Giáo án tự chọn Hình 10 tiết 1, 2: Các định nghĩa

<span class='text_page_counter'>(1)</span>CH¦¥NG 1. VECT¥. Bµi 1: Bµi 2: Bµi 3: Bµi 4: Bµi 5:. C¸C §ÞNH NGHÜA tæng VAØ cña hai vect¬ tÝch cña mét vect¬ víi mét sè . hệ trục toạ độ. ôn tập chương i. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Ngµy so¹n: 04 / 09/2007. Ngµy d¹y : 06 / 09 /2007 TiÕt : 1, 2 .. Bµi 1:. C¸C §ÞNH NGHÜA. I. Môc tiªu: * VÒ kiÕn thøc : - Khái niệm vectơ , phương , hướng của một vectơ, sự bằng nhau của hai vectơ. - §Þnh nghÜa vµ tÝnh chÊt cña vect¬ - kh«ng. * VÒ kÜ n¨ng: - Chứng minh được hai vectơ bằng nhau - Khi cho trước điểm A và a , dựng được điểm B sao cho AB  a * VÒ t­ duy: - HiÓu ®­îc kh¸i niÖm vect¬ , tr¸nh nhÇm lÉn. - BiÕt quy l¹ vÒ quen. * Về thái độ: - Bước đầu hiểu khái niệm vectơ, xác định vectơ. Cẩn thận, chính xác. II. Chuẩn bị phương tiện dạy học: 1. Thực tiển: - Học sinh đã học khái niệm tia, đoạn thẳng. 2. Phương tiện: - Chuẩn bị các câu hỏi hoạt động, các kết quả của mỗi hoạt động. II. Tiến trình bài học và các hoạt động: Hoạt động của HS C¸c mòi tªn trong h×nh vÏ 1 SGK cho biết được đều gì:. - Kết luận ý kiến:các đại lượng có hướng được biểu thị bằng dấu mũi tªn , gäi lµ vect¬. GV gi¬Ý thiÖu. - Vect¬ lµ g×? GV:NhÊn m¹nh l¹i. - Nghe hiÓu nhiÖm vô. - Theo dâi h×nh vÏ: - Tr×nh bµy ý kiÕn. Các mũi tên chỉ hướng chuyển động của ô tô và máy bay.. HS l¾ng nghe vµ ghi nhËn kiÕn thøc. - Vectơ là một đoạn thẳng định hướng.. Hoạt động của GV Tiết 1: Các định nghĩa 1. Khaùi nieäm vectô:. - Cho ®o¹n th¼ng AB. NÕu coi A lµ ®iÓm ®Çu vµ B lµ ®iÓm cuèi th× ta được một mũi tên xác định hướng từ A đến B. B A  Vµ gäi lµ vect¬ AB . * §Þnh nghÜa vect¬: SGK.      kÝ hiÖu lµ: MN ; AB; CD; a; b …... - H§2: Vect¬ vµ ®o¹n th¼ng kh¸c nhau nh­ thÕ nµo?. - Nghe hiÓu nhiÖm vô. - Tr×nh bµy ý kiÕn: VÐct¬ lµ ®o¹n thẳng nhưng có hướng. H§1:Víi 2 ®iÓm A; B ph©n biÖt cã bao nhiªu vect¬ cã ®iÓm ®Çu vµ ®iÓm Cuèi lµ A hoÆc B? GV: KÕt luËn ý kiÕn.. 1 HS đứng tại chỗ trả lời. HS khaùc nhaän xeùt. Lop12.net. HÑ1: Coù 2 vectô cã ®iÓm ®Çu vµ ®iÓm Cuèi lµ A hoỈc B đó là AB ; BA.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> GV:haõy quan saùt hình 1.3 (SGK) rồi trả lời câu hỏi theo yêu cầu cuûa HÑ2 (SGK) GV chính xác hoá. - Nghe hiÓu nhiÖm vô. - Theo dâi h×nh vÏ. - Tr×nh bµy ý kiÕn:. 2. Hai vectơ cùng phương, cùng hướng:. HÑ2: a) AB vaø CD coù giaù truøng nhau. b) PQ vaø RS coù giaù song song. Trường hợp a); b) được coi là hai vec tô cuøng phöông. Vaäy theo em theá naøo ñöôck goïi laø 2 vec tô cuøng phöông? GV nhaán maïnh laïi ñ/n. c) PQ vaø EF coù giaù caét nhau HS phaùt bieåu ñònh nghóa. Đ/n: Hai vec tơ được gọi là cùng phöông neáu giaù cuûa chuùng song song hoặc trùng nhau.. Em có nhận xét gì về hướng của vec tô AB vaø CD ; PQ vaø RS GV choát laïi. GV : Hai vec tô cuøng phöông thì chúng cùng hướng hoặc ngược hướng. NHưng hai vec tơ cùng hướng hoặc ngược hướng thì chưa chắc cuøng phöông.. GV yeâu caàu HS thaûo luaän vaø trình baøy yù kieán - NhËn xÐt, söa ch÷a bæ sung ý kiÕn.. - Theo dâi h×nh vÏ. - Tr×nh bµy ý kiÕn:. AB và CD còn được gọi là 2 vec tơ cùng hướng. PQ và RS còn được gọi là 2 vec tơ ngược hướng. HS nghe hieåu vaø nghi nhaän kieán thức.. - Th¶o luËn vµ tr×nh bµy ý kiÕn:. - VD1: Cho 3 ®iÓm A, B, Cth¼ng  hµng. Khi nµo hai vect¬ AB; AC cïng hướng, ngược hướng? Giaûi: + Cùng hướng: khi B, C nằm cùng một phía đối với điểm A. + Ngược hướng: khi B và C nằm khác phía đối với điểm A. -VD2: Cho tam gi¸c ABC. Cã bao nhiªu vect¬ kh¸c vect¬ - kh«ng cã ®iÓm ®Çu vµ ®iÓm cuèi lµ A, B, C ? Giaûi: Cã 6 vect¬ lµ :. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>       AB; BA; BC; CB; CA; AC. GV:Trong VD1 nÕu B lµ trung ®iÓm cña AC th× kÕt luËn g×vÒ   hướng của hai vectơ AB; BC ; độ dµi cña hai ®o¹n th¼ng AB vµ BC ?. Trong trường hợp này ta nói AB  CD Vaäy hai vec tô ñgl baèng nhau khi naøo? GV nhaán maïnh laïi ñ/n - Vectơ - không có độ dài bằng bao nhiªu?. GV yêu cầu HS đọc đề, vẽ hình vaø trình baøy baøi giaûi.. - VD3: Cho 3 ®iÓm A, B, C ph©n biÖt. CMR:   A, B, C th¼ng hµng  AB; AC cïng phương. Giaûi:   + NÕu A, B, C th¼ng hµng th× AB; AC   cùng giá nên AB; AC cùng phương.   + Nếu AB; AC cùng phương thì hai ®­êng th¼ng AB vµ AC song song hoÆc trïng nhau. V× AB vµ AC cã chung ®iÓm A nªn ph¶I trïng nhau, do đó A, B, C thẳng hàng. Nhaän xeùt:Ba ñieåm A;B;C phaân bieät thaú g haø n  ng khi vaø chæ khi 2 vectô AB; AC cùng phương.. - Nghe, hiÓu nhiÖm vô. - VÏ h×nh    vµ tr×nh bµy ý kiÕn: AB; BC cùng hướng và AB = BC 3. Hai vectơ bằng nhau:. HS phaùt bieåu ñ/n. *Đ/n độ dài vec tơ : (SGK) KÝ hiÖu:  a;.   AB  AB  BA; MN  MN  NM. HS: vectơ - không có độ dài bằng * Hai vec tụ ủgl baống nhau neỏu chuựng cùng hướng và cùng độ dài. 0. Neáu a vaø b baèng nhau thì ta vieát - Nghe, hiÓu nhiÖm vô. - VÏ h×nh vµ tr×nh bµy ý kiÕn:. a b - VD3: Cho h×nh thoi ABCD. H·y nhận xét về hướng và độ dài của các cÆp vect¬ sau:       AB vµ DC; AD vµ BC; AB vµ CD . Giaûi: A. D. B. C. - Nhận xét, đánh giá các ý kiến GV yêu cầu HS thực hiện HĐ4 SGK. - Nghe, hiÓu nhiÖm vô. - VÏ h×nh vµ tr×nh bµy ý kiÕn:.     AB và DC; AD và BC có cùng độ dài và cùng hướng.   AB và CD có cùng độ dài nhưng ngược hướng.. HÑ4:. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> C. B j. A. D. O F. E. Caùc vectô baèng vec tô OA : CB; DO; EF 4/Vec t¬ – khoâng: +Vec tô – khoâng kí hieäu laø 0 + 0 là véc tơ có điểm đầu và điểm cuoái truøng nhau. + A: 0 = AÂ + 0 cùng phương, cùng hướng với moïi vec tô. + |0 | = 0. V. Củng cố: - Một vectơ được xác định khi nào. Độ dài của một vectơ là gì. Khi nào hai vectơ gọi là cùng phương? - C¸ch chøng minh hai vect¬ b»ng nhau. - Phương, hướng và độ dài của vectơ - không như thế nào? Bµi 2: SGK §a: Ta coù: -Caùc vec tô cuøng phöông: a vaø b. u vaø v vaø z x, y , w , vaø z cuøng phöông - Các vec tơ cùng hướng a vaø b x, y và z cùng hướng - Các véc tơ ngược hướng : u vaø v ; y vaø w ; y vaø w vaø z  Caùc vec tô baèng nhau : x vaø y VI. Bài tập về nhà: Cho tam giác ABC. Gọi P, Q, R lần lượt là trung điểm của AB, BC, CA. Tìm    trªn h×nh vÏ c¸c vect¬ b»ng PQ; QR; RP . Laøm caùc baøi taäp SGK.. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Ngày soạn : Ngaøy daïy: Tieát 3 :. LUYEÄN TAÄP. I/MUÏC TIEÂU:. 1/Kiến thức: Củng cố lại đ/n vec tơ cùng phương, cùng hướng, ngược hướng, vec tơ khoâng, hai vec tô baèng nhau. 2/Kỹ năng:Rèn cho HS nhận biết chính xác 2 vectơ cùng phương, cùng hướng, ngược hướng, vec tơ không, hai vec tơ bằng nhau. 3/Thái độ: cẩn thận, chính xác, khoa học. II/CHUAÅN BÒ CUÛA GV VAØ HS:. GV: HS: III/TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:. 1/Kieåm tra baøi cuõ: Câu hỏi: Thế nào là vectơ cùng phương, cùng hướng, ngược hướng? Lấy ví dụ minh hoạ. Thế nào được gọi là hai vec tơ cùng nhau? 2/Bài mới: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung Baøi 1: GV yêu cầu HS đọc đề bài toán HS đọc đề bài toán 1 HS đứng tại chỗ trả lời theo yêu cầu bài toán GV choùt laïi vaø ghi keát quaû leân baûng a)Đúng b)Đúng Baøi 2: GV treo bảng phụ nội dung đề bài HS quan saùt baûng phuï roài chæ Ta coù: taäp ra cho được các vec tơ cùng -Caùc vec tô cuøng phöông: phương, cùng hướng, ngược a vaø b hướng và bằng nhau u vaø v vaø z. x, y , w , vaø z cuøng phöông - Các vec tơ cùng hướng a vaø b x, y và z cùng hướng - Các véc tơ ngược hướng : u vaø v ; y vaø w ; y vaø w vaø z  Caùc vec tô baèng nhau : x vaø y Baøi 3: HS đọc đề và vẽ hình vào vở Gv yêu cầu HS đọc kỹ đề và vẽ hình vào vở. ?Để tứ giác ABCD là hình bình hành thì phải thoả mãn đk gì? GV choát laïi vaø ghi baûng. HS trả lời. A. D. B. C. Tö giaùc ABCD laø hbh thì AB = CD vaø Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> AB và CD cùng hướng. vậy HS suy nghỉ trả lời ? AB  CD thì ta có được điều gì?. AB  CD Ngược lại: AB  CD thì AB = CD và AB // CD. Vậy tứ giác ABCD là hình bình hành. Baøi 4: A. GV yêu cầu HS hoạt động nhóm GV theo dõi các nhóm đang hoạt động và giúp đỡ khi cần thiết.. HS hoạt động nhóm Đại diện nhóm lên bảng trình baøy. Caùc nhoùm khaùc theo doõi nhaän xeùt goùp yù.. B. F. C E. D. a)Caùc vec tô khaùc vec tô khoâng vaø cùng phương với vec tơ OA AD; DA; BC ; CB; EF ; FE; DO; OD; AO. GV chính xác hoá. b)Caùc vec tô baèng vec tô AB OC ; FO; ED 3/Cuõng coá: Bài toán: cho ABC có D, E, F lần lượt là trung điểm của minh EF  CD HD: Chứng minh tứ giác EFCD là hình bình hành => dpcm 4/Hướng dẫn về nhà: Đọc trước bài ”Tổng và hiệu hai vec tơ” *Ruùt kinh nghieäm:. Lop12.net. BC, CA, AB. Chứng.

<span class='text_page_counter'>(8)</span>