Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 1 đến 10 - Trường THCS Mỹ Phước

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngữ văn 8. TUẦN: TIẾT: PHÂN MÔN:. 1 1 VB. TÔI ĐI HỌC Thanh Tònh (1911-1988) I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT : - Cảm nhận được tâm trạng, cảm giác của nhân vật tôi trong buổi tựu trường đầu tiên trong một trích truyện có sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm . T1:- Cảm nhận được tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “tôi” ở buổi tựu trường đầu tiên trong đời. T2:- Thấy được ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ gợi dư vị trữ tình man mác của Thanh Tịnh. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỈ NĂNG : 1. Kiến thức : - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích “Tôi đi học” . - Nghệ thuật miêu tả tâm lý của trẻ nhỏ ở tuổi đến trường trong một văn bản tự sự qua ngòi bút Thanh Tịnh . 2. Kĩ năng : - Đọc – hiểu đoạn trích tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm . - Trình bày những suy nghĩ, tình cảm về một sự việc trong cuộc sống của bản thân. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC Hoạt động của GV 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: Kiểm tra việc chuẩn bị sách vở đầu năm của học sinh. 3. Bài mới (GV giới thiệu bài) HOẠT ĐỘNG 1 : Tìm hieåu chung . - Đọc chú thích * ở SGK. -Trình baøy ngaén goïn taùc giaû ,taùc phaåm. Gv giới thiệu: Thanh Tịnh quê ở Huế, từng dạy hoïc,vieát vaên. OÂng coù maët treân khaù nhiều lĩnh vực truyện ngắn,truyện daøi,thô,ca,….Vaên oâng nheï nhaøng maø thấm sâu,mang dư vị vừa man mác buoàn ... GV choát (theo noäi dung löu baûng) Hỏi : Em hãy nêu trình tự sự việc trong đoạn trích .. Hoạt động của HS. Noäi dung. TÔI ĐI HỌC -HS:Đọc chú thích. -HS: Thanh Tònh quê ở Huế. Ông có maët treân khaù nhieàu lĩnh vực. Văn ông nheï nhaøng maø thaám sâu,mang dư vị vừa man maùc buoàn .... -Laéng nghe. Ghi nhaän -Laéng nghe.. Nguyễn Quang Hưng - Trường THCS Mỹ Phước. Lop8.net. Trang 1.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Ngữ văn 8. Gv hướng dẫn HS đọc văn bản: Đọc chậm ,lắng sâu ,chú ý ở lời thoại. Gv nhận xét giọng đọc của HS Gv hỏi:Xét về mặt thể loại văn bản này được xếp vào thể loại nào? -Định hướng: +Văn bản được viết theo dòng hồi tưởng hay hiện tại ? +Văn bản được sử dụng nghệ thuật gì ? GV chốt: Văn bản được xếp vào kiểu văn biểu cảm kết hợp với kể,tả. Hoûi: -Boá cuïc coù theå chia nhö theá naøo ? - Định hướng: +Nhân vật có những mạch cảm xuùc naøo ? +Trình tự diễn tả cảm xúc ra sao ? -Nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa hoïc sinh. Hoûi: -Boá cuïc vaên baûn coù theå coi laø trình tự diễn tả sự việc của nhân vật tôi trong vaên baûn khoâng ? Vì sao ? -Nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa hoïc sinh. -Choát: Boá cuïc cuõng chính laø doøng hoài tưởng,cảm xúc của nhân vật tôi và là trình tự diễn tả những kỉ niệm của nhà văn trong tác phẩm. .Những kỉ niệm đó được diễn tả như thế nào tiết sau caùc em hoïc tieáp.. I/. Tìm hiểu chung: -Đọc theo hướng 1. Tác giả: -Teân khai sinh Traàn vaên daãn Ninh,quê ở Huế. -Oâng coù maët treân khaù nhieàu HS trả lời lĩnh vực, song thành công hơn cả là lĩnh vực truyện ngắn và thô. - Thanh Tịnh là nhà văn có sáng tác từ trước cách mạng Tháng tám, sáng tác của ông thường -Suy nghĩ ,trình bày toát ame vẻ ame thắm ,tình caûm eâm dòu trong treûo. theo định hướng. 2. Taùc phaåm: “T Văn bản “ Tôi đi học”được in trong taäp “Queâ meï” , xuất bản năm 1941. -Laéng nghe. -Quan saùt, suy nghó, trình baøy. -nhaän xeùt. -ghi nhaän. 4. 3. Trình tự sự việc trong đoạn trích : 5. Từ thới gian và không khí của ngày tựu trường ở thời điểm hiện tại, nhân vật “tôi” hồi tưởng về kỷ niệm ngày đầu tiên đi học .. --Quan saùt,suy nghó,trình baøy.. -Laéng nhaän. Nguyễn Quang Hưng - Trường THCS Mỹ Phước. nghe,ghi. Lop8.net. a. 3. Boá cuïc: Trình bày theo dòng hồi tưởng cuûa nhaân vaät.. Trang 2.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Ngữ văn 8. Chuyển tiết 2. Nguyễn Quang Hưng - Trường THCS Mỹ Phước. Lop8.net. Trang 3.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Ngữ văn 8. Tuaàn : 1 Tieát : 2. NS: …../…../20….. ND:………../…../20…. VAÊN BAÛN :. C. KIEÅM TRA BAØI CUÕ: Tiết 2: Em hãy tóm tắt trình tự diễn tả tâm trạng của nhân vật tôi? III/. Hướng dẫn - thực hiện: -Khởi động (tiết 2) Với tâm trạng hồi hộp và cảm giác bỡ ngỡ khi lần đầu tiên đi học nhân vật tôi đã có sự thay đổi rất rõ chúng ta chuyển sang tiết 2 để tìm hiểu . Hoạt động của HS. Hoạt động của GV HOẠT ĐỘNG 3 : Phân tích . -Gọi hs đọc từ đầu đến “tưng bừng roän raõ” -Hỏi:Đoạn văn này thể hiện tâm traïng gì cuûa taùc gia ? lí giaûi ? -Nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa hs. -Chốt:Từ hiện tại tg tưởng nhớ về quá khứ,đến thời điểm khai trường. -Hỏi : Tâm trạng nhân vật thay đổi nhö theá naøo?Taïi sao ? -Định hướng: +Trình tự sự việc +Tâm trạng từng khoảnh khắc.. Noäi dung. II.Phaân tích: 1. Những sự việc khiến nhân vật “tôi” có những lien tưởng về ngày đầu tiên đi học của mình : -Biến chuyển của cảnh vật sang -Đọc bài thu . -hình ảnh những em bé núp dưới -HS: Dựa vào câu nĩn mẹ lần đầu tiên đi đến trường, … hỏi để thảo luận, 2. Những hồi tưởng của nhân neâu yù kieán. vật “tôi” : -không khí của ngày hội tựu trường : náo nức, vui vẻ nhưng cũng rất trang trọng . -HS: Dựa vào câu hỏi để thảo luận, neâu yù kieán.. -Giảng: Lần đầu tiên nhân vật “tôi”được đếân trường,được bước vào một thế giới mới lạ,được tập làm người lớn,không nô đùa,rong chơi ngoài đồng nữa.Chính vì thế mà Laéngnghe nhân vật tôi cảm thấy mình đứng nhaän ñaén,trang troïng nhöng laïi ,vuïng về,lạ lùng rồi sợ hãi,….. -Caûm giaùc laï luøng xen laãn nieàm ,ghi tự hào hồn nhiên và trong sáng.. -Hỏi:Có phải tâm trạng lần đầu tiên đến trường của ai cũng giống ai khoâng ? Nguyễn Quang Hưng - Trường THCS Mỹ Phước. Lop8.net. Trang 4.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Ngữ văn 8. -Nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa hs. -Choát: Nhaân vaät toâi coù taâm trạng,cảm giác ngỡ ngàng khi lần đầu tiên đến trường,cảm giác vừa xa lạ vừa gần gũi với vạn vật xung quanh. Tìm hiểu thái độ cử chỉ của những người lớn đối với các em lần đầu tiên đến trường . Gọi HS đọc đoạn còn lại. Hỏi: -Người lớn ở đây là những ai ? -Các PH có thái độ ,cử chỉ ntn?từ ngữ nào thể hiện điều đó ? -Ông đốc có biểu hiện ra sao?từ ngữ nào thể hiện ? Thaày giaùo coù taám loøng theá naøo? từ ngữ nào thể hiện ? -Nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa hoïc sinh. Hỏi chốt :Họ đã thể hiện điều gì đối với các em?Điều này khiến cho em coù suy nghó gì ? Giaûng: Trong moãi chuùng ta ai cuõng có gia đình,ai cũng nhận được tình yêu thương,sự chăm sóc chu đáo ân caàn cuûa cha meï.Cha meï cho chuùng ta hình hài,nuôi dưỡng chúng ta khôn lớn.Nhà trường là nơi cho ta biết chữ,biết được điều hay ,lẽ phải.Có sự kết hợp giữa gia đình-nhà trường và xã hội sẽ là điều kiện tốt và đầy đủcho tương lai của chúng ta. Toùm laïi: Quan taâm, lo laéng, aân caàn đó chính là trách nhiệm ,tấm lòng của gia đình ,nhà trường và xã hội đối với the áhệ tương lai. 3.3 Ngheä thuaät cuûa vaên baûn - Hỏi: Văn bản đã sử dụng nghệ thuaät gì ? -Định hướng:+Tìm những từ ngữ,câu văn sử dụng biện pháp nghệ thuật so sánh ở trong bài ? +Taùc phaåm coù loâi cuoán chuùng ta không? Nhờ vào đâu?. 3.Thái độ ,cử chỉ của người lớn đối với những em bé lần đầu tiên đến trường:. -Laéng nghe, ghi nhaän -Phụ huynh:Chuẩn bị chu đáo, traân troïng buoåi leã,hoài hoäp lo laéng cho con.. -Oâng đốc:Từ tốn bao dung. -Đọc đoạn văn. -traođổi,tìm,phân tích,phaùt hieän vaø trình baøy.. -Thaày giaùo:treû,vui tính,giaøu tình yeâu thöông. -nhaän xeùt cheùo.. Heä thoáng thức trình bày.. Laéngnghe nhaän. Người lớn có trách nhiệm ,tấm lòng đối với thế hệ tương lai.Môi trường giáo dục đầm ấm:gia đình+nhà trường là nguồn nuôi dưỡng các em kiến trưởng thành.. ,ghi. 3.Ngheä thuaät: -Miêu tả tinh tế, chân thực diễn biến tâm trạng của ngày đầu tiên đi học .. Nguyễn Quang Hưng - Trường THCS Mỹ Phước. Lop8.net. Trang 5.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Ngữ văn 8. +Phân tích những hình ảnh so sánh đặc sắc ở trong tác phẩm. Chốt: Nghệ thuật truyện được viết theo dòng hồi tưởng.Kết hợp hài hòa giữa kể ,tả và bộc lộ cảm xúc.Văn bản có sử dụng nghệ thuật so sánh giàu sức gợi cảm,thể hiện tình cảm ấm áp,trìu mến của người lớn đối với em nhỏ lần đầu tiên đến trường. Hỏi : + Các em cho biết kỷ niệm được hồi tưởng qua văn bản “tôi đi học” mang ý nghĩa như thế nào ?. -Sử dụng ngôn ngữ giàu yếu tố biểu cảm, hình ảnh so sánh đọc -thaûo luaän nhoùm, tìm chi đáo ghi lại dòng lien tưởng, hồi tưởng . tieát,phaântích,trình baøy. -Giọng điệu trữ tình trong sáng .. 4. Ý nghĩa văn bản : * Trong cuộc đời mỗi con người, kỷ niệm trong sáng của tuổi học trò, nhất là buổi tựu trường đầu tiên, thường được ghi nhớ mãi. + Văn bản “tôi đi học” mang những * Thanh Tịnh đã diễn tả dòng nghệ thuật gì đặc sắc ? Hs trả lời theo ghi cảm nghĩ này bằng nghệ thuật tự nhớ . sự xen miêu tả và biểu cảm, với những rung động tinh tế qua truyện ngắn Tôi đi học .. HOẠT ĐỘNG 4 : Luyện tập . -GV gọi HS đọc và nêu yêu cầu của HS tự phát biểu BT1 . cảm nghĩ  lớp nhận xét -GV nhận xét và khuyết khích lớp . HOẠT ĐỘNG 5 : Củng cố - dặn dò .  Củng cố : -Qua văn bản “tôi đi học” chúng em hãy cho biết : + ý nghĩa về nội dung . +ý nghĩa về nghệ thuật .  Dặn dò : *Thực hiện BT2 (SGK/9) tuần sau giờ văn học kiểm tra việc viết và tính điểm . *Soạn bài: Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngừ: -Đọc kĩ và trả lời các câu hỏi ở phần I-tr10 -Lập sơ đồ theo mẫu các câu 1a,1b ở phaàn II-tr11 -Làm thử bài tập 2-trang 9  Hướng dẫn tự học : -Đọc cácvăn bản viết về chủ đề gia đình và nhà trường đã học . -Ghi lại những ấn tượng , cảm xúc của Nguyễn Quang Hưng - Trường THCS Mỹ Phước. Lop8.net. Trang 6.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Ngữ văn 8. bản thân các em về một ngày tựu trường mà em nhớ nhất .. Nguyễn Quang Hưng - Trường THCS Mỹ Phước. Lop8.net. Trang 7.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Ngữ văn 8. Tuaàn : 1 Tieát : 3. NS: …../…../20….. ND:………../…../20….. I. MỤC TIÊU : - Phân biệt được cấp độ khái quát về nghĩa của từ . - Biết vận dụng hiểu biết về cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ vào đọc – hiểu và tạo lập văn bản . II. KIẾN THỨC CHUẨN : 3. Kiến thức : Cấp độ khái quát về nghĩa của từ ngữ . 4. Kĩ năng : Thực hành so sánh, phân tích cấp độ khái quát về nghĩa của từ ngữ . III/. Hướng dẫn - thực hiện: Hoạt động của GV HOẠT ĐỘNG 1 : Khởi động . Giới thiệu: Ở lớp 7 các em đã học về từ đồng nghĩa và từ trái nghĩa, em hãy nêu ví dụ về từ đồng nghĩa và từ trái nghĩa. Sau đó GV hướng HS vào bài: Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. -Kiểm tra vở bài soạn của 2 HS . HOẠT ĐỘNG 2 : Hình thành kiến thức . (vẽ sơ đồ phía dưới trước) GV Treo baûng phuï ghi ví duï phaàn THB ở SGK tr 10 cho HS theo dõi. Hoûi: -Nghĩa của từ động vật rộng hay hẹp hơn nghĩa của từ thú ,chim,cá? vì sao ? -Nghĩa của từ thú rộng hay hẹp hơn nghóa cuûa tö øhöôu,voi ? vì sao? Định hướng: +Động vật là bao gồm những loài naøo ? +Thuù ,chim ,caù goïi chung laø gì ? +Hươu,vượn ,voi,khỉ gọi chung là gì ? Giảng,phân tích bằng sơ đồ:. Hoạt động của HS. Noäi dung. Hs theo doõi phuï,trao đổi, nghó,trình baøy.. baûng suy I. Từ ngữ nghĩa rộng, từ ngữ nghĩa hẹp: 1/TÌM HIEÅU VÍ DUÏ: Nhoùm khaùc nhaän xeùt (xem sơ đồ) cheùo. -Nghĩa của từ động vật rộng hơn nghĩa của từ thú, chim, cá và ngược lại. -Thú có nghĩa rộng hơn từ coïp,gaáu,beo,…. Nguyễn Quang Hưng - Trường THCS Mỹ Phước. Lop8.net. Trang 8.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Ngữ văn 8. Động -Quan sát sơ đồ,đưa ý kieán nhaän xeùt. Chim Vaät. . tu huù, saùo voi,höôu caù roâ, caù thu. höôu. Caù thuù Laéng nghe,ghi nhaän. Choát : +Nghĩa của một từ có thể rộng hay hẹp hơn nghĩa của từ khác. +Một từ có nghĩa rộng hơn khi phạm vi nghĩa của từ ngữ đó bao hàm phạm vi nghĩa của từ ngữ khác. +Một từ có nghĩa hẹp khi được bao hàm nghĩa của từ khác. -Gọi học sinh đọc phần ghi nhớ SGK trang 10. -Giới thiệu chuyển hoạt động. 2/GHI NHỚ . (Ghi nhớ-SGK-tr10). Nghĩa của một từ có thể rộng hơn (khái quát hơn) hoặc hẹp hơn (ít khái quát hơn) nghĩa của từ ngữ khác : - Một từ ngữ được coi là có nghĩa rộng khi phạm vi nghĩa của từ ngữ đó bao hàm phạm vi nghĩa của một số từ ngữ khác . - Một từ được coi là có nghĩa hẹp khi phạm vi nghĩa của từ ngữ đó được bao hàm trong phạm vi nghĩa của một từ ngữ khác . - Một từ ngữ có nghĩa rộng đối với những từ ngữ này, đồng thời có thể có nghĩa hẹp đối với một từ ngữ khác . HOẠT ĐỘNG 3 : Luyện tập . II. LUYEÄN TAÄP: BAØI 1: Yeâu caàu HS: Bài 1: Sơ đồ cấp độ khái -Đọc và xác định yêu cầu của bài quaùt: taäp 1. -Thực hiện yêu cầu theo định -Đọc và xác định yêu hướng. caàu cuûa baøi taäp. a. Định hướng: Nguyễn Quang Hưng - Trường THCS Mỹ Phước. Lop8.net. Trang 9.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Ngữ văn 8. -Xác định đúng yêu cầu -Xem lại mẫu vừa học ở bài học. Sửa bài: -Nhaän xeùt baøi laøm cuûa HS -Đưa đáp án. BAØI 2: Yeâu caàu : -HS đọc và xác định yêu cầu của bài taäp. -Thực hiện theo định hướng của GV. Định hướng: -Xaùc ñònh teân goïi chung cuûa caùc cuïm từ. -Xét xem các cụm từ có thể sử dụng từ ,tên gọi chung thích hợp nhất. Sửa bài: -HS nhaän xeùt cheùo. -Nhaän xeùt baøi laøm cuûa HS. -Đưa đáp án. BAØI 4: Yeâu caàu: -Hs đọc và xác định yêu cầu của bài taäp. -Thực hiện các yêu cầu theo định hướng. Định hướng: -Xét các nghĩa của các từ. -Xét xem từ nào không cùng trường nghóa. Sửa bài: -HS nhaän xeùt cheùo. GV nhận xét và đưa đáp án.. -Thực hiện trao đổi theo định hướng của GV. -Trình baøy vaø nhaän xeùt cheùo. y phuïc. quaàn quaàn đùi,quần aùo daøi, aùo sômi. aùo daøi. b. Như a mà thực hiện .. - HS laøm Bt 2: a) chất đốt b) ngheä thuaät c) thức ăn d) nhìn e) đánh. Bài 2: Từ ngữ có nghĩa roäng : a/Chất đốt b/Ngheä thuaät c/Thức ăn d/Nhìn e/Đánh. -Đọc và xác định yêu caàu . -Trao đổi nhóm thực hieän. -Trình bày,nhận xét Bài 4: Từ ngữ không thuoäc phaïm vi nghóa : cheùo. a/Thuoác laøo b/Thuû quó Ghi nhaän. c/Buùt ñieän d/Hoa tai. HOẠT ĐỘNG 5 : Củng cố - dặn dò .  Củng cố : - Nghĩa của từ có thể như thế nào với từ ngữ khác ? - Một từ có nghĩa rộng khi nào ? - Một từ có nghĩa hẹp khi nào ? - Một từ có nghĩa rộng và hẹp cùng lúc hay không ?  Dặn dò : - về nhà làm bài tập 3 . GV hướng dẫn : VD: mang : xách, Nguyễn Quang Hưng - Trường THCS Mỹ Phước. Lop8.net. Trang 10.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Ngữ văn 8. khiên, gánh ,… - Chuẩn bị bài “Tính thống nhất về chủ đề của văn bản”, chú ý như sau : + Thế nào là chủ đề của văn bản – ví dụ . + Tìm hiểu về tính thống nhất của văn bản . + Hiểu một văn bản cần : xác định chủ đề ở nhan đề,đề mục, quan hệ giữa các phần của văn bản và từ ngữ then chốt lập lại nhiều lần . + Các bài tập (bài học, luyện tập) cần tìm hiểu và soạn chuẩn bị trước .  Hướng dẫn tự học : Tìm và lập sơ đồ các từ ngữ thuộc cùng một phạm vi nghĩa trong SGK.. Nguyễn Quang Hưng - Trường THCS Mỹ Phước. Lop8.net. Trang 11.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Ngữ văn 8. Tuaàn : 1 Tieát : 4. NS: …../…../20….. ND:………../…../20….. I/. Mục tiêu: - Thấy được tính thống nhất về chủ đề của văn bản và xác định được chủ đề của một văn bản cụ thể . - Biết viết một văn bản bảo đảm tình thống nhất về chủ đề . II/. Kiến thức chuẩn: 5. Kiến thức : - Chủ đề văn bản . - Những thể hiện của chủ đề trong một văn bản . 6. Kĩ năng : - Đọc – hiểu và có khả năng bao quát toàn bộ văn bản . - Trình bày một văn bản (nói, viết) thống nhất về chủ đề . III/. Hướng dẫn - thực hiện: Hoạt động của GV Hoạt động 1 : Khởi động . KIỂM TRA :Kiểm tra bài soạn của HS. Giới thiệu bài mới : Hôm nay , chúng ta sẽ tìm hiểu về “Tính thống nhất về chủ đề của văn bản” để tìm hiểu về chủ đề và tính thống nhất của chủ đề của văn bản  GV ghi tự bài . Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức . Yêu cầu HS mở SGK tr 12. Hoûi: -Vaên baûn “Toâi ñi hoïc” mieâu taû sự việc gì ? Sự việc đã xảy ra chưa ? -Taùc giaû vieát nhaèm muïc ñích gì? GV nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa HS Chốt:-Văn bản tả những việc đã xảy ra,đó là những hồi tưởng của taùc giaû. -Muïc ñích boäc loä caûm xuùc cuûa mình về kỉ niệm sâu sắc thuở thiếu thời. Hỏi: Từ ý trên em hãy cho biết văn bản”Tôi đi học”có chủ đề chính là gì?. Hoạt động của HS. Noäi dung. Mở SGK tr 12. I/CHỦ ĐỀ VĂN BẢN: -Suy nghó,lieân heä kieán 1. Tìm hiểu VD : thức đã học để trình SGK/12 2. Ghi nhớ : baøy. Chủ đề văn bản là đối tượng và vấn đề chính mà văn bản biểu đạt. Laéng nghe,ghi nhaän.. -Lieân heä thức,trình bày.. kieán. Laéng nghe,ghi nhaän.. Nguyễn Quang Hưng - Trường THCS Mỹ Phước. Lop8.net. Trang 12.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Ngữ văn 8. Nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa HS. Chốt: GV treo bảng phụ ghi chủ đề vaên baûn :Vaên baûn “Toâi ñi hoïc”laø những kỉ niệm buổi đầu đi học của Suy luận ,trình bày. nhaân vaät toâi. Hỏi:Từ chủ đề văn bản”Tôi đi học” em haõy hình thaønh khaùi nieäm veà chủ đề của văn bản? Định hướng: Chủ đề văn bản “Tôi đi học”có đối tượng chính là tôi,vấn đề chính là những kỉ niệm.Vậy chủ . Lắng nghe,ghi nhận đề của văn bản là gì? Nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa HS Căn cứ vào đâu mà em biết văn bản “Tôi đi học” nói lên những kỉ niệm của tác giả về buổi tựu trường đầu tiên ? -Gợi dẫn: +Xét từ ngữ của nhan đề. +Nội dung của văn bản nói đến vấn đề gì ? -Nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa HS -Yêu cầu:+Hãy tìm những từ ngữ chứng tỏ tâm trạng hồi hộp in sâu trong loøng nv “toâi” suoát caû cuoäc đời. +Tìm những từ ngữ,chi tiết nêu bật cảm giác mới lạ xen lẫn bỡ ngỡ của nhân vật “tôi”khi cùng mẹ đến trường, khi cùng bạn vào lớp. +Hs thaûo luaän theo ñôn vò baøn, trình baøy,GV nhaän xeùt -Chốt: Vb “Tôi đi học” có chủ đề là:Những kỉ niệm của tác giả lần đầu tiên đến trường.Toàn bộ văn bản đều hướng đến chủ đề đã xác định,không xa rời, lạc sang chủ đề khaùc. -Hỏi: Từ phân tích trên em hãy cho bieát theá naøo laø tính thoáng nhaát veà chủ đề văn bản?Làm thế nào để đảm bảo tính thống nhất đó? -Gv nhận xét,chốt theo ghi nhớ và yêu cầu Hs đọc và thực hiện ghi. Suy nghĩ trả lời theo gợi dẫn.. -Laéng nghe.. II/TÍNH THOÁNG NHAÁT VỀ CHỦ ĐỀ VĂN BẢN: 1. Tìm hiểu VD :. 2. Ghi nhớ : Vaên baûn coù tính thoáng nhaát về chủ đề khi chỉ biểu đạt -Trao đổi chủ đề đã xác định,không nhoùm,tìm,phaùt hieän vaø xa rời hay lạc sang chủ đề trình baøy. khaùc. Dựa vào phân tích trình baøy. -HS thao luậntrình bày . -HS lắng nghe. -HS trả lời .. Nguyễn Quang Hưng - Trường THCS Mỹ Phước. Lop8.net. -Để viết hoặc hiểu một văn Trang 13.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Ngữ văn 8. nhớ.. bản,cần xác định chủ đề thể hiện ở nhan đề, đề mục trong quan hệ giữa các -HS nghe và ghi ghi phần của văn bản và các đề nhớ mục then chốt thường lặp đi laëp laïi.. III/LUYEÄN TAÄP: Baøi 1-SGK tr13 BAØI 1:Tính thoáng nhaát veà -Yeâu caàu HS: chủ đề của văn bản là : + Đọc văn bản Rừng cọ -Văn bản viết về rừng cọ. +Đọc các yêu cầu ở cuối bài. Đọc yêu cầu. -Các đoạn văn viết và -Hướng dẫn: trình bày đối tượng và vấn +Xác định đối tượng của văn -Trao đổi nhóm và đề theo trình tự hợp lí: thực hiện yêu cầu baûn laø gì? +Giới thiệu rừng cọ theo hướ n g daã n . +Văn bản có mấy đoạn? Ý +Taùc duïng caây coï chính của mỗi đoạn là gì? +Tình cảm con người gắn +Trình tự của mỗi đoạn như bó với cây cọ. Laéng nghe,ghi nhaän. theá naøo? -Chủ đề:Rừng cọ quê tôi. +Có thể đảo trình tự các đoạn được không?Vì sao? -Sửa bài cho HS. Hoạt động 3 : Luyện tập .. Baøi 2-SGK tr14: -Yêu cầu HS:Đọc và xác định yeâu caàu baøi taäp. -Hướng dẫn: +Xác định chính xác chủ đề +Loại bỏ những phương án không phù hợp với chủ đề. -Sửa bài cho HS.. -Đọc và xác định yêu caàu. -Thảo luận và thực hieän yeâu caàu theo hướng dẫn.. -Laéng nghe,ghi nhaän. BAØI 2: Những ý làm cho bài lạc đề là : Loại bỏ câu (b) và câu(d). Hoạt động 4 : Củng cố - Dặn dò .  Củng cố : - Thế nào là chủ đề của văn bản ? - Văn bản có tính thống nhất về chủ đề hay Nguyễn Quang Hưng - Trường THCS Mỹ Phước. Lop8.net. Trang 14.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Ngữ văn 8. không ? - Để viết hoặc hiểu văn bản ta cần xác định những gì ?  Dặn dò : - Về nhà thực hiện bài tập 3 (SGK) – GV hướng dẫn : + có những ý lạc đề (c),(g) . + có nhiều ý hợp với chủ đề nhưng do cách diễn đạt chưa tốt nên thiếu sự tập chung vào chủ đề (b),(e) . + Phương án có thể chấp nhận được : a) Cứ mùa thu về, mỗi lần thấy các em nhỏ núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đến trường, lòng lại náo nức, rộn rã, xốn xang . b) Cảm thấy con đường thường “đi lại lắm lần” tự nhiên cũng thấy lạ, nhiều cảnh vật thay đổi . c) Muốn thử cố gắng tự mang sách vở như một học trò thật sự . d) Cảm thấy ngôi trướng vốn đi lại nhiều lần cũng có nhiều biến đổi . e) Cảm thấy gần gũi, thân thương đối với lớp học, với những người bạn mới . - Chuẩn bị bài mới : “Trong lòng mẹ” của nhà văn Nguyên Hồng , cần chú ý : + Tìm hiểu tác giả, tác phẩm và đoạn trích . + Đọc văn bản và tìm hiểu chú thích . + Soạn trả lời các câu hỏi trong phần đọc – hiểu văn bản .  Hướng dẫn tự học : Viết một văn bản có tính thống nhất về chủ đề : Cảnh đẹp quê hương .. Nguyễn Quang Hưng - Trường THCS Mỹ Phước. Lop8.net. Trang 15.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Ngữ văn 8. Duyệt của BLĐ Trường. Tập Ngãi, ngày …..tháng…..năm…… Duyệt của Tổ trưởng _____________________________ ____________________________ ____________________________ _____________________________. Traàn Vaên Thaéng. Nguyễn Quang Hưng - Trường THCS Mỹ Phước. Lop8.net. Trang 16.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Ngữ văn 8. Tuaàn : 2 Tieát : 5. Ngày soạn : 12/8/2010 Tieát 5 VH. Ngày dạy : 16-21/8/2010 Văn bản :. (Trích: “Những ngày thơ ấu”) - Nguyên Hồng (1918-1982) I/. Mục tiêu: - Có được những kiến thức sơ giản về thể văn hồi ký . - Thấy được đặc điểm của thể văn hồi ký qua ngòi bút Nguyên Hồng : thấm đượm chất trữ tình, lời văn chân thành, dạt dào cảm xúc . II/. Kiến thức chuẩn: 7. Kiến thức : - Khái niệm về thể loại hồi ký . - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích “Trong lòng mẹ” . - Ngôn ngữ truyện thể hiện niềm khát khao tình cảm ruột thịt cháy bỏng của nhân vật . - Ý nghĩa giáo dục : những thành kiến cổ hủ, nhỏ nhen, độc ác không thể làm khô héo tình cảm ruột thịt sâu nặng, thiêng liêng . 8. Kĩ năng : - Bước đầu biết đọc – hiểu một văn bản hồi ký . - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm truyện . III/. Hướng dẫn - thực hiện: Hoạt động của GV Hoạt động 1 : Khởi động . - Ổn định lớp . - Kiểm tra:. Hoạt động của HS. Noäi dung. *Văn bản “Tôi đi học” được viết theo thể loại nào ? Chủ đề chính của văn baûn laø gì ? -Giới thiệu bài mới : Ai chưa từng xa mẹ một ngày, ai chưa từng chịu cảnh moà coâi cha, chæ coøn meï maø meï cuõng phải xa con thì không dễ dàng đồng cảm sâu xa với tình cảnh đáng thương vaø taâm hoàn noàng naøn, tình caûm maûnh liệt của chú bé Hồng đối với người mẹ khoán khoå cuûa mình . Hoạt động 2 : Đọc-hiểu văn bản . Nguyễn Quang Hưng - Trường THCS Mỹ Phước. Lop8.net. Trang 17.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Ngữ văn 8. I/. Tìm hiểu chung: -Mở SGK tr-15. -Đọc chú thích.Nêu sơ lược về 1.TÁC GIẢ: -Teân thaät Nguyeãn taùc giaû ,taùc phaåm. Nguyên Hồng, quê ở Nam Ñònh. - Là nhà văn của -Laéng nghe. -Đọc tác phẩm theo hướng những người cùng khổ, có nhiều sáng daãn. tác ở các thể loại tiểu thuyết, ký, thơ . -Vaên Nguyeân Hoàng giaøu chaát trữ tình,caûm xuùc thieát -Suy nghó,trình baøy tha, chaân thaønh. -Hỏi:Văn bản này thuộc thể loại gì ? Có -Laéng nhge. 2. Hồi ký là gì ? chủ đề chính là gì ? Thể văn ghi chép, kể Gv nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa hoïc sinh. lại những biến cố đã -Hỏi:+Đoạn trích có thể chia làm mấy Trao đổi trong bàn,trình bày. xảy ra trong quá khứ phaàn? mà tác giả đồng thời -Nhaän xeùt. +Moãi phaàn coù yù chính laø gì? là người kể, người tham gia hoặc chứng -Gợi dẫn: +Chuyện có mấy nhân vật? kiến . +Chuyện có mấy sự việc ? 3.TAÙC PHAÅM: +Các sự việc được chia như thế nào? Trích chöông IV cuûa -Nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa hoïc sinh,sau -Laéng nhe. tập hồi kí “Những đó chốt lại như nội dung lưu bảng. ngaøy thô aáu”.Taùc phaåm keå veà tuoåi thô cay ñaéng cuûa taùc giaû. Hoạt động 3 : Phân tích .. GV yêu cầu học sinh mở sách trang 15. -Yêu cầu: + Học sinh đọc chú thích dấu * +Nêu sơ lược về tác giả ,tác phẩm. GV nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa hoïc sinh sau đó giới thiệu thêm về tập hồi kí Nhữhg ngaøy thô aáu vaø taùc giaû Nguyeân Hoàng.Sau đó chốt lại như nội dung lưu bảng. -Giáo viên hướng dẫn học sinh đọc tác phẩm:Đọc chậm,truyền cảm,chú ý các từ ngữ thay đổi cảm xúc của bé Hồng. -GV nhận xét cách đọc của học sinh.. Tìm hiểu tâm địa của người cô qua cuộc trò chuyện với bé Hồng : -Gọi học sinh đọc đoạn 1. -Hỏi: Bốn câu đầu tác giả giới thiệu gì? -Gợi dẫn: +Giới thiệu về hoàn cảnh gì? +Giới thiệu hoàn cảnh đó nhằm mục ñích gì? +Thời gian và không gian ở đầu truyện coù muïc ñích gì? -Nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa hoïc sinh. -Giảng chốt: Bốn câu văn đầu gợi ra hoàn cảnh về thời gian,không gian,sự việc để người cô xuất hiện trong cuộc đối thoại với người cháu ruột là bé Hồng. -Hỏi:+Cuộc gặp gỡ do ai tạo ra?Tạo ra nhaèm muïc ñích gì? +Mục đích của bà cô có đạt được hay Nguyễn Quang Hưng - Trường THCS Mỹ Phước. II/ Phân tích : 1.Taâm ñòa cuûa người cô qua cuộc trò chuyện với bé -Đọc bài. Hoàng : Người cô: -Phaùt hieän,phaân tích theo -Gioïng noùi: ngoït hướng dẫn,trình bày.Nhận xét. ngào . -Cử chỉ : thân maät. -Veû maët : töôi -Laéng nghe,ghi nhaän. cười . Tất cả đều giả dối, đều rất “kịch”.Thể -Suy nghĩ,phân tích trình hiện một người cô có baøy.Nhaän xeùt. baûn chaát laïnh luøng, độc ác thâm hiểm. Lop8.net. Trang 18.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Ngữ văn 8. khoâng? -Nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa hoïc sinh. -Giảng: Cuộc găp gỡ này là do người cô taïo ra nhaèm muïc ñích cuûa mình.Trong cuộc gặp gỡ này,tính cách của bà ta bộc lộ rất rõ qua cử chỉ ,lời nói ,thái độ.Vậy để hiểu được sâu rõ vấn đề đó các em vào phaân tích tieáp. -Hỏi: Em có phát hiện gì về nhân vật người cô qua cuộc trò chuyện với bé Hồng? -Gợi dẫn: +Xeùt gioïng ñieäu +Caùch xöng hoâ +Ñieäu boä,veû maët. -Nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa hoïc sinh. -Hỏi:Cử chỉ, điệu bộ ,vẻ mặt của người cô có phản ánh đúng tâm trạng,tình cảm của bà đối với mẹ bé Hồng không?hay là như thế nào ? Từ ngữ nào thể hiện ? -Nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa hoïc sinh. -Giảng: Bà cô có cử chỉ thì thân mật ,lời nói dịu dàng ,vẻ mặt tươi cười song tất cả đều rất kịch rất giả dối. Không hề có ý định tốt đẹp gì với người cháu mà là như đang bắt đầu một trò chơi tai ác với chính người thân nhỏ bé của mình.Bà đã cố ý gieo rắc vào đầu bé Hồng –đứa cháu nhỏ bé ,đáng thương những điều không tốt đẹp về người mẹ. -Hỏi: Qua sự phân tích trên em hãy cho bieát baø coâ laø ngöooì nhö theá naøo? -Nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa hoïc sinh.Sau đó chốt lại ý chính như nội dung lưu bảng.. Laéng nghe.. Soáng taøn nhaãn, khoâ héo với cả tình máu muû ruoät raø.. -quan saùt ,phaùt hieän,trình baøy.. -Laéng nghe. -Trao đổi,phân tích ,trình baøy.Nhaän xeùt .. -Laéng nge. Laéng nghe,ghi nhaän.. -Suy luận theo sự việc đã phaân tích ,trình baøy. Hết tiết 1 – chuyển tiết 2 .. Nguyễn Quang Hưng - Trường THCS Mỹ Phước. Lop8.net. Trang 19.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Ngữ văn 8. Tuaàn : 2 Tieát : 6. Ngày soạn : 12/8/2010 Ngày dạy : 16-21/8/2010 Tieát 6 VH. Văn bản :. KIEÅM TRA BAØI CUÕ : Tieát 2: -Nêu chủ đề chính của văn bản Trong lòng mẹ,nêu sơ lược về tác giả, tác phaåm. -Phân tích nhân vật người cô trong cuộc đối thoại với bé Hồng. III/. Hướng dẫn - thực hiện: (tt) Hoạt động của GV Phaân tích tình yeâu thöông maõnh lieät của chú bé Hồng đối với người mẹ bất haïnh cuûa beù -Gọi học sinh đọc phần 2: -Gợi lại phần 1. -Hỏi: Qua cuộc đối thoại với người coâ,beù Hoàng coù taâm traïng nhö theá naøo? -Gợi dẫn: +Mới đầu khi nghe người cô hỏi bé Hoàng coù taâm traïng nhö theá naøo?Vì sao? +Sau lời hỏi thứ hai của người coâ,taâm traïng cuûa beù Hoàng luùc naøy ra sao ? +Khi nghe người cô nói đến hoàn caûnh cuûa meï mình thì beù Hoàng theá naøo? -Nhaän xeùt phaàn trình baøy cuûa hoïc sinh. -Giảng: Mới đầu khi nghe người cô hỏi,lập tức trong kí ức của chú bé sống dậy hình ảnh vẻ mặt rầu rầu,hiền từ của mẹ .Bé Hồng đã có một phản ứng rất thông minh “cười đáp lại cô tôi” vì nhận ra ngay ý nghĩ cay độc trong giọng nói của người cô.Lòng chú bé caøng thaét laïi khi muïc ñích nhuïc maï cuûa người cô được phơi bày trắng trợn.Bé Hồng phải “cười dài trong tiếng khóc” kìm nén nỗi đau xót tức tưởi còn dâng leân trong loøng. Nguyễn Quang Hưng - Trường THCS Mỹ Phước. Hoạt động của HS. Noäi dung. 2.TÌNH YEÂU THÖÔNG MAÕNH LIEÄT CUÛA CHÚ BÉ HỒNG ĐỐI -Đọc bài. VỚI MẸ: -Laéng nghe. -Đau đớn, uất ức cực độ Suy nghĩ,phân tích ,trình qua cuộc đối thoại với baøy. người cô tàn ác. Điều này Nhaän xeùt. chứng tỏ bé Hồng yêu thöông meï maõnh lieät .. ==> Cảnh ngộ đáng thương, nổi buồn - cô đơn.. Laéng nghe,ñöa yù kieán tieáp nhaän.. Lop8.net. Trang 20.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>