Bài soạn môn Ngữ văn 7 - Tiết 73 đến tiết 76

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. - - 2010 - - 2010. TiÕt 73. Bài học đường đời đầu tiên ( TrÝch : “ DÕ MÌn phiªu l­u kÝ ” ) - T« Hoµi A-Môc tiªu.. -Kiến thức : Hiểu được nội dung, ý nghĩa của VB, thấy được nét đặc sắc của ngòi bút Tô Hoài trong cả hai phương thức miêu tả và kể chuyện. - Kü n¨ng :.RÌn kü n¨ng kÓ chuyÖn, miªu t¶, ph©n tÝch v¨n b¶n. -Thái độ : GD tình cảm đoàn kết, thân ái, không kiêu căng ngạo mạn. B. ChuÈn bÞ. * GV : - SGK, SGV, gi¸o ¸n. - Tài liệu tham khảo: Tác phẩm Dế Mèn phiêu lưu kí, Cuộc đời và sự nghiệp Tô Hoµi. * HS : Đọc văn bản, soạn bài theo hướng dẫn của GV C. Phương pháp. Đàm thoại, nêu vấn đề, phân tích, giảng bình. D. TiÕn tr×nh. I.ổn định tổ chức II.KiÓm tra bµi cò KT Bµi so¹n cña HS III.Bµi míi Trên thế giới và nước ta có những nhà văn nổi tiếng gắn bó cả cuộc đời viết của mình cho đề tài trẻ em, một trong những đề tài khó khăn và thú vị bậc nhất. Tô Hoµi lµ mét trong nh÷ng t¸c gi¶ nh­ thÕ. TruyÖn“ DÕ MÌn phiªu l­u kÝ '' cña «ng được cả trẻ em trong nước và nhiều nước khác trên thế giới vô cùng yêu thích. Học sinh đọc phần * SGK/ 8 I.T¸c gi¶ - t¸c phÈm ? Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ T« Hoµi ? 1.T¸c gi¶ Gv : T« Hoµi sinh ra vµ lín lªn ë quª mÑ lµ lµng - Tªn thËt lµ NguyÔn Sen NghÜa §«, phñ Hoµi §øc – Hµ §«ng nay thuéc Hµ sinh 1920 Nội. Tuổi thơ gắn bó với kỉ niệm quê hương. Nơi ấy - Cã nhiÒu t¸c phÈm viÕt có dòng sông Tô Lịch chảy qua. Ông đã lấy tên đất, cho thiÕu nhi tªn s«ng ghÐp l¹i thµnh bót danh cho m×nh: T« Hoµi. ¤ng cã khèi lîng t¸c phÈm phong phó: DÕ MÌn phiªu lu kÝ, §µn chim g¸y, Vî chång A Phñ... ? Nêu xuất xứ của văn bản “ Bài học đường đời đầu 2.Tác phẩm 213 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> tiªn ? ? Em biÕt g× vÒ t¸c phÈm “ DÕ MÌn phiªu l­u kÝ ”? - DÕ mÌn phiªu l­u kÝ lµ t¸c phÈm næi tiÕng ®Çu tiªn cña T« Hoµi, ®­îc s¸ng t¸c lóc «ng 21 tuæi - §©y lµ t¸c phÈm ®­îc chuyÓn thÓ thµnh phim ho¹t hình, múa rối được khán giả, độc giả nước ngoài rất yªu thÝch. * Học sinh đọc phần giới thiệu tác phẩm “ Dế Mèn” ? H·y thö tãm t¾t ? GV : Nêu yêu cầu đọc .- Đoạn: Dế Mèn tự tả chân dung mình đọc với giọng hµo høng, kiªu h·nh, to, vang, chó nhÊn giäng ë c¸c tính từ, động từ miêu tả. - §o¹n trªu chÞ Cèc: + Giọng Dế Mèn trịch thượng khó chịu. + Giäng DÕ cho¾t yÕu ít, rªn rÈm. + Giọng chị Cốc đáo để, tức giận. - Đoạn Dế Mèn hối hận đọc giọng chậm, buồn, sâu lắng và có phần bi thương. - 2 HS đọc, mỗi em một đoạn. ? Kể tóm tắt văn bản “ Bài học đường đời đầu tiên” ? GV HD HS t×m hiÓu chó thÝch ? TruyÖn ®­îc kÓ b»ng lêi nh©n vËt nµo ? Thuéc ng«i kÓ nµo? ? V¨n b¶n chia thµnh mÊy ®o¹n ? ý chÝnh? +Tõ ®Çu -> råi: H×nh ¶nh DÕ MÌn + Còn lại: Câu chuyện bài học đường đời đầu tiên với DM ? PhÇn 2 cã nh÷ng sù viÖc nµo diÔn ra? + DM coi thường DC + DM Trêu chị cốc dẫn đến cái chết của DC. + Sù ©n hËn cña DM . * GV: Đ1 là đoạn văn rất đặc sắc, mẫu mực về miêu t¶ loµi vËt ? Mở đầu VB, Dế Mèn đã tự giới thiệu về mình ntn ? - Một chàng Dế thanh niên cường tráng. ? T×m vµ ph©n tÝch nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ ngo¹i h×nh và hành động của Dế Mèn ? - Miªu t¶ kh¸i qu¸t h×nh d¸ng DÕ MÌn : Chµng dÕ TN cường tráng - Miªu t¶ cô thÓ tõng bé phËn + §«i cµng: mÉm bãng. - Trích chương I của “Dế MÌn phiªu l­u kÝ ”.. 3.§äc, t×m hiÓu chó thÝch. II. Ph©n tÝch v¨n b¶n 1. Bè côc: 2 phÇn. 2. Ph©n tÝch a. H×nh ¶nh DÕ MÌn * Ngo¹i h×nh. 214 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> + Vuèt: cøng, nhän ho¾t + §Çu: to, næi tõng t¶ng + C¸nh: ng¾n hñn ho¼n + R¨ng: ®en nh¸nh, nhai ngoµm ngo¹p + R©u: dµi, cong + D¸ng ®i: oai vÖ, nhón nhÈy ra vÎ con nhµ vâ - Hành động : đạp phanh phách, vũ phành phạch, nhai ngßm ngo¹m, trÞng trong vuèt r©u. - Đi đứng oai vệ, làm điệu, nhún chân, rung đùi - §¹p phanh ph¸ch, vò phµnh ph¹ch, nhai ngoµm ngo¹m, trÞnh träng vót r©u... ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch s/dông tõ ng÷ cña t/gi¶ - NT : Miªu t¶ tõng bé phËn trong khi m/t¶ ? kÕt hîp miªu t¶ cö chØ, ®iÖu - Dïng nhiÒu tÝnh tõ, tõ l¸y chÝnh x¸c cã gi¸ trÞ biÓu bé. Sö dung nhiÒu tÝnh tõ , động từ, từ láy đặc sắc, gợi c¶m. - Lần lượt mtả từng bộ phận cơ thể của Dế Mèn; gắn tả, giàu hình ảnh. liền mtả hình dáng với hành động khiến hình ảnh Dế Mèn hiện lên mỗi lúc 1 rõ nét thêm. - ThÓ hiÖn kh¶ n¨ng q.s¸t tinh tÕ, lùa chän tõ ng÷ mt¶ phï hîp… Vẻ đẹp cường tráng, mạnh ? NhËn xÐt g× vÒ h×nh ¶nh DÕ MÌn ? ? Tính nết của Dế Mèn được bộ lộ qua những chi tiết mẽ , ấn tượng nµo ? - Cµ khÞa víi tÊt c¶ hµng xãm, qu¸t mÊy chÞ Cµo Cµo, * TÝnh nÕt - Kiªu c¨ng , tù phô, hung đá mấy anh Gọng Vó. hăng, xốc nổi, xem thường - Tưởng mình sắp đứng đầu thiên hạ. mọi người. - Tù nhËn m×nh lµ: tîn, xèc næi, ng«ng cuång… ? Em cã nhËn xÐt ntn vÒ tÝnh nÕt cña DÕ MÌn ? ? Qua bøc ch©n dung cña DÕ MÌn, em thÊy DÕ MÌn có nét nào đẹp và chưa đẹp ? HS th¶o luËn, ph¸t biÓu.GV chèt. GV : Vậy với nét tính cách chưa đẹp đấy , DM đã g©y ra chuyÖn g× vµ tù rót ra bµi häc cho m×nh ra sao -> häc ë phÇn tiÕp theo. IV. Cñng cè - Đánh giá vài đường nét về ngoại hình của Dế Mèn? Cảm nghĩ của em trước chàng dế cường tráng đó? V. Hướng dẫn về nhà - TËp kÓ tãm t¾t. So¹n tiÕp bµi. E. Rót kinh nghiÖm ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 215 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. - - 2010 - - 2010. TiÕt 74. Bài học đường đời đầu tiên ( TrÝch : “ DÕ MÌn phiªu l­u kÝ ” ) - T« Hoµi A-Môc tiªu.. -Kiến thức : Hiểu được nội dung, ý nghĩa Bài học đường đời đầu tiên, thấy đợc nét đặc sắc của ngòi bút Tô Hoài trong cả hai phương thức miêu tả và kể chuyện. -Kü n¨ng :.RÌn kü n¨ng kÓ chuyÖn, miªu t¶,ph©n tÝch v¨n b¶n. -Thái độ : GD tình cảm đoàn kết, thân ái, không kiêu căng ngạo mạn. B. ChuÈn bÞ. * GV : SGK, SGV, gi¸o ¸n. Tµi liÖu tham kh¶o * HS : Đọc văn bản, soạn bài theo hướng dẫn của HS. C. Phương pháp. Đàm thoại, nêu vấn đề, phân tích, giảng bình. D. TiÕn tr×nh. I.ổn định tổ chức II.KiÓm tra bµi cò KT sù chuÈn bÞ cña HS. * Câu hỏi : Kể tóm tắt đoạn trích : "Bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn ".Nêu vµi nÐt vÒ ngo¹i h×nh , tÝnh nÕt cña DÕ MÌn ? * Yªu cÇu tr¶ lêi : - Kể tóm tắt, ngắn gọn, đảm bảo những sự việc chính của truyện. - Nêu được : Dế Mèn có vẻ đẹp cường tráng , khoae mạnh, trẻ trung , ấn tượng,tính nết thì kiêu căng , tự phụ, hung hăng, xốc nổi, xem thường mọi người.( Dẫn chứng ) III.Bµi míi Chuyển ý : Với tính cách ấy, Dế Mèn đã gây ra một b. Bài học đường đời đầu chuyện đau lòng để rồi phải ân hận suốt đời. Và đó tiªn cña DÕ MÌn còng lµ bµi häc ®Çu tiªn cña MÌn. ? Câu chuyện về bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn có liên quan đến ai ? ? DÕ Cho¾t ®­îc miªu t¶ ntn ? - Trạc tuổi Dế Mèn , người gầy gò, cao lêu nghêu như g· nghiÖn thuèc phiÖn. - C¸nh ng¾n ngñn , r©u mét mÈu, mÆt mòi ngÈn ngÈn ng¬ ng¬. . 216 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> - Cµng bÌ bÌ, r©u côt mét mÈu ? NhËn xÐt vÒ c¸ch t¶ Cho¾t ? - Dùng một loạt tính từ, nhiều từ láy để khắc họa chân dung Cho¾t ? Thö so s¸nh ngo¹i h×nh cña Cho¾t víi MÌn ? - Tương phản, đối lập nhau ? Lời xưng hô của Dế mèn với Dế Choắt có gì đặc biệt ? - Gäi DÕ Cho¾t lµ : chó mµy , mÆc dï b»ng tuæi nhau. -> Trịch thượng ? Khi DÕ Cho¾t ngá ý muèn th«ng hang th× DÕ MÌn cã thái độ ra sao ? - -Kh«ng cho th«ng hang, cßn m¾ng má: "DM hÕch r¨ng lªn , x× mét h¬i râ dµi : §µo tæ n«ng th× cho chÕt'" ? Dưới con mắt của Dế Mèn thì Dế Choắt ntn ? - Yếu ớt, xấu xí, lười nhác, đáng khinh. ? Điều đó càng tô đậm thêm tính cách gì của Dế Mèn ? - Kiªu c¨ng. ? Qua lêi lÏ, c¸ch x­ng h«, giäng ®iÖu cña MÌn víi Choắt, em cho biết thái độ của Mèn ? GV : Cách cư xử của DM đối với DC đã bộc lộ rõ nét: DM tự cho mình là hơn tất cả mọi người, nhìn Choắt với con mắt khinh thường, giễu cợt, lên mặt đàn anh. Khi DC khẩn cầu giúp đỡ thì không quan tâm, không c¶m th«ng víi sù èm yÕu cña b¹n, bá vÒ rÊt v« t©m. ? Không chỉ coi thường DC, DM còn gây sự với ai ? ? VS DM d¸m g©y sù ví chÞ Cèc to lín h¬n m×nh ? ? Nêu diễn biến tâm lý và thái độ của Dế Mèn trong việc trêu chị Cốc dẫn đến cái chết của Dế Choắt ? - Lúc đầu: huyênh hoang trước Choắt (Sợ gì?) - Sau đó: chui tọt vào hang để ẩn nấp (rất yên trí với n¬i nÊp kiªn cè) - Khi Cho¾t bÞ chÞ Cèc mæ: DÕ MÌn n»m im thin thÝt - ChÞ Cèc bay ®i: mon men bß ra khái hang => thái độ: huyênh hoang, khoác lác nhưng sợ hãi trước kẻ mạnh. ? DM g©y d¸m g©y sù víi chÞ Cèc cã ph¶i lµ hµnh đông dũng cảm không ? VS ? ? Trước cái chết của Dế Choắt, Dế Mèn đã có hành động và thái độ như thế nào? - §em ch«n DÕ Cho¾t -> ©n hËn vÒ lçi cña m×nh, cµng. -Thái độ với Dế Choắt: Trịch thương, khinh thường, huênh hoang,kiªu c¨ng,kh«ng quan tâm giúp đỡ bạn.. -MÌn g©y sù víi chÞ Cèc + Muèn ra oai víi DÕ Cho¾t.. +Hành động ngông cuồng, g©y ra hËu qu¶ nghiªm träng lµ c¸i chÕt cña DÕ Cho¾t.. 217 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> ăn năn, hối hận trước lời khuyên khi trăng trối của DC Cuối truyện là hình ảnh Mèn đứng lặng hồi lâu bên mộ bạnĐếMèn xót thương cho bạn,Dế Mèn suy nghĩ vÒ c¸ch sèng cña m×nh. ? Sau tất cả những sự việc đã gây ra, nhất là sau cái chết của Choắt, Dế Mèn đã tự rút ra bài học đường đời ®Çu tiªn cho m×nh. Bµi häc Êy lµ g× ? GV : Song đó không chỉ là bài học về thói kiêu căng mà còn là bài học về lòng nhân ái. Chắc hẳn khi đứng trước nấm mồ của bạn, Mèn đã tự hứa với mình sẽ bỏ thói ngông cuồng dại dột, sẽ yêu thương, quan tâm đến mọi người để không bao giờ gây ra lỗi lầm như thế. Sự ăn năn hối lỗi và lòng xót thương chân thành của Mèn gióp ta nhËn ra MÌn kh«ng ph¶i lµ mét kÎ ¸c, kÎ xÊu. Có lẽ chúng ta đều cảm thông và tha thứ cho lỗi lầm của Dế Mèn và tin rằng bài học đầu đời đầy ý nghĩa này sẽ giúp Mèn sống tốt hơn và bước đi vững vàng trên con đường phía trước. ? Qua §2 em thÊy MÌn cã g× xÊu ? Cã g× tèt? - XÊu: huyªnh hoang, hung h¨ng, nghÞch ranh g©y ra c¸i chÕt cho Cho¾t - Tèt: biÕt nhËn ra lçi lÇm, ©n hËn vµ nh×n nhËn l¹i b¶n th©n * GV b×nh Có người sẽ tha thứ cho Mèn vì hành động của Mèn nói cho cùng là sự bồng bột trẻ con và Mèn đã thực sự hối hận. Có người không tha thứ cho Mèn vì lỗi lầm do MÌn g©y ra kh«ng thÓ söa ch÷a sai ®­îc. Song, dï thế nào thì biết ăn năn hối lỗi cũng là điều đáng quý. ? Néi dung cña bµi v¨n nµy lµ g× ? h·y nãi ng¾n gän b»ng mét vµi lêi v¨n? ? Cách kể chuyện bằng ngôi thứ nhất ( để nhân vật tự kÓ chuyÖn) cã g× hay? ? Theo em có đặc điểm nào của con người đợc gán cho c¸c con vËt ë truyÖn nµy? Em biÕt t¸c phÈm nµo còng có cách viết tương tự nh thế? -DM: Kiªu c¨ng nhng biÕt hèi lçi. DC: yÕu ®uèi nhng biÕt tha thø. Cèc: tù ¸i, nãng n¶y. - C¸c truyÖn: §eo nh¹c cho mÌo, H¬u vµ Rïa.... + DM hèi hËn v× lçi lÇm cña mình và xót thương Dế Cho¾t. => Bµi häc vÒ thãi kiªu c¨ng, ng«ng cuång, lßng nhân ái, tình đồng loại.. III. Tæng kÕt: 1.Néi dung 2.NghÖ thuËt - NghÖ thuËt miªu t¶ loµi vật rât sinh động - C¸ch kÓ chuyÖn tù nhiªn, hÊp dÉn - Ng«n ng÷ chÝnh x¸c, giµu chÊt t¹o h×nh. 3.Ghi nhí (SGK) IV.LuyÖn tËp. GV hướng dẫn Hs luyện tập.. 218 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> IV. Cñng cè - ý nghÜa cña bøc tranh minh ho¹ SGK/15 - GV hÖ thèng l¹i néi dung cña bµi. V. HDVN - Tãm t¾t VB. - Viết đoạn văn: Tưởng tượng về tâm trạng DM khi đứng trớc nấm mộ của DC ( DM sÏ nãi g×?) - ChuÈn bÞ bµi : Phã tõ. E. Rót kinh nghiÖm: ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………..................... Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. - - 2010 - - 2010. TiÕt 75. A-Môc tiªu.. Phã tõ. -KiÕn thøc : Gióp HS hiÓu ®­îc thÕ nµo lµ phã tõ, c¸c lo¹i phã tõ -Kü n¨ng :.N¾m ®­îc c¸ch nhËn diÖn phã tõ vµ vËn dông nhuÇn nhuyÔn c¸c lo¹i phã tõ víi hiÖu qu¶ giao tiÕp cao nhÊt -Thái độ : GD ý thức sử dụng phó từ trong khi nói và viết.. B. ChuÈn bÞ. * GV : SGK, SGV, gi¸o ¸n. * HS : soạn bài theo hướng dẫn của HS. Bảng phụ viết VD. C. Phương pháp. Phương pháp quy nạp, hoạt động nhóm D. TiÕn tr×nh. I.ổn định tổ chức II.KiÓm tra bµi cò KT sù chuÈn bÞ cña HS. III.Bµi míi * GV treo b¶ng phô chÐp VD I. Phã tõ lµ g× ? ? Nh÷ng tõ in ®Ëm bæ sung ý nghÜa cho tõ nµo? Nh÷ng 1. VÝ dô: sgk từ đó thuộc từ loại nào đã học? - Các từ: đã, cũng, vẫn, chưa, thật, được, rất, ra bổ sung ý nghĩa cho các từ: đi, ra, thấy, lỗi lạc, soi (gương) , ưa 219 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> nhìn, to, bướng. a. ®i, ra, thÊy -> §T lçi l¹c -> TT b. soi (gương) -> ĐT ưa nhìn, to, bướng -> TT ? Những từ in đậm đứng ở vị trí nào trong cụm từ ? - Đứng ở vị trí trước hoặc sau ĐT,T trong cụm từ. GV : C¸c tõ in ®Ëm lµ phã tõ. VËy phã tõ lµ g× ? - Gọi HS đọc ghi nhớ 1 (12) ? Em thö so s¸nh ý nghÜa cña c¸c tõ phã tõ víi c¸c thùc tõ ? (DT, §T, TT) - Phó từ không có khả năng gọi tên sự vật, hành động, tÝnh chÊt hay quan hÖ -> chØ cã ý nghÜa ng÷ ph¸p, kh«ng cã ý nghÜa tõ vùng. 2. NhËn xÐt - C¸c tõ in ®Ëm ®i kÌm vµ bæ sung ý nghÜa cho động từ, tính từ. ->Phã tõ.. 3. Ghi nhí: SGK/12. II. C¸c lo¹i phã tõ GV treo b¶ng phô 1. VÝ dô: sgk GV cho HS đọc ví dụ ? Nh÷ng phã tõ nµo ®i kÌm víi c¸c tõ : Chãng, trªu, 2. NhËn xÐt tr«ng thÊy, loay hoay? - Các phó từ: đừng , không, đã, đang, lắm,vào . ? §iÒn c¸c phã tõ ë môc I vµ II vµo b¶ng (GV dïng bảng phụ đã chuẩn bị trước) Phó từ đứng Phó từ đứng trước sau ChØ quan hÖ thêi gian đã, đang Chỉ mức độ rÊt, thËt l¾m Chỉ sự tiếp diễn tương tự cũng,vẫn Chỉ sự phủ định kh«ng, ch­a ChØ sù cÇu khiÕn đừng Chỉ kết quả và hướng ra, vµo ChØ kh¶ n¨ng ®­îc ? KÓ thªm nh÷ng phã tõ mµ em biÕt thuéc mçi lo¹i nãi trªn? - Thêi gian: s¾p, võa... - Mức độ: quá, hơi. . . - Tiếp diễn: cũng, vẫn, còn, cứ, đều - Phủ định, khẳng định: không, chưa, chẳng, .. - Cầu khiến: hãy, đừng, chớ... - Kết quả và hướng: lên.. - Kh¶ n¨ng: ®­îc ? Em h·y nªu l¹i c¸c lo¹i phã tõ?. - Phã tõ gåm 2 lo¹i lín: 220. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> ? Em hãy đặt câu có phó từ và cho biết ý nghĩa của phó tõ Êy?. * Gọi một HS đọc ghi nhớ 2 (14). ? Nªu yªu cÇu cña bµi tËp 1. Bước 1 : gạch chân các phó từ Bước 2 : kẻ bảng gồm 2 cột (Phó từ / ý nghĩa) - HS tr¶ lêi. - HS viÕt ra phiÕu häc tËp -> GV thu ch÷a HS thi đặt câu nhanh có dùng phó từ. GV nêu đề tài để HS đặt. + Phó từ đứng trước động từ , tính từ: Thường bæ sung mét sè ý nghÜa nh­ quan hÖ thêi gian, mức độ, sự tiếp diễn tương tự, cầu khiến +Phó từ đứng sau động tõ , tÝnh tõ thõng bæ sung về mức độ, khả năng, kết quả và hướng. 3. Ghi nhí: SGK iii. LuyÖn tËp 1. Bµi tËp 1 a) Phã tõ chØ quan hÖ thời gian: đã, đương, sắp b) Phã tõ chØ sù tiÕp diễn tương tự: còn, đều, l¹i, còng c) Phã tõ chØ kÕt qu¶ vµ hướng: ra, được d) Phó từ chỉ phủ định: kh«ng Bµi tËp 2 Mét h«m, thÊy chÞ Cèc ®ang kiÕm måi, DÕ MÌn đọc bài ca dao để trêu chÞ råi chui tät vµo hang. ChÞ Cèc rÊt bùc, ®i t×m kÎ d¸m trªu m×nh.Kh«ng thÊy DÕ MÌn, chÞ Cèc tr«ng thÊy DÕ Cho¾t®ang loay hoay trước cửa hang nên đã trút cơn giận lên ®Çu DÕ Cho¾t.. IV. Cñng cè - Gv hÖ thèng l¹i kiÕn thøc cña bµi. - Gv nh¾c nhë HS c¸ch lµm c¸c d¹ng bµi tËp. V. HDVN - Häc bµi, thuéc ghi nhí - Hoµn thiÖn bµi tËp. - So¹n bµi: T×m hiªñ chung vÒ v¨n miªu t¶. 221 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> E. Rót kinh nghiÖm: ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………..................... Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. - - 2010 - - 2010. TiÕt 76. T×m hiÓu chung vÒ v¨n miªu t¶ A-Môc tiªu.. - -Kiến thức : Giúp HS nắm được những hiểu biết chung về văn miêu tả trước khi ®i s©u vµo mét sè thao t¸c chÝnh nh»m t¹o lËp lo¹i v¨n b¶n nµy. -Kỹ năng :.Nhận diện trước những đoạn văn, bài văn miêu tả. -Thái độ : Biết được trong những tình huống nào thì người ta thường dùng văn miªu t¶. B. ChuÈn bÞ. * GV : SGK, SGV, gi¸o ¸n. * HS : soạn bài theo hướng dẫn của HS. Bảng phụ viết VD. C. Phương pháp. Phương pháp quy nạp, hoạt động nhóm D. TiÕn tr×nh. I.ổn định tổ chức II.KiÓm tra bµi cò KT sù chuÈn bÞ cña HS. III.Bµi míi - HS đọc 3 tình huống trong BT 1(15) - 3 nhãm th¶o luËn – mçi nhãm tr¶ lêi mét t×nh huèng -> HS nhËn xÐt > GV chèt : C¶ 3 t×nh huèng dÒu sö dông v¨n miªu t¶ vì căn cứ vào hoàn cảnh và mục đích giao tiếp: - Tình huống 1: tả con đường và ngôi nhà để người kh¸c nhËn ra, kh«ng bÞ l¹c. - Tình huống 2: tả cái áo cụ thể để người bán hàng kh«ng bÞ lÊy lÉn, mÊt thêi gian. - Tình huống 3: tả chân dung người lực sĩ để người ta. I. ThÕ nµo lµ v¨n miªu t¶ 1. VÝ dô: sgk. -Các tình huống đều phải dïng v¨n miªu t¶.. 222 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> hình dung người lực sĩ như thế nào.  Râ rµng, viÖc sö dông v¨n miªu t¶ ë ®©y lµ hÕt søc cÇn thiÕt ? Hãy nêu một số tình huống tương tự ? - 3 nhóm cử đại diện nêu 2 tình huống / 1 nhóm -> HS nhËn xÐt -> GV chèt l¹i * GV: Trong các tình huống vừa nêu chúng ta đã dïng v¨n miªu t¶ ? NhËn xÐt thÕ nµo lµ v¨n miªu t¶? - Giúp mọi người hình dung những đặc điểm, tính chất nổi bật của một sự vật, sự việc, con người, phong c¶nh ? VËy khi nµo th× ph¶i dïng v¨n miªu t¶? - Khi cần tái hiện hoặc giới thiệu với ai đó về một sự vật, một người mà được giới thiệu chưa thấy hoặc ch­a h×nh dung ra ? Em h·y chØ ra 2 ®o¹n v¨n t¶ DÕ MÌn vµ DÕ Cho¾t trong văn bản "Bài học đường đời đầu tiên "? -HS chỉ ra 2 đoạn văn đó. ? Qua đoạn văn trên em thấy DM có đặc điểm gì nổi bật? Những chi tiết hình ảnh nào cho thấy điều đó? - DM: Cµng, ch©n, khoeo, vuèt, ®Çu, c¸nh, r¨ng, râu... những động tác ra oai khoe sức khoẻ. ? Dế Choắt có đặc điểm gì khác DM, tìm chi tiết hình ảnh đó? -DC:-> khác Dế Mèn, Dế Choắt yếu đuối, đối lập với Dế Mèn: Dáng người gầy gò, dài lêu nghêu...những so sánh : gã nghiện thuốc phiện, như người cởi trần mặc áo ghi-lê...những động, tính từ chỉ sự yếu đuối. ? Quan s¸t ®o¹n 1(3) vµ ®o¹n “c¸i chµng DÕ Cho¾t... hang t«i” vµ cho biÕt 2 ®o¹n v¨n cã gióp em h×nh dung được đặc điểm nổi bật của 2 chú dế ? Tại sao? - Có vì tác giả đã miêu tả từng bộ phận cụ thể trên cơ thể của 2 chú dế để ta hình dung được ngoại hình của 2 chó dÕ ? Em hiÓu nh­ thÕ nµo vÒ v¨n miªu t¶ ? Lµm thÕ nµo để có thể miêu tả được?. - §o¹n v¨n miªu t¶ DÕ MÌn -> đặc điểm nổi bật của Dế Mèn: cường tráng, mạnh mÏ.. - §o¹n v¨n miªu t¶ DÕ Cho¾t -> §Æc ®iÓm næi bËt cña DÕ Cho¾t : èm yÕu, gÇy cßm, xÊu xÝ. 2. NhËn xÐt. - Văn miêu tả : giúp người đọc hình dung những đặc ®iÓm, tÝnh chÊt næi bËt cña mét sù vËt, sù viÖc, con ? Trong văn miêu tả , năng lực gì của người viết được người, phong cảnh. . chó ý, ®­îc béc lé râ nhÊt ? - 2 HS nêu -> GV chốt và cho HS đọc ghi nhớ -Trong v¨n miªu t¶ : n¨ng * GV: Bản chất của văn miêu tả và yêu cầu đối với lực quan sát của người viết 223 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> người viết là làm nổi bật được các đặc điểm cụ thể và tính chất tiêu biểu của sự vật, con người... để người đọc hình dung và nhận ra ngay sự vật, con người... được miêu tả. Muốn thế người viết phải biết quan sát vµ dÉn ra ®­îc h×nh ¶nh cô thÓ, tiªu biÓu nhÊt cña sù vật, con người. - Chia 3 nhãm th¶o luËn 3 ®o¹n -> Mỗi nhóm cử đại diện trình bày -> Nhãm kh¸c nhËn xÐt -> GV đánh giá * Yªu cÇu ph¶i t×m c¸c chi tiÕt, h×nh ¶nh minh häa cho nhËn xÐt. - HS đọc yêu cầu - Chia 2 dãy chuẩn bị 2 đề -> trình bày -> Nhận xét. - 1 HS đọc thêm §äc ®o¹n v¨n L¸ rông cña Kh¸i H­ng: C¶nh l¸ rông mùa đông được tác giả miêu tả kĩ lưỡng như thế nào? BiÖn ph¸p nghÖ thuËt næi bËt? C¶m nhËn cña em vÒ ®o¹n v¨n Êy?. béc lé râ nhÊt.. 3.Ghi nhí (SGK ) II. LuyÖn tËp Bµi tËp 1 a) §o¹n 1: §Æc t¶ DÕ MÌn vào độ tuổi “TN cường tr¸ng” - §Æc ®iÓm næi bËt: to kháe vµ m¹nh mÏ b) §o¹n 2: T¸i hiÖn l¹i h×nh ảnh chú bé Lượm - §Æc ®iÓm næi bËt: mét chó bÐ nhanh nhÑn, vui vÎ, hån nhiªn c) §o¹n 3: C¶nh mét vïng bãi ven ao, hồ ngập nước sau m­a - §Æc ®iÓm næi bËt: thÕ giíi động vật sinh động, ồn ào, huyªn n¸o... Bµi tËp 2 * §Æc ®iÓm næi bËt cña mïa đông -L¹nh lÏo vµ Èm ­ít (giã bÊc, m­a phïn...) -§ªm dµi, ngµy ng¾n -BÇu trêi ©m u (Ýt tr¨ng sao, nhiều mây, sương mù...) -C©y cèi tr¬ trôi, kh¼ng khiu -Mïa cña c¸c lo¹i hoa chuÈn bÞ cho mïa xu©n (đào, hồng, mơ...). IV. Cñng cè -Em hiểu như thế nào về văn miêu tả? Theo em yếu tố nào là quan trọng nhất đối với người miêu tả? - Gv hÖ thèng l¹i kiÕn thøc cña bµi. 224 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> - Gv nh¾c nhë HS c¸ch lµm c¸c d¹ng bµi tËp. V. HDVN - Häc bµi, thuéc ghi nhí - Hoµn thiÖn bµi tËp. - Chuẩn bị: Sông nước Cà Mau ( trả lời câu hỏi SGK) E. Rót kinh nghiÖm: ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………...................... 225 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> đầy nghĩa khí mà tinh tế và giàu chất văn hóa..." (Đoàn Giỏi, đất và rừng phương Nam). Nhà văn Đoàn Giỏi viết “Đất rừng phương Nam” nhanh như thế nào? SGGP:: Cập nhật ngày 09/04/2006 lúc 21:30'(GMT+7) Đất rừng phương Nam của nhà văn Đoàn Giỏi là tác phẩm được đông đảo bạn đọc yêu thích. Mặc dù nhà văn viết cuốn sách với chủ ý dành riêng cho bạn đọc thiếu nhi, nhưng nhiều độc giả lứa tuổi thiếu niên và... cả người lớn cũng rất say mê sách. Tác phẩm này đã được dịch nhiều lần ra tiếng nước ngoài. Và, xung quanh sự ra đời của tác phẩm cũng có nhiều điều thú vị. Năm 1957, khi đất nước ta bị chia cắt hai miền Nam Bắc, Ban biên tập NXB Kim Đồng muốn có một tác phẩm giới thiệu về phong cảnh đất nước, con người miền Nam tươi đẹp, trù phú, giúp bạn đọc thêm hiểu và yêu miền Nam. Biết nhà văn Đoàn Giỏi hiểu rõ vùng đất này nên Ban giám đốc NXB Kim Đồng cử nhà văn Trần Thanh Địch đến gặp nhà văn Đoàn Giỏi ở Hà Nội để “đặt hàng”. Nói đến quê hương miền Nam, nhà văn Đoàn Giỏi vui vẻ nhận lời ngay và hứa sẽ hoàn thành tác phẩm sau một tháng. Đến hẹn lại lên thì, hỡi ôi! Khi thấy nhà văn Trần Thanh Địch đến tìm, nhà văn Đoàn Giỏi mới giật mình và nhớ ra ông chưa viết được chữ nào. Nhà văn đành xin lỗi và xin NXB cho thêm ít ngày. Tiễn bạn xong, nhà văn liền đóng cửa phòng và viết một mạch... cả tháng trời. Quả nhiên, chưa đầy một tháng ông đã hoàn thành hơn 100 trang. Khi biên tập viên NXB đến lấy bản thảo thì cũng là lúc ông vừa hoàn thành những dòng cuối cùng và bị ngất phải đưa đi cấp cứu vì quá kiệt sức. Vào viện nằm đôi tuần, khi ông ra viện cũng là lúc Đất rừng phương Nam ra lò. Tác phẩm đã được bạn đọc đón nhận nồng nhiệt. Có lẽ, lúc viết tác phẩm này hình ảnh quê hương đã ngấm vào máu, vào từng câu chữ của ông, cho nên dù viết vội mà truyện vẫn hay. Đó mới thật là tài năng! Cà Mau là tỉnh ven biển ở cực nam của Việt Nam,. 226 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span>