Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 1 - Tiết 1: Văn bản: Cổng trường mở ra (Tiết 10)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Tuần 1 TiÕt 1. Trường THCSPhan Đỡnh Phựng Ngµy so¹n: 20/8/2010. Ngµy gi¶ng: 23/8/2010.. Văn bản. CæNG TRƯỜNG MỞ RA LÝ Lan. A - Môc tiªu : - Hs cảm nhận được những tình cảm đẹp đẽ của người mẹ dành cho con nhân ngày khai trường. Thấy được ý nghĩa lớn lao của nhà trường với cuộc đời mỗi con người. Nắm được 1 số từ khó, bước đầu có ý niệm về từ ghép trong văn bản vµ liên kết văn bản. - Hs có lòng thương yêu, kính trọng mẹ, đồng thời thấy được vai trò của nhà trường đối với xã hội và đối với mỗi con người. - Rèn kĩ năng đọc, giải nghĩa từ, tìm hiểu VBND. B- ChuÈn bÞ: - Gv: Giáo án, tư liệu về ngày khai trường. - Hs: So¹n, chuÈn bÞ bµi theo hÖ thèng c©u hái. C - TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định tổ chức : 2. KiÓm tra: - ChuÈn bÞ s¸ch, vë, bµi so¹n. - KiÕn thøc VBND. 3. Bµi míi: Trong cuộc đời, mỗi người sẽ được dự nhiều lễ khai giảng. Với mỗi lần khai trường lại có những kỉ niệm riêng và thường thì lần khai trường đầu tiên để lại dấu ấn sâu đậm nhất trong mỗi chúng ta. Ta thường bồi hồi khi nhớ lại tâm trạng, dáng điệu của mình hôm đó. Song ít ai hiểu được tâm trạng của những người mẹ trước ngày khai trường đầu tiên của con. Bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta hiểu được điều đó. Hoạt động của Gv và Hs Néi dung kiÕn thøc I -§äc TiÕp Xóc V¨n B¼n Hoạt động 1: - Hướng dẫn đọc: giọng dịu dàng, tỡnh cảm, chú ý 1. Đọc 2.Chó thÝch: phÇn miªu t¶ tâm tr¹ng. a) T¸c gi¶ - Hs đọc, giải nghĩa từ khó. b) T¸c phÈm + §o¹n 1: Tõ ®Çu... “ Ngñ sím ”. Bµi v¨n viÕt vÒ t©m tr¹ng + §o¹n 2: Cßn l¹i. ? Từ vb đã đọc, em hãy nêu đại ý của bài bằng 1 câu của người mẹ trong đem ko ngủ trước ngày đầu con đến ng¾n gän? trường. - Hs tr¶ lêi. Tãm t¾t vb. C) Tõ khã - GV nhËn xÐt. ? Vb cã bè côc mÊy phÇn? Néi dung cña tõng 3. ThÓ lo¹i -V¨n b¶n nhËt dông phÇn? 4.. Bè côc:(2 phÇn.) + Mẹ trước khi đi ngủ. ? Vb trên được viết theo phương thức nào? Vì sao + Mẹ khi đi ngủ. Gv:Hå ThÞ Thu HiÒn. Trang 1 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 em cã thÓ k/luËn nh­ vËy?. Trường THCSPhan Đỡnh Phựng - MÑ nghÜ vÒ ngµy khai trường đầu tiên của mẹ. - MÑ nghÜ vÒ ngµy khai trường ở Nhật. - MÑ nghÜ vÒ gi©y phót Hoạt động 2 ? Trong đêm trước ngày khai trường, tâm trạng của con bước qua cổng trường. II. Ph©n tÝch. mÑ ntn? ? T©m tr¹ng cña mÑ vµ con cã g× kh¸c nhau không? 1. T©m tr¹ng cña mÑ trước khi đi ngủ. ? Em cảm nhận được điều gì từ người mẹ qua nội + Mẹ: Miên man với những dung trªn? suy nghÜ vÒ con, không lµm ®­îc g× cho m×nh. ? Theo em, v× sao mÑ l¹i không ngñ ®­îc? + Con: V« t­, hån nhiªn, HS:( Mừng vỡ con đã lớn,lo lắng cho con, đang nôn thanh thản. nao nghĩ về ngày khai trường năm xưa)  Một người mẹ đầy yêu thương, thấu hiểu và lo lắng ? Mẹ có ấn tượng, cảm xúc ntn về ngày đầu tiên cho con. m×nh ®i häc? 2. T©m tr¹ng cña mÑ khi ®i ngñ. - Hs liªn hÖ ngµy ®Çu tiªn ®i häc. a. MÑ nhí vÒ ngµy ®Çu tiªn m×nh ®i häc. ? Nhận xét về cảm xúc của mẹ đối với ngày đầu đi - Rạo rực, bâng khuâng, xao häc? xuyÕn. ? Vì sao trước ngày khai trường của con, mẹ lại nhớ về ngày khai trường của mẹ? - N«n nao, håi hép, ch¬i ( “ MÑ muèn nhÑ nhµng, cÈn thËn vµ tù nhiªn ghi v¬i, hèt ho¶ng. vµo lßng con ” ). ? Câu nào ở đoạn văn này cho ta thấy sự chuyển đổi  C¶m xóc ch©n thËt, s©u t©m tr¹ng cña mÑ mét c¸ch tù nhiªn? sắc, trân trọng mái trường, ( C©u ®Çu ®o¹n ). coi träng viÖc häc. ? Mẹ nghĩ về ngày khai trường ở Nhật ntn? Hãy tìm nh÷ng tõ ghÐp trong ®o¹n nµy nh»m miªu t¶ quang b. C¶m nghÜ cña mÑ vÒ cảnh đó? ngày khai trường ở Nhật. ? Trong đoạn văn nµy, c©u nµo nãi lªn tÇm quan trọng của nhà trường đối với thế hệ trẻ? - Ngày khai trường là ngày ( “ Ai còng biÕt ..... sau nµy ” ). lÔ cña toµn x· héi. ? Em hiểu câu nói đó ntn? G. ( G/dôc rÊt quan träng vµ v× vËy kh«ng thÓ cã - Gi¸o dôc cã vai trß rÊt mét sai lÇm dï nhá nµo ). quan trọng đối với thế hệ trÎ. ? Em nghÜ ntn vÒ c©u nãi cña mÑ “ §i ®i con…ra”? Theo em, thế giới kì diệu đó là gì sau 7 năm em c. C¶m nghÜ cña mÑ vÒ ngồi trên ghế nhà trường? ngày mai - khi con bước - Hs : lời động viên khích lệ con. - Gv: (* Trong mẹ, qỳa khứ, hiện tại, tương lai đã vào cổng trường. hoà đồng, mẹ nghĩ đến ngày khai trường, ngày lễ - Con bước vào cổng trường là bước vào thế giới kỳ diệu.. Gv:Hå ThÞ Thu HiÒn. Trang 2 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Trường THCSPhan Đỡnh Phựng trọng đại của toàn XH và mong ước toàn XH quan - Thế giới đó là tri thức, sự t©m ch¨m sãc cho gd). hiểu biết, tình cảm, đạo lý, ? Qua 1 lo¹t c¸c tõ l¸y gîi c¶m xóc phøc t¹p trong t×nh b¹n, t×nh thÇy trß ... lòng mẹ. Em cảm nhận đây là người mẹ ntn? -> Bao nhiªu suy nghÜ cña mẹ đều hướng về con. Đó là ? Trongvb, có phải người mẹ đang trực tiếp nói với người mẹ sâu sắc, t/c, hiểu con ko? C¸ch viÕt nµy cã t¸c dông g×? biÕt, tÕ nhÞ. ( ThÓ hiÖn t/c cña nh©n vËt ch©n thùc h¬n) Hoạt động 3. ? Qua đó em thấy được giá trị nghệ thuật gì từ tác III - Tæng kÕt. phÈm? 1. Néi dung. + Tình cảm yêu thương sâu ? Qua nh÷ng g× võa ph©n tÝch, em thÊy ®­îc nh÷ng s¾c cña mÑ ý nghÜa s©u s¾c nµo tõ vb? + Vai trß to lín cña nhµ trường đối với con người. 2. NghÖ thuËt. + Tõ ng÷ nhÑ nhµng, kÝn đáo (giọng độc thoại) như - Hs đọc phần “ Ghi nhớ ”- sgk(9). lêi t©m sù. + Miªu t¶ diÔn biÕn t©m trạng đặc sắc.  Ghi nhớ (Sgk) IV.LuyÖn tËp Em h·y nhí l¹i ngµy ®Çu HS: §éc lËp viÕt ®o¹n v¨n theo yªu cÇu tiªn ®i häc vµ viÕt thµnh mét ®o¹n v¨n. Em cã cho r»ng trong quãng đời HS, đó là ngày để lại ấn tượng sâu ®Ëm nhÊt hay kh«ng? 4: Cñng cè, - Đọc thêm: “Trường học”. - Tãm t¾t néi dung vb. - Qua vb này em cảm nhận được điều gì?Vai trof của nhà trường đối víi em ,thÕ hÖ trÎ nh­ thÕ nµo ? 5. DÆn dß. - Häc kü bµi, ghi nhí. - Viết 1 đoạn văn về 1 kỉ niệm đáng nhớ của em trong ngày khai trường. - So¹n bµi “ MÑ t«i ”. TiÕt 2. Ngµy so¹n: 23/8/2009.. Gv:Hå ThÞ Thu HiÒn. Trang 3 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 TuÇn 1 V¨n b¶n. Trường THCSPhan Đỡnh Phựng Ngµy gi¶ng: 26/8/2010.. MÑ T«I. (Et - môn - đô đơ A - mi - xi). A - Môc tiªu : - Hs cảm nhận, hiểu được những t/c thiêng liêng, đẹp đẽ của cha mẹ. Từ đó biết cách sống, cách xử sự cho đúng. - Rèn kĩ năng đọc, củng cố kiến thức về ngôi kể, nhân vật kể chuyện, VBND. - TiÕp tôc chuÈn bÞ kiÕn thøc vÒ tõ ghÐp, liên kết văn bản.. B - ChuÈn bÞ: - Gv: Gi¸o ¸n - Hs: So¹n bµi theo c©u hái, häc bµi cò. C - TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: - Tâm trạng của người mẹ vào đêm trước ngày khai trường của con? - Em hiểu câu văn: “Bước qua cánh cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ më ra” lµ nh­ thÕ nµo? 3. Bµi míi: Em đã bao nhiêu lần mắc lỗi với cha mẹ mình? Thái độ tình cảm của cha mÑ lóc Êy ra sao? Ngoµi sî h·i, ©n hËn, em cã c¶m gi¸c g× n÷a? Hoạt động của Gv và Hs Néi dung kiÕn thøc I -§äc TiÕp Xóc V¨n B¼n Hoạt động 1 - Gv h/dẫn đọc: chậm, tha thiết, chú ý câu cảm , câu 1. Đọc cÇu khiÕn. 2.Chó thÝch: - Hs đọc, tìm hiểu chú thích 8,9,10. a) T¸c gi¶ + §o¹n 1: Tõ ®Çu ..... mÊt mÑ. Et - môn - đô đơ A + Đoạn 2: Còn lại. mi - xi - Hs, gv nhận xét cách đọc. b) T¸c phÈm - Gv giíi thiÖu qua vÒ tác giả, tác phẩm, xuất xứ (Cuèn “ Nh÷ng tÊm lßng cao c¶ ” nãi vÒ nhËt ký của cậu bé En-ri-cô, 11 tuổi, học tiểu học, người í, ghi l¹i nh÷ng bøc th­ cña bè, mÑ, chuyÖn ë líp.) ? Bµi v¨n lµ lêi cña ai nãi víi ai? B»ng h×nh thøc nµo? Néi dung chÝnh cña vb? ( Người cha-vì hầu hết vb là lời tâm tình của người cha.) ? Xác định ngôi kể, người kể, nhân vật chính? 3. ThÓ lo¹i: Th­ - biÓu c¶m. ( Vb lµ sù kÕt hîp nhËt kÝ ? Vb cã bè côc gåm mÊy phÇn? Néi dung tõng tù sù - viÕt th­ - biÓu c¶m.) Gv:Hå ThÞ Thu HiÒn. Trang 4 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 phÇn? - Hs lần lượt trả lời .. Trường THCSPhan Đỡnh Phựng 4. Bè côc: - Thái độ của En-ri-cô với mÑ. ? Vì sao người bố viết thư? Người bố viết thư nhằm - Thái độ của người bố. mục đích gì? II.Ph©n TÝch Hoạt động 2: 1. Tâm trạng của người cha. - Hết sức đau lòng trước sự ? Em thấy người cha có tâm trạng, thái độ ntn? Điều thiếu lễ độ của En-ri-cô với đó được thể hiện qua chi tiết nào? mÑ “ Sù hçn l¸o… tim bè”. - Tøc giËn: “Bè không nÐn (* Sự đau đớn, bực bội của người cha được thể hiện được cơn tức giận…Thà qua tõng lêi nãi. Hình ảnh so s¸nh thÓ hiÖn sù ®au r»ng bè không cã con .. xãt, xóc ph¹m s©u s¾c. - Nghiªm kh¾c trong viÖc * Chiếc hôn mang ý nghĩa tượng trưng; Đó là sự giáo dục con, chỉ rõ hậu quả tha thứ, bao dung xoá đi nỗi ân hận của đứa con) cña sù béi b¹c, ph¹t con vÒ viÖc lµm sai: “Trong mét - Hs th¶o luËn: thời gian con đừng hôn bố. + Vì sao người cha nói tình thương yêu kính trọng cha mÑ lµ t/c thiªng liªng h¬n c¶? -> Người bố vừa giận, vừa + Người bố “Thà rằng bố ko có con” là thái độ cực thương con, muốn con sửa ®oan, cøng nh¾c. ý kiÕn cña em ntn? ch÷a lçi lÇm. (* Thái độ có phần cực đoan nếu căn cứ vào khuyết ¤ng thËt nghiªm kh¾c điểm h/tại của cậu bé, nhưng theo đúng mạch t/cảm, nhưng cũng thật độ lượng, t/trạng. Đó là cách gd buộc người con phải suy nghĩ tế nhị. đến hậu quả của khuyết điểm và ko tái phạm.) ? §äc th­ bè, En-ri-c« cã t©m tr¹ng ntn? V× sao? (C©u 4-sgk ) ( Xúc động- lời bố chân thành, sâu sắc; bố gợi kỉ niÖm gi÷a em vµ mÑ) ? T×m ca dao, tôc ng÷, th¬ thÓ hiÖn t/y, kÝnh träng cha mÑ? * Tham kh¶o: - C«ng cha … 2. Hình ảnh người mẹ. - §ãi lßng ¨n hét chµ lµ… ? Qua lêi lÏ cña bè, em thÊy mÑ cña En-ri-c« lµ - Hết lòng yêu thương con, người ntn? Căn cứ vào đâu mà em có được nhận xét hi sinh v× con tõ thuë th¬ Êu nh­ thÕ? đến lúc trưởng thành: (* Mẹ chịu đựng nhục nhã để nuôi con, lúc con còn + Thức suốt đêm. nhỏ. Khi con trưởng thành mẹ vẫn là người chở che, + S½n sµng ®i ¨n xin lµ chç dùa t/ thÇn, nguån an ñi cña con.) + Hi sinh tÝnh m¹ng - Thơ Chế Lan Viên: “ Con dù lín vÉn lµ con cña mÑ Đi suốt đời, lòng mẹ vẫn theo con.” -> Người mẹ hiện lên cao ? Sau khi gợi lại hình ảnh người mẹ trong lòng En- cả, lớn lao, sẵn sàng hi sinh Gv:Hå ThÞ Thu HiÒn. Trang 5 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Trường THCSPhan Đỡnh Phựng ri-cô, người bố có thái độ ntn đối với con? v× con. (Khuyªn con xin lçi mÑ). - Hs đọc thầm lại đoạn “ Hãy nghĩ kỹ điều này ..... cña con ®­îc ” t×m nh÷ng lêi khuyªn ch©n thµnh, thấm thía nhất của người bố đối với En-ri-cô? ? Trong những lời khuyên đó, em tâm đắc nhất lời III - Tổng kết. nµo? T¹i sao? 1. Néi dung: Hoạt động 3. - T/c cha mÑ dµnh cho con ? Em c¶m nhËn ®­îc ®iÒu s©u s¾c nµo cña t/c con c¸i lµ ®iÒu thiªng liªng h¬n người? c¶. ? Bài học mà người bố dạy con qua bức thư đó là gì? ( Lßng hiÕu th¶o, biÕt kÝnh träng vµ biÕt ¬n cha mÑ. - Bµi häc: không ®­îc h­ Lòng cha mẹ mênh mông vô tận, con khụng được đốn, chà đạp lên tỡnh cảm v« lÔ, vong ©n béi nghÜa.) đó. 2. NghÖ thuËt: ? Theo em, tại sao người bố khụng nói trực tiếp với + Hình thức viết thư tế nhị, En-ri-cô mà lại viết thư? Nhận xét nét nghệ thuật kín đáo. độc đáo của vb? + Lời lẽ giản dị, xúc động. - Hs th¶o luËn, tr¶ lêi. - Gv chèt: - Gv cho hs đọc và lần lượt làm bài tập 1,2(9) - Hs cử đại diện trình bày. - Líp, gv nhËn xÐt, bæ sung.  Ghi nhí: sgk (12) G. gọi H đọc Ghi nhớ. IV.LuyÖn TËp Bµi tËp 1 vµ 2 trang 12 SGk HS. Lµm vµo vë 4 . Cñng cè - Câu 1 (tr - 12): “ Dẫu con có lớn…yêu đó”. (Nhan đề do tỏc giả đặt cho văn bản. Người mẹ khụng xuất hiện trực tiếp trong câu chuyện nhưng đó là tiêu điểm mà các nhõn vật, chi tiết đều hướng tới để làm rõ.) 5. DÆn dß - Học kĩ bài học. Thuộc các câu văn thể hiện chủ đề vb. - Thay lêi En-ri-c«, viÕt 1 bøc th­ xin lçi mÑ. - Thèng kª c¸c tõ ghÐp trong vb. - ChuÈn bÞ : Tõ ghÐp.. TiÕt 3: TuÇn 1:. Ngµy so¹n: 26/8/2010. Ngµy gi¶ng: 28/8/2010.. Gv:Hå ThÞ Thu HiÒn. Trang 6 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 TiÕng viÖt. Trường THCSPhan Đỡnh Phựng. Tõ ghÐp. A- Môc tiªu : - N¾m ®­îc cÊu t¹o cña hai lo¹i tõ ghÐp : Tõ ghÐp chÝnh phô vµ tõ ghÐp ®ẳng lËp. - HiÓu ®­îc nghÜa cña c¸c lo¹i tõ ghÐp. - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch, gi¶i nghÜa tõ, vËn dông tõ ghÐp trong nãi vµ viÕt. B- ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, b¶ng phô. - Häc sinh: Häc vµ chuÈn bÞ bµi míi. C - TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định tổ chức . 2. KiÓm tra bµi cò: 3.Bµi míi Hoạt động của Gv và Hs Néi dung kiÕn thøc I- C¸c lo¹i tõ ghÐp. Hoạt động 1: 1. VÝ dô: - Hs đọc ví dụ ( sgk-13) + VÝ dô 1 - sgk (13). - Gv dÉn d¾t, chèt kiÕn thøc. - bµ ngo¹i: - Hs tr¶ lêi c©u hái sgk phÇn (1). ( tiÕng chÝnh - tiÕng phô) - th¬m phøc: - Hs vËn dông: ( tiÕng chÝnh- tiÕng phô) +T×m thªm tõ ghÐp cã “ bµ ” vµ “ th¬m ”. + Phân tích cấu tạo của từ ghép “ máy hơi nước” ? NhËn xÐt vÒ trËt tù c¸c tiÕng trong phÇn (1)?  Tiếng chính đứng trước, phụ đứng sau. ? C¸c tõ ghÐp “ trÇm bæng ”, “ quÇn ¸o ” cã ph©n + VÝ dô 2 – sgk(14). - trÇm - bæng ra tiÕng chÝnh, tiÕng phô không? Quan hÖ gi÷a c¸c - quÇn - ¸o tiÕng Êy ntn?  C¸c tiÕng không ph©n ra ? Theo em, có mấy loại từ ghép, từ ghép có đặc chính - phụ mà có quan hệ ®iÓm ntn vÒ mÆt cÊu t¹o? bình đẳng về ngữ pháp. - Hs kh¸i qu¸t, t×m thªm vÝ dô vÒ tõ ghÐp. 2. Ghi nhí (sgk -18). Hoạt động 2: ( 20 phút) II / NghÜa cña tõ ghÐp. 1. NghÜa cña tõ ghÐp Hs so s¸nh nghÜa cña tõ “ bµ ngo¹i ” víi “bµ ”; “ chÝnh phô. th¬m phøc ” víi “ th¬m ”. + So s¸nh: - Bà: người sinh ra mẹ, cha. - Bà ngoại: người sinh ra mÑ. - Th¬m : mïi dÔ chÞu. ? NhËn xÐt vÒ nghÜa cña tõ ghÐp chÝnh phô? - Th¬m phøc: mïi hÊp dÉn, m¹nh. - Gv: ChÝnh v× thÕ cho nªn tõ ghÐp chÝnh phô cã + NghÜa cña tõ ghÐp chÝnh tính chất phân nghĩa. Trước đây người ta còn gọi từ phụ hẹp hơn nghĩa của tiếng Gv:Hå ThÞ Thu HiÒn. Trang 7 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 ghÐp chÝnh phô lµ tõ ghÐp ph©n nghÜa.. Trường THCSPhan Đỡnh Phựng chÝnh. 2. Nghĩa của từ ghép đẳng lËp: -Hs so s¸nh nghÜa cña tõ “ quÇn ¸o ” víi mçi tiÕng + So s¸nh: “ quÇn ”, “ ¸o ”; “ trÇm bæng ” víi mçi tiÕng “ trÇm - QuÇn ¸o: chØ trang phôc ”, “ bæng ”? nãi chung. ? Nhận xét về từ ghép đẳng lập? - TrÇm bæng: ©m thanh lóc - Gv: ChÝnh v× cã nghÜa kh¸i qu¸t h¬n nghÜa cña lªn, lóc xuèng. từng tiếng cho nên từ ghép đẳng lập có tính chất hợp nghĩa. Người ta còn gọi từ ghép đẳng lập là từ ghép + Nghĩa của từ ghép đẳng hîp nghÜa. lËp kh¸i qu¸t h¬n nghÜa cña - Hs đọc ghi nhớ sgk( tr-14). c¸c tiÕng. * Th¶o luËn nhãm: NhËn xÐt 2 nhãm tõ sau: (1) Trời đất, vợ chồng, xa gần, đưa đón.  Ghi nhí: (sgk-14) (2) Mẹ con, đi lại, cá nước, non sông. HS thảo luận theo nhóm. Đại diện nhóm trả lời. GV chốt ý đúng. ( Đều là từ ghép đẳng lập Nhóm (1) đảo được trật tự. III. LuyÖn tËp. Nhóm (2) khụng đảo được trật tự.) 1. Bµi tËp 1,2,3: ph©n lo¹i Hoạt động 3. (10 phỳt) c¸c tõ.. Gv: Hướng dẫn, kiểm tra, đánh giá. Hs: Lµm bµi, tr×nh bµy, nhËn xÐt, bæ sung. 2. Bµi tËp 4: L­u ý: S¸ch, vë: sv tån t¹i dạng cá thể, có thể đếm ®­îc. Sách vở: từ ghép đẳng lËp cã ý nghÜa kh¸i qu¸t, tổng hợp nên khụng đếm ®­îc. 3. Bµi tËp 5. Gîi ý: “Hoa hång” lµ mét danh tõ chØ sù vËt, chØ mét loµi hoa. Hoa cã mµu hång chØ tÝnh chÊt cña sù vËt.. 4. Cñng cè, -Cã mÊy lo¹i tõ ghÐp ? -Vẽ sơ đồ từ ghép . - Hoµn thiÖn bµi tËp. Bµi tËp 6. §äc thªm. 5.DÆn dß - Häc thuéc ghi nhí. - So¹n bµi: Liªn kÕt trong VB. TiÕt 4 : TuÇn 1. Ngµy so¹n: 26/8/2010. Ngµy d¹y: 28/8/2010.. Gv:Hå ThÞ Thu HiÒn. Trang 8 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 TËp lµm v¨n. Trường THCSPhan Đỡnh Phựng. liªn kÕt trong v¨n b¶n.. A - Môc tiªu : - Học sinh nắm được: Muốn đạt được mục đích giao tiếp thì vb phải có tÝnh liªn kÕt. Sù liªn kÕt Êy cÇn ®­îc thÓ hiÖn trªn c¶ hai mÆt: H×nh thøc ng«n ng÷ vµ néi dung ý nghÜa. - Vận dụng những kiến thức đã học để bước đầu xd được những vb có tính liªn kÕt. - Cã ý thøc häc tËp tÝch cùc. B - ChuÈn bÞ: - Gv: Gi¸o ¸n, c¸c ®o¹n v¨n mÉu. - Hs: ChuÈn bÞ bµi ë nhµ. C- TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định lớp: 2.KiÓm tra bµi cò 3. Bµi míi. Trong một văn bản nếu có đầy đủ nội dung nhưng không trình bày dưới hình thức nhất định, không có tính liên kết thì nội dung văn bản đó sẽ rời rạc, kh«ng thÓ coi lµ mét v¨n b¶n ®­îc. Hoạt động của Gv và Hs Néi dung kiÐn thøc I - Liên kết và phương tiện Hoạt động 1 liªn kÕt trong v¨n b¶n. - Gv gi¶i thÝch liªn kÕt . - Hs đọc ví dụ, trả lời câu hỏi (a) sgk (17). 1. TÝnh liªn kÕt cña v¨n ( Ch­a hiÓu râ ®­îc). b¶n. ? Các câu trên có đúng ngữ pháp khụng? ý nghĩa a. Đoạn văn:(sgk- 17) tõng c©u cã râ rµng không? b. NhËn xÐt: - Hs th¶o luËn, tr¶ lêi c©u hái (b) sgk (17) - C¸c c©u không sai ng÷ (V× c¸c c©u ch­a cã sù liªn kÕt) ph¸p, không khã hiÓu ý nghÜa. - Hs xđ rõ nội dung của từng câu để thấy rõ hơn - Khụng thể hiểu ý nghĩa của sù lén xén nµy, ch÷a l¹i ®oạn văn cho dÔ hiÓu, ®o¹n v× néi dung, ý nghÜa râ rµng. gi÷a c¸c c©u cßn rêi r¹c, ch­a (Thªm gi÷a c¸c c©u 1, 2, 3, 4 mét c©u liªn kÕt). cã sù liên kết râ rµng. c. Ghi nhí: - Gv nhấn mạnh: Nếu chỉ có các câu đúng ngữ + Liên kết là giữa các câu, ph¸p, ng÷ nghÜa mµ không cã sù liên kết th× ®o¹n trong v¨n b¶n cã sù kÕt không t¹o ®­îc văn bản. Lk lµ tính chất quan nèi, g¾n bã víi nhau. träng nhÊt cña vb. 2. Phương tiện liên kết: - Hs đọc ghi nhớ (18). a. §o¹n v¨n . b. NhËn xÐt: - Hs đọc đoạn văn (b). - §o¹n v¨n gåm 3 c©u. ? §o¹n v¨n cã mÊy c©u? So víi vb gèc c¸c c©u - C©u (2) thiÕu côm tõ “ cßn (2), (3) có đặc điểm gì? b©y giê” Gv:Hå ThÞ Thu HiÒn. Trang 9 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Trường THCSPhan Đỡnh Phựng - C©u (3) sai tõ “con”. ? Việc thiếu đi các từ ngữ đó khiến đoạn văn ntn? ? NhËn xÐt c¸c c©u trong ®oạn văn? ( §óng ng÷ ph¸p, t¸ch riªng vÉn hiÓu ®­îc). ? VËy c¸c tõ “ cßn b©y giê”, “ con” cã vai trß g× -> C¸c tõ “cßn b©y giê”, “con” là phương tiện lk các đối với đv? ? VËy muèn đoạn văn cã thÓ hiÓu ®­îc th× ph¶i cã c©u trong ®o¹n. ®k g×? * Chó ý: ( Gv chèt: Vb cÇn cã ®k: - §óng ng÷ ph¸p. C¸c tr×nh tù t¹o ®­îc lk: - Néi dung râ rµng. - Thêi gian: s¸ng - chiÒu, - Cã sù lk. Có thể tạo tính liờn kết văn bản bằng việc viết - Khụng gian: nụng thônđúng trật tự các câu theo các trình tự (thời gian, thành thị.. - Theo sù kiÖn: lín- nhá,.. không gian,..) - Theo cù ly: xa- gÇn, - Hs sửa lại đv. Hãy lí giải vì sao em sửa như vậy? -Theo vị trí: trên - dưới, ( câu 1- câu 2: tương lai - hiện tại. c©u 2 - c©u 3: cïng nãi vÒ “con ” ). ? Qua phần tìm hiểu trên, em hãy cho biết phương c. Ghi nhớ: sgk Phương tiện lk gồm từ, tiÖn liªn kÕt lµ g×? ng÷, c©u. - Hs đọc ghi nhớ phần “Ghi nhớ ” sgk(18) II. LuyÖn tËp. Hoạt động 3. ( 20 phỳt) 1. Bµi 1:C©u 1 - 4 - 2 - 5 - 3. Gv Hướng dẫn Hs làm bài tập. 2.Bµi 2: NhËn xÐt vÒ tÝnh lk: H. Lµm bµi tËp, nhËn xÐt, bæ sung. - H×nh thøc ng«n ng÷ cã vÎ Sắp xếp theo đúng trật tự: rÊt “liªn kÕt”: ? Các câu văn đã có tính liên kết chưa? Vì sao? Câu 1 - 2 : phương tiện lk “mÑ t«i”. Câu 3 - 4: Phương tiện lk “s¸ng nay – chiÒu nay”. - VÒ néi dung: c¸c c©u ko nãi cïng 1 néi dung: -> ch­a cã tÝnh lk. C©u 1 nãi vÒ qu¸ khø: dïng lµm c©u më ®Çu cho 1 ®v kh¸c. Các câu còn lại chưa đúng trËt tù, ph¶i xÕp lµ 3 - 4 - 2. Bµi 3: §iÒntõ: bµ,bµ,ch¸u,bµ,bµ, ch¸u,ThÕ lµ. ? §iÒn nh÷ng tõ thÝch hîp vµo « trèng? H. Lµm bµi tËp, nhËn xÐt, bæ sung. Bµi 4: G. Nhận xét, đánh giá. - §Æt riªng 2 c©u cã vÎ rêi r¹c: c©u 1 - mÑ, c©u 2 - con. - Nh­ng c¸c c©u tiÕp cã tác dụng kÕt nèi 2 c©u chÆt Gv:Hå ThÞ Thu HiÒn. Trang 10 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Trường THCSPhan Đỡnh Phựng chÏ, hîp lÝ.. 4.. Cñng cè - Tính lk của vb được thể hiện trên 2 phương diện: Hình thức: phương tiện lk. Néi dung : - Sù g¾n bã vÒ ý nghÜa. - Lµm bµi tËp 4, 5 (sgk). 5. DÆn dß: - Viết một đoạn văn (5 câu) theo chủ đề: “ Tình yêu mẹ ”. (Chú ý đến các yếu tố lk giữa các câu.) - So¹n bµi “ Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª ”. ( Tãm t¾t; ý nghÜa cña vb.) Tuần 2 TiÕt 5 V¨n b¶n. Ngµy so¹n: 29/8/2010. Ngµy gi¶ng: 31/8/2010. Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª (T1) Kh¸nh Hoµi. A- Môc tiªu : Gióp häc sinh: - ThÊy ®­îc nh÷ng t×nh c¶m ch©n thµnh, s©u nÆng cña hai anh em trong c©u chuyện. Cảm nhận được nỗi đau đớn, xót xa của những bạn nhỏ chẳng may rơi vào hoàn cảnh gia đình bất hạnh. Biết thông cảm và chia sẻ với những người bạn Êy. - Thấy được cái hay của truyện là ở cách kể chuyện chân thực cảm động. - Bước đầu đọc, tóm tắt cốt truyện, cảm nhận khái quát nd của vb. - RÌn c¸ch ph©n chia bè côc vb, t×m hiÓu ng«i kÓ. B - ChuÈn bÞ: - Gv: Gi¸o ¸n, mét sè tranh ¶nh cã liªn quan. - Hs: So¹n bµi, häc bµi cò. C - TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra : - Nêu cảm nhận hình ảnh người mẹ qua hai văn bản “Cổng trường mở ra”, “MÑ t«i”? 3.Bµi míi: Trẻ em có quyền được hưởng hạnh phúc được quan tâm chăm sóc trong vòng tay ấm áp của gia đình. Thế mà hai anh em Thành và Thủy đã ngậm ngùi chia tay những con búp bê khi cha mẹ chúng không còn ở với nhau. Vấn đề đặt ra ë ®©y lµ g× Hoạt động của Gv và Hs Néi dung kiÕn thøc. Gv:Hå ThÞ Thu HiÒn. Trang 11 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Trường THCSPhan Đỡnh Phựng I -§äc TiÕp Xóc V¨n B¶n Hoạt động 1: Hướng dẫn đọc: Rõ ràng, có cảm xúc, thể 1. Đọc, hiÖn ®­îc t×nh c¶m cña hai anh em . 2.Chó thÝch. - Hs đọc vb, chú giải. GV bổ sung. ? VB được viết theo phương thức tự sự. Đúng hay sai? V× sao? 3. ThÓ lo¹i: TruyÖn ng¾n. ? TruyÖn viÕt vÒ ai, vÒ viÖc g×? 4. Bè côc. Gåm 3 phÇn: + Thành – Thuỷ chia đồ ch¬i vµ bóp bª. ? Nhân vật chÝnh trong truyÖn lµ anh / em / c¶ hai? V× sao em l¹i xác định nh­ vËy?TruyÖn ®uîc kÓ theo ng«i thø mÊy? ViÖc lùa chän ng«i kÓ nµy cã tác dụng ntn? - Hs th¶o luËn,gi¶i thÝch. ? V¨n b¶n cã thÓ chia ra lµm mÊy phÇn? Néi dung cña tõng phÇn? Theo em cuéc chia tay nµo cảm động nhất? Vì sao? ( * 3 cuộc chia tay đều cảm động, nhưng cuộc chia tay cuối cảm động. Cuộc chia tay của búp bª lµ c¸ch t¹o t×nh huèng bÊt ngê, hÊp dÉn. ( + Tõ ®Çu ..... “hiÕu th¶o nh­ vËy”. + TiÕp… “n¾ng vÉn vµng ­¬m trïm lªn c¶nh vËt.” +Cßn l¹i ). Hoạt động 2 Häc sinh tãm t¾t ng¾n gän t¸c phÈm. ? T¹i sao tªn truyÖn l¹i lµ “ Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª ”? Tªn truyÖn cã liªn quan g× đến ý nghĩa của truyện? - Gv gîi ý, hs th¶o luËn, tr¶ lêi: Nh÷ng con bóp bª gîi cho con nh÷ng suy nghÜ g×? Trong truyÖn, chóng cã chia tay thËt không? Chúng đã mắc lỗi gì? Vì sao chúng phải chia tay? Rót ra nhËn xÐt cña tªn truyÖn víi néi dung, chủ đề truyện?.. + Thuû chia tay c« gi¸o vµ líp häc. + Thµnh – Thuû chia tay nhau.. . Tãm t¾t: Gia đình Thành rất khá giả. Anh em rất yêu thương nhau. Nh­ng v× bè mÑ li h«n nªn 2 anh em ph¶i chia tay nhau theo bè hoÆc mÑ. Chóng ph¶i chia những món đồ chơi và cả 2 con bóp bª rÊt th©n thiÕt ch­a bao giê xa nhau. ViÖc đó khiến Thuỷ rất buồn tủi. Vì thương anh, nó qđ để con Vệ Sĩ ở lại. Trước lúc đi với mẹ Thuỷ qđ để cả con Em Nhỏ lại với con Vệ Sĩ để chóng ko ph¶i xa nhau nh­ 2 anh em hä.. ? Hai bøc tranh trong sgk minh ho¹ cho c¸c sv nµo cña truyÖn? ( Chia bóp bª, chia tay anh em) Gv:Hå ThÞ Thu HiÒn. Trang 12 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 4. Cñng cè, - Hoµn thiÖn tãm t¾t. 5. DÆn dß:. Trường THCSPhan Đỡnh Phựng. - ChuÈn bÞ tiÕt 2: T×m hiÓu t©m tr¹ng, t/c cña 2 anh em. Qua đó t/g muốn nhắn nhủ điều gì, với ai?. TiÕt 6. Ngµy so¹n: 30/8/2010. Ngµy gi¶ng:3/9/2010. TiÕt 6- Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª (TiÕp) Kh¸nh Hoµi. A - Môc tiªu : - Hs cảm nhận được nỗi đau đớn, xót xa của những bạn nhỏ coa hoàn cảnh bất hạnh: gia đình tan vỡ; Biết cảm thông chia sẻ với những người bạn ấy. - Thấy được cách kể chân thực, cảm động làm toát lên ý nghĩa giáo dục s©u s¾c. - Rèn đọc, lựa chọn chi tiết, phân tích tâm trạng nhân vật. B - ChuÈn bÞ: - Gv: Gi¸o ¸n. - Hs: ChuÈn bÞ bµi míi, häc bµi cò. C - TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: Em hãy tóm tắt văn bản: Cuộc chia tay của những con búp bê? 3. Bµi míi: Tõ c©u tr¶ lêi cña Hs Gv dÉn tiÕp vµo bµi. Hoạt động của Gv và Hs Néi dung kiÕn thøc II Ph©n tÝch. 1. Thành - Thuỷ chia đồ Hoạt động 1 12 phút ch¬i vµ bóp bª. ? Cảnh trước khi chia đồ chơi được tác giả a. Trước khi chia đồ chơi. miªu t¶ nh­ thÕ nµo? Nh÷ng chi tiÕt cô thÓ? (Một buổi sáng, cảnh vật bên ngoài thật sôi + Cảnh vật: Vui tươi, sôi động). động. ? T©m tr¹ng cña hai anh em Thµnh – Thuû như thế nào? Tìm những chi tiết thể hiện tâm + Tâm trạng hai đứa trẻ: tr¹ng cña hai anh em? - Thuû: Buån ®au, tuyÖt ? T¹i sao Thµnh l¹i nghÜ vÒ c©u chuyÖn em v¸ väng, khãc nøc në. ¸o cho m×nh? ( Để nhớ một kỷ niệm đẹp về tình anh em và - Thành: Thương em, nhớ về càng thương em hơn ). chuyÖn em v¸ ¸o, buån kh«ng ? Em có nhận xét gì về sự đối lập giữa cảnh và muốn chia tay. t©m tr¹ng cña Thµnh vµ Thuû ë ®©y? ( Đối lập cảnh vui thường nhật của đời với nỗi Gv:Hå ThÞ Thu HiÒn. Trang 13 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Trường THCSPhan Đỡnh Phựng đau của hai anh em làm tăng nỗi đau trong lòng  Tội nghiệp, thương tâm. Thành, làm người đọc có cảm giác xót xa hơn ). b. Khi chia đồ chơi. ? Hai anh em Thành và Thuỷ chịu chia đồ chơi khi nµo? + Mẹ giục đến lần thứ ba mới ( Khi mẹ giục đến lần thứ ba - gay gắt nhất ). chịu chia. ? Tại sao hai anh em lại để mẹ giục đến lần thứ ba mới chịu chia đồ chơi? ( Vì mỗi em đều muốn dành lại toàn bộ kỷ niệm cho người mình thương yêu, đó cũng là thÓ hiÖn sù g¾n bã cña hai anh em, kh«ng muèn chia đồ chơi có nghĩa là không muốn xa nhau ). ? Khi Thành chia hai con búp bê Vệ sĩ và Em + Hành động, thái độ của nhỏ ra hai bên, Thuỷ đã có những lời nói và Thành, Thuỷ đầy mâu thuẫn. hành động mõu thuẫn ntn? ( Giận dữ, không muốn chia rẽ hai con búp bêmõu thuẫn -thương anh, rất bối rối ). ? Thành có hành động, thái độ mõu thuẫn ntn? ( Chia búp bê, nhưng thương em lại đặt chúng lại gần nhau, nhường em cả ). ? Em c¶m nhËn ntn vÒ c©u nãi cña Thuû:”Anh l¹i chia rÏ” ? (* Câu nói của đứa trẻ hồn nhiên, vô tư như 1 nhát dao cứa vào lòng người đọc và người làm cha mẹ. Có lẽ nó đã cảm nhận , dù chưa đầy đủ, nh÷ng mÊt m¸t, ®au khæ mµ nã sÏ ph¶i chÞu trước sự li hôn của bố mẹ.) ? Theo em làm thế nào để giải quyết những m©u thuÉn nµy? ( Thµnh – Thuû kh«ng ph¶i xa nhau  Bè, mÑ hai em kh«ng li dÞ n÷a ). ? Đoạn Thành hồi tưởng về chuyện Thuỷ bắt con búp bê Vệ sĩ canh gác giấc ngủ cho anh có + Hồi tưởng của Thành về viÖc Thuû b¾t con bóp bª VÖ ý nghÜa ntn? ? Qua nh÷ng chi tiÕt võa ph©n tÝch, em cã nhËn sÜ canh g¸c giÊc ngñ cho m×nh. xét gì về cảnh chia đồ chơi của hai anh em? (* Hai anh em Thành - Thuỷ biết yêu thương  Tình anh em rất keo sơn, nhau,chia sẻ và luôn gần gũi nhau là thế vậy mà gắn bó, đầy cảm động. sắp phải chia tay. Cảnh ấy thật đáng thương, đáng xúc động.) Hoạt động 2 2. Thuû chia tay c« gi¸o vµ ? Thái độ của cô giáo và các bạn ntn khi biết lớp học. hoµn c¶nh cña Thuû? T×m c¸c chi tiÕt nãi lªn điều đó?. + Thái độ của cô giáo, bạn ? Em xúc động nhất ở chi tiết nào? Vì sao? bÌ: ( Thuỷ ko được đi học, phải lao động kiếm Ng¹c nhiªn, ®au xãt, c¶m Gv:Hå ThÞ Thu HiÒn. Trang 14 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Trường THCSPhan Đỡnh Phựng sèng) th«ng víi nçi bÊt h¹nh cña * Nỗi đau mà Thuỷ phải chịu đựng quả là Thuỷ. quá lớn. Nó không chỉ làm đau xót đến các thầy c« gi¸o, bÌ b¹n cña Thuû. Nã còng lµm chóng + Thuû kh«ng nhËn bót vµ sæ: ta c¶m thÊy xãt ®au v« h¹n. Ch¼ng biÕt bè mÑ Thuû kh«ng ®­îc ®i häc n÷a Thuû, vµ nh÷ng bËc lµm bè, lµm mÑ r¬i vµo (MÊt quyÒn c¬ b¶n cña trÎ em). hoµn c¶nh gièng nh­ vËy suy nghÜ nh÷ng g×? * Nét tả cảnh vật đối lập với tâm trạng của + Cảnh vật khi hai anh em rời hai anh em khi hai anh em rời khỏi lớp học có ý khỏi lớp: Tươi đẹp.  Đau xót, thương tâm cực nghÜa nh­ thÕ nµo? độ. (Càng làm tăng nỗi xót xa trong lòng người đọc). 3. Thµnh - Thuû chia tay Hoạt động 3 nhau. ? Trong cảnh Thành -Thuỷ chia tay nhau, em + Thuỷ đặt con búp bê Vệ Sĩ, thấy chi tiết nào làm cho em cảm động? Vì sao? con búp bê Em Nhỏ lại để nó ? Qua đó em cảm nhận được điều gì? Em có t/c gác đêm cho anh. ntn víi Thuû? + Thuû nh¾c anh khi nµo ¸o (Thuỷ thật đáng thương, đáng quý.) r¸ch, em sÏ v¸ cho ..... (* Mét c« bÐ ngoan, nh©n hËu lµ thÕ; Mét c« bÐ ngay trong thêi kh¾c ®au khæ cËn kÒ vÉn kh«ng  Thuû lµ c« bÐ ngoan hề nghĩ cho mình, chỉ nghĩ cho anh và thương ngoãn hai con bóp bª ... PhÈm chÊt Êy cña Thuû thËt vµ ®Çy nh©n hËu. đáng quý.) Hoạt động 4.( 5 phỳt) ? Qua truyÖn, em thÊy ®­îc nh÷ng ý nghÜa to III . Tæng kÕt. lín nµo? 1. Néi dung. ? Theo em, qua c©u chuyÖn nµy, t/g muèn göi + Ca ngîi t×nh c¶m anh em. gắm đến mọi người điều gì? Dï trong hoµn c¶nh nµo ( Hạnh phúc gđ là điều vô cùng quý giá, đb đối cũng yêu thương, gắn bó với với trẻ thơ. Mọi người cần giữ gìn nó) nhau. ? Cã ý kiÕn cho r»ng: t/g muèn phª ph¸n nh÷ng + Ph¶n ¸nh mét thùc tÕ cña bậc làm cha mẹ thiếu trách nhiệm với con cái? ý xã hội hiện đại: Hiện tượng li kiÕn cña em ntn? h«n vµ hËu qu¶ nghiªm träng - Hs ph¸t biÓu theo suy nghÜ riªng. cña nã. ( Gv l­u ý hs: phª ph¸n ko ph¶i lµ nd chÝnh cña 2. NghÖ thuËt. vb. Điều cần nhìn thấy ở đây là ý thức vượt lên + Mở truyện đột ngột, hấp h/c để khẳng định mình, sống vị tha.) dÉn. + Cã sù kÕt hîp gi÷a qu¸ khø ? So với truyện dân gian, trung đại, con thấy và hiện tại. truyện này có gì đặc sắc về trình tự kể? Cách + Miêu tả tâm lí nhân vật đặc kÓ? Còng nh­ nghÖ thuËt miªu t¶? s¾c, kÕt hîp víi t¶ c¶nh. + Chi tiÕt tiªu biÓu, gîi c¶m. H đọc ghi nhớ. * Ghi nhí (Sgk) IV. LuyÖn tËp Lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm 4. Cñng cè Gv:Hå ThÞ Thu HiÒn. Trang 15 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Trường THCSPhan Đỡnh Phựng - VBND ? C¸c v® chÝnh trong c¸c vb võa häc: + Viết về quyền trẻ em, quyền con người. + Viết về người mẹ, người phụ nữ. - C¶m nhËn chung vÒ bæn phËn, tr¸ch nhiÖm cña b¶n th©n qua 3 VBND. 5.DÆn dß: - N¾m néi dung bµi häc ( 3 bµi). §äc thªm ( sgk 27 - 28 ) - Bài tập : Tưởng tượng và ghi lại nhật kí của Thành sau khi chia tay em gái. - So¹n: Bè côc cña v¨n b¶n. TiÕt 7 TËp lµm v¨n. Ngµy so¹n: 1/9/2010 Ngµy gi¶ng: 4/9/2010.. - Bè côc trong v¨n b¶n. A - Môc tiªu : - Hs hiểu rõ tầm quan trọng của bố cục trong văn bản, trên cơ sở đó có ý thøc t¹o lËp bè côc khi x©y dùng v¨n b¶n. - Hiểu thế nào là bố cục rành mạch, hợp lí và bước đầu biết xây dựng điều đó cho các bài văn. - Nắm được nhiệm vụ của mỗi phần trong bố cục để viết đúng yêu cầu B- ChuÈn bÞ: - Gv: Gi¸o ¸n, b¶ng phô. - Hs: Häc bµi, chuÈn bÞ bµi míi. C - TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra. - Vai trß tÝnh liªn kÕt trong v¨n b¶n? - Liên kết trong văn bản bằng phương tiện gì? 3. Bµi míi. Một văn bản muốn đem lại kết quả cho người đọc, ngoài việc có đầy đủ nội dung thì phải cần chú ý trình bày nội dung đó dười một hình thức nhất định. Hoạt động của Gv và Hs Néi dung kiÕn thøc I - Bè côc vµ nh÷ng yªu cÇu vÒ bè Hoạt động 1: côc trong v¨n b¶n. 1. Bè côc cña v¨n b¶n. ? Trật tự sắp xếp các ý trong 1 lá đơn xin - Xét bố cục lá đơn xin nghỉ học: phép nghỉ học ntn? Có thể đảo trật tự đó không? V× sao? - NhËn xÐt: - Hs đảo, nhận xét. Khi viết đơn phải sắp xếp theo 1 trình ? Em hãy sắp xếp bố cục hợp lí cho bài tự hợp lí, khụng thể đảo ý tuỳ tiện vì nãi theo t×nh huèng: nh­ vËy vb sÏ trë lªn lén xén, không cã - Xin phÐp bè mÑ ®i xem phim. sự liờn kết, người đọc sẽ khụng hiểu. - Kể về 1 sv rất ấn tượng xảy ra ở lớp. - Gi¸o viªn nhÊn mạnh Gv:Hå ThÞ Thu HiÒn. Trang 16 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Nội dung trong đơn cần sắp xếp theo một trật tự nhất định, hợp lí, không thể tuỳ tiện đưa nội dung nào lên trước còng ®­îc. - Hs đọc ghi nhớ (1) ? V× sao khi x©y dùng vb cÇn quan t©m đến bố cục? (Vb sẽ không đạt được mục đích giao tiếp, lủng củng, khó hiểu ). - Hs đọc hai văn bản sgk/29 rồi cho biết hai văn bản đó có bố cục chưa? ( + C©u chuyÖn 1 ch­a cã bè côc. + Câu chuyện 2 đã có bố cục nhưng lại ch­a thËt chÆt chÏ, hîp lÝ ). ? C¸ch kÓ 2 c©u chuyÖn trªn së dÜ nh­ vËy lµ do ®©u? (+ ë c©u chuyÖn 1: C¸c phÇn, c¸c ®o¹n không theo mét tr×nh tù thêi gian, thiÕu mét hÖ thèng chi tiÕt rµnh m¹ch hîp lÝ, ko giúp người đọc hiểu chuyện. + ë c©u chuyÖn 2: Tr×nh tù s¾p xÕp ch­a ®­îc rµnh m¹ch hîp lÝ, ch­a næi bật yếu tố bất ngờ để phê phán tính khoe khoang ). ? Vậy điều kiện để bố cục của văn bản ®­îc rµnh m¹ch vµ hîp lÝ lµ g×? ? Theo em, nªn s¾p xÕp bè côc 2 c©u chuyÖn trªn ntn cho hîp lÝ? (Dùa vµo ng÷ v¨n 6). - Hs đọc ghi nhớ 2. - Hs nªu nhiÖm vô cña ba phÇn: Më bµi, th©n bµi, kÕt bµi trong v¨n b¶n miªu t¶ và tự sự đã học ở lớp 6. ? Cã cÇn ph©n biÖt râ rµng nhiÖm vô cña mçi phÇn kh«ng? V× sao? ( Cã. §Ó tr¸nh sù trïng lÆp vµ t¹o sù rµnh m¹ch, hîp lÝ cho v¨n b¶n ). ? ý kiến của một bạn đã nêu trong sgk đúng hay sai? Vì sao? ( Không đúng vì: + Më bµi: Kh«ng chØ giíi thiÖu mµ còn làm cho người nghe đi vào bài một c¸ch høng thó. + Kết bài: Còn tạo ấn tượng cho người đọc, người nghe. - Hs tù t×m hiÓu nh÷ng ®iÒu nµy qua v¨n Gv:Hå ThÞ Thu HiÒn. Trường THCSPhan Đỡnh Phựng. * Ghi nhí (1) - tr 30. 2. Nh÷ng yªu cÇu vÒ bè côc trong v¨n b¶n. a. VÝ dô 1(sgk) + NhËn xÐt: - V¨n b¶n chØ cã 2 phÇn. - C¸c ý trong vb lén xén, không ®­îc xÕp theo tr×nh tù hîp lÝ ®i tõ nguyên nhân - kÕt qu¶. - C¸c c©u ch­a thèng nhÊt vÒ ý. b. VÝ dô 2(sgk) + NhËn xÐt: - B¶n kÓ gåm 5 c©u, 2 ®o¹n. - Nội dung từng đoạn tương đối thống nhÊt. - Các câu ở phần sau có sự thay đổi so với bản gốc -> làm mất sự gây cười, gi¶m ý nghÜa phª ph¸n.. * Ghi nhí 2 ( ý 1). 3. C¸c phÇn cña bè côc. - Một vb rõ ràng, mạch lạc thường gồm 3 phÇn. Mçi phÇn cã nhiÖm vô râ rµng. - Vb sÏ rµnh m¹ch, hîp lÝ nÕu mçi phÇn có sự rành mạch, hợp lí và đều hướng đến 1 ý chung của toàn vb. * Chó ý: Kh«ng ph¶i vb nµo còng b¾t buéc ph¶i cã bè côc 3 phÇn.. Trang 17 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Trường THCSPhan Đỡnh Phựng b¶n “Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp *Ghi nhí bª ”. - Hs đọc ghi nhớ ( sgk- 30.) Hoạt động 2 - Hs lµm c¸c bµi tËp 1, 2, 3, 4 sgk. II - LuyÖn tËp. - Hs, gv lần lượt nhận xét, bổ sung. Bµi 2. - Gv chèt l¹i néi dung bµi häc vµ gi¶i §©y ko ph¶i lµ bè côc duy nhÊt. Cã đáp những thắc mắc của hs. thÓ kÓ c©u chuyÖn theo 1 bè côc kh¸c miễn sao đảm bảo sự rành mạch, hợp lí. Bµi 3. - Bố cục đó chưa hợp lí. 3 phần đầu ch­a nªu kinh nghiÖm( chØ kÓ viÖc häc). §iÓm (4) ko ph¶i nãi vÒ häc tËp. - Bæ sung: kinh nghiÖm häc tËp. Nªu râ nhê rót kinh nghiÖm nªn häc tËp tiÕn bộ ntn. Nêu nguyện vọng trao đổi ý kiÕn. - Nên sắp xếp kinh nghiệm từ dễ đến khã thùc hiÖn. 4. Cñng cè - HS đọc lại các truyện đã học, nhớ lại bố cục của các truyện đó, xác định nhiệm vụ từng phần, nêu tác dụng của chúng. - Hoµn thiÖn bµi tËp cßn l¹i. 5.DÆn dß: - So¹n bµi “ M¹ch l¹c trong v¨n b¶n ”.. TiÕt 8 TËp lµm v¨n. Ngµy so¹n: 5/9/2010 Ngµy gi¶ng: 6/9/2010.. M¹ch l¹c trong v¨n b¶n.. A - Môc tiªu : - Giúp hs có những hiểu biết bước đầu về mạch lạc trong văn bản và sự cần thiết làm cho văn bản có mạch lạc, không đứt đoạn, quẩn quanh. - Chú ý đến sự mạch lạc trong các bài tập làm v C - ChuÈn bÞ: - Gv: Gi¸o ¸n, b¶ng phô. Gv:Hå ThÞ Thu HiÒn. Trang 18 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Trường THCSPhan Đỡnh Phựng - Hs: ChuÈn bÞ bµi míi, häc bµi. C - TiÕn tr×nh lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra: - Trong văn bản bố cục đòi hỏi những điều kiện nào? - Trong v¨n b¶n tù sù, v¨n b¶n miªu t¶ bè côc gåm mÊy phÇn? Nªu nhiÖm vô cña tõng phÇn? 3. Bµi míi. Nói đến bố cục là nói đến sự sắp đặt, sự phân chia. Nhưng văn bản thể khụng liờn kết. Vậy làm thế nào để các phần, các đoạn của vb vẫn được phân t¸ch rµnh m¹ch mµ l¹i kh«ng mÊt ®i sù liªn kÕt chÆt chÏ víi nhau. ND bµi häc h«m nay sÏ gióp chóng ta hiÓu ®iÒu nµy. Hoạt động của Gv và Hs. Néi dung kiÕn thøc. I - M¹ch l¹c vµ nh÷ng yªu Hoạt động 1: cÇu vÒ m¹ch l¹c. - “M¹ch l¹c” lµ tõ thuÇn ViÖt hay H¸n ViÖt? 1. M¹ch l¹c trong v¨n Em thö gi¶i nghÜa tõ nµy? b¶n. ( + M¹ch: ®­êng, hÖ thèng. + Lạc: mạng lưới. - M¹ch l¹c lµ sù th«ng suèt, ->Mạch lạc là 1 mạng lưới về ý nghĩa nối liền liên tục, khụng đứt đoạn. c¸c phÇn, c¸c ®o¹n, c¸c ý tø cña vb.) - Hs th¶o luËn, tr¶ lêi nh÷ng c©u hái (sgk-31). - Trong vb, m¹ch l¹c lµ sù ? M¹ch l¹c trong văn bản có tính chất g×? th«ng suèt c¸c c©u, c¸c ( C¶ 3 tÝnh chÊt - sgk) đoạn, các phần,cùng hướng - Gv bæ sung : về một ý nghĩa, mục đích Trong thơ văn, mạch lạc còn được gọi là nào đó. m¹ch v¨n, m¹ch th¬. V× nÕu không cã sù m¹ch - Hs đọc, thảo luận và trả lời câu hỏi mục 2.a lạc thì vb ko có sự lk ->Vb (sgk -31) cÇn ph¶i m¹ch l¹c. ( + C¸c sù viÖc trong vb “ Cuéc chia tay …bê ” nhiều nhưng luôn bám sát đề tài: Vai trò quan trọng của tổ ấm gia đình đối với con người, đặc biÖt lµ trÎ em. + Sù chia tay cña nh÷ng con bóp bª lµm râ h¬n chủ đề này. + Thµnh, Thuû lµ hai nh©n vËt chÝnh, gãp phÇn thể hiện chủ đề tư tưởng của vb). 2. Các điều kiện để một - Hs đọc, thảo luận, trả lời câu hỏi 2.b sgk-32. v¨n b¶n cã tÝnh m¹ch l¹c. ( + Các từ “chia tay ”, “ chia đồ chơi ”, “ chia ra ”, chia ®i”, “ chia rÏ ”, “ xa nhau ”..... cø lÆp ®i lÆp l¹i nh»m lµm næi râ m¹ch: Sù chia tay cña hai anh em Thµnh - Thuû. + C¸c tõ “anh cho em tÊt ”, “ch¼ng muèn chia b«i”, “ko bao giê ” ..... lÆp ®i lÆp l¹i thÓ hiÖn: T×nh c¶m th©n thiÕt, g¾n bã ko muèn rêi xa cña Gv:Hå ThÞ Thu HiÒn. Trang 19 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Trường THCSPhan Đỡnh Phựng hai anh em Thµnh - Thuû ) C¸c tõ ng÷, c©u, ®o¹n, ? Từ đó em hãy cho biết, đk đầu tiên để vb có phần ... nói chung là các yếu tÝnh m¹ch l¹c lµ g×? tố trong vb đều biểu hiện một đề tài, chủ đề chung, xuyªn suèt. Hs tiếp tục đọc, thảo luận, trả lời câu hỏi 2.c (sgk-32). ( + Qu¸ khø - hiÖn t¹i: Liªn hÖ thêi gian. + ở nhà - ở trường: Liên hệ không gian. + HiÖn t¹i - qu¸ khø: Liªn hÖ t©m lý. + Chia tay cña bè mÑ - chia tay cña con c¸i chia tay cña nh÷ng con bóp bª: Liªn hÖ ý nghÜa. + C¸c mèi liªn hÖ trªn lµ tù nhiªn vµ hîp lÝ ). ? Như vậy theo em, đk thứ hai để có mạch lạc + Các yếu tố của vb phải ®­îc s¾p xÕp theo mét tr×nh trong vb lµ g×? tự hợp lí, trước sau hô ứng nhau làm cho chủ đề liền m¹ch vµ gîi ®­îc nhiÒu hứng thú cho người đọc, người nghe. - Hs đọc ghi nhớ - sgk(32). * Ghi nhí:(sgk-32).. - Hs lần lượt đọc, thảo luận, trả lời các phần của bµi tËp sgk (32 + 33). - Hs, gv nhËn xÐt, bæ sung. - Gv chốt lại nội dung bài học, giải đáp thắc mắc cña hs. Hoạt động 2:. * Chó ý: C¸c ®o¹n cã thÓ liªn hÖ víi nhau theo thêi gian, ko gian, t©m lÝ, ý nghÜa. II. LuyÖn tËp: 1.Bµi 1: a. TÝnh m¹ch l¹c trong vb “ MÑ t«i ” - Thái độ dạy bảo con ch©n thµnh, s©u s¾c, nghiªm khắc của người cha. b. +/ ý chủ đạo của bài “L·o n«ng vµ c¸c con” lµ lêi khuyªn nhñ: H·y lao Gv hướng dẫn hs làm các bài tập trong sgk. động cần cù, chăm chỉ bởi Hs thảo luận nhóm và làm, đại diện các nhóm trả điều đó sẽ mang lại ấm no lời, gv chốt ý đúng. h¹nh phóc. -> Tr×nh tù liªn tôc, th«ng suèt, hîp lý: - Hai c©u ®Çu tiªn lµ mét lêi khuyªn. - 14 c©u tiÕp theo lµ Gv:Hå ThÞ Thu HiÒn. Trang 20 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>