khi ta kéo áo len qua đầu thì thường nghe tiếng nổ lách tách. Đó là do: a.hiện tượng nhiễm điện do tiếp xúc. b.hiện tượng nhiễm điện do cọ xát c.hiện tượng nhiễm điện do hưởng ứng d.cả ba hiện tượng nhiễm điện trên 3.Trong các môi trường nào sau môi trường nào không chứa điện tích tự do? a.Nước biển b.Nước sông c.Nước cất d.Nước mưa. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>