BÀI 4:
PHƯƠNG PHÁP
PHÁP ĐÁNH
ĐÁNH GIÁ
GIÁ CỘNG
CỘNG ĐỒNG
ĐỒNG KHI
KHI
PHƯƠNG
CÓ NGƯỜI
NGƯỜI DÂN
DÂN THAM
THAM GIA
GIA (PRA)
(PRA)
CÓ

Ra quyết định


KẾT CẤU NỘI DUNG
I.I.kHÁI
kHÁINIỆM,
NIỆM,MỤC
MỤCĐÍCH,
ĐÍCH,ĐIỀU
ĐIỀUKIỆN
KIỆNĐỂ
ĐỂTHỰC
THỰCHIỆN
HIỆNPRA

PRA

II.
II.MỘT
MỘTSỐ
SỐNGUN
NGUNTẮC
TẮCCHỦ
CHỦYẾU
YẾUCỦA
CỦAPRA
PRA

III.
III.MỘT
MỘTSỐ
SỐPHƯƠNG
PHƯƠNGPHÁP,
PHÁP,CƠNG
CƠNGCỤ
CỤPRA
PRAPHỔ
PHỔBIẾN
BIẾN

Ra quyết định


I. KHÁI NIỆM, MỤC ĐÍCH, ĐIỀU KIỆN ĐỂ THỰC HIỆN
PRA

1. Khái niệm PRA
Participatory: Tham gia (có sự tham gia của
người dân, đối tượng cung cấp thông tin
Rural: Nông thôn
Appraisal: Đánh giá (tìm ra vấn đề khó khăn,
bức xúc, tiềm năng,

Ra quyết định


Khái niệm

- Đánh giá cộng đồng có sự tham gia của
người dân (PRA) là một “tập hợp” các phương
thức và phương pháp giúp cho người dân địa
phương trao đổi và phân tích kiến thức đã có về
điều kiện cuộc sống của chính họ để lập kế hoạch
và hành động

Ra quyết định


+ PRA có thể thu hút sự tham gia của các
thành viên trong cộng đồng vào mọi quy trình từ
việc nghiên cứu, khảo sát đến lập kế hoạch, thực
hiện, giám sát, đánh giá và chuyển giao kết quả
hoạt động
+ PRA Tạo điều kiện các thành viên của cộng
đồng cùng phân tích, chia sẻ, nâng cao kiến thức
và sử dụng kết quả nghiên cứu để cải thiện điều

kiện sống của mình.

Ra quyết định


Lợi ích của việc sử dụng
PRA
- Tạo cơ hội cho người dân giác ngộ, quan
tâm và tự phân tích hồn cảnh của chính mình.
Thơng qua đó, nâng cao trình độ của người dân,
giúp họ mạnh dạn, tự tin và tự nguyện tham gia
suốt q trình.
- Người dân hiểu rõ hồn cảnh của chính
mình về cả những thuận lợi và khó khăn để góp
phần hạn chế các thất bại, sai lầm và tìm ra giải
pháp thích hợp.
Ra quyết định


- Học hỏi được kinh nghiệm quý báu của
người dân.
- Tạo điều kiện thuận lợi để người ngồi tìm
hiểu tình hình địa phương một các nhanh chóng,
tồn diện.
- Là phương pháp tiếp cận tổng thể tới cộng
đồng.
- Tạo được sự hợp tác, chia sẻ, cùng nỗ lực
vượt qua mọi khó khăn.

Ra quyết định



Lược sử PRA
- Cuối thập kỷ 80 (TK XX): Phương pháp đánh giá
nhanh nông thôn (RRA) được sử dụng rộng rãi vào
các chương trình phát triển nơng thơn, tuy nhiên
phương pháp này bộc lộ một số hạn chế:
+ Thu thập thông tin từ người dân qua một
loạt bài tập và phỏng vấn, các số liệu thu được họ
tự xử lý, lưu giữ không chia xẻ với người dân.
+Cán bộ phát triển nơng thơn dùng kết quả
RRA cho mục đích lập kế hoạch thơn, bản theo kiểu
can thiệp từ bên ngồi bằng các dự án hay chương
trình nghiên cứu.
Ra quyết định


- Cuối thập kỷ 80 phương pháp PRA ra đời lần đầu
tiên được áp dụng ở Kenya và Ấn Độ (vào những
năm 90 bùng nổ sử dụng PRA ở Ấn độ và các
nước khác ở châu Á, châu Phi vào các dự án phát
triển nông thôn
- Năm 1991 lần đầu tiên PRA được áp dụng tại Việt
Nam trong chương trình hợp tác lâm nghiệp Việt
Nam – Thuỵ Điển

Ra quyết định


- Giai đoạn 1991 – 1994: sử dụng PRA cho lập kế

hoạch phát triển cho 70 thôn, bản của 5 tỉnh: Vĩnh
Phúc, Tuyên Quang, Yên Bái, Lào Cai và Hà Giang.
Cho đến nay đã thực hiện trên 200 cộng đồng.
- Những năm gần đây, PRA được các chương
trình của Chính phủ, các tổ chức quốc tế, tổ chức
phi chính phủ áp dụng trong các chương trình,
dự án liên quan đến phát triển nông thôn Việt
Nam đã khai thác và phát huy các nguồn lực của
cộng đồng vào phát triển kinh tế, văn hố, xã hội
ở nơng thơn.
Ra quyết định


2. Mục đích, ý nghĩa và điều kiện để thực hiên PRA
Tăng cường năng lực cho người dân

1

2

Mục đích
3

4

Đánh giá nhu cầu của cộng đồng làm
cơ sở cho các dự án phát triển cộng
đồng có hiệu quả
Giúp cho q trình quản lý các hoạt
động của dự án PTCĐ có hiệu quả

Thúc đẩy hành động cùng tham gia
của người dân vào quá trình phát triển
cộng đồng.
Ra quyết định


Là Phương pháp kỹ thuật phát hiện nhu
cầu của cộng đồng

1

Ý nghĩa

2

4

Là phương pháp dựa vào người dân
để qua đó tổ chức quản lý cộng đồng
xã hội có hiệu quả hơn
Làm cơ sở chắc chắn cho việc triển
khai và hoạch định các chủ trương
chính sách của Đảng, Nhà nước với
cộng đồng
Ra quyết định


Người dân phải có các giải pháp thực
tiễn, sẵn sàng tham gia vào tiến trình
phát triển cộng đồng của họ


1

2

Cần xác định rõ nhiệm vụ và nội dung
hoạt động của các chương trình cơng
tác xã hội với cộng đồng.

3

Cần có các chủ đề nghiên cứu về
PTCĐ có sự tham gia của người dân

Điều kiện

4

Cần có biện pháp để khắc phục khó
khăn sẽ xảy ra khi tổ chức các hoạt
động của PTCĐ...
Ra quyết định


3. Những ưu điểm và nhược điểm của PRA
- Ưu điểm:
+ Có sự tham gia ở mức độ cao của cộng đồng
+ Thời gian ngắn, chi phí thấp, linh hoạt
+ Thành phần tham gia đa ngành, tạo sự gắn
kết giữa các ngành, hợp tác giữa các ngành

chuyên môn
+ Được học hỏi từ cộng đồng
+ Giúp các cộng đồng tự huy động nguồn lực
để họ xác định những vấn đề khó khăn, đánh giá
năng lực tổ chức địa phương, xếp hạng ưu tiên và
lập kế hoạch hành động.
Ra quyết định


- Nhược điểm:
+ Khó lập được đúng nhóm PRA liên ngành,
cân bằng giới
+ Thời gian thực hiện ngắn có thể dẫn đến
hiểu biết không sâu, hời hợt
+ Dễ dẫn đến sử dụng các câu hỏi cứng nhắc
+ Phần lớn các thơng tin là định tính, khơng
thể áp dụng các phép tính thống kê.
+ Đánh giá vấn đề theo quan điểm cá nhân, dễ
bị ảnh hưởng bởi tin đồn.

Ra quyết định


+ Chỉ thấy một phần hiện trạng mà khơng
thấy tồn diện.
+ Khó lơi cuốn được cộng đồng tham gia
+ Thiếu chia sẻ thông tin với cộng đồng
+ Gây ra mong đợi cao cho cộng đồng...

Ra quyết định



4. Quy trình thực hiện PRA
+ Lên kế hoạch thời gian của đợt PRA
+ Thu thập, tổng hợp tóm tắt số liệu thứ cấp.
+ Chuẩn bị công tác hậu cần cho hoạt động
hiện trường.
+ Tiếp xúc với cán bộ địa phương, giải thích
lý do tổ chức PRA.
+ Bố trí các cuộc họp phân tích nhóm hoặc
phỏng vấn nhóm nếu có
Ra quyết định


+ Chia nhóm phỏng vấn, quan sát, lập biểu
đồ, sơ đồ...(thu thập thơng tin).
+ Họp tổng hợp phân tích thơng tin sơ bộ.
+ Tiếp tục thu thập và phân tích thông tin cho
tới khi đủ số liệu và độ tin cậy cần thiết.
+ Xử lý số liệu.
+ Họp nhóm phân tích, thảo luận tổng hợp để
ghi lại các kết quả PRA.
+ Trình bày sơ bộ kết quả
+ Viết báo cáo tóm tắt và chi tiết kết quả PRA
Ra quyết định


II. Một số nguyên tắc chủ yếu của PRA
- Sự tham gia của người dân và cộng đồng
- Tam giác kiểm tra chéo

- Tính linh hoạt và khơng bắt buộc
- Cân bằng định kiến
- Tính liên ngành

Ra quyết định


1.

Sự tham gia của người dân và cộng đồng

- Khái niệm
Sự tham gia là quá trình người dân cùng thảo luận,
cùng thống nhất và cùng thực hiện, quyết định các
hoạt động có liên quan đến cộng đồng của họ
+ Điểm mấu chốt của PRA là sự tham gia của
người dân trong suốt tiến trình của PRA (thu thập
số liệu, vẽ sơ đồ, bản đồ, lập kế hoạch...)
+ Sự tham gia sẽ làm tăng độ tin cậy của
thông tin thu thập được, giúp cho q trình phân
tích, giải thích thơng tin và lập kế hoạch được thực
hiện một cách nhanh chóng.
Ra quyết định


- Các cấp độ tham gia của người dân:
+ Dân phải được biết và hiểu mục đích của
hoạt động PRA và xác định được mức độ tham gia
+ Được cùng bàn để tìm ra giải pháp tốt nhất
cho việc thực hiện tiến trình PRA

+ Tham gia trực tiếp các giai đoạn, tiến trình
PRA.
+ Là người trực tiếp hưởng lợi từ việc lập kế
hoạch giải quyết vấn đề từ các phát hiện của PRA.
+ Giám sát và kiểm tra trực tiếp các HĐ PRA
+ Quản lý, duy trì và phát triển các thành quả
PRA.
Ra quyết định


2. Tam giác kiểm tra chéo
- PRA yêu cầu việc thu thập thông tin phải đa
dạng, từ nhiều nguồn và bằng các phương thức
khác nhau: Phỏng vấn, vẽ sơ đồ, biểu đồ, quan
sát,...(để đảm bảo sự chính xác của thơng tin)
- Tam giác được xây dựng trên cơ sở các mối
quan hệ giữa 3 bộ phận: Nhóm thực hiện PRA; các
công cụ và kỹ thuật; các nguồn thông tin.

Ra quyết định


3. Sự bỏ qua tối ưu
- PRA khơng địi hỏi phải có được những
thơng tin q chi tiết và độ chính xác khơng cần
thiết cũng như khơng u cầu chặt chẽ về số
lượng mẫu để có thể đảm bảo tính đại diện như
trong điều tra chọn mẫu

Ra quyết định



4. Cân bằng định kiến
- PRA được thực hiện nhằm loại bỏ những sai
lệch trong quá trình đánh giá, tránh để cho các đối
tượng lấn át lẫn nhau
- PRA cần phải tiếp xúc với đủ các tầng lớp:
Người nghèo, hội viên hội nông dân, hội phụ nữ và
những người chịu thiệt thịi ở những vùng khó
khăn, hẻo lánh

Ra quyết định


5. Tính liên nghành
Nhóm thực hiện PRA phải bao gồm những
thành viên có kỹ năng và chuyên ngành khác nhau
để bổ sung và tạo kết quả toàn diện hơn

Ra quyết định