Giáo án Đại số lớp 8 - Tuần 8 - Tiết 15, 16

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuaàn 8 Ngày soạn 6/10/2009. Tieát 15:. CHIA ĐƠN THỨC CHO ĐƠN THỨC. I. Muïc tieâu. - HS hiểu được khái niêm đa thức A chia hết cho đa thức B - HS nắm vững khi nào đơn thức A chia hết cho đơn thức B - HS thực hiện thành thạo phép chia đơn thức cho đơn thức. II. Phöông tieän daïy hoïc. GV : Baûng phuï HS: Baûng nhoùm III.Tieán trình daïy hoïc. HOạT động của GV. HÑ1 Kieåm tra baøi cuõ: kieåm tra GV yeâu caàu kieåm tra. - Phaùt bieåu vaø vieát coâng thức chia hai luỹ thừa cuøng cô soá.. - Aùp duïng tính: 54: 52  35  33   :    4  4. X10 : X6 Với X  0 X3 : X3 Với X  0 Gv nhaän xeát cho ñieåm HÑ2 HĐTP2. 1: Giới thiệu thế nào là đa thức A chia hết cho đa thức B GV : Chúng ta vừa ôn lại phép chia hai luỹ thừa cung cơ số, mà luỹ thừa cũng la một đơn thức ,. Hoạt động của HS. Moät hoïc sinh leân baûng kieåm tra: - Phaùt bieåu quy taéc: khi chia hai luỹ thứa cùng cơ soá khaùc 0, ta giö nguyeân cô soá vaø laáy soá muõ cuûa luỹ thừa bị chia trư đi số mũ của luỹ thừa chia. Xm :Xn = Xm- n (X  0; m > n) Aùp duïng: 54: 52 =52  35  33  33   :  =    4  4  4. X10 : X6 =X4 Với X  0 X3 :X3 = X0=1VớiX  0 HS nhaän xeùt baøi laøm cuûa baïn.. Lop8.net. ghi b¶ng.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> một đa thức. Trong taäp hôp Z caùc soá nguyên, chung ta cũng đã bieát veà pheùp chia heát. Cho a,b  Z : b  0. khi naøo ta noùi a chia heát cho b? GV: tương tự như vậy, cho A và B là hai đa thức, B  0. Ta nói đa thức A chia hết cho đa thức B nếu tìm được mô đa thức Q sao cho A=BQ. - A được gọi là đa thức bị chia. - B được gọi là đa thức chia - Q được gọi là đa thức thong Kí hieäu: Q= A:B Hay Q=. HS: Cho a,b  Z : b  0.Neáu coù soá nguyeân q sao cho a=b.q thì tanoùi a chia heát cho b.. HS nghe giaùo vieân trình baøy.. A B. Trong baøi naøy, ta xeùt trường hợp đơn giản nhất, đó là phép chia đơn thức cho một đơn thức . HÑTP2. 2: Gv :ta đã biết, với mọi x  0; m, n  N, m > n thì xm :xn = xm- n neáu m>n xm :xn = 1 neáu m= n Vaäy xm chia heát cho xn khi nao? GV yeâu caàu HS laøm ?1 SGK.. HS: xm chia heát cho xn khi m  n HS laøm ? 1 Laøm tính chia. x3:x2 = x 15x7 : 3x2 = 5x5 20x5 : 12x =. 5 4 x 3. HS: Pheùp chia 20x5 : 12x ( x  0 ) laø moät pheùp 5 GV: Pheùp chia 20x : 12x chia heát vì thong cuûa Lop8.net. Cho A và B là hai đa thức , B  0. Ta nói đa thức A chia hết cho đa thức B nếu tìm được mô đa thức Q sao cho: A=BQ. - A được gọi là đa thức bị chia. - B được gọi là đa thức chia - Q được gọi là đa thức thong Kí hieäu: Q= A:B Hay Q=. A B.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> ( x  0 ) coù phaûi laø pheùp chia heát khoâng? Vi sao?. 5 3 khoâng phaûi laø soá nguyeân, 5 nhưng x4 là một đa thức 3 neân pheùp chia treân laø moät pheùp chia heát. GV cho HS laøm tieáp ?2 a, Tính 15x2y2 :5xy2 Em thực hiện phép chia naøy nhö theá naøo? - Pheùp chia naøy coù phaûi laø pheùp chia heát khoâng?. phép chia là một đa thức.. GV nhaán maïnh heä soá. 1.QUY TAÉC: ?1 Laøm tính chia x3:x2 = x 15x7 : 3x2 = 5x5 HS: Để thực hiện phép chia đó em lấy: 15: 5 = 3 x2 : x = x y2 : y2 = 1 Vaäy 15x2y2 :5xy2 = 3x HS: vì 3x. 5xy2= 5x2y2 Nhö vaäy Q.B= A neân pheùp chia laø pheùp chia heát.. 20x5 : 12x =. 5 4 x 3. ?2 a, Tính 15x2y2 :5xy2 4 3. b, 12x3y : 9x2 = xy. 4 3. b, 12x3y : 9x2 = xy. Cho HS laøm tieáp phaàn b GV hoûi: Pheùp chia naøy coù phaûi laø pheùp chia heát khoâng? GV: đơn thức A chia hết cho đơn thức B khi nào? GV nhaéc laïi “Nhaän xeùt” Tr26 SGK GV: muốn chia đơn thức A cho đơn thức B (Trường hợp A chia hết cho B) ta laøm theá naøo? GV ñöa quy taéc neân bảng phụ( hoặc màn hình) để HS ghi nhớ. GV ñöa baøi taäp (leân bảng phụ hoặc màn hình). Trong caùc pheùp chia sau, pheùp chia naøo laø pheùp. HS: pheùp chia nay laø pheùp chia heát vì thong laø mộy đa thức.. HS: Đơn thức A chia hết cho đơn thức B khi mỗi biến của B đều là biến của A với số mũ không lớn hơn số mũ của noù trong A. HS trả lời: a, lµ pheùp chia heát. b, laø pheùp chia khoâng heát. c, laø pheùp chia khoâng heát. Lop8.net. a) Đơn thức chia hết cho đơn thức khi nào?.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> chia heát? Giaûi thích. a, 2x3y4 :5x2y4 b, 15xy3 : 3x c, 4xy ; 2xz HÑ3 HÑTP3. 1 GV yeâu caàu hoïc sinh laøm?3. HS giải thích từng trường hợp. HS làm vào vở, hai học sinh leân baûng laøm a,15x3y5z :5x2y3=3xy2z b, P= 12x4y2: (-9xy2). Đơn thức A chia hết cho đơn thức B khi mỗi biến của B đều là biến của A với số mũ không lớn hơn số mũ cuûa noù trong A.. 4 3. = - x3 thay x= -3 vaøo P. 4 3. 4 3. P = - (-3)3 = - .(-27) = 36. HÑ4 Luyeän taäp & cuûng cè: Hoïc sinh laøm baøi taäp 60 HÑTP4. 1- GV cho HS SGK. laøm baøi taäp 60 tr27 SGK - GV lưu ý HS: Luỹ thừa HS hoạt động theo bậc chẵn của hai số đối nhoùm. nhau bì baøng nhau. HÑTP4. 2 - Lµm baøi 61,62 tr27 SGK GV yeâu caàu hoïc sinh Baøi 62 SGK hoạt động nhóm. 15x4y3z2 :5xy2z2 =3x3y thay x=2 ; y =-10 vaøo biểu thức: 3.23 .(-10)= -240. Sau khoảng 5 phút hoạt động nhóm , đại diện hai HS caùc nhoùm khaùc nhóm lần lượt trình bày. nhaän xeùt. HS laøm baøi taäp a, n  N; n  4 b, n  N; n  3 c, b, n  N; n  2 HÑTP4. 3. n  2  n  1  5  n  4 Lop8.net. Quy taéc:. II . AÙP DUÏNG: ?3 a,15x3y5z:5x2y3=3xy2z b, P= 12x4y2: (-9xy2) 4 3. = - x3 thay x= -3 vaøo P. 4 3. 4 3. P = - (-3)3 = - .(-27) = 36. Baøi taäp 60 tr27 SGK: a, x10 : (-x)8 = x10 : x8 = x2 b, (-x)5 : (-x)3 =(-x)2=x2 c, (-y)5 : (-y)4 = -y Baøi 61,62 tr27 SGK:.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> GV kiểm tra bài làm của Tổng hợp: n  N; n  4 vaøi nhoùm. a, x4 : xn b, xn : x3 c, 5xny3 : 4x2y2 d, xnyn -1 : x2y5. 1 2. a,5x2y4 :10x2y = y3 3 4 3 =- xy 2. 1 2. b, x3y3 :( - x2y2). c, (-xy)10 : (-xy)5 = (-xy)5 = -x5y5 Bài 42 tr7 SBT: Tìm số tự nhiên n để mỗi phép chia sau laø pheùp chia heát.. * Hướng dẫn về nhà: - Nắm vững khái niệm đa thức A chia hết cho đa thức B, khi nao đơn thức A chia hết cho đơn thức B và quy tắc chia đơn thức cho đơn thức . - Baøi taäp veà nhaø soá 59 tr 26 SGK vµ 39, 40, 41, 43, tr 7 SBT. IV. Lưu ý khi sử dụng giáo án GV chuẩn bị bảng nhóm để HS hoạt động Tieát 16:. CHIA ĐA THỨC CHO ĐƠN THỨC. I. Muïc tieâu. - HS cần nắm được khi nào đa thức chia hết cho đơn thức . - Nắm vững quy tắc chia đa thức cho đơn thức. - Vận dụng tố vào bài toán II. Phöông tieän daïy hoïc. - GV : Baûng phuï. - HS: Baûng nhoùm III.Tieán trình daïy hoïc. HOạT động của GV. HÑ1 Kieåm tra baøi cuõ. GV neâu yeâu caàu kieåm tra. - khi nao đơn thức A chia hết cho đơn thức B. - Phaùt bieåu quy taéc ñôn thức A chia cho đơn thức B ( truờng hợp chia hết) - Chữa bài tập 41 tr7 SBT ( đề bài đưa lên màn hình). Hoạt động của HS. Moät hoïc sinh leân baûng kieåm tra - Trả lời các câu hỏi như nhaän xeùt vaø quy taéc tr 26 SGK - Chữa bài 41 SBT Laøm tính chia a; 18 x2y2z : 16xyz Lop8.net. ghi b¶ng.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> = 3xy 5 2. b;5a3b:(-2a2b)= - a - GV nhaän xeát cho ñieåm hoïc sinh HÑ2 HÑTP2.1: GV yeâu caàu hoïc sinh thực hiện?1 Cho đơn thức 3xy - Hãy viết một đa thức có các hạng tử đều chia hết cho 3xy2 - Chia các hạng tử của đa thức đó cho 3xy2 - Cộng các kết quả vừa tìm được với nhau. HÑTP2.1: GV cho HS tham khaûo SGK, sau moät phuùt goïi hai HS lên bảngthực hiện. Sau khi hai hoïc sinh lam xong, Gv chæ vaøo 1 VD vaø nói: Ở VD này, em vừa thực hiện phép chia một đa thức cho một đơn thức. Thương cuỷa pheựp chia chinh là đa thức 2x2 –3xy +. 5 3. GV: Vaäy muoán chia moät đa thức cho một đơn thức ta lam theá naøo?. GV một đa thức muốn. c; 27x4y2z : 9x4y=3yz HS nhận xét câu trả lời vaø baøi laøm cuûa baïn.. HS:?1 vaø tham khaûo SGK. Hai HS lên bảng thực hiện ?1, các HS khác tự lấy đa thức thảo mãn yêu cầu đề bài và làm vào vở.. VD: Hoïc sinh vieát: (6x3y2-9x2y3+ 5xy2) :3xy2 =(6x3y2: 3xy2) + (-9x2y3:3xy2) + (5xy2: 3xy2) =2x2 –3xy +. 5 3. 1.QUY TAÉC: Ví duï (6x3y2-9x2y3+ 5xy2) :3xy2 =(6x3y2: 3xy2) + (-9x2y3:3xy2) + (5xy2: 3xy2) =2x2 –3xy +. 5 3. Quy taéc :SGK/27. HS: Muoán chia moät ña thức cho một đơn thức, ta chia lần lượttừng hạng tử của đa thức cho đơn thức, rồi cộng các kết quaû laïi. HS: Một đa thức muốn chia heát cho moät ñôn Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> chia hết cho đơn thức thì caàn ñieàu kieäm gì?. GV yeâu caàu laøm baøi 63 tr28 SGK. GV yêu cầu HS đọc qui taéc tr27 SGK GV yêu cầu HS tự đọc VD tr28 SGK GV löu yù hoïc sinh: trong thực hành ta có thể tính nhaåm vaø boû bout moät soá pheùp tính trung gian. Ví duï: (30x4y3 - 25x2y3 – 3x4y4) : 5x2y3 = 6x2- 5-. thức thì tất cả các hạng tử của đa thức phải chia hết cho đơn thức. HS: đa thức A chia hết cho đơn thức B vì tất cả các hạng tử của A đều chia heát cho B. Hai học sinh đọc qui taéc tr27 SGK Một số học sinh đọc to VD trước lớp. HS ghi baøi. Ví duï: (30x4y3 - 25x2y3 – 3x4y4) : 5x2y3 = 6x2- 5 -. 3 2 xy 5. HÑ3 HÑTP3.1: GV yêu cầu HS thực hieän?2 (đề bài đưa lên màn hình hoặc bảng phụ) GV gọi ý: em hãy thực hieän pheùp chia thao quy tắc đã học. GV: để chia một đa thức cho một đơn thức , ngoài caùch aùp duïng quy taéc, ta coøn coù theå laøm theá nao?. HÑTP3.2:. HS: (4x4 +8x2y2 + 2x5y) : (4x2) = -x2 +2y2 –3x3y HS: nhaän xeùt baøi laøm của bạn? Đúng. 3 2 xy 5. 2. AÙP DUÏNG: ?2 Tính a) (4x4 +8x2y2 + 2x5y) : (4x2) = -x2 +2y2 –3x3y b; Laøm tính chia: (20x4y –25x2y2–3x2y) : 5x2y 3. = 4x2-5yHS: để chia một đa 5 thức cho một đơn thức, ngoài cách áp dụng quy taéc, ta coøn coù theå phaân tích đa thức bị chia thành phân tử mà có chứa nhân tử là đơn thức rồi thực hiên thou tự như chia moät tích cho moät soá HS làm bài vào vở, moät HS leân baûng laøm. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> b; Laøm tính chia: (20x4y –25x2y2–3x2y) : 5x2y. (20x4y –25x2y2–3x2y) : 5x2y = 4x2-5y-. 3 HS laøm baøi 5. vào vở, ba học sinh lên baûng laøm 3 a; =-x3+ - 2x 2 2 b; = -2x +4xy –6y2 c; =xy +2xy2-4. HÑ4 Luyeän taäp & cuûng coá: HÑTP4.1: Baøi 64 tr28 SGK Laøm tính chia: a, (-2x5 +3x2 –4x3) :2x2 1 2. b, (x3- 2x2y +3xy2) : (- x) c. (3x2y2 +6x2y3-12xy) : 3xy. HÑTP4.2: Baøi 65 tr29 SGK Laøm tính chia: [3(x-y)4 +2(x-y)3 –5(x-y)2] : (y-x)2 GV: Em coù nhaän xeùt gì về lũ thừa trong phép tính? Nên biến đổi như theá naøo? GV vieát: =[3(x-y)4 +2(x-y)3 –5(xy)2] : (x-y)2 Ñaët x-y =t =[3t4 +2t3 –5t2] : t2= sau đó GV gọi HS lên. HS: các luỹ thừa có cơ số(x-y) và(y-x) là đối nhau Nên biết đổi số chia (x-y)2= (y-x)2. 3. LuyÖn tËp: * Baøi 64 tr28 SGK a, (-2x5 +3x2 –4x3) :2x2 3 =-x3+ - 2x 2. 1 2. b, (x3- 2x2y +3xy2) : (- x) Moät hoïc sinh leân baûng laøm tieáp = 3t2 +2t –5 =3(x-y)2 +2(x-y) –5 Học sinh trả lời Ban đã làm đúng ì mọi hạng tử của A đều chia heát cho B HS: 5x4 chia heát cho 2x2 5 vì 5x4: 2x2= x2 laø moät 2 đa thức. HS đọc kỹ thuật chơi. Hai đội trưởng tập hợp đội mình thành hàng, saün saøng tham gia cuoâc thi. Lop8.net. = -2x2 +4xy –6y2 c, (3x2y2 +6x2y3-12xy) : 3xy = xy +2xy2-4 * Baøi 65 tr29 SGK Laøm tính chia [3(x-y)4 +2(x-y)3 –5(x-y)2] : (y-x)2.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> baûng laøm tieáp. Baøi 66 tr29 SGK Ai đúng , ai sai? (đề bài đưa lên màn hình) GV hoûi theâm: giaûi thích taïi sao 5x4 :2x2 HÑTP4.3: GV tổ chứ “Thi giải toán nhanh” Có hai đội chơi, mỗi đội 5 HS, coù 1 buùt vieát, HS trong đội chuyền tay nhau vieát, moãi baïn giaûi moät baøi, bạn sau được quyền chữa bai của bạn liền trước. Đội nào làm đúng và nhanh hôn thì thaéng. Đề bài( viết trên hai baûng phuï) Laøm tính chia: 1; (7.35 – 34 +36) :34 2; ( 5x4 –3x3 + x2): 3x2. Hai đội thi giải toán Cả lớp theo dõi. 1; =7.3 –1 +3+2 =29 2;. 5 2 x –x + 1 3 3. 3 2. 3;= 3xy - y –3x 4; =5(a-b) +2 5; = x2 –2xy +4y2 HS vaø Gv nhaän xeùt, xác định đội thắng thua.. 1 3; (x3y3 - x2y3 –x3y2): 1. x2y2. 2. 3. 4; =[5(a-b)3 +2(a-b)2] : (ab)2 5; (x3+8y3) +(x+2y) Hướng dẫn về nhà: - Học thuộc quy tắc chia đơn thức cho đơn thức, chia đa thức cho đơn thức. - Baøi taäp veà nhaø soá 44,45,46,47 tr 8 SBT - Ôn lại phép trừ đa thức , phép nhân đa thức sắp xếp, các hàng đẳng thức IV. Lưu ý khi sử dụng giáo án Chuẩn bị bảng để tổ chức trò chơi cho HS Kí duyeät cuûa B G H. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span>