Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (164.96 KB, 14 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>So¹n : 14.3.09 Gi¶ng : 19.3.09. TiÕt 107 +108 ThuÕ m¸u (Trích bản án chế độ thực dân pháp) NguyÔn ¸i Quèc A. Môc tiªu: Gióp häc sinh Hiểu được bản chất độc ác, bộ mặt giả nhân giả nghĩa của thực dân pháp qua việc dùng người dân các xứ thuộc địa làm vật hi sinh cho quyền lợi của mình trong c¸c cuéc chiÕn tranh tµn khèc. H×nh dung ra sè phËn bi th¶m cña những người bị bóc lột " Thuế máu " theo trình tự kết án của tác giả - ThÊy râ ngßi bót lËp luËn s¾c bÐn, trµo phóng s©u cay cña NguyÔn ¸i Quèc trong v¨n chÝnh luËn. Rèn luyện kĩ năng đọc văn chính luận của Bác Hồ, tìm hiểu và phân tích NT trµo phóng s¾c bÐn B . ChuÈn bÞ. - GV;So¹n bµi ,tµi liÖu tham kh¶o ,b¶ng phô - HS :Trả lời câu hỏi ,đọc bài C, Các bước lên lớp 1. ổn định 2. KiÓm tra bµi cò : 4p ? Nêu những chủ trương và ý kiến đề nghị của Nguyễn Thiếp gửi lên vua Quang Trung lµ g×? Trong nh÷ng ®iÓm Êy cã ý kiÕn nµo lµ lçi thêi, cßn ®iÓm nµo cÇn ph¸t huy? 3. Bµi míi T Hoạt động của thầy và trò Néi dung chÝnh G. HĐ1: Khởi động 2 Nh÷ng n¨m 20 cña thÕ kû XX lµ thêi kỳ hoạt động sôi nổi của ngời thanh niên yêu nước người chiến sĩ cộng sản kiên cường Nguyễn ái Quốc.Trong nh÷ng h® c¸ch m¹ng Êy cã s¸ng t¸c văn chương nhằm vạch trần bộ mặt kẻ thï, nãi nªn nçi khæ nhôc cña nh÷ng ngõ¬i d©n bÞ ¸p bøc kªu gäi nh©n d©n thuộc địa đ kết đầu tranh. Thuế máuvạch trần bộ mặt thực dân pháp ... 38 Hoạt động 2 : Đọc – hiểu văn bản . GV hướng dẫn đọc : Kết hợp nhiều giäng , khi th× mØa mai , ch©m biÕm , khi thì chua xót đồng cảm . Gv yªu cÇu häc sinh nªu nh÷ng hiÓu Lop8.net. I. §äc – Th¶o luËn chó thÝch . 1 §äc . 2. Th¶o luËn chó thÝch . a. T¸c gi¶.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> biÕt vÒ t¸c gi¶ : gi¶i thÝch v× sao n¨m 1919 Người lấy tên là Nguyễn ái Quèc . ? Chó ý vµo chó thÝch sao nªu hiÓu biÕt vÒ t¸c phÈm ? ? Em nhận xét gì về cách đặt tên chương , tên các phần trong văn bản ? - “Thuế máu” là thuế đóng bằng xương máu , tính mạng của con người . Thuế m¸u lµ c¸ch gäi cña NAQ . C¸i tªn “ ThuÕ mÊu” gîi lªn sè phËn th¶m thương của người dân thuộc địa , bao hàm lòng căm phẫn , thái độ mỉa mai đối với tội ác của chính quyền thực dân . trình tự cách đặt tên trong chương gợi lên quá trình lừa bịp , bọc lột đến cùng kiÖt thuÕ m¸u cña bän thùc d©n cai trÞ Ph¸p . C¸c phÇn nèi tiÕp nhau cßn chứng tỏ tinh thần đấu trnh mạnh mẽ , sự phê phán triệt để của NAQ . Häc sinh chó ý vµo c¸c chó thÝch : 1,2,6,11. ? Quan s¸t vµo v¨n b¶n , h·y cho biÕt ThuÕ m¸u thuéc kiÓu v¨n b¶n nµo ? Thuéc kiÓu v¨n b¶n nghÞ luËn . V× người viết chủ yếu dùng lí lẽ và dẫn chứng để làm rõ vấn đề thuế máu , từ đó thuyết phục người đọc . ? Nếu là văn bản nghị luận thì vấn đề nghÞ luËn ë ®©y ®îc triÓn khai b»ng hÖ thèng luËn ®iÓm nµo ?. ? Trong văn bản ngoài phương thức biểu đạt chính tác giả còn đan xen các yếu tố biểu đạt nào khác ? - §an xen yÕu tè tù sù ë luËn ®iÓm 1 - §an xen yÕu tè biÓu c¶m ë luËn ®iÓm 2. ? Dưới tiêu đề Chiến tranh và “ người bản xứ” tác giả đã trình bày luận điểm b»ng ba luËn cø : (1) Người bản xứ đi phơi thây trên các chiến trường . (2) Người bản xứ bị đầu độc trong các xưởng đúc súng ở hậu phương (3) Số lượng người bản xứ không Lop8.net. b. T¸c phÈm : V¨n b¶n ThuÕ m¸u ®îc trÝch tõ t¸c phÈm “ B¶n ¸n chế độ thực dân Pháp”. c. C¸c chó thÝch kh¸c . II. Bè côc.. - Vấn đề nghị luận được triển khai b»ng ba luËn ®iÓm : + Chiến tranh và người bản xứ + Chế độ lính tình nguyện + KÕt qu¶ cña sù hi sinh. III. T×m hiÓu v¨n b¶n . 1. Chiến tranh và “ người bản xø”.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> ®îc trë vÒ . ? Hãy tìm các đoạn văn tương ứng ? - Tõ ®Çu ->thèng chÕ - TiÕp -> ng¹t vËy . - TiÕp -> cßn l¹i ? Chó ý vµo ®o¹n v¨n tr×nh bµy luËn cø 1 vµ cho biÕt t¸c gi¶ tr×nh bµy luËn cø b»ng c¸ch nµo ? So sánh thái độ của các quan cai trị thực dân đối với người dân thuộc địa trước và khi chiến tranh bùng nổ ? Thái độ của các quan cai trị thực dân đối với người dân bản xứ trước và khi chiÕn tranh bïng næ ®îc t¸c gi¶ dÉn chøng nh thÕ nµo ?. Gv cïng häc t×m hiÓu vÒ c¸c côm tõ An nam mit ? Tại sao những người bản xứ từ địa vị thÊp hÌn bâng thµnh “ con yªu” , “ b¹n hiÒn”...? V× thùc d©n Ph¸p muèn che dÊu d· t©m lợi dụng xương máu của họ trong cuộc chiÕn tranh cho quyÒn lîi cña Ph¸p . §©y lµ thñ ®o¹n mÞ d©n rÎ tiÒn , vông về để che dấu bản chất tàn bạo độc ác cña ch×nh quyÒn thùc d©n . ? Các cụm từ đặt trong dấu ngoặckép ®îc dïng víi dông ý g× ? §îc dïng víi hµm ý mØa mai ch©m biếm sự giả dối thâm đọc của chính quyÒn thùc d©n . ? NhËn xÐt vÒ giäng ®iÖu , lêi v¨n cña t¸c gi¶ ?. ? §Ó lµm râ c¸i gi¸ ph¶i tr¶ cho c¸i vinh dự đột ngột ấy , tác giả đưa ra các chứng cớ nào ? ( những người ở ngoài chiến trường , những người ở hậu phương, con số thống kê những người Lop8.net. a. Thái độ của các quan cai trị đối với người dân thuộc địa.. - Trước chiến tranh : họ là những tê da ®en bÈn thØu , An nammÝt bÈn thỉu , chỉ biết kéo xe tay và ăn đòn cña c¸c quan cai trÞ - Khi chiÕn tranh bïng næ : lËp tøc biÕn thµnh “ con yªu” , “ b¹n hiÒn” , “ chiÕn sÜ b¶o vÖ c«ng lÝ vµ tù do”. -> Giäng ®iÖu trµo phóng , mØa mai ch©m biÕm . T¸c gi¶ v¹ch râ thñ ®o¹n lõa d©n bØ æi cña chÝnh quyÒn thùc d©n. b. Số phận người bản xứ .. - Những người ở chiến trường : + Phải đột ngột lìa xa gia đình , vợ con , ®i ph¬ith©y trªn c¸c b·i chiÕn.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> bÞ chÕt ). trường ...xuống tận đáy biển để bảo vÖ tæ quèc cña c¸c loµi thñy qu¸i ...bỏ xác , đưa thân cho người ta tàn s¸t . +Lấy máu mình tưới cho các vòng nguyÖt quÕ cña c¸c cÊp chØ huy , lấy xương mình .... - ở hậu phương : làm kiệt sức , hít phải luồng khí độc ...đã khạc ra tõng miÕng phæi + Tám vạn người bản xứ không bao tr«ng thÊy mÆt trêi trªn quª hương mình nữa .. ? NhËn xÐt vÒ c¸ch lËp luËn vµ lêi b×nh cña t¸c gi¶ trong nh÷ng ®o¹n v¨n trªn?. ? Từ đó tác giả bày tỏ thái độ như thế nµo ?. - T¸c gi¶ lËp luËn b»ng c¸ch sö dụng yếu tố tự sự dưới hình thức liÖt kª liªn tôc c¸c t liÖu cã thùc . Hình tượng hoá các chứng cớ và lời bình dưới dạng hình ảnh biểu tượng . LuËn cø ®îc tr×nh bµy b»ng c¸c con sè chÝnh x¸c . -> T¸c gi¶ bÊt b×nh c¨m phÉn, tè c¸o téi ¸c c¶u thùc d©n Ph¸p , g©y lßng c¨m thï , phÉn né trong qu¶ng đại các dân tộc thuộc địa. ? Qua phÇn I m©u thuÉn trµo phóng ®îc t¸c gi¶ béc lé nh thÕ nµo ? - M©u thuÉn gi÷a c¸ch gäi ®Çy khinh bØ của chính quyền thực dân đối với người dân thuộc địa trước và sau khi chiÕn tranh bïng næ . - M©u thuÉn gi÷a danh hiÖu hµo nhoáng rỗng tuếch với cái giá người dân thuộc địa buộc phải trả đi lính làm bia đữ đạn cho chúng . ? Quan s¸t hai bøc tranh em hiÓu g× vÒ cuộc sống của người dân bản xứ ? Gv cñng cè l¹i néi dung bµi d¹y 1p TiÕt 2 : 21.3.09 * Kiểm tra bài cũ : Phân tích thái độ 3 của chính quyền thực dân trước và khi chiÕn tranh bïng næ ? Gv chuyÓn ý vµo bµi míi 35 2. Chế độ lính tình nguyện §äc phÇn II vµ t×m néi dung chÝnh ? Thñ ®o¹n b¾t lÝnh vµ lêi lÏ cña bän thùc d©n . ? Em hiÓu thÕ nµo lµ lÝnh t×nh nguyÖn ? Lop8.net.
<span class='text_page_counter'>(5)</span> chế độ lính tình nguyện ? Tù gi¸c kh«ng b¾t buéc , s·n sµng , phÊn khëi ... Gv liªn hÖ víi thanh niªn t×nh nguyÖn . Chế độ lính tình nguyện thực chất là cưỡng bức bắt lính một cách dã man ? Em hiÓu thÕ nµo lµ mé lÝnh ? T×m nh÷ng chi tiÕt nãi vÒ viÖc mé lÝnh cña chÝnh quyÒn thùc d©n ?. ? ViÖc “ mé lÝnh” cña thùc d©n Ph¸p ®îc t¸c gi¶ gäi lµ g× ? HËu qu¶ cña những việc làm đó ? S¨n b¾t “ vËt liÖu biÕt nãi” -> g©y ra nh÷ng vô nh÷ng l¹m hÕt søc tr¾ng trîn . ? T¹i sao t¸c gi¶ l¹i gäi lµ nh÷ng vô nhòng l¹m hÕt søc tr¸ng trîn ? Tù do ¨n tiÒn c«ng khai kh«ng luËt lÖ ? Từ đó cho thấy thực chất của chế độ lÝnh t×nh nguyÖn lµ thÕ nµo ? Lµ c¬ héi lµm giµu cña bän quan chøc trên tính mạng của người bản xứ , là cơ hội để củng cố địa vị và thăng quan tiÕn chøc . ? Em nhËn xÐt g× vÒgiäng ®iÖu , tõ ng÷ , h×nh ¶nh t¸c gi¶ sö dông ? t¸c dông của từ ngữ hình ảnh đó ?. Học sinh chú ý từ “ còn những người nµo ...lËu” ? Néi dung cña ®o¹n v¨n nµy lµ g× ? ? Phản ứng của người dân bản xứ được t¸c thÓ hiÖn nh thÕ nµo ? ? Tai sao người bản xứ lại phản ứng như vậy ? việc làm bất đắc dĩ đó chứng tá ®iÒu g× ? Những việc làm nàychứng tỏ người d©n b¶n xø kh«ng muèn ph¬i th©y chÕt thay cho bän chñ t©y , kh«ng muèn rêi mái nhà quê hương , song lại không có tiền chạy chọt đã phải nghĩ ra bao nhiêu cách để tự huỷ hoại bản thân . Những hành động ấy tự nó càng lật Lop8.net. * ViÖc “ mé lÝnh” + TiÕn hµnh lïng r¸p v©y b¾t , nhèt vµo tr¹i lÝnh + Thoạt tiên tóm những người nghèo khổ , sau đó đến con nhà giµu, t×m c¸ch sinh chuyÖn víi nh÷ng ai cøng cæ. - Ng«n ng÷ giµu h×nh ¶nh , giäng điệu mỉa mai , châm biếm . Từ đó lµm næi bËt thñ ®o¹n tr¾ng trîn , tµn b¹o , d· man cña bän thùc d©n . * Phản ứng của người dân bản xứ . + Tìm mọi cớ hội để chốn tháot + Tù lµm cho m×nh bÞ nhiÔm ph¶i nh÷ng bªnh nÆng nhÊt..
<span class='text_page_counter'>(6)</span> ngược cái dối trá , lừa bịp của chính s¸ch mé lÝnh phi nh©n cña chÝnh quyÒn thùc d©n . Chó ý vµo ®o¹n v¨n tiÕp theo . ? LuËn ®iÖu cña chÝnh quyÒn thùc d©n ®îc t¸c gi¶ dÉn b»ng nh÷ng chøng c¬ nµo ? ? Trong thùc tÕ nh÷ng sù thËt nµo vÒ lÝnh t×nh nguyÖn ®îc ph¬i bµy ? ? Em nhËn xÐt g× vÒ c¸ch lËp luËn cña tác giả ? Cách lập luận đó có tác dụng g× ?. GV bình : Trong đạon văn này tác giả lÊy dÉn chøng tõ c©u chuyÖn thùc tÕ mang néi dung tè c¸o m¹nh mÏ vµ nh¾c l¹i nh÷ng lêi tuyªn bè trÞnh träng cña bän thùc d©n cÇm quyÒn lµm næi bật sự tương phản giữa những lời lẽ t©ng bèc , phØnh nÞnh dèi tr¸ trong b¶n cáo của phủ toàn quyền Đông Dương víi nh÷ng c©u hái b¾t nguån tõ sù thËt xoáy vào những người bị xích , bị nhốt , giam cÇm . §ã lµ sù thËt th¶m khèc cảu chế độ lính tình nguyện , của bản chÊt chñ nghÜa thùc d©n . Học sinh đọc phần III. ? Sau chiÕn tranh bän thùc d©n cã th¸i độ như thế nào ?. ? T¹i sao t¸c gi¶ l¹i cho r»ng chÝnh quyÒn thùc d©n Ph¸p ph¹m mét lóc hai téi ¸c ? - Lừa phỉnh , hành hạ bóc lọtt người d©n b¶n xø - Đầu độc những tệ nạn xã hội ngay cả với đồng bào mình . Cho học sinh đọc những câu nghi vấn Lop8.net. * LuËn ®iÖu cña chÝnh quyÒn thùc d©n Các bạn đã tấp nập đầu quân ...kẻ th× hiÕn d©ng c¸nh tay cña m×nh như người lính thợ - Thùc tÕ : Tèp th× bÞ xÝch tay ...những vụ bạo động ở Sài Gòn , Biªn Hoµ . -> Tác giả lập luận bằng cách đối lập tương phản , giọng điệu giễu nhại lời lẽ đanh thép . Qua đó vạch trần thủ đoạn lường gạt tàn nhẫn của chính quyền thực dân đối với người dân thuộc địa .. 3. KÕt qu¶ cña sù hi sinh - Khi chiÕn tranh chÊm døt , nh÷ng lêi tuyªn bè cña nh÷ng nhµ cÇm quyÒn im bÆt - Người lính thuộc địa : bị lột của c¶i , bÞ giao cho bän sóc sinh kiÓm soát , bị đối xử như súc vật - Người lính chính quốc và tử sĩ Ph¸p : ®îc cÊp m«n bµi b¶n lÎ thuèc phiÖn.
<span class='text_page_counter'>(7)</span> ? ChØ ra biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®îc sö dông ? t¸c dông cña biÖn ph¸p nghÖ thuật đó ?. - > T¸c gi¶ sö dông mét lo¹t nh÷ng c©u nghi vÊn víi cÊu tróc “ ch¼ng phải ...đó sao” , giọng điệu giễu nahị lời lẽ đanh thép . Từ đó vạch trÇn thñ ®o¹n lõa g¹t bØ æi , v« nh©n đạo của chính quyền thực dân . §ßng thêi nªu bËt c¸i gi¸ cña “ Thuế máu” mà người lính tình nguyÖn ViÖt Nam ph¶i tr¶ .. GV b×nh më réng : B¶n chÊt cña chÝnh quyền thực dân không hề thay đổi : tàn ác giả dối coi thường tính mạng của người dân , tìm mói cách để củng cố quyÒn lîi Ých kØ cña chóng ? §o¹n v¨n kÕt thóc thÓ hiÖn ®iÒu g× ? Niềm tin , mong mỏi chính đáng và sâu sắc vào thái độ của nhân dân lao động bản xứ . Nêu ra con đường đấu tranh c¸ch m¹ng trªn c¬ së tè c¸o téi ác và sự dã man vô nhân đạo của chính quyÒn thùc d©n Hoạt động 3 : Tổng kết ghi nhớ ? V¨n b¶n gióp em hiÓu g× vÒ b¶n chÊt 2 IV. Ghi nhí (SGK) cña chÝnh quyÒn thùc d©n ? Em h·y liÖt kª biÖn ph¸p nghÖ thuËt tiªu biÓu ®¬c sö dông trong v¨n b¶n ? Häc sinh dùa vµo phÇn ghi nhí Gv yêu cầu học sinh đọc ghi nhớ SGK Hoạt động 4 : Luyện tập Häc sinh nªu yªu cÇu cña bµi tËp 3 V. LuyÖn tËp Yêu cầu các em đọc diễn cảm toàn bộ v¨n b¶n . 4.Cñng cè:1 p Häc VB :" ThuÕ m¸u" em c¶m nhËn ®îc ®iÒu g×? 5. Hướng dẫn học bài : 1p Häc n¾m ch¾c phÇn ph©n tÝch+ thuéc ghi nhí - Ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em sau khi häc xong bµi "ThuÕ m¸u" - So¹n bµi : Héi tho¹i Chú ý đọc kĩ hệ thống bài tập SGK ---------------------------------------------------------------------. Lop8.net.
<span class='text_page_counter'>(8)</span> Ngµy so¹n : 19.3.09 Ngµy gi¶ng : 21.3.09 TiÕt 109. Héi tho¹i A. Môc tiªu: Gióp HS. BiÕt ph©n biÖt vai XH trong héi tho¹i, ph©n biÖt quan hÖ kÝnh träng vµ quan hÖ thân tình. Nắm được khái niệm lượt lời và một vài cách dùng lượt lời đảm bảo lịch sù trong giao tiÕp Rèn luyện kĩ năng xác định và phân tích các vai trong XH B. ChuÈn bÞ:. - GV;So¹n bµi ,tµi liÖu tham kh¶o ,b¶ng phô - HS :Trả lời câu hỏi ,đọc bài C. Các bước lên lớp. 1. ổn định 2. Kiểm tra bài cũ :3p Em hãy trình bày cách thực hiện hành động nói? Có mấy c¸ch? 3. Bµi míi Hoạt động của thầy và trò TG Néi dung chÝnh 2 HĐ1: Khởi động: Trong cuộc sống hàng ngày, người nµo còng cã mèi quan hÖ x· héi réng – hÑp, th©n – s¬ kh¸c nhau. Mét người có địa vị cao trong xã hội khi về nhà là con cái, một người cha hoặc mẹ khi đến cơ quan là bạn bÌ….vai…. Hoạt động 2: Hình thành khái niệm 28 I.Vai xã hội trong hội thoại GV ®a ra mét t×nh huèng b»ng c¸ch gọi một học sinh đứng dậy để trao đổi , bàn bạc về một vấn đề . Gv kÕt luËn : c¸c giao tiÕp gi÷a c« vµ trò như vậy người ta gọi là hội thoại . ? VËy em hiÓu thÕ nµo lµ héi tho¹i ? Häc sinh tr¶ lêi Hội thoại chỉ xảy ra khi có hai người trở lên trao đổi với nhau về một vấn đề gì đó , người này nói người kia nghe vµ ph¶n håi trë l¹i b»ng lêi nãi và ngược lại -> cách giao thiếp như vậy người ta gọi là hội thoại . Gọi HS đọc BT – T92 1. Bµi tËp:Sgk ? Quan hÖ gi÷a c¸c nh©n vËt tham gia héi tho¹i trong ®o¹n trÝch trªn lµ cã quan hÖ g×? Ai ë vai trªn ai ë vai dưới? - Quan hÖ gia téc, bµ c« - vai trªn, bÐ Hång – vai díi Lop8.net.
<span class='text_page_counter'>(9)</span> ? Cách sử sự của người cô có gì đáng chª tr¸ch?. ? T×m nh÷ng chi tiÕt cho thÊy bÐ Hồng đã cố gắng kìm nén sự bất bình của mình để giữ được thái độ lễ phép? Gi¶i thÝch? - Tôi cúi đầu không đáp ....Tôi lại im lặng cúi đầu xuống đất ....Cổ họng tôi l¹i nghÑn ø khãc kh«ng ra tiÕng . ? Qua bµi tËp em rót ra nhËn xÐt g× vÒ vai x· héi trong héi tho¹i ? Vd : Cuéc tho¹i gi÷a Hång víi bµ c« lµ thÓ hiÖn vai trong quan hÖ th©n téc - Cuéc tho¹i gi÷a «ng gi¸o vµ l·o H¹c trong truyÖn L·o H¹c thÓ hiÖn vai theo quan hÖ tuæi t¸c . - Đoạn đối thoại giữa Đôn ki hô tê với Xan tr« trong §¸nh nhau víi cèi xay giã , thÓ hiÖn vai theo quan hÖ chøc vô x· héi -> TÊt c¸c quan hÖ nµy vai x· héi được xác định bằng các quan hệ trên dưới – ngang hàng . Vd: cuộc đối thoại giữa hai bạn cùng líp thÓ hiÖn vai theo quan hÖ b¹n bÌ ( ngang hµng ) Trong líp cã r¸t nhiÒu mèi quan hÖ , cã thÓ ta th©n thiÕt víi b¹n nµy nh chÞ em ruét nhng còng cã thÓ víi bạn kia chỉ đơn thuần là bạn bè . -> như vậy trong trường hợp này vai xã hội được xác định bằng quan hệ th©n – s¬ ? Như vậy vai xã hội được xác định b»ng c¸c quan hÖ nµo ?. ? Tõ c¸ch sö xù gi÷a bµ c« bÐ Hång và bé Hồng và ngược lại , em rút ra nhËn xÐt vÒ c¸ch giao tiÕp gi÷a c¸c vai trong x· héi ? Lop8.net. - C¸ch c xö cña bµ c« thiÕu thiÖn chÝ, kh«ng phï hîp víi quan hÖ ruột thịt vừa không thể hiện thái độ của người trên đối với người dưới. - Hồng thuộc vai dưới, có bổn phận tôn trọng người trên 2.NhËn xÐt - Vai xã hội là vị trí người tham gia hội thoại đối với người khác trong cuéc tho¹i .. - Vai xã hội được xác định bằng c¸c quan hÖ x· héi : + Quan hệ : trên – dưới hay ngang hµng + quan hÖ : th©n s¬. - Khi tham gia hội thoại mỗi người cần xác định đúng vai của mình để.
<span class='text_page_counter'>(10)</span> ? Em hiÓu thÕ nµo lµ vai x· héi trong héi tho¹i ? Gọi HS đọc ghi nhớ H§3: HD h/s luyÖn tËp 10 Học sinh đọc bài tập 1 SGK T×m nh÷ng chi tiÕt trong bµi"HÞch tướng sĩ" thể hiện thái độ vừa nghiêm kh¾c võa khoan dung cña TrÇn Quèc TuÊn. Học sinh đọc bài tập 2 SGK Häc sinh th¶o luËn nhãm + Nhãm 1 : néi dông 1 + Nhãm 2 : néi dông 2 + Nhãm 3 : néi dông 3 C¸c nhãm b¸o c¸o. lùa chän c¸ch nãi cho phï 3. Ghi nhí: SGK- T94 II. LuyÖn tËp Bµi t©p1 . - Nghiªm kh¾c: Nay c¸c ng¬i nh×n chñ nhôc mµ kh«ng biÕt lo, thÊy nước thẹn mà không biết nhục - Khoan dung: NÕu c¸c ng¬i kh«ng biÕt chuyªn tËp s¸ch nµy theo lêi dạy bảo của ta thì mới phải đạo th©n chñ…Ta viÕt bµi hÞch nµy ra để các ngơi biết bụng ta. Bµi tËp 2. a)Xác định vai trong xã hội - Địa vị XH ông giáo có địa vị cao h¬n L·o H¹c -VÒ tuæi L·o H¹c cã vÞ trÝ cao h¬n b)«ng gi¸o nãi víi L·o H¹c b»ng lêi lÏ «n tån, th©n mËt n¾m lÊy vai l·o, mêi l·o hót thuèc, ¨n khoai. Trong lêi lÏ, «ng gi¸o gäi L·o H¹c lµ cô, xng h« gép hai ngêi l¹i lµ «ng con m×nh (thÓ hiÖn sù kÝnh trong) xng t«i( thÓ hÞªn sù b×nh đẳng) c)Lão Hạc gọi người đối thoại với m×nh lµ «ng gi¸o, dïng tõ d¹y thay cho tõ nãi (sù t«n träng)gép xng hô hai người là chúng mình, cách nói xuề xòa(nói đùa thế), thể hiện sù th©n t×nh - Qua c¸ch nãi ta thÊy L·o H¹c cã 1 nỗi buồn: Cười gượng. 4.Cñng cè: 1p Em hiÓu vai x· héi trong héi tho¹i lµ g×? 5.HDVN: 1p Häc thuéc ghi nhí So¹n bµi : T×m hiÓu yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn §äc kÜ hÖ thèng bµi tËp SGK t×m yÕu tè biÓu c¶m . --------------------------------------------------------. Lop8.net.
<span class='text_page_counter'>(11)</span> Ngµy so¹n : 21.3.09 Ngµy gi¶ng : 23.3.09 TiÕt 108:. T×m hiÓu yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn A. Môc tiªu: Gióp HS. - ThÊy ®îc biÓu c¶m lµ mét yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu trong nh÷ng bµi v¨n nghÞ luËn hay, có sức lay động lòng người đọc - Nắm đợc những yêu cầu cần thiết của việc đưa yếu tố biểu cảm vào văn nghị luận, để sự nghị luận có thể đạt được hiệu quả thuyết phục cao hơn - RÌn luyÖn kÜ n¨ng ®a yÕu tè biÓu c¶m vµo v¨n nghÞ luËn b. ChuÈn bÞ. - GV;So¹n bµi ,tµi liÖu tham kh¶o ,b¶ng phô - HS :Trả lời câu hỏi ,đọc bài C. Các bước lên lớp 1. ổn định 2. KiÓm tra bµi 1 ? Trong bµi v¨n nghÞ luËn ngoµi yÕu tè nghÞ luËn lµ chñ yÕu cßn cã nh÷ng yÕu tè nµo kh¸c? Vai trß cña c¸c yÕu tè nµy? 3. Bµi míi H§ cña GV vµ HS T Néi dung chÝnh G 2 HĐ1: Khởi động YÕu tè biÓu c¶m kh«ng thÓ thiÕu trong bµi v¨n NL ®îc v× nã cã søc thuyÕt phôc cao H§2: H×nh thµnh kiÕn thøc míi 30 I.YÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn - Gọi HS đọc BT a)H·y t×m nh÷ng tõ ng÷ biÓu lé 1. Bµi tËp nh÷ng t×nh c¶m m·nh liÖt cña t¸c a.BT:(SGK-T96) gi¶ vµ nh÷ng c©u c¶m th¸n trong v¨n Lêi kªu gäi toµn quèc kh¸ng chiÕn b¶n trªn? Tõ ng÷ biÓu c¶m C©u c¶m th¸n - Hìi, muèn, ph¶i, nh©n nhîng, lÊn tíi, quan t©m, kh«ng, thµ, chø nhÊt định không chịu phải đứng lên, hễ là ai cã, ai còng ph¶i - Hỡi đồng bào và chiến sĩ toàn quốc! - Hỡi đồng bào ,chúng ta phải đứng lªn! - Hìi anh em binh sÜ…! ? Về mặt sử dụng từ ngữ và đặt câu cã tÝnh chÊt biÓu c¶m. Lêi kªu gäi toµn quèc kh¸ng chiÕn cña Hå Chñ Lop8.net.
<span class='text_page_counter'>(12)</span> Tịch có giống với Hịch tướng sĩ của TrÇn Quèc TuÊn hay kh«ng? Gièng cã nhiÒu tõ ng÷ vµ c©u v¨n cã gi¸ trÞ biÓu c¶m b)Tuy nhiªn lêi kªu gäi toµn quèc kh¸ng chiÕn – HÞch tíng sÜ vÉn ®îc coi lµ v¨n b¶n nghÞ luËn kh«ng ph¶i lµ v¨n b¶n biÓu c¶m. V× sao ? V× c¸c t¸c phÈm Êy ®îc viÕt ra chñ yếu không nhằm mục đích biểu cảm mà nhằm mục đích nghị luận (Yếu tố biểu cảm không đóng vai trò chủ đạo mà chỉ là yếu tố phụ cho quá tr×nh nghÞ luËn mµ th«i) c) Hãy theo dõi bảng đối chiếu (SGK – T96) - Cã thÓ thÊy c©u ë cét 2 hay h¬n nh÷ng c©u ë cét 1? V× sao nh thÕ? Từ đó hãy cho biết tác dụng của yếu tè biÓu c¶m trong v¨n NL? - Nh÷ng yÕu tè biÓu c¶m lµm cho bµi v¨n nghÞ luËn trë nªn hay h¬n h¼n - BiÓu c¶m lµ yÕu tè cã kh¶ n¨ng g©y ®îc høng thó hoÆc c¶m xóc đẹp đẽ, mãnh liệt nhất, làm nên cái hay cho v¨n b¶n ? Qua t×m hiÓu bµi tËp 1 em rót ra nhËn xÐt g× vai trß cña yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn ? Gọi HS đọc điểm ghi nhớ (SGKT97) ? Th«ng qua t×m hiÓu VB HÞch tíng sÜ vµ lêi kªu gäi toµn quèc kh¸ng chiÕn, em h·y cho biÕt: Lµm thÕ nµo để phát huy hết t/d của yếu tố biểu c¶m trong v¨n NL? GV: ThiÕu yÕu tè biÓu c¶m søc thuyÕt phôc cña bµi v¨n gi¶m ? Người làm văn chỉ cần suy về luận ®iÓm vµ lËp luËn hay ph¶i thËt sù xúc động trước những điều mình ®ang nãi tíi ?. ? Chỉ có rung động thôi không đã đủ chưa? vì sao ?. b.NhËn xÐt: V¨n NL rÊt cÇn yÕu tè biÓu c¶m. YÕu tè biÓu c¶m gióp cho v¨n Nl cã hiÖu qu¶ thuyÕt phôc, t¸c động mạnh mẽ đến tình cảm người đọc . 2. Bµi tËp 2 (SGK-T96). - Phải thực sự xúc động, tình cảm xuất phát tự đáy lòng, từ trái tim người viết - Ph¶i biÕt rÌn luyÖn c¸ch biÓu c¶m. Lop8.net.
<span class='text_page_counter'>(13)</span> ? §Ó viÕt ®îc nh÷ng c©u nh thÕ, người viết cần phải có phẩm chất gì kh¸c n÷a?. ? Cã b¹n cho r»ng: dïng nhiÒu tõ ngữ biểu cảm đặt được nhiều câu c¶m th¸n th× gi¸ trÞ biÓu c¶m trong văn NL tăng? ý kiến ấy có đáng tin cËy kh«ng? V× sao? ? Muèn bµi v¨n NL cã søc biÓu c¶m, người làm văn phải ntn? ? Nªu vai trß vµ yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn ? C¸ch sö dông c¸c yÕu tè biÕu c¶m trong v¨n nghÞ luËn ? Gäi H/s ghi nhí Hoạt động 3: Hd Luyện tập 10 Học sinh đọc bài tập 1SGK Gv yªu cÇu häc sinh lµm bµi. Học sinh đọc bài tập 2 SGK và nêu yªu cÇu cña bµi Häc sinh lµm bµi GV nhËn xÐt – kÕt luËn .. Lop8.net. phï hîp kh«ng ph¸ vì m¹ch lËp luËn, biÓu c¶m ph¶i hßa víi luËn cø, luËn ®iÓm - Người làm bài thật sự có tình cảm víi bµi m×nh viÕt (nãi) - TËp cho m×nh thµnh th¹o c¸ch diÔn tả cảm xúc bằng phương tiện ngôn ng÷ cã tÝnh truyÒn c¶m, c¶m xóc ch©n thùc. - yÕu tè biÓu c¶m chØ lµ yÕu tè phô trî 2.NhËn xÐt: Bµi v¨n NL cã søc biÓu cảm . Người viết phải có cảm xúc trước điều mình viết, diễn tả bằng nh÷ng c©u v¨n cã søc truyÒn c¶m 3.ghi nhí :sgk-T97. II. LuyÖn tËp Bµi 1: - T97 H·y chØ ra c¸c yÕu tè biÓu c¶m – Phần 1: Chiến tranh và người bản xứ (VB ThuÕ m¸u) - Biện pháp biểu cảm: Giễu nhai đối lËp. - YÕu tè biÓu c¶m : da ®en bÈn thØu, An Nam mÝt bÈn thØu, con yªu, b¹n hiÒn, chiªn sÜ b¶o… giäng ®iÖu dèi tr¸ cña bän thùc d©n mØa mai - Tõ ng÷ h×nh ¶nh mØa mai, giäng ®iÖu tuyªn truyÒn cña thùc d©n DC: Xuống đáy biển bảo vệ TQ, bỏ x¸c t¹i miÒn hoang vu th¬ méng khinh bỉ sâu sắc tiếng cười châm biÕm s©u cay Bµi 2:- T97 - Trong ®o¹n v¨n t¸c gi¶ kh«ng chØ ph©n tÝch ®iÒu h¬n lÏ thiÖt cho häc trß để họ thấy được tác hại của việc học tủ, học vẹt. Người thầy ấy còn bộc b¹ch nçi buån nçi khæ t©m cña mét.
<span class='text_page_counter'>(14)</span> nhà giáo chân chính trước sự " xuống cÊp" trong lèi häc v¨n vµ lµm v¨n cña nhòng HS mµ «ng thËt lßng quý mÕn BiÓu hiÖn: Tõ ng÷, c©u v¨n vµ giäng ®iÖu cña lêi v¨n 4.Cñng cè:1p GV hÖ thèng l¹i bµi ? YÕu tè biÓu c¶m trong v¨n NL cã tÇm quan träng ntn? 5.HDVN: 1p Häc thuéc phÇn ghi nhí SGK –T97 Làm BT 2-3- Đọc trước bài luyện tập So¹n : §i bé ngao du Đọc kĩ văn bản xác định luận điểm , cách thức lập luận. Lop8.net.
<span class='text_page_counter'>(15)</span>