Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tiết 41: Bài ca nhà tranh bị gió thu phá (Tiếp theo)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. Ngµy so¹n:28/10/08 TiÕt thø 41. Bµi ca nhµ tranh bÞ giã thu ph¸ (§æ Phñ). A/ Môc tiªu: 1. Kiến thức: Cảm nhận được lòng nhân đạo, vị tha của đổ phủ, nhà thơ hiện thực. vĩ đại.. 2. Kĩ năng: Bước đầu có kĩ năng phân tích nghệ thuật miêu tả, tự sự và biểu cảm cña §æ Phñ qua t¸c phÈm th¬. 3. Thái độ: Giáo dục lòng nhân ái, đức tính tốt đẹp của con người. b/ chuÈn bÞ : 1. Gi¸o viªn: Ch©n dung §æ Phñ, tranh minh ho¹. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi, sgk. c/ tiÕn tr×nh bµi d¹y: I.ổn định: Gv kiểm tra vệ sinh, nề nếp lớp học. ii. Bài cũ: Trình bày cảm nhận của em về tình yêu quê hương tha thiết của nhà thơ qua bµi NgÈu nhiªn viÕt nh©n buæi míi vÒ quª?. iii. bµi míi: 1. Đặt vấn đề: Gv giới thiệu sơ qua về nhà thơ Đổ Phủ và dẫn vào bài mới. 2. triÓn khai bµi: hoạt động của thầy + trò néi dung kiÕn thøc Hoạt động 1:. HS: §äc chó thÝch vµ tr×nh bµy hiÓu biÕt cña m×nh vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm. Gv: NhËn xÐt, bæ sung.. Gv: Hướng dẫn hs đọc bài, gv đọc mẫu. Hs: §äc bµi, c¶ líp nhËn xÐt. Gv: Đánh giá, uốn nắn, hướng dẫn hs tìm hiểu chó thÝch.. Hoạt động 2:. I. T×m hiÓu chung: 1. T¸c gi¶, t¸c phÈm: * §æ Phñ (712 - 770) tù Tö MÜ, hiÖu ThiÕu L¨ng, «ng cã mét thêi gian ng¾n lµm quan. N¨m 760 ®­îc bạn bè dúp đở, ông dựng được một m¸i nhµ tranh vµ bÞ giã ph¸ n¸t.. 2. §äc bµi: * Chó thÝch:. II.Ph©n tÝch: 1. Nổi thống khổ của người nghÌo trong ho¹n n¹n:. * Ng«i nhµ cña nhµ th¬ bÞ ph¸ trong hoµn c¶nh nµo? * Em cã nhËn xÐt g× vÒ ng«i nhµ cña t¸c gi¶?. a, C¶nh nhµ bÞ giã thu ph¸:. - Nhà đơn sơ, không chắc chắn, ®©y lµ mét ng«i nhµ nghÌo.. - Trường T’H&THCS Húc Nghì Lop7.net. 78.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. * H×nh ¶nh ng«i nhµ bÞ ph¸ ®­îc miÓu tËp trung vào một chi tiết, đó là chi tiết nào? * Chi tiết đó gợi lên một cảnh tượng như thế nào? * H·y h×nh dung t©m tr¹ng cña t¸c gi¶ lóc nµy?. * Trong khi nhà bị hư hại thì cảnh cướp giật diễn ra nh­ thÕ nµo? * Cảnh tượng đó cho thấy cuộc sống xã hội thời đó ra sao? * H×nh ¶nh nhµ th¬ ®­îc miªu t¶ b»ng nh÷ng lêi th¬ nµo?. * Những lời thơ đó gợi lên một không gian như thÕ nµo? * Qua đó ta có thể thấy được thực trạng xã hội nh­ thÕ nµo? * Và qua đó cũng cho ta thấy cuộc sống của gia đình Đổ Phủ như thế nào? * Em hiÓu g× vÒ c©u hái cña t¸c gi¶ §ªm dµi ­ít ¸t sao cho trãt?. - Tranh lợp bị gió đánh tốc đi.  Cảnh tượng tan tác tiêu điều. - TiÕc nuèi, bÊt lùc. b, Cảnh cướp giật khi nhà bị gió ph¸: - Trẻ con trong làng cướp từng mảnh tranh ngay trước mặt chủ.  Cuộc sống nghèo khổ đámg thương. - Môi khô, miệng đắng, quay về chống gậy  Già yếu, đáng thương. c, Cảnh đêm trong nhà đã bị gió tèc m¸i: - Gi©y l¸t, giã lÆng, m©y tèi trêi thu mï mÞt ®en ®en.  Kh«ng gian bÞ bãng tèi dµy đặc bao phủ, lạnh lẻo.  Thùc tr¹ng x· héi ®en tèi, bÕ t¾c. - MÒn v¶i l©u n¨m.... Con n»m...  Kh«ng cã c¸ch nµo gi¶i tho¸t khái næi khæ, vÊt v¶. - §ªm nhµ giét n¸t kh«ng ngñ  mong cho đêm chóng hết.. 2. ¦íc mong cña t¸c gi¶:. - ¦íc mét ng«i nhµ réng r¶i v÷ng * §æ Phñ ­íc muèn ®iÒu g×? V× sao «ng l¹i ­íc ch¾c cho kÎ sÜ nghÌo «ng thÊu muốn điều đó? hiÓu næi lßng cña hä.  Ông có lòng nhân đạo sâu sắc, * Qua đó nhận xét về con người đổ Phủ? hướng tới nổi khổ của con người.. Hoạt động 3:. Hs: Kh¸i qu¸t l¹i kiÕn thøc vÒ gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt. Gv: NhËn xÐt, bæ sung, chèt l¹i. Hs: §äc ghi nhí.. III. Tæng kÕt:. Ghi nhí sgk. IV. Cñng cè: Gv chèt l¹i kiÕn thøc vÒ gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi th¬. Hs ghi nhí. V. Dặn dò: Nắm nội dung bài học, học thuộc bài thơ, ôn tập kiến thức đã học về văn b¶n chuÈn bÞ cho bµi kiÓm tra.. - Trường T’H&THCS Húc Nghì Lop7.net. 79.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. TiÕt thø 42. KiÓm tra v¨n. Ngµy so¹n:03/11/08. A/ Môc tiªu: 1. Kiến thức: Cũng cố kiến thức văn học đã học về các tác phẩm trữ tình. 2. Kĩ năng: Rèn kĩ năng vận dụng kiến thức đã học vào thực hành. 3. Thái độ: Tích cực, tự giác, sáng tạo. b/ chuÈn bÞ : 1. Giáo viên: Ra đề, đáp án. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi, sgk. c/ tiÕn tr×nh bµi d¹y: I.ổn định: Gv kiểm tra vệ sinh, nề nếp lớp học. ii. Bµi cò: kh«ng. iii. bµi míi: 1. Đặt vấn đề: Gv giới thiệu trực tiếp mục đích bài học. 2. triÓn khai bµi: đề bài: PhÇn i: tr¾c nghiÖm Trả lời câu hỏi bằng cách chọn phương án trả lời đúng nhất. c©u hái phương án trả lời Câu 1: Bài thơ Qua đèo ngang của tác giả nào?. C©u 2: T¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nµo trong bµi thơ Qua đèo ngang ?. C©u 3: Theo em trong c¸c ý kiÕn sau, ý kiÕn nµo đúng nhất?. A. NguyÔn KhuyÕn. B. NguyÔn Tr¶i. C. Bµ HuyÖn Thanh Quan.. A. Èn dô. B. Đối lập, đảo ngữ. C. So s¸nh.. A. Bánh trôi nước là một bài thơ lÊp l¸nh nhiÒu ý nghÜa. B. Bánh trôi nước là một bài thơ t¶ c¶nh ngô t×nh. C. Bánh trôi nước là một bài thơ vÞnh vËt.. - Trường T’H&THCS Húc Nghì Lop7.net. 80.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. PhÇn ii. Tù luËn: Trong các bài thơ đã học ở chương trình lớp 7, em thích nhất là bài thơ nào? Cảm nghĩ của em về bài thơ đó? đáp án: * Më bµi: Nªu lªn bµi th¬ thÝch nhÊt, giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ bµi th¬, lý do em thÝch. * Th©n bµi: - Ph©n tÝch néi dung, nghÖ thuËt tiªu biÓu lµm em thÝch bµi th¬ nµy. - Cảm nghĩ của em về nội dung tư tưởng bài thơ. - So s¸nh víi c¸c bµi th¬ kh¸c. * KÕt bµi: Kh¸i qu¸t vÒ c¶m nghÜ cña em. * Yªu cÇu: - Tr×nh bµy rá rµng, s¹ch sÏ, m¹ch l¹c. - §óng víi kiÓu bµi v¨n biÓu c¶m. IV. Cñng cè: Gv nhËn xÐt buæi häc. Hs ghi nhí. V. Dặn dò: Ôn tập kiến thức về các tác phẩm đã học, chuẩn bị bài Cảnh khuya,Rằm th¸ng giªng.. QuyÕt chÝ thµnh danh. - Trường T’H&THCS Húc Nghì Lop7.net. 81.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. Ngµy so¹n:03/11/08. TiÕt thø 43. Từ đồng âm A/ Môc tiªu: 1. Kiến thức: Hiểu được khái niệm, đặc điểm của từ đồng âm, phân biệt được từ. đồng âm và từ gần âm. 2. Kĩ năng: Rèn kĩ năng sử dụng từ đồng âm có hiệu quả trong nói và viết. 3. Thái độ: Tích cực, tự giác, sáng tạo.. b/ chuÈn bÞ : 1. Gi¸o viªn: B¶ng phô, mÉu c©u. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi, sgk. c/ tiÕn tr×nh bµi d¹y: I.ổn định: Gv kiểm tra vệ sinh, nề nếp lớp học. ii. Bµi cò: ThÕ nµo lµ tõ tr¸i nghÜa? T×m n¨m cÆp tõ tr¸i nghÜa. iii. bµi míi: 1. Đặt vấn đề: Gv nhắc lại kiến thức bài cũ, dẫn vào bài mới. 2. triÓn khai bµi: hoạt động của thầy + trò néi dung kiÕn thøc Hoạt động 1:. I. Khái niệm từ đồng âm: 1. VÝ dô:. * T×m c¸c tõ thay thÕ ®­îc víi tõ cho tõ lång 1, Con ngùa… lång lªn. trong c©u “ Con ngùa ........lång lªn”? - Phãc, vät, phi, nh·y... * Lång cã nghÜa lµ g×?  Nh·y dùng lªn. * T×m c¸c tõ cã thÓ thay thÕ cho tõ lång ë vÝ dô 2, mua ®­îc.....vµo lång. 2? - Chuång, rä..... * Tõ Lång cã nghÜa lµ g×?  VËt ®­îc ®an b»ng tre, gæ, * Hai từ lồng trên có gì giống nhau và khác sắt.... dùng để nhốt các con vật nhau? nu«i. Hs: Th¶o luËn, tr×nh bµy. * Từ đồng âm là gì? 2. Kết luận: Từ đồng âm là gièng nhau vÒ ©m thanh nh­ng nghÜa kh¸c xa nhau, kh«ng liªn quan g× víi nhau. * Gi¶i nghÜa tõ s¸ng trong c©u “§«i m¾t s¸ng”, “Thức đến sáng”.. II. Sử dụng từ đồng âm:. Hoạt động 2: * Dùa vµo ®©u mµ c¸c em ph©n biÖt ®­îc c¸c tõ lång ë hai c©u trªn?. 1. Ph©n biÖt tõ lång  dùa vµo. ng÷ c¶nh c©u v¨n cô thÓ. 2. §em c¸ vÒ kho cã hai nghhÜa: * Trong c©u §em c¸ vÒ kho, nÕu t¸ch khái ng÷ - Kho  ChÕ biÕn thøc ¨n. c¶nh cã thÓ hiÓu ®­îc mÊy nghÜa?. - Kho  Nhà kho, nơi để cất tr÷.. - Trường T’H&THCS Húc Nghì Lop7.net. 82.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. - §em c¸ vÒ mµ kho. - §em c¸ vÒ nhËp vµo kho. * Để tránh hiểu lầm do hiện tượng đồng âm gây  Chú ý đến ngữ cảnh để ra cÇn chó ý ®iÒu g× khi giao tiÕp? tr¸nh hiÓu sai nghÜa cña tõ, c©u. * Hãy thêm các từ vào câu để câu rỏ nghĩa.. Hoạt động 3:. III. LuyÖn tËp:. Bài tập 1: Tìm các từ đồng âm Hs: §äc bµi tËp 1, th¶o luËn thùc hiÖn yªu cÇu víi Thu, líp, ... cña bµi tËp. - Thu: Thu nhËp, mïa thu, thu Gv: Hướng dẫn cách làm bài. tiÒn. - Tranh: Tranh chÊp, tranh ¶nh, nhµ tranh.... Hs: Th¶o luËn thùc hiÖn yªu cÇu cña bµi tËp. Gv: Nhận xét, đánh giá, bổ sung.. Bµi tËp 3:. IV. Cñng cè: Gv chốt lại kiến thức cơ bản về khái niệm và sử dụng từ đồng âm. Hs ghi nhí. V. DÆn dß: N¾m néi dung kiÕn thøc, lµm c¸c bµi tËp, chuÈn bÞ bµi Thµnh ng÷. QuyÕt chÝ thµnh danh. - Trường T’H&THCS Húc Nghì Lop7.net. 83.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. Ngµy so¹n:05/11/08. TiÕt thø 44. C¸c yÕu tè tù sù, miªu t¶ trong v¨n biÓu c¶m A/ Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: HiÓu rá vai trß cña yÕu tè tù sù, miªu t¶ trong v¨n b¶n biÓu c¶m. 2. KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch c¸c yÕu tè tù sù, miªu t¶ trong v¨n biÓu c¶m,. h×nh thµnh kÜ n¨ng sö dông yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m trong v¨n biÓu c¶m. 3. Thái độ: Tích cực, tự giác, sáng tạo.. b/ chuÈn bÞ : 1. Gi¸o viªn: B¼ng phô, bµi v¨n mÉu. 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi, sgk. c/ tiÕn tr×nh bµi d¹y: I.ổn định: Gv kiểm tra vệ sinh, nề nếp lớp học. ii. Bµi cò: Kh«ng. iii. bµi míi: 1. Đặt vấn đề: Gv nhắc lại đặc điểm của văn từ sự và miêu tả và dẫn vào bài. 2. triÓn khai bµi: hoạt động của thầy + trò néi dung kiÕn thøc Hoạt động 1:. I. Tù sù vµ miªu t¶ trong v¨n biÓu c¶m: 1. VÝ dô:. Gv: Cho hs đọc bài thơ Bài thơ nhà tranh bị gió 1, §o¹n 1: 2 c©u ®Çu tù sù, 3c©u thu ph¸. sau miªu t¶. * ChØ ra c¸c yÕu tè miªu t¶, tù sù trong bµi v¨n?  Dùng l¹i mét bøc tranh vÒ Hs: T×m kiÕm, tr×nh bµy. c¶nh vËt, sù viÖc lµm nÒn cho t©m tr¹ng. §o¹n 2: KÕt hîp tù sù miªu t¶  kể lại nổi uất ức vì mình già để lủ trẻ cướp tranh. §o¹n 3: YÕu tè tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m.  kÓ l¹i næi khæ, sù cam chÞu khi nhµ bay hÕt tranh. §o¹n 4: biÓu c¶m m¬ cã mét ng«i nhµ lín.  lßng vÞ tha cña t¸c gi¶. 2. §o¹n v¨n: Hs: §äc ®o¹n v¨n 2. - Tự sự: Bố tất bật....đẩm sương * Chỉ ra các yếu tố miêu tả, tự sự trong đoạn văn? đêm. - Miªu t¶: Nh÷ng ngãn ch©n, gan bµn ch©n.. - Trường T’H&THCS Húc Nghì Lop7.net. 84.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. 2. KÕt luËn:. * Vai trß cña yÕu tè miªu t¶, tù sù trong v¨n b¶n YÕu tè miªu t¶, tù sù nh»m gîi ra biÓu c¶m? đối tượng biểu cảm và gữi gắm cảm xóc.. Hoạt động 2:. II. LuyÖn tËp:. Hs: §äc kØ bµi v¨n, th¶o luËn, thùc hiÖn yªu cÇu Hs th¶o luËn, tr×nh bµy bµi cña bµi tËp. v¨n. Gv: Nhận xét, đánh giá.. IV. Cñng cè: Gv chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ vai trß cña yÕu tè miªu t¶ vµ tù sù trong v¨n biÓu c¶m.. Hs ghi nhí.. V. Dặn dò: Nắm nội dung kiến thức, làm bài tập, đọc bài, đánh giá bài làm, chuẩn bị cho bµi tr¶ bµi tËp lµm v¨n.. QuyÕt chÝ thµnh danh. - Trường T’H&THCS Húc Nghì Lop7.net. 85.

<span class='text_page_counter'>(9)</span>