Giáo án Vật lý 7 chuẩn tiết 3: Ứng dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n: 04/ 9/ 2010 Ngµy gi¶ng: 07/ 9/ 2010. (7A).. TiÕt 3 Bµi 3: øng dông định luật truyền thẳng của ánh sáng I). Môc tiªu: 1). KiÕn thøc: - Häc sinh nhËn biÕt ®­îc bãng tèi vµ bãng nöa tèi. - Giải thích được hiện tượng nhật thực, nguyệt thực 2). Kü n¨ng: * Vận dụng định luật truyền thẳng ánh sáng để giải thích 1 số hiện tượng trong thực tế * RÌn luyÖn kü n¨ng quan s¸t thÝ nghiÖm, lµm thÝ nghiÖm 3).Thái độ: * Gi¸o dôc häc sinh lßng yªu thÝch bé m«n, h¨ng h¸i trong häc tËp * Tích cực tham gia vào các hoạt động học tập, hăng hái phát biểu ý kiến xây dựng bài, tham gia rút kinh nghiệm một cách nhiệt tình, hoạt động nhóm , hoạt động cá nh©n, ... mét c¸ch tÝch cùc II). PhÇn chuÈn bÞ: 1). Gi¸o viªn : a) §å dïng: * B¶ng phô hoÆc giÊy r« ky viÕt s½n néi dung kiÓm tra miÖng vµ vµo bµi * Tranh vẽ hiện tượng nhật thực và nguyệt thực * Mçi nhãm: - 1 đèn pin - 1 c©y nÕn - 1 vËt c¶n b»ng b×a dµy - 1 mµn ch¾n b) Dù kiÕn ghi b¶ng: I. Bãng tèi – bãng nöa tèi * ThÝ nghiÖm 1: (H×nh 3.1 SGK) C1: PhÇn mµu ®en hoµn toµn kh«ng nhËn ®­îc ¸nh s¸ng v× ¸nh s¸ng truyÒn theo ®­êng th¼ng bÞ chÆn l¹i. => Nhận xét: Trên màn chắn đặt ở phía sau vật cản có một vùng không nhận được ánh s¸ng tõ nguån tíi gäi lµ bãng tèi. * ThÝ nghiÖm 2: (H×nh 3.2 SGK) C2: Vïng 1 lµ bãng tèi, vïng 3 lµ vïng s¸ng, vïng 2 nhËn ®­îc ¸nh s¸ng mét phÇn. => NhËn xÐt: Trªn mµn ch¾n ë phÝa sau vËt c¶n cã vïng chØ nhËn ®­îc ¸nh s¸ng tõ mét phÇn cña nguån s¸ng tíi gäi lµ bãng nöa tèi. II. NhËt thùc – NguyÖt thùc: - NhËt thùc toµn phÇn (hay mét phÇn) quan s¸t ®­îc ë chç cã bãng tèi (hay bãng nöa tối) của mặt trăng trên trái đất. - Nguyệt thực xảy ra khi mặt trăng bị trái đất che khuất không được mặt trời chiếu s¸ng. III. VËn dông:. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> C5: Khi miÕng b×a gÇn mµn ch¾n th× bãng tèi vµ bãng nöa tèi thu hÑp l¹i. Khi b×a s¸t mµn ch¾n th× kh«ng cßn bãng nöa tèi. C6: Dùng quyển vở che bóng đèn thì bàn chỉ còn bóng tối. Nhưng khi che bóng đèn èng th× trªn bµn cßn bãng nöa tèi. * Ghi nhí: SGK 2) Häc sinh: Nghiên cứu trước bài mới. III). TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. ổn định tổ chức: 2. Bµi gi¶ng: Hoạt động 1 Kiểm tra miệng và vào bài (10 pghút) Hoạt động của thày 1/ KiÓm tra miÖng - Câu1: Phát biểu định luật truyền thẳng cña ¸nh s¸ng? §­êng truyÒn cña ¸nh s¸ng ®­îc biÓu diÔn nh­ thÕ nµo? - C©u2: Lµm bµi tËp2.2 Cho h/s nhËn xÐt hai c©u hái kiÓm tra 2/ Tæ chøc t×nh huèng häc tËp * Tæ chøc t×nh huèng häc tËp nh­ trong s¸ch gi¸o khoa? Ta häc bµi h«m nay * Gi¸o viªn ghi b¶ng. Hoạt động của trò * HS tr¶ lêi c©u hái kiÓm tra - HS1: Tr¶ lêi c©u1 - HS2: Tr¶ lêi c©u2 lµm bµi tËp 2.2. * H/s nghe thÇy nªu t×nh huèng häc tËp vµ ghi đầu đề bài học. Hoạt động 2: Quan sát và hình thành khái niệm bóng tối và vùng nửa tối (15 phút) I. Bãng tèi – Bãng nöa tèi. - ThÝ nghiÖm 1: * HS nghiªn cøu sgk vµ chuÈn bÞ thÝ nghiệm, quan sát hiện tượng trên màn ch¾n * HS nghiªn cøu c©u C1 vµ tr¶ lêi nh­ sau. * Yêu cầu HS làm theo các bước: - Để đèn ra xa - Cho HS nghiªn cøu c©u C1 vµ tr¶ lêi C1 - Gọi 1 HS đọc câu hỏi C1 - Chỉ định vài em trả lời và nhận xét * Gäi HS rót ra kÕt luËn * Gi¸o viªn nhËn xÐt vµ chèt l¹i vµ cho * HS ghi kÕt luËn cña phÇn nµy: Trªn mµn HS ghi kÕt luËn: chắn đặt sau vật cản có 1 vùng không nhËn ®­îc ¸nh s¸ng tõ nguån s¸ng truyÒn tíi gäi lµ bãng tèi - ThÝ nghiÖm 2: - Tương tự cho h/s nhận xét vùng nửa tối * HS tiến hành thí nghiệm và rút ra nhận GV yªu cÇu HS tiÕn hµnh lµm thÝ nghiÖm xÐt vïng nöa tèi vµ tr¶ lêi c©u C2: - GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn: Hoạt động 3: Hình thành khái niệm hiện tượng nhật thực và nguyệt thực (10 phút) II. NhËt thùc – NguyÖt thùc: - GV yêu cầu HS trình bày quỹ đạo - HS trả lời: chuyển động của mặt trăng, mặt trời và. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> của trái đất - Th«ng b¸o khi mÆt tr¨ng, mÆt trêi, tr¸i đất cùng nằm trên 1 đường thẳng: Cho h/s vẽ tia sáng để nhận ra hiện tượng nhật thùc:. - Mặt trăng, mặt trời, trái đất cùng nằm trên 1 đường thẳng. HS vẽ tia sáng để nhận ra hiện tượng nhật thực * Nhật thực toàn phần: đứng trong vòng bãng tèi, kh«ng nh×n thÊy mÆt trêi *Nhật thực một phần: đứng trong vùng nöa tèi nh×n thÊy mét phÇn mÆt trêi ? Khi sảy ra hiện tượng nhật thực thì trái - Nguồn sáng : Mặt trời. Mặt trăng : Vật đất, mặt trăng và mặt trời đóng vai trò là cản. Trái đất : Màn chắn g×? - Cho HS nghiªn cøu c©u C3 vµ tr¶ lêi C3 - HS lµm C3: - Hiện tượng nguyệt thực tương tự - GV gợi ý để HS tìm ra vị trí mặt trăng - HS trả lời: Nguyệt thực xảy ra khi mặt cã thÓ trë thµnh mµn ch¾n trăng bị trái đất che khuất không được mặt - H·y chØ ra mÆt tr¨ng lóc nµy lµ nguyÖt trêi chiÕu s¸ng. thùc mét phÇn hay toµn phÇn - Chỉ ra trường hợp nào thì có nguyệt thực toµn phÇn, 1 phÇn Hoạt động 6: Vận dụng (7phút) 1/ VËn dông * Cho h/s lµm C5 * H/s vÏ h×nh vµo vë. 1/ VËn dông * HS làm C5: Vẽ hình để xác định vùng tèi vµ vïng nöa tèi * C6: - Bóng đèn dây tóc có nguồn sáng nhỏ, vật c¶n lín so víi nguån => kh«ng cã ¸nh sáng tới bàn. Bóng đèn ống => nguồn sáng réng so víi vËt c¶n => bµn n»m trong vïng nöa tèi sau quyÓn vë => nhËn ®­îc một phần ánh sáng truyền tới vở vẫn đọc ®­îc s¸ch. Hoạt động 7: Củng cố - Hướng dẫn về nhà (3phút) 1/ Cñng cè: * Yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp 3.1 SBT ngay t¹i líp * Giáo viên hướng dẫn thảo luận kết quả vµ th«ng b¸o nh÷ng ®iÒu cÇn ghi nhí trong bµi häc h«m nay 2/ Hướng dẫn về nhà: - Häc thuéc phÇn ghi nhí. - §äc phÇn cã thÓ em ch­a biÕt. - Đọc trước bài mới “Định luật phản x¹ ¸nh s¸ng”. - H/s lµm bµi tËp 3.1 - Th¶o luËn kÕt qu¶ trong nhãm. - HS nghe hướng dẫn. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> - Làm bài tập từ 3.1 đến 3.3 SBT IV. Rót kinh nghiÖm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>