Bài tập Vật lý 12 - Chuyên đề 19: Hiện tượng quan điện, tia X - Nguyễn Dương Bộ

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n: Ng÷ v¨n 8. N¨m häc 2011 - 2012. TuÇn 1 TT. TiÕt PPCT. 1, 2. 1, 2. 3. 3. 4. 4. Tªn bµi. Líp. T«i ®i häc Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ Tính thống nhất về chủ đề của văn bản. 8A3 8A3 8A3. Ngày soạn : 19/8/2011 TIẾT 1 , 2. TÔI ĐI HỌC Thanh Tịnh I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT 1. Kiến thức : - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích "Tôi đi học". - Nghệ thuật miêu tả tâm lý trẻ nhỏ ở tuổi đến trường trong một văn bản tự sự qua ngòi bút Thanh Tịnh. 2. Kĩ năng : - Đọc – hiểu đoạn trích có yếu tố miêu tả và biểu cảm. - Trình bày những suy nghĩ, tình cảm về một sự việc trong đời sống của bản thân. *Kĩ năng sống :KN hợp tác, KN thương lượng, KN tìm kiếm và xử lý thông tin. KN lắng nghe tích cực. 3. Thái độ : - Lắng nghe chăm chỉ phát biểu, nghiêm túc trong giờ học II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS - Giáo viên: SGK, bài giảng - Học sinh: SGK, vở bài soạn. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định: 2. Bài cũ: - GV kiểm tra sách vở của HS. 3. Bài mới: - GV giới thiệu bài: - Trong cuộc đời của mỗi con người,những kỷ niệm thời học trò thường được lưu giữ bền lâu trong trí nhớ. Đặc biệt là buổi đến trường đầu tiên. “Ngày đầu tiên đi học ...Mẹ dỗ dành yêu thương”(Viễn Phương).Truyện ngắn “Tôi đi học”đã diễn tả những kỷ niệm mơn man,bâng khuâng một thời ấy. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1 : I. T×m hiÓu chung - GV cho HS đọc phần chú thích về tác 1. Tác giả gi¶, nhÊn m¹nh 2 ý nhá vÒ nhµ v¨n, nhµ - Sinh ra ë ngo¹i « thµnh phè HuÕ. Lín lªn th¬ Thanh TÞnh ®i häc råi lµm ë c¸c së t­, vÒ sau d¹y häc, lµm th¬, viÕt v¨n - thµnh c«ng nhÊt lµ truyÖn ng¾n. - C¸c truyÖn cña «ng to¸t lªn t×nh c¶m ªm dÞu, trong trÎo. V¨n nhÑ nhµng mµ thÊm s©u, GV: Trần Văn Trường. Trường THCS Ngọc Liên Lop8.net. 1.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ v¨n 8. N¨m häc 2011 - 2012. - GV nêu khái quát đặc điểm phong cách truyện ngắn Tôi đi học hướng dẫn HS đọc đúng vai - nhân vật trong dòng hồi tưởng. Gọi 2-3 HS đọc, lớp nhận xét, GV có thể đọc mẫu.. man mác buồn thương mà ngọt ngào lưu luyÕn. 2. §äc v¨n b¶n Đọc đúng văn bản tự sự (truyện ngắn) nhưng giàu chất trữ tình: các đoạn hồi tưởng, độc thoại, đối thoại, kể và miêu tả với bộc lộ cảm xúc... thay đổi giọng đọc cho phù hợp.. - GV giải thích kĩ hơn một số từ ngữ 3. Từ ngữ khó: Các từ tựu trường, bất giác, khã trong phÇn chó thÝch quyến luyến... (đặt trong hoàn cảnh giao tiếp cô thÓ) Hoạt động 2 : II. Ph©n tÝch - GV nªu c©u hái cho c¶ líp: nh©n vËt 1. T©m tr¹ng nh©n vËt "t«i" trong ngµy chÝnh trong truyÖn ng¾n nµy lµ ai? T©m ®Çu ®i häc. trạng của nhân vật chính ấy được thể a. Trên con đường cùng mẹ tới trường. hiÖn qua nh÷ng t×nh huèng truyÖn (thêi + Con ®­êng, c¶nh vËt chung quanh vèn rÊt gian, thêi ®iÓm) nµo ? quen, nh­ng h«m nay thÊy l¹: C¶nh vËt thay HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trả đổi vì trong lòng có sự thay đổi lớn - đi học, lêi. kh«ng léi s«ng, kh«ng th¶ diÒu n÷a. + "Tôi" thấy mình trang trọng, đứng đắn - GV cho 1 HS đọc lại đoạn đầu (từ đầu (mặc áo vải dù đen). đến ... trên ngọn núi) và nêu câu hỏi: + Cẩn thận, nâng niu mấy quyển vở, vừa T©m tr¹ng cña nh©n vËt "t«i" trªn con lóng tóng võa muèn thö søc m×nh vµ kh¼ng đường cùng mẹ đến trường? định mình đã đến tuổi đi học. HS làm việc theo nhóm. Cử đại diện tr×nh bµy, líp nhËn xÐt, GV bæ sung. - GV cho 1 HS đọc đoạn tiếp (từ Trước b. Giữa không khí ngày khai trường: sân trường ... đến ... xa mẹ tôi chút nào + Sân trường đầy đặc cả người, ngôi trường to réng, kh«ng khÝ trang nghiªm  "t«i" lo hÕt). GV nhận xét cách đọc của HS, sau đó sợ vẩn vơ. nêu câu hỏi: Tâm trạng nhân vật "tôi" + Giống bọn trẻ, bỡ ngỡ đứng nép bên người giữa không khí ngày khai trường được thân, như con chim con muốn bay nhưng thể hiện như thế nào ? qua chi tiết, hình còn e sợ, thèm được như những người học trß cò. ¶nh nµo ? HS làm việc theo nhóm, đại diện các + Nghe tiếng trống trường vang lên thấy chơ nhãm tr×nh bµy, líp nhËn xÐt, GV bæ v¬, vông vÒ lóng tóng, ch©n dÒnh dµng, toµn sung, cho HS liªn hÖ b¶n th©n qua håi th©n run run. ức, có thể cho HS bình một chi tiết, + Nghe ông đốc đọc tên cảm thấy quả tim hình ảnh nào đó, cho HS ghi tóm tắt ngừng đập, quên cả mẹ đứng sau lưng, giật m×nh lóng tóng... vµo vë. + Bước vào lớp mà cảm thấy sau lưng có một bàn tay dịu dàng đẩy tới trước, dúi đầu vµo lßng mÑ khãc nøc në, ch­a lÇn nµo thÊy xa mÑ nh­ lÇn nµy... c. Ngồi trong lớp đón nhận giờ học - GV gọi 1 HS đọc to phần cuối của đầu tiên. GV: Trần Văn Trường. Trường THCS Ngọc Liên Lop8.net. 2.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ v¨n 8. N¨m häc 2011 - 2012. truyện (từ Một mùi hương lạ ... đến hết) nªu c©u hái: T©m tr¹ng cña nh©n vËt "tôi" khi ngồi trong lớp đón nhận giờ häc ®Çu tiªn? HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trả lêi. Líp nhËn xÐt, GV bæ sung. - GV nªu c©u hái kh¸i qu¸t: Em cã nhËn xÐt g× vÒ qu¸ tr×nh diÔn biÕn t©m tr¹ng cña nh©n vËt "t«i" trong truyÖn? vÒ nghÖ thuËt biÓu hiÖn t©m tr¹ng nh©n vËt ? HS làm việc theo nhóm, đại diện trả lời c©u hái, líp nhËn xÐt. GV bæ sung, HS ghi ý chÝnh vµo vë. (GV cã thÓ gîi ý mét sè bµi h¸t, ý th¬ nói về cảm xúc này để HS liên hệ, rung cảm sâu hơn về trách nhiệm của người lớn đối với trẻ em trong sự nghiệp giáo dôc).. GV diÔn gi¶i: Ngµy nh©n vËt "t«i" lÇn đầu đến trường còn có người mẹ, những bậc phụ huynh khác, ông đốc và thầy gi¸o trÎ. Em có cảm nhận gì về thái độ, cử chỉ của những người lớn đối với các em bé lÇn ®Çu tiªn ®i häc? (So s¸nh víi bµi Cổng trưởng mở ra đã học ở lớp 7). HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trả lời. GV nhËn xÐt, bæ sung vµ cho HS ghi ý chÝnh vµo vë. Hoạt động 3: - GV cho 1 HS đọc phần Ghi nhớ trong SGK, sau đó chốt lại những điểm quan träng vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña truyÖn ng¾n vµ rót ra bµi häc liªn hÖ b¶n th©n mçi HS. HS xem SGK hoÆc ghi nh÷ng ý tæng kÕt nµy vµo vë.. + C¶m thÊy võa xa l¹ võa gÇn gòi víi c¶nh vật (tranh treo tường, bàn ghế). + Với người bạn tí hon ngồi bên cạnh chưa gÆp, nh­ng kh«ng c¶m thÊy xa l¹. + Võa ngì ngµng võa tù tin, nghiªm trang bước vào giờ học đầu tiên với bài Tôi đi học - DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña nh©n vËt "t«i" trong ngµy ®Çu tiªn ®i häc: lóng tóng, e sî, ngì ngµng, tù tin vµ h¹nh phóc. - NghÖ thuËt biÓu hiÖn t©m tr¹ng nh©n vËt "t«i" lµ: + Bố cục theo dòng hồi tưởng của nhân vật "t«i"  tÝnh chÊt cña håi ký. + KÕt hîp kÓ, t¶ víi béc lé c¶m xóc  giµu chÊt tr÷ t×nh, chÊt th¬. + Sö dông h×nh ¶nh so s¸nh cã hiÖu qu¶: "... C¶m gi¸c trong s¸ng n¶y në... nh­ mÊy cành hoa tươi..." "... Họ như con chim đứng bên bờ tổ, nhìn qu·ng trêi réng muèn bay nh­ng cßn ngËp ngõng e sî..." nhờ vậy mà giúp người đọc cảm nhận rõ rµng, cô thÓ c¶m xóc cña nh©n vËt. 2. Những người xung quanh - Lµ mÑ cña nh©n vËt "t«i" cïng nh÷ng vÞ phụ huynh khác đưa con đến trường đều tràn ngËp niÒm vui vµ håi hép, tr©n träng tham dù buæi lÔ quan träng nµy. - Ông đốc là hình ảnh người thầy, người lãnh đạo từ tốn, bao dung, nhân hậu. - Thầy giáo trẻ tươi cười, giàu lòng thương yªu HS. Đây chính là trách nhiệm của gia đình, nhà trường đối với thế hệ trẻ tương lai.. III. Tæng kÕt - Kỷ niệm trong sáng, đẹp đẽ, ấm áp như còn tươi mới của tuổi học trò khi nhớ về ngµy ®Çu tiªn c¾p s¸ch ®i häc. - C¶m xóc ch©n thµnh tha thiÕt cña t¸c gi¶, qua đó thấy được tình cảm đối với người mẹ, víi thÇy c«, víi b¹n bÌ ... cña t¸c gi¶. - Nghệ thuật viết truyện ngắn đặc sắc, giàu chÊt th¬... Hoạt động 4: Iv. LuyÖn tËp - GV tæ chøc cho HS lµm bµi tËp luyÖn - Yªu cÇu HS biÕt tæng hîp, kh¸i qu¸t l¹i GV: Trần Văn Trường. Trường THCS Ngọc Liên Lop8.net. 3.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ v¨n 8. N¨m häc 2011 - 2012. tËp trong SGK trong kho¶ng 10 phót. - GV gọi lần lượt 3 HS (trung bình, khá, giái) tr×nh bµy bµi tËp. Líp nhËn xÐt, GV bæ sung. - GV cã thÓ ra thªm bµi tËp n©ng cao.. dßng c¶m xóc, t©m tr¹ng cña nh©n vËt "t«i" thành các bước theo trình tự thời gian  Qua đó thấy được tính thống nhất của văn b¶n. - Cách biểu hiện dòng cảm xúc đó bằng sự kÕt hîp gi÷a tù sù (kÓ, t¶) vµ tr÷ t×nh (biÓu c¶m) cña ngßi bót Thanh TÞnh.. iv. Hướng dẫn học ở nhà - §äc l¹i v¨n b¶n theo c¶m xóc cña em sau khi ®­îc häc xong truyÖn ng¾n. Nắm những nội dung chính, tâm trạng nhân vật "tôi" và nét đặc sắc nghệ thuật của truyÖn ng¾n. - ViÕt bµi hoµn chØnh (phÇn bµi tËp luyÖn tËp). - Chuẩn bị bài cho tiết sau: Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. V. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. ......................................................................................................................... Ngày soạn :20/8/2011 TIẾT 3. CẤP ĐỘ KHÁI QUÁT CỦA NGHĨA TỪ NGỮ I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT 1. Kiến thức : - Các cấp độ khái quát về nghĩa của từ ngữ. 2. Kỹ năng : - Thực hành so sánh, phân tích cc cấp độ khái quát về nghĩa của từ ngữ. *Kĩ năng sống :KN hợp tác, KN thương lượng.KN tìm kiếm và xử lý thông tin. KN lắng nghe tích cực. * PP: - Vấn đáp, thảo luận nhóm. 3. Thái độ : - Lắng nghe chăm chỉ phát biểu, nghiêm túc trong giờ học II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS - Giáo viên: SGK, bài giảng, b¶ng phô - Học sinh: SGK, vở bài soạn. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định: 2. Bài cũ: - GV kiểm tra sách vở của HS. 3. Bài mới: Từ ngữ rất đa nghĩa, từ ngữ nghĩa rộng, nghĩa hẹp, để hiểu nghĩa của tù ngữ theo hai phương diện và cách sử dụng từ ngữ đúng và hợp lý, tiết học h«m nay chúng ta cùng tìm hiểu. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: I. Tõ ng÷ nghÜa réng, tõ ng÷ - GV cho HS quan sát sơ đồ trong nghĩa hẹp. SGK, qua sơ đồ gợi ý cho HS thấy + Nghĩa của từ động vật rộng hơn nghĩa của GV: Trần Văn Trường. Trường THCS Ngọc Liên Lop8.net. 4.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ v¨n 8. mối quan hệ tầng bậc (cấp độ) của các loại động vật và mối quan hệ về nghĩa của từ ngữ. Sau đó nêu các c©u hái. H·y so s¸nh: + Nghĩa của từ động vật với thú, chim, c¸? + Nghĩa của từ thú với từ voi, hươu ? + NghÜa cña tõ chim víi tu hó, s¸o ? + NghÜa cña tõ c¸ víi c¸ thu, c¸ r« ? HS đứng tại chỗ trả lời, lớp nhận xét, GV bổ sung cho đúng và đầy đủ. - GV cho 1 HS đọc phần Ghi nhớ trong SGK, líp theo dâi vµ ghi ý chÝnh vµo vë. Hoạt động 2 : - GV cho HS đọc yêu cầu bài tập 1, gợi ý theo mẫu để HS làm việc độc lập. HS đứng tại chỗ hoặc lên bảng tr×nh bµy líp nhËn xÐt, bæ sung.. N¨m häc 2011 - 2012. tõ thó, chim, c¸ (v× nã bao hµm c¸c lo¹i nhá nh­ thó, c¸...) + Tương tự như vậy, nghĩa của các từ thú chim - cá là rộng hơn nghĩa của các từ voi, tu hó, c¸ thu... Rót ra Ghi nhí (xem SGK) lµ: - NghÜa cña 1 tõ ng÷ cã thÓ réng hoÆc hÑp h¬n nghÜa cña tõ ng÷ kh¸c (nghÜa réng khi tõ ngữ đó bao hàm phạm vi nghĩa 1 số từ ngữ khác, nghĩa hẹp khi từ ngữ đó được bao hàm ph¹m vi nghÜa cña tõ kh¸c). - Mét tõ ng÷ cã nghÜa réng víi tõ ng÷ nµy nh­ng cã nghÜa hÑp víi tõ ng÷ kh¸c. Đó chính là cấp độ nghĩa của từ ngữ. II. LuyÖn tËp. Bài tập 1 : Sơ đồ cấp độ khái quát nghĩa các tõ ng÷ sau : y phôc vò khÝ quÇn. - GV cho HS lµm viÖc theo nhãm ë BT2 nhóm cử đại diện trình bày. Líp nhËn xÐt, GV bæ sung. GV cho HS đọc bài tập 3. HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trả lời, GV nhËn xÐt, bæ sung.. - GV cho HS làm việc độc lập, đứng t¹i chç tr¶ lêi: g¹ch bá tõ nµo ? v× sao l¹i ph¶i g¹ch bá ?. - GV chia c¸c nhãm lµm bµi tËp. ¸o. sóng. bom. quần đùi áo hoa súng trường bom bi quần dài áo dài đại bác bom napan Bµi tËp 2 : C¸c nghÜa réng lµ a. Chất đốt; b. nghệ thuật; c. thức ăn; d. nhìn; đ. đánh. Bµi tËp 3: T×m tõ ng÷ cã nghÜa ®­îc bao hµm a. Xe cộ: xe đạp, xe ô tô, xe trâu ... b. Kim lo¹i: s¾t, thÐp... c. Hoa qu¶ : hoa hång, qu¶ thanh long, hoa bưởi... d. Người họ hàng : cô, dì, chú, bác... ®. Mang: x¸ch, khiªng, g¸nh... Bµi tËp 4 : G¹ch bá c¸c tõ kh«ng phï hîp. a. Thuèc l¸; b. thñ quü, c. bót ®iÖn; d. hoa tai. (V× nghÜa cña chóng kh«ng ®­îc bao hµm trong nghÜa cña tõ chØ chung - nghÜa réng, kh«ng ph¶i lµ nghÜa hÑp n»m trong nghÜa réng). Bµi tËp 5 Khãc (nghÜa réng)  nøc në, sôt sïi (nghÜa. GV: Trần Văn Trường. Trường THCS Ngọc Liên Lop8.net. 5.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ v¨n 8. N¨m häc 2011 - 2012. nµy, cã thÓ cã nhiÒu c¸ch gi¶i. GV hÑp). cho c¸c nhãm tr×nh bµy, líp nhËn xÐt, GV tæng kÕt (cã thÓ cã HS nghÜ : ®uæi - ch¹y - rÝu, kÐo - trÌo - rÝu...) iv. Hướng dẫn học ở nhà. - Học sinh nhắc lại nội dung cơ bản vừa học. - Viết đoạn văn có sử dụng 3 danh từ (trong đó có 1 danh từ mang nghĩa rộng và 2 danh từ mang nghĩa hẹp) và 3 động từ (trong đó có 1 động từ mang nghĩa rộng và 2 động từ mang nghÜa hÑp). - Chuẩn bị bài tiết sau : Tính thống nhất về chủ đề của văn bản. V. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. ......................................................................................................................... Ngày soạn : 21/8/2011 TIẾT 4. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT 1. Kiến thức : - Chủ đề văn bản. - Những thể hiện của chủ đề trong một văn bản. 2. Kỹ năng : - Đọc – hiểu và có khả năng bao quát toàn bộ văn bản. - Trình bày một văn bản (nó,viết)thống nhất về chủ đề. *Kĩ năng sống :KN hợp tác, KN thương lượng.KN tìm kiếm và xử lý thông tin. KN lắng nghe tích cực. * PP - Vấn đáp, thảo luận nhóm........ 3. Thái độ : - Lắng nghe chăm chỉ phát biểu, nghiêm túc trong giờ học II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS - Giáo viên: SGK, bài giảng, b¶ng phô - Học sinh: SGK, vở bài soạn. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định: . 2. Bài cũ: ? Tác giả Thanh Tịnh viết văn bản "Tôi đi học" để miêu tả những việc đang xảy ra hay đã xảy ra? ? Tác giả Thanh Tịnh viết văn bản "Tôi đi học" nhằm mục đích gì? 3. Bài mới: GV giới thiệu bài - Chủ đề là đối tượng và vấn đề chính mà văn bản cần biểu đạt , để viết hoặc hiểu một văn bản ta cần xác định được chủ đề và tính thống nhất của nó,vậy phải làm như thế nào, tiết học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: I. Chủ đề của văn bản. GV: Trần Văn Trường. Trường THCS Ngọc Liên Lop8.net. 6.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ v¨n 8. N¨m häc 2011 - 2012. GV cho HS đọc lại văn bản Tôi đi học, nêu câu hỏi trong SGK để HS định hướng tới khái niệm chủ đề của mét v¨n b¶n. HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trả lêi, GV nhËn xÐt, bæ sung. Cho HS ghi ý chính khái niệm Chủ đề của v¨n b¶n. GV có thể cho HS tìm chủ đề của văn bản đã được học như Thánh Gióng, Tiếng gà trưa, Cổng trường më ra. Hoạt động 2 : - GV nªu c©u hái : Em hiÓu thÕ nµo là tính thống nhất về chủ đề của văn bản ? (GV có thể gợi ý để HS độc lập suy nghÜ vµ tr¶ lêi). - Tính thống nhất về chủ đề của văn b¶n T«i ®i häc ®­îc thÓ hiÖn ë nh÷ng phương diện nào? GV gợi ý để các nhóm trao đổi, thảo luận. Đại diện nhãm tr×nh bµy; líp gãp ý, GV bæ sung. (Cã thÓ ph©n tÝch tÝnh thèng nhÊt vÒ chủ đề trong truyền thuyết Thánh Gióng để HS hiểu rõ hơn yêu cầu về tính thống nhất của chủ đề trong một v¨n b¶n).. - Văn bản Tôi đi học là hồi tưởng về những kû niÖm s©u s¾c, trong s¸ng cña nh©n vËt "tôi" ngày đầu đi học, cắp sách tới trường. Đó là chủ đề của truyện ngắn này. - Chủ đề của văn bản là vấn đề trung tâm, vấn đề cơ bản được tác giả nêu lên, đặt ra qua nội dung cụ thể của văn bản (là ý đồ, ý kiÕn, c¶m xóc cña t¸c gi¶).. - GV cho 1 HS tãm t¾t c¸c ý võa phân tích và gọi 1 HS khác đọc ghi nhớ trong SGK để HS lựa chọn ý chÝnh chÐp vµo vë.. + Ngôn ngữ, các chi tiết trong truyện đều tập trung t« ®Ëm c¶m gi¸c ngì ngµng, trong sáng của nhân vật "tôi" ngày đầu đến lớp. - Ghi nhớ về chủ đề và tính thống nhất về chủ đề của văn bản (SGK) III. LuyÖn tËp Bµi tËp 1: a. V¨n b¶n nãi vÒ rõng cä quª t«i cã tÝnh thống nhất của chủ đề (tên văn bản, phần mở đầu giới thiệu khái vẻ đẹp quê tôi với rừng cọ trập trùng; phần thân bài nói lên vẻ đẹp, sức mạnh, tác dụng của cây cọ trong đời sống con người. Phần kết bài là niềm tự hào vµ nçi nhí rõng cä quª nhµ; c¸c tõ ng÷ nãi vÒ cä ®­îc sö dông nhiÒu lÇn...).. Hoạt động 3 - GV cho HS đọc bài tập 1, các nhóm tập trung trao đổi, cử đại diện trình bµy, líp nhËn xÐt, gãp ý bæ sung. GV gîi ý vÒ tªn v¨n b¶n, c¸c phÇn cña v¨n b¶n, tõ ng÷ ®­îc dïng trong văn bản để nói về rừng cọ... - GV cho HS nhËn xÐt vÒ trËt tù c¸c ý lớn của phần thân bài, có thể đảo các ý đó được không ?. II. Tính thống nhất về chủ đề cña v¨n b¶n. - Tính thống nhất về chủ đề của văn bản là t¸c gi¶ ph¶i tËp trung ph¶n ¸nh, thÓ hiÖn mét nội dung, một vấn đề nào đó, không lan man rời rạc (ví dụ chủ đề yêu nước, đoàn kết và đánh giặc trong Thánh Gióng). - Tính thống nhất về chủ đề của văn bản Tôi ®i häc: + Tªn v¨n b¶n "T«i ®i häc": dù ®o¸n t¸c gi¶ sẽ nói về chuyện đi học ở lớp, ở trường... + Các từ ngữ thể hiện chủ đề đi học : tựu trường, lần đầu tiên đến trường, đi học, hai quyển vở mới, ông đốc, thầy giáo... + DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña nh©n vËt "t«i" (cùng mẹ đi đến trường, trước không khí ngày khai trường, ngồi trong lớp đón nhận giê häc ®Çu tiªn...).. GV: Trần Văn Trường. Trường THCS Ngọc Liên Lop8.net. 7.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ v¨n 8. N¨m häc 2011 - 2012. HS làm việc theo nhóm, đại diện b. Các ý lớn trong phần thân bài. nhãm tr×nh bµy, líp bæ sung. + Vẻ đẹp, sức sống mãnh liệt và sức hấp dẫn cña c©y cä. + Cọ che chở cho con người: nhà ở, trường häc, xoÌ « che m­a n¾ng. + Cọ gắn bó với con người, phục vụ cho con người: chổi cọ, nón cọ, làn cọ, mành cọ, trái cä om võa bÐo võa bïi.  C¸c ý lín ®­îc s¾p xÕp theo tr×nh tù hîp lý. c. Tình cảm gắn bó giữa người dân với rừng - GV cho HS độc lập suy nghĩ , cọ. đứng tại chỗ trả lời. Lớp bổ sung, + Hai câu trực tiếp nói về tình cảm giữa GV nhËn xÐt chung. người dân sông Thao với cây cọ: "Căn nhà tôi ở núp dưới rừng cọ". "Cuéc sèng quª t«i g¾n bã víi c©y cä". + Các từ ngữ chỉ sự gắn bó giữa người với cây cọ (đi trong rừng cọ, ngôi trường khuất trong rõng cä, cä xoÌ « lîp kÝn trªn ®Çu...) Bµi tËp 2 : - GV cho HS đọc yêu cầu bài tập 2, - Các ý có khả năng làm cho bài viết không HS làm việc theo nhóm, đại diện đảm bảo tính thống nhất về chủ đề là a, e. nhóm trình bày. GV nhận xét bổ - Lý do : các ý đó không phục vụ cho luận ®iÓm chÝnh. sung. Bµi tËp 3 - GV cho HS đọc bài tập 3, HS làm - Các ý do bạn triển khai : việc theo nhóm, đại diện nhóm trình + Lạc chủ đề : ý c, g. + Không hướng tới chủ đề : b, e bµy, líp nhËn xÐt, GV bæ sung. - Cã thÓ tr×nh bµy nh­ sau : + Cø mïa thu vÒ, nh×n thÊy c¸c em nhá theo mẹ đến trường lòng lại xốn xang, rộn rã. + Con đường đã từng qua lại nhiều lần tự nhiên cũng thấy lạ, cảnh vật đã thay đổi. + Muèn cè g¾ng tù mang s¸ch vë nh­ mét HS thùc sù. + Cảm thấy gần gũi, thân thương đối với lớp học và những người bạn mới. iv. Hướng dẫn học ở nhà - Nắm lại khái niệm chủ đề, hiểu sâu hơn tính thống nhất của chủ đề trong văn bản. - Lµm thªm bµi tËp ë nhµ : + Viết bài văn phát biểu cảm nghĩ khi đọc văn bản Tôi đi học (bài viết có 3 phần, riêng phần thân bài sắp xếp các ý chính cho hợp lý và đánh số thứ tự). + Triển khai ý sao cho các ý tập trung vào chủ đề HS lớp 8 với việc bảo vệ môi trường. - ChuÈn bÞ bµi tuÇn 2; (Trong lßng mÑ). GV: Trần Văn Trường. Trường THCS Ngọc Liên Lop8.net. 8.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ v¨n 8. N¨m häc 2011 - 2012. V. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. ***************************************** duyÖt vµ gãp ý cña tæ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................. TuÇn 2 TT. TiÕt PPCT. Tªn bµi. GV: Trần Văn Trường. Líp. Trường THCS Ngọc Liên Lop8.net. 9.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ v¨n 8. N¨m häc 2011 - 2012. 5, 6. Trong Lßng mÑ. 8A3. 3. 7. Trường từ vựng. 8A3. 4. 8. 1, 2. 8A3. Bè côc cña v¨n b¶n. Ngày soạn: 01/09/2011. TiÕt 5, 6 TRong Lßng mÑ. V¨n b¶n (TrÝch Nh÷ng ngµy th¬ Êu - Nguyªn Hång) I.MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT 1.Kiến thức: -Khái niệm thể loại hồi kí. -Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Trong lòng mẹ. -Ngôn ngữ truyện thể hiện niềm khát khao tình cảm ruột thịt cháy bỏng của nv. -Ý nghĩa giáo dục: những thành kiến cổ hủ, nhỏ nhen, độc ác không thể làm khô héo tình cảm ruột thịt sâu nặng, thiêng liêng. 2.Kĩ năng: -Bước đầu biết đọc - hiểu một văn bản hồi kí. -Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm truyện. *Kĩ năng sống :KN hợp tác, KN thương lượng.KN tìm kiếm và xử lý thông tin. KN lắng nghe tích cực. * PP - Vấn đáp, thảo luận nhóm...... 3. Thái độ: Giáo dục lòng kính yêu cha mẹ và người thân II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS - Giáo viên: SGK, bài giảng, b¶ng phô - Học sinh: SGK, vở bài soạn. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ : ? Phân tích sự thay đổi tâm trạng của nhân vật tôi trong văn bản “Tôi đi học”. 3.Baứi mụựi “Trong lòng mẹ” là chương IV của tập hồi kí Những ngày thơ ấu. ở chương này Nguyên Hồng nhớ lại một quảng đời cay đắng thời thơ ấu của mình; trong đó có cảnh ngộ đáng thương của một đứa trẻ xa mẹ, có tình yêu thương vô bờ bến đối với mẹ và niềm khao khát cháy bỏng được sống trong tình mẹ. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1 : I. T×m hiÓu chung - GV cho 1 HS đọc phần chú thích về 1. Tác giả tác giả, về các từ ngữ khó. Sau đó GV - Sinh ở Nam Định, trước cách mạng sống ở nhấn mạnh mấy điểm về nhà văn xóm lao động nghèo Hải Phòng nên sáng Nguyªn Hång, vÒ c¸c tõ ng÷ khã. tác của ông chủ yếu hướng tới những người cùng khổ gần gũi mà ông yêu thương tha thiÕt. - T¸c phÈm chÝnh : tiÓu thuyÕt BØ vá, Cöa GV: Trần Văn Trường. Trường THCS Ngọc Liên Lop8.net. 10.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ v¨n 8. - GV nói sơ lược vài nét về hồi ký, cho 1 HS đọc đoạn Những ngày thơ ấu của Nguyễn Hoành Khung, gợi ý để HS đọc đoạn trích Trong lòng mẹ (2 HS đọc 2 đoạn để tiện việc phân tích). - GV cho HS t×m hiÓu bè côc ®o¹n trích. 2 HS đọc 2 đoạn được trình bày trước. Lớp trao đổi. GV nhận xét, bổ sung.. Hoạt động 2 - GV cho 1 HS đọc lại phần 1. Lớp theo dõi, đọc thầm. GV nêu các câu hái chi tiÕt, cô thÓ nh­ sau : + C¸ch giíi thiÖu hoµn c¶nh, c¶nh ngé cña chó bÐ Hång ? + Hình ảnh bà cô xuất hiện và cuộc đối tho¹i gi÷a bµ c« vµ chó bÐ Hång diÔn ra theo tr×nh tù nh­ thÕ nµo ? (HS lµm việc độc lập, đứng tại chỗ trả lời. Lớp nhËn xÐt, GV bæ sung).. - GV nªu c©u hái tæng hîp : qua sù ph©n tÝch trªn, em cã nhËn xÐt g× vÒ nh©n vËt bµ c« vµ t×nh c¶m cña chó bÐ Hồng đối với mẹ đáng thương ?. N¨m häc 2011 - 2012. biÓn, Nói rõng Yªn ThÕ. Th¬ (tËp th¬ Trêi xanh). Håi ký (Nh÷ng ngµy th¬ Êu - ®o¹n trích là chương 4). 2. §äc v¨n b¶n Đọc đúng đặc trưng văn bản hồi ký với tính chÊt tù truyÖn nh­ng giµu søc truyÒn c¶m vµ tr÷ t×nh. 3. Tõ ng÷ khã (SGK) 4. Bè côc : 2 phÇn. - Phần 1 : Từ đầu đến......người ta hỏi đến chứ (Cuộc đối thoại giữa bà cô và bé Hồng, những ý nghĩ cảm xúc của chú về người mÑ). - PhÇn 2 : Cßn l¹i (cuéc gÆp gì bÊt ngê víi mẹ và cảm giác vui sướng của bé Hồng). II. Ph©n tÝch 1. Nh©n vËt bµ c«. - Qua dßng tù sù (kÓ) ta thÊy ®­îc c¶nh ngé cña chó bÐ Hång : bè chÕt ch­a ®Çy n¨m, mẹ phải tha phương cầu thực sinh sống, người thân trong nhà cũng không thông cảm cho hoàn cảnh gia đình bé Hồng. - Bà cô xuất hiện và diễn biến cuộc đối tho¹i : + Bà cô "cười hỏi" chứ không phải là âu yÕm hái, nghiªm nghÞ hái (cã vµo Thanh Ho¸ ch¬i víi mÑ mµy kh«ng ?). Chú bé Hồng càng nghĩ càng thương mẹ, nhận ra ý nghĩ cay độc của bà cô, và không tr¶ lêi (dï mÑ kh«ng göi quµ, kh«ng th­ tõ). Không để tình thương yêu và lòng kính mến mẹ bị "tanh bẩn xâm phạm", bé Hồng đã tr¶ lêi døt kho¸t vµ tù tin "cuèi n¨m mî ch¸u thÕ nµo còng vÒ". + Bµ c« më giäng ngät ngµo, dô dç, thö lßng cËu bÐ : (mÑ lµm ¨n ph¸t tµi, cho tiÒn tµu xe, mÑ cã em bÐ, m¾t bµ c« long lanh, tươi cười kể chuyện, vỗ vai...) CËu bÐ Hång : cói ®Çu im lÆng, lßng nh­ th¾t l¹i, cæ häng nghÑn ø khãc kh«ng ra tiÕng... - Qua ph©n tÝch trªn cho thÊy: + Nh©n vËt bµ c« : lµ m¸u mñ ruét rµ nh­ng lạnh lùng, cay độc trước cảnh ngộ của gia đình chú bé Hồng. Tác giả tố cáo hạng người sống tàn nhẫn, vô cảm trước tình máu. GV: Trần Văn Trường. Trường THCS Ngọc Liên Lop8.net. 11.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ v¨n 8. N¨m häc 2011 - 2012. HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trả mủ. lời. GV nhận xét, rút ra những ý chính + Chú bé Hồng: tội nghiệp, đáng thương, quý trọng mẹ và căm tức những cổ tục đã để HS dễ ghi chép vào vở. đầy đoạ con người. 2. Tình cảm của chú bé Hồng đối với mẹ. - GV cho 1 HS đọc phần 2, HS làm a. Khi đối thoại với bà cô: việc độc lập, chuẩn bị trả lời câu hỏi và + Bé Hồng tội nghiệp đáng thương, uất ức gîi më cña GV : khi mÑ bÞ xóc ph¹m. Qua đoạn đối thoại với bà cô, em cảm + Những phản ứng của bé Hồng phù hợp nhận tình cảm của bé Hồng đối với mẹ với tâm lý, tình thế bà cô quá cay độc, thâm như thế nào ? (Câu hỏi này lướt nhanh hiểm (Những cổ tục đã đầy đoạ mẹ tôi như vì đã phân tích ở phần trên). hòn đá... mà nghiến cho kỳ nát vụn mới - GV hái : T©m tr¹ng cña cËu bÐ Hång th«i). khi ®­îc ë trong lßng mÑ? Nh÷ng chi b. Khi ®­îc ë trong lßng mÑ : tiÕt nµo nãi lªn t×nh c¶m cña bÐ Hång + Ngµy giç ®Çu cña bè, mÑ cña Hång vÒ. đối với mẹ? Thoáng thấy bóng người giống mẹ liền đuổi HS đứng tại chỗ trả lời. Lớp nhận xét theo xe và gọi bối rối. Vừa chạy vừa gọi vừa GV bæ sung vµ cho ghi nh÷ng ý chÝnh. sî kh«ng ph¶i mÑ th× sÏ thÑn vµ tñi cùc. (HS cã thÓ b×nh c¸c chi tiÕt : võa ch¹y + Xe ch¹y chËm, ®uæi kÞp, thë hång héc, vừa gọi mẹ vừa lo không phải bị cười trèo lên xe, oà lên khóc nức nở  Hồng vµ tñi cùc). cảm động mạnh. Giọt nước mắt dỗi hờn mà GV hái thªm : T¹i sao gÆp mÑ, chó bÐ h¹nh phóc vµ m·n nguyÖn (kh«ng gièng Hång l¹i oµ lªn khãc nøc në ? như giọt nước mắt khi trả lời bà cô). HS đứng tại chỗ trả lời. - GV đọc chậm đoạn văn cuối cùng. - Cảm giác sung sướng đến cực điểm của Cho HS bình đoạn "Phải bé lại và lăn đứa con lâu ngày xa mẹ nay được ngồi vào lòng một người mẹ, áp mặt vào trong lòng mẹ : khuôn mặt mẹ vẫn tươi bầu sữ nóng của người mẹ, để bàn tay sáng, không còm cõi; áp đùi mẹ, ngả vào người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm, và cánh tay mẹ, thấy lại cảm giác ấm áp... mơn g¶i r«m ë sèng l­ng cho, míi thÊy man, h¬i quÇn ¸o vµ mïi trÇu th¬m tho cña người mẹ có một êm dịu vô cùng". Từ mẹ... (bồng bềnh trong hạnh phúc của tình đó giải thích tên của chương hồi ký mẫu tử). + Từ trường về đến nhà không còn nhớ mẹ nµy "Trong lßng mÑ"? (GV có thể cho HS tìm những câu thơ, đã hỏi gì và em đã trả lời những gì. Chỉ nh÷ng bµi h¸t, nh÷ng bé phim nãi vÒ tho¸ng nhí c©u nãi cña c« ruét : "Vµo tấm lòng người mẹ để bài giảng thêm Thanh Hoá đi...", nhưng bị chìm đi ngay, kh«ng nghÜ ngîi g× n÷a. sinh động). + Vì có mẹ về bên cạnh, đã trong lòng mẹ rồi. Tên của chương 4 chính là mang ý nghÜa Êy: mÑ vç vÒ, «m Êp, che chë... - Håi ký : Nhí l¹i, ghi chÐp. - GV nªu c©u hái : Qua v¨n b¶n trªn, Nh©n vËt t«i võa kÓ võa béc lé c¶m xóc. em hiÓu thÕ nµo lµ håi ký? TÝnh chÊt tr÷ t×nh, biÓu c¶m (giäng ®iÖu, lêi (Gợi ý : hồi tưởng lại rồi ghi chép, văn). nhân vật tôi vừa kể vừa bộc lộ thái độ - Tình huống và nội dung câu chuyện (tình cảnh đáng thương của Hồng, thái độ và cái c¶m xóc?). HS làm việc theo nhóm, đại diện nhóm nhìn của bà cô, người mẹ đáng thương âm GV: Trần Văn Trường. Trường THCS Ngọc Liên Lop8.net. 12.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ v¨n 8. N¨m häc 2011 - 2012. tr×nh bµy, líp nhËn xÐt. GV bæ sung. - Em cã nhËn xÐt g× vÒ t×nh huèng truyện ? (HS đứng tại chỗ trả lời). - GV nªu c©u hái : C¸ch thÓ hiÖn dßng c¶m xóc cña bÐ Hång (diÔn biÕn t©m lÝ).. thầm chịu đựng những thành kiến tàn ác, niềm sung sướng khi ở trong lòng mẹ...) - Chân thành, xúc động (là niềm xót xa tủi nhôc, lßng c¨m giËn s©u s¾c quyÕt liÖt, t×nh thương yêu nồng nàn thắm thiết)  góp phÇn t¹o nªn chÊt tr÷ t×nh trong nghÖ thuËt viÕt v¨n cña Nguyªn Hång. Hoạt động 3: III. Tæng kÕt. - Giáo viên cho 1 học sinh đọc phần 1. Néi dung ghi nhí (SGK) 2. NghÖ thuËt Gi¸o viªn nhÊn m¹nh, hÖ thèng l¹i néi dung và nét đặc sắc nghệ thuật của câu chuyÖn nµy. - Häc sinh ghi nh÷ng ý chÝnh vµo vë. - Giáo viên cho học sinh đọc phần đọc thêm để bổ sung cho phần tổng kết. Hoạt động 4: IV. LuyÖn tËp - GV tổ chức cho HS làm bài tập (câu Chứng minh một nhận định : hái 5). + Nguyªn Hång lµ nhµ v¨n cña phô n÷: Gîi ý : Nhµ v¨n cña phô n÷. Viết về những người phụ nữ trong xã hội cũ Nhà văn của nhi đồng. nhiÒu (T¸m BÝnh trong BØ vá). Chøng minh b»ng "Trong lßng "Trong lßng mÑ" : Nh©n vËt bµ c« tµn ¸c, mÑ". người mẹ đáng thương  thái độ trân trọng. - HS làm việc theo nhóm, cử đại diện + Nguyên Hồng là nhà văn của nhi đồng. trình bày đề cương. Lớp nhận xét, GV Thế giới trẻ em trong những sáng tác của bæ sung hoµn chØnh. «ng. "Trong lßng mÑ": Chó bÐ Hång cã c¶nh ngộ đáng thương, nhạy cảm, thương yêu mẹ, có niềm tin ở người mẹ. iv. Hướng dẫn học ở nhà : - Nắm vững nội dung và nét đặc sắc nghệ thuật của câu chuyện Trong lòng mẹ. - Lµm bµi tËp ë nhµ (c©u hái 3) : v¨n Nguyªn Hång giµu chÊt tr÷ t×nh. Gîi ý : + T×nh huèng vµ cèt truyÖn. + C¸ch thÓ hiÖn c¶m xóc, t©m tr¹ng nh©n vËt (kÓ vµ béc lé c¶m xóc) + Tõ ng÷, h×nh ¶nh so s¸nh. Giäng v¨n tr÷ t×nh... - Chuẩn bị bài tiết sau : Trường từ vựng V. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. Ngày soạn: 03/09/2011. TiÕt 7 Trường từ vựng GV: Trần Văn Trường. Trường THCS Ngọc Liên Lop8.net. 13.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ v¨n 8. N¨m häc 2011 - 2012. I.MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1.Kiến thức: Khái niệm trường từ vựng. 2.Kĩ năng: -Tập hợp các từ có chung nét nghĩa vào cùng một trường từ vựng. -Vận dụng kiến thức về trường từ vựng để đọc - hiểu và tạo lập văn bản. *Kĩ năng sống :KN hợp tác, KN thương lượng.KN tìm kiếm và xử lý thông tin. KN lắng nghe tích cực. * PP - Vấn đáp, thảo luận nhóm. II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS - Giáo viên: SGK, bài giảng, b¶ng phô - Học sinh: SGK, vở bài soạn. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ : - Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ là gì ? Cho một ví dụ. - Điền từ bà con, chú ruột vào đoạn văn sau : “Nam học tập đạt thành tích xuất sắc…..…....trong họ, nhất là …........Nam -người đã giúp đỡ em rất nhiều trong học tập – rất tự hào phấn khởi.” 3. Bài mới : Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1 I. Thế nào là trường từ vựng - GV cho 1 HS đọc đoạn văn in 1. Các từ mặt, mắt, da, gò má, đùi, đầu, cánh tay, nghiªng (trÝch Nh÷ng ngµy th¬ Êu) miệng đều chỉ bộ phận của cơ thể con người. và nêu câu hỏi : các từ in đậm trong Vậy : Trường từ vựng là tập hợp tất cả các từ có ®o¹n v¨n cã nÐt chung g× vÒ nghÜa ? nÐt chung vÒ nghÜa. HS đứng tại chỗ trả lời. GV nhận xét vµ dÉn d¾t cho HS hiÓu kh¸i niÖm "trường" rồi "trường từ vựng" GV cho HS đọc phần Ghi nhớ. - GV cho HS một số "trường" về đồ dïng häc tËp, vÒ c©y cèi, vÒ thÓ lo¹i văn học... để HS tìm từ ngữ cho các "trường" đó. 2. L­u ý. - Giáo viên cho 4 học sinh đọc lần a. Một trường từ vựng có thể bao gồm nhiều lượt các mục a, b, c, d trong phần trường từ vựng nhỏ hơn (tính hệ thống của trường Lưu ý (SGK) sau đó giáo viên vừa tõ vùng). gi¶i thÝch võa lÊy thªm dÉn chøng b. Một trường từ vựng có thể bao gồm những từ minh ho¹. khác biệt nhau về từ loại (đặc điểm ngữ pháp của Gi¸o viªn cho häc sinh ghi v¾n t¾t các từ cùng "trường"). vào vở các điều lưu ý về trường từ c. Hiện tượng nhiều nghĩa, một từ có thể thuộc vùng. nhiều trường từ vựng khác nhau (tính phức tạp) . d. Chuyển trường từ vựng để tăng thêm tính nghệ thuËt cña ng«n tõ b»ng Èn dô, nh©n ho¸, so s¸nh... GV: Trần Văn Trường. Trường THCS Ngọc Liên Lop8.net. 14.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ v¨n 8. Hoạt động 2:. N¨m häc 2011 - 2012. (quan hệ giữa trường từ vựng với các biện pháp tu tõ). II. LuyÖn tËp. - GV tæ chøc cho HS lµm bµi tËp 1. HS đứng tại chỗ trả lời. Lớp nhận xét, bæ sung.. Bµi tËp 1 : Trường từ vựng "người ruột thịt" trong truyện ng¾n Trong lßng mÑ (mÑ, c«, thÇy, em, con, cËu, mî...). - GV cho 1 HS đọc BT2, chia nhóm Bài tập 2 : Đặt tên các trường từ vựng. để các em trao đổi và trình bày. GV a. Dụng cụ đánh bắt thuỷ sản. nhËn xÐt, bæ sung. b. Dụng cụ để đựng. c. Hoạt động của chân. d.Tr¹ng th¸i t©m lý. ®. TÝnh c¸ch. e. Dụng cụ để viết. - GV cho HS đọc BT3 học sinh làm Bài tập 3 : Các từ in đậm (Hoài nghi, khinh miệt, bài độc lập, đứng tại chỗ trả lời. Lớp ruồng rẫy, thương yêu, kính mến, rắp tâm) thuộc nhËn xÐt bæ sung. trường từ vựng thái độ. - GV cho HS đọc BT4 và đứng tại Bµi tËp 4 : chç tr¶ lêi. Líp nhËn xÐt bæ sung - Trường khứu giác : mũi, miệng, thơm, điếc, thÝnh. - Trường thính giác : tai, nghe, điếc, rõ, thính. - GV cho HS đọc BT5, HS làm việc Bài tập 5 : theo nhóm, đại diện nhóm trình bày. Trường dụng cụ đánh bắt Líp nhËn xÐt, GV bæ sung (GV gîi thuỷ sản (lưới, câu vó...) ý về hiện tượng nhiều nghĩa của từ Trường vòng vây (lưới trời, Lưới để HS tìm hiểu sâu hơn) giăng lưới bắt kẻ gian...) Trường dụng cụ sinh hoạt (lưới sắt, túi lưới...) Trường nhiệt độ (lạnh cóng, L¹nh gi¸ l¹nh, nãng, Êm...) Trường thái độ (lạnh lùng, l¹nh nh¹t...) Trường chiến đấu (tiến công, phßng thñ, phßng ngù...) Phßng Trường thái độ ứng xử (giữ gìn, thñ thñ thÕ, phßng thñ...) - GV cho HS đọc bài tập 6. HS làm Bµi tËp 6 : việc độc lập, đứng tại chỗ trả lời. GV Chuyển từ trường "quân sự" sang trường "nông nhËn xÐt, bæ sung. nghiÖp" iv. Hướng dẫn học ở nhà : - Nắm vững trường từ vựng trên cơ sở tính nhiều nghĩa của từ tiếng Việt. - Tìm các trường từ vựng "trường học" và "bóng đá" để làm bài tập 7 (Viết đv). - ChuÈn bÞ bµi cho tiÕt sau Bè côc cña v¨n b¶n. GV: Trần Văn Trường. Trường THCS Ngọc Liên Lop8.net. 15.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ v¨n 8. N¨m häc 2011 - 2012. V. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. Ngày soạn: 04/09/2011 TiÕt 8 :. Bè côc cña v¨n b¶n I.MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1.Kiến thức: Bố cục của văn bản và tác dụng của việc xây dựng bố cục. 2.Kĩ năng: -Sắp xếp các đoạn văn trong bài theo một bố cục nhất định. -Vận dụng kiến thức về bố cục trong việc đọc - hiểu văn bản. *Kĩ năng sống :KN hợp tác, KN thương lượng.KN tìm kiếm và xử lý thông tin. KN lắng nghe tích cực. * PP - Vấn đáp, thảo luận nhóm. II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS - Giáo viên: SGK, bài giảng, b¶ng phô - Học sinh: SGK, vở bài soạn. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. OÅn ñònh lớp 2. Kiểm tra bài cũ: Thế nào là tính thống nhất về chủ đề của văn bản? Làm thế nào để đảm bảo tính thống nhất đó? 3. Bài mới :Giới thiệu bài: Ở lớp 7, các em đã học bố cục và mạch lạc trong văn bản. Các em nắm được văn bản gồm 3 phần: Mở bài, thân bài, kết bài và chức năng nhiệm vụ của chúng. Bài học hôm nay nhằm ôn lại kiến thức đã học đồng thời đi sâu hơn tìm hiểu cách sắp xếp tổ chức nội dung phần Thân bài- Phần chính của văn bản. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1 : (Phần này lướt nhanh) i. Bố cục của văn bản. - GV cho 1 HS nh¾c l¹i bè côc vµ - V¨n b¶n cã 3 phÇn : më bµi, th©n bµi, kÕt mạch lạc trong văn bản các em đã bài. ®­îc häc. - Văn bản "Người thầy đạo cao đức trọng" có Cho 1 HS khác đọc văn bản Người 3 phần : thầy đạo cao đức trọng, nêu 4 câu Phần 1 : Từ đấu đến danh lợi (giới thiệu khái hái trong SGK. qu¸t vÒ danh tÝnh cña thÇy Chu V¨n An). - HS làm việc độc lập ở câu hỏi 1, 2 Phần 2 : Tiếp đó đến vào thăm (thầy Chu (đứng tại chỗ trả lời). Lớp nhận xét, Văn An tài cao, đạo đức, được quý trọng). bæ sung. Phần 3 : Còn lại (mọi người tiếc thương khi Câu 3 và 4 làm việc theo nhóm, đại ông mất ). diÖn nhãm tr×nh bµy, líp nhËn xÐt, - Ba phÇn trªn liªn hÖ víi nhau : phÇn 1 giíi GV bæ sung, nhÊn m¹nh bè côc 3 thiÖu kh¸i qu¸t, phÇn 2 nªu nh÷ng biÓu hiÖn phần của văn bản và mối liên hệ chặt cụ thể của tài năng và đạo đức. Phần 3 là kết GV: Trần Văn Trường. Trường THCS Ngọc Liên Lop8.net. 16.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ v¨n 8. N¨m häc 2011 - 2012. chÏ, l« gÝc, khoa häc cña 3 phÇn. qu¶ cña 2 phÇn trªn.. Hoạt động 2 - GV nªu l¹i yªu cÇu tõng phÇn (phÇn më ®Çu, phÇn kÕt bµi ng¾n gän, phÇn th©n bµi phøc t¹p vµ ®­îc tæ chøc, s¾p xÕp theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau...) để HS nhớ lại. - GV chia 4 nhãm, mçi nhãm tr×nh bµy yªu cÇu phÇn th©n bµi cña T«i ®i học, Trong lòng mẹ, Người thầy đạo cao đức trọng và tả người - vật, phong c¶nh... líp nhËn xÐt, GV bæ sung cho tõng nhãm.. II. C¸ch bè trÝ, s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi cña v¨n b¶n V¨n b¶n T«i ®i häc. Sắp xếp theo sự hồi tưởng những kỷ niệm về buổi đến trường đầu tiên của tác giả. Các c¶m xóc l¹i ®­îc s¾p xÕp theo tr×nh tù thêi gian (cảm xúc trên đường đến trường, giữa sân trường, khi bước vào lớp học). V¨n b¶n Trong lßng mÑ : s¾p xÕp theo diÔn biÕn t©m tr¹ng cña bÐ Hång. + Thương mẹ và căm gét những cổ tục khi nghe bµ c« cè t×nh bÞa chuyÖn nãi xÊu mÑ bÐ Hång. + Niềm vui sướng khi được ở trong lòng mẹ. Văn bản Người thầy đạo cao đức trọng : + Chu Văn An là người tài cao. + Chu Văn An là người đạo đức, được kính träng. Khi t¶ : + T¶ phong c¶nh: theo thø tù kh«ng gian. + Tả người, con vật: chỉnh thể - bộ phận hoặc t×nh c¶m, c¶m xóc. - S¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi phô thuéc vào kiểu bài, ý đồ giao tiếp của người viết. Các ý, nội dung thường được sắp xếp theo trình tự thời gian, không gian, vấn đề... phù hợp với đối tượng, nhận thức của người đọc.. - GV nªu c©u hái : Tõ c¸c bµi tËp trªn, h·y cho biÕt c¸ch s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi cña v¨n b¶n phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo, theo tr×nh tù nµo ? HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trả lêi. Líp nhËn xÐt, GV bæ sung vµ cho HS ghi ý chính. Sau đó cho 1 HS đọc phÇn Ghi nhí trong SGK. Hoạt động 3: - GV c¨n cø vµo néi dung vµ thêi gian để tổ chức luyện tập. GV cho HS đọc bài tập 1 (a, b, c) và gợi ý để HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ tr×nh bµy. Líp nhËn xÐt, bæ sung. - GV nhấn mạnh để HS hiểu thêm c¸ch tr×nh bµy ý trong c¸c ®o¹n v¨n theo mét tr×nh tù hîp lý, chÆt chÏ, thèng nhÊt qua bµi tËp 1.. III. LuyÖn tËp Bµi tËp 1 : C¸ch tr×nh bµy ý trong c¸c ®o¹n v¨n sau : a. Về những đàn chim trong "Đất rừng phương Nam" + Từ xa : chim như đàn kiến chui ra từ lòng đất. + Càng đến gần: rõ tiếng chim, hót, chim đậu tr¾ng xo¸... + §i xa dÇn : vÉn thÊy chim ®Ëu tr¾ng xo¸ (Theo trËt tù kh«ng gian) b. VÒ phong c¶nh Ba V× trong "Vêi vîi Ba V×". GV: Trần Văn Trường. Trường THCS Ngọc Liên Lop8.net. 17.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ v¨n 8. N¨m häc 2011 - 2012. + Ba Vì : bầu trời, sương mù, mây, trăng vµng mÞn... + Xung quanh Ba V× : §ång b»ng, rõng keo, hồ nước... (Theo tr×nh tù kh«ng gian). c. Søc sèng cña d©n ViÖt trong cæ tÝch. + §o¹n 1 : luËn ®iÓm "LÞch sö ... ®au thương... vui vẻ...". + §o¹n 2, 3 : 2 luËn cø (vÒ truyÖn Hai Bµ Trưng và Phù Đổng Thiên Vương). (Hai luận cứ có tầm quan trọng như nhau đối víi luËn ®iÓm). - GV cho c¸c nhãm lµm bµi tËp 2. Bµi tËp 2 : CÇn s¾p xÕp c¸c ý nh­ sau : Đại diện nhóm trình bày, lớp góp ý - Thương mẹ và căm gét những cổ tục khi vÒ c¸ch s¾p xÕp ý cña tõng nhãm. nghe bµ c« cè t×nh bÞa chuyÖn nãi xÊu mÑ bÐ GV nhËn xÐt, bæ sung cho hoµn Hång. chØnh. - Niềm vui sướng khi được ở trong lòng mẹ. (Theo diÔn biÕn t©m tr¹ng cña chó bÐ Hång). Bµi tËp 3 : Giao vÒ nhµ. iv. Hướng dẫn học ở nhà - HS cÇn n¾m v÷ng bè côc cña mét v¨n b¶n vµ c¸ch s¾p xÕp néi dung ë phÇn th©n bµi theo tr×nh tù hîp lý, chÆt chÏ. - Chuẩn bị bài tuần sau : Bài 3 tiết 1 Tức nước vỡ bờ. V. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. *************************************** duyÖt vµ gãp ý cña tæ .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................... TuÇn 3 GV: Trần Văn Trường. Trường THCS Ngọc Liên Lop8.net. 18.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ v¨n 8. TT. TiÕt PPCT. 1. N¨m häc 2011 - 2012. Líp. 9. Tªn bµi Tức nước vỡ bờ. 2. 10. X©y dùng ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n. 8A3. 3, 4. 11, 12. ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 1 t¹i líp. 8A3. 8A3. Ngày soạn: 09/09/2011. TiÕt 9 Tức nước vỡ bờ. V¨n b¶n (Trích tiểu thuyết Tắt đèn của Ngô Tất Tố) i. Mức độ cần đạt 1.Kiến thức:Thấy được bộ mặt tàn ác bất nhân của chế độ xã hội đương thời và tình cãnh đau thương của người nông dân cùng khổ trong xã hội ấy. - Cảm nhận được quy luật của hiện thực: có áp bức có đấu tranh; thấy được vẻ đẹp tâm hồn và sức sống tiềm tàng của người phụ nữ nông dân; Thấyđược những nét đặc sắc trong kÓ chuyÖn cña t¸c gi¶. 2.Kỉ năng: Rèn kỉ năng phân tích nhân vật qua đối thoại, cử chỉ, hành động. *Kĩ năng sống :KN hợp tác, KN thương lượng.KN tìm kiếm và xử lý thông tin. KN lắng nghe tích cực. * PP - Vấn đáp, thảo luận nhóm. 3.Thái độ:Thông cảm, chia sẽ nõi khổ của người phụ nữ nông dan trong xã hội thời kì đó. ii. ChuÈn bÞ: 1. Giáo viên:- Đọc tác phẩm: Tắt đèn của Ngô Tất Tố. - Tranh ch©n dung nhµ v¨n Ng« TÊt Tè. 2. Häc sinh: So¹n bµi III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1.ổn định lớp 2.KiÓm tra bµi cò ? Em thÊy ®­îc g× vÒ t×nh mÉu tö trong ®o¹n trÝch “Trong lßng mÑ”? 3.Noäi dung bµi míi Tiểu thuyết “Tắt đèn” là tác phẩm tiêu biểu của nhà văn Ngô Tất Tố và cũng là mét trong nh÷ng t¸c phÈm xuÊt s¾c cña v¨n häc hiÖn thùc phª ph¸n ViÖt Nam giai ®o¹n 1930 - 1945. T¸c phÈm lµ bøc tranh ch©n thùc vÒ cuéc sèng cïng quÈn, thª th¶m cña người nông dân bị áp bức, bóc lột năng nề; là một bản án đanh thép đối với xã hội thực dân phong kiến đầy rẫy cái ác và cái xấu. Giá trị đặc sắc của tác phẩm là đã khẳng định, ca ngợi phẩm chất đẹp đẽ của người phụ nữ nông dân.Văn bản “Tức nước vỡ bờ” ta tìm hiểu hôm nay sẽ giúp ta hiểu về vấn đề đó. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1 : I. T×m hiÓu chung. - GV cho 1 HS đọc phần chú thích về 1. Tác giả, tác phẩm tác giả Ngô Tất Tố, sau đó GV nhấn - Xuất thân nhà nho gốc nông dân, học giỏi; m¹nh mÊy ý vÒ nhµ v¨n. viÕt v¨n, lµm b¸o, dÞch thuËt. GV: Trần Văn Trường. Trường THCS Ngọc Liên Lop8.net. 19.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ v¨n 8. - Trước khi đọc đoạn trích, GV tóm tắt sơ lược tiểu thuyết Tắt đèn; nhấn m¹nh vÞ trÝ, néi dung cña ®o¹n trÝch trong t¸c phÈm. GV tổ chức cho HS đọc đoạn trích đúng đặc trưng thể loại. GV nhận xét và đọc mẫu.. - GV cho 1 HS đọc chú thích các từ ng÷ khã, gi¶i nghÜa thªm mét sè tõ ngữ khác để HS dễ tiếp nhận đoạn trÝch Hoạt động 2 : - Trước khi phân tích, GV nêu câu hái : ®o¹n trÝch nãi vÒ sù viÖc g×, vÒ những nhân vật nào để định hướng tìm hiểu văn bản cho HS (gia đình chÞ DËu thiÕu tiÒn n¹p suÊt s­u người em chồng chết, anh Dậu ốm yếu, bọn cai lệ ập đến, chị Dậu phải b¶o vÖ chång). GV cho HS đọc đoạn đầu. GV trình bµy 2 ý (nh­ bªn) vµ HS ghi vµo vë. - GV nªu c©u hái : Nh©n vËt cai lÖ ®­îc t¸c gi¶ miªu t¶ nh­ thÕ nµo (ngôn ngữ, hành động, tính cách). HS độc lập suy nghĩ, GV cho HS ghi những ý chÝnh vµo vë.. - GV cho HS đọc đoạn tiếp theo, gợi ý để HS quan sát, suy ngẫm về hành động, ngôn ngữ, tính cách của chị Dậu đối với chồng và đối với bọn tay. N¨m häc 2011 - 2012. - Viết nhiều về đề tài nông dân và người phụ nữ trước cách mạng. - Sau cách mạng hoạt động văn hoá, tuyên truyÒn phôc vô kh¸ng chiÕn. 2. §äc v¨n b¶n. - DiÔn t¶ ®­îc diÔn biÕn sù kiÖn vµ t©m lý nh©n vËt. - Chú ý ngôn ngữ nhân vật (cai lệ, người nhà lý trưởng và chị Dậu) 3. Tõ ng÷ khã Sưu, lý trưởng, cai lệ, lực điền, đình, làm phóc, khÊt II. Ph©n tÝch : 1. T×nh thÕ cña chÞ DËu khi bän tay sai xông đến. - Vụ thuế đến, nhà nghèo, chị Dậu đã phải b¸n con - b¸n chã - b¸n c¶ g¸nh khoai nép s­u cho chång, nh­ng em chång chÕt n¨m T©y vÉn ph¶i nép s­u. Anh DËu bÞ b¾t, võa được thả về, ốm yếu tưởng chết đêm qua...  ý nghÜa tè c¸o XHPK víi chÝnh s¸ch thuÕ kho¸ nÆng nÒ. - ChÞ ph¶i lo b¶o vÖ tÝnh m¹ng cho chång. 2. Nh©n vËt cai lÖ Tay sai đắc lực của bộ máy cai trị trong xã héi cò. - Hắn sầm sập tiến vào, trợn ngược hai mắt, đùng đùng giật phắt chiếc thừng, bịch vào ngực chị Dậu đánh bốp... - H¾n qu¸t, thÐt, hÇm hÌ, nham nh¶m...; gièng nh­ tiÕng sña, rÝt, gÇm cña thó d÷. + Đối với anh Dậu hắn chỉ chực đánh, trói và đưa anh ra đình, không cần biết anh đang rất yÕu. + Đối với chị Dậu hắn không cần đến lời van xin, hắn đểu cáng trơ tráo đến rợn người. XuÊt hiÖn Ýt, nh­ng h×nh ¶nh tªn cai lÖ ®­îc miêu tả sống động, điển hình cho loại tay sai mÊt hÕt nh©n tÝnh. 3. Nh©n vËt chÞ DËu a. §èi víi chång. - Anh Dậu bị đánh, ốm yếu. Chị nấu cháo, quạt cho chóng nguội, rón rén, bưng đến chỗ. GV: Trần Văn Trường. Trường THCS Ngọc Liên Lop8.net. 20.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>