Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tiết 66: Văn bản: Lặng lẽ Sa Pa (tiết 1)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>GIÁO ÁN THAO GIẢNG GVG CẤP HUYỆN 2011-2014 Người thực hiện: LÃNH THỊ DUNG Tiết 66: Văn bản LẶNG LẼ SA PA (Tiết 1) Nguyễn Thành Long A. Mục tiêu cần đạt : Giúp HS : Cảm nhận được vẻ đẹp của các nhân vật trong truyện chủ yếu là nhân vật anh thanh niên trong công việc thầm lặng, trong cách sống và những suy nghĩ, tình cảm trong quan hệ với mọi người - Phát hiện đúng và hiểu được chủ đề của truyện, từ đó hiểu được niềm hạnh phúc của con người trong lao động - Rèn kỹ năng cảm thụ và phân tích các yếu tố của tác phẩm truyện : Miêu tả nhân vật, ... - Tích hợp : Giải nghĩa thuật ngữ, Nhân vạt trong văn tự sự . Đặc điểm khí hậu của Sa Pa . B. Chuẩn bị : - Thầy soạn bài lên lớp, đọc truyện Nguyễn Thành long, chân dung t/g - Bảng phụ, các tranh ảnh về Sa Pa. - Trò ôn bài cũ xem bài mới C. Tiến trình tổ chức các hoạt động : - Kiểm tra bài cũ : ? Phân tích diễn biến của tâm trạng ông Hai trong truyện ngắn Làng của Kim Lân - Bài mới :Chia tay với nhân vật ông Hai với những dằn vặt về lòng yêu làng về công cuộc kháng chiến , chúng ta lại bắt gặp những nhân vật khác cũng đang hăng say lao động sản xuất lặng lẽ dâng cho đời thật đáng quý trọng , đáng tự hào . một trong các nhân vật đó là NV anh Thanh Niên, cô kĩ sư, bác hoạ sĩ già ,bác lái xe .... Vậy cuộc sống của họ ntn, họ làm những công việc gì, họ có những phẩm chất và tính cách ra sao hôm nay cô cùng các em sẽ hiểu rõ hơn qua truyện ngắn Lặng Lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long. Hoạt động dạycủa GV- HĐ Học của HS. Lop7.net. Nội Dung ( Ghi bảng).

<span class='text_page_counter'>(2)</span> ? Nêu những hiểu biết của em về tác giả Nguyễn I. Đọc hiểu chung: Thành Long ? 1. Tác giả, tác phẩm - Nguyễn Thành Long ( 1925- 1991 ) quê ở Duy SGK xuyên Quảng Nam . Sinh ra và lớn lên trong một gia đình có truyền thống cách mạng . ông đã từng tham gia quân đội rồi viết văn và là nhà văn trưởng thành trong kháng chiến chống pháp. - Ông Lµ c©y bót chuyªn viÕt vÒ truyÖn ng¾n vµ bót kÝ. Thành công hơn cả là những truyện ngắn và bút kí viết về cuộc xây dựng CNXH ở Miền Bắc những năm 6070của TK20. - Nguyễn Thành Long là cây truyện ngắn với phong cách văn xuôi nhẹ nhàng , tình cảm, giàu chất thơ và ánh lên vẻ đẹp con người và mang ý nghĩa sâu sắc . - Ông đã được nhận giải thưởng Phạm Văn Đồng Với tập bút kí Bát cơm cụ Hồ. ? Em biết gì về hoàn cảnh ra đời của tác phẩm ? -ViÕt n¨m 1970. sau chuyến đi thực tế ở lào cai Thời kì thanh niên miền bắc ba sẵn sàng. Được in trong tập Giữa trong xanh 1972 GV hướng dẫn HS giải nghĩa từ khó. ? Hãy giải nghĩa các thuật ngữ: Vật lí địa cầu, máy - Từ khó: nhiệt quang kí, máy bộ đàm. 2. Đọc – Tóm tắt ? Chúng ta cần đọc văn bản với giọng điệu ntn? - đọc chậm rãi, nhẹ nhàng cảm xúc lắng sâu chú ý lời đối thoại giữa các nhân vật . - HS đọc phần chữ to vừa đọc vừa tóm tắt : Đoạn đầu kể tóm tắt . Bắt đầu đọc từ đoạn một anh TN 27 tuổi -> những Người khác đáng cho bác vẽ hơn. – Đọc từ Trời ơi chỉ còn 5 phút đến hết. HS nối nhau đọc. ? Hãy kể tóm tắt ? - Chiếc xe đi Sa Pa dừng lại để lấy nước. Bác lái xe giới thiệu với ông hoạ sĩ và cô kĩ sư trẻ về anh TN làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu ở sát đường ô tô. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> chạy . - Anh TN mời ông hoạ sĩ và cô gái lên thăm nhà và trò chuyện cùng anh . - Ông hoạ sĩ có ý định vẽ chân dung anh TN . Anh từ chối và đã giới thiệu với ông hoạ sĩ người khác cũng sống lặng lẽ như anh cũng lo láng cho khoa học và đời sống của NDân nhưng xứng đáng hơn anh . - Ông hoạ sĩ và cô gái tạm biệt anh TN ra đi với món quà là giỏ trứng, bó hoa tươi thắm với lòng hiếu khách của anh TN . Hoặc :? kể tóm tắt thật ngắn gọn nội dung câu chuyện bằng một câu? - Truyện kể lại cuộc gặp gỡ tình cờ giữa ông hoạ sĩ già , cô kĩ sư trẻ và bác lái xe với người thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu trên đỉnh Yên Sơn – Sa Pa trong chuyến đi nghỉ trước khi về hưu của người hoạ sĩ. ? Vậy hãy cho biết VB này thuộc thể loại gì? Được - Thể loại:Truyện viết theo phương thức biểu đạt nào? ngắn - PTBĐ: Tự sự kết hợp với miêu tả , ? Tác phẩm được kể theo ngôi kể thứ mấy ? - Ngôi biểu cảm, nghị luận thứ 3 . ? Điểm nhìn nghệ thuật ở đây là gì? Em có nhận xét gì? - TGiả đặt điểm nhìn TThuật vào nhân vật ông hoạ sĩ mặc dù không dùng ngôi thứ nhất -> Cách kể, ngôi kể , điểm nhìn này là một sáng tạo riêng của tác giả . Một mặt giữ cho câu chuyện vẻ đẹp chân thật và khách quan , mặt khác lại vẫn có điều kiện thuận lợi để làm nổi bật chất trữ tình , đào sâu suy tư của nhân vật rất phù hợp với suy nghĩ của tác giả. ? Tình huống truyện đặt ra ở đây là gì ? ? Vậy Em có nhận xét gì về cốt truyện và tình huống 3. Tình truyện? truyện: - Cốt truyện và tình huống truyện rất đơn giản chỉ. Lop7.net. huống.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> tập trung vào cuộc gặp gỡ tình cờ của người khách trên chuyến xe với người thanh niên làm công tác khí tưởng kiêm vật lí địa cầu trên đỉnh Yên Sơn.. - Đơn giản.. ? Việc tạo tình huống truyện như vậy có tác dụng gì? - giúp tác giả giới thiệu nhân vật chính một cách thuận lợi và để nhân vật hiện hiện ra. qua cách nhìn và cảm nhận ,ấn tượng của các nhân vật khác . ? Truyện có những nhân vật nào ? Ai là nhân vật chính ? ? Nhân vật nào là quan trọng? - Anh thanh niên ( Nhân vật chính ) ông hoạ sỹ, cô kỹ sư, bác lái xe . ( ÔNg hoạ sỹ là nhân vật quan trọng ) ? Hệ thống nhân vật ở đây có gì đặc biệt? - các nhân vật không có tên . ? Vì sao tác giả không đặt tên cho các nhân vật? - Muốn nói đến nhiều người đang âm thầm lặng lẽ, cống hiến và xây dựng đất nước . GV: Vậy để hiểu rõ hơn chúng ta sẽ lần lượt đi tìm II. Đọc hiểu văn hiểu từng nhân vật . bản ? Em biết gì về Sa Pa ? GV cho học sinh xem tranh ảnh về Sa Pa: - Bình: Sa Pa là một địa danh du lịch, là nơi nghỉ mát nổi tiếng thuộc tỉnh Lào cai , nằm trong khu vực dãy núi Hoàng Liên Sơn . có nhiều núi cao , trong đó có đỉnh phan xi păng cao nhất nước ta ( 3142m ) - Sa Pa có núi rừng hùng vĩ và thơ mộng , 4 mùa chìm trong sương mù . có những dòng thác hùng dũng uốn lượn trên những triển núi đá vôi dựng đứng cao vút . Khung cảnh nơi đây thật lộng lẫy. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> huyền ảo với những sắc màu cầu vồng . - Sa pa 1 thành phố trong sương giàu sức sống với hoa trái ngát hương 4 mùa , một cảnh thiên nhiên hữu tình tráng lệ thơ mộng như mời gọi cuốn hút hấp dẫn du khách. Sa Pa đặc biệt nổi tiếng với nững phiên chợ tình , Con người nơi đây hiền lành , hiếu khách và rất thân thiện . GV : Có những người đến đây để được tận hưởng cảnh đẹp SA Pa . nhưng cũng có những con người đến đây để được cống hiến , để được góp phần công sức và trí tuệ của mình cho công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc , cụ thể như nhân vật anh TN trong truyện ngắn này . Vậy anh cống hiến ntn chúng ta cùng đi tìm hiểu 1. Anh thanh niên. ở NV anh TN GV- Yêu cầu đọc từ ( một anh TN -> anh ta kìa) ? Ta biết về nhân vật này thông qua lời giới thiệucủa ai và tình huống nào ? - Anh không xuất hiện ngay từ đầu truyện mà qua lời kể của bác Lái xe . khi xe dừng lại bác chuẩn bị kể cho ông hoạ sĩ và cô gái nghe. ? Vậy bác lái xe giới thiệu về anh ntn? " tôi sắp giới thiệu với bác một trong những người cô độc nhất thế gian , thế nào bác cũng thích vẽ hắn ." - Một anh TN 27 tuổi sống một mình trên đỉnh núi cao ... làm công tác khí tưởng kiêm vật lí địa cầu. ? Cách giới thiệu như vậy có tác dụng gì ? - Giới thiệu khéo léo gây hứng thú ,tò mò cho người đọc. Đặc biệt chuẩn bị tâm thế cho ông hoạ sĩ và cô kĩ sư trước cuộc gặp gỡ. Lop7.net. * Hoàn cảnh sống :.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> - Sống một mình trên đỉnh núi cao. ? Hoàn cảnh sống của anh TN có gì đặc biệt? - Thèm người - Sống một mình trên đỉnh núi Yên Sơn cao 2600m, quanh năm suất tháng chỉ có cây cỏ và mây mù lạnh lẽo. -> Cô đơn, vắng vẻ ? Chi tiết nào làm em chú ý nhất ? - Rất thèm người. * Công việc : ? Từ những chi tiết trên em có cảm nhận ntn về hoàn cảnh sống của anh? ? Vậy Anh tự kể về công việc của mình ntn? - Đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự báo thời tiết hàng ngày phục vụ sản xuất và chiến đấu. ? Công việc đòi hỏi ntn? - - Một công việc đòi hỏi sự tỉ mỉ chính xác Đúng giờ không đo chậm , đo sớm và không được bỏ phiên trực và có tinh thần trách nhiệm cao, ? chi tiết nào cho ta thấy rõ điều đó ? - " Nửa đêm đang nằm trong chăn ngủ ngon . => Gian khổ, khắc đến giờ thì dù mưa hay tuyết lạnh thế nào cũng phải nghiệt và nguy trở dậy ra ngoài trời làm công việc đã quy định " hiểm. ? Công việc đó gợi cho em suy nghĩ gì? - Công việc thầm lặng, gian khổ và khắc nghiệt Và đầy nguy hiểm. Bình : Hoàn cảnh sống và làm việc của anh thật gian khổ và khắc nghiệt . Song cái gian khổ nhất là phải vượt qua được sự cô đơn vắng vẻ quanh năm suất tháng một mình trên đỉnh núi cao không một bóng người .. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> ? Trong hoàn cảnh đó anh có vượt qua được không? - Dù khó khăn gian khổ anh vẫn hoàn thành tốt nhiệm vụ ,vượt qua được sự cô đơn . ? Điều gì đã khiến anh vượt qua được hoàn cảnh đó? HS THẢO LUẬN NHÓM - Do anh ý thức được về công việc của mình - Do lòng yêu nghề, thấy được công việc thầm lặng ấy là có ích cho mọi người + Có suy nghĩ đúng đắn và sâu sắc về công việc đối với cuộc đời con người: khi ta làm việc ta với công việc là đôi, sao lại gọi là một mình được + Thấy được mình thật hạnh phúc khi được đóng góp công sức trong cuộc chiến đấu của đất nước. - Cuộc sống của anh không cô đơn buồn tẻ vì anh có một nguồn vui khác nữa ngoài công việc đó là đọc sách như là người bạn để trò chuyện , ngoài ra anh còn chăm chút cho nơi ở của mình.. * Phẩm chất - Hoàn thành tốt công việc.. - ý thức được về công việc, lòng yêu nghề. - Ham học hỏi, .. ? Vậy Nơi ở của anh có gì đặc biệt. - Trồng hoa, nuôi gà - Yêu đời Anh biết Tổ chức sắp xếp cuộc sống cho mình thật ngăn nắp gọn gàng chủ động trong công việc. - Biết sắp xếp CSống cho mình. ?Tính cách và phẩm chất của anh còn được khẳng định qua chi tiết nào ? - Lăn khúc gỗ để chăn xe khách để được trò chuyện với hành khách trên xe. - Đào củ tam thất khi nghe vợ bác lái xe ốm - Về trước pha trà, hái hoa tặng cô gái - Gửi trứng gà cho cô gái và ông hoạ sỹ. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> - Khi hoạ sĩ định vẽ chân dung anh , anh tự chối và giới thiêu người khác đáng cảm phục hơn nhiều ? Qua những chi tiết trên cho thấy Ngoài lòng yêu nghề, ý thức trách nhiệm, ở anh còn toát lên những phẩm chất, tính cách gì? - Quý trọng, tận - Quý trọng và tận tuỵ với mọi người tuỵ cởi mở chân thành, hiếu khách cởi mở chân thành khát khao được gặp gỡ trò chuyện với mọi nười . song anh cũng rất khiêm tốn . khiêm tốn. ? Để làm nổi bật hình ảnh anh TN tác giả đã sử dụng NT: Kể chuyện tự những biện pháp nghệ thuật nào? có tác dụng gì? nhiên,linh hoạt . - Xây dựng tình - NT: kể chuyện linh hoạt , tình tiết diễn biến cuộc huống hợp lí . gặp gỡ ngắn ngủi . nhân vật tự bộc bạch tự nhiên – - Nhân vật tự bộc Độc thoại đối thoại bạch tự nhiên. - Độc thoại đối thoại . GV treo bảng phụ ghi NT - ND => Làm rõ nét đẹp về tinh thần ,tình cảm và những ý nghĩ về cuộc sống và công việc của anh. ? Em có cảm nhận ntn về anh thanh niên ? => Là con người tràn đầy nhiệt huyết, ham học hỏi biết sống và cống hiến cho một sự nghiệp lớn lao, cũng biết sống cho mình và chia sẻ với mọi người. Đó là một cách sống tích cực ,tốt đẹp và mới mẻ .Đó là một tấm gương sáng để mọi người noi theo. - Qua nhân vật anh TN tác giả muốn Ca ngợi lao động , tôn vinh những con người lao động chân chính . GV liên hệ với bộ đội biên giới hải đảo. ? Là một HS đang ngồi trên ghế nhà trường , Em học tập được gì ở anh TN?. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> ? Từ đó em biết thêm điều gì về tác giả Nguyễn Thành Long ? - Tin yêu và hi vọng ở những con người lao động trẻ tuổi * Tiểu kết ? Qua tìm hiểu ở trên em biết được những gì về anh => Sống có lí tưởng TN? có mục đích,có trách nhiệm biết vượt qua những khó khăn gian khổ để xây dựng và bảo vệ quê hương đất nước. * Củng cố Như vậy chỉ qua một cuộc gặp gỡ ngắn ngủi qua cảm nhận và chuyện trò với vài ba nhân vật khác, chân dung tinh thần của người TN làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu đã hiện lên rõ nét và đầy sức thuyết phục với những phẩm chất tốt đẹp , trong sáng về tinh thần tình cảm , cách sống và suy nghĩ về nghề nghiệp , c/sống . Đó là một trong những người lao động trẻ tuổi làm công việc bình thường, lặng lẽ mà vô cùng cần thiết , có ích cho nhân dân , đất nước , cho cuộc chiến đấu vì độc lập của dân tộc dưới bầu trời Sa Pa , trên đỉnh núi mây phủ . Anh là người tiêu biểu cho thế hệ trẻ VN Thời kì thanh niên miền bắc ba sẵn sàng. Vậy còn nhân vật ông hoạ sĩ , cô kĩ sư và bác lái xe, những nhân vật khác nữa thì ntn tiết sau chúng ta sẽ tìm hiểu kĩ hơn. * Dặn dò: về nhà kể tóm tắt nắm được các tình huống truyện . - chuẩn bị tiếp tiết 2 của bài. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Tiết 2: *Ổn định: * Kiểm tra: Nêu hoàn cảnh sống và những nét tính cách nổi bật của nhân vật Anh thanh niên? *Nội dung bài mới: b Các nhân vật khác *, Nhân vật ông hoạ sỹ : - Trong truyện có một người lặng lẽ quan sát xúc cảm, suy nghĩ, ghi chép, đó là hoạ sỹ . Nói cách khác, xây dựng nhân vật này là dụng ý của tác giả ? Cảnh sắc Sa Pa hiện lên qua cảm nhận của hoạ sỹ , điều này có ý nghĩa gì ? ? Cảm xúc của ông ngay từ phút đầu gặp gỡ anh thanh niên là gì ? ? Xúc động về điều gì ? ? Sau đó là cảm giác nào ? -Trong một khoảnh khắc hoạ sỹ đã cảm nhận được những điều tốt đẹp về anh thanh niên khiến ông bối rối . Đó là sự bối rối của người đi kiếm tìm cái đẹp bằng phát hiện cái đẹp hiển hiện ngay trước mắt mình ? Từ đó em cảm nhận được điều gì từ ngươi hoạ sỹ này ? ? Chi tiết " Người con trai ấy đáng yêu thật nhưng làm cho ông nhọc quá " em hiểu như thế nào ?. - Thiết tha với vẻ đẹp của Sa Pa , (của đất nước ) - Xúc động - Bối rối vì hoạ sỹ " bắt gặp một điều thật ra ông vẫn ao ước được biết ...". ? Tại sao ông cho rằng gặp được người thanh niên là " Một cơ hội hãn hữu cho sáng tác " ? ? Qua đây em nhận thấy tình cảm nào của hoạ sỹ đối - Một tâm hồn tha. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> với người thanh niên nói riêng và thế hệ trẻ thời đó nói chung? * Nhân vật cô kỹ sư ? Được thăm nhà và nghe câu chuyện của anh thanh niên cô có cảm xúc gì ? ? Tại sao vậy ? ? Cuộc gặp gỡ, người thanh niên đã tác động đến cô như thế nào ? - Đó là sự bừng dậy của những tình cảm lớn lao cao đẹp khi người ta gặp được những ánh sáng đẹp đẽ toả sáng từ cuộc sống, từ tâm hồn của người khác . Cùng với cảm giác bàng hoàng là sự hàm ơn. thiết với vẻ đẹp của cuộc đời .. ? Nói về họ , tác giả nhằm mục đích gì ? - Qua cảm xúc, suy nghĩ, sự cảm mến của họ khiến hình ảnh anh thanh niên hiện ra rõ nét và đẹp hơn là hình ảnh tự nhiên được lọc qua thứ ánh sáng tâm hồn trong trẻo rực rỡ khiến hình ảnh rạng rỡ hơn, ánh lên nhiều sắc màu hơn c. Chất trữ tình của truyện: ? Tìm những đoạn văn toát lên chất trữ tình của truyện?. - Cô thấy bàng hoàng Vì những điều anh nói, những chuyện anh kể về người khác=> Cô hiểu thêm cuộc sống một mình dũng cảm tuyệt đẹp của người thanh. - Những vẻ đẹp mới lạ toát lên từ người thanh niên khơi dậy biết bao cảm xúc và suy nghĩ trong người hoạ sỹ già . Đây là cái nhọc tinh thần rất cần cho sáng tạo nghệ thuật . - Vì tất cả những gì ở người thanh nien này khơi dậy biết bao cảm xúc và suy ? Theo em, sự xuất hiện của cô gái có ý nghĩa gì ? nghĩ trong người * Người lái xe hoạ sỹ già . Anh là ? Nêu những cảm nhận của em về nhân vật này ? ? Theo em, sự xuất hiện của nhân vật này có tác dụng nguyên mẫu cho sáng tạo nghệ thuật gì ? . * Một số nhân vật còn lại - Tin yêu, hy vọng ? Qua lời kể của anh, em biết thêm về nhân vật nào khác , về thế giới những con người như anh ?. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> III - Tổng kết ? Nêu ý nghĩa của văn bản ? ? Từ đó giải thích ý nghĩa nhan đề của truyện ? ? Những thành công về nghệ thuật của truyện ? ? Chất trữ tình biểu hịên thông qua những chi tiết nào ? - Truyện ca ngợi những con người say mê lao động có ích cho đời . Từ hình ảnh anh thanh niên ta hiểu rằng dù trong hoàn cảnh nào con người cũng không cô đơn khi đã tìm được cho mình ý nghĩa cuộc sống trong công việc, trong cuộc sống của mình đồng thời cũng giúp ta thấy được quan niệm về nghệ thuật. niên , về cái thế giới của những con người như anh -> hiểu về con đường mà cô đã lựa chọn và đang đi tới . -Có suy nghĩ mới mẻ về cuộc đời , cô cảm thấy mối tình đầu của cô sao mà nhạt nhẽo thế và cuộc chia tay người yêu không còn khiến cô suy nghĩ nữa . => sự bừng dậy của của một tình cảm lớn lao cao đẹp khi người ta gặp được những ánh sáng đẹp đẽ toả ra từ cuộc sống, tâm hồn của người khác. - ý nghĩa của cuộc sống khiến ta yêu đời hơn-> Làm cho truyện hấp dẫn hơn -> Vẻ đẹp, chất trữ tình của truyện - Vui tính, nhiệt tình, cởi mở -> Làm cho câu chuyện thêm sinh động, hấp dẫn, kích thích. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> sự tò mò tìm hiểu của người đọc. - Anh cán bộ vẽ bản đồ sét - Ông kỹ sư ở vườn rau Sa Pa . - Anh bạn làm khí tượng trên đỉnh Phan xi phăng + Góp phần thể hiện chủ đề của truyện + Tập trung làm sáng đẹp và hoàn thiện hình tượng nhân vật anh thanh niên. - Phong cảnh thiên nhiên đẹp và đầy thơ mộng của Sa pa được miêu tả qua cái nhìn của nhà hoạ sĩ => Thấm đượm vẻ đẹp của cuộc sống một mình giữa thiên nhiên. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> lặng lẽ của nhân vật anh thanh niên trong cuộc gặp gỡ tình cờ của ba người để lại nhiều dư vị - Nét đẹp giản dị rất đáng mến của người thanh niên từ câu chuyện anh kể => Truyện có dáng dấp như một bài thơ, một chất thơ bàng bạc - Chân thực trong cách kể, tả - Cách xây dựng nhân vật - Truyện giàu chất trữ tình * Đọc ghi nhớ trong SGK. D. Củng cố - Dặn dò : ? Nêu những suy nghĩ của em về nhân vật mà em thấy thích thú nhất ? - Về nhà ôn lại bài, học thuộc ghi nhớ - Chuẩn bị bài tiết sau: Soạn: Chiếc lược ngà. TiÕt 66,67. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> LÆng lÏ sa pa. (NguyÔn thµnh long). I.Mục tiêu cần đạt: Cảm nhận được vẻ đẹp của các nhân vật trong truyện chủ yếu lµ nh©n vËt thanh niªn trong c«ng viÖc thÇm lÆng trong c¸ch sèng vµ nh÷ng suy nghĩ tình cảm trong quan hệ với mọi người Phát hiện đúng và hiểu được chủ đề của truyện từ đó hiểu được niềm hạnh phúc của con người trong lao động RÌn kü n¨ng c¶m thô vµ ph©n tÝch c¸c yÕu tè cña t¸c phÈm miªu t¶ nh©n vËt, bøc tranh thiªn nhiªn Gi¸o dôc tt tù gi¸c,say mª ,cã tr¸ch nhiÖm víi c«ng viÖc. II. ChuÈn bÞ: 1.PhÇn thÇy: Nghiªn bµi, so¹n gi¸o ¸n,ch©n dung t¸c gi¶,tËp truyÖn gi÷a trong xanh,tranh ¶nh vÒ Sa Pa 2.PhÇn trß: Häc bµi cò , so¹n bµi:tr¶ lêi c©u hái sgk,tãm t¾t vb iii.PhÇn thÓ hiÖn khi lªn líp. 1.KiÓm tra bµi cò Câu hỏi: Nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân để lại cho em ấn tượng gì? Trả lời: Là người yêu làng, yêu nước gắn liền với lòng yêu lãnh tụ sâu sắc bền v÷ng thiªng liªng. Tác giả miêu tả tâm lí nhân vật sâu sắc, tâm lí tinh tế, ngôn ngữ sinh động. 2, D¹y bµi míi: *Giới thiệu bài: Từ những cuộc gặp gỡ với những con người lặng lẽ bình thường đang làm việc miệt mài cho đất nước ở Sa Pa- Nơi nghỉ mát kỳ thú nhưng cũng là nơi sống làm việc của những con người lao động với phẩm chất trong sáng cao đẹp qua một chuyến đi, ngỡ là chuyến đi chơi thư giãn, nhà văn Nguyễn Thành Long đã viết thành một chuyện ngắn đặc sắc, dào dạt chất thơ. * Néi dung bµi häc: ?. ?. Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶? (Tác phẩm ra đời trong hoàn cảnh nào? Gi¶i nghÜa tõ khã(sgk) GV nêu yêu cầu đọc và đọc đoạn đầu. Gọi HS tãm t¾t truyÖn ng¾n? -Cốt truyện đơn giản xoay quanh một tình huèng gÆp gì bÊt ngê gi÷a «ng ho¹ sÜ giµ, c« kÜ s­ víi anh thanh niªn lµm c«ng t¸c ë tr¹m khÝ tượng trên đỉnh núi Yên Sơn thuộc Sa Pa.Anh thanh niên chỉ hiện ra trong chốc lát nhưng để l¹i cho c¸c nh©n vËt kh¸c nh÷ng t×nh c¶m tèt đẹp.. *Hướng dẫn đọc:giọng chậm, cảm xúc lắng. Lop7.net. I, t×m hiÓu chung. 1.T¸c gi¶ t¸c phÈm. -Lµ c©y bót chuyªn viÕt vÒ truyÖn ng¾n vµ bót kÝ.. -ViÕt n¨m 1970. KÕt qu¶ cña nh÷ng chuyÕn ®i Lµo Cai. 2,Chó thÝch: 3, Tãm t¾t..

<span class='text_page_counter'>(16)</span> ? ?. ? ?. ?. ?. sâu;kết hợp kể tóm tắt với đọc. II. §äc,t×m hiÓu v¨n b¶n: -§o¹n ®Çu kÓ tãm t¾t. *§äc: -§äc ®o¹n b¸c l¸i xe s¾p giíi thiÖu víi häa sü *T×m hiÓu vb: và cô kỹ sư 1 người cô độc nhất thế gian. -§o¹n nh÷ng suy nghÜ cña häa sü vµ c« g¸i:tãm t¾t. -Đoạn cuối: “trời ơi,chỉ còn có 5 phút!”:đọc diÔn c¶m. TruyÖn ®­îc kÓ theo ng«i thø mÊy?§iÓm nh×n trần thuật được đặt vào nhân vật nào?T/d của lèi kÓ nµy? -.Ngôi thứ 3.Nhưng tg đặt điểm nhìn tt vào nh©n vËt «ng häa sÜ,mÆc dï kh«ng dïng ng«i thứ 1(để họa sĩ xưng tôi khi kể chuyện,trừ một đoạn nhỏ tg đặt điểm nhìn sang nhân vật cô kỹ s­),cachs kÓ,ng«i kÓ ®iÓm nh×n nµy lµ 1 s¸ng tạo->một mặt giữu cho câu chuyện vẻ đẹp chân thËt vµ kh¸ch quan,mÆt kh¸c l¹i vÉn cã ®k thuận lợi để làm nổi bật chất trữ tình,đào sâu suy t­ cña nv,rÊt phï hîp víi chÝnh suy nghÜ cña tg TruyÖn xuÊt hiÖn nh÷ng nh©n vËt nµo? Ai lµ nh©n vËt chÝnh? Trước khi để nv xuất hiện,anh thanh niên được bác lái xe giới thiệu ntn?ý định nghệ thuật của việc giới thiệu đó?->gt như thế để người nghe có ấn tượng mạnh với nhân vật,người đọc tò mò thÝch thó khi ®­îc trùc tiÕp tiÕp xóc víi nv.. 1.Nh©n vËt anh thanh niªn - Kh«ng xuÊt hiÖn ngay tõ ®Çu c©u chuyÖn mµ chØ hiÖn ra trong cuéc gÆp gì chèc l¸t cña nh©n vËt kia. -> Sù xuÊt hiÖn trong chèc l¸t g©y ấn tượng mạnh. Em h·y t×m nh÷ng chi tiÕt nãi vÒ hoµn c¶nh +Hai mươi bảy tuổi…ở đỉnh Yên sèng cña anh thanh niªn? S¬n…sèng mét m×nh…bèn bÒ c©y Em cã nhËn xÐt g× vÒ hoµn c¶nh sèng cña anh? cá….m©y nói… C«ng viÖc cña anh ®­îc béc b¹ch ntn? *Hoàn cảnh sống thật đặc biệt Công việc đó gợi cho em suy nghĩ gì? + §o giã…m­a…n¾ng tÝnh mây…đo chấn động…nửa đêm gió tuyÕt. *Công việc đòi hỏi phải tỉ mỉ chính x¸c vµ cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao. ->C«ng viÖc thÇm lÆng gian khæ nöa đêm đúng giờ ốp thhì dù mưa gió tuyÕt gi¸ l¹nh thÕ nµo còng ph¶i trë dậy ra ngoài để làm công việc +Ta với công việc là đôi…công việc. ?. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> gian khổ cất…buồn đến chết. *Cñng cè vÒ nhµ. ->ý thøc ®­îc c«ng viÖc cña m×nh lµm vµ lßng yªu nghÒ. ThÊy ®­îc -Cèt truyÖn cña LÆng lÏ Sa Pa lµ g×? c«ng viÖc thÇm lÆng Êy lµ cã Ých cho A,Cuéc gÆp gì bÊt ngê gi÷a «ng häa sÜ giµ,c« x· héi. kü s­ víi anh thanh niªn lµm c«ng t¸c khÝ tượng trên đỉnh Yên Sơn thuộc Sa Pa. B,Cuộc nói truyện đầy thú vị giữa người lái xe lªn SP víi c« kü s­ vµ «ng häa sÜ. C,Anh tn làm công tác khí tượng trên đỉnh Yên S¬n thuéc SP tù kÓ vÒ m×nh. D,Cuộc gặp gỡ giữa người tn đang sống và làm việc trên đỉnh Yên Sơn thuộc Sp nhưng trước đó ch­a bao giê biÕt vÒ nhau. -Tt vb,t×m hiÓu nv anh tn,«ng häa sÜ,nx nt.. TiÕt 2 *Môc tiªu:nt *ChuÈn bÞ: -Gv:bµi so¹n,b¶ng phô -Hs: Tt vb,t×m hiÓu nv anh tn,«ng häa sÜ,nx nt. *KiÓm tra bµi cò:kÓ tãm t¾t vb? *Bµi míi:. ?. ?. ?. *Suy nghÜ thËt Khi nói về cuộc sống của anh có người bảo anh đúng và sâu sắc về công việc đó đối là người cô độc nhất thế gian, anh đã tâm sự với cuộc sống của con người. ntn? Qua đó em hãy lý giải điều gì giúp anh vượt lên được hoàn cảnh sống đặc biệt như vậy? (Khi ®­îc biÕt lµ mét lÇn ph¸t hiÖn kÞp thêi mét đám mây khô mà anh góp phần vào chiến thắng ->Cuộc sống không cô đơn buồn tẻ cña kh«ng qu©n ta b¾n r¬i nhiÒu m¸y bay MÜ, v× anh cã mét nguån vui kh¸c n÷a ngoµi c«ng viÖc Anh thÊy m×nh tù h¹nh phóc. Theo em gian khæ nhÊt cña anh cã ph¶i lµ c«ng +§äc s¸ch- mµ anh thÊy nh­ lóc nµo cũng có người bạn để trò chuyện. viÖc hay kh«ng? V× sao? Thế nhưng em thấy cuộc sống của anh thanh ->Chứng kiến thái độ mừng quýnh l©n víi cuèn s¸ch b¸c l¸i xe mua hé, niªn cã buån tÎ kh«ng? (Cảm phục, cảm động một cuộc sống tinh thần ta cảm phục, cảm động. phong phó, mét tÊm lßng say mª khoa häc kÜ +Trång hoa,nu«i gµ. *Là người sống ngăn nắp yêu đời. thuËt. Ngoài việc đọc sách anh thanh niên còn có thú vui nµo kh¸c? Em häc tËp ®­îc ®iÒu g× ë anh qua chi tiÕt nµy?. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Thái độ của anh đối với bác lái xe?. ? ? ?. ?. ?. ?. Qua cuộc đối thoại của câu chuyện của người thanh niên tự kể ta hiểu được thêm gì về đức tÝnh cña anh thanh niªn? Khi «ng ho¹ sÜ muèn vÏ ch©n dung anh, anh cã thái độ ntn? Qua chi tiÕt nµy em hiÓu thªm ®iÒu g× vÒ anh? (ChØ b»ng mét sè chi tiÕt vµ chØ cã xuÊt hiÖn trong khoảng khắc của truyện tác giả đã phác ho¹ ®­îc ch©n dung nh©n vËt chÝnh víi nh÷ng nét đẹp của chàng trai có nét tính cách hồ hởi để say mê công việc sống có lí tưởng cao đẹp, cã t©m hån trong s¸ng, mét nghÞ lùc sèng m¹nh mÏ.. Khi ®­îc trùc tiÕp tiÕp xóc víi anh thanh niªn, ông hoạ sĩ có hành động và suy nghĩ ntn? ( Người kể chuyện hình như nhập vào vai nhân vËt cã c¸i nh×n suy nghÜ cña nh©n vËt nµy, vÒ con người, về nghệ thuật. Qua đó nhân vật để lại cho em ấn tượng gì? ->chàng trai dễ mến,người lao động trẻ tuổi,làm công việc bình thường,lặng lẽ mà vô cùng cần thiết.Một người thạo ciệc,say mê công việc,sống có lí tưởng Đại diện cho đội ngũ tri thøc míi dang hi sinh vµ ©m thÇm cèng hiÕn tuæi xu©n chÊt x¸m vµ h¹nh phóc c¸ nh©n cña mình cho đất nước, cho dân tộc kể cả những nơi tưởng chừng như lặng lẽ hoang vu chập chùng m©y tuyÕt nh­ Sa Pa gi¸ b¨ng. Hä lµ nh÷ng tÊm gương đi trước sáng ngời. Họ đã cống hiến và tiếp tục cống hiến với một lẽ sống cao đẹp, một tâm hồn tươi thắm, một bản lĩnh kiên cường đáng khâm phục.. BiÕu cñ tam thÊt cho b¸c l¸i xe -TÆng hoa cho c« kÜ s­ -Thức ăn trưa cho ba người *Cëi më ch©n thµnh quÝ träng t×nh cảm của mọi người. Khao khát gặp gỡ trò chuyện với mọi người. +Từ chối…giới thiệu người khác. *Khiªm tèn gi¶n dÞ thµnh thùc c¶m thấy công việc và đóng góp của m×nh chØ lµ nhá bÐ th«i. 2.Mét sè nh©n vËt phô kh¸c. a.Nh©n vËt «ng ho¹ sÜ. -Ông xúc động bối dối bắt gặp một ®iÒu thËt ra «ng vÉn oa ­íc ®­îc biết một nét thôi cũng đủ để khẳng định một tâm hồn khơi gợi sáng tác. Bằng một người từng trải nghề nghiệp và niềm khao khát của người nghệ sĩ đi tìm đối tượng của nghệ thuËt «ng thÊy nhäc qu¸-> Lµm cho nhân vật chính thêm sáng đẹp và chứa đựng chiều sâu tư tưởng. *Yªu nghÖ thuËt ham t×m hiÓu kh¸m ph¸ tinh tÕ trong giao tiÕp.. Cuéc gÆp gì bÊt ngê víi anh thanh niªn cã t¸c động ntn đến cô kĩ sư? (§ã lµ sù bõng dËy cña nh÷ng t×nh c¶m lín lao cao đẹp khi người ta gặp được những ánh sáng b.Các nhân vật khác. đẹp đẽ toả ra từ cuộc sống, từ tâm hồn của *Cô kĩ sư. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> ?. ? ?. ?. ?. người khác) Cã ý kiÕn cho r»ng qua lêi kÓ cña b¸c l¸i xe người đọc được kích thích sự chú ý chờ đón sự xuất hiện của anh thanh niên. Em có đồng ý với ý kiến đó không? Vì sao? Nªu c¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt nµy? Em cã nhËn xÐt g× vÒ dông ý cña t¸c gi¶ khi x©y dùng nh©n vËt anh thanh niªn qua sù nh×n nhận đánh giá của nhân vật khác? Ngoµi ra t¸c phÈm cßn cã nh÷ng nh©n vËt kh«ng ®­îc xuÊt hiÖn trùc tiÕp mµ chØ ®­îc giíi thiÖu gi¸n tiÕp nh­ng còng gãp phÇn thÓ hiÖn được chủ đề. Tác phẩm đó là ai? Em thấy họ có những đặc điểm chung gì? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tªn c¸c nh©n vËt trong truyÖn. T¹i sao t¸c gi¶ l¹i gäi hä nh­ vËy? -Các nhân vật đều không có tên kể cả nhân vật chính. Họ có thể là lái xe, bộ đội, hoạ sĩ, kĩ sư, lµ dông ý nghÖ thuËt cña t¸c gi¶ muèn nãi vÒ những người vô danh lặng lẽ say mê cống hiến đủ lứa tuổi nghành nghề … -Gợi ý nghĩa niền vui của lao động tự giác đối với con người dù trong bất cứ hoàn cảnh nào vÉn t×m thÊy ý nghÜa ch©n chÝnh cña c«ng viÖc trong cuéc sèng cña m×nh. Qua h×nh ¶nh anh thanh niªn t¸c gi¶ cóng ca ngîi phÈm chÊt cña những tri thức có lẽ sống cao đẹp, yêu đời tự giác làm việc tận tuỵ ở mọi miền đất nước.. +Bµng hoµng…hiÓu thªm cuéc sống, một mình dũng cảm tuyệt đẹp của người thanh niên về cái thế giới những người như anh. Vµ quan träng h¬n n÷a vÒ con đường cô đã lựa chọn, cô đang đi tới. Giúp cô đánh giá đúng hơn mối tình nhạt nhẽo mà cô đã từ bỏ và yên tâm quyết định của mình. * B¸c l¸i xe -> NhÊt trÝ qua lêi kÓ cña b¸c ta biết được nững nét sơ lược về nhân vật chính, Nỗi thèm được gặp người c¶u anh. *Th¶o luËn: Qua c©u chuyÖn vÒ anh thanh niªn em c¶m nhận được vẻ đẹp nào ở nv này?Tp còn gợi ra cho người đọc một vấn đề khác là vấn đề g×?Nh÷ng biÓu hiÖn míi mÎ nµo trong h×nh thøc kÓ chuyÖn? Nªu c¶m xóc c¶u em sau khi häc xong truyÖn?. III.Tæng kÕt,luyÖn tËp. *sống vui vẻ hay giúp người khác =>H×nh ¶nh anh thanh niªn hiÖn ra càng rõ nét và đẹp hơn. Là thủ pháp nghÖ thuËt mµ t¸c gi¶ sö dông thµnh c«ng trong viÖc x©y dùng nh©n vËt chÝnh cña truyÖn. -Ông kĩ sư vườn rau -§ång chÝ c¸n bé nghiªn cøu sÐt *Những con người miệt mài lao động khoa học vì lợi ích của đất nước vì cuộc sống cảu mọi người. ->Họ đều hi sinh quyền lợi riêng, quªn m×nh v× c«ng viÖc chung.. -Cốt truyện đơn giản lời văn chau chuèt trong s¸ng giµu chÊt th¬ ,kÕt hîp ts-tr÷ t×nh-bl.C¸ch kÓ truyÖn tù nhiªn -Ca ngợi những con người lao động lÆng lÏ ©m thÇm mµ b×nh dÞ cèng hiÕn cho sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o (Dù Sa Pa gió lạnh nhưng người như anh vẫn vệ tổ quốc. lÆng lÏ lµm viÖc g¾n bã víi x· héi b»ng bÇu nhiÖt huyÕt lu«n nãng báng) (ChÊt th¬ ®i liÒn víi héi ho¹) *Hs đọc ghi nhớ Giải thích tại sao tác giả lại đặt tên truyện là “Lặng lẽ Sa Pa”? -Ca ngợi con người lao động ©m thÇm lÆng lÏ. Trong c¸i im lÆng cña Sa Pa mà chỉ nghe tên người ta đã nghĩ đến chuyện. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> nghỉ ngơi. Có những con người làm việc và lo nghĩ cho đất nước. Trong truyÖn cã nh÷ng ®o¹n nµo t¶ c¶nh thiªn nhiên tuyệt đẹp? -§o¹n kÕt thóc, khung c¶nh thiªn nhiªn Sa Pa ? đẹp như một bức tranh. IV,Củng cố ,hướng dẫn HS học bài và làm bài tập ở nhà. -Nh©n vËt anh thanh niªn chñ yÕu ®­îc miªu t¶ b»ng c¸ch nµo? A,Tù giíi thiÖu vÒ m×nh. B,§­îc t¸c gi¶ miªu t¶ trùc tiÕp. C,Hiện ra qua sự nhìn nhận,đánh giá của các nv khác. D,§­îc giíi thiÖu qua lêi kÓ cña «ng häa sÜ giµ. -ý nghĩa của 2 từ lặng lẽ trong nhan đề Lặng lẽ SP có nghĩa là? A, ChØ c¸i bÒ ngoµi im lÆng cña c¶nh vËt SP B, Chỉ cái bề ngoài im lặng của con người Sp. C,Chỉ ra cái không im lặng trong những con người lao động ở nơi đâty. D,C¶ a,b,c. -Häc bµi ,Ph¸t biÓu cn vÒ nv anh tn.So¹n:«n l¹i kt vÒ v¨n tù sù,mt néi t©m,nghÞ luận,lập dàn ý những đề bài sgk.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>