Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 1 - Tường THCS Chiềng Ngần

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TUẦN 1- NGỮ VĂN BÀI 1 Kết quả cần đạt: Hiểu được tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “ tôi” trong buổi đầu tựu trường đầu tiên qua ngòi bút giàu chất trữ tình của Thanh Tịnh. Phân biệt được các cấp độ khái quát khác nhau của nghĩa từ ngữ. Bước đầu biết cách viết một văn bản bảo đảm tính thống nhất về chủ đề.. Ngày soạn: 23/8/2008 Tiết 1- 2 Văn bản:. Ngày giảng: 25/8/2008. TÔI ĐI HỌC - Thanh TịnhA- PHẦN CHUẨN BỊ I- Mục tiêu cần đạt Giúp học sinh cảm nhận được tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “tôi” ở trong buổi tựu trường đầu tiên trong đời. Thấy được ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ, gợi dư vị trữ tình man mác của Thanh Tịnh. II- Chuẩn bị Thầy: Soạn giảng + SGK, SGV Trò: đọc bài, trả lời câu hỏi theo SGK trang 9 B- PHẦN THỂ HIỆN TRÊN LỚP *) Ổn định lớp 8A: 8B: 8C: I- Kiểm tra: sự chuẩn bị bài của học sinh II- Bài mới Trong cuộc đời của mỗi chúng ta có lẽ không có ai là không tới trường và ngày đầu tiên của năm học là một ngày khai trường đáng nhớ đối với mỗi chúng ta, kể cả sau này chúng ta dời ghế nhà trường và tác giả Thanh Tịnh cũng không loại trừ khả năng đó. Để hiểu hơn nữa những tâm trạng đó chúng ta cùng tìm hiểu văn bản hôm nay. I. Đọc và tìm hiểu chung 20’ 1. Tác giả- Tác phẩm HS Đọc chú thích SGK trang 8 - Thanh Tịnh ( 1911HS Trình bày những hiểu biết khái quát nhất của 1988) tên thật là Trần Văn Ninh quê Thành phố em về nhà văn Thanh Tịnh? GV Thanh Tịnh tên thật là Trần Văn Ninh, lên 6 tuổi Huế được đổi tên thành Trần Thanh Tịnh học tiểu học và trung học ở Huế. Tường THCS Chiềng Ngần 12 Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> TB. Thanh Tịnh có nhưng tác phẩm nổi tiếng nào? - Hận chiến trường ( tập thơ 1937), Quê mẹ ( tập truyện ngắn 1941), ngậm ngải tìm trầm ( tập truyện ngắn 1943), Sức mồ hôi ( ca dao 1954), Những giọt nước biển ( tập truyện ngắn 1956) Năm 1933 bắt đầu đi làm rồi vào nghề dạy học. GV Đây cũng là thời gian ông bắt đầu sáng tác văn chương. Trong sự nghiệp sáng tác của mình, Thanh Tịnh đã có mặt trên khá nhiều lĩnh vực: truyện ngắn, truyện dài, thơ, ca dao, bút kí văn học… Song có lẽ ông thành công hơn cả ở truyện ngắn và thơ. Những chuyện ngắn của Thanh Tịnh, nhìn chung toát lên một tình cảm êm dịu, trong trẻo. Văn ông nhẹ nhàng mà thấm sâu, mang dư vị vừa man mác buồn thương vừa ngọt ngào quyến luyến. TB Nêu xuất xứ của văn bản “Tôi đi học”? - Truyện ngắn “Tôi đi học” in trong tập Quê mẹ, xuất bản năm 1941. 2. Đọc GV Đây là truyện ngắn được viết dưới dạng hồi tưởng lên yêu cầu đọc cần to, rõ ràng, truyền cảm. GV Đọc mẫu từ đầu đến “ hôm nay tôi đi học” HS 2 học sinh đọc nối tiếp đến hết GV Nhận xét cách đọc TB Giải thích cho cô các từ: Ông đốc, bất giác, lạm nhận... HS Dựa vào các chú thích 2, 6, 7. Trả lời TB Qua đọc văn bản hãy cho biết thể loại văn bản và phương thức biể đạt chính? - Truyện ngắn mang đậm tính tự sự - Kết hợp hài hoà giữa miêu tả với biểu cảm TB Văn bản được viết ở ngôi thứ mấy? Vì sao em biết? Văn bản này được viết ở ngôi thứ nhất vì nhân vật trong truyện xưng hô “ tôi” GV Văn bản: tác giả sử dụng phương thức miêu tả và tự sự biểu cảm. Văn bản thuộc ngôi kể thứ nhất. Đây là loại truyện ngắn chứa đựng nhiều sự kiện nhân vật, nhưng xung đột xã hội.Toàn bộ tác phẩm là những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường qua hồi tưởng của nhân vật “ tôi” sử dụng ngôi kể này người kể trực tiếp kể ra những gì Tường THCS Chiềng Ngần 13 Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> mình nghe, mình thấy, mình trải qua. Để hiểu hơn về văn bản này chúng ta cùng đi vào II. Phân tích văn bản phần thứ hai. KH Những gì đã gợi lên trong lòng nhân vật “tôi” kỉ niệm về buổi tựu trường đầu tiên? - Sự chuyển biến của thiên nhiên,của trời đất cuối thu và hình ảnh của mấy em nhỏ rụt rè nép dưới bóng mẹ lần đầu tiên đến trường gợi cho nhân vật “tôi” nhớ lại mình ngày ấy cùng những kỉ niệm trong sáng trong ngày đầu tiên đến trường. G Đọc toàn bộ văn bản em thấy những kỉ niệm này được nhà văn diễn tả theo trình tự nào? - Những kỉ niệm được diễn tả theo trình tự thời gian: Hiện tại: những ngày cuối thu, hình ảnh các em bé lần đầu tiên đến trường gợi nhớ về. Dĩ vãng: Ngày đầu tiên đến trường của mình - Tâm trạng: cảm giác của nhân vật “tôi” khi nhìn ngôi trường ngày khai giảng, khi nhìn mọi người, nhìn các bạn. - Tâm trạng, cảm giác nhân vật “tôi” lúc ngồi vào chỗ của mình và đón nhận giờ học đầu tiên. GV Trình tự này giúp người đọc như được cùng tác giả trở về ngày đầu tiên của tuổi học trò, để sống lại những kỉ niệm đẹp, nhẹ nhàng sâu lắng mà tác giả ghi nhớ mãi. -> Từ hiện tại nhớ về dĩ vãng, nhớ lại những cảm giác, tâm trạng của mình về ngày đầu tiên đi học được tác giả trình bày như thế nào -> chúng ta 1. Tâm trạng nhân vật cùng đi tìm hiểu phần thứ nhất. “tôi” ở buổi tựu trường đầu tiên (23’). - Hằng năm cứ vào cuối TB Hãy tìm những chi tiết, hình ảnh thể hiện của thu […] lòng tôi lại nao nhân vật tôi ở buổi tựu trường đầu tiên? (Chú nức những kỉ niệm mơn ý tâm trạng của nhân vật tôi khi cùng mẹ đến man của buổi tựu trường. trường khi gọi tên? Và phải rời xa vòng tay mẹ - Tôi quên thế nào được cùng các bạn đi vào lớp? Khi ngồi trong lớp đón […] cảm giác trong sáng giờ học đầu tiên?). […] giữa bầu trời quang đãng. KH Em có nhận xét về trật tự miêu tả, cách sắp - Con đường này tôi đi đã xếp các chi tiết khi miêu tả nhân vật tôi. quen […] nhưng tự nhiên (Tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật Tường THCS Chiềng Ngần 14 Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> chủ yếu nào?) - Tác giả dùng cách kể kết hợp với miêu tả, biểu cảm, sử dụng nhiều động từ miêu tả hành động, trạng thái, từ ngữ giàu hình ảnh. Phép so sánh kết hợp liên tưởng, tưởng tượng để đặc tả tâm trạng nhân vật. - Động từ: ngập ngừng, rụt rè, lúng túng, dềnh dàng, run run. - Điệp ngữ: lúng túng. - Hình ảnh so sánh: “tôi quên… quang đãng” ý nghĩ ấy… như lướt ngang qua trên ngọn núi. - Khái niệm ngày đầu tiên tựu trường được nhân vật “tôi” hồi tưởng với bao cảm xúc nhẹ nhàng sâu lắng. Cảm xúc ấy được khởi nguồn từ hiện tại với cảnh lá rụng vào cuối thu, những đám mây bàng bạc trên không với hình ảnh mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đến trường. Đó là những gì quen thuộc gần gũi gắn liền với tuổi thơ của tác giả -> các em chú ý đoạn đầu của văn bản. G Hình ảnh so sánh “Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng nảy nở… như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng.” Có tác dụng gì trong việc diễn tả tâm trạng nhân vật tôi? → Giúp ta thấy tâm tư tình cảm đẹp đẽ trong sáng của nhân vật tôi. GV Nhớ về kỉ niệm ngày tựu trường, nhân vật tôi nhớ ngay đến những cảm giác của mình. Những cảm giác sẽ được so sánh như “mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng” hình ảnh so sánh này dẫn người đọc vào thế giới đầy ắp những sự việc, những con người, những cung bậc tâm tư tình cảm đẹp đẽ, trong sáng rất đáng nhớ, đáng chia sẻ. Tưởng tượng của thế giới ấy là cậu học trò nhỏ ngày đầu tiên đến trường, trong lòng nảy nở biết bao ý nghĩ, tình cảm xao xuyến mới lạ suốt cuộc đời không thể quên. TB Trên con đường cùng mẹ đến trường nhân vật tôi đã cảm nhận về cảnh vật xung quanh như thế nào? - Nhân vật “tôi” đã nhìn thấy những cảnh vật xung quanh thay đổi khác lạ và cảm thấy tâm trạng mình cũng thay đổi. GV Trên con đường cùng mẹ tới trường nhân vật tôi Tường THCS Chiềng Ngần 15 Lop8.net. thấy lạ. Hôm nay tôi đi học. - Trong chiếc áo vải [...] đứng đắn - Ý nghĩ ấy […] lướt ngang trên ngọn núi - Trước mắt tôi trường Mí Lí xinh xắn […] oai nghiêm […] Lòng tôi đâm lo sợ vớ vẩn. - Cũng như tôi […] học trò mới […] ngập ngừng e sợ - Cảm thấy mình chơ vơ […] - Nghe gọi […] lúng túng - Trong phút này […] lúng túng […], càng lúng túng hơn. - Tôi vòng tay lên bàn lẩm nhẩm […] tôi đi học.. + Trên con đường cùng mẹ tới trường.. Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> nhìn thấy cảnh vật xung quanh thay đổi. Trong buổi mai đầy sương thu, gió lạnh, trên con đường làng dài, hẹp vốn rất quen thuộc mà giờ đây nhân vật tôi lại tự nhiên thây lạ. Tự thấy có sự thay đổi lớn trong lòng mình vì “ hôm nay tôi đi học” và không lội qua sông thả diều như thằng Quý, không ra đồng nô đùa như thằng Sơn nữa. Đối với em bé đang chỉ biết cười đùa (qua sông thả diều, ra đồng chạy nhảy với các bạn) thì đi học là cả một sự kiện lớn, đánh dấu bước ngoặt trẻ thơ. G Từ sự cảm nhận đó em thấy nhân vật tôi có tâm trạng như thế nào? Đây là sự thay đổi rất khác biệt nhân vật tôi cảm thấy mình như lớn lên rất nhiều, sự thay đổi trong nhận thức, đặc biệt là sự nghiêm túc trong học hành… Vì thế tôi cẩn thận nâng niu mấy quyển sách. Cầm 2 quyển vở vừa lúng túng mà tôi lại vừa muốn thử sức, muốn khẳng định mình nên xin mẹ cho mình được cầm bút thước như các bạn TB Hình ảnh so sánh “ý nghĩ ấy thoáng qua trong chí tôi nhẹ nhàng như làn mây lướt ngang trên ngọn núi” có ý nghĩa gì? Vừa nói tới 1 kỉ niệm đẹp. Vừa thể hiện khát vọng vươn tới của trẻ thơ. GV Ý nghĩ của nhân vật tôi. 1 em nhỏ lần đầu tiên cắp sách đến trường muốn nhận thức về một nhiệm vụ trong cuộc sống- ý nghĩ ấy được mường tượng trong hình ảnh so sánh 1 làn mây lướt ngang trên ngọn núi” vừa cho ta thấy được kỉ niệm đẹp trong ngày đầu tiên đến trường vừa như muốn biểu hiện nét dịu dàng trong sáng, khát vọng vươn tới 1 tâm hồn trẻ thơ. Hết tiết 1 chuyển tiết 2 KH Đi hết con đường làng cậu học trò tới sân + Khi đến trường (21’) trường thấy quang cảnh trường cậu có cảm nhận điều gì? Quang cảnh trước sân trường… dày đặc người, người nào cũng quần áo sạch sẽ gương mặt tươi vui, sáng sủa. Ngôi trường vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng Hoà Ấp… khác ngày thường khiến tôi lo sợ vẩn vơ. - Nhân vật tôi hồi tưởng lại kỉ niệm đặc biệt tươi vui của ngày hội, ngày khai trường. Cậu thấy trường Mĩ Lí xinh xắn sân trường rộng và cao… Tường THCS Chiềng Ngần 16 Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Cậu thấy mình nhỏ bé so với nó lên lo sợ vẩn vơ. Đặc biệt là thấy mấy cậu học trò mới bỡ ngỡ đứng nép bên người thân, chỉ dám nhìn một nửa hay dám đi từng bước nhẹ. G Em có nhận xét gì về hình ảnh so sánh: “Họ như con chim non đứng bên bờ tổ nhìn quãng trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ”? - Hình ảnh so sánh tinh tế, tả tâm trạng nhân vật tác giả đã so sánh thái độ những cậu học trò lần đầu tiên đi học “họ như con chim…”. Hình ảnh so sánh thật tinh tế, vừa gợi cho người đọc liên tưởng về 1 thời tuổi nhỏ đứng giữa mái trường thân yêu. Mái trường đẹp như 1 tổ ấm mỗi cậu học trò ngây thơ, hồn nhiên như cánh chim đầy khát vọng với bao bồi hồi lo lắng, nhìn bầu trời rộng mà nghĩ tới chân trời học vấn mênh mang. Vì thế nhân vật tôi cảm thấy ngập ngừng e sợlúng túng. TB Từ láy “lúng túng” được lặp lại 4 lần thể hiện tâm trạng như thế nào của nhân vật “tôi”? Lúng túng là từ mang ý nghĩa khái quát cao diễn tả trạng thái không biết nói năng gì, hành động như thế nào, xử trí ra sao. - Là từ mang ý nghĩa khái quát cao đã được nhà văn sử dụng chính xác để diễn tả tâm trạng miêu tả, chân thực cử chỉ, ánh mắt ý nghĩ cảm giác. Đỉnh cao của tâm trạng lúng túng là khi cậu học trò rời bàn tay mẹ, buông chéo áo của người thân để đứng vào hàng, chuẩn bị vàolớp thì “Một cậu ôm mặt khóc. Tôi dúi đầu vào lòng mẹ nức nở khóc theo”. Trong đám học trò mới vài tiếng thút thít đang ngập ngừng. Tiếng khóc như phản ứng dây chuyền rất tự nhiên, ngây thơ giàu ý nghĩa → Đó là những tiếc nuối những ngày vui chơi thoải mái, sự lưu luyến những người thân yêu. GV Với cách đặc tả 3 dạng khóc “Ôm mặt khóc, nức nở khóc, thút thít khóc” giúp ta thấy cây bút văn Thanh Tịnh truyền cảm, trữ tình biết bao. Ông đã thấu tỏ tâm trạng những em bé ngày đầu tiên cắp sách tới trường khi phải rời xa người thân để vào lớp. TB Khi bước vào lớp nhân vật tôi có những cảm + Khi bước vào lớp giác gì? Được bộc lộ như thế nào? (Học sinh - Một mũi hương lạ xông Tường THCS Chiềng Ngần 17 Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> theo dõi đoạn văn cuối).. lên trong lớp - Hình gì treo trên tường tôi cũng thấy lạ. - Nhìn bàn ghế… lạm nhận làm vật riêng - Nhìn người bạn tí hon (…) không cảm thấy xa lạ chút nào.. KH Những cảm giác này có ý nghĩa như thế nào trong đoạn văn kết thúc? - Khi bước vào lớp ngồi vào chỗ của mình nhận giờ học đầu tiên nhân vật tôi cảm thấy xôn xang những cảm giác lạ, quen đan xen trái ngược nhau, cái cảm giác đó vừa xa lạ, vừa tự tin. Nhân vật tôi nghiêm trang này chính là phút sang trang của 1 tâm hồn trẻ dại tạm biệt thế giới ấu thơ chỉ biết nô đùa nghịch ngợm để bước vào thế giới của tuổi học trò nghiêm chỉnh đầy hấp dẫn. KH Qua phân tích em có nhận xét gì về cách sắp xếp các hình ảnh so sánh của tác giả? Các hình ảnh so sánh được sắp xếp trong những thời điểm khác nhau diễn tả rất rõ tâm trạng, cảm xúc của nhân vật tôi trong từng thời điểm. Đó là các so sánh giàu hình ảnh, giàu sức gợi cảm gắn với cảnh sắc thiên nhiên tươi sáng, trữ tình nhờ những hình ảnh so sánh như thế mà cảm giác, ý nghĩ của nhân vật tôi được người đọc cảm nhận rõ ràng hơn, cũng nhờ chúng truyện ngắn thêm man mác chất trữ tình trong trẻo. TB Trong truyện cách miêu tả tâm trạng nhân vật của tác giả còn nét nào đặc sắc? Khi kể về tâm trạng nhân vật tôi, tác giả miêu tả cảnh sắc thiên nhiên tươi sáng trong trẻo làm nền cho những thay đổi của diễn biến cảm xúc con người nhằm bộc lộ rõ tâm trạng nhân vật tôi. - Diễn biến tâm trạng cảm xúc nhân vật tôi nhưng không nhiều lắm, thông qua cảnh làm nổi bật tâm trạng của con người đây cũng chính là bút pháp của Thanh Tịnh. TB Qua phân tích trên em thấy nhân vật tôi có - Đó là tâm trạng hồi hộp tâm trạng như thế nào trong ngày đầu tiên tới cảm giác ngỡ ngàng. trường? Y Ngoài nhân vật tôi, những cậu bé, cô bé trong văn bản còn có những nhân vật nào? - Ông đốc, người mẹ, các bậc phụ huynh, thầy Tường THCS Chiềng Ngần 18 Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> giáo trẻ. GV Đó chính là những người lớn có mặt trong ngày khai trường. Vậy với những người lớn xung quanh mình trong buổi tựu trường nhân vật tôi có cảm nhận như thế nào? 2. Cảm nhận của nhân vật tôi về những người lớn(15’) Những chi tiết nào trong truyện thể hiện thái độ - Mẹ tôi cúi đầu nhìn tôi cử chỉ của những người lớn đối với em bé lần với cặp mắt thật âu yếm - Ông đốc… cặp mắt… đầu tiên đi học? (Ông đốc, thầy giáo,người mẹ) cảm động. - Những người thân đang nhìn các cậu với cặp mắt lưu luyến - Một thầy trẻ tuổi, gương mặt tươi cười đang đón chúng tôi trước cửa lớp. KH Qua thái độ cử chỉ của người lớn em có cảm nhận được điều gì? Các bậc phụ huynh đều chuẩn bị chu đáo cho con em mình trong buổi tựu trường. Ông đốc là người lãnh đạo bao dung. GV Bên cạnh nhân vật Tôi- trong văn bản còn xuất hiện một số nhân vật khác như: người mẹ, các bậc phụ huynh, ông đốc, thầy giáo trẻ lớp 5… Đây là những nhân vật phụ đóng vai trò khá quan trọng trong việc làm nổi bật chủ đề của văn bản. Những người lớn đều quan tâm, chăm sóc chu đáo với các trẻ em. - Các bậc phụ huynh tự tay dắt con đến trường, tham dự buổi lễ, chia sẻ sự lo lắng hồi hộp của con. Đó là hình ảnh người mẹ cầm bút thước âu yếm nắm tay con đến trường… đẩy con tới trước bằng bàn tay dịu dàng, vuốt tóc con, nhìn con với cặp mắt lưu luyến. - Ông đốc nhìn học trò với cặp mắt hiền từ, cảm động, nhẹ nhàng đọc tên, căn dặn, động viên, khích lệ. - Ở ông toát lên chân dung người thầy mẫu mực, độ lượng, bao dung. - Thầy giáo trẻ đón các em bằng thái độ trìu mến, gương mặt tươi cười và trân trọng đưa các em vào buổi học đầu tiên: với bài tập viết: Tôi đi học Tường THCS Chiềng Ngần 19 Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> TB. Qua phân tích em có nhận xét gì về thái độ - Người lớn luôn quan của người lớn? tâm chăm sóc chu đáo tới trẻ em. KH Đối với chúng ta phải có thái độ như thế nào đối với người lớn? - Tình cảm hình ảnh những người lớn trong bài đã diễn tả khá rõ nét sự quan tâm của gia đình, - Giúp nhân vật tôi và mọi nhà trường dành cho thế hệ trẻ, sự quan tâm ấy người nhận rõ trách thể hiện rõ trách nhiệm và tấm lòng của các lực nhiệm, tấm lòng của gia lượng giáo dục đối với thế hệ trẻ tương lai. đình, nhà trường đối với Trong đó nhà trường là môi trường giáo dục ấm thế hệ trẻ tương lai. áp, trong lành là nơi nuôi dưỡng các em trưởng thành. TB Là người học sinh hiểu rõ được sự quan tâm chăm sóc của người lớn em có suy nghĩ như thế nào? - Cố gắng học tập, rèn luyện, tu dưỡng xứng đáng với sự mong đợi của người lớn. III. Tổng kết ghi nhớ. 3’ TB Em có nhận xét gì về nét đặc sắc nghệ thuật, - Truyện được xây dựng nội dung trong truyện ngắn này? theo dòng hồi tưởng sự kết hợp hài hoà giữa kể, miêu tả và bộc lộ cảm xúc. Cách so sánh gợi cảm thể hiện tâm trạng hồi hộp cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “tôi” ở buổi tựu trường đầu tiên. HS Học sinh đọc ghi nhớ. *) Ghi nhớ SGK trang 9 IV. Luyện tập. 5’ Bài 1 trang 9: Phát biểu cảm nghĩ của em về dòng cảm xúc của nhân vật tôi trong truyện ngắn “Tôi đi học” GV - Lưu ý: +) Học sinh phát biểu cảm nghĩ của mình về dòng cảm xúc nhân vật tôi +) Phải khái quát được dòng cảm xúc, tâm trạng của nhân vật “tôi” các bước theo trình tự thời gian. +) Trước khi đến trường ( trên con đường cùng mẹ tới trường) +) Tâm trạng cảm giác khi nhìn ngôi trường ngày khai giảng +) Lúc ngồi vào chỗ của mình- đón nhận giờ học Tường THCS Chiềng Ngần 20 Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> đầu tiên. III. Hướng dẫn học và làm bài. 1’ - Làm bài tập 2: Ấn tượng của em trong buổi đến trường khai giảng đầu tiên: . Kể lại chi tiết cụ thể. Tối đó cả nhà ra sao? Riêng em thì thế nào? Em đã chuẩn bi những gì để đến trường, trên đường đi thấy những gì? Đến trường được chứng kiến những sự kiện gì và cụ thể như thế nào....? - Soạn: Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. - Giải thích các từ: thú, chim, cá.. Ngày soạn: 25/8/2008 Tiết 3 Tiếng Việt. Ngày giảng: 27/8/2008. CẤP ĐỘ KHÁI QUÁT CỦA NGHĨA TỪ NGỮ A- PHẦN CHUẨN BỊ I. Mục tiêu cần đạt - Hiểu rõ khái quát của nghĩa từ ngữ và mối quan hệ về cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. - Thông qua bài học rèn luyện tư duy trong việc nhận thức mối quan hệ giữa cái chung và cái riêng - Rèn luyện kĩ năng tìm hiểu nghĩa, cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ II. Chuẩn bị 1.Thầy: Soạn giáo án, SGK, SGV 2.Trò: Chuẩn bị bài mới theo câu hỏi phần hướng dẫn tìm hiểu bài. B- PHẦN LÊN LỚP * Ổn định tổ chức lớp: 8A: 8B 8C I. Kiểm tra: Kết hợp kiểm tra trong quá trình giảng bài II. Bài mới (2’) Ở tiết trước cô đã yêu cầu các em ôn tập một số kiến thức Tiếng Việt lớp 7, bây giờ chúng ta cùng nhau làm một bài tập nhỏ. Hãy tìm hiểu mối quan hệ về nghĩa của các cặp từ sau: (Trái- quả) (Li (Gia) hồi) Thức ăn- nem rau xào Học sinh xét về mối quan hệ nghĩa của các từ ngữ trên? - Trái- quả: là cặp từ đồng nghĩa - Li- hồi (đi- trở lại): cặp từ trái nghĩa Tường THCS Chiềng Ngần. 21 Lop8.net. Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> - Thức ăn- nem- rau xào: không thuộc hai loại trên. Vậy mối quan hệ của cặp từ còn lại này là gì? Chúng ta tìm hiểu tiết ngày hôm nay. I. Từ ngữ nghĩa rộng, từ ngữ nghĩa hẹp (26’) Gv GV vẽ sơ đồ bảng phụ SGK trang 10- yêu cầu 1. Ví dụ học sinh quan sát sơ đồ Trước tiên để hiểu được sơ đồ này chúng ta phải hiểu động vật là những sinh vật có cảm giác và tự vận động được (người, thú, chim, sâu bọ đều là động vật) Động vật được chia làm nhiều ngành động vật: động vật có xương sống, động vật không có xương sống, động vật có vú, động vật nguyên sinh… ? Căn cứ vào nghĩa của từ động vật, em hãy tìm hiểu nghĩa của các từ: thú, chim,cá?Kh Hs - Thú: là động vật có xương sống bậc cao có lông mao, tuyến vú nuôi con bằng sữa. - Chim: là động vật có xương sống, sống theo đàn có mỏ, thân có lông vũ, có cánh để bay, đẻ trứng - Cá: là động vật có xương sống, sống ở dưới nước, thở bằng mang, bơi bằng vây. ? Như vậy căn cứ vào sơ đồ nghĩa của từ động vật rộng hơn hay hẹp hơn nghĩa của các từ thú, chim, cá? Tb Nghĩa của từ động vật bao hàm các loài thú, - Nghĩa của từ động vật chim, cá. Hay nói cách khác thú, chim, cá đều là rộng hơn các từ thú, chim, động vật (động vật mang nghĩa rộng hơn các từ cá. thú, chim, cá) ? Xét về phạm vi nghĩa- nghĩa của từ động vật và nghĩa của từ thú, chim, cá như thế nào? G Hs - Nghĩa của từ động vật rộng hơn, khái quát hơn nghĩa của các từ thú, chim, cá- nghĩa của các từ thú, chim, cá ít khái quát hơn, hẹp hơn nghĩa của các từ động vật. GV Tương tự chúng ta có thể tìm thấy nhiều từ có nghĩa rộng hơn, khái quát hơn 1 số từ ngữ khác và 1 số từ ngữ lại có nghĩa hẹp hơn, ít khái quát hơn. - GV hướng dẫn sơ đồ. Mũi tên trong sơ đồ của VD trên thể hiện ý bao hàm và mối quan hệ trường nghĩa giữa các từ ngữ. ? Nghĩa của từ thú rộng hơn hay hẹp hơn nghĩa Tường THCS Chiềng Ngần. 22. Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> của các từ voi, hươu? Vì sao? Tb Nghĩa của các từ thú rộng hơn nghĩa các từ voi, hươu vì trong lớp động vật thú còn có nhiều loài vật khác nhau trong đó có voi, hươu. ? Nghĩa của từ chim rộng hơn hay hẹp hơn nghĩa của các từ: tu hú, sáo? Vì sao? Tb Hs - Nghĩa của từ chim rộng hơn nghĩa của các từ tu hú, sáo vì từ chim chỉ khái quát 1 loài động vật trong đó có các loài chim như tu hú, sáo… ? Nghĩa của từ cá rộng hơn hay hẹp hơn nghĩa của các từ cá rô, cá thu? Vì sao? Tb Hs - Nghĩa của từ cá rộng hơn nghĩa của các từ cá rô, cá thu vì từ cá chỉ khái quát 1 loài động vật trong đó có các loài cá rô, cá thu. ? Em hiểu 1 từ ngữ được coi là nghĩa rộng khi nào? Và được coi là nghĩa hẹp khi nào? Y Hs - Từ ngữ nghĩa rộng có phạm vi nghĩa bao hàm phạm vi nghĩa của nhiều từ ngữ khác. Từ ngữ nghĩa hẹp có phạm vi nghĩa được bao hàm trong phạm vi nghĩa của một từ ngữ khác. GV Chính vì các từ có phạm vi nghĩa của từ ngữ bao hàm hoặc được bao hàm trong phạm vi nghĩa của 1 từ ngữ khác ta có thể dùng sơ đồ vòng tròn để biểu diễn mối quan hệ bao hàm này. GV Treo bảng phụ để vẽ sơ đồ. - Nghĩa của từ thú rộng hơn nghĩa của các từ voi, hươu. - Nghĩa của từ chim rộng hơn nghĩa của từ tu hú, sáo. - Nghĩa của từ cá rộng hơn nghĩa của các từ: cá rô, cá thu.. Động vật. thú. chim. cá. - Thú: voi, hươu, hổ.. - Chim: tu hú, khuyên, sáo... - Cá: rô, trắm, trê, thu... GV giải thích sơ đồ: Hình vuông lớn tượng trưng cho phạm vi nghĩa của từ động vật- Hình vuông nhỏ tượng trưng cho phạm vi nghĩa các từ: thú, chim, cá. Trong 3 hình vuông nhỏ có các từ ngữ trong hình vẽ thể hiện rõ mối quan hệ bao hàm ở 3 cấp độ khác Tường THCS Chiềng Ngần. 23 Lop8.net. Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> ? Hs Gv. ?. nhau của nghĩa từ ngữ. Nhìn vào sơ đồ trên em thấy nghĩa của các từ thú, chim, cá rộng hơn nghĩa của các từ nào? Đồng thời hẹp hơn nghĩa của các từ nào?Kh - Nghĩa của các từ thú, chim, cá rộng hơn nghĩa của các từ: voi, hươu, tu hú, sáo, cá rô, cá thu… và đồng thời hẹp hơn nghĩa của từ động vật. Như vậy tính chất rộng hẹp của nghĩa từ ngữ chỉ là tương đối. Một từ ngữ có nghĩa rộng so với 1 số từ ngữ nào đó đồng thời lại là từ ngữ có nghĩa hẹp so với 1 từ ngữ khác. Qua phân tích VD em có nhận xét gì về phạm vi, tính chất nghĩa của từ ngữ. Tb Nhận xét tính chất rộng hẹp của các từ ngữ 2. Bài học - Nghĩa của 1 từ ngữ có này? Tb thể rộng hơn (khái quát hơn) hoặc hẹp hơn (ít khái quát hơn) nghĩa của từ ngữ khác. - Một từ ngữ được coi là có nghĩa rộng khi phạm vi nghĩa của từ ngữ đó bao hàm phạm vi nghĩa của 1 số từ ngữ khác - Một từ ngữ được coi là có nghĩa hẹp khi phạm vi nghĩa của từ ngữ đó được bao hàm trong phạm vi nghĩa của 1 từ ngữ khác. - Một từ có nghĩa rộng đối với những từ ngữ này, đồng thời có thể có nghĩa hẹp đối với 1 từ ngữ khác. *) Ghi nhớ SGK trang 10. Hs Gv. Học sinh đọc ghi nhớ Về cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ có nhiều tác dụng trong việc rèn luyện tư duy bởi vì mối quan hệ bao hàm về nghĩa giữa các từ ngữ có quan hệ chặt chẽ với mối quan hệ bao hàm giữa các khái niệm. Bài học này giúp các em làm quen giữa các thao tác biệt loại để nhận ra cái riêng của sự vật có nhận thức được cái chung, cái riêng của sinh vật thì tư duy mới rành mạch, Tường THCS Chiềng Ngần 24 Lop8.net. Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> rõ ràng. Hs. ?. II. Luyện tập ( 16’) 1. Bài tập 1. Đọc yêu cầu bài tập Lâp sơ đồ thể hiện cấp độ khái quát của nghĩa từ ngư theo mỗi nhóm từ ngữ sau đây( theo mẫu sơ đồ trong bài học) Em hiểu sơ đồ mà bài tập yêu cầu như thế nào? Tb - Sơ đồ bài tập giống sơ đồ phần VD - Gọi 2 học sinh lên làm bài tập. Học sinh tự làm vào vở. 2. Bài tập 2 Hs ?. Học sinh đọc yêu cầu bài tập Tìm những từ có nghĩa rộng so với nhgiã của các từ ở các nhóm sau? Tb a. Từ ngữ có nghĩa rộng là: chất đốt b. Từ ngữ có nghĩa rộng là: nghệ thuật c. Từ ngữ có nghĩa rộng là: thức ăn d. Từ ngữ có nghĩa rộng là: nhìn e. Từ ngữ có nghĩa rộng là: đánh 3. Bài tập 3. Hs ?. Đọc yêu cầu bài tập Tìm các từ ngữ có nghĩa được bao hàm trong phạm vi nghĩa của mỗi từ ngữ sau đây? Tb a. Xe cộ: ô tô, xe máy, xe đạp, xích lô b. Kim loại: sắt, vàng, bạc, đồng, nhôm… c. Hoa quả: hao hồng, quả na, quả chuối d. Người (họ hàng): ông, bà, cô, dì, chú. e. Mang: xách, khiêng, gánh, địu 4. Bài tập 4. Tường THCS Chiềng Ngần. 25 Lop8.net. Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> ?. Hs. Đọc yêu cầu bài tập Chỉ ra những từ ngữ không thuộc phạm vi nghĩa của mỗi nhóm từ sau đây? a. Thuốc lào b. Thủ quỹ 5. Bài tập 5 c. Bút điện d. Hoa tai Đọc yêu cầu bài tập Tìm 3 động từ cùng thuộc 1 phạm vi nghĩa trong đó 1 từ có nghĩa rộng và 2 từ coa nghĩa hẹp? Động từ: khóc, nức nở, sụt sùi Động từ nào có nghĩa rộng, động từ nào có nghĩa hẹp - Động từ có nghĩa rộng: khóc - Động từ có nghĩa hẹp: nức nở, sụt sùi Những động từ thuộc một phạm vi nghĩa được dùng liên tiếp trong đoạn văn có ý nghĩa vừa tránh lặp từ vừa diễn tả được nội tâm 2 nhân Iật trong cùng 1 cảnh ngộ đồng thời làm cho câu văn trong đoạn có sự liên kết ý, góp phần làm nổi bật chủ đề của đoạn là sự xúc động nghẹn ngào trong cuộc gặp gỡ bất ngờ của hai mẹ con bé Hồng trong đoạn trích.. III- Hướng dẫn học bài ở nhà (1’) - Học thuộc ghi nhớ - Xem lại bài tập, hoàn thiện bài tập số 5 vào vở bài tập - Soạn: Tính thống nhất về chủ đề của văn bản. Yêu cầu đọc lại văn bản “Toi đi học” và xem lại hệ thống câu hỏi tiết sau cô trò ta cùng nhau tìm hiểu. Ngày soạn: Tiết 4 Tập làm văn. Ngày giảng:. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN A- PHẦN CHUẨN BỊ I- Mục tiêu cần đạt - Nắm được chủ đề của văn bản, tính thống nhất về chủ đề của văn bản - Biết viết một số văn bản đảm bảo tính thống nhất về chủ đề, biết xác định duy trì đối tượng trình bày, chọn lựa sắp xếp các phần sao cho văn bản tập chung nêu bật ý kiến cảm xúc của mình. - Giáo dục lòng yêu văn bản, thói quen viết một vấn đề có sự thống nhất. Tường THCS Chiềng Ngần. 26. Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> II- Chuẩn bị Thầy: soạn giáo án, SGK, SGV Trò: đọc SGK. B- PHẦN THỂ HIỆN TRÊN LỚP *) Ổn định- Kiểm tra sĩ số: Lớp 8A: 8B 8C I. Kiểm tra: 2’. Gv kiểm tra sự chuẩn bị bài của học sinh(3 em) II. Bài mới Trong chương trình Ngữ văn 7 ở phân môn Tập làm văn các em đã được làm quen với một số kiến thức khái quát về văn bản như: liên kết trong văn bản, bố cục trong văn bản, mạch lạc trong văn bản. Trong chương trình lớp 8 chúng ta tiếp tục tìm hiểu một số tiết khái quát về văn bản nhưng ở mức cao hơn. Tiết mở đầu của chương trình Tập làm văn hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu… I. Chủ đề của văn bản: 27’ Hs ?. Gọi học sinh đọc lại văn bản “ Tôi đi học” Qua phần đọc- hiểu văn bản. Em hãy nhắc lại đối tượng đIợc nói tới trong văn bản là ai? Vấn đề chính được đề cập tới trong văn bản là gì?Tb Hs - Đối tượng là nhân vật “tôi” - Vấn đề được đề cập là những kỉ niệm trong ngày đầu đi học của nhân vật tôi. ? Đọc văn bản em thấy tác giả nhớ lại những kỉ niệm sâu sắc nào trong thời thơ ấu của mình?k Gv - Ở trong văn bản này tác giả nhớ lại những kỉ niệm sâu sắc về buổi tựu trường đầu tiên được mẹ âu yếm dắt tay đưa đi trên con đường làm quen thuộc, nhớ lại cảm giác tâm trạng của mình lúc đó. Hs - Nhớ hình ảnh con đường - Nhớ ngôi trường Mĩ lí xinh xắn - Nhớ những người bạn cùng lứa tuổi - Nhớ hình ảnh của ông đốc, thầy giáo trẻ - Nhớ lớp học, giờ học đầu tiên. ? Sự hồi tưởng ấy gợi lên những ấn tượng gì trong lòng tác giả?G Hs Sự hồi tưởng ấy gợi lên những ấn tượng tốt đẹp trong trẻo, êm dịu khó quên trong lòng tác giả về Tường THCS Chiềng Ngần. 27 Lop8.net. Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> buổi tựu trường đầu tiên của mình. GV Nội dung trả lời các câu hỏi trên chính là chủ đề của văn bản tôi đi học. ? Em hãy phát biểu chủ đề của văn bản này?Tb Gv Chủ đề là những kỉ niệm về buổi tựu trường đầu tiên của tác giả chính là chủ đề: “Tôi đi học”. Vì đó chính là đối tượng và vấn đề chính mà toàn bộ văn bản tập chung biểu đạt, làm rõ. Từ sự phân tích trên. Hãy cho biết chủ đề của văn bản là gì? - Chủ đề là đối tượng và vấn đề chính mà văn bản ? Chúng ta đã tìm hiểu văn bản: “Bánh trôi biểu đạt. nước”, vậy theo em chủ đề của văn bản này là gì?Kh Hs - Văn bản đề cập tới hình ảnh người phụ nữ mặc dù gặp nhiều ngang trái nhưng vẫn vượt lên giữ chọn phẩm chất trắng trong của mình. Gv Như vậy chủ đề bao gồm đối tượng và vấn đề chính mà văn bản cần biểu đạt. Đối tượng mà văn bản biểu đạt có thể là có thật, có thể là đối tượng, có thể là người hay vật hay một vấn đề nào đấy. Chủ đề của văn bản còn là vấn đề chủ yếu, tư tưởng xuyên suốt văn bản cho nên chủ đề bao quát hơn đề tài. Chúng ta đang tìm hiểu chủ đề trong kiểu văn bản tự sự. Vậy trong văn bản nghị luận thì sao? Các em cần biết rằng chủ đề trong văn nghị luận là một tư tưởng, quan niệm của người viết đối với vấn đề cần bàn bạc. Gv Như vậy, các em đã nắm được khái niệm về chủ đề của văn bản vậy trong văn bản chủ đề có đặc điểm gì, cần phải như thế nào? Để tạo lập một văn bản có chủ đề theo đúng yêu cầu của nó chúng ta tìm hiểu tiếp. ? Hs. Nhắc lại chủ đề của văn bản “ Tôi đi học”Y II. Tính thống nhất về - Những kỉ niệm buổi tựu trường đầu tiên của tác chủ đề của văn bản. 17’ giả. ? Căn cứ vào đâu em biết văn bản “Tôi đi học” nói lên những kỉ niệm của tác giả về buổi tựu trường đầu tiên?Tb Gv (Chú ý nhan đề, các từ ngữ, các câu trong văn bản viết về nhưng buổi tựu trường đầu tiên.) Nhan đề của văn bản “ Tôi đi học” cho phép dự đoán văn bản nói về chuyện “ tôi đi học” Tường THCS Chiềng Ngần 28 Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Hs. - Dùng đại từ “ tôi” - Có các từ ngữ biểu thị ý nghĩa đi học như buổi tựu trường trao sách vở cho nhau, ôm sách vở, bút, thước, học trò sắp hàng để vào lớp, tiếng phấn của thầy, bảng đen… lẩm nhẩm đánh vần đọc… được lặp lại nhiều lần. - Các câu đều nhắc đến kỉ niệm của buổi tựu trường đầu tiên trong đời: + Hôm nay tôi đi học + Hàng năm cứ vào cuối thu… lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường + Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy. + Hai quyển vở mới đang ở trên tay tôi đã bắt đầu thấy nằng nặng. + Tôi bặp tay ghì thật chặt nhưng quyển vở ấy cũng xệch ra và chếch đầu cúi xuống đất. GV Có thể thấy rằng dựa vào nhan đề các từ ngữ và các câu trong văn bản ta biết được văn bản “Tôi đi học” nói lên những kỉ niệm của tác giả về buổi tựu trường đầu tiên. Điều này biểu hiện tính thống nhất về nội dung, thống nhất về chủ đề văn bản. Tức là tập trung hồi tưởng lại tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “tôi” trong buổi tựu trường đầu tiên. ? Hãy tìm các từ ngữ chứng tỏ tâm trạng đó in sâu trong lòng nhân vật tôi suốt cuộc đời?Tb Hs - Hàng năm cức vào cuối thu lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường. - Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy. ? Tìm những từ ngữ, chi tiết, nêu bật cảm giác mới lạ xen lẫn bỡ ngỡ của nhân vật tôi khi cùng mẹ đến trường. Khi cùng bạn bè vào lớp và nêu ra nhận xét của em qua những chi tiết đó?Tb - Trên đường đi học + Cảm nhận về con đường: quen đi lại lắm lần, thấy lạ, cảnh vật chung quanh đều thay đổi. + Thay đổi hành vi: Lội qua sông thả diều, đi ra đồng nô đùa → đi học, cố làm như một học trò thực sự. - Trên sân trường: + Cảm nhận về ngôi trường: nhà trường cao ráo sạch sẽ hơn các nhà trong làng → thấy xinh Tường THCS Chiềng Ngần 29 Lop8.net. Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> xắn oai nghiêm như đình làng, sân rộng cao hơn và lòng tôi đâm lo sợ vẩn vơ. + Cảm giác lúng túng bỡ ngỡ khi xếp hàng vào lớp: Đứng nép bên người thân, chỉ dám nhìn một nửa, dám đi từng bước nhẹ, muốn bay nhưng còn ngập ngừng - Trong lớp học: cảm thấy xa mẹ... GV Những cảm giác được miêu tả ở trên là những cảm giác trong sáng nảy nở trong lòng nhân vật tôi ở buổi tựu trường Các phương tiện ngôn từ trong văn bản đề tập chung khắc hoạ, tô đậm cảm giác này. Những cảm giác, tâm trạng của tác giả được nói đến ở đây đều nằm trong dòng hồi tưởng. Vì những kỉ niệm buổi tựu trường đầu tiên của tác giả. Đây chính là sự thể hiện của tính liên kết nội dung, liên kết hình thức và bộc lộ tính thống nhất của chủ đề văn bản. ? Từ việc phân tích trên hãy cho biết thế nào là tính thống nhất của chủ đề văn bản.?Tb. ? Hs. ?. - Văn bản có tính thống nhất về chủ đề khi và chỉ khi biểu đạt chủ đề đã xác Tìm hiểu văn bản này em thấy tính thống nhất về định, không xa rời hay lạc chủ đề được thể hiện ở những phương diện nào?k sang chủ đề khác. Tính thống nhất của chủ đề được thể hiện trên cả 2 phương diện: nội dung và cấu trúc hình thức. Về nội dung văn bản thể hiện rõ đối tượng phản ánh và bộc lộ ý đồ của tác giả. Mọi phần trong văn bản, mọi chi tiết trong văn bản đều trực tiếp hoặc gián tiếp hướng tới điều này. Về cấu trúc thể hiện tính thống nhất của chủ đề văn bản được thể hiện qua nhan đề, sự sắp xếp các phần, mục. Tính thống nhất của các đơn vị ngôn ngữ thể hiện ở việc sử dụng từ ngữ chủ đề các từ lặp đi lặp lại các từ ngữ lặp lại nội dung bằng cách thế, chỉ từ, thế đồng nghĩa, trái nghĩa. Từ sự hiểu biết trên theo em làm thế nào để có thể viết văn bản bảo đảm tính thống nhất về chủ đề?Kh. Tường THCS Chiềng Ngần. - Để viết hoặc hiểu một văn bản cần xác định chủ đề được thể hiện ở nhan đề, đề mục, trong quan hệ Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8. 30 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> giữa các phần của văn bản GV Toàn bộ phần kiến thức chúng ta vừa rút ra trong và các từ ngữ then chốt quá trình phân tích tìm hiểu bài tập cũng chính là thường lặp đi lặp lại. những phần kiểm tra cơ bản mà ta cần khắc sâu. Phần kiến thức này được ghi đầy đủ trong phần ghi nhớ. Gv Gọi học sinh đọc ghi nhớ. *) Ghi nhớ: SGK trang 12 III. Luyệnt ập: 15’ Gv Gọi học sinh đọc văn bản SGK trang 13 1. Bài tập 1 ? Văn bản trên viết về đối tượng nào? Về vấn đề Rừng cọ quê tôi gì? Y Hs - Văn bản viết về rừng cọ trong sự gắn bó với con người quê hương sông Thao. ? Các đoạn văn trình bày theo thứ tự nào?Tb Hs - Văn bản gồm 6 đoạn văn , các đoạn văn đã trình bày đối tượng và vấn đề như sau: Đoạn 1: Giới thiệu rừng cọ quê hương. Đoạn 2: Miêu tả hình ảnh cây cọ cụ thể: Rừng cọ quê hương Đoạn 3: Miêu tả sự chan hoà của con người với rừng cọ Đoạn 4: Cảm nhận sự gắn bó của cuộc sống con người quê hương với cây cọ Đoạn 5: Dẫn câu hát nói về tình cảm người đi xa quê luôn nhớ về kỉ niệm với cây cọ quê hương. Đoạn 6: Khẳng định lại tình cảm thuỷ chung của người dân sông Thao với rừng cọ quê hương. ? Theo em, có thể thay đổi trật tự sắp xếp này được không? Vì sao?Kh Hs - Đây là sự sắp xếp trật tự hợp lí, không nên thay đổi trật tự này vì thay đổi sẽ làm văn bản thiếu tính liên kết, mạch lạc và không có tính thống nhất về chủ đề. ? Nêu chủ đề của văn bản?Tb - Tình cảm gắn bó với rừng cọ quê hương ? Chủ đề ấy được thể hiện trong từng văn bản, từ việc miêu tả rừng cọ đến cuộc sống người dân. Hãy chứng minh điều đó?G - Chủ đề ấy được thể hiện trong từng văn bản → Từ việc miêu tả rừng cọ đã bộc lộ rõ tình cảm gắn bó với rừng cọ quê hương, hình ảnh thân cọ, búp cọ, lá cọ, cây non được miêu tả một cách Tường THCS Chiềng Ngần 31 Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>