Tải bản đầy đủ (.pdf) (20 trang)

Giáo án Ngữ văn 8 - Tiết 1 đến 27 - Trường THCS Vĩnh Chấp

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (378.84 KB, 20 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n: Ng÷ V¨n 8 TuÇn 1: TiÕt 1:. Bµi 1 T«i ®i häc.. -Thanh TÞnh-. Ngµy so¹n :....../....../ 2010………… Ngµy d¹y:......../......./ 2010……… A. Môc tiªu: Gióp HS I. ChuÈn: 1. KiÕn thøc: - Cảm nhận được tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật tôi buổi tựa trường đầu tiên trong đời. - N¾m ®­îc cèt truyÖn, nh©n vËt, sù kiÖn trong ®o¹n trÝch t«i ®i häc. 2. Kü n¨ng: - §äc - hiÓu ®­îc ®o¹n trÝch tù sù cã yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m. 3. Thái độ: - Giáo dục học sinh tình cảm yêu quí bạn bè, mái trường, liên tưởng đến những kỉ niệm tựu trường của bản thân. II. N©ng cao vµ më réng: Tìm những bài viết về ngày khai trường. So sánh với tác phẩm Cổng trường mở ra của Lí Lan đểyìm ra những nét giống và khác nhau giữa hai văn bản. B.Phương pháp: Phân tích, nêu và giải quyết vấn đề, vấn đáp. C.ChuÈn bÞ: - GV: Soạn bài, sưu tầm các tranh ảnh về ngày khai trường. Hướng dẫn học sinh tìm hiểu văn bản. - HS: §äc, chuÈn bÞ bµi theo c©u hái gîi ý ë s¸ch gi¸o khoa. D. TiÕn tr×nh: 1. ổn định lớp. 2. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Néi dung Hoạt động1: Hướng dẫn HS tìm hiểu I. T×m hiÓu chung. chung. 1. T¸c gi¶. Gọi HS đọc chú thích * sgk/8 -Thanh TÞnh (1911-1988),quª ë HuÕ. 1. Nªu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm. -Làn có sáng tác từ trước CM Tháng T¸m ë c¸c thÓ lo¹i th¬, truyÖn. - Văn ông sáng tác nên vẻ đẹp đằm th¾m, t×nh c¶m ªm dÞu, trong trÎo. 2. Em cã nhËn xÐt g× vÒ tr×nh tù sù viÖc 2. T¸c phÈm. trong ®o¹n trÝch? -In trong tËp “Quª mÑ”(1941). C©u hái gîi ý: - V¨n kÓ vÒ nh÷ng sù viÖc g×?(-Lµ truyÖn - Tr×nh tù sù viÖc trong ®o¹n trÝch: tõ thêi Trường THCS Vĩnh Chấp. GV: NguyÔn ThÞ Lµnh Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ V¨n 8 kh«ng chøa nhiÒu sù kiÖn, nh©n vËt,nh÷ng nh©n vËt…) - Nh÷ng kØ niÖm ®­îc kÓ theo tr×nh tù nào?(Bố cục theo dòng hồi tưởngcủa nhân vËt t«i.) GV hướng dẫn HS đọc: - Giọng đọc biểu cảm. - GV đọc mẫu 1 đoạn,gọi HS đọc tiếp. 3.T×m bè côc cña bµi v¨n. (gợi ý:Kể theo dòng hồi tưởng Cã thÓ chia 3 ®o¹n,hoÆc 5 ®o¹n).. Hoạt động 2:Hướng dẫn HS phân tích. 1. Nỗi nhớ buổi tựu trường đầu tiên của t¸c gi¶ ®­îc kh¬i nguån tõ nh÷ng sù viÖc nµo?V× sao? (gîi ý:- Thêi ®iÓm cuèi thu…-> Sù liªn tưởng tương đồng,tự nhiên giữa hiện tại và qu¸ khø cña b¶n th©n - Mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ). 2. T©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i khi nhí l¹i nh÷ng kû niÖm cò nh­ thÕ nµo? Ph©n tÝch gi¸ trÞ biÓu c¶m cña 4 tõ l¸y diÔn t¶ c¶m xóc Êy. (gîi ý: n¸o nøc,m¬n man,t­ng bõng,rén r·; §ã lµ nh÷ng c¶m gi¸c trong s¸ng n¶y në trong lßng…) 3. T×m nh÷ng h×nh ¶nh,chi tiÕt chøng tá t©m tr¹ng håi hép,c¶m g¸ic ngì ngµng cña nh©n vËt t«i khi cïng mÑ ®i trªn con đường tới trường.. gian và không khí ngày tựu trường ở thời điểm hiện tại, nhân vật tôi hồi tưởng về kỉ niÖm ngµy ®Çu tiªn ®i häc.. 3. §äc, t×m hiÓu chó thÝch. 4. Bè côc. Cã thÓ chia lµm 3 ®o¹n. - §o¹n 1:Tõ ®Çu...t­ng bõng rén r·. ->Kh¬I nguån kØ niÖm. - Đoạn 2:Tiếp đó..trên ngọn núi. ->T©m tr¹ng vµ c¶m gi¸c cña nh©n vËt t«i trên con đường tới trường. - Đoạn 3:Tiếp đó...hết. -> T©m tr¹ng vµ c¶m gi¸c cña nh©n vËt t«i trong ngày tựu trường đầu tiên. II.Ph©n tÝch. 1.Kh¬i nguån kØ niÖm. - Thời điểm: cuối thu (đầu tháng chín)thời điểm khai trường. +L¸ rông nhiÒu,m©y bµng b¹c… +Mấy em nhỏ rụt rè cùng mẹ đến trường. ->T©m tr¹ng n¸o nøc,m¬n man ,t­ng bõng rén r·-> rót ng¾n kho¶ng c¸ch gi÷a qu¸ khø vµ hiÖn t¹i.. 2. Những hồi tưởng của nhân vật tôi a.T©m tr¹ng vµ c¶m nhËn cña nh©n vËt tôi trên đường tới trường. - Con đường, cảnh vật:vốn quen thuộc>tự nhiên thấy lạ, cảm thấy có sự thay đổi lín trong lßng. - Cảm thấy trang trọng và đứng đắn với Trường THCS Vĩnh Chấp. GV: NguyÔn ThÞ Lµnh Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ V¨n 8 (gîi ý:-Con ®­êng,c¶nh vËt…thÊy l¹. -Cảm thấy trang trọng,đứng đắn…). bé quÇn ¸o vµ mÊy quyÓn vë trªn tay>cÈn thËn, n©ng niu,lóng tóng,muèn thö sức,muốn khẳng định mình->ngộ nghĩnh, ngây thơ,đáng yêu.. E. Tæng kÕt - Rót kinh nghiÖm : - Cñng cèphÇn kiÕn thøc, kÜ n¨ng : + Tâm trạng của nhân vật tôi được diễn tả như thế nào mỗi khi ngày tựu trường đến? + Viết một đoạn văn ngắn ghi lại ấn tượng của em trong buổi khai giảng đầu tiên. - Hướng dẫn về nhà. + §äc l¹i v¨n b¶n. +ChuÈn bÞ cho tiÕt sau : T«i ®i häc(t2) . Tìm hiểu diễn biến tâm trạng và cảm giác của nhân vật tôi: Lúc ở sân trường; trong lớp học; thái độ và cử chỉ của người lớn; nghệ thuật sử dụng trong văn bản. - §¸nh gi¸ chung vÒ buæi häc : ...................................................................................................................................................................... * Rót kinh nghiÖm bµi d¹y: ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... Trường THCS Vĩnh Chấp. GV: NguyÔn ThÞ Lµnh Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ V¨n 8 TiÕt 2:. T«i ®i häc.. -Thanh TÞnh-. Ngµy so¹n :....../....../ 2010………… Ngµy d¹y:......../......./ 2010 A. Môc tiªu: Gióp HS. I. ChuÈn: 1. KiÕn thøc: - Cảm nhận được tình cảm tha thiết của nhân vật tôi đối với tuổi thơ bạn bè,và mái trường quê hương thân yêu. - Nghệ thuật miêu tả tâm lí trẻ nhỏ ở tuổi đến trường trong một văn bản tự sự qua ngòi bót cña Thanh TÞnh. 2. KÜ n¨ng: - Tr×nh bµy nh÷ng suy nghÜ, t×nh c¶m vÒ mét sù viÖc trong cuéc sèng cña b¶n th©n. 3. Thái độ: - Gi¸o dôc quÝ träng nh÷ng kØ niÖm trong s¸ng cña tuæi häc trß vÒ thÇy c«, b¹n bÌ, m¸i trường quê hương. II. N©ng cao vµ më réng: Viết được đoạn văn trình bày suy nghĩ về ngày khai trường. B. ChuÈn bÞ : - GV: soạn bài,sưu tầm tranh ảnh về ngày khai trường. - HS: Đọc,chuẩn bị bài theo hướng dẫn. C. Phương pháp: Ph©n tÝch, gîi më, gi¶ng b×nh. D.TiÕn tr×nh: 1. ổn định. 2.Bài cũ. ? Nỗi nhớ buổi tựu trường của tác giả được khơi nguồn từ đâu? 3.Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Néi dung Hoạt động 1: Nhắc lại kiến thức đã học I.T×m hiÓu chung. Hoạt động 2:Hướng dẫn học sinh phân II.Phân tích. tÝch. 1. Kh¬i nguån kû niÖm. 2. Những hồi tưởng của nhân vật tôi a.Trên đường tới trường. b.Trên sân trường. 1. Tìm những chi tết, hình ảnh thể hiện - Sân trường: những cảm nhận của nhân vật tôi khi cùng + dày đặc cả người. mẹ ở trên sân trường.Tâm trạng của nhân + mọi người: quần áo sạch sẽ, sáng sủa, vËt t«i diÔn biÕn nh­ thÕ nµo? tinh tươm. C©u hái gîi ý: + ngôi trường: xinh xắn, oai nghiêm - Cảnh trước sân trường Mĩ Lí có gì nỗi -> Tâm trạng: lo sợ vẫn vơ. bËt? - Cảnh tượng được nhớ lại có ý nghĩa gì?(không khí ngày khai trường,tinh thần hiÕu häc cña nh©n d©n ta). Trường THCS Vĩnh Chấp. GV: NguyÔn ThÞ Lµnh Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ V¨n 8 2. Em cã nhËn xÐt g× vÒ kh«ng khÝ chung của ngày khai trường? 3. Tâm trạng, cảm xúc, ấn tượng của nhân vật tôi về thầy giáo, bạn bè và mọi người xung quanh trong buổi tựu trường như thế nµo? H·y t×m nh÷ng chi tiÕt thÓ hiÖn ®iÒu đó?. 4. Qua những cử chỉ, hình ảnh đó muốn nãi lªn ®iÒu g×? 5.T©m tr¹ng vµ c¶m gi¸c cña nh©n vËt t«i khi ngồi trong lớp học đón nhận giờ học ®Çu tiªn nh­ thÕ nµo? 6.ë v¨n b¶n nµy t¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g×?T¸c dông cña biªn pháp nghệ thuật đó. 7. Søc cuèn hót cña t¸c phÈm nµy,theo em,®­îc t¹o nªn tõ ®©u? - Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch kÕt thóc c©u chuyÖn? (Gîi ý: KÕt thóc tù nhiªn,bÊt ngê.Dßng ch÷ T«i ®i häcvõa khÐp l¹i bµi v¨n më ra mét thÕ giíi míi,mét bÇu trêi míi…). Hoạt đông 3: Hướng dẫn luyện tập. => Kh«ng khÝ n¸o nøc vui vÎ nh­ng còng rÊt trang träng. - B¹n bÌ: + mÊy cËu häc trß míi: bì ngâ, chØ d¸m nh×n mét nöa, ngËp ngõng e sî. + Khi s¾p rêi tay mÑ:ch¬ v¬,vông vÒ,lóng tóng,toµn th©n cø run,cø dÒnh dµng. + Nghe đọc danh sách :hồi hộp chờ nghe tªn m×nh->bËt khãc. - Thầy giáo: bao dung, độ lượng, hiền từ, vui vÎ - Phô huynh: + Chuẩn bị chu đáo cho con. + Tr©n träng tham dù buæi lÔ quan träng nµy. + Håi hép, lo l¾ng. => Gia đình nhà trường là môi trường giáo dục ấm áp, là nguồn nuôi dưỡng các em trưởng thành. c. Khi ngåi trong líp häc. - C¶m thÊy võa xa l¹,võa gÇn gòi. - Vừa ngỡ ngàng,tự tin đón nhận giờ học ®Çu tiªn. 3. NghÖ thuËt: - So s¸nh:giµu søc gîi c¶m - Miªu t¶ tinh tÕ ch©n thùc diÔn biÕn t©m tr¹ng cña ngµy ®Çu tiªn ®i häc. - Bố cục theo dòng hồi tưởng - KÕt hîp hµi hoµ gi÷a kÓ, t¶ vµ béc lé c¶m xóc. - B¶n th©n t×nh huèng truyÖn:t×nh c¶m Êm áp của người lớn đối với các em * Ghi nhí:sgk/ 9. II. LuyÖn tËp. 4. Cñng cè: - Ph©n tÝch dßng c¶m xóc thiÕt tha, trong trÎo cña nh©n vËt t«i trong truyÖn T«i ®i häc - Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch kÕt thóc c©u chuyÖn. ( KÕt thóc tù nhiªn, bÊt ngê.Dßng ch÷ T«i ®i häc võa khÐp l¹i bµi v¨n më ra mét thÕ giíi míi,mét bÇu trêi) 5. Hướng dẫn về nhà: - Đọc lại các văn bản viết về chủ đề gia đình và nhà trường đã học. - Ghi lại những ấn tượng, cảm xúc của bản thân về một ngày tựu trường mà em nhớ nhất - ChuÈn bÞ bµi míi: Trong lßng mÑ. +Nh©n vËt bµ c«: Trường THCS Vĩnh Chấp. GV: NguyÔn ThÞ Lµnh Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ V¨n 8 +Tình yêu thương mãnh liệt của chú bé Hồng đối với mẹ:. * Rót kinh nghiÖm bµi d¹y: TiÕt 3:. Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. Ngµy so¹n: ....../...../2010……… Ngµy d¹y:....../....../2010…………. A.Môc tiªu: Gióp HS 1. KiÕn thøc: - Nắm được các cấp độ khái quát về nghĩa của từ ngữ. - Biết vận dụng hiểu biết về cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ vào đọc hiểu và tạo lập v¨n b¶n. 2. KÜ n¨ng: - Thực hành so sánh, phân tích các cấp độ khái quát về nghĩa của từ ngữ 3. Thái độ: - Giáo dục HS có ý thức đúng đắn trong việc sử dụng vốn từ ngữ của mình. B. Phương pháp: Qui nạp, nêu vấn đề. C. ChuÈn bÞ: - GV: + So¹n bµi, b¶ng phô . + Hướng dÉn häc sinh so¹n bµi: HiÓu thÕ nµo lµ tõ ng÷ nghÜa réng vµ tõ ng÷ nghÜa hÑp; lµm bµi tËp. - HS: Đọc và trả lời theo hướng dẫn D. TiÕn tr×nh: 1. ổn định lớp. 2. Bµi cò: KiÓm tra viÖc so¹n cña häc sinh. 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Néi dung Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm I.Tõ ng÷ nghÜa réng, tõ ng÷ nghÜa hÑp. * GV treo b¶ng phô. VÝ dô:sgk/ 10 HS đọc ví dụ ở sgk/ 10 và quan sát ở bảng phô.Tr¶ lêi c¸c c©u hái. -Nghĩa của từ động vật rộng hơn nghĩa 1.Nghĩa của từ động vật rộng hơn hay hẹp của các từ thú,chim, cá. h¬nnghÜa cña c¸c tõ thó, chim,c¸.V× sao? -NghÜa cña tõ thó réng h¬n nghÜa cña tõ 2. NghÜa cña tõ thó réng h¬n hay hÑp h¬n voi, hươu(tương tự). nghĩa của các từ voi, hươu? 3. NghÜa cña tõ thó,chim, c¸ réng h¬n hay hẹp hơn nghĩa của những từ nào,đồng thời hÑp h¬n nghÜa cña tõ nµo? *Bµi tËp nhanh: Cho c¸c tõ c©y,cá,hoa.T×m c¸c tõ ng÷ cã ph¹m vi nghÜa hÑp h¬n vµ réng h¬n 3 tõ đó. *Ghi nhí: sgk/ 10. * Gọi HS đọc ghi nhớ sgk/10. Trường THCS Vĩnh Chấp. GV: NguyÔn ThÞ Lµnh Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ V¨n 8 Hoạt động 2:Hướng dẫn HS luyện tập. 1.Lập sơ đồ thể hiện cấp độ kháI quát của nghÜa tõ ng÷ trong mçi nhãm tõ ng÷ sau(theo mẫu sơ đồ trong bài học). II. LuyÖn tËp. 1.sgk/ 10 quần đùi QuÇn a. y phôc. quÇn dµi ¸o dµi ¸o ¸o s¬ mi. súng trường sóng. b.vò khÝ. súng đại bác bom ba cµng bom. .2.T×m tõ ng÷ cã nghÜa réng so víi nghÜa cña c¸c tõ ng÷ ë mçi nhãm sau.. 3. T×m c¸c tõ ng÷cã nghÜa ®­îc bao hµm trong ph¹m vi cña mçi tõ ng÷ sau ®©y.. bom bi 2.sgk/ 11. a. chất đốt b.nghÖ thuËt c.thøc ¨n d.nh×n 3.sgk/ 11. a. xe cộ:xe đạp, xe máy,xe hơi… b. kim loại: sắt, đồng,nhôm,thiếc…. 4. Cñng cè: - ThÕ nµo lµ tõ ng÷ nghÜa réng, tõ ng÷ nghÜa hÑp? - Một từ ngữ có thể có nghĩa rộng đối với từ này và nghĩa hẹp đối với từ kia? 5. Hướng dẫn về nhà: - Häc bµi,lµm bµi tËp ë sgk 4,5/ 11 - Chuẩn bị bài mới: Trường từ vựng + Tìm hiểu khái niệm trường từ vựng. + Các trường hợp lưu ý của trường từ vựng. * Rót kinh nghiÖm bµi d¹y: ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. Trường THCS Vĩnh Chấp. GV: NguyÔn ThÞ Lµnh Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ V¨n 8 ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................... TiÕt 4:. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN Ngµy so¹n:...../...../2010 Ngµy d¹y:...../...../2010. A. Muïc tieâu : Giuùp HS. 1. KiÕn thøc: - Nắm được chủ đề của văn bản. - Thấy được tớnh thoỏng nhaỏt veà chuỷ ủeà cuỷa vaờn baỷn và xác định được chủ đề của một v¨n b¶n cô thÓ. - Biết viết một văn bản bảo đảm tính thống nhất về chủ đề. 2. KÜ n¨ng: - §äc - hiÓu vµ cã kh¶ n¨ng bao qu¸t toµn bé v¨n b¶n - Trình bày một văn bản (nói, viết) thống nhất về chủ đề. 3. Thái độ: - Giáo dục tính tự lập sáng tạo trong khi viết bài. B. Phương pháp: Phân tích, nêu vấn đề, thảo luận. C. Chuaån bò: -GV: Soạn bài. + Tích hợp với các văn bản đã học. -HS:+ Đọc và làm theo hướng dẫn giáo viên. +Tích hợp với Tôi đi học – Cấp độ khái quát của nghĩa của từ D. Tieán trình: 1. OÅn ñònh : 2. Bµi cị Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh 3. Bài mới: Hoạt động của GV và HS Noäi dung Hoạt động 1: Hình thành khái niệm chủ I. Chủ đề của văn bản đề của văn bản. 1. Ví duï : SGK - Cho học sinh đọc lại văn bản Tôi đi - Kỉ niệm trong ngày đầu tiên đến hoïc. 1. Taực giaỷ nhụự laùi nhửừng kyỷ nieọm saõu saộc trường -> Gợi lên ấn tượng sâu sắc nào trong thời thơ ấu của mình? Sự hồi kh«ng bao giê quªn trong lßng t¸c gi¶. tưởng ấy gợi lên những ấn tượng gì trong loøng taùc giaû? - Các em vừa trả lời đó là chủ đề v¨n b¶n cña T«i ®i häc 2. Hãy phát biểu chủ đề của văn bản - Chủ đề của văn bản Tôi đi học: treân laø gì? Trường THCS Vĩnh Chấp. GV: NguyÔn ThÞ Lµnh Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ V¨n 8 3. Từ các nhận thức trên em hãy cho biết chủ đề của văn bản là gì? (Chủ đề văn bản là đối tượng và vấn đề chính được tác giả nêu lên trong văn baûn.) Hoạt động 2: T×m hiĨu tính thống nhất về chủ đề văn bản. 1. Căn cứ vào đâu em biết văn bản Tôi đi học nói lên những kỷ niệm của tác giả về buổi tựu trường đầu tiên? Câu hỏi gợi ý: - Để tái hiện những kỷ niệm về ngày đầu tiên đi học, tác giả đã đặt nhan đề của văn bản và sử dụng những từ ngữ, câu nhö theá naøo? - HS tìm caùc chi tieát minh hoïa. ( Nhan đề, từ ngữ, câu văn nói về tâm traïng cuûa taùc giaû Toâi ñi hoïc coù yù nghóa tường minh giúp chúng ta hiểu nội dung cuûa vaên baûn: + Từ ngư õ: những kỷ niệm mơn man….đi học…hai quyển vở mới.. + Caâu vaên: Hoâm nay toâi ñi hoïc. Haèng năm…tựu trường. Tôi quên thế nào…sáng ấy. Hai quyển vở..thấy nặng. Tôi bậm ..chúi xuống đất). 2. Văn bản Tôi đi học tập trung hồi tưởng lại tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “tôi” trong buổi tựu trường đầu tiên. Tìm những từ ngữ chứng tỏ tâm trạng đó in sâu trong lòng nhân vật “tôi” suốt cuộc đời?. Những kỷ niệm sâu sắc về buổi tựu trường đầu tiên. 3. Ghi nhớ (ý 1 SGK). II. Tính thống nhất chủ đề văn bản 1. Ví duï: vaên baûn Toâi ñi hoïc - Nhan đề cho phép dự đoán văn bản noùi veà chuyeän "toâi ñi hoïc". - Từ ngữ: đại từ tôi, các từ ngữ biểu thị ý nghĩa đi học được lặp đi lặp lại nhieàu laàn. - Câu văn đều nhắc tới kỉ niệm của buổi tựu trường đầu tiên.. - Cảm giác mới lạ xen lẫn bỡ ngỡ cuûa taùc giaû: + Trên đường đi: cảm nhận về con đường cũng khác (…), thay đổi hành động trước đây thích lội qua sông bây giờ thích học. + Trên sân trường: cảm nhận về ngôi trường cũng khác (…), cảm giác bỡ ngỡ lúng túng khi xếp hàng vào lớp + Trong lớp: Cảm thấy xa mẹ, nhớ nhaø. 2. Keát luaän: - Tính thống nhất về chủ đề của văn Trường THCS Vĩnh Chấp. GV: NguyÔn ThÞ Lµnh Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ V¨n 8 4. Dựa vào việc phân tích trên cho biết thế nào tính thống nhất chủ đề văn bản?. 5. Làm thế nào để đảm bảo tính thống nhất đó?. 6. Viết một văn bản đảm bảo tính thống nhất về chủ đề của văn bản cần chú ý gì?. Hoạt động 3:Luyện tập: Baøi taäp 1. - Phân tích tính thống nhất về chủ đề của vaên baûn: + Văn bản trên viết về đối tượng nào? vấn đề gì? Các đoạn văn đã trình bày đối tượng và vấn đề theo một thứ tự nào? + Theo em có thể thay đổi trật tự này được không? - Nêu chủ đề của văn bản trên? - Hãy chứng minh rằng chủ đề được thể hiện trong toàn văn bản? - Tìm các từ ngữ, các câu tiêu biểu thể hiện chủ đề của văn bản?. bản: mọi chi tiết trong văn bản đều nhằm biểu hiện đối tượng và vấn đề chính được đề cập đến trong văn bản, các đơn vị ngôn ngữ đều bám sát chủ đề. - Điều kiện để đảm bảo tính thống nhất về chủ đề của văn bản: Mối quan hệ chặt chẽ giữa nhan đề và bố cục, giữa các phần của văn bản và những câu văn, từ ngữ then chốt. - Viết một văn bản đảm bảo tính thống nhất về chủ đề của văn bản: Xác lập heä thoáng yù cuï theå, saép xeáp vaø dieãn đạt các ý đó cho phù hợp với chủ đề đã được xác định. * Ghi nhớ 2ù,3 SGK III. Luyeän taäp Baøi 1 a. - Đối tượng: Rừng cọ - Vấn đề chính: vẻ đẹp rừng cọ - Trình bày theo thứ tự: Khái quát cụ thể: Các đoạn: giới thiệu rừng cọ, taû caây coï, taùc duïng cuûa caây coï, tình cảm gắn bó với cây cọ. Các ý lớn của phần thân bài được sắp xếp hợp lý, caùc yù raønh maïch lieân tuïc neân khoâng thay đổi. b. Chủ đề: Vẻ đẹp và ý nghĩa rừng cọ trong đời sống của người dân quê tôi. c. Chủ đề được thể hiện toàn văn bản: nhan đề, các ý của văn bản từ giới thiệu -> tả -> tác dụng -> tình caûm. d. Hai caâu cuoái. Bài 2: Ý làm bài văn lạc đề: b và d. Baøi 3 Baøi taäp 2. - Trao đổi và xem ý nào sẽ làm cho bài - Có những ý lạc chủ đề : c,g. Trường THCS Vĩnh Chấp. GV: NguyÔn ThÞ Lµnh Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ V¨n 8 bị lạc đề - Có ý hợp với chủ đề nhưng do cách Bài tập 3. - Hãy thảo luận cùng bạn để diễn đạt chưa tốt nên thiếu sự tập bổ sung, lựa chọn, điều chỉnh lại các từ, trung vào chủ đề : b,e các ý thật sát với yêu cầu của đề bài. Coù theå tham khaûo : a. Cứ mùa thu về, mỗi lần thấy các em nhỏ núp dưới bóng mẹ lần đầu tiên đến trường, lòng lại nao nức, rộn rã, xốn xang. b. Cảm thấy con đường thường “đi lại lắm lần” tự nhiên cũng thấy lạ, nhiều cảnh vật thay đổi. c. Muốn thử cố gắng tự mang sách vở như một học trò thực thụ. d. Cảm thấy ngôi trường vốn qua lại nhiều lần cũng có nhiều thay đổi. đ. Cảm thấy gần gũi, thân thương đối với lớp học, với những người bạn mới. 4. Cuûng coá: - Thế nào là chủ đề của văn bản? - Thế nào là tính thống nhất của chủ đề văn bản? - Tính thống nhất này được thể hiện ở những phương diện nào? 5. Hướng dẫn về nhà: - Viết một đoạn văn đảm bảo tính thống nhất về chủ đề của văn bản theo yêu câu cuûa giaùo vieân. - Đọc và soạn: Bố cục của văn bản. + Khaùi nieäm veà boá cuïc cuûa vaên baûn. + Phaàn thaân baøi caàn chuù yù ñieàu gì? *Ruùt kinh nghieäm baøi daïy. .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... Trường THCS Vĩnh Chấp. GV: NguyÔn ThÞ Lµnh Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ V¨n 8 .......................................................................................................................................... ............................................................................................................. Tuaàn 2: Tieát 5:. Baøi 2. TRONG LOØNG MEÏ ( Trích: Những. ngaøy thô aáu). - Nguyeân Hoàng -. Ngày soạn: ..../..../ 2010 Ngaøy daïy:..../..../ 2010.. A. Muïc tieâu: Giuùp HS. 1. Kiến thức: - Có những kiến thức sơ giản về thể loại hồi kí; Bước đầu hiểu được văn hồi kí và đặc sắc của thể loại truyện này qua ngòi bút của Nguyên Hồng. Thấm đượm chất trữ tình,lời văn tự nguyện chân thành, giàu sức truyền cảm. - Nắm được cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Trong lòng mẹ. - Ngôn ngữ truyện thể hiện niềm khao khát tình cảm ruột thịt cháy bỏng của nhân vaät. 2. Kó naêng: - Bước đầu biết đọc - hiểu một văn bản hồi kí. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự đẻ phaân tích taùc phaåm. 3. Thái độ: - Giáo dục HS biết phân biệt những điều đúng sai trong cuộc sống. B.Phöông phaùp: Phaân tích, phaùt vaán. C.Chuaån bò: - GV: + Soạn bài, nếu có điều kiện cho học sinh xem ảnh chân dung của nhà văn Nguyên Hồng, tác phẩm: Hồi ký tự truyện “Những ngày thơ ấu”. + Tích hợp với TV và TLV. - HS: + Đọc, chuẩn bị bài theo hướng dẫn. + Tích hợp ngang với tác phẩm Tôi đi học về cách kể theo hồi tưởng kết hợp biểu cảm, miêu tảtheo thời gian, nhớ lại ký ức tuổi thơ. + Tích hợp dọc, lớp 6: phát biểu cảm nghĩ õ. D.Tieán trình: Trường THCS Vĩnh Chấp. GV: NguyÔn ThÞ Lµnh Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ V¨n 8 1. OÅn ñònh. 2.Bài cũ. - Văn bản “ Tôi đi học” đã nhắc lại những KN gì trong thời thơ ấu của tác giả? Truyện được viết theo trình tự nào? 3.Bàimới. Hoạt động của GV và HS Noäi dung Hoạt động 1: Tìm hiểu chung. I. Tìm hieåu chung * Gọi HS đọc chú thích * sgk . 1.Taùc giaû : SGK 1. Nêu một số nét tiêu biểu về tác giả - Nguyên Hồng(1918 - 1982), quê ở Nguyeân Hoàng. Nam Ñònh. HS trả lời - GV nhận xét, bổ sung. - Nhà văn của những người cùng khổ, có nhiều sáng tác ở các thể loại tiểu thuyeát, kí, thô. - 1996- được nhà nước truy tặng giải thưởng HCM. 2. Cho biết đôi nét về thể loại văn bản? 2. Tác phẩm: Những ngày thơ ấu 3. Những hiểu biết của em về tác phẩm? - Thể loại: Hồi kí: Thể văn ghi chép, HS trả lời - GV bổ sung. kể lại những biến cố xảy ra trong qúa - “Những ngày thơ ấu” là tập hồi ký viết khứ mà tác giả đồng thời là người kể, về tuổi thơ cay đắng của tác giả. Từ cảnh người tham gia hoặc chứng kiến. ngộ và tâm sự của chú bé Hồng - nhân - “Trong lòng mẹ” thuộc chương IV vật chính - tác giả còn cho thấy bộ mặt trích trong tập hồi ký “Những ngày lạnh lùng của một xã hội đồng tiền, đầy thơ ấu” của Nguyên Hồng. những thành kiến cổ hủ, thói nhỏ nhen độc ác của đám thị dân tiểu tư sản khiến cho tình máu mủ ruột thịt cũng hoá thành khoâ heùo. 3. Đọc, tìm hiểu chú thích * Hướng dẫn đọc và tìm hiểu văn bản. - Đọc: giáo viên hướng dẫn học sinh đọc với giọng đọc tình cảm. Chú ý các từ ngữ thể hiện cảm xúc thay đổi của nhân vật tôi( cuộc trò chuyện với mẹ, với bà cô) - Giáo viên cho học sinh đọc và nhận xét cách đọc. - Cho học sinh đọc từ khó trong SGK. (Löu yù 5,8,12,13,14 vaø 17) - Giaùo vieân coù theå giaûi thích theâm veà moät số từ khó giỗ đầu, đoạn tang. 4. Bố cục : 2 đoạn Trường THCS Vĩnh Chấp. GV: NguyÔn ThÞ Lµnh Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ V¨n 8 5. Neâu boá cuïc cuûa vaên baûn? Boá cuïc cuûa vaên baûn naøy coù ñieåm gì gioáng vaø khaùc so với văn bản Tôi đi học? (kể theo trình tự thời gian, theo hồi ức kể kết hợp với miêu tả và bộc lộ cảm xúc. Khác ở truyện TĐH liền mạch trong thời gian ngaén, TLM khoâng lieàn maïch) - Giáo viên cho học sinh đọc lại đoạn kể về cuộc gặp gỡ và đối thoại giữa bà cô và beù Hoàng. Hoạt động 2: Hướng dẫn tìm hiểu văn baûn. 1. Trứơc khi nhân vật bà cô xuất hiện tác giả đã giới thiệu cảnh ngộ bé Hồng như theá naøo, qua chi tieát hình aûnh naøo?. 2. Nhân vật bà cô được thể hiện qua những chi tiết, kể tả nào? Những chi tiết ấy kết hợp với nhau như thế nào và nhằm muïc ñích gì? - Cử chỉ cười hỏi và nội dung câu hỏi của bà có phản ánh đúng tâm trạng của bà đối với cháu, với chị dâu không? Vì sao em nhận ra điều đó? Từ ngữ nào thể hiện thực chất thái độ của bà? Tại sao bà ta lại có thái độ như vậy? - Raát kòch laø gì? (- Giaùo vieân coù theå phaân tích theâm chi tieát cười hỏi chứ không phải là lo lắng hỏi, nghieâm khaéc hoûi laïi caøng khoâng phaûi laø aâu yếm hỏi. Lẽ thường câu hỏi đó phải được bé Hồng đón nhận vì chú vốn là chú bé thiếu thoán tình thöông.). - Sau lời từ chối của bé Hồng bà cô lại hỏi gì? Nét mặt và thái độ của bà thay đổi ra sao? Điều đó thể hiện điều gì?. + Cuộc trò chuyện với bà cô + Cuộc gặp gỡ giữa hai mẹ con bé Hoàng.. II.Phaân tích 1. Caûnh ngoä beù Hoàng: - Caûnh ngoä cuûa chuù beù Hoàng: “Toâi boû caùi khaên tang… baêng ñen”. Bố vừa chết, chưa đoạn tang, mẹ đi làm xa, lâu rồi chưa được gặp mẹ -> cảnh ngộ đáng thương  Thieáu thoán tình caûm. 2.Cuộc đối thoại giữa bà cô và bé Hồng về người mẹ của bé Hồng Baø coâ beù Hoàng -… cúi đầu +… cười hỏi đáp… +… hoûi luoân, gioïng khoâng “Khoâng vaãn ngoït +Vỗ vai…cười mà cháu…về -…Loøng toâi thaét noùi +…tươi cười kể lại, khoé mắt cay cay chuyeän +…lại vỗ vai đổi - Nước mắt tôi roøng gioïng => Lạnh lùng, độc ròng…Cười dài tieáng aùc, thaâm hieåm. Baø trong laø hình aûnh cuûa khoùc. hạng người sống - …cổ tôi đã tàn nhẫn khô héo nghẹn ứ ..ra caû tình maùu muû, tieáng… voà ngay trong XHTD nửa mà cắn mà nhai, maø PK. nghieán cho kyø Trường THCS Vĩnh Chấp. GV: NguyÔn ThÞ Lµnh Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ V¨n 8 (chứng tỏ bà muốn kéo bé Hồng vào cuộc chơi ác độc đã dàn tính sẵn, dù chú bé im lặng cúi đầu, khoé mắt cay cay bà vẫn tiếp tục tấn công. Cử chỉ “liền vo ãvai cười nói rằng” mới độc ác, giả dối làm sao “Mày dại quá…em bé chứ” Đến câu này người nói không chỉ bộc lộ sự ác ý mà còn chuyển sang chaâm choïc, nhuïc maï(chuù yù gioïng ñieäu mæa mai) bà vẫn tiếp tục đóng kịch, trêu cợt cháu.. nát vụn mới thoâi. => Đau đớn đến uất ức và căm tức đến tột độ.. - Mặc kệ cháu cười dài trong tiếng khóc vẫn tươi cười kể các chuyện về chị dâu rồi đổi giọng nghiêm nghị ra vẻ thương xót bố bé Hồng, điều đó chứng tỏ bản chaát cuûa baø coâ beù Hoàng ra sao? (Mặc cho cháu phẫn uất nức nở nước mắt ròng ròng rớt xuống rồi cười dài trong tiếng khóc, người cô vẫn chưa buông tha, bà vẫn tiếp tục kể về sự đói rách, túng thiếu của chị với vẻ thích thú, dường như người cô đã đánh đến miếng đòn cuối cùng bà muốn cho đứa cháu đau khổ hơn nữa, thê thảm hơn nữa, và cuối cùng bà ta mới hạ giọng ra vẻ ngọt ngào xoùt xa …). 3. Phân tích thái độ của cậu bé khi phải nghe những lời dèm pha, xúc xiểm. 4. Từ những phân tích trên, ta có thể khái quát tính cách và bản chất của bà cô với chú bé Hồng, bà đại diện cho hạng người naøo trong xaõ hoäi cuõ, TDPK. 4. Cuûng coá: - Em coù nhaän xeùt gì veà baûn chaát nhaân vaät baø coâ? - Theo em dưới ngòi bút của Nuyên Hồng, bé Hồng là đứa bé như thế nào? 5. Hướng dẫn về nhà. - Đọc một vài đoạn văn ngắn trong đoạn trích Trong lòng mẹ, hiểu tác dụng của một vài chi tiết miêu tả và biểu cảm trong đoan văn đó. - Đọc lại văn bản, tóm tắt truyện. - Chuaån bò baøi : Tieát 2: Trong long meï. + Tình yêu thương của Hồng đối với mẹ được biểu hiện như thế nào? +Nghệ thuật sử dụng trong văn bản. Trường THCS Vĩnh Chấp. GV: NguyÔn ThÞ Lµnh Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ V¨n 8 *Ruùt kinh nghieäm baøi daïy:. .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ............................................................................................................................... ........................................................................................................................ .................................................................................................................... Tieát 6:. TRONG LOØNG MEÏ. ( Trích: Những. ngaøy thô aáu) - Nguyên Hồng Ngày soạn: ..../..../ 2010 Ngaøy daïy:..../..../ 2010. A .Muïc tieâu: Giuùp HS. 1. Kiến thức: - Ngôn ngữ truyện thể hiện niềm khao khát tình cảm ruột thịt cháy bỏng của nhân vật: tình yêu thương mãnh liệt của chú bé Hồng đối với người mẹ bất hạnh của mình. - ý nghĩa giáo dục: những thành kiến cổ hủ, nhỏ nhen, độc ác, không thể làm khô heùo tình caûm ruoät thòt saâu naëng thieâng lieâng. 2. Kó naêng: - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phaân tích taùc phaåm truyeän 3. Thái độ: - Thái độ trân trọng, tình cảm quí mến đối với mẹ của mình B. Phöông phaùp: Phaân tích, phaùt vaán , bình giaûng. C.Chuaån bò: - GV: + Soạn bài + Tích hợp với TV và TLV. - HS: Đọc, chuẩn bị bài theo hướng dẫn. D.Tieán trình: 1.OÂån ñònh. 2. Bài cũ. - Nhân vật bà cô được khắc hoạ qua những chi tiết nào? Là người như theá naøo? 3.Bài mới. Hoạt động của GV và HS Noäi dung Hoạt động 1: Nhắc lại kiến thức đã học. I. Tìm hiểu chung. Trường THCS Vĩnh Chấp. GV: NguyÔn ThÞ Lµnh Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ V¨n 8 Hoạt động 2: Hướng dẫn HS phân tích. - Cho học sinh đọc lại đoạn cuộc gặp gỡ bất ngờ của chú bé Hồng “Nhưng đến ngày giỗ đầu…. hết” - Giaùo vieân cho hoïc sinh thaûo luaän: 1.Tiếng gọi thảng thốt Mợ ơi.. và cái giả thiết tác giả đặt ra Nếu người quay laïi…meï mình thì caûm giaùc tuûi theïn .. Khaùc gì…người bộ hành ngã gục giữa sa mạc. YÙ kieán cuûa em veà taâm traïng beù Hoàng vaø hieäu quaû ngheä thuaät cuûa bieän phaùp so saùnh naøy? (tiếng gọi vang lên thể hiện sự khát khao. II. Phaân tích. 1. Caûnh ngoä beù Hoàng: 2. Cuộc đối thoại giữa bà cô với bé Hồng về người mẹ bất hạnh của mình. 2. Tình yeâu thöông maõnh lieät cuûa chuù bé Hồng khi bất ngờ gặp mẹ: - Chaïy ñuoåi theo chieác xe. - Gọi “mợ ơi -> Khát khao tình mẹ đến cháy bổng caû taâm hoàn.. tình meï, gaëp meï ñang chaùy soâi trong taâm hồn non nớt mồ côi; sự so sánh độc đáo và phù hợp với việc bộc lộ tâm trạng thất vọng cùng cực thành tuyệt vọng của bé Hồng.Hy vọng cũng tột cùng-thất vọng cũng tột - Hành động: đuổi theo chiếc xe, gọi cuøng.Toät cuøng haïnh phuùc, toät cuøng ñau khoå, bối rối…đuổi kịp thở hồng hộc, trèo cảm giác gần với cái chết. Đó là phong cách lên xe, ríu chân… oà lên khóc nức nở… vaên chöông NH. 2.Em có nhận xét gì về nhịp văn ở đoạn"Xe chạy chầm chậm...sụt sùi theo". Điều đó thể hiện tâm trạng gì của bé Hoàng? Đoạn văn tả cảnh bé Hồng bất ngờ gặp mẹ trên đường đây là đoạn truyện đậm chất trữ tình 3. Cảm giác sung sướng cực điểm của chú khi gặp lại mẹ và được nằm trong lòng mẹ mà chú chờ mong được tác giả dieãn taû cuï theå baèng giaùc quan naøo? (Đoạn tả cảnh sung sướng vô bờ dạt dào, miên man được nằm trong lòng mẹ, được caûm nhaän baèng taát caû caùc giaùc quan cuûa beù Hồng. Đó là những giây phút thần tiên hạnh phúc thần tiên hiếm hoi nhất, đẹp nhất của con người. Người mẹ vĩ đại nhất, cao cả mà.  Nhòp vaên nhanh, gaáp -> taâm traïng vui mừng, hờn tủi và vẫn rất trẻ con nhỏ bé trước tình mẹ bao la.. * Cảm giác sung sướng cực điểm khi ở trong loøng meï - Trong lòng mẹ: Được nằm trong loøng meï, caûm nhaän hình aûnh cuûa meï göông maët meï toâi saùng, ñoâi maét trong, nứơc da mịn. Hay tại sự sung sướng..mẹ tôi tươi đẹp…(bằng giác quan), đặc biệt là khứu giác Tôi ngồi trên đệm xe, mơn man khắp da thịt, khuoân mieäng xinh xaén…thôm tho …eâm dòu voâ cuøng…toâi khoâng maûy may nghó ngợi gì nữa… Trường THCS Vĩnh Chấp. GV: NguyÔn ThÞ Lµnh Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ V¨n 8 thaân thöông nhaát, maùu muû ruoät raø bieát bao nhieâu. Trong loøng meï trong haïnh phuùc daït daøo, taát caû moïi phieàn muoän ñau khoå tuûi hoå cuõng nhö bong boùng xaø phoøng, aùng maây qua). 4.Qua đó ta thấy Hồng là chú bé như thế => Bé Hồng là đứa bé giàu tình cảm, naøo? giàu tự trọng, tình yêu thương cháy bỏng với người mẹ bất hạnh của mình. Tình mẫu tử là mạch nguồn tình cảm không bao giờ vơi trong tâm hồn con người. 5. Qua văn bản hãy chứng minh văn * Văn bản đậm chất trữ tình: Nguyên Hồng giàu chất trữ tình? - Tình huống truyện (hoàn cảnh bé 6. Hãy cho biết thế nào là hồi ký sau khi Hồng, câu chuyện về người mẹ chịu phân tích đoạn trích? nhieàu thaønh kieán taøn aùc, loøng thöông 7. Có nhà nghiên cứu cho rằng Nguyên yêu và tin cậy của chú bé giành cho Hồng là nhà văn của phụ nữ và nhi đồng. mẹ) Nên hiểu như thế nào về nhận định đó? - Doøng caûm xuùc phong phuù (Ông viết nhiều về phụ nữ và nhi đồng, - Caùch theå hieän cuûa taùc giaû: caùch keå ông dành cho họ tấm lòng chan chứa yêu kết hợp bộc lộ cảm xúc, các hình ảnh thương và thái độ nâng niu trân trọng. theå hieän taâm traïng (caùc so saùnh aán Nhà văn diễn tả nỗi cơ cực, tủi nhục mà tượng), lời văn (cuối chương) người phụ nữ gánh chịu thời trước. Nhà văn trân trọng vẻ đẹo tâm hồn và đức * Ghi nhớ (SGK) tính cao quý của phụ nữ và nhi đồng, qua beù Hoàng vaø meï cuûa chuù beùù)- Hoïc sinh đọc ghi nhớ SGK/21. III. Luyeän taäp Hoạt động 3: Hướng dẫn luyện tập Caâu hoûi 5 giaùo vieân cho hoïc sinh thaûo luaän. 4. Cuûng coá. - Phaùt bieåu caûm nghó veà nhaân vaät chuù beù Hoàng. - Tình yêu thương mãnh liệt của chú bé Hồng dành cho mẹ đượcbiểu hiện như thế naøo? 5. Hướng dẫn về nhà. - Hoïc baøi, toùm taét vaên baûn. Laøm baøi taäp 5 sgk. - Chuẩn bị bài mới: Tức nước vỡ bờ. + Taùc giaû, taùc phaåm. Trường THCS Vĩnh Chấp. GV: NguyÔn ThÞ Lµnh Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ V¨n 8 + Đọc và tóm tắt tác phẩm. + Nhân vật chính của truyện có gì đáng chú y + Thời điểm xảy ra câu chuyện có gì đáng quan tâm. *Ruùt kinh nghieäm baøi daïy:. Tieát 7:. TRƯỜNG TỪ VỰNG Ngày soạn:..../..../ 2010 Ngaøy daïy:..../..../ 2010. A Muïc tieâu: Giuùp HS. 1. Kiến thức: - Hiểu được thế nào là trường từ vựng, biết xác lập trường từ vựng gần gũi. - Biết cách sử dụng các từ cùng trường từ vựng để nâng cao hiệu quả diễn đạt. 2. Kó naêng; - Tập hợp các từ có chung nét nghĩa vào cùng một trường từ vựng - Vận dụng kiến thức về trường từ vựng để đọc hiểu và tạo lập văn bản. 3. Thái độ: - Tự hào về vốn từ vựng tiếng Việt, biết sử dụng chúng có hiệu quả. B. Phöông phaùp: Qui naïp, phaùt vaán, thaûo luaän C. Chuaån bò: -GV: + Soạn bài, bảng phụ. + Tích hợp với văn bản Trong lòng mẹ - HS: + Soạn bài theo hướng dẫn giáo viên. + Đọc lại văn bản :Trong lòng mẹ. D. Tieán trình. 1. Ổn định lớp : Kiểm tra sĩ số 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Thế nào là một từ ngữ có nghĩa rộng và nghĩa hẹp? Cho ví dụ. - Cho các từ: cây, cỏ, hoa hãy tìm những từ có nghĩa rộng hơn và hẹp hơn so với các từ ấy. 3. Bài mới Hoạt động của GV và HS Noäi dung Hoạt động 1: Hình thành khái niệm. I. Thế nào là trường từ vựng? - Cho học sinh đọc đoạn văn sgk. 1.a. Ví duï: SGK GV treo baûng phuï. b. Nhaän xeùt. 1. Các từ in đậm có nét chung nào về ng - Các từ in đậm: mặt, mắt, da, gò má, 2. Nếu tập hợp các nhóm từ in đậm ấy đùi, đầu, cánh tay, miệng có nghĩa GV: NguyÔn ThÞ Lµnh Trường THCS Vĩnh Chấp Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Gi¸o ¸n: Ng÷ V¨n 8 thành một nhóm từ thì chúng ta có một trường từ vựng.Vậy theo em, trường từ vựng là gì? 3. Cho nhóm từ: cao, thấp, lùn, lòng khoøng, gaày, beùo, xaùc ve, bò thòt, caù roâ đực.Nếu dùng nhóm trường từ vựng để miêu tả người thì trường từ vựng của nhóm từ trên là gì? (Hình dáng của con người ) Hoạt động 2 : Lưu ý các khía cạnh khác của trường từ vựng. - Học sinh đọc mục VD trong SGK. 1. Trường từ vựng mắt có thể bao gồm những trường từ vựng nhỏ nào? Cho ví duï.(SGK) 2. Trong một trường từ vựng có thể tập hợp những từ có từ loại khác nhau không? Taïi sao?. chung laø chæ boä phaän cuûa thaân theå. - TTV : Tập hợp của những từ có ít nhaát moät neùt chung veà nghóa.. * Ghi nhớ (SGK) 2. Các khía cạnh của từ vựng.. a. Một trường từ vựng có thể bao gồm nhiều trường từ vựng nhỏ hơn. VD : SGK b. Một trường từ vựng có thể bao gồm nhiều từ khác biệt nhau về từ loại. VD : DT: con ngöôi, loâng maøy; ÑT: nhìn, trông, liếc; TT: toét, lờ đờ… c. Do hiện tượng nhiều nghĩa, một từ 3.Do hiện tượng nhiều nghĩa, một từ có có thể thuộc nhiều trường từ vựng thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau khaùc nhau. khoâng? Cho ví duï? VD : Trường mùi vị (cay, đắng, ngoït...) Ngoït Trường âm thanh (êm dịu, choái tai...) Trường thời tiết (hanh,ẩm) d. Trong thô vaên cuõng nhö cuoäc soáng 4. Tác dụng của cách chuyển trường từ hằng ngày, người ta thường dùng vựng trong thơ văn và trong cuộc sống cách chuyển từ vựng để tăng thêm haèng ngaøy? Cho ví duï tính nghệ thuật của ngôn từ và khả (Trường từ vựng về người có thể chuyển năng diễn đạt. sang trường từ vựng về động vật) *** Caâu hoûi naâng cao hoïc sinh gioûi: Trường từ vựng và cấp độ khái quát nghĩa của từ ngữ khác nhau ở điểm nào? (Trường từ vựng là một tập hợp có ít nhất một nét chung về nghĩa, trong đó các từ có thể khác nhau về từ loại; Cấp độ khái quát Trường THCS Vĩnh Chấp. GV: NguyÔn ThÞ Lµnh Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>

×