Giáo án môn Vật lý 8 cả năm

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n: VËt Lý 8. N¨m häc 2008 – 2009.. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng:. Chương I : Cơ học. Tiết 1 – Bài 1: Chuyển động cơ học A. Môc tiªu.. 1. KiÕn thøc. - Nêu được những ví dụ về chuyển động cơ học trong đời sống hàng ngày. - Nêu được ví dụ về tính tương đối của chuyển động và đứng yên, đặc biệt biết xác định trạng thái của vật đối với mỗi vật được chọn làm mốc. - Nêu được ví dụ về các dạng chuyển động cơ học thường gặp : Chuyển động thẳng, chuyển động cong, chuyển động tròn. 2. Kĩ năng: Nêu được những ví dụ về chuyển động cơ học về tính tương đối của chuyển động và đứng yên, những ví dụ về các dạng chuyển động. 3. Thái độ: Rèn tính độc lập, tính tập thể, tinh thần hợp tác trong học tập. B. ChuÈn bÞ. - Tranh vÏ phãng to h×nh 1.1 ;1.2 ; 1.3 C. Tổ chức hoạt động dạy học.. 1. ổn định tổ chức 2. Giới thiệu chương - Tạo tình huống học tập. * GV giới thiệu chương trình vật lý 8 gồm 2 chương: Cơ học & Nhiệt học. (?) Trong chương 1 ta cần tìm hiểu bao nhiêu vấn đề? Đó là những vấn đề gì?.  câu trả lời có trong chương 1. * GV: Tổ chức cho HS quan sát hình 1.1 SGK. Đặt vấn đề như SGK: Mặt trời mọc đằng đông lặn đằng tây vậy có phải mặt trời chuyển động còn trái đất đứng yên kh«ng? Bµi míi. 3. Bµi Míi. Hoạt động của Giáo Viên Hoạt động của Học sinh Hoạt động 1: Nhận biết vật chuyển động hay đứng yên.. GV: Yªu cÇu HS lÊy 2 VD vÒ vËt chuyÓn động và vật đứng yên. Tại sao nói vật đó chuyển động (đứng yên)? GV: vị trí của vật đó so với gốc cây thay đổi chứng tỏ vật đó đang chuyển động và vị trí không thay đổi chứng tỏ vật đó đứng yªn. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi C1.. I. Làm thế nào để biết một vật chuyển động hay đứng yên. - HS nªu VD vµ tr×nh bµy lËp luËn vËt trong VD đang CĐ (đứng yên): quan sát b¸nh xe quay, nghe tiÕng m¸y to dÇn,.... - HS tr¶ lêi C1: Muèn nhËn biÕt 1 vËt C§. hay đứng yên phải dựa vào vị trí của vật đó so víi vËt ®­îc chän lµm mèc (v.mèc).. - Khi nào vật chuyển động? - GV chuÈn l¹i c©u ph¸t biÓu cña HS. NÕu HS ph¸t biÓu cßn thiÕu, GV lÊy 1 VD 1 vËt lúc chuyển động, lúc đứng yên để khắc s©u kÕt luËn.. Thường chọn Trái Đất và những vật gắn víi Tr¸i §Êt lµm vËt mèc. HS rót ra kÕt luËn: VÞ trÝ cña vËt so víi vËt. mốc thay đổi theo thời gian thì vật chuyển động so với vật mốc gọi là chuyển động cơ học (chuyển động).. - HS tìm VD vật chuyển động và vật đứng. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n: VËt Lý 8. N¨m häc 2008 – 2009.. - Yêu cầu HS tìm VD về vật chuyển động, yên trả lời câu C2 & C3. vật đứng yên và chỉ rõ vật được chọn làm C3: Vị trí của vật so với vật mốc không thay mèc (tr¶ lêi c©u C2&C3). đổi theo thời gian thì vật vật đó được coi là (?) Cây bên đường đứng yên hay chuyển đứng yên. động?. Hoạt động 2: Tính tương đối của chuyển động và đứng yên.. + Hãy quan sát hình 1.2 đẻ trả lời C4? + Trong trường hợp này thì (nhà ga ) được gäi lµ vËt mèc . + H·y tr¶ lêi C5? GV: Trong trường hợp này “ Toa tàu” ®­îc gäi lµ vËt mèc .. II. Tính tương đối của chuyển động và đứng yên. HS: Hoạt động cá nhân Trả lời C4, C5. C4: So víi nhµ ga th× hµnh kh¸ch chuyÓn. động tại vì vị trí người này thay đổi so với nhµ ga C5: So với toa tàu thì hành khách đứng yên tại vị trí người đó với toa tàu không thay đổi. HS: Hoạt động nhóm , thảo luận tìm các từ thích hợp để điền vào chỗi trống trongt c©u C6 C6: (1) §èi víi vËt nµy. + H·y tr¶ lêi C6?. (2) §øng yªn.. GV: Nªu C7?. (?) Tõ nh÷ng vÝ dô trªn , em cã nhËn xÐt g× vÒ quan hệ giữa vật mốc với chuyển động và đứng yên ?. + H·y tr¶ lêi C8? GV: chó ý HS: MÆt trêi n»m gÇn t©m cña thái dương hệ và có khối lượng rất lớn nên coi Mặt trời là đứng yên.. HS: Hoạt động cá nhân tìm ví dụ trong đó chØ râ vËt mèc . HS: - Chuyển động hay đứng yên phụ thuéc vµo viÖc chon vËt mèc . - Chuyển động hay đứng yên có tính chất tương đối . HS: Hoạt động cá nhân trả lời C8: C8: Mặt trời thay đổi vị trí so với một điểm mốc gắn trên trái đất. Vì vậy có thể coi mặt trời chuyển động khi lấy trái đất làm mốc.. Hoạt động 3: Giới thiệu một số chuyển động thường gặp.. - GV dïng tranh vÏ h×nh ¶nh c¸c vËt chuyển động (H1.3-SGK) hoặc làm thí nghiÖm vÒ vËt r¬i, vËt bÞ nÐm ngang, chuyển động của con lắc đơn, chuyển động của kim đồng hồ qua đó HS quan sát và mô tả lại các chuyển động đó. - Yªu cÇu HS t×m c¸c VD vÒ c¸c d¹ng chuyển động.. - HS quan s¸t vµ m« t¶ l¹i h×nh ¶nh chuyÓn động của các vật đó + Quỹ đạo chuyển động là đường mà vật chuyển động vạch ra. + Gồm: chuyển động thẳng,chuyển động cong,chuyển động tròn. - HS tr¶ lêi C9 b»ng c¸ch nªu c¸c VD (cã thÓ t×m tiÕp ë nhµ).. Hoạt đông 4: Vận dụng - Củng cố – Hướng dẫn về nhà.. 1. VËn dông. - Yªu cÇu HS quan s¸t H1.4(SGK) tr¶ lêi c©u C10. - Tæ chøc cho HS th¶o luËn C10. - Hướng dẫn HS trả lời và thảo luận C11.. IV: VËn dông HS: Quan s¸t h×nh 1.4, tr¶ lêi C10 C10:. + Người lái xe : Chuyển động so với người đứng bên đường và cột điện , đứng yên so víi «t«. + Người đứng yên bên đường : Chuyển động so với ôtô và người lái xe, đứng yên so với. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n: VËt Lý 8. N¨m häc 2008 – 2009. cét ®iÖn . + Cột điện : Chuyển động so với ôtô và người lái xe , đứng yên so với người đứng yÖn bªn ®­êng . HS: C11: Kho¶ng c¸ch tõ vËt tíi vËt mèc không thay đổi thì vật đứng yên . Nói như vậy không phải lúc nào cũng đúng , có trường hợp sai. 2. Cñng cè: - Thế nào gọi là chuyển động cơ học? - Giữa CĐ và đứng yên có tính chất gì? - Các dạng chuyển động thường gặp? 3. VÒ nhµ.  Häc bµi  Lµm bµi tËp : 1.4  1.6 SBT  §äc môc cã thÓ em ch­a biÕt  Đọc trước bài 2 : Vận tốc. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: A Môc tiªu.. VD: Chuyển động tròn quanh vật mốc. HS: Hoạt động cá nhân : Đọc ghi nhớ nội dung chÝnh cña bµi häc.. TiÕt 2 – Bµi 2: VËn tèc. 1. KiÕn thøc  Từ ví dụ, so sánh quãng đường chuyển động trong 1s của mỗi chuyển động để rút ra cách nhận biết sự nhanh chậm của chuyển động đó (gọi là vận tốc).  N¾m v÷ng c«ng thøc tÝnh vËn tèc v = s/t vµ ý nghÜa cña kh¸I niÖm vËn tèc.  Đơn vị hợp pháp của vận tốc là m/s và km/h và cách đổi đơn vị vận tốc.  Vận dụng công thức để tính quãng đường, thời gian trong chuyển động. 2. Kĩ năng: Biết dùng các số liệu trong bảng , biểu để rút ra những nhận xét đúng . 3. Thái độ: HS ý thức được tinh thần hợp tác trong học tập , tính cẩn thận khi tính to¸n . B ChuÈn bÞ.. - B¶ng phô, b¶ng 2.1, 2.2 SGK - Tranh vÏ tèc kÕ xe m¸y.. C. Tổ chức hoạt động dạy học.. 1. ổn định tổ chức. SÜ sè:………… V¾ng:………. 2. Kiểm tra bài cũ: Chuyển động cơ học là gì? Chuyển động hay đứng yên phụ thuộc vào điều gì? Người ta chọn vật mốc như thế nào? Ch÷a bµi tËp 1.1; 1.3(SBT). (§A: + Bµi 1.1 : C + Bµi 1.3 : VËt mèc lµ a, §­êng; b, Hµnh kh¸ch c, §­êng ; d, «t«). 3. Tæ chøc t×nh huèng häc tËp: GV: Một người đi xe đạp và một người đang chạy bộ. Theo các em người nào chuyển động nhanh hơn?( Bài học hôm nay sẽ giúp các em biết cách để nhận biết sự nhanh hay chậm của chuyển động) * Qua bài học hôm nay các em sẽ được tìm hiểu xem làm thế nào để biết sự nhanh hay chậm của chuyển động. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n: VËt Lý 8. N¨m häc 2008 – 2009.. 4. Bµi Míi. Hoạt động của Giáo Viên. Hoạt động của Học sinh. Hoạt động 1: Tìm hiểu về vận tốc. 1. VËn tèc lµ g×? GV: Y/c HS đọc thông tin trên bảng 2.1. - HS đọc bảng 2.1. - Hướng dẫn HS so sánh sự nhanh chậm - Thảo luận nhóm để trả lời C1, C2 và điền của chuyển động của các bạn trong nhóm vào cột 4, cột 5 trong bảng 2.1. c¨n cø vµo kÕt qu¶ cuéc ch¹y 60m (b¶ng C1: Cïng ch¹y mét qu·ng ®­êng 60m nh­ 2.1) vµ ®iÒn vµo cét 4, cét 5. nhau, b¹n nµo mÊt Ýt thêi gian sÏ ch¹y - Yªu cÇu HS tr¶ lêi vµ th¶o luËn C1,C2 nhanh h¬n. * Có 2 cách để biết ai nhanh, ai chậm: C2: HS ghi kÕt qu¶ vµo cét 5. + Cùng một quãng đường chuyển động, 1: 6m ; 2 : 6,32m ; 3 : 5,45m ; 4 : 6,07m ; b¹n nµo ch¹y mÊt Ýt thêi gian h¬n sÏ 5 : 5,71m chuyển động nhanh hơn. - Khái niệm: Quãng dường chạy dược + So sánh độ dài qđ chạy được của mỗi trong một giây gọi là vận tốc. bạn trong cùng một đơn vị thời gian). Từ đó rút ra khái niệm vận tốc. - Yêu cầu HS thảo luận để thống nhất câu C3: Độ lớn vận tốc cho biết sự nhanh, chậm tr¶ lêi C3. của chuyển động và được tính bằng độ dài quãng đường đi được trong một đơn vị thời gian.. Hoạt động 2: Công thức tính và đơn vị vận tốc. 2. C«ng thøc tÝnh vËn tèc. - C«ng thøc tÝnh vËn tèc:. - GV th«ng b¸o c«ng thøc tÝnh vËn tèc.. v =. Trong đó: v là vận tốc. s lµ qu·ng ®­êng ®i ®­îc t là thời gian đi hết q.đ đó - HS trả lời:đơn vị vận tốc phụ thuộc vào - Yªu cÇu HS hoµn thiÖn c©u C4. đơn vị chiều dài và đơn vị thời gian. - GV thông báo đơn vị vận tốc (chú ý - HS tr¶ lêi C4. cách đổi đơn vị vận tốc). - §¬n vÞ hîp ph¸p cña vËn tèc lµ: + Met trªn gi©y (m/s) + Kil«met trªn giê (km/h) - GV giíi thiÖu vÒ tèc kÕ qua h×nh vÏ hoÆc - HS quan s¸t H2.2 vµ n¾m ®­îc: Tèc kÕ lµ xem tốc kế thật. Khi xe máy, ô tô chuyển dụng cụ đo độ lớn vận tốc. động, kim của tốc kế cho biết vận tốc của chuyển động. - §¬n vÞ vËn tèc phô thuéc yÕu tè nµo?. Hoạt động 3: Vận dụng – Củng cố – Hướng dẫn về nhà.. VËn Dông GV: Hướng dẫn HS vận dụng trả lời C5: tóm tắt đề bài. Yêu cầu HS nêu được ý nghÜa cña c¸c con sè vµ so s¸nh. NÕu HS không đổi về cùng một đơn vị thì phân tích cho HS thấy chưa đủ khả năng s.s.. C5: a, Mçi giê : - Ôtô đi được 3 km , xe đạp đi được 10,8 km - Mçi gi©y Tµu ho¶ ®I ®­îc 10m B, Vận dụng cách đổi đơn vị vận tốc đẻ đổi các giá trị vận tốc đã cho ra một đơn vị thống nhất từ đó so sánh và trả lời :. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n: VËt Lý 8. N¨m häc 2008 – 2009. «t« cã vËn tèc: v =. =. 3600 = 10 m/s 360. Người đi xe đạp có vận tốc là : v =. =. 10800 = 3 m/s 3600. Vậy ôtô , tàu hoả chuyển động nhanh như nhau , xe đạp chuyển động chậm nhất . C6: Tãm t¾t: t =1,5h Gi¶i - Yêu cầu HS đọc và tóm tắt C6:Đại lượng s =81km VËn tèc cña tµu lµ: nào đã biết,chưa biết?Đơn vị đã thống nhất s 81 v =? km/h v= = =54(km/h) ch­a ? ¸p dông c«ng thøc nµo? t 1,5 Gäi 1 HS lªn b¶ng thùc hiÖn. 5400m ? m/s = =15(m/s) Yêu cầu HS dưới lớp theo dõi và nhận xét 3600 s bµi lµm cña b¹n. Chó ý: ChØ so s¸nh sè ®o vËn tèc cña tµu khi quy về cùng một loại đơn vị vận tốc C7: Gi¶i - Gäi 2 HS lªn b¶ng tãm t¾t vµ lµm C7 & s t = 40ph = h Tõ: v =  s = v.t C8. Yêu cầu HS dưới lớp tự giải. t - Cho HS so s¸nh kÕt qu¶ víi HS trªn b¶ng v=12km/h Quãng đường người đi xe để nhận xét. Chú ý với HS: + đổi đơn vị s=? km đạp đi được là: + suy diÔn c«ng thøc. 2 s = v.t = 12. = 4 (km) Cñng cè: - §é lín vËn tèc cho biÕt ®iÒu g×? - C«ng thøc tÝnh vËn tèc? - Đơn vị vận tốc? Nếu đổi đơn vị thì số đo vận tốc có thay đổi không? + Tóm tắt bài giảng, 2 HS đọc ghi nhớ Hướng dẫn về nhà - Lµm BT 2.1 -> 2.5 SBT. C©u 12 SGK. - Häc bµi theo néi dung ghi nhí. - Đọc trước bài 3. Rót kinh ngiÖm. 3. §/s: 4 km. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. Tiết 3: Chuyển động đều – chuyển động không đều Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n: VËt Lý 8. N¨m häc 2008 – 2009.. A. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc:  Phát biểu được định nghĩa chuyển động đều và nêu được những thí dụ về chuyển động đều.  Nêu được những ví dụ về chuyển động không đều thường gặp. Xác định được dấu hiệu đặc trưng của chuyển động này là vận tốc thay đổi theo thời gian.  Vận dụng để tính vận tốc trung bình trên một đoạn đường. 2. Kĩ năng: Biết làm thí nghiệm và ghi kết quả tương tự như bảng 3.1 3. Thái độ: có tinh thần hoạt động nhóm B. ChuÈn bÞ. - Tranh vÏ to h×nh 3.1 - B¶ng phô b¶ng 3.1 - Bµi tËp 3.5. C. Tổ chức hoạt động dạy học. 1. ổn định tổ chức. SÜ sè:………… V¾ng:………. 2. KiÓm tra bµi cò: (?) §é lín cña vËn tèc cho biÕt g×? (?) Viết công thức tính vận tốc? Giải thích các ký hiệu và đơn vị của các đại lượng trong c«ng thøc. Ch÷a bµi tËp 2.2 vµ 2.3 SBT 3. Tæ chøc t×nh huèng häc tËp: (?)Vận tốc cho biết mức độ nhanh của chuyển động. Thực tế khi em đi xe đạp, đi bộ có ph¶i lu«n lu«n nhanh hoÆc chËm nh­ nhau kh«ng? Bµi häc h«m nay sÏ gi¶i quyÕt vÊn đề đó? 4. Bµi Míi. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Tìm hiểu về chuyển động đều và chuyển động không đều. I, §Þnh nghÜa GV Y/c HS đọc thông tin trong SGK và trả - HS đọc thông tin (2ph) và trả lời câu hỏi lêi c©u hái: GV yªu cÇu. (?) Chuyển động đều là gì? Lấy ví dụ về + Chuyển động đều là chuyển động mà vận tốc không thay đổi theo thời gian. chuyển động đều trong thực tế. (?) Chuyển động không đều là gì? Tìm ví VD: chuyển động của đầu kim đồng hồ, của trái đất xung quanh mặt trời,... dô trong thùc tÕ. GV: T×m vÝ dô trong thùc tÕ vÒ chuyÓn động đều và chuyển động không đều, chuyển động nào dễ tìm hơn? GV yêu cầu HS đọc C1. - Hướng dẫn HS lắp thí nghiệm và cách xác định quãng đường liên tiếp mà trục b¸nh xe l¨n ®­îc trong nh÷ng kho¶ng thêi gian 3 gi©y liªn tiÕp vµ ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng 3.1. - Tõ kÕt qu¶ thÝ nghiÖm yªu cÇu HS tr¶ lêi vµ th¶o luËn C1 & C2 (Cã gi¶i thÝch). + Chuyển động không đều là chuyển động mà vận tốc thay đổi theo thời gian. VD: Chuyển động của ô tô, xe máy,... - HS đọc C1 để nắm được cách làm TN. - NhËn dông cô vµ l¾p TN, quan s¸t chuyển động của trục bánh xe và đánh dấu c¸c qu·ng ®­êng mµ nã l¨n ®­îc sau nh÷ng kho¶ng thêi gian 3s liªn tiÕp trªn AD & DF. HS. Th¶o luËn theo nhãm vµ thèng nhÊt c©u tr¶ lêi C1 & C2.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n: VËt Lý 8. N¨m häc 2008 – 2009. C1: + Chuyển động trên quãng đường : DE , EF là chuyển động đều vì ….. + Chuyển động trên quãng đường : AB, BC, CD là chuyển động không đều vì…. C2: a- Là chuyển động đều. b, c, d- Là chuyển động không đều.. Hoạt động 2: Tìm hiểu về Vận tốc trung bình của chuyển động không đều. GV: yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK: (?) Trªn qu·ng ®­êng AB, BC, CD chuyÓn động của bánh xe có đều không ? (?) cã ph¶i vÞ trÝ nµo trªn AB vËn tèc cña vËt còng cã gi¸ trÞ b»ng vAB kh«ng ? GV: Y/c HS lµm c©u C3.. II, Vận tốc trung bình của chuyển động không đều HS: §äc th«ng tin trong SGK HS: Nghiªn cøu C3 vµ tr¶ lêi : vAB = ------ =. 0, 05 = 0,017 (m/s) 3. 0,15 = 0,05 (m/s) 3 0, 25 vCD = -------- = = 0,08 (m/s) 3 s vtb = t. vBC = -------- = (?) vtb ®­îc tÝnh b»ng c«ng thøc nµo ? GV: Hướng dẫn HS hiểu ý nghĩa vtb trên quãng đường nào thì bằng s đó chia cho thời gian đi được hết quãng đường đó . * chó ý : vtb kh¸c víi trung b×nh céng vËn tèc . ? Qua kÕt qu¶ trªn em rót ra nhËn xÐt g× ?. S : lµ qu·ng ®­êng t: lµ thêi gian ®i hÕt qu·ng ®­êng vtb lµ vËn tèc trung b×nh trªn c¶ ®o¹n ®­êng . HS: Rót ra nhËn xÐt: Trôc b¸nh xe chuyÓn động nhanh dần lên.. Hoạt động 3: vận dụng – củng cố – hướng dẫn về nhà.. III, VËn dông 1. VËn dông. - Yêu cầu HS phân tích hiện tượng chuyển HS : hoạt động cá nhân trả lời C4: động của ô tô (C4) và rút ra ý nghĩa của v C4:  ôtô chuyển động không đều vì khi = 50km/h. khởi động thì v tăng lên  Khi ®­êng v¾ng : v lín  Khi đường đông thì : Vgiảm  Khi rõng : v gi¶m ®i  v = 50 km/h  vtb trªn qu·ng ®­êng tõ Hµ Néi  H¶i Phßng HS: Hoạt động cá nhân làm C5: - Yêu cầu HS đọc và tóm tắt C5: xác định C5: rõ đại lượng nào đã biết, đại lượng nào cần tóm tắt s1 = 120m vtb1= ? t×m, c«ng thøc ¸p dông. t1 = 30s vtb2 = ? s2 = 60m vtb = ? Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n: VËt Lý 8. N¨m häc 2008 – 2009. t2 = 24s --------------. Gi¶i Vận tốc của người đi xe đạp khi xuống VËn tèc trung b×nh cña xe trªn c¶ qu·ng dèc lµ: 120 ®­êng tÝnh b»ng c«ng thøc nµo? ADCT: vtb1 = = = (m/s) - GV chèt l¹i sù kh¸c nhau vËn tèc trung 30 v1  v 2 Vận tốc của người đi xe đạp trên đoạn b×nh trung b×nh vËn tèc ( ) ®­êng b»ng lµ : 2 ADCT:. vtb2 =. =. 60 = 2,5 (m/s) 24. VËn tèc trªn c¶ hai qu·ng ®­êng lµ. vtb = C6: - Yêu cầu HS đọc và tóm tắt C6, gọi một Tóm tắt HS lªn b¶ng ch÷a. t =5h HS dưới lớp tự làm, so sánh và nhận xét vtb = 30 km/h bµi lµm cña b¹n trªn b¶ng. -------------------S =?. =. 120  60 = 3,3 (m/s) 30  24. Gi¶i Qu·ng ®­êng ®oµn tµu ®i ®­îc lµ ADCT: s = vtb .t = 30 .5 = 150 (km) C7: - Yªu cÇu HS tù lµm thùc hµnh ®o vtb tãm t¾t theo C7. s = 60m t= --------tÝnh v = (m/s); (km/h) 2. Cñng cè: HS:Hoạt động cá nhân trả lời : GV: §iÒn vµo dÊu (…) trong c¸c c©u sau 1, Chuyển động đều là chuyển động mà ®©y (B¶ng phô ) vận tốc thay đổi theo thời gian 1, Chuyển động đều là chuyển động 2, Chuyển động không đều là chuyển động ……………. 2, Chuyển động không đều là chuyển động mà vận tốc thay đổi theo thời gian s ……… HS : v = t. (?) VËn tèc trung b×nh trªn mçi qu·ng ®­êng ®­îc tÝnh b»ng c«ng thøc nµo ?. Hướng dẫn về nhà. - lµm C©u C7 - BTVN 3.2  3.7. - Đọc trước bài 4. Đọc lại bài 6: Lực - Hai lùc c©n b»ng (SGK VËt lý 6). Rót kinh nghiÖm. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n: VËt Lý 8 Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: A. Môc tiªu. N¨m häc 2008 – 2009.. TiÕt 4 : BiÓu diÔn lùc. 1. KiÕn thøc.  Nêu được ví dụ thể hiện lực tác dụng làm thay đổi vận tốc.  Nhận biết được lực là đại lượng véctơ. Biểu diễn được véctơ lực. 2. KÜ n¨ng : RÌn kÜ n¨ng biÓu diÔn lùc. 3. Thái độ: yêu thích môn học , có ý thức hoạt động nhóm. B.. ChuÈn bÞ.. Mçi nhãm: 1gi¸ thÝ nghiÖm, 1 xe l¨n, 1 miÕng s¾t, 1 nam ch©m th¼ng. Gi¸o Viªn: B¶ng phô h×nh 4.4, bµi 4.1 hoÆc 4.3 C. Tổ chức hoạt động dạy học. 1. ổn định tổ chức(2’). SÜ sè:………… V¾ng:………. 2. KiÓm tra bµi cò(5’): HS1: (?) Chuyển động đều là gì? Không đều là gì? chữa bài 3.4. HS2: Ch÷a BT 3.6 hoÆc 3.7 3. Tổ chức tình huống học tập(2’): Để kéo được cái bàn từ cửa lớp vào đến lớp giả sử mất 1 lực là 200N, làm thế nào để biểu diễn được lực kéo đó. 4. Bµi Míi. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Tìm hiểu mối liên hệ giữa lực và sự thay đổi vận tốc(10’). GV: Cho HS lµm TN h×nh 4.1 vµ tr¶ lêi C1. Quan s¸t tr¹ng th¸i cña xe l¨n khi bu«ng tay. - M« t¶ h×nh 4.2.. - HS làm TN như hình 4.1 (hoạt động nhóm) để biết được nguyên nhân làm xe biến đổi chuyển động và mô tả được hình 4.2. C1: H 4.1: Lùc hót nam ch©m lªn miÕng thÐp lµm t¨ng vËn tèc cña xe l¨n, nªn xe lăn chuyển động nhanh lên. H4.2 Lùc t¸c dông cña vît lªn qu¶ bãng làm quả bóng biến dạng và ngược lại lực qu¶ bãng ®Ëp vµo vît lµm vît bÞ biÕn d¹ng GV: Khi cã lùc t¸c dông cã thÓ g©y ra - HS: T¸c dông cña lùc lµm cho vËt bÞ biÕn nh÷ng kÕt qu¶ nµo? đổi chuyển động hoặc bị biến dạng. §V§: T¸c dông cña lùc, ngoµi phô thuéc vào độ lớn còn phụ thuộc vào yếu tố nào? Hoạt động 2: Thông báo về đặc điểm của lực và cách biểu diễn lực bằng véc tơ (10’). GV: Y/c HS nh¾c l¹i c¸c yÕu tè cña lùc (đã học từ lớp 6). GV thông báo: Lực là đại lượng có độ lớn, phương và chiều nên lực là một đại lượng vÐc t¬. NhÊn m¹nh: HiÖu qu¶ t¸c dông cña lùc phô thuéc vµo 3 yÕu tè nµy.. HS nªu ®­îc c¸c yÕu tè cña lùc: §é lín, phương và chiều. HS nghe và ghi vở: Lực là một đại lượng có. độ lớn, phương và chiều gọi là đại lượng véc t¬.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n: VËt Lý 8. N¨m häc 2008 – 2009.. GV th«ng b¸o c¸ch biÓu diÔn vÐc t¬ lùc. Lµ: Nhấn mạnh: Phải thể hiện đủ 3 yếu tố.. C¸ch biÓu diÔn lùc: BiÓu diÔn vÐc t¬ lùc. nµy.. HS biÓu diÔn lùc theo yªu cÇu cña GV.. b»ng mét mòi tªn cã: + Gèc lµ ®iÓm mµ lùc t¸c dông lªn vËt (®iÓm đặt của lực). + Phương và chiều là phương và chiều của lùc. + Độ dài biểu diễn cường độ của lực theo GV: Một lực 20N tác dụng lên xe lăn A, một tỉ lệ xích cho trước. chiÒu tõ ph¶i sang tr¸i. H·y biÓu diÔn lùc + KÝ hiÖu vÐc t¬ lùc: F. Hoạt động 3: Vận dụng - Củng cố – hướng dẫn về nhà(11’). 1. VËn dông. GV: Yªu cÇu Hs tr¶ lêi C2: GV: Yªu cÇu HS lµm C3?. IIII VËn dông. HS: Hoạt động cá nhân C2: VD1: m = 5 kg  p =50 N (Chän tØ xÝch 0,5 cm øng víi 10 N) VD2 : tØ xÝch C3:. a, F1 = 20 N : phương thẳng đứng , chiều hướng từ dưới lên. b, F2 = 30 N phương nằm ngang , chiều hướng từ trái sang phải . c, F3 = 30 N có phương chếch với phương nằm ngang 1 góc 300 , chiều hướng lên. 2. Cñng cè. (?) Lực là đại lượng véctơ có hướng hay vô hướng vì sao? (?) Lùc ®­îc biÓu diÔn nh­ thÕ nµo ? - §äc ghi nhí Hướng dẫn về nhà. - Häc bµi. - Lµm BT trong SBT. - Đọc trước bài 5. Rót kinh nghiÖm. Ngµy so¹n Ngµy gi¶ng. TiÕt 5 - Sù c©n b»ng lùc qu¸n tÝnh A. môc tiªu Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n: VËt Lý 8. N¨m häc 2008 – 2009.. 1. KiÕn thøc:  Nªu ®­îc 1 sè vÝ dô vÒ 2 lùc c©n b»ng.  Nhận biết được đặc điểm của 2 lực cân bằng và biểu diễn 2 lực đó.  Khẳng định được vật chịu tác dụng của 2 lực cân bằng thì vận tốc bằng hằng số.  Nêu được 1 số ví dụ về quán tính, giảI thích hiện tượng quán tính. 2. KÜ n¨ng : BiÕt suy ®o¸n, kÜ n¨ng tiÕn hµnh thÝ nghiÖm ph¶i cã t¸c phong nhanh. nhÑn. 3. Thái độ: Nghiêm túc hợp tác khi tiến hành thí nghiệm. B. ChuÈn bÞ - B¶ng phô lôc h×nh 5.2 SGK - Xe l¨n, viªn phÊn C.Tổ chức hoạt động dạy học 1. ổn định tổ chức(2’). SÜ sè:………… V¾ng:………. 2. KiÓm tra bµi cò(5’): (?) Nªu c¸ch biÓu diÔn vµ kÝ hiÖu vÐct¬ lùc? H·y biÓu diÔn lùc sau: Träng lùc cña mét vËt lµ 1500N, tØ xÝch tuú chän vËt A?. 3. Giíi thiÖu Bµi(2’). GV: Dùa vµo h×nh 5.1 vµ phÇn më bµi. Yªu cÇu HS dù ®o¸n, GV: Đặt vấn đề như SGK 4. Bµi míi. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt động 1: tìm hiểu về lực cân bằng(18’) I- Lùc c©n b»ng. GV: Yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 5.2 SGK vÒ quả cầu treo trên dây, quả bóng đặt trên bàn, các vật này đang đứng yên vì chịu tác dông cña hai lùc c©n b»ng. C1: QuyÓn s¸ch, qu¶ cÇu, qu¶ bãng cã trọng lượng lần lượt là: Pquyển sách = 3N; Pqu¶ cÇu = 0,5N; Pqu¶ bãng = 5N. GV: Hướng dẫn HS tìm được hai lực tác dông lªn mçi vËt vµ chØ ra nh÷ng cÆp lùc c©n b»ng. (?) Hãy nhận xét về điểm đặt, cường độ, phương, chiều của 2 lực cân bằng?. GV: Chèt l¹i phÇn nhËn xÐt. GV: Ta đã biết lực tác dụng làm thay đổi vËn tèc cña vËt. (?) Khi c¸c lùc t¸c dông lªn vËt c©n b»ng nhau th× vËn tèc cña vËt sÏ nh­ thÕ nµo khi: + Vật đang đứng yên? + Vật đang chuyển động?. 1- Hai lùc c©n b»ng lµ g×? HS: Căn cứ vào những câu hỏi cảu GV để trả lời C1 nhằm chốt lại những đặc điểm cña hai lùc c©n b»ng. C1: a. T¸c dông lªn quyÓn s¸ch cã 2 lùc: träng lùc P vµ lùc ®Èy Q cña mÆt bµn. b. T¸c dông lªn qu¶ cÇu cã 2 lùc: Träng lùc P vµ lùc c¨ng T. c. T¸c dông lªn qu¶ bãng cã 2 lùc: träng lực P và lực đẩy Q của mặt đất. * NhËn xÐt: Mçi cÆp lùc nµy lµ 2 lùc c©n bằng chúng cùng có điểm đặt, cùng phương, cùng độ lớn nhưng ngược chiều. 2. T¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng lªn 1 vật đang chuyển động. a. Dù ®o¸n. HS: §äc phÇn a, dù ®o¸n - Khi vật đang chuyển động mà chỉ chịu t¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng, th× 2 lùc nµy cũng không làm thay đổi vận tốc của vật nghĩa là vật sẽ chuyển động thẳng đều m·i.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n: VËt Lý 8. N¨m häc 2008 – 2009.. GV: Để kiểm tra xem dự đoán có đúng kh«ng -> ta lµm TN GV: Giíi thiÖu dông cô – bè trÝ TN theo h×nh vÏ 5.3 (a). GV: Làm thí nghiệm để kiểm chứng bằng máy A - tút. Hướng dẫn HS quan sát và ghi kÕt qu¶ thÝ nghiÖm. - L­u ý: + Hai qu¶ nÆng gièng hÖt nhau. + Thước dùng để đo quãng đường chuyển động của quả nặng A. - Hướng dẫn HS quan TN sát theo 3 giai ®o¹n: + Hình 5.3 a: Ban đầu quả cân A đứng yên + Hình 5.3 b: Quả cân A chuyển động + H×nh 5.3 c, d: Qu¶ c©n A tiÕp tôc chuyển động khi A’ bị giữ lại. - L­u ý: Giai ®o¹n d c¸c em quan s¸t TN ghi l¹i qu·ng ®­êng ®i ®­îc trong c¸c kho¶ng thêi gian 2s liªn tiÕp -> ghi kÕt quả đó vào bảng 5.1; sau đó tính vận tốc tương ứng. GV: Lần lượt làm TN từng bước rõ ràng để HS quan sát -> lần lượt trả C2, C3, C4. GV: Cắm đồng hồ bấm giây vào giắc cắm trên thước, làm lại TN từ đầu a, b, c, d. GV: Treo b¶ng 5.1 – HS lªn ®iÒn kÕt qu¶. (?) Tõ kÕt qu¶ trªn c¸c em rót ra kÕt luËn g× khi cã c¸c lùc c©n b»ng t¸c dông lªn 1 vËt đang chuyển động?. HS: Quan s¸t h×nh vÏ 5.3 – T×m hiÓu TN. b. ThÝ nghiÖm. HS: Chú ý các bước hướng dẫn của GV. Theo dâi GV lµm thÝ nghiÖm biÓu diÔn.. C2: Qu¶ c©n A chÞu t¸c dông cña 2 lùc: Träng lùc PA, søc c¨ng T cña d©y 2 lùc nµy c©n b»ng do: T = PB Mµ PB = PA => T = PA hay T c©n b»ng PA C3: §Æt thªm qu¶ nÆng A’ lªn A, lóc nµy PA + PA’ > T nªn vËt AA’ chuyÓn déng nhanh dần đi xuống, B chuyển động đi lªn. C4: Quả cân A chuyển động qua lỗ K thì A’ bị giữ lại. Khi đó chỉ còn 2 lực tác dụng lªn A lµ PA vµ T, mµ PA = T nh­ng vËt A vẫn tiếp tục chuyển động. TN cho biết kết quả chuyển động của A là thẳng đều. C5: HS: Quan s¸t vµ ®o qu·ng ®­êng ®i ®­îc cña A sau mçi kho¶ng thêi gian 2s. Ghi vµo b¶ng 5.1 (c¸ nh©n). TÝnh vËn tèc cña A * Kết luận: Một vật đang chuyển động, nÕu chÞu t¸c dông cña c¸c lùc c©n b»ng th× sẽ tiếp tục chuyển động thắng đều.. GV: Chèt l¹i phÇn kÕt luËn. Khẳng định dự đoán đúng.. Hoạt động 2: Tìm hiểu về quán tính (15’) II- Qu¸n tÝnh. GV: T¹i sao «t«, xe m¸y khi b¾t ®Çu chuyển động không đạt vận tốc lớn ngay mµ ph¶i t¨ng dÇn? HoÆc lµ ®ang chuyÓn động muốn dừng lại phải giảm vận tốc chËm dÇn råi míi dõng h¼n?. 1. NhËn xÐt. HS: §äc phÇn nhËn xÐt -> t×m hiÓu qu¸n tÝnh.. - Khi có lực tác dụng, mọi vật đều không thể thay đổi vận tốc đột ngột được vì mọi vật đều cã qu¸n tÝnh.. 2. VËn dông – Ghi nhí. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n: VËt Lý 8 GV: Lần lượt làm TN C6; C7. Y/c HS: Quan s¸t – tr¶ lêi.. N¨m häc 2008 – 2009. HS: §äc C6; C7 Dù ®o¸n xem bóp bª sÏ ng· vÒ phÝa nµo? T¹i sao? C6: Bóp bª sÏ ng· vÒ phÝa sau. Khi ®Èy xe,. chân búp bê chuyển động cùng với xe, nh­ng do qu¸n tÝnh nªn th©n vµ ®Çu cña búp bê chưa kịp chuyển động. Vì vậy búp bê ng· vÒ phÝa sau. C7: Búp bê ngã về phía trước. Vì khi xe dừng đột ngột, mặc dù chân búp bê bị dừng l¹i cïng víi xe nh­ng do qu¸n tÝnh th©n búp bê vẫn chuyển động nên búp bê ngã về phía trước.. Y/c 2 HS đọc phần ghi nhớ GV: C¸c em h·y dïng kh¸i niÖm qu¸n Ghi nhí: SGK tính để giải thích các hiện tượng trong C8. C8: HS về nhà làm.. 5. Cñng cè :. - Kh¸i qu¸t néi dung bµi d¹y: NhÊn m¹nh 3 ®iÓm cña phÇn ghi nhí.. 6. Hướng dẫn học ở nhà :. - Häc thuéc phÇn ghi nhí; Tr¶ lêi C8 (20). - Lµm bµi tËp: 5.1 -> 5.8 (9; 10 – SBT) - Đọc trước bài “Lực ma sát”.. Rót kinh nghiÖm:. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng: TiÕt 6 – Bµi 6: Lùc ma s¸t A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc:  HS nhận biết thêm 1 loại lực cơ học nữa là lực ma sát. Bước đầu phân biệt được sự xuất hiện của các loại ma sát trượt, ma sát lăn, ma sát nghỉ và đặc điểm của mçi lo¹i ma s¸t nµy.  HS được làm TN để phát hiện ma sát nghỉ.  Kể và phân tích được 1 số hiện tượng về lực ma sát có lợi, có hại trong đời sống vµ kü thuËt. Nªu ®­îc c¸c c¸ch kh¾c phôc t¸c h¹i cña lùc ma s¸t vµ vËn dông Ých lîi cña lùc nµy. 2. Kĩ năng: Rèn kĩ năng đo lực, đo Fms để rút ra nhận xét về đặc điểm của Fms. 3. Thái độ: Nghiêm túc, trung thực và hợp tác trong thí nghiệm. B. ChuÈn bÞ : + Cho mçi nhãm: 1 lùc kÕ, 1 miÕng gç 1 mÆt nh½n, 1 qu¶ c©n. + GV: Tranh vßng bi. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n: VËt Lý 8. N¨m häc 2008 – 2009.. C. Tổ chức hoạt động dạy học. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt động 1: ổn định tổ chức, kiểm tra bài cũ tæ chøc t×nh huèng häc tËp(7’).. 1. ổn định tổ chức: GV: kiÓm tra sÜ sè: 2. KiÓm tra bµi cò: 3. §V§: GV: §V§: Ngµy x­a trôc b¸nh xe bß ch­a cã æ bi, Ngµy nay trôc b¸nh xe bß, trôc bánh xe đạp . . . đã có ổ bi. Để phát minh ra ổ bi con người đã phải mất hàng chục thÕ kû. Bµi nµy gióp c¸c em hiÓu ®­îc ý nghÜa cña cña viÖc ph¸t minh ra æ bi. Hoạt động 2: Nghiên cứu khi nào có lực ma sát (18’). I- Khi nµo cã lùc ma s¸t.. GV: Yêu cầu HS đọc thông tin mục 1 và 1. Lực ma sát trượt. trả lời câu hỏi: Fmstrượt xuất hiện ở đâu? HS: §äc – T×m hiÓu vÝ dô vÒ lùc c¶n trë (?) Lực ma sát trượt xuất hiện khi nào? chuyển động, từ đó nhận biết được đặc điểm của lực ma sát trượt. (?) Dựa vào đặc điểm của ma sát trượt, em VD: Bánh xe đạp đang quay, nếu bóp hãy kể ra 1 số ví dụ về ma sát trượt trong thực phanh mạnh thì bánh xe ngừng quay và tÕ. trượt trên mặt đường. Khi đó có lực ma sát gi÷a b¸nh xe vµ mÆt ®­êng. GV KL: * Kết luận: Lực ma sát trượt sinh ra khi 1 Y/c HS l µm C1. vật trượt trên bề mặt của 1 vật khác. C1: Ma sát trượt sinh ra khi các em nhỏ. chơi trượt trên cầu trượt. Ma sát giữa dây cung ở cần kéo của đàn nhị, violon,... với dây đàn;..... GV: Cầu thủ đá quả bóng trên sân, quả bãng l¨n chËm dÇn råi dõng h¼n. Lùc nµo 2. Ma s¸t l¨n. đã tác dụng làm quả bóng ngừng chuyển HS: Đọc – tìm hiểu – phân tích ví dụ -> động? -> 2, nhận biết đặc điểm ma sát lăn. (?) Ma s¸t l¨n sinh ra khi nµo?. - Ma s¸t l¨n sinh ra khi 1 vËt l¨n trªn bÒ mÆt 1 vËt kh¸c GV: T×m thªm vÝ dô vÒ ma s¸t l¨n trong HS: Th¶o luËn nhãm. đời sống và trong kỹ thuật. C2: VÝ dô vÒ ma s¸t l¨n: - Ma sát lăn sinh ra ở các viên bi đệm giữa trôc quay víi æ trôc. - Ma sát sinh ra giữa con lăn với mặt trượt.. GV: Y/c HS nghiªn cøu H6.1, lµm C3. HS: Quan s¸t h×nh 6.1. Cho biÕt: (?) Trường hợp nào có ma sát trượt? Trường C3: hîp nµo cã ma s¸t l¨n?. - Hình a, 3 người đẩy hòm trượt trên mặt sàn. Khi đó giữa sàn với hòm có ma sát. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n: VËt Lý 8. N¨m häc 2008 – 2009.. GV: (?) Để đẩy được hòm trượt trên mặt sàn trượt.. - Hình b, 1 người đẩy hòm nhẹ nhàng do có đệm bánh xe. Khi đó giữa bánh xe với sàn (?) Để hòm trên bánh xe, để đẩy hòm chuyển có ma sát lăn. động thì cần có mấy người? (?) Từ đó em có nhận xét gì về cường độ của Nx: Từ 2 trường hợp trên chứng tỏ: độ lớn ma sát lăn rất nhỏ so với ma sát trượt. ma sát trượt và cường độ của ma sát lăn? thì cần có mấy người?. + Yêu cầu HS đọc hưóng dẫn thí nghiệm vµ nªu c¸ch tiÕn hµnh. GV: Phát đồ dùng cho các nhóm HS. - Yªu cÇu HS tiÕn hµnh TN theo nhãm. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi C4 vµ gi¶i thÝch.. 3. Lùc ma s¸t nghØ HS: §äc – quan s¸t h×nh 6.2 – thu thËp th«ng tin. HS: Lµm TN theo h×nh 6.2 – Tr¶ lêi C4. - Các nhóm đọc số chỉ của lực kế khi vật nặng chưa chuyển động. C4: MÆc dï cã lùc kÐo t¸c dông lªn vËt. nặng nhưng vật vẫn đứng yên. Chứng tỏ gi÷a mÆt bµn víi vËt cã 1 lùc c¶n. Lùc nµy cân bằng với lực kéo để giữ cho vật đứng yªn. - Khi t¨ng lùc kÐo th× sè chØ cña lùc kÕ t¨ng dần, vật vẫn đứng yên. Chứng tỏ lực cản lên vật cũng có cường độ tăng dần, điều đó cho biết lực ma sát nghỉ có cường độ thay đổi theo t¸c dông lùc lªn vËt.. VD: Trong đời sống, nhờ ma sát nghỉ (?) Em hãy tìm thêm ví dụ về lực ma sát người ta mới đi lại được, ma sát nghỉ giữ nghỉ trong đời sống và trong kỹ thuật. bàn chân không bị trượt khi bước trên mặt ®­êng. - Trong kü thuËt: Trong d©y truyÒn s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm di chuyÓn cïng víi b¨ng truyÒn t¶i nhê lùc ma s¸t nghØ. * KÕt luËn: Lùc c©n b»ng víi lùc kÐo vËt GV: Chèt l¹i khi vật chưa chuyển động gọi là lực ma sát nghØ. C5: Trong sản xuất: sản phẩm chuyển động + Y/c HS tr¶ lêi C5 cïng víi b¨ng truyÒn nhê ms nghØ Trong đời sống: nhờ có ma sát nghỉ con GV: Nhờ có lực ma sát con người mới đi người mới đi lại được.... l¹i ®­îc.VËy ma s¸t cã lîi, cã h¹i nh­ thÕ nào trong đời sống và kỹ thuật? => II,. Hoạt động 3: Tìm hiểu về lợi ích và tác hại của lực ma sát trong đời sống và trong kĩ thuật (10’) II- Lực ma sát trong đời sống và trong kỹ GV: Yªu cÇu HS quan s¸t H6.3, m« t¶ l¹i thuËt.. t¸c h¹i cña ma s¸t vµ biÖn ph¸p lµm gi¶m 1. Lùc ma s¸t cã cã thÓ cã h¹i. HS: Quan s¸t h×nh 6.3 (a, b, c); Nªu t¸c ma sát đó. hại của lực ma sát trong mỗi trường hợp. - Hình a, lực ma sát xuất hiện ở xích xe C6: a. Ma sát trượt: làm mòn xích đĩa Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n: VËt Lý 8. N¨m häc 2008 – 2009.. đạp là lực ma sát gì? Cách làm giảm lực ma sát đó? GV chèt l¹i t¸c h¹i cña ma s¸t vµ c¸ch kh¾c phôc: tra dÇu mì gi¶m ma s¸t 8 - 10 lÇn; dïng æ bi gi¶m ma s¸t 20-30 lÇn. (?) ViÖc ph¸t minh ra æ bi cã ý nghÜa ntn?. Kh¾c phôc: tra dÇu mì. b. Ma sát trượt: làm mòn trục, cản trở CĐ. Kh¾c phôc: l¾p æ bi, tra dÇu mì. c. Ma sát trượt: làm cản trở CĐ của thùng. Kh¾c phôc: l¾p b¸nh xe con l¨n. 2. Lùc ma s¸t cã thÓ cã Ých. C7: a. B¶ng tr¬n, nh½n qu¸ kh«ng viÕt ®­îc.. GV: Y/c HS Quan sát hình vẽ 6.4 (a, b, c). - Biện pháp: Tăng độ nhám của bảng để (?) Tưởng tưởng xem nếu không có lực ma tăng ma sát trượt giữa phấn và bảng. sát thì sẽ xảy ra hiện tượng gì. b. Kh«ng cã ma s¸t gi÷a mÆt r¨ng cña èc vµ vÝt th× èc sÏ bÞ láng kh«ng Ðp chÆt c¸c mÆt. (?) H·y t×m c¸ch lµm t¨ng lùc ma s¸t trong cÇn ghÐp… mỗi trường hợp? - Biện pháp: Tăng độ sâu của rãnh ren. Độ nhám của sườn bao diêm c. - Biện pháp Tăng độ sâu khía rãnh mặt lèp.. GV: Chèt l¹i phÇn II,. Hoạt động 4: Vận dụng - Củng cố - Hướng dẫn học ở nhà (10’) III. VËn dông. 1. VËn dông.. C8: a. V× ma s¸t nghØ gi÷a sµn víi ch©n. + GV Y/c HS: §äc phÇn ghi nhí. 2. Cñng cè : GV: Kh¸i qu¸t néi dung bµi d¹y. 3. Hướng dẫn học ở nhà : - Häc thuéc phÇn ghi nhí. - Lµm bµi tËp, C9: 6.1 -> 6.5 (11 – SBT) - Đọc trước bài “áp suất” Rót kinh nghiÖm:. người rất nhỏ  ma sát có ích. b. Lùc ma s¸t lªn lèp « t« qu¸ nhá nªn b¸nh xe bị quay trượt  ma sát có ích. c. Vì ma sát giữa mặt dường với đế giày làm mòn đế  ma sát có hại. d. Để tăng độ bám của lốp xe với mặt đường  ma s¸t cã lîi.. * Ghi nhí: SGK. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 7 – Bµi 7: A. Môc tiªu:. ¸p suÊt.. 1. KiÕn thøc: Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Gi¸o ¸n: VËt Lý 8. N¨m häc 2008 – 2009..  HS phát biểu được định nghĩa áp lực và áp suất.  Viết được công thức tính áp suất, nêu được tên và các đại lượng có mặt trong c«ng thøc.  Vận dụng được công thức tính áp suất để giải các bài tập đơn giản về áp lực và ¸p suÊt.  Nêu được các cách làm tăng, giảm áp suất trong đời sống và dùng nó để giải thích được 1 số hiện tượng thường gặp. 2. KÜ n¨ng: Lµm thÝ nghiÖm xÐt mèi quan hÖ gi÷a ¸p suÊt vµ hai yªu tè lµ S vµ ¸p lùc F. 3. Thái độ: Nghiêm túc, trung thực và hợp tác trong thí nghiệm. B. ChuÈn bÞ :. * Cho mçi nhãm: + 1 chậu nhựa đựng cát(bột mì) + 3 miÕng kim lo¹i h×nh hép. * GV: B¶ng phô vÏ h×nh 7.4; kÎ B¶ng 7.1 C. Các hoạt động Dạy học. 1. ổn định tổ chức(2’): 2. KiÓm tra bµi cò(5’):. SÜ sè:………... V¾ng :………….. HS1: Cã nh÷ng lo¹i lùc ma s¸t nµo? Chóng xuÊt hiÖn khi nµo? Ch÷a bµi tËp 6.4 (SBT). HS2: Ch÷a bµi tËp 6.5 (SBT). 3. Tæ chøc t×nh huèng häc tËp(2’). GV: Tại sao khi lặn sâu người thợ lặn phải mặc bộ áo lặn chịu được áp suất lớn? HS: ®­a ra dù ®o¸n. GV §V§ vµo bµi míi. 4. Bµi Míi. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Hình thành khái niệm áp lực (7’). GV: Yêu cầu HS đọc thông tin mục I và I- áp lực là gì? tr¶ lêi c©u hái: ¸p lùc lµ g×? Cho vÝ dô? HS: §äc – nghiªn cøu – Cho biÕt ¸p lùc (?) Nªu thÝ dô vÒ ¸p lùc? lµ g×? GV: Cho HS quan sát khúc gỗ có đóng 2 * áp lực là lực ép có phương vuông góc với chiếc đinh: đinh 1 đóng nghiêng; đinh 2 mặt bị ép. đóng thẳng vuông góc cạnh khúc gỗ. (?) Lùc t¸c dông cña ®inh nµo lªn khóc gç HS: §inh 2. ®­îc gäi lµ ¸p lùc? HS: Hoạt động cá nhân quan sát hình 7.3 GV: Yªu cÇu HS lµm viÖc c¸ nh©n víi c©u – tr¶ lêi C1. C1: Xác địng áp lực (H7.3). C1: H×nh 7.3: ¸p lùc lµ: GV: Chèt l¹i. a, Lùc cña m¸y kÐo t¸c dông lªn mÆt ®­êng.. b, C¶ 2 lùc: lùc cña ngãn tay t¸c dông lªn ®Çu ®inh. (?) Trọng lượng P có phải lúc nào cũng là áp - Lực của mũi đinh tác dụng lên gỗ. HS: Trọng lượng P không vuông góc với lùc kh«ng? V× sao?. GV: T¸c dông cña ¸p lùc phô thuéc vµo diÖn tÝch bÞ Ðp th× kh«ng gäi lµ ¸p lùc. nh÷ng yÕu tè nµo? -> II, Hoạt động 2: Nghiên cứu về áp suất (20’). II- ¸p suÊt. 1- T¸c dông cña ¸p lùc phô thuéc vµo Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Gi¸o ¸n: VËt Lý 8. N¨m häc 2008 – 2009.. GV: Treo b¶ng phô h×nh 7.4 – giíi thiÖu. (?) H·y dùa vµo TN cho biÕt t¸c dông cña ¸p lùc phô thuéc vµo nh÷ng yÕu nµo b»ng c¸ch: So s¸nh c¸c ¸p lùc, diÖn tÝch bÞ Ðp, độ lún của khối kim loại xuống cát mịn(bột mì) trong trường hợp (2), (3) với trường hợp (1). GV: Treo b¶ng so s¸nh 7.1 - §¹i diÖn nhãm ®iÒn kÕt qu¶ Y/c HS Tr¶ lêi C3 -> rót ra kÕt luËn. - L­u ý HS: Muèn biÕt sù phô thuéc cña P và F ta làm TN 1; 2: Cho S không đổi còn F thay đổi.. nh÷ng yÕu tè nµo? HS: Quan s¸t h×nh 7.4 - §äc C2 HS lµm TN theo nhãm. HS: Hoạt động nhóm điền dấu thích hợp vµo b¶ng. C2: ¸p lùc (F) DiÖn tÝch bÞ §é lón (h) Ðp (S) F2 > F1 S2 = S1 h2 > h1 F3 = F1 S3 < S1 h3 > h1 C3: T¸c dông cña ¸p lùc cµng lín khi ¸p lùc cµng lín vµ diÖn tÝch bÞ Ðp cµng nhá.. GV: Qua b¶ng trªn cho thÊy: 2- ¸p suÊt, c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt - Dòng 1: Với S không đổi, F càng lớn -> * áp suất là độ lớn của áp lực trên 1 đơn vị độ lún h càng lớn. diÖn tÝch bÞ Ðp. - Dòng 2: Với F không đổi, nếu S càng nhỏ -> độ lún càng lớn HS viÕt c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt. GV: ĐVĐ: Để xác định tác dụng của áp lực lên mặt bị ép người ta đưa ra khái niệm ¸p suÊt. VËy ¸p suÊt lµ g×? C«ng thøc tÝnh nh­ thÕ nµo? -> 2,. * C«ng thøc tÝnh ¸p suÊt. P=. - Ký hiÖu: P lµ ¸p suÊt F lµ ¸p lùc (?) Em h·y cho biÕt ¸p suÊt lµ g×? viÕt c«ng S lµ diÖn tÝch bÞ Ðp thøc tÝnh ¸p suÊt. - §¬n vÞ lùc F lµ N GV: Giíi thiÖu ký hiÖu -> GV: Giíi thiÖu - §¬n vÞ diÖn tÝch S lµ m2 đơn vị: Đơn vị át mốt phe: 1 at = 103 360 - Đơn vị áp suất P là N/m2 gọi là Paxcan Pa. 1 Pa = 1 N/m2 Hoạt động3: Vận dụng – Củng cố – hướng dẫn về nhà(7’). III. VËn dông. HS: Dùa vµo nguyªn t¾c P phô thuéc vµo GV: Hướng dẫn HS thảo luận nguyên tắc áp lực và diện tích bị ép : lµm t¨ng, gi¶m ¸p suÊt vµ t×m vÝ dô. C4: P = .  T¨ng ¸p suÊt : + T¨ng F + Gi¶m S  Gi¶m ¸p suÊt : + Gi¶m F + T¨ng S. GV: Hướng dẫn HS trả lời C5: Tóm tắt đề HS: 1 Hs lên bảng , cả lớp làm vào vở. C5: Tãm t¾t bài, xác định công thức áp dụng. Pxe t¨ng = 340000N Sxe t¨ng = 1,5 m2 P«t« = 20000N. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Gi¸o ¸n: VËt Lý 8. N¨m häc 2008 – 2009. 250cm2. S«t« = P xe t¨ng = ? P«t« = ?. = 0,025 m2. Gi¶i. ¸p suÊt cña xe t¨ng lªn mÆt ®­êng n»m ngang lµ: ADCT : P =. =. = 226666,6 (N/m2). ¸p suÊt cña «t« lªn mÆt ®­êng n»m ngang lµ : ADCT: P =. =. P = 800000 (N/ m2). - Dùa vµo kÕt qu¶ yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u ¸p suÊt cña xe t¨ng lªn mÆt ®­êng n»m hái ë phÇn më bµi. ngang cßn nhá h¬n ¸p suÊt «t« lªn mÆt ®­êng n»m ngang.. Cñng cè - ¸p lùc lµ g×? ¸p suÊt lµ g×? BiÓu thøc tÝnh ¸p suÊt? §¬n vÞ ¸p suÊt? - GV giíi thiÖu phÇn: Cã thÓ em ch­a biÕt Hướng dẫn về nhà - Häc bµi vµ lµm bµi tËp 7.1- 7.6 (SBT). - Đọc trước bài 8: áp suất chất lỏng - Bình th«ng nhau. Rót kinh nghiÖm: ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng: TiÕt 8 – Bµi 8: ¸p suÊt chÊt láng - B×nh th«ng nhau. A. Môc tiªu:. 1. KiÕn thøc:  M« t¶ ®­îc TN chøng tá sù tån t¹i cña ¸p suÊt trong lßng chÊt láng. ViÕt ®­îc công thức tính áp suất chất lỏng, nêu được tên và đơn vị các đại lượng có trong c«ng thøc.  Vận dụng được công thức tính áp suất chất lỏng để giải các bài tập đơn giản.  Nêu được nguyên tắc bình thông nhau và dùng nó để giải thích một số hiện tượng thường gặp. 2. Kĩ năng: Rèn kỹ năng quan sát hiện tượng thí nghiệm, rút ra nhận xét. 3. Thái độ: Nghiêm túc, hợp tác khi làm thí nghiệm và yêu thích môn học. B. ChuÈn BÞ.. Cho mçi nhãm: + Bình trụ có đáy C và các lỗ A, B ở thành bình bằng măng cao su mỏng. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Gi¸o ¸n: VËt Lý 8. N¨m häc 2008 – 2009.. + 1 bình trụ thuỷ tinh có đĩa D tách rời dùng làm đáy. + 1 b×nh th«ng nhau. C. Các hoạt động Dạy học:. 1. ổn định tổ chức(2’): SÜ sè : V¾ng : 2. KiÓm tra bµi cò(5’) : HS1: áp lực là gì? Phát biểu định nghĩa và viết công thức tính áp suất. - Muèn t¨ng, gi¶m ¸p suÊt th× lµm thÕ nµo?. HS2: Chữa bài tập 7.5 (12 – SBT) ( Trả lời BT: Trọng lượng của người: P = p.S = 17000.0,03 = 510N; Khối lượng của người: m = = 51kg.) 3. Giới thiệu bài(1’): GV: ĐVĐ: Tại sao khi lặn sâu, người thợ lặn phải mặc bộ ¸o lÆn chÞu ®­îc ¸p suÊt lín? §Ó gi¶i thÝch ®­îc -> vµo bµi. 4. Bµi míi : Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Nghiên cứu sự tồn tại áp suất trong lòng chất lỏng (20’). GV: Chất rắn đặt trên bàn sẽ gây ra 1 áp I. Sự tồn tại của áp suất trong lòng chất suất theo phương của trọng lực. láng. (?) Khi đổ chất lỏng vào trong bình thì HS: Đọc thu thập thông tin chÊt láng cã g©y ¸p suÊt lªn b×nh kh«ng? 1. ThÝ nghiÖm 1. GV: Giíi thiÖu dông cô TN, nªu râ môc HS: §äc – t×m hiÓu TN đích TN. GV: Y/c HS Đổ nước vào bình – Tìm HS: Dự đoán hiện tượng xảy ra hiểu xem chất lỏng có gây áp suất lên bình HS: Hoạt động nhóm làm TN – kiểm tra kh«ng? ¸p suÊt nµy cã gièng ¸p suÊt chÊt dù ®o¸n, rót ra kÕt luËn. Tr¶ lêi C1. r¾n kh«ng? lµm C1, C2. C1: C¸c mµng cao su bÞ biÕn d¹ng(phång GV: Phát đồ dùng cho các nhóm ra), điều đó chứng tỏ chất lỏng gây ra áp GV: Chèt l¹i suất lên đáy bình và thành bình. HS: Ph¸t biÓu C2: ChÊt láng g©y ¸p suÊt kh«ng theo mét GV: Chất lỏng có gây ra áp suất trong phương như chất rắn mà Chất lỏng gây ra lßng nã kh«ng? # TN2, ấp suất theo (nhiều phương) mọi phương. GV: Giíi thiÖu dông cô TN2 2. ThÝ nghiÖm 2. (?) Kh«ng dïng tay kÐo d©y, cã c¸ch nµo HS: Lµm TN – tr¶ lêi C3 khác để đĩa D vẫn đậy kín đáy bình C3: Chất lỏng gây ra áp suất theo mọi lên kh«ng? c¸c vËt ë trong lßng nã. GV: Y/c HS tìm phương án làm TN – dự ®o¸n kÕt qu¶ TN. 3. KÕt luËn. HS: Tr¶ lêi C4 C4: ChÊt láng kh«ng chØ g©y ra ¸p suÊt lªn (1) đáy bình, mà lên cả (2) thành bình và GV: ¸p suÊt chÊt láng ®­îc tÝnh b»ng c«ng c¸c vËt ë (3) trong lßng chÊt láng. thøc nµo? # II. Hoạt động 2 : Xây dựng công thức tính áp suất chất lỏng(5’). GV: Gi¶i sö khèi chÊt láng h×nh trô, diÖn II. C«ng thøc tÝnh ¸p suÊt chÊt láng. tích đáy là S, chiều cao là h. HS: Trong chÊt láng: F = d.V = d.S.h Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>