Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 23 - Trường THCS Trực Đại

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ==================================================================. TuÇn 23 -tiÕt 89. C©u trÇn thuËt Ngµy so¹n: 3/2/2008 Ngµy d¹y: I. Mục tiêu cần đạt - Giúp học sinh hiểu rõ đặc điểm hình thức của câu trần thuật .Phân biệt câu trần thuật với các kiÓu c©u kh¸c . - N¾m v÷ng chøc n¨ng cña c©u trÇn thuËt .BiÕt sö dông c©u trÇn thuËt phï hîp víi t×nh huèng giao tiÕp - RÌn kü n¨ng sö dông c©u trÇn thuËt trong v¨n nghÞ luËn - Giáo dục ý thức sử dụng câu trần thuật khi muốn lập luận khẳng định một vấn đề II. ChuÈn bÞ GV: S­u tÇm mét sè c©u trÇn thuËt HS: Đọc trước bài ở nhà III.TiÕn tr×nh lªn líp Hoạt động 1 1.ổn định lớp (1phút) 2.Kiểm tra(4phút) : Nêu các đặc đặcđiểm hình thức và chức năng của câu cầu khiến và câu c¶m th¸n ? 3.Bµi míi Hoạt động 2: Giới thiệu bài Hoạt động 3 I.§Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc GV?: Gọi học sinh đọc ví dụ ? n¨ng (22phót) GV?: Trong ®o¹n trÝch trªn ,nh÷ng c©u nµo kh«ng 1.VÝ dô có đặc điểm hình thứcvới những câu đã học ? a,Lịch sử nước ta có nhiều cuộc kháng chiến ......anh hïng d©n téc b,Thốt nhiên một người nhà quê mình mẩy lấm láp ,quÇn ¸o ­ít ®Ém ,ch¹y x«ng vµo ,thë kh«ng ra lêi : Bẩm.... quan lớn.....đê vỡ mất rồi c,Cai Tứ là một người đàn ông thấp và gầy ,tuổi độ, bốn năm ,năm mươi .Mặt lão vuông nhưng hai má hãp l¹i d,ÔiTào Khê ! Nước Tào khê làm đá mòn đấy .Nhưng dòng nước Tào Khê không bao giờ cạn chÝnh lµ lßng thuû chung cña ta ! GV?: Nªu néi dung cña c©u v¨n trªn C©u (a1)dïng để trình bày suy nghĩ của người viết về truyền thèng cña d©n téc ta C©u(a2) niÒm tù hµo cña chóng ta vÒ truyÒn thèng lÞch sö d©n téc . Câu (a3)nêu yêu cầu mọi người phải ghi nhớ công =================================================================== Giáo viên thực hiện: Vũ Thị Hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ================================================================== ơn đối với các vị anh hùng Câu (b1) kể về hình dáng người nhà quê và(b2) lời thông báo của người nhà quê về đê đã vỡ Câu ( c) miêu tả hình thức người đàn ông Cai Tứ C©u(d) GV? Nh×n vµo c¸c c©u v¨n trªn em thÊy c¸c c©u văn trên có đặc điểm hình thức không ? Các câu đó không có đặc điểm hình thức của các kiÓu c©u nghi vÊn cÇu khiÕn,c¶m th¸n . GV?: Em h·y chØ râ chøc n¨ng cña c¸c c©u trªn ? C©u(a1) tr×nh bµy ,c©u (a2) c©u(a3)nªu ra yªu cÇu C©u(b1) kÓ ,c©u(b2)th«ng b¸o Các câu (c) đều dùng để miêu tả Câu (d2) nhận định ,câu (d3) bộc lộ tình cảm cảm xóc GV: C¸c c©u v¨n trªn lµ c©u trÇn thuËt GV?: ThÕ nµo lµ c©u trÇn thuËt ? GV?:C¸c c©u trÇn thuËt trªn khi viÕt kÕt thóc b»ng dÊu g× ?. 2KÕt luËn Câu trần thuật là câu không có đặc ®iÓm h×nh thøc cña c©u nghi vÊn ,c©u cÇu khiÕn ,c©u c¶m th¸n . Chức năng dùng để kể thông báo ,nhận định ,miêu tả yêu cầu đề nghị hay béc lé t×nh c¶m c¶m xóc . Khi viết câu trần thuật thường kết thúc bằng dấu chấm nhưng đôi khi cã thÓ kÕt thóc b»ng dÊu chÊm than ,dÊu chÊm löng. GV?: Trong c¸c kiÓu c©u c©u nghi vÊn ,c©u cÇu khiÕn ,c©u trÇn thuËt kiÓu c©u nµo dïng nhiÒu nhÊt ? V× sao ? Phần lớn hoạt động giao tiếp của con người đều xoay quanh c¸c chøc n¨ng cña c©u trÇn thuËt GV?: Qua bµi häc h«m nay em cÇn ghi nhí ®iÒu g× ? GV: Gọi học sinh đọc phần ghi nhớ . GV?: Đọc và xác định yêu cầu bài tập 1? Xác định chức năng của các kiểu câu *Ghi nhí sgk. Hoạt động 4 II .LuyÖn tËp (15phót) GV?: Đọc và xác định yêu cầu bài tập 2? 1.Bµi tËp1 Nhận xét về kiểu câu và ý nghĩa của hai câu trong a)Cả ba câu đều là câu trần thuật phÇn dÞch nghÜa ,dÞch th¬ bµi "Ng¾m tr¨ng " Câu1dùng để kể Câu2và3dùng để bộc lộ tình cảm ,cảm xúc của Dế Mèn đối với cái GV?: Đọc và xác định yêu cầu bài tập 3? chÕt cña DÕ Cho¾t . GV?: Xác định các kiểu câu và chức năng của các b)Câu1:câu trần thuật dùng để kể kiÓu c©u ? .Câu2:câu cảm thán (được đánh dấu GV?: Nhận xét sự khác biệt ý nghĩa của các kiểu bằng từ quá )dùng để bộc lộ tình c©u nµy ? c¶m c¶m xóc .C©u3 vµ 4 c©u trÇn =================================================================== Giáo viên thực hiện: Vũ Thị Hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ================================================================== thuËt ,béc lé t×nh c¶m ,c¶m xóc : c¶m ¬n GV?: Đọc và xác định yêu cầu bài tập 5 2.Bµi tËp 2 Đặt câu trần thuật dùng để hứa hẹn xin lỗi ,cảm ơn, Câu thứ hai trong phần dịch là câu chóc mõng nghi vÊn ,dÞch th¬ lµ c©u trÇn thuËt .Hai c©u nµy tuy kh¸c vÒ kiÓu c©u nhưng cùng diễn đạt một ý nghĩa :đêm trăng đẹp gây xúc động mãnh liÖt cho nhµ th¬ ,khiÕn nhµ th¬ muốn làm một điều gì đó 3.Bµi tËp 3 a) C©u cÇu khiÕn b)C©u nghi vÊn c)C©u trÇn thuËt Cả ba câu dùng để cầu khiến (có chøc n¨ng gièng nhau ). C©u (b) vµ (c) thể hiện ý cầu khiến (đề nghị )nhÑ nhµng ,nh· nhÆn vµ lÞch sù h¬n c©u(a) 4.Bµi tËp 5 Høa: T«i xin høa víi anh lµ ngµy mai tôi đến sớm Hoạt động 5 C¶m ¬n :Em xin c¶m ¬n c« 4, Cñng cè: GV Kh¸i qu¸t l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n Chóc mõng :Em xin chóc mõng anh 5.Hướng dẫn về nhà (2phút) Cam ®oan:T«i xin cam ®oan lµ hµng Häc thuéc phÇn ghi nhí thËt Lµm bµi tËp 4,6 LËp b¶ng so s¸nh c¸ kiÓu c©u IV .Rót kinh nghiÖm :. =================================================================== Giáo viên thực hiện: Vũ Thị Hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ==================================================================. TiÕt 90. Chiếu dời đô Lý C«ng UÈn I Môc tiªu Gióp häc sinhthÊy ®­îc : -Khát vọng của nhân dân ta về một đát nước độc lập thống nhất hùng cường và khí phách của dân tộc đại Việt đang đà lớn mạnh . -Đặc đặc điểm cơ bản của thể chiếu ,sức thuyết phục to lớn "Chiếu dời đô "là do sự kết hợp gi÷a lý lÏ vµ t×nh c¶m -Biết vận dụng bài học để viết văn nghị luận -Rèn kỹ năng đọc và phân tích lý lẽ dẫn chứng trong văn bản nghị luận trung đại : chiếu -Giáo dục lòng yêu đất nước niềm tự hào dân tộc II.ChuÈn bÞ GV: Một số tranh ảnh về chùa tháp Bút hoặc tượng đài Lý Công Uẩn Hs:§äc vµ tr¶ lêi c©u hái sgk III.TiÕn tr×nh lªn líp A.ổn định lớp(1phút) B.KiÓm tra bµi cò(4phót) §äc thuéc lßng vµ diÔn c¶m v¨n b¶n phiªn ©m ch÷ h¸n vµ b¶n dÞch th¬ cña bµi "Ng¾m tr¨ng ".Tr×nh bµy ng¾n gän néi dung cña bµi th¬ ? C.Bµi míi GV?: Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ Lý I.Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ ,t¸c C«ng UÈn? phÈm (5phót) 1T¸c gi¶ Lý C«ng UÈn :(9741028)tøc lµ Lý Th¸i Tæ quª ë §×nh B¶ng, Tõ Liªm ,B¾c Ninh .¤ng lµ người có tài cao, trí lớn ,lập nhiều chiến công ,sáng lập vương triều nhà Lý 2.T¸c phÈm GV?: Tác phẩm được viết ra vào năm nào,viết ra "Chiếu dời đô" viết nhằm mục đích nhằm mục đích gì ? thuyÕt phôc thÇn d©n tu©n theo mÖnh GV: Năm 1010thấy kinh đô cũ của nhà Đinh lệnh của nhà vua là dời kinh đô về ,Tiền Lê ở Hoa Lư (Ninh Bình )là nơi ẩm thấp thành Đại La -Thủ đô Hà Nội ngày nên Lý Công Uẩn viết bài "Chiếu dời đô " nay GV: T¸c phÈm viÕt b»ng v¨n xu«i,cã xen c©u v¨n =================================================================== Giáo viên thực hiện: Vũ Thị Hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ================================================================== biền ngẫu (Biền là hai con ngựa kéo xe ,sóng đôi )ngÉu lµ tõng cÆp ,lµm cho lêi v¨n c©n xøng nhÞp nhµng GV: Nêu yêu cầu đọc Giäng ®iÖu chung lµ trang träng cÇn nhÊn m¹nh s¾c th¸i t×nh c¶m tha thiÕt hoÆc ch©n t×nh khi nãi II.§äc t×m hiÓu chó thÝch(5phót) vÒ c¶m xóc cña t¸c gi¶ . GV: §äc mÉu mét ®o¹n gi¸o viªn gäi hai häc sinh đọc tiếp GV:Nhận xét cách đọc của các em GV?: Dùa vµo phÇn chó thÝch em h·y gi¶i thÝch nhan đề của văn bản ? GV?: Tõ" phån thÞnh" ,"träng yÕu" cã nghÜa nh­ thÕ nµo ? GV: §©y lµ v¨n b¶n ®­îc viÕt theo thÓ chiÕu GV?: Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ thÓ chiÕu ? Chiếu là văn bản vua ban xuống thần dân để công bố những chú chương đường lối nhiệm vụ mµ nhµ vua yªu cÇu thÇn d©n GV: Chiếu dời đô cũng mang đặc điểm của văn chiếu nói chung nhưng đồng thời còn có đặc ®iÓm riªng :bªn c¹nh tÝnh chÊt mÖnh lµ t×nh c¶m tâm tình ,bên cạnh ngôn từ của người trên ban bố mệnh lệnh xuống cho kẻ dưới là ngôn từ mang tính chất đối thoại trao đổi GV?: Qua t×m hiÓu v¨n b¶n em h·y cho biÕt bµi văn này thuộc kiểu văn bản nào mà em đã học ? KiÓu v¨n nghÞ luËn GV?: V× sao em cho r»ng bµi viÕt nµy thuéc v¨n b¶n nghÞ luËn ? Văn bản được viết bằng phương thức lập luận để trình bày thuyết phục người nghe theo tư tưởngdời đô của tác giả GV?: V¨n b¶n trªn lµ v¨n b¶n nghÞ luËn Em h·y nêu vấn đề cần nghị luận ở văn bản này? Sự cần thiết phải dời đô từ Hoa Lư về Đại La GV?: Vấn đề nghị luận đó dược trình bày bằng mÊy luËn ®iÓm ? Mçi luËn ®iÓm øng víi ®o¹n v¨n nµo ? Luận điểm 1: Lý do dời đô Luận điểm2: Vì sao thành Đại la xứng đáng là kinh đô bậc nhất của nước ta Gv: Lý Công Uẩn dùng lý lẽ và tình cảm để chứng minh và thuyết phục mọi ngườivề sự đúng dắn và cần thiết của việc dời đô . =================================================================== Giáo viên thực hiện: Vũ Thị Hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ================================================================== GV: Gọi học sinh đọc đoạn "Xưa nhà Thương ......chuyÓn dêi " GV?: T¸c gi¶ ®­a ra chøng cø g× trong lÞch sö Trung Quèc ? Nhà Thương đến vua bàn canh : 5lần dời đô Nhà Chu đến vua Thành Vương :3lần dời đô . GV?: Những chứng cớ này nhằm khẳng định ®iÒu g× ? Dời đô là điều thường xuyên xảy ra trong lịch sử các triều đại GV?: C©u hái vµ c©u tr¶ lêi ®i liÒn víi nhau cho III.T×m hiÓu chi tiÕt v¨n b¶n thấy việc thay đổi có tích chất quy luật khách (24phút) quan ë yÕu tè nµo ? 1.Lý do dời đô Trên vâng mệnh trời dưới theo ý dân nếu thấy thuận tiện thì thay đổi GV?: Sự thay đổi ấy nhằm mục đích gì ? Xây dựng một quốc gia hùng mạnh :vận nước lâu dµi ,phong tôc phån thÞnh GV?: NhËn xÐt nhÞp ®iÖu cña c¸c c©u v¨n ,nªu t¸c dông ? Dời đô là điều thường xuyên xảy ra Cân xứng nhịp nhàng khẳng định việc dời đô là trong các lịch các triều đại phï hîp víi quy luËt kh¸ch quan (trªn v©ng mÖnh trời dưới theo ý dân nếu thấy thuận tiện thì thay đổi ) GV: C¶ hai yÕu tè Êy héi tô ®­îc lîi Ých l©u dµi là chỉ có đóng đô ở trung tâm "mới có khả năng "mưu toan nghiệp lớn ,tính kế muôn đời cho con cháu lâu dài .Mục đích của việc dời đô là như thế .Song nhận thức được điều đó còn phụ thuộc vào tầm nhìn của mỗi triều đại ` GV?: Từ việc khẳng định những lần dời đô của Xây dựng một quốc gia hùng mạnh triều đại Trung Quốc xưa đã mang lại kết quả tốt đẹp ,tiếp đến tác giả so sánh việc làm và kết quả của hai triều đại Đinh -Lê ntn? Hai triều đại khinh thường mệnh trời ,không noi dấu cũ Thương Chu cứ đóng yên đô thành GV?: Lí Thái Tổ phê phán gì hai triều đại Đinh Lê ? Hai triều đại đó không thức thời ,không theo mÖnh trêi tøc lµ kh«ng phï hîp quy luËt kh¸ch quan không học theo cái đúng của người xưa GV?: V× thÕ kÕt qu¶ ntn? Kết quả trái ngược triều đại không được lâu dài ,tr¨m hä kh«ng ®­îc hao tæn,mu«n vËt kh«ng =================================================================== Giáo viên thực hiện: Vũ Thị Hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ================================================================== ®­îc thÝch nghi GV?: NhËn xÐt mèi quan hÖ c©u nµy víi c©u trªn ?Nªu t¸c dông ? Thể hiện rõ sự đối lập giữa hai cách nghĩ ,hai cách hành động ,hai kết quả khiến cho người tiếp nhận nên hay không nên dời đô GV:§ã chÝnh lµ tÝnh thuyÕt phôc cña v¨n b¶n nghị luận .Tất cả sự nên hay không nên ấy đều ®­îc thÓ hiÖn b»ng nh÷ng lËp luËn chÆt chÏ theo ba bước hành động (dời đô hay đóng yên đô thành )mục đích dời và kết quả của việc dời đô .Bằng đoạn văn ngắn ,thông qua phép đối câu văn liền ngăn sự hô ứng đã tăng thêm phần thuyết phục .Dời đô là cần thiết . GV?: Tác giả đã soi sử sách với thực tế để nhận xét có tính chất phê phán hai triều đại Đinh -Lê .Song đó chỉ là cách nói của Lý Công Uẩn nhằm thuyết phục mọi người.Bằng sự hiểu biết về lịch sö em h·y gi¶i thÝch v× sao hai triÒu §inh Lª l¹i phải dựa vào vùng núi Hoa Lư để đóng đô ? Thời Đinh Lê nước ta luôn phải chống chọi với nạn ngoại xâm .Hoa Lư là nơi địa thế kín đáo do núi non tạo ra để chống chọi với nạn ngoại xâm .Qua đó chứng tỏ thế và Lực của hai triều đại ấy chưa đủ mạnh để ra nơi đồng bằng ,đất phẳng ,nơi trung tâm của đất nước nên phải dựa vào vùng núi hiểm trở .Đến đời Lý do kinh tế xã hội phát triển việc đóng đô ở Hoa Lư không còn là phïhîp GV?:Nh×n vµo ®o¹n v¨n ta thÊy tÝnh thuyÕt phôc ë ®o¹n v¨n kh«ng chØ ë chøng cø cô thÓ ,lËp luËn chÆt chÏ mµ cßn do ®©u ? C©u v¨n béc lé c¶m xóc ë cuèi ®o¹n "TrÉm rÊt đao xót về việc đó không thểkhông dời đổi " GV?: Lời văn tác động đến người đọc nhờ đâu ?(ng«n ng÷ cã dÔ hiÓu kh«ng ?Gîi c¶m gi¸c g× gi÷a vua vµ thÇn d©n ) Ngôn ngữ giản dị dễ hiểu câu văn như lời trao đổi ,gi·i bµy t©m sù gîi c¶m gi¸c kh«ng cã kho¶ng c¸ch vua t«i .V× vËy mÖnh lÖnh mµ kh«ng kh«ng là mệnh lệnh tạo sự đồng cảm tin và làm theo trong nh©n d©n GV: Câu văn tác giả sử dụng hai từ phủ định "không thể không dời đổi .Mà phủ định của phủ định là khẳng định . =================================================================== Giáo viên thực hiện: Vũ Thị Hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ================================================================== GV?: Trong câu văn ta còn thấy rõ tháiđộ gì của t¸c gi¶ ? Ngầm nêu r a quyết đoán :Dời đô là cần thiết ,không thể khác được và khát vọng thay đổi đát nước ,xây dựng đất nước hùng cường G V: §óng vËy trong c©u v¨n béc lé c¶m xóc ,t¸c giả đã bộclộ rõ ý của mình không thể không thay đổi cách nghĩ cách làm .Điều chính ta cảm phục t¸c gi¶ chÝnh ë chç «ng thËt tinh tÕ gi·y bµy t×nh cảm :''Trẫm rất đau xót về việc đó "mà lại cũng rÊt khÐo lÐo ngÇm thÓ hiÖn ý quyÕt ®o¸n kh«ng g× cưỡng được vì nó hợp mệnh trời ,lòng dân ,qua cách phủ định để khẳng định "không thể không dời đổi .Đây đích thực là chân lý của tư duy . GV?: Qua ®o¹n v¨n trªn em thÊythuyÕt phôc người tiếp nhận văn nghị luận cần yếu tố nào ? LËp luËn chÆt chÏ dÉn chøng x¸c thùc béc lé mãnh liệt cảm xúc của người viết GV?: Nh­ thÕ khi gi¶i thÝch lÝ do v× sao ph¶i dêi đô Lý Công Uẩn đã dùng chứng cớ về các triều đại Trung Quốc xưa .Qua đó ta thấy rõ tư tưởng khát vọng gì của ông và dân tộc ta thời đó ? Lý Công Uẩn bộc lộ rõ ý thức tự lực tự cường sánh ngang với các triều đại hùng mạnh Khát vọng về một đất nước thống nhất giàu mạnh . GV: Tõ kh¸t väng vµ hiÓu râ tÇm quan träng cña việc dời đô Lý Công Uẩn đã khẳng định thành Đại La là nơi tốt nhất để định đô .Tại sao vậy .Chóng ta cïng t×m hiÓu ®o¹n cßn l¹i . GV: §äc thÇm l¹i ®o¹n v¨n GV :Trong đoạn văn trên tác giả đã phân tích lợi thÕ nhiÒu mÆt cña thµnh §¹i La GV?: Trước hết em hãy cho biết thành Đại La có vÞ trÝ thuËn lîi nh­ thÕ nµo ? Trung tâm của trời đất ,thế rồng cuộn hổ ngồi ,ngôi nam bắc đông tây hướng nhìn sông dựa núi ,réng mµ b»ng ,cao mµ tho¸ng GV?:Đây là miền đất như thế nào ? khu đát có thế rồng cuộn hổ ngồi là thế đát đẹp ,sẽ phát triển thịnh vượng ,lại ở nơi trung tâm ,bốn hướng thông thoáng lại vững vàng GV?: ở miền đất ấy dân cư và muôn vật như thế nµo ? =================================================================== Giáo viên thực hiện: Vũ Thị Hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ================================================================== D©n c­ khái chÞu c¶nh ngËp lôt ,mu«n vËt phong phú tốt tươi GV?: C©u v¨n kh«ng chØ ph©n tÝch thuËn lîi vÒ vÞ trí địa lý mà cồn giúp ta hiểu Lý Công Uẩn dời đô là vì ai ? Dời đô là vì lợi ích của muôn dân trăm họ GV: §óng lµ vÞ vua lo cho d©n ,mong muèn cho dân giàu nước mạnh GV?: Còng tõ viÖc ph©n tÝch thuËn lîi vÒ mÆt ®i¹ lý t¸c gi¶ cßn ph©n tÝch râ vÒ mÆt kinh tÕ chÝnh trÞ nh­ thÕ nµo ? Là đầu mối giao lưu ,chốn hội tụ của bốn phương 2Lí do chọn Đại La làm kinh đô đất nước GV?: N¬i nh­ thÕ nµo gäi lµ n¬i träng yÕu ?C©u văn "Thật là .....bốn phương đất nước "khẳng định điều gì về nơi định đô này ? §©y lµ ®Çu mèi trung t©m kinh tÕ chÝnh trÞ v¨n hoá của đất nước GV?: Từ phân tích lý giải đó Lí Thái Tổ đã khẳng định Đại La là nơi như thế nào Là thắng địa của đất việt là kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời GV?: Đất như thế nào gọi là thắng địa ? Đất tốt đẹp ,lành ,vững có thể đem lại nhiều lợi ích cho kinh đô nên đây là kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời GV:Thực tế ngay sau đó Lí Công Uẩn đã cùng toµn d©n vÒ x©y dùng ë thµnh §¹i La .MÆc dï triÒu LÝ chØ tån t¹i gÇn ba thÕ kû nh­ng Th¨ng Long thì trở thành kinh đô muôn đời của dân tộc §¹i ViÖt GV?: §äc thÇm l¹i ®o¹n v¨n em cã nhËn xÐt g× về đặc điểm cấu trúc câu ,nhịp điệu ,tiết tấu hình Dời đô là vì lợi ích của muôn dân ¶nh ? tr¨m hä C©u v¨n biÒn ngÉu mçi c©u t¸ch thµnh hai vÕ c©n xøng c©u v¨n dµi ng¾n ,nhÞp v¨n dån dËp . GV: Víi t×nh c¶m yªu mÕn §¹i La xuÊt ph¸t tõ m­u toan nghiÖp v× lîi Ých cña mu«n d©n tr¨m hä .Lí Công Uẩn đã ca ngợi Đại La bằng một đoạn v¨n biÒn ngÉu chuÈn mùc giµu chÊt trÝ tuÖ cña người giỏi thuyết phục phong thuỷ và một tâm hồn nồng nàn yêu non sông xã tắc .Hình ảnh đối ®­îc sö dông tµi hoa "ë n¬i trung t©m ......nói Lµ ®Çu mèi giao th«ng trung t©m kinh ".Câu văn tách thành hai vế mỗi vế bảy chữ bằng tế chính trị văn hoá ,cả nước trắc du dương trầm bổng ,xen kẽ câu văn dài =================================================================== Giáo viên thực hiện: Vũ Thị Hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ================================================================== ngắn làm cho câu văn dồn dập ,đã là nơi thắng địa ,là chốn hội tụ trọng yếu kinh đô bậc nhất cho ta thÊy râ m¹ch v¨n høng khëi trµo d©ng c¶m xúc ngợi ca và khát vọng mong đợi của tác giả GV?: Nh×n l¹i nh÷ng lÝ lÏ chøng minh §¹i La lµ kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời đủ cho thấy chọn Đại La làm kinh đô là suy nghĩ như thế nµo cña LÝ C«ng UÈn ? V« cïng s¸ng suèt ,mét tÇm nh×n xa tr«ng réng đến mai sau GV: Qu¶ lµ mét tÇm nh×n xa tr«ng réng ®Ðn mai sau v× lîi Ých cña mu«n d©n tr¨m hä GV?: §äc hai c©u v¨n cuèi bµi ,t¹i sao kÕt thóc t¸c gi¶ kh«ng dïng mÖnh lÖnh mµ l¹i dïng c©u hái ? Câu hỏi mang tính chất trao đổi đối thoại tâm t×nh vµ vÉn giµu tÝnh thuyÕt phôc lßng ng­ßi GV: TÝnh thuyÕt phôc cña bµi chiÕu lµ lËp luËn chÆt chÏ vµ t×nh c¶m ch©n thµnh cña t¸c gi¶ .§iÒu đặc biệt là nguyện vọng dời đô của tác giả phù hîp víi nguyÖn väng cña nh©n d©n ®­îc nh©n d©n ñng hé ,thÓ hiÖn tÇm nh×n s¸ng suèt cña mét vị vua hết lòng vì dân ,vì đất nước tự cườngvà hïng m¹nh . GV?: Qua ph©n tÝch em h·y tãm t¾t tr×nh tù lËp luËn cña t¸c gi¶ ? Nêu sử sách làm tiền đề chỗ dựa cho lý lẽ . Soi sáng tiền đề vào thực tế hai triều Đinh -Lê để chỉ rõ dời đô là cần thiết cho sự phát triển của đất nước . Khẳng định Đại La là nơi tốt để chọn kinh đô GV?: Việc dời đô từ vùng núi Hoa Lư về đồng b»ng nãi lªn ®iÒu g× ? Sự phát triển lớn mạnh của dântộc Đại Việt đủ sứ c chÊm døt n¹n ngo¹i x©m Khẳng định một đất thống nhất độc lập tự lực tự cường GV?: Bài "chiếu dời đô" thuyết phục người đọc nhê ®©u ? Sù kÕt hîp dÉn chøng cô thÓ ,lËpluËn chÆt chÏ ,tình cảm chân thành của người viết . Gọi học sinh đọc phần ghi nhớ GV?Đọc và xác định yêu cầu bài tập ? =================================================================== Giáo viên thực hiện: Vũ Thị Hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ================================================================== GV?:Từ bài chiếu dời đô em chân trọng những phÈm chÊt nµo cña LÝ C«ng UÈn Lòng yêu nước thương dân Tầm nhìn sáng suốt về vận mệnh đất nước GV?: Sự đúng đắn của quan điểm dời đô về Đại La ®­îc chøng minh nh­ thÕ nµo trong lÞch sö nước ta ? Th¨ng Long m·i m·i lµ trung t©m kinh tÕ chÝnh trị xã hội của đất Hµ Néi lu«n lµ tr¸i tim yªu cña tæ quèc Th¨ng Long -Hµ Néi lu«n v÷ng vµng trong mäi th­ th¸ch lÞch sö IV.Tæng kÕt 1 NghÖ thuËt 2 Néi dung * Ghi nhí V. LuyÖn tËp (2phót) 1.Bµi tËp 1 D.Hướng dẫn về nhà (1phút) Dựa vào cách trình bày của bài chiếu em hãy viết bài văn kêu gọi mọi người bảo vệ môi trường để giữ gìn sức khoẻ IV.Rót kinh nghiÖm. =================================================================== Giáo viên thực hiện: Vũ Thị Hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ================================================================== ================================================================================= TuÇn23 - TiÕt 90 Ngµy so¹n:3/2/2008 V¨n b¶n Ngµy d¹y:. Chiếu dời đô ( Thiên đô chiếu ). Lý C«ng UÈn. I. Mục tiêu cần đạt: Gióp häc sinh : Thấy được khát vọng của nhân dân ta về một đất nước độc lập, thống nhất, hùng cường và khí phách của dân tộc Đại Việt đang trên đà lớn mạnh được phản ánh qua “ Chiếu dời đô ”. Rèn kỹ năng đọc, nhận biết đặc điểm của thể chiếu, trình tự của văn nghị luận. Nắm được đặc điểm cơ bản của thể chiếu. Thấy được sức thuyết phục to lớn của“ Chiếu dời đô ” là sự kết hợp giữa lí lẽ và tình cảm. Biết vận dụng bài học để viết văn nghị luận. Giáo dục tình yêu quê hương đất nước, ý thức tự lực tự cường cho học sinh. II. ChuÈn bÞ: * GV: Nghiªn cøu, tham kh¶o tµi liÖu so¹n bµi, m¸y chiÕu . * HS: Học đọc bài trước ở nhà. III. TiÕn tr×nh lªn líp: A. ổn định tổ chức lớp: B. KiÓm tra bµi cò: (§­a xuèng phÇn vµo bµi.) C. Bµi míi: ? Từ xưa đến nay đất nước ta có những địa danh nào đã từng làm kinh đô? Hãy kể tên những địa danh mµ em biÕt? - Phong Ch©u(VÜnh Phóc), Cæ Loa(ngo¹i thµnh Hµ Néi), Hoa L­(Ninh B×nh), T©y §«(Thanh Hoá), Phú Xuân(Huế), Thăng Long Đông Đô(Hà Nội) và thủ đô nước ta hện nay là Hà Nội. * GV: Suốt bốn nghìn năm lịch sử dựng nước và giữ nước. Ông cha ta đã chọn rất nhiều nơi trên mọi miền tổ quốc để đóng đô. Nhưng có lẽ nơi đóng đô lâu dài nhất, bền vững nhất còn tồn tại đến ngày hôm nay - nay là thủ đô Hà Nội. Vậy Thăng Long(Thủ đô Hà Nội) có từ bao giờ? Ai là người đã chọn Thăng Long(Hà Nội) là nơi đóng đô ? Giờ học hôm nay cô trò ta cùng tìm hiểu. Hoạt động 1 : Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm. ? Qua viÖc chuÈn bÞ bµi ë nhµ, h·y tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña 1. T¸c gi¶ : em vÒ t¸c gi¶ ? Lý C«ng UÈn ( 974 - Lý C«ng UÈn(974 - 1028) hay cßn gäi lµ Lý Th¸i Tæ quª ë §×nh - 1028) - s¸ng lËp B¶ng - Tõ S¬n - B¾c Ninh. vương triều Lý. - Ông là người thông minh giầu lòng nhân ái, có chí lớn, lập nhiều chiến công, sáng lập vương triều nhà Lý.(máy) * GV nhËn xÐt häc sinh tr¶ lêi vµ l­u ý thªm vÒ t¸c gi¶: Lý Công Uẩn xuất thân từ một gia đình nghèo khó, thủa nhỏ cßn lµm con nu«i nhµ s­ Lý Kh¸nh V¨n, theo häc ë chïa V¹n Tæ =================================================================== Giáo viên thực hiện: Vũ Thị Hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ==================================================================. Ngµy so¹n :3/2/2008 Ngµy d¹y : TiÕt 91- tuÇn 23. Câu phủ định I .Mục tiêu cần đạt -Giúp học sinh hiểu đợc đặc điểm hình thức và chức năng của câu phủ định -Biết sử dụng câu phủ định phù hợp với tình huống giao tiếp -Rèn kỹ năng nhận biết và sử dụng câu phủ định -Giáo dục ý thức viết câu đúng mục đích diễn đạt II.ChuÈn bÞ GV: B¶ng phô hoÆc m¸y chiÕu Hs: Đọc trước bài ở nhà III.TiÕn tr×nh lªn líp Hoạt động 1 1.ổn định lớp (1phút) 2.KiÓm tra bµi cò (4phót) ThÕ nµo lµ c©u trÇn thuËt ?Ph©n biÖt c©u trÇn thuËt víi c©u nghi vÊn ? 3.Bµi míi Hoạt động 2: Giới thiệu bài mới( 1’) Hoạt động 3 GV: Gọi học sinh đọc ví dụ C©u (a) th«ng b¸o ®iÒu g× ?. I.§Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng (22phót) 1.VÝ dô. =================================================================== Giáo viên thực hiện: Vũ Thị Hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ================================================================== Nam ®i HuÕ GV?: Các câu b,c,d thông báo điều gì phủ định việc Nam ®i HuÕ GV?: Nội dung phủ định này được bộc lộ trực tiếp qua nh÷ng tõ nµo ? b(kh«ng ),c( cha ),d(ch¼ng ) GV: Đây là từ phủ định GV?: C©u( e)b¸c bá ý nµo ? B¸c bá ý Nam ®i HuÕ GV: Những câu b,c,d,là những câu phủ định GV: Gọi học sinh đọc đoạn trích "Thầy bói xem voi " GV?: Tìm câu phủ định trong đoạn trích trên ? Không phải nó chầnchẫn nh cái đòn càn §©u cã !Nã bÌ bÌ nh c¸i qu¹t thãc . GV?: Em h·y so s¸nh hai c©u nµy víi 3 c©u nµy ë môc 1về nội dung phủ định có gì khác nhau ? Câu b,c,d,có vào nội dung phủ định Hai câu phủ định ở ví dụ 2 5không có phần biểu thị nội dung bị phủ định GV?: Nội dung bị phủ định trong câu " không phải nó chần chẫn nh cái đòn càn "đợc thể hiÖn trong c©u nãi cña ai Thể hiện trong câu nói của ông sờ vòi ( Tưởng con voi nó thế nào hoá ra nó ,hoá ra nó sun sun nh con đỉa ) GV?: Nội dung bị phủ định trong câu Đâu có !"đợc thể hiÖn trong c©u nãi cña ai ? Nội dung bị phủ định trong câu phủ định "Đâu có "®­îc thÓ hiÖn trong c©u nãi cña «ng thÇy bãi sê vßi :"Tưởng con voi ....con đỉa "và ông thầy bói sờ ngà :"nó chần chẫn .....đòn càn " GV?: VËy mÊy «ng thÇy bãi xem voi dïng nh÷ng c©u có từ ngữ phủ định để làm gì ? "không phải "bác bỏ nhận định của ông thầy bói sờ vòi "đâu có "trực tiếp bác bỏ nhận định của ông thầy bói sờ ngà gián tiếp bác bỏ nhận định của ông thầy bói sờ 2.Kết luận vßi -Hình thức : Câu phủ định là câu có từ ngữ phủ định như không ,chẳng GV?: Em hiểu thế nào là câu phủ định ? ,cha -Chøc n¨ng : GV?: Câu phủ định có chức năng dùng để làm gì ? +Th«ng b¸o kh«ng cã sù viÖc ,tÝnh chất quan hệ nào đó +Phản bác 1ý kiến một nhận định Hoạt động 4 II.LuyÖn tËp (15phót) 1.Bµi tËp 1 GV:Yêu cầu học sinh đọc xác định yêu cầu của bài tập Câu :"Cụ cứ tưởng thế đấy chứ nó =================================================================== Giáo viên thực hiện: Vũ Thị Hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ================================================================== ? ch¶ hiÓu g× ®©u ?"lµ c©u «ng gi¸o Trong các câu sau câu nào là câu phủ định bác bỏ? Vì dùng để phản bác lại suỹ nghĩ của sao? L·o H¹c (C¸i gièng nã còng kh«n .....lõa nã ) Câu "Không chúng con không đói n÷a ®©u "lµ c©u c¸i TÝ muèn lµm thay đổi điều mà nó cho là mẹ nó đang nghĩ mấy đứa con đang đói qu¸ GV: Yêu cầu học sinh đọc bài tập 2? 2.Bµi tËp 2 Cả ba câu đều là câu phủ định .Nhưng câu phủ định này có điểm đặc biệt là có một từ phủ định ,kết hợp với một từ phủ định khác ,hay kÕt hîp víi mét tõ nghi vÊn (ai chẳng )và một từ bất phủ định (không ai không ).Khi đó ý nghĩa của cả câu phủ định là khẳng định chứ không phải là phủ định *Những câu không có từ phủ định mà ý nghĩa tương đương với những c©u trªn a)C©u chuyÖn cã lÏ chØ lµ mét c©u chuyÖn hoang ®­êng song cã ý nghÜa b)Thángtám hồng ngọc đỏ ,hồng h¹c vµng ,ai còng tõng ¨n trong tÕt trung thu ,¨n nã nh ¨n c¶ mïa thu vµo lßng vµo d¹ . Tõng qua thêi th¬ Êu ë Hµ Néi ,©i ©i còng cã mét lÇn nghÓn cæ nh×n lªn t¸n l¸ cao vót mµ ng¾m nghÝa mét c¸ch ­íc ao chïm sÊu non xanh hay thÝch thó chia nhau nhÊm nh¸p mãn sấu dầm bán trước cổng trường 3 Bµi tËp 3 GV: Yêu cầu học sinh đọc bài tập 3? NÕu thay kh«ng b»ng cha th× c©u nµy viÕt l¹i nh sau Cho¾t cha dËy ®­îc ,n»m thoi thãp GV: Khi thay không bằng "cha " thì ý nghĩa thay đổi "Cha "biểu thị ý nghĩa phủ định "đối với điều mà cho Trong c©u chuyÖn DÕ Cho¾t sau khi đến một thời điểm nào đó không có nhưng sau đó có mổ đã nằm thoi thóp không bao giờ thể có ,còn "không "cũng biểu thị ý nghĩa phủ định đối dậy nữa và chết .Vì vậy câu của Tô với một điều nhất định nhưng không có hàm ý về sau Hoµi phï hîp víi m¹ch chuyÖn h¬n cã thÓ =================================================================== Giáo viên thực hiện: Vũ Thị Hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ================================================================== GV?: C©u nµo phï hîp h¬n ?V× sao ? Hoạt động 5 4, Cñng cè: GV kh¸i qu¸t l¹i toµn bé néi dung chÝnh cña bµi 5.Hướng dẫn về nhà Häc thuéc lßng phÇn ghi nhí Lµm bµi tËp 4,5,6 *Rót kinh nghiÖm. TuÇn 23 TiÕt92. Ngµy so¹n :3/2/2008 Ngµy d¹y:. Chương trình địa phương ( PhÇn tËp lµm v¨n). I Mục tiêu cần đạt -Giúp học sinh giới thiệu một danh lam thắng cảnh hoặc di tích lịch sử địa phương mình đảm bảo chính xác mạch lạc ,hấp dẫn ,đúng thể loại ,qua đó thêm hiểu biết yêu mến tự hào về quê hương mình . -Rèn kỹ năng chủân bị viết bài văn thuyết minh về đề tài giới thiệu danh lam thắng cảnh ,di tích lịch sử địa phương -Giáo dục lòng yêu mến quê hương đất nớc ,khám phá những điêù tốt đẹp trên quê hương m×nh II.ChuÈn bÞ GV: Tìm hiểu danh lam thắng cảnh ở địa phương Hs: ChuÈn bÞ bµi theo yªu cÇu cña gi¸o viªn III.TiÕn tr×nh lªn líp Hoạt động 1 1.ổn định lớp 2.KiÓm tra bµi cò :(2phót) KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh theo nhãm 3.Bµi míi (41phót) Hoạt động 2 GV: Nhắc lại đối tượng thuyết minh : Trường T H C S Trực Đại §Ò bµi trªn thuéc kiÓu bµi thuyÕt minh nµo ? KiÓu bµi thuyÕt minh vÒ danh lam th¾ng c¶nh GV?: §¹i diÖn nhãm mét tr×nh bµy phÇn t×m hiÓu cña nhãm =================================================================== Giáo viên thực hiện: Vũ Thị Hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8 Trường THCS Trực Đại ================================================================== Hs: Tr×nh bµy yªu cÇu : +Tìm hiểu về vị trí của tường +Tìm hiểu về khuôn viên của trường +Tìm hiểu về phong cảnh của trường Hs:Tr×nh bµy kÕt qua t×m hiÓu ®­îc theo kiÓu bµi thuyÕt minh +Vị trí Trường thcsTrực Đại nằm ở trung tâm xã ,phía Bắc ,phía đông là cánh đồng lúa +Khu«n viªn : DiÖn tÝch 40000m2 Xung quanh có tường bao bọc + Phong cảnh : Khu nhà cao tầng nhiều phòng ....hướng nam Hai dãy nhà cấp 4 quay mặt vào nhau làm trường có hình chữ u S©n ch¬i tho¸ng m¸t GV: NhËn xÐt vÒ ng÷ ®iÖu vµ t¸c phong vÒ néi dung §¹i diÖn nhãm 2 tr×nh bµy phÇn t×m cña nhãm Hs1:Trình bày yêu cầu : Tìm hiểu về truyền thống của trường (năm trường thành lập ,số lớp những năm đầu ,số học sinh ,số giáo viên ở từng thời kỳ thay đổi ) Thµnh tÝch d¹y vµ häc cña thÇy vµ trß Hs2: Tr×nh bµy kÕt qu¶ t×m hiÓu theo kiÓu bµi thuyÕt minh N¨m thµnh lËp -Sè líp sè gi¸o viªn qua tõng thêi kú -Thµnh tÝch thi ®ua hai tèt +Thµnh tÝch tæng qu¸t +Thµnh tÝch nh÷ng n¨m gÇn ®©y GV: NhËn xÐt t¸c phong ,néi dung GV: §©y lµ nh÷ng tµi liÖu cÇn thiÕt ,c¸c phÇn träng t©m cña bµi thuyÕt minh vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh GV?: Muèn cã nh÷ng tµi liÖu nµy ta ph¶i lµm g× ? Ta ph¶i t×m hiÓu ,quan s¸t thùc tÕ ,ghi chÐp ,s¾p xÕp theo tr×nh tù vµ tr×nh bµy theo yªu cÇu thuyÕt minh Hoat động 3 4, Cñng cè: GV: Kh¸i qu¸t l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n cña thÓ lo¹i 5.Hướng dẫn về nhà ( 2phút) Tõ nh÷ng t liÖu trªn viÕt thµnh bµi thuyÕt minh vÒ trêng THCSTrùc §¹i * Rót kinh nghiÖm. =================================================================== Giáo viên thực hiện: Vũ Thị Hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span>