Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (215.19 KB, 9 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>Trần Thúy Hoàn - Trường THCS Thanh An. So¹n ngµy: 19/4/2009 D¹y ngµy: 21/4/2009 Lớp : 7A - B. ¤n tËp phÇn tËp lµm v¨n. TiÕt 127-128:. I. Mục tiêu cần đạt:. 1. KiÕn thøc: - «n l¹i vµ cñng cè c¸c kh¸i niÖn c¬ b¶n vÒ v¨n biÓu c¶m vµ v¨n b¶n nghÞ luËn. 2. Kü n¨ng: - HS biết vận dụng các phần lý thuyết đã học vào bài thực hành. 3.Thái độ: - Yêu thích v¨n biÓu c¶m vµ v¨n b¶n nghÞ luËn. II. ChuÈn bÞ:. - Gi¸o viªn: So¹n bµi - Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi.. III.Tiến trình các hoạt động.. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ: - GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS * Hoạt động 2: Giới thiệu bài - Để giúp các em có kỹ năng làm các loại văn bản, đã được học trong chương trình ngữ v¨n 7 tiÕt häc h«m nay chóng ta cïng ®i «n tËp . * Hoạt động 3: Bài mới. .. Hoạt động của GV. H.§ cña HS. ? KÓ tªn c¸c v¨n b¶n biÓu cảm đã học trong kỳ I, II ( chØ kÓ v¨n xu«i)?. Nội dung cần đạt I. V¨n biÓu c¶m 1. C¸c v¨n b¶n biÓu c¶m. HS liÖt kª. - Cổng trưởng mở ra - MÑ t«i - Mét thø quµ cña lóa non- cèm - Mïa xu©n cña t«i - Sµi gßn t«i yªu 2. §Æc ®iÓm cña v¨n biÓu c¶m. ? Trong các văn bản biểu cảm trên, em thích văn HS tự bộc lộ bản nào nhất vì sao? ? Em hiểu văn biểu cảm là Hs trả lời - Về mục đích: Biểu đạt tư tưởng, tình cảm, gì? thái độ và sự đánh giá của người viết đối với người và việc ngoài đời hoặc tác phẩm văn häc. - Gv Văn biểu cảm còn gọi là văn trữ tình bao gồm thơ trữ tình, ca dao Giáo án văn 7. 1. Năm học 2008-2009. Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trần Thúy Hoàn - Trường THCS Thanh An. trữ tình và tùy bút. Hs nghe ? Em h·y cho biÕt v¨n biểu cảm có những đặc ®iÓm g×? HS tr¶ lêi.. - Gv các bài ca dao, trữ tình, tùy bút là những văn - Hs nghe bản biểu cảm mẫu mực. ? Nªu vai trß cña yÕu tè miªu t¶ trong v¨n biÓu HS tr¶ lêi c¶m?. - Gv miêu tả để thể hiện cảm xúc tâm trạng VD: tả chân dung Dế Mèn, Dế Choắt, chị Cốc, đêm mùa Hs nghe xuân(mùa xuân của tôi).. - Về cách thức : Người viết phải biến đồ vật, cảnh vật , sự việc... con người thành hình ảnh béc lé t×nh c¶m cña m×nh ( chọn hình ảnh có ý nghĩa ẩn dụ tượng trưng) - Tình cảm trong văn biểu cảm thường là những tình cảm đẹp, thấm nhuần tư tưởng nhân văn như yêu thương con người, thiên nhiên, tổ quốc. - Theo m¹ch t×nh c¶m, suy nghÜ.. 3. Vai trß cña yÕu tè miªu t¶ trong v¨n biÓu c¶m. - Có vai trò kh¬i gîi c¶m xóc, t×nh c¶m, do c¶m xóc, t×nh c¶m chi phèi chø kh«ng nh»m miêu tả đầy đủ phong cảnh chân dung hay sự viÖc.. 4. Vai trß cña yÕu tè tù sù trong v¨n biÓu cảm, đánh giá.. ? Nªu vai trß cña yÕu tè tù HS tr×nh sù trong v¨n biÓu c¶m? bµy ý kiÕn - Có vai trò kh¬i gîi c¶m xóc, t×nh c¶m, do c¶m xóc, t×nh c¶m chi phèi chø kh«ng nh»m mục đích chính là kể chuyện - GV : V¨n biÓu c¶m kh«ng cÇn cã cèt truyÖn hoµn chØnh, chi tiÕt phøc t¹p ... chØ cÇn cèt truyÖn đơn giản cốt chỉ để nêu bËt c¶m xóc cña c¸c nh©n vËt : như nhân vật mẹ tôi (Cổng trường) , nhõn vật Hs nghe tôi (Ca HuÕ...) 5. Khi muèn bµy tá t×nh c¶m cÇn nªu Giáo án văn 7. 2. Năm học 2008-2009. Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trần Thúy Hoàn - Trường THCS Thanh An. ? Khi muèn bµy tá t×nh thương yêu, lòng ngưỡng mộ với con người, sự vật th× ph¶i nªu ®îc nh÷ng g×? Hs trả lời - GV Phải nêu được vÎ đẹp bên ngoài, đặc điểm, phÈm chÊt, tâm hồn, tính cách, cử chỉ, hành động... ảnh hưởng, tác dụng, ấn tượng sâu đậm và tốt đẹp của nú đối với con người vµ c¶nh vËt... Hs nghe. a. Với con người: Vẻ đẹp ngoại hình, vẻ đẹp lời nói, cử chỉ hành động, vẻ đẹp tâm hồn, tính c¸ch . b. Với cảnh vật: Vẻ đẹp riêng, ấn tượng đối với cảnh quan, con người( ta phải miờu tả kể chuyện về người, vật, hiện tượng ấy, vì miêu tả giúp người ta hình dung ra sụ vật, văn tự sự cho ta thấy sự việc diễn biến ra sao?). ? Ngôn ngữ biểu cảm đòi hỏi phải sử dụng các Hs trả lời phương tiện tu từ ntn?. 6. Các phương diện tu từ trong văn biểu cảm qua 2 v¨n b¶n:" Sµi gßn t«i yªu vµ mïa xu©n cña t«i" VD Phương tiện tu từ trong văn bản : "Sài gòn tôi yêu" - So s¸nh. - Sài Gòn trẻ hoài như cây tơ đương độ nõn nà. Tôi yêu Sài Gòn như người đàn ông vẫn ôm ấp mối tình đầu. - Mét c¸i thó giang hå ªm ¸i nh nhung... còng nh lßng m×nh say sưa một cái gì đó. - Nền trời đùng đục như màu pha lê. - Đối lập tương phản. - Sµi Gßn trÎ- t«i th× ®¬ng giµ, ba tr¨m n¨m - N¨m ngµn n¨m đất nước. - Nắng sớm - đêm khuya, tĩnh lặng - náo động - Non nước......bướm hoa. - C©u c¶m th¸n, trùc tiÕp - §Ñp qu¸ ®i, mïa xu©n ¬i! béc lé c¶m xóc t©m - T«i yªu Sµi Gßn da diÕt...tĩnh lặng tr¹ng. - Tôi yêu ..... mùa xuân - §iÖp ng÷ Giáo án văn 7. - Sµi gßn vÉn trÎ hoµi, Sµi gßn cø trÎ t«i yªu, ai cÊm ®îc. - Mïa xu©n cña t«i - mïa xu©n B¾c ViÖt... th¬ méng 3. Năm học 2008-2009. Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trần Thúy Hoàn - Trường THCS Thanh An. - Câu hỏi tu từ.. - Ai bảo non .... ai cấm được. - C©u v¨n nhÞp nhµng, - Mïa xu©n cña t«i - mïa xu©n B¾c ViÖt... th¬ méng - Bấy giờ .... hóm hỉnh kÐo dµi, dạt dào ý thơ. 7. §iÒn vµo « trèng - Néi dung biÓu c¶m. - Cảm xúc, tâm trạng, tình cảm và đánh giá , nhận xét của người viết .. - Mục đích biểu cảm. - cho người đọc thấy rõ nội dung biểu cảm và đánh giá của người viết.. - Phương tiện biểu cảm. - Câu cảm, so sánh, tương phản, trùng điệp, câu hỏi tu từ, trùc tiÕp biÓu hiÖn c¶m xóc, t©m tr¹ng. 8. §iÒn vµo « trèng: Bè côc bµi v¨n biÓu c¶m. - Më bµi - Th©n bµi - KÕt bµi ? Nêu cách làm 1 bài văn biểu cảm? - Theo 4 bước : tìm hiểu đề và tìm ý, lập dàn bài, viết bài, sửa lại bài. ? Có mấy cách viết bài văn biểu cảm ? - 2 cách : trực tiếp và gián tiếp. ? Thể laọi nào sau đây không thuộc văn biểu cảm? A. Truyện ngắn B. Ca dao C. Tùy bút D. Thơ trữ tình ? Theo em đã là thơ thì nhất thiết chỉ được dùng phương thức biểu cảm đúng hay sai? A. Đúng B. Sai ? Nêu đặc điểm của văn bản biểu cảm? Giáo án văn 7. - Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm - Nêu cảm xúc, tình cảm, tâm trạng và đánh giá khái quát. - TriÓn khai c¶m xóc, t©m tr¹ng, t×nh c¶m. - Nhận xét, đánh giá cụ thể hay tổng thể. - ấn tượng sâu đậm nhất còn đọng lại trong lòng người viÕt(đọc). 4. Năm học 2008-2009. Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(5)</span> Trần Thúy Hoàn - Trường THCS Thanh An. TIẾT 2 II. ¤n tËp v¨n nghÞ luËn 1. C¸c bµi v¨n nghÞ luËn ? Điền tªn c¸c v¨n b¶n nghÞ luận đã học theo mẫu sau? - Gv dùng bảng phụ.. HS điền c¸c v¨n b¶n.. - Gv Nh÷ng c©u tôc ng÷ còng lµ v¨n b¶n nghÞ luËn ngắn gọn, cô đúc. - Tr¶ lêi. ? Văn nghị luận là gì? ( SGK.9) ? Trong đời sống, trên báo trÝ vµ trong SGK, em thÊy v¨n nghÞ luËn thường xuÊt hiện trong những trường hợp nµo? Nªu vÝ dô? - Tr¶ lêi. Tác phẩm - Tinh thần yêu nước của nh©n d©n ta - Sự giầu đẹp của Tiếng ViÖt. - §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå. - ý nghĩa của văn chương. Tác giả Hồ Chí Minh Đặng Thai Mai Phạm v Đồng Hoài Thanh. 2. Trong đời sống gặp rất nhiều văn bản nghÞ luËn: * NghÞ luËn nãi - ý kiÕn tranh luËn trong c¸c cuéc häp. - ý kiến trao đổi trong các cuộc giao lưu, pháng vÊn. - ý kiÕn trong c¸c buæi b¶o vÖ luËn ¸n, luËn v¨n - B×nh luËn thÓ thao * NghÞ luËn viÕt: - C¸c bµi x· luËn, phª b×nh, luËn ¸n, luËn v¨n c¸c bµi nghÞ luËn trong SGK.. - Gv ví dụ như không vứt rác bừa bãi, hút thuốc lá có Hs nghe hại cho sức khỏe. ? Trong bµi v¨n nghÞ luËn ph¶i cã những yÕu tè nµo? HS suy nghÜ YÕu tè nµo lµ chủ yếu? 3. YÕu tè c¬ b¶n cña v¨n nghÞ luËn. tr¶ lêi - LuËn đề, luận ®iÓm, luËn cø, luËn chøng, lý Giáo án văn 7. 5. Năm học 2008-2009. Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(6)</span> Trần Thúy Hoàn - Trường THCS Thanh An. - GV Trong đó yếu tố lập luËn là quan trọng nhất trong bµi v¨n lËp luËn cã søc thuyÕt phôc, cã ®anh thÐp, s©u s¾c, thÊm thÝa, chÆt chÏ hay kh«ng phô thuéc vµi trình độ và hiệu quả nghệ thuật lập luận của người viết. Hs nghe ? Luận điểm là gì? ? Luận cứ là gì? HS tr¶ lêi. ? Lập luận là ntn? ( sgk.19). - Gọi HS đọc câu 4 sgk ? C©u nµo lµ c©u luËn ®iÓm.. - HS đọc HS tr¶ lêi.. - HS đọc ? Có người nói : " Làm văn nghị luận chứng minh ... là được " - sgk.140. Nói như vậy có đúng không ? Vì sao? - Không vì trong văn CM thì HS tr¶ lêi ngoài luận điểm và dẫn chứng thì phải có thêm yếu tố lập luận và luận cứ, để phân tích định hướng cho dẫn chứng về phía luận điểm, phải sắp xếp cho mạch lạc, thống nhất với quan điểm tư tưởng của luận điểm VD (SHT.105) Hs nghe. Giáo án văn 7. lÏ, lËp luËn. - Trong đó yếu tố lập luận, luận điểm, luận cứ lµ chñ yÕu. 4. C¸c yÕu tè luËn ®iÓm, luËn cø, lËp luËn. - Luận điểm: Là ý kiến thể hiện tư tưởng, quan ®iÓm cña bµi v¨n, lµ linh hån cña bµi viÕt, nã thèng nhÊt c¸c ®o¹n v¨n thµnh mét khối. Luận điểm phải đúng đắn, chân thật, đáp ứng nhu cầu thực tế, có sức thuyết phục cao. - C©u a, d lµ luËn ®iÓm vì nội dung của nó rất rõ ràng, chân thực( là loại câu khẳng định) - C©u b chØ lµ c©u c¶m th¸n - Câu c chưa đầy đủ, rõ ý chủ nghĩa anh hùng nµo? cña ai? 5. C©u 5. - Trong bµi v¨n chøng minh cÇn cã dÉn chøng, lý lÏ vµ lËp luËn - DÉn chøng tiªu biÓu, toµn diÖn, chän läc, chính xác, phù hợp với luận điểm luận đề, 6. Năm học 2008-2009. Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(7)</span> Trần Thúy Hoàn - Trường THCS Thanh An. đồng thời được phát triển làm rõ bằng lý lẽ, lËp luËn chø kh«ng ph¶i chØ nªu, ®a, thèng kª dÉn chøng. - Lý lÏ, lËp luËn kh«ng chØ lµ chÊt keo nèi kÕt c¸c dÉn chøng mµ cßn lµm s¸ng tá, næi bËt dẫn chứng, đó mới là chủ yếu. - Dẫn chứng phải phù hợp hướng tới luận điểm, luận đề. - LËp luËn ph¶i chÆt chÏ, m¹ch l¹c, l« gÝc. 6. C©u 6. - HS đọc - HS tr×nh - GV cho HS th¶o luËn bµy ý kiÕn * Gièng: - Chung 1 luận đề. - Còng ph¶i sö dông lý lÏ vµ dÉn chøng, lËp luËn. * Kh¸c + Gi¶i thÝch(a) - Vấn đề( Giả thiết là) chưa rõ - Lý lÏ lµ chñ yÕu - Làm rõ bản chất vấn đề là như thế nào? + Chøng minh(b) - Vấn đề( Giả thiết) đã rõ - DÉn chøng chñ yÕu - Chứng tỏ sự đúng đắn của vấn đề như thế nµo? ? Nghị luận CM và nghị luận giải thích có gì khác HS th¶o nhau? luËn 1' CM Giải thích - là 1 phép lập luận - Là g.thích, p.tích dùng lí lẽ, dẫn làm rõ n.dung chứng chân thực đã những điều chưa được thừa nhận biết - để bài văn có sức - Làm cho người thuyết phục thì phải đọc hiểu rõ các tư có 1 hệ thống luận tưởng đạo lí. điểm đúng đắn - Có 3 phần: - Có 3 phần : + MB : nêu luận + MB : nêu vấn đề điểm và định hướng cần g.thích. CM + TB : chứng minh + TB : G.thích + KB : kết luận và + KB : nhấn mạnh nêu ý nghĩa vấn đề và nêu ý Giáo án văn 7. 7. Năm học 2008-2009. Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(8)</span> Trần Thúy Hoàn - Trường THCS Thanh An. nghĩa của vấn đề. - HS đọc đề. III. LuyÖn tËp 1. §Ò 1. ? PhÇn më bµi, th©n bµi, kÕt bµi cÇn tr×nh bµy nh÷ng néi - HS tr×nh dung g×? bµy a. Më bµi. - DÉn d¾t nªu luËn ®iÓm - Thiên nhiên là nơi đem đến cho con người ta søc kháe vµ sù hiÓu biÕt b. Th©n bµi - T¸c h¹i cña viÖc ch¬i ®iÖn tö nhiÒu - Vai trò của thiên nhiên đối với con người nãi chung vµ víi HS nãi riªng ( DÉn chøng). - Khẳng định thiên nhiên là vô cùng quý giá với con người. c. KÕt bµi - Lời khuyên : Hãy đến với thiên nhiên và hßa m×nh vµo thiªn nhiªn 2. §Ò 4 - HS đọc ? Nêu yêu cầu của đề? a. Më bµi - Gi¶i thÝch trÝch ®o¹n : ChÌo Quan ¢m . - Nêu vấn đề: Thi Kính không chỉ chịu nỗi oan mµ cßn mang nçi nhôc cña mét th©n phËn nghÌo hÌn bÞ kÎ giÇu sang tµn ¸c, khinh rÎ b. Th©n bµi - Thị Kính là người vợ đoan chính bị nghi oan giÕt chång... - Lêi nãi cña mÑ chång lu«n ®ay ®i nghiÕn lại cái ý: Giống nhà bà giống phượng , giống c«ng. - Mô tù nhËn mô lµ dßng dâi cao sang cßn ThÞ KÝnh con nhµ nghÌo hÌn - Thái độ của Sùng Bà là thái độ đàn áp. c. KÕt bµi - Khẳng định lại ý kiến, nhận xét . 3. §Ò 5. - HS đọc ?T×m tr¹ng ng÷ cña c¸c c©u trªn - HS phát a. -Từ xưa đến nay, Giáo án văn 7. 8. Năm học 2008-2009. Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(9)</span> Trần Thúy Hoàn - Trường THCS Thanh An. hiÖn. - mçi khi Tæ Quèc bÞ x©m l¨ng .....sôi nổi -> Tr¹ng ng÷ chØ thêi gian.. ? Chỉ ra một trường hợp dïng côm tõ C-V lµm thµnh - HS ph¸t phÇn? hiÖn b Mỗi khi Tæ Quèc bÞ X©m l¨ng c v - >cụm C-V này làm thành một câu bị động. ? C©u ®Çu cã sö dông biÖn pháp đảo từ hãy chỉ ra và nªu t¸c dông? - HS tr¶ lêi độc lập. c ''nång nµn yêu nước '' - nhÊn m¹nh ý v¨n và làm nổi bật lòng yêu nước thiết tha của nhân ? T¸c gi¶ dïng h×nh ¶nh nµo d©n ta . để thể hiện cụ thể sức mạnh - Ph¸t hiÖn. d. h×nh ¶nh mét lµn sãng so sánh với tinh của lòng yêu nước. thần yờu nước để cụ thể hóa sức mạnh của tinh thần yêu nước . Hình ảnh này càng làm cho người đọc dễ cảm nhận được ý văn làm t¨ng gi¸ trÞ biÓu c¶m, t¨ng tÝnh thuyÕt phôc . e. Kết, lướt, nhấn là c¸c ®ộng tõ gîi sù to lín v÷ng ch¾c cña khèi ®oµn kÕt toµn d©n vµ nãi được sức mạnh của lòng yêu nước của tinh thÇn ®oµn kÕt với những sắc thái khác nhau 4. §Ò 7 - HS đọc - GV hướng dẫn HS làm ở a. C©u1 nªu luËn ®iÓm: TiÕng ViÖt lµ mét nhµ thứ tiếng đẹp, hay. - Hai c©u sau gi¶i thÝch cho luËn ®iÓm b. T¸c gi¶ gi¶i thÝch - Tiếng Việt đẹp vì nó hài hòa về âm hưởng ... trong cách đặt câu. - TiÕng ViÖt hay ...thêi kú lÞch sö cña nã . -> Hai phÈm chÊt Êy cã quan hÖ mËt thiÕt với nhau. Chính cái đẹp làm cơ sở cho cái hay vµ lµm cho TiÕng ViÖt ngµy cµng phong phú và diễn tả được mọi tư tưởng, tình cảm con người. * Hoạt động 4: Hoạt động nối tiếp. - Đối với hs khá giỏi : ? làm bài tập 7, 8(sgk.142) -(SHT/107) - Đối với hs trung bình yếu: ? VÒ «n tËp toµn bé , chuÈn bÞ thi häc kú. - Làm các đề còn lại. - Ôn tập tiếng việt. Giáo án văn 7. 9. Năm học 2008-2009. Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(10)</span>