Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (136.87 KB, 20 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>Chương 3. Điện. häc. 17. Sù nhiÔm ®iÖn do cä x¸t I. kiÕn thøc c¬ b¶n. * Cã thÓ lµm nhiÔm ®iÖn c¸c vËt b»ng c¸ch cä x¸t. * VËt bÞnhiÔm ®iÖn ( mang ®iÖn tÝch) cã kh¶ n¨ng hót c¸c vËt kh¸c. II. C¸c bµi tËp c¬ b¶n. 1. Hướng dẫn các bài tập giáo khoa 17.1. - Những vật bị nhiễm điện là: Vỏ bút bi nhựa, lược nhựa. - Những vật không bị nhiễm điện là: bút chì vỏ gỗ, lưỡi kéo, chiếc th×a, m¶nh giÊy. 17.2. D. Mét èng b»ng nhùa. 17.3. a. Khi cọ xát thước nhựa, tia nước chảy thẳng. Khi thước nhựa bị cọ xát, tia nước bị hút, uốn cong về phía thước nhùa. b. Thước nhựa sau khi bị cọ xát, bị nhiễm điện. 17.4. Khi ta mặc áo len dạ hàng ngày ta thường đi lại, cử động làm cọ xát do vËy ¸o bÞ nhiÔm ®iÖn. Khi cëi ¸o c¸c ®iÖn tÝch trªn c¸c sîi len hay d¹ cã hiÖn tượng phóng điện gây ra chớp nhỏ li ti kèm theo tiếng lách tách. Hiện tượng này tương tự như các đám mây tích điện phóng điện gây ra sấm sét. 2. C¸c bµi tËp n©ng cao. 17.5. Chọn câu đúng trong các nhận định sau: a. Khi một vật hút các vật khác, chứng tỏ nó đã nhiễm điện. b. Mét vËt nhiÔm ®iÖn cã thÓ hót c¸c vËt kh¸c. c. Mét vËt nhiÔm ®iÖn cã thÓ hót c¸c vËt kh¸c hoÆc phãng ®iÖn qua c¸c vËt kh¸c. d. Mét vËt nhiÔm ®iÖn chØ hót c¸c vËt ë gÇn nã. 17.6.. Khi cọ xát thước nhựa vào mảnh dạ, nhận định nào sau đây đúng: a. Thước nhựa bị nhiễm điện còn mảnh dạ không nhiễm điện. b. Thước nhựa và mảnh dạ đều bị nhiễm điện. c. Thước nhựa chỉ nhiễm điện khi cọ xát lâu vào mảnh dạ.. 17.7. Khi cọ xát một chiếc đũa thuỷ tinh vào tấm lụa, đũa thuỷ tinh nóng lên đồng thời nhiễm điện. Như vậy do cọ xát đũa thuỷ tinh nóng lên nên bị nhiễm điện. Nói như vậy có đúng không? Tại sao? 17.8. T¹i sao c¸nh qu¹t ®iÖn t¹o ra giã mµ vÉn bÞ bôi b¸m? 1 Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> 17.9. Cã hai m¶nh giÊy b×a gièng nhau ®îc treo trªn hai sîi chØ t¬ mét bÞ nhiễm điện và một không nhiễm điện. Làm thế nào để nhận ra mảnh nµo nhiÔm ®iÖn nÕu kh«ng ®îc sö dông mét dông cô nµo? 17.10.Vµo nh÷ng ngµy hanh kh« kh«ng nªn lau cöa kÝnh hoÆc mµn h×nh Tivi b»ng kh¨n kh« mµ chØ cÇn lÊy chæi l«ng quÐt nhÑ. T¹i sao? 17.11.Treo hai quả cầu Bấc bằng các sợi tơ. Trong đó có một quả cầu nhiễm ®iÖn mét kh«ng nhiÔm ®iÖn. Hái khi ®a chóng l¹i gÇn nhau th× cã hiện tượng gì xẩy ra? 17.12.Mét cuèn s¸ch cò, l©u n¨m giÊy bÞ Èm rÊt khã lËt c¸c trang s¸ch. §Ó t¸ch rêi c¸c trang s¸ch mµ kh«ng lµm r¸ch giÊy ta lµm thÕ nµo? 17.13. H·y cho biÕt c¸ch nhËn biÕt mét vËt bÞ nhiÔm ®iÖn (kh«ng ®îc sö dông bót thö ). 17.14. Trong các phân xưởng dệt may người ta thường treo các tấm kim loại đã nhiễm điện ở trên cao. Làm như vậy có tác dụng gì? tại sao? 3. C¸c bµi tËp tr¾c nghiÖm. 17.15. Khi lau kÝnh b»ng dÎ kh« ta thÊy c¸c sîi b«ng b¸m vµo kÝnh bëi: A. TÊm kÝnh bÞ nãng lªn nªn cã thÓ hót c¸c sîi b«ng. B. Nhiệt độ của tấm kính thay đổi do vậy nó hút các sợi bông. C. TÊm kÝnh bÞ nhiÔm ®iÖn do vËy nã hót c¸c sîi b«ng. D. Khi lau chùi, kính bị xước và hút các sợi bông. E. Khi lau s¹ch tÊm kÝnh nh½n h¬n nªn cã thÓ hót c¸c sîi b«ng. Chọn câu trả đúng trong các câu trên. 17.16. Cã thÓ nhËn biÕt vËt nhiÔm ®iÖn b»ng c¸ch: A. §a vËt cã kh¶ n¨ng tÝch ®iÖn l¹i gÇn, nã bÞ hót. B. §a vËt nhÑ l¹i gÇn nã sÏ bÞ hót. C. §a c¸c sîi t¬ l¹i gÇn nã bÞ duçi th¼ng. D. §a c¸c sîi tãc l¹i gÇn tãc chóng bÞ xo¾n l¹i. E. Bóng mét vµi h¹t bôi thÊy bôi b¸m. Chän c©u sai trong c¸c c©u trªn. 17.17. Bôi b¸m vµo c¸nh qu¹t ®iÖn v× : A. Khi qu¹t ch¹y nhanh bôi bÞ cuèn vµo do vËy bôi b¸m l¹i. B. C¸nh qu¹t cä x¸t víi kh«ng khÝ bÞ nhiÔm ®iÖn vµ hót bôi. C. Giã lµm cho bôi xo¸y vµo b¸m lªn c¸nh qu¹t ®iÖn. 2 Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> D. C¸nh qu¹t quay t¹o ra nh÷ng vßng xo¸y hót bôi. E. Khi quạt quay gió thổi phía trước ép bụi vào cánh quạt. Chọn câu đúng trong các câu trên. 17.18. Chọn câu đúng trong các nhận định sau: A. ChØ cã c¸c vËt r¾n khi cä x¸t míi bÞ nhiÔm ®iÖn. B. ChÊt láng kh«ng bÞ nhiÔm ®iÖn khi cä x¸t. C. Các vật đều có khả năng bị nhiễm điện. D. Khi nhiễm điện nhiệt độ của vật thay đổi. E. Nhiệt độ của vật tăng, vật có thể bị nhiễm điện. 17.19. Xe ô tô sau một thời gian dài chuyển động, nó sẽ: A. NhiÔm ®iÖn, do cä x¸t vµo kh«ng khÝ. B. Kh«ng bao giê bÞ nhiÔm ®iÖn. C. Chỉ nhiễm điện khi ô tô chạy với tốc độ lớn . D. Kh«ng khÝ mÒm nªn cä x¸t kh«ng g©y nhiÔm ®iÖn. E. Do không khí luôn thay đổi nên ô tô không nhiễm điện. Khẳng định nào trên đây đúng? 17.20. Các đám mây tích điện do nguyên nhân: A. Gió thổi làm lạnh các đám mây. B. Hơi nước chuyển động cọ xát với không khí. C. Khi nhiệt độ của đám mây tăng. D. Khi nhiệt độ thay đổi đột ngột. E. Khi áp suất của đám mây thay đổi. Nhận định nào trên đây đúng?. 18. Hai lo¹i ®iÖn tÝch I. kiÕn thøc c¬ b¶n. * Có hai loại điện tích là điện tích dương và điện tích âm.Các vật nhiÔm ®iÖn cïng lo¹i th× ®Èy nhau, kh¸c lo¹i th× hót nhau. * Nguyên tử gồmhạt nhân mang điện tích dương và các êlectrôn mạng điện tích âm chuyển động xung quanh hạt nhân. * Một vật nhiễm điện âm nếu nhận thêm êlectrôn, nhiễm điện dương nÕu mÊt bít ªlectr«n. II. C¸c bµi tËp c¬ b¶n. 1. Hướng dẫn các bài tập giáo khoa 18.1. C©u D. 18.2. H×nh a. Ghi dÊu (+) cho vËt B 3 Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> H×nh b. Ghi dÊu (-) cho vËt C H×nh c. DÊu (-) chovËt F H×nh d. DÊu (+) cho vËt H 18.3. a. Khi chải tóc: các êlectrôn chuyển từ tóc sang nhựa do đó tóc nhiễm điện dương, nhựa nhiễm điện âm. b. c¸c sîi tãc nhiÔm ®iÖn cïng lo¹i, chóng ®Èy nhau. 18.4. Sơn và hải đều có thể đúng, có thể sai: Nếu đưa lần lượt đưa lược nhựa và mảnh nilông lại gần các giấy vụn nếu chúng hút các giấy vụn khi đó Hải đúng. Nếu một trong hai vật hútcác giấy vụn thì Sơn đúng. 2. Bµi tËp n©ng cao. 18.5. Một quả cầu mang điện thì khối lượng của nó có thay đổi hay không? 18.6. Hai vËt tÝch ®iÖn ®îc treo trªn hai sîi chØ t¬, c¶ hai bÞ lÖch khái vÞ trÝ c©n b»ng ( nh h×nh vÏ). H·y ®iÒn dÊu cña ®iÖn tÝch mµ c¸c vËt cã thÓ bÞ nhiÔm.. a b 18.7. Mét häc sinh cho r»ng, khi cho mét vËt nhiÔm ®iÖn ©m tiÕp xóc víi một vật không nhiễm điện thì cả hai vật đều bị nhiễm điện âm. Điều đó đúng hay sai? V× sao? 18.8. Ba quả cầu nhỏ A, B, C dược treo vào ba sîi d©y t¬ (bè trÝ nh h×nh vÏ) a. Cho qu¶ cÇu C tÝch ®iÖn ©m. Hái qu¶ cÇu A vµ B tÝch ®iÖn g×? b. H·y so s¸nh ®iÖn tÝch cña qu¶ cÇu A vµ C.. A. B. C. 18.9. Tại sao trong các thí nghiệm để kiểm tra các vật nhiễm điện, người ta thường sử dụng quả cầu bấc nhỏ? 3. Bµi tËp tr¾c nghiÖm. 18.10. Chọn câu đúng trong các nhận định sau: A. Một vật nhiễm điện là vật đó luôn luôn mang điện tích. B. Mét vËt mang ®iÖn tÝch cã thÓ bÞ nhiÔm ®iÖn. C. NhiÔm ®iÖn lµ cã sù hót hay ®Èy nhau gi÷a c¸c vËt mang ®iÖn. D. Khi mét vËt nhiÔm ®iÖn nã lu«n lu«n thõa ªlÐctron. E. Khi mét vËt m¹ng ®iÖn lu«n lu«n thiÕu c¸c ªlectr«n. 18.11. Chọn câu đúng trong các nhận định sau: 4 Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(5)</span> A. B. C. D. E.. VËt tÝch ®iÖn chØ hót c¸c chÊt c¸ch ®iÖn nh giÊy, l«ng chim. Mét vËt tÝch ®iÖn lu«n bÞ c¸c vËt kh«ng tÝch ®iÖn hót. VËt nhiÔm ®iÖn hót mét vËt kh¸c chøng tá vËt kia nhiÔm ®iÖn. Hai vËt nhiÔm ®iÖn chóng lu«n lu«n ®Èy nhau. Mét vËt kh«ng tÝch ®iÖn kh«ng thÓ hót c¸c vËt kh¸c.. 18.12. Chọn câu sai trong các nhận định sau: A. Mét vËt nhiÔm ®iÖn ©m th× lu«n lu«n nhiÔm ®iÖn ©m. B. Một vật cô lập nhiễm điện dương thì luôn bị nhiễm điện dương. C. Một vật tích điện dương, nhận thêm điện âm,có thể nhiễm điện âm. D. Mét vËt mang ®iÖn ©m cã thÓ mÊt bít ®iÖn ©m vµ vÉn tÝch ®iÖn. E. Một vật tích điện dương nhận thêm êlectrôn vẫn mang điện dương. 18.13. Nguyªn tö lu«n cÊu t¹o bëi : A. Điện tích dương và điện tích âm hút nhau tạo thành. B. Một phần mang điện tích dương và một phần mang điện âm. C. Hạt nhân mang điện tích dương, electrôn mang điện tích âm. D. Nhờ tương tác giữa các điện tích âm và điện tích dương. E. Sù liªn kÕt gi÷a c¸c ®iÖn tÝch tr¸i dÊu. Chọn câu đúng trong các nhận định trên. 18.14.Mét vËt nhiÔm ®iÖn ©m khi: A. Vật đó nhận thêm êlectrôn. B. Vật đó mất bớt êlectrôn. C. Vật đó đã nhiễm điện mất bớt êlectrôn.. D. Vật mang điện dương mất bớt êlectrôn. E. Vật mang điện dương nhận thêm êlectrôn. Chọn khẳng định đúng nhất trong các câu trên. 18.15. Một vật nhiễm điện dương khi: A.Vật đó nhận thêm êlectrôn. B. Vật đó mất bớt êlectrôn. A. Vật đó đã nhiễm điện mất bớt êlectrôn. B. VËt mang ®iÖn ©m mÊt bít ªlectr«n. C. Vật mang điện dương nhận thêm êlectrôn. Chọn khẳng định đúng nhất trong các câu trên.. 19. dßng ®iÖn - nguån ®iÖn 5 Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(6)</span> I. kiÕn thøc c¬ b¶n. * Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng. * Mỗi nguồn điện đều có hai cực. Dòng điện chạy trong mạch điện kín bao gåm c¸c thiÕt bÞ ®iÖn ®îc nèi liÒn víi hai cùc cña nguån ®iÖn b»ng d©y ®iÖn. II. C¸c bµi tËp c¬ b¶n. 1. Hướng dẫn các bài tập giáo khoa 19.1. a. Dòng điện là dòng (các điện tích dịch chuyển có hướng). b. Hai cực của pin hay ắc quy( dương và âm) của nguồn điện đó. c. Dßng ®iÖn ch¹y trong d©y ®iÖn nèi liÒn c¸c thiÕt bÞ víi nguån ®iÖn ®îc vµ duy tr× l©u dµi bëi nguån ®iÖn. 19.2. C©u C. 19.3. a. sự tương tự: - Nguồn điện tương tự máy bơm nước - ống dẫn nước tương tự dây nối. - Công tắc tương tự van nước. - Bánh xe nước tương tự quạt điện. - Dòng điện tương tự dòng nước. - Dòng nước là do nước dịch chuyển còn dòng điện là do các điện tích dÞch chuyÓn. b. Sự khác nhau: ống nước bị hở hay thủng, nước chảy ra ngoài còn m¹ch ®iÖn bÞ hë kh«ng cã dßng ®iÖn. 2. Bµi tËp n©ng cao. 19.4. T¹i sao khi l¾p pin vµo ra®i« hay c¸c thiÕt bÞ dïng pin kh¸c cÇn ph¶i kiểm tra xem đã đúng ký hiệu “cực” của nó chưa? 19.5. Tại sao ở các tiệm điện lại bán đủ các pin hay ắc quy lớn nhỏ khác nhau? 19.6. T¹i sao ta kh«ng nªn nèi hai cùc cña nguån ®iÖn b»ng c¸c sîi d©y kim lo¹i. 19.7. Tại sao những người bán hay sửa chữa ắc quy thường nhắc nhở khách hàng, nên thường xuyên lau chùi sạch sẽ trên bề của mặt ắc quy? 19.8. Tại sao các xe chở xăng dầu người ta buộc một sợi dây xích sắt vào bệ xe và thả đầu kia xuống đất. 19.9. Nguồn điện không có dấu cực dương và cực âm, ta có thể xác định ®îc c¸c cùc cña nguån ®iÖn b»ng c¸c dông cô sau: 6 Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(7)</span> a. Bót thö ®iÖn, cuén d©y. b. Bóng đèn và công tắc 3. Bµi tËp tr¾c nghiªm. 19.10. Nèi hai qu¶ cÇu A vµ B b»ng mét A B sîi d©y kim lo¹i ( h×nh vÏ). Hỏi có dòng điện chạy qua dây dẫn không?xét các trường hợp sau: A. A tích điện dương, B không tích điện. B. A vµ B kh«ng tÝch ®iÖn. C. A tÝch ®iÖn ©m, B kh«ng tÝch ®iÖn. D. A không tích điện, B tích điện dương. E. A kh«ng tÝch ®iÖn, B tÝch ®iÖn ©m. 19.11.Dßng ®iÖn lµ: A. Dòng các êlectrôn chuyển dời có hướng. B. Dòng các điện tích âm chuyển dời có hướng. C. Dòng các điện tích chuyển dời có hướng. D. Dßng c¸c ®iÖn tÝch ©m chuyÓn dÞch. E. Sù chuyÓn dÞch c¸c ®iÖn tÝch. Nhận định nào đúng nhất trong các trường hợp trên? 19.12. Một bóng đèn đang sáng, quạt điện đang chạy chứng tỏ: A. Dßng ®iÖn ch¹y qua chóng. B. C¸c ®iÖn tÝch ch¹y qua d©y dÉn. C. C¸c h¹t mang ®iÖn ®ang chuyÓn dêi trong d©y dÉn. D. Bóng đèn và quạt đang bị nhiễm điện. E. Chúng đang tiêu thụ năng lượng điện. Khẳng định nào trên đây sai? 19.13. Dòng điện có thể chuyển dời trong các vật dưới đây: A. Sø. B. Kim lo¹i. C. Gç kh«. D. Poliªtilen. E. Ni l«ng. 19.14. Nguån ®iÖn lµ thiÕt bÞ: A. S¶n xuÊt ra c¸c ªlectr«n. B. Trên đó có đánh dấu hai cực. C. §Ó duy tr× dßng ®iÖn trong m¹ch. D. Lu«n bÞ nhiÔm ®iÖn. E. Có hai cực âm dương. 7 Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(8)</span> Chọn khẳng định đúng nhất. 19.15. SÏ cã dßng ®iÖn ch¹y qua khi: A. Khi nèi c¸c thiÕt bÞ tiªu thô ®iÖn víi nguån ®iÖn. B. Mạch điện có chứa đầy đủ các thiết bị điện và nguồn điện. C. C¸c thiÕt bÞ ®iÖn vµ ngu«ng ®îc nèi kÝn b»ng d©y dÉn. D. Khi nguån ®iÖn cã ®iÖn vµ cã c¸c thiÕt bÞ ®iÖn. E. Trong mạch phải đầy đủ công tắc và các linh kiện. Chọn câu đúng trong các trả lời trên.. 20. chÊt dÉn ®iÖn vµ chÊt c¸ch ®iÖn dßng ®iÖn trong kim lo¹i I. kiÕn thøc c¬ b¶n. * Ch©t dÉn ®iÖn lµ chÊt cho dßng ®iÖn ®i qua. ChÊt c¸ch ®iÖn lµ chÊt kh«ng cho doµng ®iÖn ®i qua. * Dßng ®iÖn trong kim lo¹i lµ dßng c¸c ªlectr«n tù do dÞch chuyÓn cã hướng. II. C¸c bµi tËp c¬ b¶n. 1. Hướng dẫn các bài tập giáo khoa 20.1. a. C¸c ®iÖn tÝch cã thÓ dÞch chuyÓn qua c¸c vËt dÉn ®iÖn ( c¸c chÊt dÉn ®iÖn). b. C¸c ®iÖn tÝch kh«ng thÓ dÞch chuyÓn qua c¸c vËt liÖu c¸ch ®iÖn, chÊt c¸ch ®iÖn. c. Kim loại là chất dẫn điện vì ở trong đó có các electrôn tự do có thể chuyển dời có hướng. d. trong trường hợp này không khí là chất cách điện. 20.2. a. Hai l¸ nh«m xoÌ ra v× chóng nhiÔm ®iÖn cïng lo¹i vµ ®Èy nhau. b. Không có hiện tượng gì xẩy ra. Vì thanh nhựa là vật ách điện. c. L¸ nh«m phÝa qu¶ cÇu A côp l¹i bít, cßn l¸ nh«m g¾n ë qu¶ cÇu B xoè ra. Vì dây đồng kim loại dẫn điện, các điện tích từ A chuyển bớt sang B. 20.3. Khi ô tô chuyển động, cọ xát vào không khí và nhiễm điện từng phần. Nếu nhiễm điện mạnh có thể gây cháy nổ, để bảo vệ xe và xăng dầu người ta dùng xích sắt thả trên đường chuyền bớt các điện tích xuống đất. 20.4. a. Các giấy bạc của giấy lót bên trong vỏ bọc thuốc lá thường dïng thiÕc phñ lªn giÊy do vËy nã dÉn ®iÖn tèt. b. GiÊy tr¸ng kim lµ ni long phñ s¬n mµu nªn c¸ch ®iÖn tèt. 2. Bµi tËp n©ng cao 8 Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(9)</span> 20.5. H·y kÓ tªn mèt sè chÊt c¸ch ®iÖn vµ mét sè chÊt dÉn ®iÖn ë ®iÒu kiÖn thường. 20.6. Mét häc sinh lý luËn r»ng: “c¸c vËt dÔ dµng lµm nhiÔm ®iÖn th× còng dễ dàng cho dòng điện truyền qua, vì ta thấy vật đó đễ dàng nhận hay nhường electron”. Lý luận trên có chính xác không? Hãy cho một ví dụ để minh ho¹. 20.7. Trong khi sửa chữa điện những người thợ thường ngồi trên những chiếc ghÕ c¸ch ®iÖn vµ bá hai ch©n lªn ghÕ. H·y gi¶i thÝch t¹i sao? 20.8. Mét häc sinh thö kiÓm nghiÖm sù c¸ch ®iÖn cña gç kh« b»ng c¸ch sau: ®a mét ®Çu cña chiÕc bót ch× cã vá lµm b»ng gç ch¹m vµo mét vËt mang điện và chạm tay vào đầu kia thì bị điện giật. Do đó học sinh này khẳng định: gỗ khô vẫn dẫn điện. Hãy phân tích sai lầm của bạn học sinh trên. 20.9. Tại sao trong các thí nghiệm để kiểm tra sự nhiễm điện của các vật người ta thường treo các vật bằng sợi chỉ tơ? 20.10. Theo b¹n trong kü thuËt ®iÖn th× chÊt c¸ch ®iÖn quan träng h¬n hay chÊt dÉn ®iÖn quan träng h¬n? 3. Bµi tËp tr¾c nghiÖm 20.11. ChÊt c¸ch ®iÖn lµ nh÷ng vËt: A. Cã thÓ cho c¸c ®iÖn tÝch dÞch chuyÓn. B. Kh«ng cã kh¶ n¨ng nhiÔm ®iÖn. C. Kh«ng cho c¸c ®iÖn tÝch ch¹y qua. D. ChØ cho phÐp c¸c electr«n ®i qua. E. Lµ nh÷ng vËt kh«ng ph¶i lµ kim lo¹i. Khẳng định nào trên đây đúng? 20.12. VËt dÉn ®iÖn lµ nh÷ng vËt: A. ChØ cho phÐp c¸c electr«n ch¹y qua. B. Cho phÐp c¸c ®iÖn tÝch ®i qua. C. Kh«ng cã kh¶ n¨ng tÝch ®iÖn. D. ChØ lµ c¸c kim lo¹i. E. Kh«ng ph¶i lµ nhùa p«liªtylen. Khẳng định nào trên đây đúng? 20.13. D©y dÉn kim lo¹i chØ: A. Cho phÐp c¸c electron ch¹y qua. B. Cho phÐp c¸c ®iÖn tÝch ch¹y qua. 9 Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(10)</span> C. Cho phép các điện tích dương chạy qua. D. Cho phÐp c¸c ®iÖn tÝch ©m chuyÓn qua. E. Cho điện tích dương di qua tuỳ vào điều kiện. Khẳng định nào trên đây đúng? 2.14. Các vật liệu sau thường dùng làm vật cách điện : A. Sø, kim lo¹i, nhùa, cao su. B. S¬n , gç , ch×, gang, sµnh. C. Than, gỗ, đồng, kẽm nilông. D. Vµng, b¹c, nhùa p«lyªtylen. E. Nhùa, nil«ng, sø, cao su. Chän c©u tr¶ lêi ®ung trong c¸c c©u trªn. 2.15. Ba kim loại sau đây thường dùng làm dây dẫn: A. Nh«m, kÏm, vµng. B. Nhôm ,đồng, vônfram. C. §ång, ch× vµ kÏm. D. Chì, kẽm và đồng. E. §ång, s¾t, nh«m. Chọn câu đúng nhất trong các câu trên. 20.16. Trong kim lo¹i, c¸c ªlectr«n tù do lµ: A. Nh÷ng ªlectr«n quay xung quanh h¹t nh©n. B. Nh÷ng ªlectr«n dÞch chuyÓn xung quanh nguyªn tö. C. Nh÷ng ªlectr«n dÞch chuyÓn tõ vÞ trÝ nµy sang vÞ trÝ kh¸c. D. Nh÷ng ªlectr«n tho¸t ra khái nguyªn tö, chuyÓn dÞch tù do. E. Nh÷ng ªlectr«n chØ dÞch chuyÓn khi cã dßng ®iÖn. Chọn câu đúng trong các câu trên.. 21. Sơ đồ mạch điện- chiều dòng điện. I. kiÕn thøc c¬ b¶n. * Mạch điện được mô tả bằng sơ đồ và từ sơ đồ có thể lắp mạch điện tương ứng. * Chiều dòng điện là chiều từ cực dương qua dây dẫn và các thiết bị ®iªn tíi cùc ©m cña nguån ®iÖn. II. C¸c bµi tËp c¬ b¶n. 1. Hướng dẫn các bài tập giáo khoa 21.1. §¸nh dÊu sè thø tù c¸c kÝ hiÖu tõ trªn xuèng:1,2,3.4.5.6. 10 Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(11)</span> 21.2.. Ta thấy: bóng đèn - 4 ; Dây dẫn - 1 ; Công tắc đóng - 5 Nguån ®iÖn - 6 ; Hai nguån m¾c nèi tiÕp - 3 ; c«ng t¾c ng¾t - 2 + K. K. +. -. Sơ đồ mạch điện 21.1 Sơ đồ mạch điện 21.2 21.3. a. Dây thứ hai chính là khung xe đạp, nối cực thứ hai của đinamô (vỏ) với cực thứ hai của đèn. b. Sơ đồ: Khung xe. §inam«. d©y nèi. 2. Bµi tËp n©ng cao. 21.4. Cho m¹ch ®iÖn nh h×nh vÏ: a. §iÒn c¸c kÝ hiÖu cña c¸c linh kiÖn ®îc m¾c trong m¹ch. b. Trong m¹ch c¸c bãng cã s¸ng kh«ng? c. VÏ ký hiÖu chiÒu dßng ®iÖn nÕu cã. 21.5. Hãy vẽ sơ đồ mạch điện của đèn pin trong hình 21.2 của sách giáo khoa vËt lý 7. 21.6. Cho mét m¹ch ®iÖn nh h×nh vÏ: a. Nếu mở khoá k thì các bóng đèn có sáng không? b. VÏ ký hiÖu c¸c cùc cña nguån vµ kÝ hiÖu dßng ®iÖn trong m¹ch. K. §1. §2. 21.7. Cho ba bóng đèn được gắn trên bảng gỗ như hình vẽ. Hãy vẽ sơ đồ mắc các đèn nối với cực của nguồn điện để các bóng sáng.. + Nguån. 21.8. Cho m¹ch ®iÖn nh h×nh vÏ. Đóng những khoá nào để: a. K2 đóng đèn Đ1 sáng, đèn Đ2 tắt. b. K2 đống đèn Đ1 tắt, đèn Đ2 sáng. c. Cả hai đèn đều sáng.. K1. §1 K2. 11 Lop7.net. Nguån. -.
<span class='text_page_counter'>(12)</span> §2 K 3. K1 21.9. Cho m¹ch ®iÖn nh h×nh vÏ a. K2 đóng, K1 ngắt đèn nào sáng? b. K2 đóng K1 đóng, đèn nào sáng?. §1. §2. §3. K2 +. Nguån. 21.10. Cho mạch điện như bài tập 21.9 khi đóng K1 thì trong nguồn điện có dßng ®iÖn ch¹y qua kh«ng? 3. Bµi tËp tr¾c nghiÖm. 21.11. Sơ đồ mạch điện có tác dụng: A. Mô tả mạch điện một cách đơ giản. B. Dựa vào nó người ta lắp đặt mạch điện tương ứng. C. Làm cơ sở để lắp đặt mạng điên thực tế. D. Là cơ sở để thợ điện kiểm tra, bảo dưỡng, sữa chữa. E. M« t¶ chiÒu dßng ®iÖn ch¹y trong d©y dÉn. Chän c©u sai trong c¸c c©u trªn. 21.12. Mét m¹ng ®iÖn th¾p s¸ng gåm: A. Nguồn điện, bóng đèn và công tắc. B. Nguồn điện, bóng đèn, công tắc và dây dẫn. C. Nguồn điện, bóng đèn và dây dẫn. D. Nguồn điện, bóng đèn và phích cắm. E. Dây dẫn, bóng đèn và công tắc. Chọn câu đúng trong các câu trên. 21.13. ChiÒu dßng ®iÖn trong mét m¹ch ®iÖn lµ: A. Chiều hướng từ cực dương về phía cực âm của nguồn. B. Chiều từ cực dương, qua dây dẫn và các thiết bị tới cực âm. C. Chiều chuyển dịch của các điện tích từ cực âm về cực dương. D. Chiều chuyển dịch của các điện tích từ cực dương về cực âm. E. Chiều chuyển dời có hướng của các điện tích trên dây. Nhận định nào trên đây đúng? 12 Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(13)</span> 21.14. Ký hiÖu c¸c bé phËn trong m¹ch ®iÖn mang ý nghÜa: A. Làm đơn giản các mạch điện khi cần thiết. B. Đơn giản sơ đồ của các vật dẫn, các linh kiện. C. Làm cho sơ đồ mạch điện đơn giãn hơn so với thực tế. D. M« t¶ c¸c m¹ch ®iÖn khi cÇn thiÕt. E. Đó là các quy ước cho đơn giản, không mang ý nghĩa gì. Chọn câu đúng nhất trong các câu trên. 21.15. KhÝ hiÖu c¸c cùc cña nguån ®iÖn lµ do: A. Chiều dòng điện chạy từ cực dương sang cực âm của nguồn. B. Cực dương mang điện tích còn cực âm không mang điện tích. C. Cực âm của nguồn mang nhiều điện tích hơn cực dương. D. Cực dương mang điện tích dương, cực âm mang điện tích âm. E. Số điện tích trên hai cực là khác nhau, trên cực dương nhạy hơn. Chọn câu trả lời đúng trong các câu trên. 21.16. Cho bèn m¹ch ®iÖn sau: + -. + -. + -. + -. a b c d Nhận định nào sau đây đúng: A. Các mạch a, b và c tương đương nhau. B. Các mạch b, c và d tương đương nhau. C. a và b tương đương, c và d không tương đương. D. a và b tương đương, c và d tương đương. E. Không có mạch nào tương đương nhau.. 22. T¸c dôngnhiÖt vµ t¸c dông ph¸t s¸ng cña dßng ®iÖn I. kiÕn thøc c¬ b¶n. * Dòng điện đi qua m,ột vật dẫn thông thường, đều làm chovật dẫn nóng lên. Nếu vật dẫn nóng lên tới nhiệt độ cao thì phát sáng. * Dòng điện có thể làm sáng bóng đèn bút thử điện và đi ốt phát quang mặc dù các đèn này chưa nóng tới nhiệt độ cao. II. C¸c bµi tËp c¬ b¶n. 1. Hướng dẫn các bài tập giáo khoa 13 Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(14)</span> 22.1. Tác dụng nhiệt của dòng điện có ích trong hoạt động của nồi cơm ®iÖn, Êm ®iÖn, kh«ng cã Ých khi m¸y thu h×nh, qu¹t ®iÖn vµ m¸y thu thanh hoạt động. 22.2. a. Khi trong ấm còn nước, nhiệt độ của ấm là 1000C. b. ấm điện bị cháy. Vì khi cạn hết nước khi đó nhiệt độ của ấm lên rất cao, lµm ch¸y ruét Êm vµ cã thÓ g©y ho¶ ho¹n. 22.3. D. §Ìn b¸o ti vi. 2. Bµi tËp n©ng cao. 22.4 . T¸c dông nhiÖt cña dßng ®iÖn cã lîi vµ còng cã khi cã h¹i. H·y kÓ tªn c¸c t¸c dông nhiÖt cã h¹i trong c¸c dông cô sau: - Nåi c¬m ®iÖn. - Bµn lµ. - Bóng đèn - Máy bơm nước ( mô tơ điện) - M¸y æn ¸p. 22.5. Khi dòng điện chạy trong vật dẫn đều nóng lên do tác dụng nhiệt. Vậy khi dßng ®iÖn ch¹y trªn c¸c trôc ®iÖn tiªu thô cña thµnh phè th× t¸c dụng đó có lợi hay có hại. 22.6. Vì sao trong các bảng điện của gia đình người ta thường lắp các cầu chì? Cầu chì hoạt động dữa trên nguyên tắc nào. 22.7. Trong bàn là, bình nóng lạnh người ta có gắn “ rơle” nhiệt. Hỏi nó có tác dụng gì và hoạt động dựa trên nguyên tắc nào? 22.8. Nguyªn nh©n nhiÒu vô ch¸y lµ do bÞ chËp m¹ch ®iÖn. H·y cho biÕt sù chập điện xảy ra trong điều kiện nào và cách đề phòng. 22.9. Tại sao đèn pin của chúng ta lúc mới lắp pin bóng đèn sáng hơn sau khi dïng nhiÒu ngµy? 22.10. Khi nèi mét vËt dÉn víi nguån ®iÖn ta kh«ng thÊy vËt ph¸t s¸ng. §iÒu đó chứng tỏ dòng điện không có tác dụng phát quang. Hỏi nhận định trên có đúng không? 3. Bµi tËp tr¾c nghiÖm. 22.11. Khi có dòng điện chạy qua một vật dẫn, khi đó: A. VËt dÉn nãng lªn. B. VËt dÉn sÏ ph¸t s¸ng. C. VËt dÉn võa nãng lªn võa ph¸t s¸ng. 14 Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(15)</span> D. Lµm kh«ng khÝ xung quanh nãng lªn E. A, B và C đúng. Khẳng định nào trên đây đúng nhất? 22.12. Khi có dòng điện chạy qua dây tóc bóng đèn, khi đó: A. Dây tóc bóng đèn sẽ cháy sáng khi dòng điện . B. Dây tóc bóng đèn sẽ nóng lên khi có dòng điện lớn. C. Nếu dòng điện đủ lớn dây tóc bóng sẽ cháy sáng. D. Nếu dòng điện đủ lớn dây tóc nóng lên và phát sáng. E. Dây tóc có khả năng phát sáng khi dòng điện đủ lớn. Chọ câu đúng nhất trong các câu trên. 22.13. T¸c dông nhiÖt cã Ých trong c¸c dông cô sau: A. Qu¹t ®iÖn, nåi c¬m ®iÖn. B. Bàn ủi và môtơ bơm nước. C. M¸y lµm l¹nh, æn ¸p. D. M¸y giÆt, m¸y ca. E. Bµn ñi, nåi c¬m ®iÖn. Chọn câu đúng nhất. 22.14. Các dụng cụ nào sau đây hoạt động dựa vào tác dụng nhiệt: A. CÇu ch×, æ c¾m. B. CÇu ch×, bµn ñi. C. CÇu ch× At«m¸t. D. CÇu dao, æ c¾m. E. M¸y æn ¸p, cÇu ch×. Chọn câu đúng trong các câu trên. 22.15. Sự toả nhiệt vừa phát quang xẩy ra trong các hiện tượng sau: A. Khi loa phát thanh hoạt động. B. Khi chuông điện hoạt động. C. Khi tivi hoạt động. D. Khi máy bơn nước hoạt động. E. Máy điều hoà hoạt động. Chọn câu đúng trong các câu trên. 22.16. Dßng ®iÖn cã t¸c dông sau: A. T¸c dông nhiÖt B. T¸c dông c¬ häc. C. T¸c dông ph¸t quang. D. A và B đúng. E. A, B và C đúng. 15 Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(16)</span> Chọn câu đúng nhất trong các câu trên.. 23. T¸c dông tõ, t¸c dông ho¸ häc vµ t¸c dông sinh lý cña dßng ®iÖn I. KiÕn thøc c¬ b¶n. * Dßng ®iÖn cã t¸c dông tõ v× nã cã thÓ lµm quay nam ch©m. * Dßng ®iÖn cã t¸c dông ho¸ häc, ch¼ng h¹nkhi dßng ®iÖn ®i qua dung dịch muối thì tạo thành lớp đồng bám trên thỏi than nối cực âm. * Dòng điện có tác dụng sinh lý, khi đi qua cơ thể người và động vật. II. C¸c bµi tËp c¬ b¶n. 1. Hướng dẫn các bài tập giáo khoa 23.1. B. c¸c vôn s¾t. 23.2. C. T¸c dông tõ cña dßng ®iÖn. 23.3. D. Làm biến đổi màu thgỏi than nối cực âm của nguồn điện nhúng trong dung dÞch nµy. 23. 4. §¸nh dÊu thø tù cét bªn tr¸i tõ trªn xuèng: 1,2,3,4,5. Ta cã thÓ ghÐp nh sau: T¸c dông sinh lý - 5 ( c¬ co giËt) ; t¸c dông nhiÖt - 4 ( d©y tãc bãng đèn sáng). ; Tác dụng hoá học - 2 ( mạ điện ) ; tác dụng phát sáng - 1 ( bóng bót thö ®iÖn) ; T¸c dông tõ - 3 ( chu«ng ®iÖn kªu). 2. Bµi tËp n©ng cao. 23.5. Nèi hai thái than A vµ B nhóng trong dung dịch sun phát đồng ( CuSO4) như hình vẽ: a. Cã dßng ®iÖn ch¹y trong m¹ch kh«ng? a. Hỏi có hiện tượng gì xẩy ra? b. Nếu biết sau một thời gian đồng bám vào cực A hỏi cực nào là cực dương của nguồn?. A B. Nguån. 23.6. Cần cẩu điện hoạt động dựa trên nguyên tắc nào? Em hãy thiết kế sơ đồ mét cÇn cÈu d¬n gi¶n. 23.7. §Ó tr¸nh ®iÖn giËt khi s÷a ch÷a ®iÖn ta cÇn ph¶i lµm thÕ nµo? 23.8. Dòng điện có thể làm tê liệt thần kinh. Tại sao trong y học người ta lại sử dụng dòng điện để châm cứu? 23.9. Em h·y lµm thÝ nghiÖm chøng tá dßng ®iÖn cã t¸c dông tõ b»ng c¸c dông cô sau: 16 Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(17)</span> -. Mét nguån ®iÖn 3V. Mét ®o¹n d©y dÉn. Mét biÕn trë. Mét kim la bµn.. 3. Bµi tËp tr¾c nghiÖm 23.10. Dßng ®iÖn cã thÓ g©y ra nh÷ng t¸c dông nµo sau ®©y: a. Lµm quay kim nam ch©m b. Làm quay động cơ c. Lµm tª liÖt thÇn kinh d. Lµm kh« hång huyÕt cÇu e. Lµm ch¸y s¸ng kh«ng khÝ. Chän c©u sai trong c¸c c©u trªn. 23.11. C¸c vËt sau chÞu t¸c dông tõ cña dßng ®iÖn: A. BÕp ®iÖn. B. Bóng đèn điện. C. B×nh nãng l¹nh. D. Chu«ng ®iÖn. E. §Ìn LED. Chọn câu đúng trong các câu trên. 23.12. Dßng ®iÖn cã t¸c dông tõ v× nã: A. Có thể làm quay động cơ điện. B. Lµm quay kim la bµn. C. Làm chuông điện hoạt động. D. Làm đèn bàn sáng. E. Máy biến thế hoạt động. Chän c©u sai trong c¸c c©u trªn. 23.13. Khi dòng điện đi qua cơ thể người gây ra: A. Tª liÖt thÇn kinh. B. Lµm cho tim ngõng ®Ëp. C. C¸c vÕt báng trªn c¬ thÓ. D. Kh« hßng huyÕt cÇu. E. Giảm béo cho người mập. Chän c©u sai trong c¸c c©u trªn. 23.14. T¸c dông ho¸ häc cña dßng ®iÖn biÓu hiÖn qua: A. Giải phóng đồng ở cực âm của nguồn điện. B. Khi bóng đèn phát ra ánh sáng. C. Giải phóng đồng ở thỏi than nối cực âm nguồn điện. 17 Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(18)</span> D. Giải phóng đồng ở thỏi than nối hai cực nguồn điện. E. Giải phóng đồng ở thỏi than nối cực dương nguồn điện. Chọn câu đúng các câu trên. 23.15. Khi cã dßng ®iÖn qua nam ch©m ®iÖn, nã cã thÓ hót: A. C¸c m¶nh nh«m nhá. B. C¸c vôn s¾t. C. C¸c m¶nh nhù xèp. D. C¸c vôn giÊy. E. Bột kim loại đồng. Chọn câu đúng trong các câu trên.. 24. Cường độ dòng điện I. KiÕn thøc c¬ b¶n.. * Dòng điện càng mạnh thì cường độ dòng điện càng lớn. * Đo cường độ dòng điện bằng Ampe kế. * Đơn vị cường độ dòng điện là Ampe. II. C¸c bµi tËp c¬ b¶n. 1. Hướng dẫn các bài tập giáo khoa 24.1. a. 0,35A = 350 mA ; b. 425mA = 0,425A ; c. 1,28 A = 1280 mA ; d. 32mA = 0,032A 24.2. a. GH§ lµ 1,2A ; b. §CNN lµ 0,1A ; c. I1 = 0,3A ; d. I2 = 1.0A 24.3. a. Am pe kÕ sè 3 ; b. Ampe kÕ sè 1; c. Am pe kÕ sè 2 hoÆc sè 4.; Ampe kÕ sè 2 24.4. Dòng điện trong các sơ đồ đi vào các chốt (+) và đi ra khỏi chốt (-) của mçi Ampe kÕ. 2. Bµi tËp n©ng cao. 24.5. Chọn Am pe kế có giới hạn đo phù hợp với các dòng điện cần đo tương ứng trong các trường hợp sau: a. b. c. d.. Dòng điện qua mạch có cường độ 0,35A Dòng qua chuông điện có cường độ 90mA Dòng qua đèn chiếu có cường độ 1,2A Dòng qua đèn nháy có cường độ 52mA. 1. 2. 3. 4.. Am pe kÕ cã giíi h¹n ®o 100mA Am pe kÕ cã giíi h¹n ®o 50mA Am pe kÕ cã giíi h¹n ®o 2,5A Am pe kÕ cã giíi h¹n ®o 1A. 24.6. Một bạn vẽ sơ đồ để mắc Ampe kế để đo cường độ qua các bóng đèn như hình vẽ. Hỏi mắc mạch như thế đã đúng chưa? Tại sao? 18 Lop7.net. + -.
<span class='text_page_counter'>(19)</span> 24.7. Đề xuất phương án để sửa chữa sơ đồ mạch điện bài tập 24.6. để Ampe kế đo đúng dòng điện qua các bóng đèn. 24.8. Cho m¹ch ®iÖn nh h×nh vÏ. Phải mắc Ampe kế ở đâu để biết dòng điện qua các bóng đèn khi hai khóa K1 và K3 đều đóng, K2 mở.. K1. §1 K2 §2 K 3 Nguån. 24.9. Cho mét m¹ch ®iÖn nh h×nh vÏ: Hỏi mắc am pe kế ở đâu để đo được dòng điện: a. Qua các bóng đèn? b. Qua nguån. 24.10. Điền đấu thích hợp vào cực của các Ampe kế và chiều dòng điện trong mạch của bài tập 24.5 ở trên. Hỏi nếu có một Ampe kế bị ngược cực thì nó có chỉ đúng cường độ dòng điện chạy qua không? Tại sao? 24.11. Mét Ampe kÕ bÞ lÖch kim, khi cha ®o dßng ®iÖn mµ kim kh«ng ë vÞ trÝ sè kh«ng. V× thÕ khi ®o dßng kh«ng ®îc chÝnh x¸c. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng trªn ta lµm thÕ nµo. 24.12. Khi nối một bóng đèn vào các cực của bình ắc quy, đèn sáng. Hỏi khi đó dòng điện có chạy qua bình ắc quy không? Tại sao? 3. Bµi tËp tr¾c nghiÖm 24.13. Một bóng đèn mắc trong mạch sẽ: A. S¸ng yÕu khi cã dßng ®iÖn. B. Không sáng khi dòng điện bình thường. C. Rất sáng khi cường độ dòng điện lớn. D. Sáng yếu khi cương độ dòng điện yếu. E. S¸ng mê khi ®iÖn tÝch dßng ®iÖn yÕu. Chọn câu đúng trong các câu trên. 24.14. Để đo dòng điện qua vật dẫn, người ta mắc: A. Ampe kÕ song song víi vËt dÉn. B. Ampe kÕ nèi tiÕp víi vËt dÉn. 19 Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(20)</span> C. Ampe kế trước với nguồn điện. D. Ampe kÕ sau víi vËt dÉn, nguån ®iÖn. E. Ampe kế trước với vật dẫn, nguồn điện. Chọn câu đúng trong các câu trên. 24.15. để đo được dòng điện trong khoảng 0,10 A đến 2,20A ta nên sử dụng Ampe kÕ cã GH§ vµ §CNN nh sau: A. 3A - 0,2A. B. 3000mA - 10mA. C. 300mA - 2mA D. 4A - 1mA E. 3A - 5mA. Chọn câu đúng trong các câu trên. 24.16. Một mạch điện gồm Am pe kế mắc nối tiếp với một bóng đèn có cường độ định mức 1,55A. Đèn sẽ sáng vừa khi : A. Am pe kÕ chØ 1,75A. B. Am pe kÕ chØ 0,75A. C. Am pe kÕ chØ 1,45A. D. Am pe kÕ chØ 2,5A. E. Am pe kÕ chØ 3,5A. Chọn câu đúng trong các câu trên. 24.17. Dòng điện trong mạch có cường độ lớn, khi đó: A. T¸c dông tõ trªn nam ch©m ®iÖn cµng m¹nh. B. T¸c dông nhiÖt trªn bµn lµ, bÕp ®iÖn cµng m¹nh. C. Tác dụng sinh lý đối với sinh vật và con người yếu. D. Lượng đồng bám ở thỏi than nối cực âm nguồn điên càng nhiều. E. Bóng đèn mắc trong mạch càng sáng. Chọn nhận định sai trong các nhận định trên. 24.18. Trong một mạch điện có hai ampe kế giống nhau, một đặt trước nguồn điện, một đặt sau nguồn. Khi đó : A. Sè chØ hai ampe lµ nh nhau. B. Sè chØ hai ampe kÕ kh«ng nh nhau. C. Ampe kÕ ®Çu cã sè chØ lín h¬n. D. Ampe kÕ sau cã sè chØ lín h¬n. E. Ampe nµo cã GH§ sè chØ lín. Chọn nhận định sai trong các nhận định trên.. 25. HiÖu ®iÖn thÕ vµ hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai 20 Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(21)</span>