Giáo án môn Sinh học 8 - Nguyễn Văn Lực - Tiết 40: Bài tiết và cấu tạo hệ bài tiết nước tiểu

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n sinh 8 Người soạn và giảng dạy: GV : nguyÔn v¨n lùc TuÇn: 21 - TiÕt: 40. Ngµy so¹n: .…/01/2010 Ngµy d¹y: .… /01/2010. Chương VII: Bµi tiÕt. Bµi: 38. BµI tiÕt vµ cÊu t¹o Hệ bài tiết nước tiểu. I. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc - Hiểu rõ khái niệm bài tiết và vai trò của nó đối với cơ thể sống, các hoạt động bµi tiÕt cña c¬ thÓ. - Xác định được cấu tạo hệ bài tiết trên hình vẽ (mô hình) và biết trình bày bằng lời cấu tạo hệ bài tiết nước tiểu. 2. Kü n¨ng. - Ph¸t triÓn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch kªnh h×nh. - Rèn kĩ năng hoạt động nhóm. 3. Thái độ Gi¸o dôc ý thøc gi÷ g×n vÖ sinh c¬ quan. II. C¸c kÜ n¨ng sèng c¬ b¶n ®­îc gi¸o dôc trong bµi - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh ảnh để tìm hiểu vai trò của bài tiết, các cơ quan bài tiết và cấu tạo hệ bài tiết nước tiểu. - Kỹ năng hợp tác, lăng nghe tích cực khi hoạt động nhóm - Kĩ năng tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp. III. phương pháp dạy- học - Vấn đáp tìm tòi. - Trùc quan. - Hoạt động nhóm. IV. phương tiện dạy- học - Trãnh vẽ, mô hình cấu tạo cơ quan bài tiết nước tiểu - MÉu vËt thËt thËn lîn bæ däc. - B¶ng nhãm: Mçi nhãm mét b¶ng. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n sinh 8 Người soạn và giảng dạy: GV : nguyÔn v¨n lùc. V. tiÕn tr×nh d¹y – häc 1. ổn định tổ chức lớp.. 2. KiÓm tra bµi cò. 3. Bµi míi. Hoạt động 1. Tìm hiểu khái niệm bài tiết ở cơ thể người Hoạt động dạy - Yêu cầu 1 H/S đọc thông tin SGK, H/S lµm viÖc c¸ nh©n nghiªn cøu kü th«ng tin SGK tr¶ lêi c©u hái cña gi¸o viªn. ? Bµi tiÕt lµ g× ? ? C¸c s¶n phÈm bµi tiÕt ®­îc sinh ra tõ ®©u? ? Bµi tiÕt kh¸c th¶i ph©n ë ®iÓm nµo? ? Y nghÜa cña bµi tiÕt lµ g×? ? Nh÷ng c¬ quan nµo tham gia vµo qu¸ tr×nh bµi tiÕt? ? C¬ quan bµi tiÕt nµo quan träng nhÊt? V× sao? * G/V: C¬ quan bµi tiÕt nước tiểu là quan trọng nhất. Vậy để đảm bảo chức năng đó thì nó phải có câu t¹o nh­ thÕ nµo, chóng ta nghiªn cø phÇn 2. Hoạt động học - C¸ nh©n tù thu thËp th«ng tin - Hoạt động toàn lớp trả lời c©u hái cña G/V + Yªu cÇu H/S tr¶ lêi ®­îc - Lọc, thải các chất độc ra ngoµi c¬ thÓ. - Từ hoạt động trao đổi chÊt cña ttÕ bµo vµ c¬ thÓ, mét sè chÊt qu¸ thõa tõ hoạt động tiêu hóa. - Ph©n ®­îc th¶i qua hËu m«n vµ ph©n kh«ng ph¶i lµ s¶n phÈm cña qu¸ tr×nh trao đổi chất của tế bào + Giữ ổn định môi trường trong c¬ thÓ + Gióp c¬ thÓ khong bÞ nhiễm độc - Da, phæi, thËn - ThËn, v× thËn th¶i 90% s¶n phÈm bµi tiÕt tan trong nước ( trừ CO2). Néi dung. + Bµi tiÕt gióp c¬ thÓ th¶i các chất độc hại ra môi trường.. + Vai trò: Giữ ổn định môi trường trong cơ thể, chống nhiễm độc và giúp các quá tr×nh sinh lý diÔn ra b×nh thường. + Cơ quan bài tiết nước tiểu lµ c¬ quan bµi tiÕt quan träng nhÊt.. Hoạt động 2. tìm hiểu cấu tạo cơ quan bài tiết nước tiểu Hoạt động dạy - Gi¸o viªn treo hoÆc chiÕu tranh cÊu t¹o c¬ quan bµi tiết nước tiểu. - Yªu cÇu H/S quan s¸t kü tranh vÏ thËn bæ däc, mét d¬n vÞ chøc n¨ng, nang cÇu thËn, nghiªn cøu kü chó. Hoạt động học - C¸c nhãm quan s¸t tranh, thảo luận thống nhất đáp án đúng cho bài tập chọn câu trả lời đúng nhất trong SGK. - C¸c nhãm b¸o c¸o kÕt quả đúng thông qua trả lời Lop8.net. Néi dung.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n sinh 8 Người soạn và giảng dạy: GV : nguyÔn v¨n lùc. thÝch, th«ng tin. - Tổ chức hoạt động nhóm hoµn thµnh yªu cÇu trong SGK - Gióp H/S chuÈn kiÕn thøc. ? Hệ bài tiết nước tiểu gồm nh÷ng c¬ quan nµo? ? Trong các cơ quan đó, cơ quan nµo quan träng nhÊt? V× sao? *Gi¸o viªn bæ sung thªm vÒ vÞ trÝ vµ cÊu t¹o ngoµi cña thËn. ? ThËn cã cÊu t¹o nh­ thÕ nµo? ? Nªu sù kh¸c nhau gi÷a phÇn vá vµ tñy cña thËn? ? Quan s¸t kü phÇn vá thËn thấy những tấm đỏ li ti, đó lµ g×? ? Mét c¬ quan ph©n tÝch gåm nh÷ng phÇn nµo? ? V× sao pr«tªn lín vµ c¸c tÕ bµo m¸u kh«ng chui qua mµng läc? - Gi¸o viªn giíi thÖu thªm về 1 đơn vị chức năng + Mçi thËn cã kho¶ng 1 triệu đơn vị chức năng, mỗi đơn vị chức năng gồm: + CÇu thËn: Lµ tói mao mạch dày đặc nằm trong nang cÇu thËn + C¸c m¹ch m¸u: §M thËn - §M thËn ph©n nhá §M tíi - bói mao m¹ch TM thËn + Nang cÇu thËn: Lµ tói, thµnh nang lµ 2 líp tÕ bµo biÓu b× cã c¸c lç nhá bao bäc cÇu thËn, nang cÇu thËn th«ng víi èng thËn. + ¤ng thËn ®­îc cÊu t¹o bëi 1 líp tÕ bµo biÓu b×, gồm ống lượn gần, ống lượn xa ( thuộc phần vỏ),. c©u hái cña gi¸o viªn.. * Yªu cÇu tr¶ lêi ®­îc - Thận - ống dẫn nước tiểu Cấu tạo của hệ bài tiết nước tiểu: - bóng đái - ống đái. - Thận quan trọng nhất vì Thận, ống dẫn nước tiểu, là nơi trực tiếp lọc máu tạo bóng đái và ống đái. thành nước tiểu.. - Gåm phÇn vá vµ tñy. - Vá ch¾c h¬n, ë ngoµi, màu hồng hoặc đỏ thẫm, phÇn tñy tr¾ng h¬n ë trong. - §¬n vÞ chøc n¨ng (qu¶n cÇu Manpighi). - CÇu thËn - nang cÇu thËn - èng thËn. - ThËn gåm phÇn vá ch¾c h¬n, ë ngoµi, mµu hång hoặc đỏ thẫm, phần tủy tr¾ng h¬n ë trong vµ trong cïng lµ bÓ thËn. - Mçi qu¶ ThËn gồm khoảng 1 triệu đơn vị chức năng để lộc máu và hình thành nươc tiểu.. - Thµnh mao m¹ch cã nh÷ng lç nhá (30-40 A0 - §¬n vÞ chøc n¨ng (qu¶n )là màng lọc, không cho cầu Manpighi): Cầu thận các phần tử có kích thước nang cầu thận - ống thận. lín lät qua.. - C¸c nhãm nhËn xÐt kÕt qu¶ cña nhau cho ®iÓm vµ tù rut ra kiÕn thøc chuÈn.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n sinh 8 Người soạn và giảng dạy: GV : nguyÔn v¨n lùc. quai hen lª ( thuéc phÇn tñy) + èng gãp kh«ng thuéc đơn vị chức năng, nằm trong phÇn tñy t¹o thµnh tháp thận, có lỗ đổ nước tiểu đã lọc vào bể thận. * G/V giíi thiÖu kh¸i qu¸t về ống dẫn nước tiểu và bóng đái, ống đái - G/V treo b¶ng nhãm, Yªu cÇu c¸c nhãm nhËn xÐt chÐo tæ vµ cho ®iÓm G/V kiÓm tra l¹i vµ thèng nhất điểm đồng thời nhận xét quá trình hoạt động của c¸c nhãm Kết luận chung: HS đọc kết luận SGK V. Kiểm tra đánh giá. Khoang tròn vào chữ cái a, b, c ở đầu câu trả lời em cho là đúng. 1. Bữa ăn hợp lí cần có chất lượng là: a. Có đủ thành phần dinh dưỡng, vitamin, muối khoáng. b. Có sự phối hợp đảm bảo cân đói tỉ lệ các thành phần thức ăn. c. Cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể. d. C¶ 3 ý a, b, c. 2. Để nâng cao chất lượng bữa ăn gia đình cần: a. Phát triển kinh tế gia đình. b. Lµm b÷a ¨n hÊp dÉn ngon miÖng. c. B÷a ¨n nhiÒu thÞt, c¸, trøng, s÷a. d. ChØ a vµ b e. C¶ a, b, c. VI. DÆn dß. - Häc bµi theo néi dung SGK. - §äc môc “ Em cã biÕt” - Xem kÜ b¶ng 37.1 ghi tªn c¸c thùc phÈm cÇn tÝnh to¸n ë b¶ng 37.2 .Bæ sung kiÕn thøc sau tiÕt d¹y. ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................... Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>