Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 16 – Tiết 61 : Chuẩn mực sử dụng từ (tiết 5)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy d¹y : TuÇn 16 – TiÕt 61 : TiÕng ViÖt :. chuÈn mùc sö dông tõ A. Môc tiªu bµi häc. Gióp HS : - N¾m ®­îc c¸c yªu cÇu trong viÖc sö dông tõ. - Trên cơ sở nhận thức được các yêu cầu đó, tự kiểm tra thấy được những nhược điểm của bản thân trong việc sử dụng từ, có ý thức dùng từ đúng chuẩn mực, tránh cẩu thả khi nãi, viÕt. B.ChuÈn bÞ - GV : Soạn bài ; đọc tham khảo tư liệu. - HS : §äc VD, tr¶ lêi c©u hái SGK. C/ tiến trình hoạt động dạy - học 1. ổn định tổ chức : 7A 7B 2. KiÓm tra bµi cò : ? Thế nào là chơi chữ ? Nêu các lỗi chơi chữ thường gặp? Nêu và phân tích một ví dụ cô thÓ? 3 Bµi míi: Hoạt động của thầy - trò. Nội dung cần đạt. - Học sinh đọc ví dụ SGK.. I. Sử dụng từ đúng âm, đúng chính tả: 1. VÝ dô: SGK.. ? C¸c tõ in ®Ëm trong c¸c c©u dïng sai 2. NhËn xÐt: nh­ thÕ nµo? Nguyªn nh©n dïng sai ë a: dïi - vïi (sai cÆp phô ©m ®Çu d  v ®©y lµ g×? (ph¸t ©m theo vïng Nam bé). ? Hãy chữa lại cho đúng. b: tËp tÑ -> bËp bÑ, tËp toÑ (sai v× gÇn ©m nhí kh«ng chÝnh x¸c). c: kho¶ng kh¾c -> kho¶nh kh¾c (sai v× gÇn - Giáo viên chia bảng phụ đã hệ thống âm nhớ không chính xác). (sau khi häc sinh tr¶ lêi): Nguyªn Tõ dïng sai C¸ch söa nh©n - Sai ©m - Vïi ? VËy cÇn chó ý g× khi sö dông tõ ng÷ -Dïi -TËp tÑ GÇn ©m - BËp bÑ trong giao tiÕp? (TËp toÑ) - Kho¶ng - GÇn ©m - Kho¶nh kh¾c kh¾c  Cần chú ý sử dụng từ đúng âm, đúng - HS đọc các ví dụ. chÝnh t¶. ? C¸c tõ in ®Ëm trong nh÷ng vÝ dô sai. II. Sử dụng từ đúng nghĩa: 1. VÝ dô: SGK. - 175 -. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> nh­ thÕ nµo?H·y thay b»ng nh÷ng tõ kh¸c thÝch hîp ? 2. NhËn xÐt: - a: s¸ng sña: nhËn biÕt b»ng thÞ gi¸c. Gi¸o viªn cho häc sinh : Tươi đẹp: nhận biết bằng tư duy, cảm xúc, - Lµm viÖc theo nhãm. liên tưởng. - giải nghĩa các từ in đậm, tìm từ khác  thay bằng từ “tươi đẹp”. thÝch hîp (cã gi¶i nghÜa). - b: cao c¶: lêi nãi (viÖc lµm) cã phÈm chÊt - C¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶, gi¸o viªn tuyệt vời. Sâu sắc: Nhận thức và thẩm định ghi vµo b¶ng phô chung. bằng tư duy, cảm xúc, liên tưởng. - c: biÕt: nhËn thøc ®­îc, hiÓu ®­îc, cã: tån tại (cái gì đó). - HS đọc mục III SGK. ? C¸c tõ in ®Ëm dïng sai nh­ thÕ nµo ?. Cần chú ý sử dụng từ đúng nghĩa. III. sử dụng từ đúng sắc thái biểu cảm, hîp phong c¸ch: 1. VÝ dô: SGK.. ? Söa l¹i b»ng c¸ch thay tõ kh¸c cho thÝch hîp ? 2. NhËn xÐt: *VD a: Kết luận: Cần chú ý sử dụng từ đúng - lãnh đạo: Người đứng đầu các tổ chức hợp ph¸p, chÝnh danh s¾c th¸i t«n träng. s¾c th¸i biÓu c¶m... - cầm đầu: đứng đầu các tổ chức phi pháp, phi nghÜa s¾c th¸i khinh bØ. *VD b: - chú hổ: từ để nhân hoá sắc thái đẹp, - HS đọc VD SGK. kh«ng phï hîp víi v¨n c¶nh. -con hæ, nã: gäi tªn con vËt s¾c th¸i b×nh ? Xác định chức vụ ngữ pháp, từ loại thường phù hợp văn cảnh. IV. sử dụng từ đúng tính chất ngữ pháp cña c¸c tõ in ®Ëm ? cña tõ: 1. VÝ dô: SGK. ? Vì sao các từ đó lại bị dùng sai ? 2. NhËn xÐt: Kết luận: Cần sử dụng từ đúng chức vụ -VD a: hào quang (danh từ) không trực tiÕp lµm vÞ ng÷ hµo nho¸ng. ng÷ ph¸p. GV: Do những đặc điểm về lịch sử, địa -VD b: ăn mặc (động từ) không có bổ lý, phong tục tập quán, mỗi địa phương ngữ quan hệ từ “của” cách ăn mặc. có những từ ngữ riêng gọi là từ địa -VD c: thảm hại (tính từ) không thể làm bæ ng÷ cho tÝnh tõ “nhiÒu” phương. bá tÝnh tõ "nhiÒu". ? Tìm các từ địa phương tương ứng với -VD d: sự giả tạo phồn vinhtrật tự từ sai c¸c tõ toµn d©n sau ®©y? sù phån vinh gi¶ t¹o. ? Có từ ngữ địa phương nào ở trên mà em ch­a hiÓu râ nghÜa kh«ng? - 176 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> ? Trong trường hợp nào không nên sử dụng từ địa phương ? V. Không lạm dụng từ địa phương, từ GV: Do hoµn c¶nh lÞch sö, v¨n ho¸, cã H¸n ViÖt: số lượng lớn từ tiếng việt có nguồn gốc * Từ địa phương H¸n ViÖt. - Bao diªm; hép quÑt; mò; th×a; muçng; v«; ? Nªn thay c¸c tõ HV sau b»ng nh÷ng m¸; n»m(khÕnh- B¾c Ninh)... - Trong c¸c t×nh huèng giao tiÕp trang träng từ ngữ nào tương ứng? vµ trong c¸c v¨n b¶n chuÈn mùc (hµnh chính, chính luận) không nên sử dụng từ địa ?Sử dụng từ Hán Việt cần chú ý điều phương. g×? - GV hướng dẫn HS kết luận nội dung * Từ Hán Việt - C«ng ti KiÓu lé bµi häc. - §oµn ca vò nh¹c - HS đọc ghi nhớ. - Phụ mẫu nào chẳng thương con cái - Huynh đệ như thể chân tay * Gi¸o viªn nªu l¹i m«t sè vÝ dô vÒ tõ: - Chỉ dùng từ Hán Việt trong những trường - Gần âm, gần nghĩa (h/s đã tìm hiểu) hợp tạo sắc thái phù hợp. => Giải nghĩa => Sử dụng đúng nghĩa. - Nếu từ Hán Việt nào có từ tiếng Việt - Những từ có thể đảo trật tự, không thể tương đương mà phù hợp văn cảnh thì nên dïng tõ tiÕng ViÖt. đảo, không nên đảo ... * Ghi nhí chung (SGK trang 167) VI. LuyÖn tËp: * VD : - hồn nhiên - tiếng cười hồn nhiên của trẻ th¬. - tù nhiªn - anh Êy cø tù nhiªn ... * §¶o ®­îc: - ao ­íc - ­íc ao. * Không đảo được: - hån nhiªn * Không nên đảo: - ng¬ ng¸c - ng¸c ng¬.(s¾c th¸i ý cã bÞ thay đổi). 4. Cñng cè kiÕn thøc : - GV lưu ý HS những kinh nghiệm bổ ích về sử dụng từ đúng chuẩn mực (qua nội dung bµi häc) 5. Hướng dẫn về nhà: - Cã ý thøc rÌn luyÖn sö dông tõ trong giao tiÕp vµ trong TLV. - 177 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> - ChuÈn bÞ bµi “«n tËp v¨n b¶n biÓu c¶m” Ngµy d¹y : 7A TuÇn 16 – TiÕt 62 : TËp lµm v¨n :. 7B. «n tËp v¨n b¶n biÓu c¶m A. Môc tiªu bµi häc: Gióp h/sinh: - ¤n l¹i nh÷ng ®iÓm quan träng nhÊt vÒ lý thuyÕt lµm v¨n b¶n biÓu c¶m. - Cách lập ý và lập dàn bài cho một đề văn biểu cảm. - Cách diễn đạt trong bài văn biểu cảm. B. ChuÈn bÞ: - GV : Soạn bài ; đọc tham khảo tư liệu. - HS : + ¤n l¹i toµn bé kiÕn thøc vÒ v¨n biÓu c¶m. + Tr¶ lêi c¸c c©u hái SGK. C/ tiến trình hoạt động dạy - học 1. ổn định tổ chức : 7A 7B 2. KiÓm tra 15 phót : §Ò bµi C¶m nghÜ cña em vÒ t×nh bµ ch¸u trong bµi th¬: “ TiÕng gµ tr­a” §¸p ¸n- BiÓu ®iÓm 1.§¸p ¸n Yªu cÇu: - H×nh thøc: + ThÓ lo¹i: BiÓu c¶m + ViÕt thµnh ®o¹n v¨n ng¾n hoµn chØnh cã më, th©n, kÕt ®o¹n + Diễn đạt lưu loát, không sai chính tả - Néi dung: c¶m nghÜ vÒ t×nh bµ ch¸u trong bµi th¬: “ TiÕng gµ tr­a”. Tïy c¶m xóc riªng cña tõng em song bµi cÇn tr×nh bµy ®­îc nh÷ng c¶m nghÜ ch©n thµnh s©u s¾c vÒ t×nh bµ cháu trong bài thơ: Trân trọng, xúc động trước tình yêu thương sâu sắc của hai bà cháu + bµ: Quan t©m ch¨m sãc ch¸u + Ch¸u: KÝnh träng, biÕt ¬n bµ Từ đó HS trình bày những suy ngẫm của bản thân 2.BiÓu ®iÓm: - 178 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> §iÓm 9,10: §¶m b¶o tèt nh÷ng yªu cÇu trªn Điểm 7,8: Còn mắc một vài lỗi diễn đạt và dùng từ §iÓm 5,6: C¶m nghÜ ch­a s©u, néi dung cßn s¬ sµi Điểm 3,4: Cảm nghĩ hời hợt, bài cẩu thả, sai nhiều lỗi diễn đạt và lỗi chính tả §iÓm 1,2: NhÇm thÓ lo¹i Tuy vậy, tùy từng trường hợp mà G linh hoạt cho điểm 3 Bµi míi: Hoạt động của thầy - trò - GV cho HS trao đổi, thảo luận ? ThÕ nµo lµ v¨n biÓu c¶m ? ? C¸c yÕu tè tù sù, miªu t¶ cã vai trß g× trong v¨n biÓu c¶m?. ? Trong v¨n biÓu c¶m, yÕu tè nµo lµ qua träng nhÊt?. ? Nh¾c l¹i thÕ nµo lµ v¨n miªu t¶, tù sù? ? Trong v¨n b¶n biÓu c¶m cã yÕu tè tù sù vµ miªu t¶, t¹i sao chóng ta kh«ng gäi lµ v¨n tù sù, miªu t¶ tæng hîp ? ? Trong v¨n b¶n biÓu c¶m, tù sù, miªu t¶ đóng vai trò gì? Chúng thực hiện nhiệm vô biÓu c¶m nh­ thÕ nµo?. - Các nhóm HS trình bày các bước trước. Nội dung cần đạt I. Nh÷ng hiÓu biÕt chung vÒ v¨n biÓu c¶m. * Là kiểu văn bản bày tỏ thái độ, tình cảm và sự đánh giá của con người đối với thiªn nhiªn vµ cuéc sèng. * C¸c yÕu tè tù sù vµ miªu t¶ nh»m gîi ra đó tượng biểu cảm để qua đó hình thành và thể hiện cảm xúc, thái độ, tình cảm của người viết là => C¶m xóc lµ yÕu tè ®Çu tiªn vµ hÕt søc quan träng trong v¨n biÓu c¶m. §ã lµ sù xúc động của con người trước vẻ đẹp của thiªn nhiªn vµ cuéc sèng. ChÝnh sù xóc động ấy đã làm nảy sinh nhu cầu biểu cảm của con người. II. Ph©n biÖt v¨n b¶n biÓu c¶m víi v¨n b¶n miªu t¶, tù sù ? - Tù sù yªu cÇu kÓ l¹i mét sù viÖc, mét c©u chuyÖn cã ®Çu, cã cuèi... - Miêu tả: tái hiện đối tượng, nhằm dựng một chân dung đầy đủ, chi tiết, sinh động về đối tượng để người đọc, nghe có thể hình dung rõ ràng về đối tượng ấy. Trong v¨n biÓu c¶m, tù sù vµ miªu t¶ chỉ là phương tiện để người viết thể hiện thái độ, tình cảm, sự đánh giá. Văn biểu cảm không đòi hỏi miêu tả, tường thuật cụ thể, chi tiết về đối tượng mà chỉ chọn kÓ, t¶ nh÷ng sù viÖc, chi tiÕt nµo g©y xóc động nhất, để lại nhiều xúc động nhất mà th«i. * Tình cảm của con người nảy sinh từ sự vËt, c¶nh vËt cô thÓ  thiÕu tù sù vµ miªu - 179 -. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> khi tiến hành làm bài văn (đã chuẩn bị ở tả thì tình cảm mơ hồ, không cụ thể. nhµ) III. Các bước làm bài văn biểu cảm. ? Nªu c¸c thao t¸c cÇn tiÕn hµnh. * §Ò bµi: C¶m nghÜ vÒ mïa xu©n. 1. Tìm hiểu đề : - KiÓu v¨n b¶n: Ph¸t biÓu c¶m nghÜ. - Đối tượng biểu cảm: Mùa xuân. - Kể hoặc tả để bộc lộ cảm nghĩ thích hay 2. Tìm ý : không thích ? Mong đợi hay không mong * Mïa xu©n cña thiªn nhiªn : đợi ? - C¶nh s¾c, thêi tiÕt, khÝ hËu, c©y cá, chim (Gµi lång c¶m xóc trong miªu t¶, tù sù) mu«ng, ...  c¶m nghÜ... - Các tổ lần lượt trình bày ý kiến về câu * Mùa xuân của con người : - Tuæi t¸c, nghÒ nghiÖp, t©m tr¹ng, suy hái sè 5 SGK? nghÜ, ...  c¶m nghÜ... IV. Các biện pháp nghệ thuật thường sö dông trong v¨n biÓu c¶m. - So s¸nh, Èn dô, ®iÖp ng÷, nh©n ho¸, liªn tưởng tưởng tượng... - TiÕng kªu, lêi than, c©u hái tu tõ, c©u c¶m th¸n... - BiÓu c¶m trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp th«ng qua miªu t¶, tù sù... 4. Cñng cè kiÕn thøc: - GV kh¸i qu¸t l¹i néi dung kiÕn thøc träng t©m, liªn hÖ, tÝch hîp. 5. Hướng dẫn về nhà : - Hoàn chỉnh dàn ý (câu 4) sau đó viết thành bài văn hoàn chỉnh, đọc và sửa chữa. - ChuÈn bÞ bµi “Mïa xu©n cña t«i” . ----------------------------------------------Ngµy d¹y : 7A TuÇn 16 – TiÕt 63 : V¨n b¶n:. 7B mïa xu©n cña t«i (Vò B»ng). A.Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - Cảm nhận được nét đặc sắc riêng của cảnh sắc mùa xuân ở Hà Nội và miền Bắc được t¸i hiÖn trong bµi tuú bót. - Thấy được tình yêu quê hương, đất nước thiết tha sâu đậm của tác giả được thể hiện qua ngßi bót tµi hoa, tinh tÕ, giµu c¶m xóc vµ h×nh ¶nh. - 180 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> B. ChuÈn bÞ: - GV : Soạn bài ; đọc tham khảo tư liệu. - HS : + §äc kÜ v¨n b¶n. + Tr¶ lêi c¸c c©u hái SGK. C/ tiến trình hoạt động dạy - học 1. ổn định tổ chức : 7A. 7B. 2. KiÓm tra bµi cò : ? Trình bày những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của v¨n b¶n “Mét thø quµ cña lóa non: Cèm – Th¹ch Lam” 3. Bµi míi: Hoạt động của thầy - trò. Nội dung cần đạt I. giíi thiÖu chung:. - §äc chó thÝch vµ nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña 1. T¸c gi¶: - Vò B»ng (1913-1984) lµ nhµ v¨n, nhµ em vÒ t¸c gi¶ Vò B»ng ? báo có sở trường về truyện ngắn, tuỳ bút, bót ký. 2. T¸c phÈm: ? Nªu xuÊt xø cña v¨n b¶n ? ?V¨n b¶n thuéc thÓ lo¹i g×? - Trích trong tập “Thương nhớ mười hai” GV: Đây là tác phẩm được đánh giá là (1960-1971). xuÊt s¾c nhÊt cña Vò B»ng. Trong nh÷ng - V¨n b¶n “Mïa xu©n cña t«i” lµ ®o¹n năm chiến tranh, đất nước bị chia cắt, sống trích trong bài “Tháng giêng mơ về trăng ở Sài Gòn, nhà văn đã gửi vào trang sách non, rét ngọt”. nỗi niềm thương nhớ da diết, quặn xót về - Văn bản thuộc thể loại tuỳ bút. đất Bắc, về Hà Nội, về gia đình với lòng mong mỏi đất nước hoà bình, thống nhất nh­ t©m sù sau: "Ai ®i vÒ B¾c ta theo víi Thăm lại non sông, đất Lạc Hồng Từ thuở mang gươm đi mở cõi Ngàn năm thương nhớ đất Thăng Long" (Huúnh V¨n NghÖ) GV: Là thể văn biểu cảm nên khi đọc bài nµy chó ý giäng chËm r·i, s©u l¾ng, mÒm m¹i, h¬i buån se s¾t, chó ý giäng phï hîp víi nh÷ng c©u c¶m trong bµi. * Gi¶i nghÜa tõ theo SGK. - Bµi nµy chØ lµ mét ®o¹n trÝch nªn kh«ng cã bè côc hoµn chØnh. Song theo em bµi nµy cã thÓ chia lµm mÊy ®o¹n ?. II. đọc- hiểu văn bản:. 1. §äc & chó thÝch:. 2. Bè côc: 3 ®o¹n. - Đoạn 1: Từ đầu đến “…mê luyến mùa xu©n” ? (Tình cảm của con người với mùa xuân – - 181 -. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> *HS theo dâi phÇn 1 cña v¨n b¶n: ?Đoạn văn viết về một quy luật tất yếu- đó lµ t×nh yªu dµnh cho mïa xu©n. Trong đoạn văn tác giả đã sử dụng biện pháp nghÖ thuËt nµo ? ? T¸c dông cña viÖc sö dông biÖn ph¸p nghệ thuật đó ? ? Em cã hiÓu v× sao mïa xu©n l¹i ®­îc mọi người đều dành cho tình yêu như vậy kh«ng ? --> ph©n tÝch ®o¹n 2. ? Tác giả đã gợi tả cảnh sắc mùa xuân đất B¾c, Hµ Néi qua nh÷ng chi tiÕt nµo? GV: Trong thêi tiÕt, khÝ hËu cã c¸i l¹nh của mùa đông còn vương lại nhưng đã có c¸i Êm ¸p, nång nµn cña khÝ xu©n, h¬i xuân với tình cảm gia đình yêu thương, th¾m thiÕt. ? Và với những nét đặc trưng ấy, mùa xuân đem lại một sức sống cho và con người như thÕ nµo ?. quy luËt tÊt yÕu.) - §o¹n 2: TiÕp … “më héi liªn hoan”. (Cảnh sắc và không khí mùa xuân ở đất trời và lòng người.) - §o¹n 3: Cßn l¹i. (Cảnh sắc riêng của đất trời mùa xuân.) 3. Ph©n tÝch: a) T×nh yªu mïa xu©n– quy luËt tÊt yÕu: - NghÖ thuËt ®iÖp ng÷, ®iÖp kiÓu c©u. Giäng v¨n duyªn d¸ng mµ vÉn kh«ng kém phần mạnh mẽKhẳng định quy luật tất yếu của tình cảm con người: Yêu mïa xu©n, mïa ®Çu cña t×nh yªu, h¹nh phúc, tuổi trẻ, của đất trời và lòng người.. b) Cảnh sắc và không khí mùa xuân đất B¾c - mïa xu©n Hµ Néi: - M­a riªu riªu, giã lµnh l¹nh, cã tiÕng nhạn kêu trong đêm xanh, có tiếng trống chèo, có câu hát huê tình của cô gái đẹp nh­ th¬ méng. Cã c¸i rÐt ngät ngµo. Cã bàn thờ, đèn nến, hương trầm. --> Nét đặc trưng của cảnh sắc thiên nhiên và sinh hoạt của con người trong mïa xu©n.. ? Nhận xét của em về những hình ảnh tác “Nhựa sống của con người căng lên Tim dường như … gi¶ sö dông trong ®o¹n v¨n? Con người sống lại và … ? Giäng v¨n trong ®o¹n nµy ra sao ? Lßng anh Êm … Ra ngoµi … yêu thương”. -> C¶m nhËn tinh tÕ, h×nh ¶nh so s¸nh gîi GV: Qu¶ lµ mïa xu©n bao giê còng thËt c¶m, giäng v¨n kÓ, t¶, biÓu c¶m nhÞp tuyệt vời và cảm xúc của con người trong nhàng, hài hoà, trôi chảy tự nhiên theo mïa xu©n lµ bÊt tËn. dßng c¶m xóc. GV:Trong cả mùa xuân tuyệt vời của đất -> Sự sống mãnh liệt của thiên nhiên và Bắc, của Hà Nội ấy tác giả tập trung niềm con người trong tháng Giêng mùa xuân. thương nhớ vào một thời điểm cụ thể --> ph©n tÝch ®o¹n 3. ? Cảnh sắc mùa xuân sau ngày rằm tháng c) Cảnh sắc, hương vị mùa xuân Hà Nội - 182 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Giªng ®­îc Vò B»ng c¶m nhËn nh­ thÕ nµo ? ? Có gì khác nhau giữa cảnh sắc và hương vị mùa xuân Hà Nội trước và sau ngày rằm th¸ng Giªng? * Gi¸o viªn treo b¶ng phô, so s¸nh: C¶nh s¾c, hương vị ... trước và sau ngày rằm tháng giêng §µo -Tươi, nhuỵ phong. Cá: -mướt xanh. Trêi: -nåm. M­a: -Phïn NÒn trêi: -đùng đục như màu pha lê B÷a c¬m : -cã thÞt mì, d­a hµnh Cóng lÔ: -Mµn ®iÒu vÉn treo, ch­a ho¸ C/sèng: vµng. -nhiÒu trß vui diÔn ra. ? C¶nh s¾c nµo cña mïa xu©n sau ngµy r»m th¸ng giªng lµm em thÝch thó nhÊt ? V× sao ? (Häc sinh th¶o luËn 5 phót.) ? Cảnh sắc đó được nhớ lại theo trình tự nµo ? §Æc ®iÓm cña c¸ch kÓ, t¶ nµy ? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch quan s¸t vµ c¶m nhËn cña t¸c gi¶ ? ? Em hiểu được tác giả là người như thế nµo ? - GV hướng dẫn HS tổng kết như trong ghi nhí SGK? ? Qua t×m hiÓu ®o¹n trÝch em h·y nªu nh÷ng c¶m nhËn næi bËt nhÊt vÒ c¶nh mïa xu©n vµ t×nh c¶m cña t¸c gi¶ ? ? Cho biết nét đặc sắc trong ngòi bút của nhµ v¨n Vò B»ng ? - GV hướng dẫn cách đọc và cách viết ®o¹n v¨n. - HS đọc, viết đoạn văn – trình bày. sau ngµy r»m th¸ng Giªng: * C¶nh s¾c, kh«ng khÝ: - TÕt hÕt mµ ch­a hÕt h¼n... cá kh«ng mướt xanh... nức một mùi hương man m¸c - Trêi hÕt nåm. - M­a xu©n... -BÇu trêi s¸ng sña, réng thªm m·i ra... cã nh÷ng lµn ¸nh s¸ng hång. * B÷a c¬m : + Giản dị , thường nhật, có thịt thăn … bát canh trøng. + Màn điều đã cất, lễ hoá vàng đã tốt.. - BiÖn ph¸p so s¸nh, quan s¸t vµ c¶m nhận tinh tế Phát hiện được sự thay đổi nhẹ nhàng, kín đáo của thiên nhiên và cuộc sống con người  Tác giả am hiểu kü cµng, rÊt yªu thiªn nhiªn, tr©n träng sù sống và biết tận hưởng những vẻ đẹp của cuéc sèng. 4. Tæng kÕt - Ghi nhí: sgk.. III. luyÖn tËp :. - §äc thªm mét ®o¹n trong bµi "Th¸ng Giªng m¬ vÒ tr¨ng non, rÐt ngät". - §äc thªm bµi th¬ "Xu©n" - NguyÔn BÝnh. - ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n: Mïa xu©n cña em! 4. Cñng cè kiÕn thøc : - 183 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> - §äc mét ®o¹n em c¶m thÊy thÝch nhÊt vµ gi¶i thÝch t¹i sao? ? Nªu c¶m nghÜ cña em vÒ mïa xu©n.  GV kh¸i qu¸t néi dung bµi häc, liªn hÖ, tÝch hîp. 5. Hướng dẫn về nhà : - Häc, hiÓu néi dung bµi häc. - Hoµn thµnh ®o¹n v¨n phÇn luyÖn tËp. - S­u tÇm nh÷ng ®o¹n v¨n, th¬ hay vÒ mïa xu©n. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo “Sµi Gßn t«i yªu”. *********************************** Ngµy d¹y : 7A TuÇn 16 – TiÕt 64 : Hướng dẫn đọc thêm : V¨n b¶n:. 7B. sµi gßn t«i yªu (Minh Hương). A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - Rèn luyện kĩ năng Đọc- hiểu văn bản qua tiết hướng dẫn đọc thêm. - Cảm nhận được nét đẹp riêng của Sài Gòn với thiên nhiên, khí hậu nhiệt đới và nhất là phong cách của người Sài Gòn. - N¾m ®­îc nghÖ thuËt biÓu hiÖn t×nh c¶m, c¶m xóc qua nh÷ng hiÓu biÕt cô thÓ, nhiÒu mÆt cña t¸c gi¶ vÒ Sµi Gßn. B. ChuÈn bÞ: - GV : Soạn bài ; đọc tham khảo tư liệu. - HS : + §äc kÜ v¨n b¶n. + Tr¶ lêi c¸c c©u hái SGK. C/ tiến trình hoạt động dạy - học 1. ổn định tổ chức : 7A 7B 2. KiÓm tra bµi cò : ? Nêu những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của văn bản “Mùa xuân của tôi – Vũ Bằng”. Qua đó em có nhận xét gì về thể loại tuỳ bút. 3. Bµi míi: Hoạt động của thầy - trò. Nội dung cần đạt I. giíi thiÖu chung:. ? Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c 1. T¸c gi¶: giả Minh Hương? Minh Hương - Là một nhà báo. - 184 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> ? Em cã thÓ kÓ tªn nh÷ng t¸c phÈm viÕt 2. T¸c phÈm: vÒ Sµi Gßn - thµnh phè Hå ChÝ Minh ? - Lµ bµi më ®Çu trong tËp tuú bót - bót kÝ ? Nhắc lại những hiểu biết của em về thể "Nhớ Sài Gòn" tập 1 của Minh Hương. lo¹i tuú bót. * Đây là bài tuỳ bút cần được đọc với II. đọc - hiểu văn bản: giọng hồ hởi, vui tươi, hăm hở, sôi động, 1. §äc & chó thÝch: chú ý các từ ngữ địa phương. - Giáo viên hướng dẫn học sinh giải nghĩa - HS đọc lần lượt đến hết văn bản. tõ khã theo SGK. ? Theo em, bµi tuú bót nµy cã bè côc nh­ thÕ nµo ?. 2. Bè côc:3 ®o¹n. - Đoạn 1: Những ấn tượng chung bao quát về Sài Gòn. (Từ đầu đến "họ hàng".) - §o¹n 2: §Æc ®iÓm c­ d©n vµ phong c¸ch người Sài Gòn. ( Tiếp đến "1975".) * HS theo dâi ®o¹n mét. - Đoạn 3: Sài Gòn - đô thị hiền hoà, đất ? ấn tượng đầu tiên của tác giả về Sài lành tình yêu của T/g. (phần còn lại). Gßn lµ g×? 3. Ph©n tÝch: ? Để làm nổi bật TP Sài Gòn – 300 năm, a, ấn tượng chung bao quát về Sài Gòn: tác giả đã so sánh Sài Gòn với những ai * Sài Gòn- Thành phố 300 năm vấn trẻ vµ nh÷ng c¸i g×? - So Sµi Gßn víi nhiÒu thµnh phè kh¸c trên đất nước ta, so với 5000 năm tuổi của ? Em có nhận xét gì về cách so sánh liên đất nước; so với “cây tơ đương độ nõn nà...”nhấn mạnh độ trẻ trung, còn xuân tưởng của tác giả? ch¸n cña Sµi Gßn. ? Sau những ấn tượng về Sài Gòn- TP 300  Cách so sánh khá bất ngờ, có tác dụng n¨m vÉn trÎ lµ nh÷ng c¶m nhËn vÒ thiªn t« ®Ëm nÐt trÎ trung cña Sµi Gßn. nhiªn, khÝ hËu Sµi Gßn. * Thiªn nhiªn, khÝ hËu Sµi Gßn. ? Em h·y t×m c¸c chi tiÕt, h×nh ¶nh nãi vÒ -Thêi tiÕt: n¾ng sím ngät ngµo, giã léng buổi chiều, cơn mưa nhiệt đới ào ào và ®iÒu Êy ? ? Qua đó , em thấyTN,thời tiết của Sài mau dứt -> nét riêng của TN; khí hậu Sài Gßn. Gòn có đặc điểm gì ? ? Ngoµi nh÷ng nÐt riªng, thêi tiÕt Sµi Gßn cßn cã ®iÒu g× kh¸c biÖt ? -Trêi ®ang buån b·, bçng nhiªn trong v¾t ? Không khí, nhịp điệu cuộc sống của lại như thuỷ tinh -> thời tiết thay đổi thµnh phè trong nh÷ng thêi kh¾c kh¸c - 185 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> nhau ®­îc t¸c gi¶ c¶m nhËn ra sao ?. nhanh chóng, đột ngột ? Khi nêu cảm nhận về Sài Gòn, tác giả đã sử * Nhịp điệu cuộc sống nơi đây - §ªm : Th­a thít tiÕng ån. dông ng«n ng÷ nghÖ thuËt g×? - Giờ cao điểm: náo động, dập dìu xe cộ. ? Nhờ cách sử dụng những nghệ thuật ấy - Buổi sáng tinh sương: không khí mát tác giả đã bày tỏ tình cảm của mình với dịu, thanh sạch. Sµi Gßn nh­ thÕ nµo ? §iÖp tõ, ®iÖp cÊu tróc c©u. GV: §äc ®o¹n v¨n, chóng ta còng ®­îc l©y phÇn nµo c¸i t×nh c¶m thiÕt tha Êy >< T×nh yªu nång nhiÖt, tha thiÕt víi Sµi Sài Gòn - đô thị mà có thể chưa một lần Gòn. chúng ta được đặt chân tới -> Đó chính là thµnh c«ng cña ®o¹n ®Çu tiªn cña bµi tuú bút này: Gợi được sự đồng cảm nơi người đọc. *§äc ®o¹n 2: §äc c©u v¨n t¸c gi¶ nªu nhận xét về đặc điểm cư dân Sài Gòn? ? Em hiểu tại sao ở đây chỉ toàn người Sài Gòn mặc dù không ít người gốc nơi khác? b, Phong cách người Sài Gòn: - "ở trên đất này ... Sài Gòn cả” ? Và đã là con người Sài Gòn, nhất là các Sự hoà hợp, hội tụ không phân biệt c« g¸i Sµi Gßn th× nÐt phong c¸ch næi bËt nguån gèc. nhÊt lµ g× ? -Người Sài Gòn nói chung: hề hà, dễ dãi, ? Em hãy tìm câu văn thể hiện rõ nhất đặc ít dàn dựng, chân thành, thẳng thắn. -C¸c c« g¸i Sµi Gßn: ch©n thµnh, béc trùc, ®iÓm riªng cña c­ d©n Sµi Gßn. ? Đoạn văn cho thấy tình cảm của tác giả cởi mở, vẻ đẹp tự nhiên mà ý nhị. với con người Sài Gòn là như thế nào?. "Sài Gòn bao giờ cũng ... kéo đến". GV: Với một loạt những cảm nhận hết * Sức sống, nét đẹp riêng của con người søc tinh tÕ vÒ thiªn nhiªn, c¶nh vËt, con n¬i thµnh phè Sµi Gßn. người Sài Gòn, tác giả đã bộc lộ tình yêu  Tình cảm yêu mến, tin tưởng và tự hào của mình dành cho thành phố này. Song ở về phong cách người Sài Gòn. đoạn cuối tình yêu ấy được khẳng định đầy đủ hơn nữa? * HS đọc đoạn cuối. ? Vì sao tác giả gọi Sài Gòn là đô thị hiền hoµ?. c, Sài Gòn đất lành, đô thị hiền hoà: - “Sài Gòn là nơi đất lành nhưng rất ít - Sài Gòn rộng mở, hào phóng... là nơi rất chim”.Nói đến ý này, em có liên tưởng thuận lợi cho người tứ xứ đến ở đây Sài đến một câu thành ngữ nào đó ? Gßn mÕn kh¸ch. - Sài Gòn là nơi đất lành nhưng rất ít (§Êt lµnh chim ®Ëu.) chim. ? Vậy hiện tượng trên cho thấy điều gì? -> Vấn đề môi trường và T/y của T/g ? Chỉ rõ tình cảm của tác giả ở phần cuối dành cho thiên nhiên, môi trường - 186 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> v¨n b¶n nµy?. => Khẳng định tình yêu Sài Gòn dai dẳng và bền chặt với mơ ước mọi người ai cũng ? Đoạn tuỳ bút đã có những thành công yêu Sài Gòn của tác giả. nµo vÒ mÆt néi dung, nghÖ thuËt? - Ghi nhí:SGK trang 173.. 4. Tæng kÕt. - HS đọc ghi nhớ.. - C¶m nhËn tinh tÕ cña t¸c gi¶. - Béc lé t×nh c¶m c¶ trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp.. - Sö dông thµnh c«ng ®iÖp tõ, ®iÖp cÊu - Trªn c¬ së nh÷ng hiÓu biÕt, t×nh yªu cña tróc gãp phÇn béc lé t×nh yªu cña t¸c gi¶ em đối với Sài Gòn thông qua sự đồng với Sài Gòn(“Tôi yêu...” được lặp lại cảm với Minh Hương, em hãy học tập nhà nhiều lần) văn truyền tình yêu dành cho quê hương III. luyện tập: mình sang mọi người bằng một đoạn văn - §o¹n v¨n: MiÒn quª em yªu. viÕt vÒ t×nh c¶m cña m×nh dµnh cho mét + Giíi h¹n 5-7 c©u. miền quê nào đó mà em yêu nhất. + ChuÈn bÞ trong 5 phót. 4.Cñng cè kiÕn thøc : - §äc mét ®o¹n em c¶m thÊy thÝch nhÊt vµ gi¶i thÝch t¹i sao? ? Cảm nghĩ của em về tình yêu của tác giả đối với Sài Gòn?  GV kh¸i qu¸t néi dung bµi häc, liªn hÖ, tÝch hîp. 5. Hướng dẫn về nhà : - Häc, hiÓu néi dung bµi häc. - Hoµn thµnh ®o¹n v¨n phÇn luyÖn tËp. - S­u tÇm nh÷ng ®o¹n v¨n, th¬ hay vÒ Sµi Gßn. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo: LuyÖn tËp sö dông tõ. Ngµy 21 th¸ng 12 n¨m 2009. - 187 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span>