Giáo án Ngữ văn 8 kì 1 - Giáo viên Trần Thị Xuân

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Giáo án Ngữ văn Ngµy so¹n:......./......./.......... Ngµy d¹y:......./......./............ TuÇn 1 TiÕt 1. T«i ®i häc (Thanh TÞnh). A. mục tiêu cần đạt - Gióp häc sinh c¶m nhËn ®­îc nh÷ng c¶m xóc ch©n thËt, trong s¸ng của tuổi thơ ngày đầu cắp sách đến trường. Đó là những kỷ niệm được nhớ mãi trong cuộc đời mỗi con người. - Tình cảm tha thiết của tác giả đối với tuổi thơ, bạn bè và mái trường, quê hương thân yêu. - Tích hợp ngang với Tiếng Việt ở các bài Các cấp độ khái quát nghĩa của từ, với phần Tập làm văn ở bài Tính thống nhất về chủ đề của văn bản. Tích hợp dọc với bài Cổng trường mở ra. - Rèn kĩ năng đọc diễn cảm văn bản hồi ức biểu cảm, phát hiện và phân tích nhân vật - người kể chuyện. - Giáo dục học sinh yêu trường, yêu lớp, yêu bạn bè, thầy cô. B. Phương pháp - §µm tho¹i, th¶o luËn. C. chuÈn bÞ - Thầy: Nghiên cứu bài. Soạn bài chu đáo. - Trò: Chuẩn bị bài theo câu hỏi gợi ý ở Sgk. Chuẩn bị đầy đủ sách vở. d- tiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định tổ chức: II. KiÓm tra bµi cò: - Kiểm tra sự chuẩn bị đồ dùng học tập của học sinh. III. Bµi míi: 1. Đặt vấn đề: Trong mỗi cuộc đời con người, những kỷ niệm tuổi học trò thường được lưu giữ bền lâu trong trí nhớ. Đặc biệt là những kỷ niệm về buổi đến trường đầu tiên: Ngµy ®Çu tiªn ®i häc Mẹ dắt tay đến trường Em võa ®i võa khãc Mẹ dỗ dành yêu thương... Truyện ngắn Tôi đi học đã diễn tả những kỷ niệm mơn man, bâng khuâng của một thêi Êy. 2. TriÓn khai bµi Hoạt động của thầy và trò Néi dung bµi gi¶ng Hoạt động 1 I. T×m hiÓu chung Gv hướng dẫn Hs đọc thầm chú thích, 1. Tác giả, tác phẩm tr×nh bµy ng¾n gän vÒ t¸c gi¶ Thanh a. T¸c gi¶: TÞnh. - Thanh TÞnh (1911-1988), HuÕ. b. T¸c phÈm: Giáo viên Trần Thị Xuân 1 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giáo án Ngữ văn - T«i ®i häc in trong tËp “Quª mÑ”, xuÊt b¶n 1941. Giäng chËm, dÞu, h¬i buån, l¾ng s©u; 2. §äc, t×m hiÓu chó thÝch: chó ý nh÷ng c©u nãi cña nh©n vËt a. §äc: tôi, người mẹ, ông đốc. Cần đọc với giäng phï hîp. Gv đọc mẫu- Hs đọc- Nhận xét. Gv cïng Hs gi¶i thÝch tõ khã. b. Chó thÝch. 3. Bè côc: - 3 ®o¹n: Gv: V¨n b¶n nµy chia lµm mÊy + §o¹n 1: Tõ Buæi mai h«m Êy -> trªn ngän nói. ®o¹n? ý mçi ®o¹n ? => Cảm nhận của tôi trên đường đến trường. Häc sinh nªu. Gi¸o viªn thèng nhÊt + §o¹n 2: TiÕp theo -> ®­îc nghØ c¶ c¸ch chia bè côc. ngµy n÷a. => C¶m nhËn cña t«i lóc ë s©n trường. Gv: §o¹n nµo gîi c¶m xóc th©n thuéc, + §o¹n 3: PhÇn cßn l¹i. gÇn gòi nhÊt trong em ? V× sao ? => C¶m nhËn cña t«i trong líp häc. - Häc sinh tù béc lé. ? Văn bản sử dụng những phương 4. Thể loại: Miêu tả, tự sự và biểu thức biểu đạt nào? c¶m. Hoạt động 2 II. T×m hiÓu v¨n b¶n 1. Ph©n tÝch a. C¶m nhËn cña t«i trªn ®­êng tíi trường. Gv: kỷ niệm ngày đầu đến trường - Thời gian : Buổi sáng cuối thu (một của nhân vật tôi gắn với không gian, buổi mai đầy sương thu và gió lạnh) thêi gian nµo ? - Kh«ng gian: Trªn con ®­êng lµng dµi vµ hÑp. Gv: V× sao kh«ng gian vµ thêi gian - §ã lµ thêi ®iÓm vµ n¬i chèn quen Êy trë thµnh kû niÖm trong t©m trÝ thuéc, gÇn gòi, g¾n liÒn víi tuæi th¬ t¸c gi¶ ? của tác giả ở quê hương. - Đó là lần đầu được cắp sách đến trường. - Tác giả là người yêu quê hương tha thiÕt. Gv: Trong câu văn : Con đường này - Dấu hiệu đổi khác trong tình cảm tôi đã quen đi lại lắm lần, nhưng lần của cậu bé ngày đầu tới trường: tự này tự nhiên thấy lạ, cảm giác quen thấy như đã lớn lên, con đường làng mà lạ của nhân vật “tôi" có ý nghĩa không còn dài rộng như trước,... g× ?. Giáo viên Trần Thị Xuân 2 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Giáo án Ngữ văn Gv: Chi tiÕt t«i kh«ng léi qua s«ng th¶ diÒu nh­ th»ng Quý vµ kh«ng ra đồng nô đùa như thằng Sơn nữa có ý nghÜa g× Gv: Cã thÓ hiÓu g× vÒ nh©n vËt t«i qua chi tiÕt gh× thËt chÆt hai quyÓn vë míi trªn tay vµ muèn thö søc m×nh tù cÇm bút thước ? Gv: Trong nh÷ng c¶m nhËn míi mÎ trên con đường làng đến trường, nhân vật tôi đã bộc lộ đức tính gì ? Th¶o luËn nhãm: Khi nhớ lại ý nghĩ chỉ có người thạo mới cầm nổi bút thước, tác giả viết : " ý nghÜ Êy tho¸ng qua trong trÝ t«i nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trªn ngän nói"? H·y ph¸t hiÖn vµ ph©n tÝch ý nghÜa cña biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®­îc sö dông trong c©u v¨n trªn ?. - Báo hiệu sự thay đổi trong nhận thøc b¶n th©n, cËu bÐ tù thÊy m×nh lín lªn. => Sù häc hµnh nghiªm tóc. -> Cã chÝ häc ngay tõ ®Çu, muèn mình tự đảm nhiệm việc học tập, muèn ®­îc ch÷ng ch¹c nh­ b¹n, kh«ng thua kÐm b¹n. -> Yªu häc, yªu b¹n bÌ vµ m¸i trường quê hương. => NghÖ thuËt so s¸nh. => - kỷ niệm đẹp, cao siêu. - Đề cao sự học của con người.... E. Cñng cè, dÆn dß * Cñng cè: - §äc diÔn c¶m l¹i phÇn 1. - Cảm nhận của “tôi” trên đường tới trường * DÆn dß: - Häc bµi cò: + Bè côc cña v¨n b¶n. + Cảm nhận của “tôi” trên đường tới trường - ChuÈn bÞ tiÕt 2 cña bµi T«i ®i häc.. Giáo viên Trần Thị Xuân 3 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Giáo án Ngữ văn Ngµy so¹n:......./......./.......... Ngµy d¹y:......./......./............ TuÇn 1 TiÕt 2. T«i ®i häc (Thanh TÞnh) (TiÕp theo). A. mục tiêu cần đạt - C¶m nhËn ®­îc t©m tr¹ng håi hép, c¶m xóc bì ngì cña nh©n vËt t«i tôi ở buổi tựu trường đầu tiên trong đời. - ThÊy ®­îc ngßi bót v¨n xu«i giµu chÊt th¬, gîi d­ vÞ tr÷ t×nh man m¸c cña Thanh TÞnh. - Tích hợp ngang với Tiếng Việt ở các bài Các cấp độ khái quát nghĩa của từ, với phần Tập làm văn ở bài Tính thống nhất về chủ đề của văn bản. Tích hợp dọc với bài Cổng trường mở ra. - Giáo dục học sinh yêu trường, yêu lớp, yêu bạn bè, thầy cô. b. phương pháp: - §µm tho¹i - Th¶o luËn. c. chuÈn bÞ - Thầy: Nghiên cứu bài. Soạn bài chu đáo. - Trß: ChuÈn bÞ bµi theo c©u hái gîi ý ë Sgk. d- tiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định tổ chức: II. KiÓm tra bµi cò: - Cảm nhận của nhân vật tôi trên đường đến trường? III. Bµi míi: 1. Đặt vấn đề: Lần đầu tiên nhân vật tôi đến trường đi học, được bước vào một thế giới mới lạ, được tập làm người lớn, không chỉ nô đùa, rong chơi, thả diều ngoài đê, ngoài đồng nữa. Chính ý nghĩ ấy làm cho tâm trạng của tôi trên đường tới trường thấy trang trọng và đứng đắn. Vậy cảm nhận của tôi lúc ở sân trường và trong lớp học như thế nào? Tiết học hôm nay sẽ giúp các em hiểu được điều đó. 2. TriÓn khai bµi: Hoạt động 1 b. C¶m nhËn cña t«i lóc ë sân trường Gọi Hs đọc đoạn 2 (theo bố cục). Gv: Cảnh trước sân trường làng Mĩ - Rất đông người (Trước sân trường Lí lưu lại trong tâm trí tác giả có gì làng Mĩ Lí dày đặc cả người). næi bËt? - Người nào cũng đẹp (Người nào quần áo cũng sạch sẽ, gương mặt nào cũng vui tươi sáng sủa). Giáo viên Trần Thị Xuân 4 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Giáo án Ngữ văn Gv: Cảnh tượng được nhớ lại có ý - Phản ánh không khí đặc biệt của nghÜa g× ? ngày hội khai trường. - ThÓ hiÖn tinh thÇn hiÕu häc cña nh©n d©n ta. - Béc lé t×nh c¶m s©u nÆng cña t¸c giả đối với mái trường tuổi thơ. Gv: Khi chưa đi học, nhân vật “tôi" - So sánh lớp học với đình làng- nơi chỉ thấy ngôi trường Mĩ Lí cao ráo thờ cúng tế lễ, nơi thiêng liêng cất vµ s¹ch sÏ h¬n c¸c nhµ trong lµng. giÊu nh÷ng ®iÒu bÝ Èn. Nhưng lần này tới trường, cậu bé lại thấy Trường Mĩ Lí trông vừa xinh - Phép so sánh diễn tả cảm xúc xắn vừa oai nghiêm như cái đình nghiêm trang của tác giả về mái làng Hoà ấp khiến lòng tôi lo sợ vẩn trường, đề cao tri thức của con người v¬. Em hiÓu ý nghÜa cña h×nh ¶nh so trong líp häc... s¸nh trªn nh­ thÕ nµo ? Gv: Khi tả những học trò nhỏ tuổi - Họ như con chim non đứng bên bờ lần đầu đến trường, tác giả dùng hình tổ, nhìn quãng trời rộng muốn bay, ¶nh so s¸nh nµo ? nh­ng cßn ngËp ngõng e sî. Gv: Em đọc thấy những ý nghĩa nào - Miêu tả sinh động hình ảnh và tâm tõ h×nh ¶nh so s¸nh Êy ? trạng các em nhỏ lần đầu tới trường häc. - Đề cao sức hấp dẫn của nhà trường. - ThÓ hiÖn kh¸t väng bay bæng cña tác giả đối với trường học. Gv: Hình ảnh ông đốc được nhớ lại - Ông đọc danh sách học sinh. qua nh÷ng chi tiÕt nµo ? - Ông nói : Các em phải gắng học để thầy mẹ được vui lòng và để thầy dạy các em được sung sướng. - Nh×n chóng t«i víi cÆp m¾t hiÒn tõ và cảm động. - Tươi cười nhẫn nại chờ chúng tôi. Gv: Từ đó cho thấy tác giả nhớ tới => Quý trọng, tinh tưởng, biết ơn. ông đốc bằng tình cảm nào ? Gv: Em nghÜ g× vÒ tiÕng khãc cña - Khãc, mét phÇn v× lo sî (do ph¶i các cậu học trò khi sắp hàng để vào tách rời người thân để bước vào môi lớp trong đoạn: Các cậu lưng lẻo trường lạ), một phần vì sung sướng nhìn ra sân, ... trong đám học trò (lần đầu được tự mình học tập). mới, vài tiếng thút thít đang ngập - Đó là những giọt nước mắt báo hiệu sự trưởng thành. Những giọt ngõng trong cæ. nước mắt ngoan chứ không phải nước mắt vòi vĩnh như trước. Gv: H·y nhí vµ kÓ l¹i c¶m xóc cña chÝnh m×nh trong ngµy ®Çu tiªn ®i häc ? Giáo viên Trần Thị Xuân 5 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Giáo án Ngữ văn - Häc sinh tù béc lé. Gv: Em hiÓu g× vÒ nh©n vËt t«i ?. Hoạt động 2 Gọi Hs đọc đoạn cuối văn bản. Gv: Vì sao trong khi sắp hàng đợi vµo líp, nh©n vËt “t«i" l¹i c¶m thÊy trong thêi th¬ Êu t«i ch­a lÇn nµo thÊy xa mÑ t«i nh­ lÇn nµy ? Gv: Nh÷ng c¶m nhËn mµ nh©n vËt tôi nhận được khi bước vào lớp học lµ g× ?. Gv: Hãy lí giải những cảm giác đó cña nh©n vËt “t«i” ?. Gv: Những cảm giác đó cho thấy tình cảm nào của nhân vật tôi đối với líp häc cña m×nh ? Gv: §o¹n cuèi v¨n b¶n cã 2 chi tiÕt: - Một con chim liệng đến đứng trên bê cöa sæ... nh×n theo c¸nh chim. - Nh­ng tiÕng phÊn cña thÇy t«i... vµ lẩm nhẩm đánh vần đọc. Những chi tiết đó nói thêm điều gì về nh©n vËt t«i ? Hoạt động 3 Th¶o luËn nhãm: Gv: Trong sù ®an xen của các phương thức : tự sự, miêu tả, biểu cảm, theo phương thức nào trội lên để làm thành sức truyền c¶m nhÑ nhµng mµ thÊm thÝa cña. - Giàu cảm xúc với trường lớp, với người thân. - Có những dấu hiệu trưởng thành trong nhËn thøc vµ t×nh c¶m ngay tõ ngµy ®Çu tiªn ®i häc. c. C¶m nhËn vÒ nh©n vËt t«i trong líp häc - V× t«i b¾t ®Çu c¶m nhËn ®­îc sù độc lập của mình khi đi học. - Bước vào lớp học là bước vào thế giíi riªng cña m×nh, ph¶i tù lµm lÊy tÊt c¶, kh«ng cã mÑ bªn c¹nh nh­ ë nhµ, ... - Một mùi hương lạ xông lên. Trông hình gì treo trên tường, tôi cũng thấy l¹ vµ hay hay; nh×n bµn ghÕ chç t«i ngåi... l¹m nhËn lµ vËt riªng cña mình; nhìn người bạn... chưa hề quen biÕt nh­ng lßng vÉn thÊy sù xa l¹ chót nµo,... - C¶m gi¸c l¹ v× lÇn ®Çu ®­îc vµo líp học, một môi trường sạch sẽ, ngay ng¾n. - Kh«ng c¶m thÊy sù xa l¹ víi bµn ghÕ, b¹n bÌ, v× b¾t ®Çu ý thøc ®­îc những thứ đó sẽ gắn bó thân thiết với m×nh b©y giê vµ m·i m·i. => T×nh c¶m trong s¸ng thiÕt tha. - Mét chót buån khi tõ gi¶ tuæi th¬. - Bắt đầu trưởng thành trong nhận thøc vµ viÖc häc hµnh cña b¶n th©n. - Yªu thiªn nhiªn, yªu tuæi th¬, vµ yêu cả sự học hành để trưởng thành. 2. Ghi nhí - Nổi trội là phương thức biểu cảm. TruyÖn T«i ®i häc ghi l¹i nh÷ng c¶m gi¸c trong s¸ng n¶y në trong lßng t«i ngày đầu cắp sách tới trường.. Giáo viên Trần Thị Xuân 6 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Giáo án Ngữ văn - Điều đó khiến truyện gần với thơ, có sức truyền cảm đặc biệt nhẹ nhàng mà thÊm thÝa. Gv: Nh÷ng c¶m gi¸c n¶y në trong - T×nh yªu, niÒm tr©n träng s¸ch vë, lßng lµ nh÷ng c¶m gi¸c nµo ? b¹n bÌ, bµn ghÕ, líp häc, thÇy häc, gắn liền với mẹ và quê hương. Gv: Từ đó, em cảm nhận những điều => Giàu cảm xúc với tuổi thơ và mái trường quê hương. tốt đẹp nào từ nhân vật tôi ? Gv: T×nh c¶m nµo ®­îc kh¬i gîi vµ bồi đắp khi em đọc truyện Tôi đi häc? - Häc sinh tù béc lé. Th¶o luËn: Em häc tËp ®­îc g× tõ - Muèn kÓ chuyÖn hay, cÇn cã nhiÒu nghệ thuật kể chuyện của nhà văn kỷ niệm đẹp và giàu cảm xúc. Thanh TÞnh trong truyÖn ng¾n T«i ®i häc ? Gọi Hs đọc mục ghi nhớ Sgk. * Ghi nhí: (Sgk) truyÖn ng¾n T«i ®i häc ?. E. Cñng cè, dÆn dß * Cñng cè: - Cảm nhận của nhân vật tôi lúc ở sân trường? - C¶m nhËn cña nh©n vËt t«i trong líp häc? - ChÊt th¬ cña truyÖn ®­îc thÓ hiÖn tõ nh÷ng yÕu tè nµo? Cã thÓ gäi truyÖn ng¾n nµy lµ bµi th¬ b»ng v¨n xu«i ®­îc kh«ng? V× sao? - Gọi Hs đọc mục ghi nhớ (Sgk) * DÆn dß: - Häc bµi cò. - Viết bài văn ngắn ghi lại ấn tượng của em trong buổi đến trường khai gi¶ng lÇn ®Çu tiªn. - Soạn bài Trong lòng mẹ - Chú ý những từ tác giả để trong ngoặc kÐp.. Giáo viên Trần Thị Xuân 7 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Giáo án Ngữ văn Ngµy so¹n:......./......./.......... Ngµy d¹y:......./......./............ TuÇn 1 TiÕt 3. cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. A. mục tiêu cần đạt - Kiến thức : Hiểu rõ cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ và mối quan hệ về cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. - TÝch hîp : Víi v¨n ë v¨n b¶n T«i ®i häc, víi TËp lµm v¨n qua bµi TÝnh thống nhất về chủ đề của văn bản. - RÌn luyÖn kÜ n¨ng sö dông tõ trong mèi quan hÖ so s¸nh vÒ ph¹m vi nghÜa réng vµ nghÜa hÑp. b. phương pháp: - Quy n¹p - Bµi tËp nhanh. c. chuÈn bÞ - Thầy: Nghiên cứu bài. Soạn bài chu đáo. Bảng phụ. - Trò: Xem trước bài mới để dễ tiếp thu. d- tiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định tổ chức: II. KiÓm tra bµi cò: - Kiểm tra sự chuẩn bị đồ dùng học tập của học sinh. III. Bµi míi: 1. Đặt vấn đề: Giáo viên nhắc lại mối quan hệ đồng nghĩa và trái nghĩa của từ ngữ đã học ở lớp 7 và giới thiệu chủ để bài mới: về cấp độ khái qu¸t cña nghÜa tõ ng÷. 2. TriÓn khai bµi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung bµi gi¶ng I. ¤n tËp Hoạt động 1 Từ đồng nghĩa và từ trái nghĩa Gv: Tìm một số ví dụ về từ đồng - Từ đồng nghĩa : nghÜa vµ tõ tr¸i nghÜa ? + M¸y bay - tµu bay - phi c¬ + Nhà thương - bệnh viện + §Ìn biÓn - h¶i ®¨ng Hs t×m vÝ dô. - Tõ tr¸i nghÜa Gv nhËn xÐt- bæ sung. + Sèng - chÕt + Nãng - l¹nh + Tèt - xÊu Gv: Em có nhận xét gì về mối quan - Các từ có mối quan hệ bình đẳng về hÖ ng÷ nghÜa cña tõ trong hai nhãm ng÷ nghÜa, cô thÓ: trªn ? + Các từ đồng nghĩa trong nhóm cã thÓ thay thÕ cho nhau trong mét c©u v¨n cô thÓ. Giáo viên Trần Thị Xuân 8 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Giáo án Ngữ văn + C¸c tõ tr¸i nghÜa trong nhãm c¸ thể loại trừ nhau khi lựa chọn để đặt c©u. I. Tõ nghÜa réng vµ tõ nghÜa hÑp 1. VÝ dô:. Hoạt động 2 Quan sát sơ đồ dưới đây. §éng vËt. Thó. Chim. Voi, hươu,.... Tu hó, s¸o,.... Gv: Nghĩa của từ động vật rộng hơn hay hÑp h¬n nghÜa cña c¸c tõ thó, chim, c¸ ? V× sao ? Gv: NghÜa cña tõ thó, chim, c¸ réng h¬n hay hÑp h¬n nghÜa cña c¸c tõ hươu, voi, tu hú, sáo, cá rô, cá thu?. C¸ C¸ r«, c¸ thu,.... 2. NhËn xÐt: - Nghĩa của từ động vật rộng hơn nghÜa cña tõ thó, chim, c¸. => Phạm vi của từ động vật bao hàm nghÜa cña tõ thó, chim, c¸. - C¸c tõ thó, chim, c¸ cã ph¹m vi nghĩa rộng hơn các từ voi, hươu, tu hó, c¸ r«, c¸ thu. => Ph¹m vi cña c¸c thó, chim, c¸ bao hµm nghÜa cña c¸c tõ voi, hươu,... - C¸c tõ thó, chim, c¸ cã ph¹m nghÜa rộng hơn các từ voi, hươu, tu hú, sáo, c¸ r«, c¸ thu vµ cã nghÜa hÑp h¬n tõ động vật. - Thùc vËt > c©y, cá, hoa > c©y cam, c©y dõa, cá gÊu, cá gµ, cá mËt, hoa cóc, hoa lan, hoa huÖ, .... Gv: NghÜa cña c¸c tõ thó, chim, c¸ réng h¬n nghÜa cña nh÷ng tõ nµo, đồng thời hẹp hơn nghĩa của những tõ nµo ? Bµi tËp nhanh: Cho c¸c tõ : c©y, cá, hoa. T×m c¸c tõ cã ph¹m vi nghÜa hÑp h¬n c©y, cá, hoa vµ tõ cã nghÜa rộng hơn ba từ đó ? Giáo viên hướng dẫn học sinh tổng 3. Ghi nhớ: (Sgk) kết lại 3 điều kết luận đã được nêu ở phÇn ghi nhí. Hoạt động 3 III. LuyÖn tËp Bµi tËp 1: Hs tù lµm. Lµm theo mÉu. Bµi tËp 1: Hs tù lµm. Bµi tËp 2: a. Từ ngữ nghĩa rộng là chất đốt. b. Tõ ng÷ nghÜa réng lµ nghÖ thuËt. ? T×m tõ ng÷ cã nghÜa réng so víi c. Tõ ng÷ nghÜa réng lµ thøc ¨n. nghÜa cña c¸c tõ ng÷ ë mçi nhãm: d. Tõ ng÷ nghÜa réng lµ nh×n. e. Từ ngữ nghĩa rộng là đánh. Giáo viên Trần Thị Xuân 9 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Giáo án Ngữ văn Cho Hs th¶o luËn nhãm. ? T×m c¸c tõ ng÷ cã nghÜa bao hµm trong ph¹m vi nghÜa cña mçi tõ ng÷ sau: Hs: Tr×nh bµy. Gv: NhËn xÐt, bæ sung. Bài tập 4: Hướng dẫn học sinh tự làm. ? ChØ ra nh÷ng tõ ng÷ kh«ng thuéc ph¹m vi nghÜa cña mçi nhãm tõ ng÷ sau ®©y:. Bµi tËp 3: T×m tõ ng÷ cã nghÜa hÑp a. Từ xe cộ bao hàm các từ xe đạp, xe m¸y, xe h¬i... b. Tõ kim lo¹i bµo hµm c¸c tõ s¾t, nh«m, đồng... c. Tõ hoa qu¶ bao hµm c¸c tõ chanh, cam, chuèi... d. Tõ hä hµng bao hµm c¸c tõ hä néi, hä ngo¹i, chó, b¸c, c«, d×... e. Tõ mang bao hµm c¸c tõ x¸ch, mang, g¸nh... Bµi tËp 4: a. Thuèc lµo. b. Thñ quü. c. Bót ®iÖn. d. Hoa tai.. E. Cñng cè, dÆn dß * Cñng cè: - Mét tõ ng÷ ®­îc coi lµ nghÜa réng khi nµo? - Mét tõ ng÷ ®­îc coi lµ nghÜa réng khi nµo? - Häc sinh nh¾c l¹i phÇn ghi nhí SGK. * DÆn dß: - Häc bµi cò. - Lµm bµi tËp 5. - Xem trước bài Trường từ vựng.. Giáo viên Trần Thị Xuân 10 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Giáo án Ngữ văn Ngµy so¹n:......./......./.......... Ngµy d¹y:......./......./............ TuÇn 1 TiÕt 4. tính thống nhất về chủ đề của văn bản. A. mục tiêu cần đạt - Kiến thức : Nắm được tính thống nhất về chủ đề của văn bản trên cả hai phương diện hình thức và nội dung. - Tích hợp ở văn bản Tôi đi học, với Tiếng Việt qua bài Cấp độ khái qu¸t cña nghÜa tõ ng÷. - KÜ n¨ng : VËn dông ®­îc kiÕn thøc vµo viÖc x©y dùng c¸c v¨n b¶n nãi, viết đảm bảo tính thống nhất về chủ đề. B. Phương pháp: - §µm tho¹i - Th¶o luËn. c. chuÈn bÞ - Thầy: Nghiên cứu bài. Soạn bài chu đáo. - Trò: Xem trước bài mới. D. tiÕn tr×nh lªn líp I. ổn định tổ chức: II. Bµi cò: - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. III. Bµi míi: 1. Đặt vấn đề: Tính thống nhất về chủ đề của văn bản là một trong những đặc trưng quan trọng tạo nên văn bản, phân biệt văn bản với những câu hỗn độn, với những chuỗi bất thường về nghĩa. Đặc trưng này của văn bản liên hệ mật thiết với tính thống mạch lạc, tính liên kết. Vậy chủ đề của văn bản là gì? Những điều kiện nào để đảm bảo tính thống nhất chủ đề của văn bản? Bài học hôm nay sẽ giúp các em hiểu được điều đó. 2. TriÓn khai bµi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung bµi gi¶ng Hoạt động 1 I. Chủ đề của văn bản Gv yêu cầu h/s đọc thầm văn bản 1. Ví dụ: (Sgk) T«i ®i häc. Gv: V¨n b¶n miªu t¶ viÖc ®ang x¶y - V¨n b¶n T«i ®i häc (Thanh TÞnh): ra hay đã xảy ra ? miêu tả những việc đã xảy ra, đó là ghi l¹i nh÷ng c¶m xóc trong trÎo, c¶m gi¸c håi hép, bì ngì, nh÷ng kØ niÖm sâu sắc về buổi tựu trưởng đầu tiên cña t¸c gi¶. Gv: T¸c gi¶ viÕt v¨n b¶n nµy nh»m - §Ó ph¸t biÓu ý kiÕn vµ béc lé c¶m mục đích gì ? xóc cña m×nh vÒ mét kû niÖm s©u s¾c tõ thuë thiÕu thêi. Gv: Từ các nhận xét trên, em hãy - Chủ đề của văn bản là vấn đề chủ Giáo viên Trần Thị Xuân 11 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Giáo án Ngữ văn cho biết : Chủ đề của văn bản là gì? chốt, những ý kiến, những cảm xúc (Là vấn đề chủ yếu mà văn bản tập của tác giả được thể hiện một cách trung lµm râ). nhÊt qu¸n trong v¨n b¶n. Hoạt động 2 II. Tính thống nhất về chủ đề của v¨n b¶n Gv: Để tái hiện những kỷ niệm về - Nhan đề Tôi đi học có ý nghĩa rõ ngày đầu tiên đi học, tác giả đã đặt ràng, giúp ta hiểu ngay nội dung của nhan đề của văn bản và sử dụng từ văn bản là nói về chuyện đi học. ng÷, c©u v¨n nh­ thÕ nµo? Gv: H·y t×m nh÷ng tõ ng÷ chøng tá - C¸c tõ ng÷: ...nh÷ng kû niÖm m¬n tâm trạng đó in sâu trong lòng nhân man của buổi tựu trường, lần đầu tiên vật tôi suốt cuộc đời? đến trường, đi học, hai quyển vở mới... Gv: T×m c¸c tõ ng÷, c¸c chi tiÕt nªu - C¸c c©u: H«m nay, t«i ®i häc. H»ng bËt c¶m gi¸c míi l¹ xen lÉn bì ngì n¨m cø vµo cuèi thu, lßng t«i l¹i n¸o của nhân vật tôi khi cùng mẹ đi đến nức những kỷ niệm mơn man của buổi trường, khi cùng các bạn đi vào tựu trường. Tôi quên thế nào được líp? nh÷ng c¶m gi¸c trong s¸ng Êy. Hai quyển vở mới đang ở trên tay tôi đã b¾t ®Çu thÊy nÆng. T«i bÆm tay gh× chÆt nh­ng mét quyÓn vë còng xÖch ra chênh đầu chúi xuống đất. Gv: §Ó t« ®Ëm c¶m gi¸c trong s¸ng - Trªn ®­êng ®i häc: cña nh©n vËt t«i trong ngµy ®Çu tiªn + Con ®­êng quen ®i l¹i l¾m lÇn đi học, tác giả đã sử dụng các từ bỗng đổi khác mới mẻ. ng÷ vµ c¸c chi tiÕt nghÖ thuËt nµo? + Hành động lội qua sông thả diều ? Trªn ®­êng ®i häc? đã chuyển đổi thành đi học thật thiêng liªng, tù hµo. ? Trên sân trường? - Trên sân trường: + Ngôi trường cao ráo và sạch sẽ ? Trong líp häc? h¬n c¸c nhµ trong lµng khiÕn lßng t«i ®©m ra lo sî vÈn v¬. Gv dÉn d¾t häc sinh ®iÒu chØnh, bæ + C¶m gi¸c ngì ngµng, lóng tóng sung, rót ra nhËn xÐt. khi xếp hàng vào lớp: đứng nép bên người thân... - Trong líp häc: + C¶m gi¸c b©ng khu©ng khi xa mÑ: Trước đây có thể đi chơi cả ngày cũng kh«ng thÊy xa nhµ, xa mÑ chót nµo hết; giờ đây mới bước vào lớp đã thấy xa mÑ, nhí nhµ. Gv: Từ việc phân tích trên, hãy cho - Tính thống nhất về chủ đề của văn biết: Thế nào là tính thống nhất về bản là sự nhất quán về ý đồ, ý kiến, chủ đề của văn bản? c¶m xóc cña t¸c gi¶ ®­îc thÓ hiÖn trong v¨n b¶n. Giáo viên Trần Thị Xuân 12 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Giáo án Ngữ văn Gv: Làm thế nào để bảo đảm tính - Tính thống nhất này được thể hiện ở thống nhất đó? các phương diện: Hình thức: nhan đề cña v¨n b¶n. Néi dung: m¹ch l¹c (quan hÖ gi÷a c¸c phÇn cña v¨n b¶n), từ ngữ, chi tiết ( tập trung làm rõ ý đồ, Gv dÉn d¾t hs tr¶ lêi. ý kiÕn, c¶m xóc). + Đối tượng: xoay quanh nhân vật t«i. Gọi 2 Hs đọc lại mục ghi nhớ. * Ghi nhí: (Sgk) Hoạt động 3 III. LuyÖn tËp ? H·y cho biÕt Rõng cä quª t«i viÕt Bµi tËp 1: a. - Rừng cọ quê tôi có đối tượng xác về đối tượng nào và về vấn đề gì? định. ? Các đoạn văn đã trình bày đối - Tính thống nhất về chủ đề thể hiện ở tượng và vấn đề theo một thứ tự nhan đề văn bản, hệ thống từ ngữ chủ nµo? đề về rừng cọ, các ý của bài cũng xoay quanh đối tượng rừng cọ. ? Theo em, có thể thay đổi trật tự - Các ý của bài được phân tách rành s¾p xÕp nµy ®­îc kh«ng? V× sao? m¹ch vµ s¾p xÕp hîp lý. ? Nêu chủ đề của văn bản trên? b. V¨n b¶n tËp trung thÓ hiÖn sù g¾n bó và tình cảm yêu thương của người dân sông Thao với rừng cọ quê hương m×nh. Bµi tËp 2: Gv chia líp thµnh 4 nhãm. Nªn bá 2 c©u b vµ d. Nhãm 1, 2: Lµm bµi tËp 2. Bµi tËp 3: Nhãm 3, 4: Lµm bµi tËp 3. - Những ý lạc chủ đề: c, g. - Nhiều ý hợp với chủ đề nhưng do cách diễn đạt chưa tốt nên thiếu sự tập Hs: Tr×nh bµy. NhËn xÐt. trung vào chủ đề: b, e. Gv: NhËn xÐt, bæ sung. ViÕt l¹i c©u b: Con ®­êng quen thuéc mọi ngày dường như bỗng trở nên mới l¹. e. cñng cè, dÆn dß * Cñng cè: - Chủ đề của văn bản là gì? - Thế nào là tính thống nhất về chủ đề của văn bản? - Làm thế nào để đảm bảo tính thống nhất đó? - Gọi học sinh đọc lại ghi nhớ. * DÆn dß: - Häc bµi cò. - Lµm bµi tËp 1. - Xem trước bài Bố cục của văn bản. Giáo viên Trần Thị Xuân 13 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Giáo án Ngữ văn Ngµy so¹n:......./......./.......... Ngµy d¹y:......./......./............ TuÇn 2 TiÕt 5. trong lßng mÑ (TrÝch Nh÷ng ngµy th¬ Êu) (Nguyªn Hång). A. mục tiêu cần đạt Gióp häc sinh c¶m nhËn: - Nçi ®au bÞ h¾t hñi cña bÐ Hång trong c¶nh ngé må c«i cha, t×nh yªu thương mãnh liệt của bé Hồng dành cho người mẹ đáng thương của mình. - Tình mẫu tử thiêng liêng cao đẹp. - Tích hợp phần Tiếng Việt ở bài Trường từ vựng, với phần Tập làm văn ë bµi Bè côc v¨n b¶n. - Rèn luyện kĩ năng phân tích nhân vật, khái quát đặc điểm, tính cách qua lêi nãi, t©m tr¹ng, ph©n tÝch c¸ch kÓ chuyÖn nhuÇn nhuyÔn víi t¶ t©m tr¹ng, c¶m xóc b»ng lêi v¨n thèng thiÕt. - Giáo dục học sinh biết yêu thương, kính trọng cha mẹ. b. Phương pháp: Đàm thoại. Thảo luận. c. chuÈn bÞ - Thầy: Nghiên cứ bài. Soạn bài chu đáo. - Trß: Häc bµi cò. So¹n bµi theo c©u hái gîi ý ë Sgk. D. tiÕn tr×nh lªn líp I. ổn định tổ chức: II. KiÓm tra bµi cò: - Nhận xét về đặc sắc nghệ thuật của truyện ngắn Tôi đi học. Sức cuèn hót cña t¸c phÈm, theo em ®­îc t¹o nªn tõ ®©u? III. Bµi míi: 1. Đặt vấn đề: Ai chưa từng xa mẹ một ngày, ai chưa từng chịu cảnh mồ côi cha, chỉ còn mẹ mà mẹ cũng phải xa con thì không dễ dàng đồng cảm sâu xa với tình cảnh đáng thương và tâm hồn nồng nàn, tình cảm mãnh liệt của chú bé Hồng đối với người mẹ khốn khó của mình. Đoạn trích Trong lòng mẹ đã kể lại, nhớ lại những rung động cực điểm của một linh hồn trẻ dại mµ thÊm ®Ém t×nh yªu - t×nh yªu MÑ. 2. Tiến trình hoạt động: Hoạt động của thầy và trò Néi dung bµi gi¶ng Hoạt động 1 I. T×m hiÓu chung 1. T¸c gi¶, t¸c phÈm. a. T¸c gi¶: - Nguyªn Hång (1918-1982). Quª ë thµnh phè Nam §Þnh. b. T¸c phÈm: - Nh÷ng ngµy th¬ Êu lµ tËp håi kÝ kÓ Giáo viên Trần Thị Xuân 14 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Giáo án Ngữ văn về tuổi thơ nhiều cay đắng, ít niềm vui cña t¸c gi¶. - Tác phẩm gồm 9 chương, đoạn trích Học sinh đọc phần chú thích và tóm Trong lòng mẹ là chương IV của tác t¾t ®­îc tiÓu sö cña Nguyªn Hång. phÈm. 2. §äc, t×m hiÓu chó thÝch a. §äc: §äc chËm, t×nh c¶m; chó ý c¸c tõ ng÷, h×nh ¶nh thÓ hiÖn c¶m xóc thay đổi nhân vật. Gv đọc mẫu, gọi hs đọc, nhận xét. 2. T×m hiÓu chó thÝch: Gv cïng Hs gi¶i thÝch tõ khã. 3. ThÓ lo¹i: - Tự truyện. Phương thức tự sự, miêu t¶, biÓu c¶m. Gv: Gi¶i thÝch thÕ nµo lµ håi ký. - Hồi kí là một thể của kí, ở đó người viÕt kÓ l¹i nh÷ng chuyÖn, nh÷ng ®iÒu chính mình đã trải qua, đã chứng kiến. 4. Bè côc: Gv: §o¹n trÝch Trong lßng mÑ cã - 2 ®o¹n: thÓ chia lµm mÊy phÇn? Néi dung + Đoạn 1: Từ đầu -> người ta hỏi chÝnh cña mçi phÇn? đến chứ. Hs nªu c¸ch chia. => Cuộc đối thoại giữa người cô cay Gv thèng nhÊt c¸ch chia bè côc. độc và chú bé; ý nghĩ, cảm xúc của chú về người mẹ bất hạnh. + §o¹n 2: PhÇn cßn l¹i. => Cuéc gÆp l¹i bÊt ngê víi mÑ vµ cảm giác vui sướng cực điểm của chú bÐ Hång. Gv: Những đồng cảm sâu sắc của em ®­îc gîi lªn tõ sù viÖc nµo? - Häc sinh tù béc lé. Hoạt động 2 II. T×m hiÓu v¨n b¶n 1. Ph©n tÝch: a. Nçi ®au cña bÐ Hång Gv: C¶nh ngé cña bÐ Hång cã g× - Må c«i cha, mÑ do nghÌo tóng ph¶i đặc biệt? tha hương cầu thực. Hai anh em Hồng phải sống nhờ nhà người cô ruột, không được yêu thương còn bị hắt hủi. Gv: Cảnh ngộ ấy tạo nên thân phận - Cô độc, đau khổ, luôn khát khao tình bÐ Hång nh­ thÕ nµo? thương của mẹ. Gv: Nh©n vËt c« t«i cã quan hÖ nh­ - Quan hÖ ruét thÞt (lµ c« ruét cña bÐ Hång) thÕ nµo víi bÐ Hång? Gv: Nhân vật người cô hiện lên qua - Cô tôi gọi tôi đến bên cười hỏi: Giáo viên Trần Thị Xuân 15 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Giáo án Ngữ văn c¸c chi tiÕt, lêi nãi ®iÓn h×nh. H·y liÖt kª nh÷ng chi tiÕt nµy? Em cã nhận xét gì về người cô qua mỗi chi tiết đó?. ? Bµ ta muèn g× khi nãi r»ng mÑ chó ®ang ph¸t tµi vµ nhÊt lµ cè ý ph¸t ©m hai tiÕng em bÐ ng©n dµi thËt ngät? Gv: V× sao bÐ Hång c¶m nhËn trong lời nói đó những ý nghĩa cay độc, nh÷ng r¾p t©m tanh bÈn...? ? Vì sao những lời lẽ của bà cô đã khiến chú bé thắt lại, nước mắt rßng rßng?. ? Qua cuộc đối thoại, em thấy nhân vật bà cô là người như thế nào?. Hång! Mµy cã muèn vµo Thanh Ho¸ ch¬i víi mÑ mµy kh«ng? - ý nghĩa cay độc trong giọng nói và trên nét mặt khi cười rất kịch. -> Cười hỏi chứ không phải lo lắng hái, nghiªm nghÞ hái, l¹i cµng kh«ng ph¶i ©u yÕm hái. Vẻ mặt tươi cười, giọng nói ngọt ngào, cử chỉ thân mật của người cô -> rÊt kÞch. - Sao l¹i kh«ng vµo? Mî mµy ph¸t tµi lắm, có như dạo trước đâu! - Mµy d¹i qu¸, cø vµo ®i, tao ch¹y cho tiÒn tµu. Vµo mµ b¾t mî mµy may v¸, s¾m söa cho vµ th¨m em bÐ chø. -> Muốn kéo đứa cháu đáng thương vào một trò chơi độc ác đã dàn tính s½n. -> Ch©m chäc, nhôc m¹. - Vì trong những lời nói của người cô chứa đựng sự giả dối, mỉa mai, hắt hủi, thậm chí độc ác dành cho người mẹ đáng thương của bé Hồng. -> Đối lập với tâm trạng đau đớn, xót xa như gai cào, muối xát của đứa cháu là sự vô tâm, sắc lạnh đến ghê rợn của người cô. - Hạ giọng tỏ sự ngậm ngùi thương xót người đã mất. -> Sù gi¶ dèi, th©m hiÓm mµ tr¬ trÏn đã phơi bày toàn bộ. => - HÑp hßi, tµn nhÉn. - §éc ¸c, l¹nh lïng, tµn nhÉn, th©m hiÓm, mét h×nh ¶nh mang ý nghÜa tè cáo hạng người sống tàn nhẫn, khô hÐo c¶ t×nh m¸u mñ ruét rµ trong c¸i x· héi thùc d©n n÷a phong kiÕn lóc bÊy giê.. Gv: Trong những lời lẽ của người cô, lời lẽ nào cay độc nhất? Vì sao? - Häc sinh tù béc lé. Gv: Hãy tìm những chi tiết bộc lộ - Nhận ra những ý nghĩa cay độc cảm nghĩ của bé Hồng đối với trong giọng nói và trên nét mặt khi người cô? cười rất kịch của cô. Giáo viên Trần Thị Xuân 16 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Giáo án Ngữ văn. GV dÉn d¾t Hs t×m nh÷ng chi tiÕt tiªu biÓu. Gv: ở đây phương thức biểu đạt nµo ®­îc sö dông? T¸c dông cña phương thức biểu đạt này? Gv: Cã thÓ hiÓu g× vÒ bÐ Hång tõ trạng thái tâm hồn đó của em? Gv: Cảm xúc của em khi đọc những tâm sự đó của bé Hồng? - Häc sinh tù béc lé. Gv: Khi kể về cuộc đối thoại của người cô với bé Hồng, tác giả đã sử dụng nghệ thuật tương phản. Hãy chỉ ra phép tương phản đó? Gv: NhËn xÐt vÒ ý nghÜa cña phÐp tương phản đó?. - Nhắc đến mẹ tôi, cô tôi chỉ có ý gieo rắc vào đầu óc tôi những hoài nghi để t«i khinh miÖt vµ ruång rÉy mÑ t«i. - Hai tiÕng "em bÐ" mµ c« t«i ng©n dµi, thËt ngät... nh­ ý muèn c« t«i. - Gi¸ nh÷ng cæ tôc... cho k× n¸t vôn míi th«i. => Phương thức biểu cảm => Bộc lộ trùc tiÕp vµ gîi c¶m tr¹ng th¸i t©m hồn đau đớn của bé Hồng. - Cô độc, bị hắt hủi. - T©m hån vÉn trong s¸ng, trµn ngËp tình thương yêu đối với mẹ. - Căm hờn cái xấu xa, độc ác.. - Đặt hai tính cách trái ngược nhau: Tính cách tàn nhẫn của người cô > < TÝnh c¸ch trong s¸ng, giµu t×nh yªu thương của bé Hồng. - Lµm bËt lªn tÝnh c¸ch tµn nhÉn cña người cô. - Khẳng định tình mẫu tử trong sáng, cao c¶ cña bÐ Hång.. E. Cñng cè, dÆn dß * Cñng cè: - Vì sao những lí lẽ của người cô đã khiến lòng chú bé Hồng thắt lại, nước mắt ròng ròng? - Gv hÖ thèng toµn bé kiÕn thøc bµi häc. * DÆn dß: - Häc bµi: Nçi ®au cña chó bÐ Hång. - Soạn bài tiết 2 của bài Trong lòng mẹ. Xem trước bài tập.. Giáo viên Trần Thị Xuân 17 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Giáo án Ngữ văn Ngµy so¹n:......./......./.......... Ngµy d¹y:......./......./............ TuÇn 2 TiÕt 6. trong lßng mÑ (TrÝch Nh÷ng ngµy th¬ Êu) (Nguyªn Hång) (TiÕp theo). A. mục tiêu cần đạt Gióp häc sinh c¶m nhËn: - Nçi ®au bÞ h¾t hñi cña bÐ Hång trong c¶nh ngé må c«i cha, t×nh yªu thương mãnh liệt của bé Hồng dành cho người mẹ đáng thương của mình. - Tình mẫu tử thiêng liêng cao đẹp. - Tích hợp phần Tiếng Việt ở bài Trường từ vựng, với phần Tập làm văn ë bµi Bè côc v¨n b¶n. - Rèn luyện kĩ năng phân tích nhân vật, khái quát đặc điểm, tính cách qua lêi nãi, t©m tr¹ng, ph©n tÝch c¸ch kÓ chuyÖn nhuÇn nhuyÔn víi t¶ t©m tr¹ng, c¶m xóc b»ng lêi v¨n thèng thiÕt. - Giáo dục học sinh biết yêu thương, kính trọng cha mẹ. b. Phương pháp: Đàm thoại. Thảo luận. c. chuÈn bÞ - Thầy: Nghiên cứ bài. Soạn bài chu đáo. - Trß: Häc bµi cò. So¹n bµi theo c©u hái gîi ý ë Sgk. D. tiÕn tr×nh lªn líp I. ổn định tổ chức: II. KiÓm tra bµi cò: - Nçi ®au cña chó bÐ Hång ®­îc thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo? III. Bµi míi: 1. Đặt vấn đề: Càng nhận ra sự thâm độc của người cô, chú bé Hồng càng đau đớn, uất hận, càng trào lên cảm xúc yêu thương mãnh liệt đối với người mẹ bất hạnh của mình. Vậy, cảm giác sung sướng cực điểm của chú bÐ Hång khi ®­îc ë trong lßng mÑ ®­îc kh¾c ho¹ nh­ thÕ nµo? Bµi häc h«m nay sẽ giúp các hiểu điều đó. 2. TriÓn khai bµi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung bµi gi¶ng Hoạt động 1 I. Bé Hồng yêu thương mẹ * Nh÷ng ý nghÜ, c¶m xóc cña chó bÐ Hs: Th¶o luËn nhãm. khi trả lời người cô. - Cúi đầu không đáp đến cũng cười ? Tình yêu thương mãnh liệt của chú và đáp lại cô tôi bé Hồng đối với người mẹ bất hạnh -> Một phản ứng thông minh xuất ®­îc thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo? ph¸t tõ sù nh¹y c¶m vµ lßng tin yªu mÑ cña chó bÐ. - Nước mắt tôi ròng ròng rớt xuống hai bên mép rồi chan hoà đầm đìa ở Giáo viên Trần Thị Xuân 18 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Giáo án Ngữ văn. Hs: Tr×nh bµy. Hs: NhËn xÐt, bæ sung. Gv: NhËn xÐt, kÕt luËn.. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ chó bÐ Hång?. Gv: Hình ảnh người mẹ của bé Hồng hiÖn lªn qua nh÷ng chi tiÕt nµo?. Gv: Nhân vật người mẹ được kể qua c¸i nh×n vµ c¶m xóc trµn ngËp yªu thương của người con. Điều đó có t¸c dông g×? Gv: Qua đó, chú bé Hồng đã có một người mẹ như thế nào? Gv: Trong phÇn v¨n b¶n nµy, t×nh yêu thương mẹ của bé Hồng được trùc tiÕp béc lé. §©u lµ biÓu hiÖn cô thể của tình yêu thương đó? ( Tiếng gọi, hành động, cảm xúc) Gv: Theo em, biÓu hiÖn nµo thÊm thÝa nhÊt t×nh mÉu tö ë bÐ Hång? (Hoặc ? Cảm giác sung sướng cực ®iÓm cña chó bÐ khi gÆp l¹i vµ n»m trong lòng người mẹ mà chú mong. cằm và ở cổ, cười dài trong tiếng khãc. -> Sự kìm nén nỗi đau xót, tức tưởi đang dâng lên trong lòng. -> Thương mẹ, thương mình, căm tức những cổ tục phong kiến đã đày đoạ mẹ. - C« t«i ch­a nãi døt c©u, cæ häng tôi đã nghẹn ứ khóc không ra tiếng... mµ nghiÕn cho k× n¸t vôn míi th«i. -> Lßng c¨m tøc tét cïng (lêi v¨n dồi dập với các hình ảnh, các động từ m¹nh mÏ). => Hång lµ chó bÐ võa yÕu ít nh­ng đồng thời rất kiên cường khi đối mặt víi bµ c« th©m hiÓm bëi chó biÕt cảm thông và yêu thương mẹ sâu sắc. * Cảm giác sung sướng cực điểm khi ®­îc ë trong lßng mÑ. - MÑ t«i vÒ mét m×nh ®em rÊt nhiÒu quµ cho t«i vµ em QuÕ t«i. - MÑ t«i cÇm nãn vÉy t«i... võa kÐo tay t«i, xoa ®Çu t«i..., lÊy v¹t ¸o n©u thấm nước mắt cho tôi. - MÑ kh«ng cßn cßm câi x¸c x¬... Gương mặt mẹ tôi vẫn tươi sáng... lúc đó thơm tho lạ thường. - Hình ảnh người mẹ hiện lên cụ thể, sinh động, gần gũi, hoàn hảo. - Bộc lộ tình con yêu thương quí träng mÑ. - Người mẹ yêu con, đẹp đẽ, can đảm, kiêu hãnh vượt lên mọi lời mỉa mai cay độc của người cô. - TiÕng gäi: Mî ¬i! Mî ¬i! Mî ¬i!... - Hành động: Tôi thở hồng hộc, trán ®Ém må h«i... man m¬n kh¾p da thÞt. - C¶m xóc: Ph¶i bÐ l¹i vµ l¨n vµo lòng người mẹ... có một êm dịu vô cïng. - Oµ lªn khãc råi cø thÕ nøc në khãc. -> Dỗi hờn mà hạnh phúc, tức tưởi mµ m·n nguyÖn.. Giáo viên Trần Thị Xuân 19 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Giáo án Ngữ văn chê mâi m¾t?). Gv: Chó bÐ Hång bång bÒnh tr«i trong cảm giác sung sướng, rạo rực, kh«ng m¶y may nghÜ ngîi g×. Nh÷ng lời cay độc của người cô, những tủi cùc võa qua bÞ ch×m ®i gi÷a dßng c¶m xóc miªn man Êy.. - "Và cái lần đó... giữa sa mạc" -> So sánh đặc sắc -> Niềm khát khao mẹ đến cháy bổng. -> Xúc động cực độ, sung sướng, hạnh phúc đến tột đỉnh. -> Lµ h×nh ¶nh vÒ mét thÕ giíi ®ang bõng në, håi sinh, mét thÕ giíi dÞu dµng kû niÖm vµ ¨m ¾p t×nh mÉu tö... -> C¶m nhËn sù ªm dÞu v« cïng cña t×nh mÑ => Lµ bµi ca ch©n thµnh vµ cảm động về tình mẫu tử thiêng liêng, tuyệt đẹp và bất diệt.. - Häc sinh tù béc lé. Gv: Nhận xét về phương thức biểu - Biểu cảm trực tiếp. đạt đoạn văn trên và tác dụng của -> Tác dụng: Thể hiện xúc động của lòng người, khơi gợi xúc cảm của phương thức biểu đạt đó? người đọc. Gv: C¶m nghÜ cña em vÒ nh©n vËt bÐ => - Néi t©m s©u s¾c. Hång tõ nh÷ng biÓu hiÖn t×nh c¶m - Yªu mÑ m·nh liÖt. - Khao khát yêu thương. đó? Hoạt động 2 2. Ghi nhí Thảo luận nhóm: Em đọc được - Đó là một thân phận đau khổ Trong lòng mẹ một con người như nhưng có tình yêu thương và lòng tin bÒn bØ, m·nh liÖt dµnh cho mÑ. thÕ nµo (qua h×nh ¶nh bÐ Hång)? - Đó là một đứa trẻ tủi cực, cô đơn Hs: Tr×nh bµy. luôn khát khao được yêu thương, bởi Gv: NhËn xÐt, bæ sung. tấm lòng người mẹ. Gv: Nh©n vËt bÐ Hång ë Trong lßng Nh©n vËt bÐ Hång ë Trong lßng mÑ mẹ có thể gợi cho người đọc nhiều có thể gợi cho người đọc nhiều suy tư về số phận của con người. suy tư về số phận của con người. - Đó là một nạn nhân đáng thương - Đó là một nạn nhân đáng thương của nghèo đói và cổ tục hẹp hòi. của nghèo đói và cổ tục hẹp hòi. - §ã lµ mét sè phËn ®au khæ vµ bÊt - §ã lµ mét sè phËn ®au khæ vµ bÊt h¹nh. h¹nh. - §ã lµ sè phËn ®au khæ nh­ng - §ã lµ sè phËn ®au khæ nh­ng kh«ng hoµn toµn bÊt h¹nh. kh«ng hoµn toµn bÊt h¹nh. - Đó là một đứa trẻ biết vượt lên tủi - Đó là một đứa trẻ biết vượt lên tủi cùc, ®au khæ bëi t×nh yªu trong s¸ng cùc, ®au khæ bëi t×nh yªu trong s¸ng dµnh cho mÑ. dµnh cho mÑ. Em c¶m nhËn theo ý nghÜa nµo? - Häc sinh tù béc lé. - Gv dÉn d¾t ®iÒu chØnh, bæ sung vµ rót ra nhËn xÐt. Gv: Có thể đọc thấy từ văn bản Giáo viên Trần Thị Xuân 20 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>