Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tiết 27: Quan hệ từ

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Trường THCS Cầu Khởi. Tieát: 27 Ngaøy daïy : 28/ 09/ 2011. Giáo án Ngữ văn. QUAN HỆ TỪ. I. MUÏC TIEÂU 1. Kiến thức - Khaùi nieäm quan heä tö. ø - Việc sử dụng quan hệ từ trong giao tiếp và tạo lập văn bản. 2. Kó naêng - Nhận biết quan hệ từ trong câu. - Phân tích được tác dụng của quan hệ từ. 3. Thái độ - Giáo dục kỹ năng sống: Giáo dục học sinh có ý thức trong việc sử dụng quan hệ từ để tạo lập văn bản. II. CHUAÅN BÒ Giaùo vieân : Baûng phuï, phieáu hoïc taäp Học sinh : Bài soạn, sách vở . III. PHÖÔNG PHAÙP Phân tích ngôn ngữ, rèn luyện theo mẫu, hợp tác nhóm, đàm thoại, nêu vấn đề. IV. TIEÁN TRÌNH 1. Ổn định tổ chức : 2. Kieåm tra baøi cuõ : Dùng từ Hán Việt có tác dụng - Tác dụng của từ Hán Việt: gì? Khi sử dụng từ Hán Việt cần + Tạo sắc thái trang trọng, thể hiện thái độ tôn chuù yù ñieàu gì? ( 5 ñieåm ) kính. + Taïo saéc thaùi tao nhaõ, traùnh gaây caûm giaùc gheâ sợ, thô tục. + Taïo saéc thaùi coå xöa. - Khi sử dụng từ Hán Việt cần lưu ý: + Phải phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. + Không nên lạm dụng từ Hán Việt khi nói hoặc viết Từ “ Viên tịch” dùng để chỉ Cái chết của vị hoà thượng caùi cheát cuûa ai? ( 2 ñieåm ) Có soạn bài ( 2 điềm ) Giaùo vieân Nguyeãn Thò Phuïng Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trường THCS Cầu Khởi. Giáo án Ngữ văn. Có làm bài tập đủ ( 1 điểm ) 3. Giảng bài mới : Giới thiệu bài : Để liên kết các thành phần của cụm từ, các thành phần của câu ( có khi liên kết câu với câu trong đoạn văn), hoặc để biểu thị các ý nghĩa quan hệ giữa các thành phần của cụm từ, của câu người viết cần có một loại từ đó là quan hệ từ. Hoạt động của thầy - trò. Noäi dung baøi daïy. * Hoạt động 1: Thế nào là quan hệ từ ? I. Thế nào là quan hệ từ ? Giaùo vieân duøng baûng phuï ghi muïc I SGK Học sinh đọc Hợp tác nhóm 3 phút Dựa vào kiến thức đã học ở bậc tiểu học 1. Quan hệ từ hãy xác định quan hệ từ trong những câu a, b, c a. cuûa  Các quan hệ từ: b. nhö a. cuûa c. Bởi, và, nên b. nhö c. Bởi, và, nên  Các quan hệ từ nói trên liên kết những 2. Ý nghĩa của mỗi quan hệ từ: từ ngữ hay câu nào với nhau? Nêu ý nghĩa của mỗi quan hệ từ?  Từ “ của” liên kết hai từ ngữ “ đồ chơi” a. Dùng để biểu thị quan hệ sở – “ chúng tôi” chỉ quan hệ sở hữu hữu - Như liên kết hai từ ngữ “ đẹp “ “ hoa” chæ quan heä so saùnh b. Quan heä so saùnh - Và liên kết hai từ ngữ: ăn uống điều độ. làm việc có chừng mực chỉ quan hệ c. Quan heä ñaúng laäp ñaúng laäp - Bởi nên ... nối hai vế của câu ghép chæ quan heä nguyeân nhaân, keát quaû d. Quan heä nhaân quaû  Thế nào là quan hệ từ? Gọi học sinh đọc ghi nhớ 1 * Ghi nhớ 1: SGK/ 97 Baøi taäp nhanh  Cho biết có mấy cách hiểu đối với câu: Loøng tin nhaân daân. Giaùo vieân Nguyeãn Thò Phuïng Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trường THCS Cầu Khởi. Giáo án Ngữ văn.  Coù hai caùch hieåu: - Loøng tin cuûa nhaân daân - Lòng tin ở nhân dân Việc dùng quan hệ từ hay không dùng quan hệ từ có liên quan đến ý nghĩa của câu. Vì vậy, không thể bỏ qua quan hệ từ moät caùch tuyø tieän. * Hoạt động 2: Sử dụng quan hệ từ II. Sử dụng quan hệ từ Giaùo vieân duøng baûng phuï ghi muïc 1 trong phaàn II SGK  Trong các trường hợp dưới đây trường 1. Các trường hợp sử dụng quan hợp nào bắt buộc phải có quan hệ từ, trường hệ từ: hợp nào không bắt buộc phải có? Vì sao?  Caâu baét buoäc phaûi coù: b, d, g, h. - Có trường hợp bắt buộc Caâu khoâng baét buoäc: a, c, e, i - Có trường hợp không bắt buộc Vì nếu không dùng quan hệ từ thì câu văn không rõ nghĩa hoặc đổi nghĩa  Tìm quan hệ từ có thể dùng thành cặp với 2. Các cặp quan hệ từ: quan hệ từ sau đây :  Neáu... thì ... Neáu... thì ... Vì...neân... Vì...neân... Tuy... nhöng..... Tuy... nhöng..... Heã.....thì.... Heã.....thì.... Sỡdĩ .....vì..... Sỡdĩ .....vì.....  Đối với những quan hệ từ này có thể duøng nhö theá naøo?  Duøng thaønh caëp  Đặt câu với cặp quan hệ từ vừa tìm được  Nếu trời mưa thì đường lầy lội Vì chăm học và học giỏi nên Nam được khen Tuy nhà xa nhưng Nam luôn đi học đúng giờ Heã gioù thoåi maïnh thì dieàu bay cao Sỡ dĩ thi trượt vì nó chủ quan  Khi giao tiếp ta có thể sử dụng quan hệ Giaùo vieân Nguyeãn Thò Phuïng Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trường THCS Cầu Khởi. Giáo án Ngữ văn. từ như thế nào? Học sinh đọc ghi nhớ 2: SGK/98 Giáó dục kỹ năng sử dụng quan hệ từ * Hoạt động 3: Luyện tập Thực hiện nhóm (4 phút ) Nhoùm 1,2 : caâu 1 Nhoùm 3 : caâu 2 Nhoùm 4: caâu 3. Học sinh đọc bài tập Hợp tác nhóm viết đoạn văn 5 phút Đoạn văn mẫu: Cuộc sống quê tôi gắn bó với cây cọ. Cha làm cho tôi chiếc chổi cọ để quét nhà, quét sân. Mẹ đựng hạt giống đầy móm lá cọ, treo lên gác bếp, để gieo cấy mùa sau. Chò toâi ñan noùn laù coï, laïi bieát ñan maønh coï vaø laøn coï xuaát khaåu. Chieàu chieàu chaên traâu, chúng tôi rủ nhau đi nhặt những trái cọ rơi đầy quanh gốc về om, ăn vừa béo vừa bùi. 4. Cuûng coá vaø luyeän taäp Thế nào là quan hệ từ ? Giaùo vieân Nguyeãn Thò Phuïng Lop7.net. * Ghi nhớ 2: SGK/ 98 III. Luyeän taäp Câu 1: Các quan hệ từ trong đoạn đầu văn bản Cổng trường mở ra: Vaøo, cuûa, coøn, nhö, cuûa , treân, nhö, Câu 2: Điền các quan hệ từ thích hợp vào chỗ trống: Với, và, với, neáu.... thì, vaø Câu 3: Câu đúng b. nó rất thân ái với bạn bè. d. Boá meï raát lo laéng cho noù. g. Meï thöông yeâu nhöng khoâng nuoâng chieàu con. i. Toâi taëng quyeån saùch naøy cho anh Nam. k. Toâi taëng anh Nam quyeån saùch naøy e. Toâi taëng anh Nam quyeån saùch naøy. Caùc caâu coøn laïi laø caùc caâu sai Câu 4: Viết đoạn văn có sử dụng quan hệ từ:.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Trường THCS Cầu Khởi. Giáo án Ngữ văn. Là những từ dùng để biểu thị quan hệ sở hữu, quan hệ so sánh, quan hệ đẳng laäp, quan heä nhaân quaû. Quan hệ từ được dùng như thế nào? - Có trường hợp hợp bắt buộc. - Có trường hợp không bắt buộc. - Có trường hợp dùng thành cặp. 5. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà : Nắm vững khái niệm về quan hệ từ , sử dụng quan hệ từ. Phân tích ý nghĩa câu văn có sử dụng quan hệ từ Laøm BT 5 SGK/ 99 Chuẩn bị : Chữa lỗi về quan hệ từ : lỗi thiếu quan hệ từ, dùng quan hệ từ không thích hợp về nghĩa, thừa quan hệ từ, dùng quan hệ từ mà không có tác dụng lieân keát V. RUÙT KINH NGHIEÄM : Noäi dung ................................................................................................................... ................................................................................................................................... Phöông phaùp ............................................................................................................. ................................................................................................................................... Tổ chức...................................................................................................................... ................................................................................................................................... .................................................................................................................................... Giaùo vieân Nguyeãn Thò Phuïng Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>