Đề kiểm tra chương III môn hình học 12 năm học 2015 – 2016 thời gian làm bài : 45 phút

<span class='text_page_counter'>(1)</span>NS:...../......./...... NG:.........../......./...... TiÕt: 29. Qua §Ìo Ngang. -Bµ HuyÖn Thanh Quan-. A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Hình dung được cảnh tượng Đèo Ngang và tâm trạng của Bà Huyện Thanh Quan lúc qua đèo – nỗi buồn, cô đơn, nhớ nước, thương nhà thăm thẳm như thấm cả vào cảnh vật trong lời thơ trang nghiêm, đài các. bước đầu hiểu về thể thơ thất ngôn bát cú Đường LuËt. - ThÓ tµi t¶ c¶nh ngô t×nh. C¶nh ®­îc c¶m nhËn qua t©m tr¹ng vµ c¶nh lµ sù göi g¾m, thÓ hiÖn t©m tr¹ng. 2. KÜ n¨ng: - Rèn kĩ năng đọc và phân tích theo bài thơ Thất ngôn bát cú Đường Luật. 3.Thái độ: - Yªu thÝch thÓ th¬, t¸c gi¶ v¨n häc n÷. §ång c¶m víi nçi nhí cña t¸c gi¶. B. ChuÈn bÞ: GV: Tµi liÖu vÒ t¸c gi¶, gi¸o ¸n, c¸c bµi th¬ cña t¸c gi¶ HS: Vë so¹n, Vë bµi tËp C. phương pháp: - Phương pháp: giảng bình, phát vấn, phân tích, nêu vấn đề, tổng hợp.. D. TiÕn tr×nh giê d¹y. I. ổn định: KTSS: -7B............. II. KiÓm tra bµi cò: ? Đọc thuộc lòng và diễn cảm 2 bài thơ Sau phút chia li và Bánh trôi nước? Nói ngắn gän c¶m nhËn cña em vÒ tõng bµi? III. Bµi míi: Địa danh Đèo Ngang – thuộc núi Hoành Sơn, một nhánh của dãy Trường Sơn, phân chia ranh giíi 2 tØnh Hµ TÜnh vµ Qu¶ng B×nh, ph©n chia hai miÒn §µng Trong vµ §µng Ngoµi thêi TrÞnh – NguyÔn (TK XVII – XVIII ), §Ìo Ngang lµ mét k× quan hïng vÜ mµ thiên nhiên hào phóng đã ban tặng cho đất nước ta, là nguồn cảm hứng cho thơ ca mà có lÏ ®Çu tiªn vµ næi tiÕng nh¸t lµ bµi th¬ Qua §Ìo Ngang cña Bµ HuyÖn Thanh Quan – NguyÔn ThÞ Hinh.. Hoạt động của Thầy ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm? G: Thơ bà thường viết về thiên nhiªn chñ yÕu lµ vµo lóc trêi chiÒu gîi lªn c¶m gi¸c v¾ng lÆng buån. C¶nh trong th¬ bµ gièng nh­ bøc tranh thuû m¹c. Trß Bµ tªn thËt lµ NguyÔn ThÞ Hinh, sèng ë thÕ kØ XIX, Quª ë lµng Nghi Tµm nay thuéc quËn T©y Hå – HN. Chång lµm tri huyÖn Thanh Quan do đó mà có tên là Bà HuyÖn Thanh Quan.... Lop7.net. Néi dung I. t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm: 1. T¸c gi¶: - Tªn thËt: NguyÔn ThÞ Hinh, Quª ë lµng Nghi Tµm nay thuéc quËn T©y Hå – HN. - Lµ mét trong nh÷ng n÷ sÜ tµi danh cña thêi.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Yêu cầu H đọc diễn cảm bài thơ. - §äc víi giäng chËm, buån. G: hướng dẫn H tìm hiểu những tõ khã.. ? Bµi th¬ ®­îc viÕt theo thÓ lo¹i g×? ? Em hiÓu g× vÒ thÓ th¬ nµy? G: thÓ th¬ ThÊt ng«n b¸t có §­¬ng LuËt rÊt phæ biÕn vµ quen thuéc trong th¬ ca ViÖt Nam trung đại. ThÊt ng«n: 7 tiÕng; B¸t có: 8 c©u/ bµi = 56 tiÕng/ bµi. Bè côc: §Ò: 2 c©u: 1-2; Thùc: 2 c©u: 3-4; LuËn: 2 c©u: 5-6; KÕt: 2 c©u: 7-8… ? Bµi th¬ cã bè côc ntn? H: đọc 4 câu đầu. ? C¶nh §Ìo Ngang ®­îc gîi t¶ b»ng nh÷ng chi tiÕt nµo? ? ë hai c©u ®Çu biÖn ph¸p nghÖ thuật nào đã được sử dụng? ? §iÖp tõ “chen”cã t¸c dông g×? G: §éng tõ chen ®­îc lÆp l¹i hai lÇn gîi søc sèng cña cá c©y ë mét n¬i chËt hÑp, c»n cçi. Chen cßn lµ chen lÉn, gîi vÎ hoang d·, v« trËt tù cña thÕ giíi v« tri. C¶nh tuy mang søc sèng hoang d· nh­ng vÉn cã vÎ hiu h¾t, tiªu ®iÒu... ? C¶nh §Ìo Ngang ®­îc t¶ vµo thêi ®iÓm nµo? ? Bãng xÕ tµ gîi mét kh«ng gian, thêi gian ntn? ? Qua hai câu đề của bài thơ, em h×nh dung ra mét §Ìo Ngang ntn? ? Qua ph©n tÝch em thÊy h×nh ¶nh §Ìo Ngang ®­îc miªu t¶ cã g× gièng vµ kh¸c so víi bøc tranh chôp trong SGK? H: - Gièng ë c¶nh hoang v¾ng. - ThiÕu nh÷ng ®­êng nÐt cô. đại xưa. 2. T¸c phÈm: - s¸ng t¸c trªn ®­êng vµo HuÕ nhËn chøc 2-3 học sinh đọc Cung trung gi¸o tËp 3. §äc-T×m hiÓu chó thÝch. II. Ph©n tÝch H: ThÊt ng«n b¸t có §­êng 1. ThÓ lo¹i- bè côc. LuËt - ThÊt ng«n b¸t có H: Căn cứ chú thích để trả đường luật. lêi.. H: 4 phần : Đề, thực, luận, - Bố cục: 4 phần đề, kÕt. thùc, luËn, kÕt 2. Ph©n tÝch: §¸, l¸, hoa, cá c©y.. a/ C¶nh s¾c §Ìo Ngang. H: §iÖp tõ “chen”. - Cỏ, cây, đá, lá, hoa ( cỏ cây chen lá, đá chen hoa.) - §iÖp tõ “chen”.  RËm r¹p, hoang s¬.. H: Bãng xÕ tµ- buæi chiÒu tµ. H: Gîi mét ¸nh s¸ng yÕu ít - mét ¸nh s¸ng yÕu ít trong chiÒu muén, trong chiÒu muén, H: gîi mét c¶nh vËt hoang s¬, v¾ng lÆng, u buån...  c¶nh vËt hoang s¬ v¾ng lÆng.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> thể của Cỏ cây chen lá, đá chen hoa. H: §äc hai c©u thùc: ( chó ý phép đối rất chỉnh về nhịp, thanh, tõ lo¹i.). ? ấn tượng nổi bật trong hai câu th¬ trªn lµ g×? (C¶nh vËt trong hai c©u th¬ trªn ®­îc bæ sung thªm ®iÒu g×?). ? Loại từ nào đã được sử dụng trong c©u th¬ trªn? ? Hai từ láy Lác đác và Lom khom gîi t¶ nh÷ng h×nh ¶nh ntn? ? Qua đó em hình dung ra một cuéc sèng ë §Ìo Ngang ntn? ? Từ đó em nhận thấy tâm trạng cña nhµ th¬ ntn? G: Hình bóng con người đã nhỏ, đã thưa thớt lại càng tiêu điều thê lương với sự lác đác của lều chî. Nh÷ng sè tõ chØ sè nhiÒu nh­ng thùc tÕ l¹i lµ sè Ýt, ch¼ng đáng là bao: Vài, mấy. Câu thơ có đủ các yếu tố của bức tranh s¬n. thuû h÷u t×nh. ThÕ nh­ng tÊt c¶ nh÷ng yÕu tè Êy hîp l¹i, qua c¶m nhËn cña nhµ th¬, l¹i gîi lªn quang c¶nh miÒn s¬n cước heo hút nơi biên ải, nơi tận cïng cña xø §µng Ngoµi thêi x­a. H: đọc hai câu tiếp theo (hai câu luËn.) ? Phép đối được tiếp tục sử dụng ë ®©y ntn? H·y chØ ra c¸c biÓu hiện: đối ý, đối thanh?. - H×nh ¶nh cña sù sèng: TiÒu vµi chó, chî mÊy nhµ. H:- H×nh ¶nh: TiÒu vµi chó, chî mÊy nhµ. Tõ l¸y: lom khom, l¸c đác. H: Tõ l¸y H: Lom khom gîi t¶ h×nh d¸ng vÊt v¶, nhá nhoi cña người tiều phu giữa rừng rậm. Lác đác gợi sự ít ỏi th­a thít cña nh÷ng qu¸n chî nghÌo.  Cuéc sèng: Ýt ái, th­a H: mét cuéc sèng v¾ng vÎ, thít vµ hoang s¬. Ýt ái, th­a thít vµ hoang s¬. H: mét nçi buån man m¸c của lòng người trước cảnh tượng hoang sơ xa lạ.. HS nghe. H:- §èi ý: Nhớ nước đau lòng con quèc quèc Thương nhà mỏi miệng cái gia gia” - §èi thanh( b»ng - tr¾c). + TT BB BTT ? Nêu tác dụng của phép đối + BB TT TBB nµy? H:  Lµm næi bËt hai tr¹ng thái cảm xúc nhớ nước và thương nhà. - tạo nhạc điệu cân đối cho lêi th¬. Lop7.net. b/T©m tr¹ng cña t¸c gi¶: - Phép đối: - NT: ẩn dụ, tượng tr­ng..  Lµm næi bËt hai tr¹ng. thái cảm xúc: nhớ nước và thương nhà..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> ? ë ®©y t¸c gi¶ cßn sö dông biÖn ph¸p NT nµo n÷a, h·y ph©n tÝch ý nghĩa của NT đó? GV: Mượn chuyện vua thục mất nước hoá thành chim cuốc kêu hoài nhớ nước và âm thanh của chim đa đa để biểu lộ tâm trạng minh. Đó là nỗi nhớ nước thương nhà bồn chồn trong dạ... ?Tại sao đang đứng trên địa phận của nước mình mà nhà thơ lại dùng 2 từ nhớ nước? G: §©y lµ mét h×nh ¶nh Èn dô: Nhớ nước là diễn tả tâm hồn của nghÖ sÜ ®ang nÆng lßng hoµi cæ, nhớ thương một triều đại đã qua (nhµ Lª). ? Nhà thơ có tình cảm ntn đối với quê hương đất nước? G: Kh«ng trong t©m tr¹ng nhí nhà, thương nước, nhà xa, nước mất- triều Lê đã mất, thực sự, thì ,lµm sao cã thÓ viÕt nªn hai c©u thơ đậm đặc hoài cổ, hoài thương như thế. H: đọc hai câu kết ?§Õn ®©y c¶nh §Ìo Ngang ®­îc hiÖn lªn trong con m¾t nhµ th¬ ntn? ? §ã lµ mét kh«ng gian ntn?.  T©m tr¹ng buån, c«. H: NT: ẩn dụ, tượng trưng. đơn hoài cổ, nỗi nhớ - Mượn tiếng chim để bày nước thương nhà. tỏ lòng người - ë ®©y nhµ th¬ cßn vËn dông phÐp ch¬i ch÷: Chim quèc  TiÕng kªu cuốc cuốc!  đất nước  nhí nø¬c + Chim gia gia  tiÕng kªu gia gia  gia đình(nhà)  thương nhà.. H:..Yêu quê hương, đất nước. - Trời, non, nước. H: - Trời, non, nước. –  mênh mông, xa lạ, c¶nh vËt hoang vu, rêi r¹c: tÜnh v¾ng. H:– c¶nh vËt hoang vu, rêi r¹c, mªnh m«ng, xa l¹, - Mét m¶nh t×nh riªng, ta víi ta. tÜnh v¾ng H: Mét m×nh lÆng lÏ “Mét  T©m sù s©u kÝn, mét m¶nh t×nh riªng, ta víi ta”. m×nh H:  Tâm sự sâu kín, một  Tình thương nhà, nỗi nhớ nước da diết, âm m×nh  Tình thương nhà, nỗi nhớ thầm, lặng lẽ. nước da diết, âm thầm, lặng lÏ.. ? Trước cảnh vật đó, con người ra sao? ? Em hiÓu thÕ nµo lµ “T×nh riªng, ta víi ta”? G: Là nỗi buồn và nỗi cô đơn th¨m th¼m, vêi vîi cña mét c¸ nhân, cá thể con người. ? “ Ta víi ta” lµ chØ nhµ th¬ víi ai? G: “ Ta với ta”tuy 2 mà 1, chỉ để nói 1con người, 1 nỗi buồn, 1 nỗi cô đơn không ai sẻ chia  Lµ bµi th¬ t¶ c¶nh ngoài trời, mây, non, nước bát ngô t×nh. ng¸t, mªnh m«ng, hoang v¾ng, lặng lẽ nơi đỉnh đèo xa lạ. ? VËy bµi th¬ rót côc lµ t¶ c¶nh hay tả tình, đặc sắc của nó là ở H: Là bài thơ tả cảnh ngụ Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> ®©u? G: Tả cảnh để tả tình. Tình lồng trong cảnh.Cảnh đậm hồn người. C¶nh – t×nh quyÖn trong kÕt cÊu mét bµi th¬ thÊt ng«n b¸t có §­êng LuËt thÓ tr¾c rÊt nghiªm chỉnh, mực thước đến mức cổ ®iÓn. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi th¬? H: đọc to, rõ mục ghi nhớ SGK. H: 1 – 2 em. G: Hướng dẫn H luyện tập.. t×nh.. III. Tæng kÕt: 1. Néi dung: - Mượn cảnh, tả cảnh H: Là bài thơ tả cảnh ngụ Đèo Ngang từ đó bày tỏ tâm trạng nhớ nước tình đặc sắc của nhà thơ. Sử dụng linh hoạt các biện thương nhà. pháp NT, ẩn dụ, tượng 2. Nghệ thuật: trưng, đảo ngữ... Sö dông linh ho¹t c¸c biÖn ph¸p NT, Èn dô, tượng trưng, đảo ngữ... 3. Ghi nhí: SGK. V. LuyÖn tËp:. IV. Cñng cè: ? Một bài TNBC thường có hai mặt về nội dung, đó là cảnh và tình. Hãy xác định các gi¸ trÞ néi dung næi bËt cña bµi? -Tạo bức tranh Đèo Ngang tĩnh vắng, thê lương - Bộc lộ tâm trạng khắc khoải nhớ nước thương nhà của tác giả. ? Qua bµi th¬ em hiÓu g× vÒ bµ HuyÖn Thanh Quan? - Là người phụ nữ nặng lòng với gia đình, đất nước. - Người có tài năng làm thơ TNBC V. Hướng dẫn về nhà: - Häc thuéc lßng bµi th¬. - T×m hµm nghÜa cña côm tõ ta víi ta? - chuẩn bị bài “ Bạn đến chơi nhà” E. Rót kinh nghiÖm: ……………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………….. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>