Giáo án môn Ngữ văn khối 7 - Từ đồng nghĩa

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Trang. 1. Tuaàn 9 – Tieát 35. TỪ ĐỒNG NGHĨA A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT Qua tiết học, HS cần tiếp thu được: - Hiểu được thế nào là từ đồng nghĩa? - Phân biệt từ đồng nghĩa hoàn toàn và từ đồng nghĩa không hoàn toàn? - Nâng cao kỹ năng phân tích từ đồng nghĩa. - Có ý thức trong việc sử dụng từ đồng nghĩa. B. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC: Bảng phụ C. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO: SGK, SGV, STK D. TIẾN HAØNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC 1/. OÅn ñònh 2/. Kieåm tra baøi cuõ ? Em hãy nêu các lỗi thường gặp trong quan hệ từ? ? Thế nào là quan hệ từ? Đặt câu có quan hệ từ? 3/. Bài mới Giới thiệu bài mới: Khi nói, viết chúng ta phải thận trọng vì có những từ phát âm giống nhau nhưng nghĩa hoàn toàn trái nhau. Trái lại, có những từ phát âm tái nhau nhưng lại có những nét nghĩa giống nhau, gần giống nhau mà ta gọi là từ đồng nghĩa. Tiết học hôm nay sẽ giúp các em hiểu được thế nào là từ đồng nghĩa? Cách sử dụng từ đồng nghĩa sau cho phù hợp. HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS HĐ1: GV cho HS đọc bản dòch baøi thô “Xa ngaém thaùc nuùi Lö” ? Tìm các từ đồng nghĩa với từ => Từ đồng nghĩa với từ roïi: soi, chieáu. troâng vaø roïi? =>Từ đồng nghĩa với từ troâng : nhìn ngoù, nhoøm, lieác. ? Từ trông trong bản dịch thơ Xa ngaém thaùc nuùi Lö laø “nhìn để nhận biết”. Ngoài nghĩa đó ra, từ trông còn có các nghĩa sau: a/. Coi sóc, giữ gìn cho sự yên => a/. coi, trông coi, coi soùc. oån. => b/. mong, hi voïng, b/. Mong Tìm các từ đồng nghĩa với mỗi trông mong nghĩa trên của từ trông?. Lop7.net. BAØI HS GHI I.THẾ NAØO LAØ TỪ ĐỒNG NGHÓA? 1/. Tìm từ đồng nghĩa: - Roïi = soi, chieáu - Troâng = nhìn, ngoù, nhoøm, lieác.. 2/. a. coi, coi sóc, giữ gìn b. Mong => a,b = troâng.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trang ? Vậy em hiểu thế nào là từ đồng nghĩa? HĐ2: Phân loại từ đồng nghóa. GV cho HS đọc kĩ mục II.1 trong SGK/114. ? Hai từ quả và trái có thể thay thế cho nhau được khoâng? Vì sao? ? Hai từ trái và quả không phaân bieät saéc thaùi yù nghóa.Vaäy đây là loại từ đồng nghĩa gì? ? Hai từ bỏ mạng và hi sinh có thể thay thế cho nhau được khoâng? Vì sao?. 2. => HS đọc Ghi nhớ * Ghi nhớ : SGK/114 SGK/114. II. CÁC LOẠI TỪ ĐỒNG NGHÓA. 1/. So saùnh Quaû = Traùi =>Thay thế được vì ý  Đồng nghĩa hoàn toàn nghóa cô baûn cuûa caâu ca (khoâng phaân bieät saéc thaùi yù dao không thay đổi. nghóa) => Từ đồng nghĩa hoàn toàn.. => Không thay thế được vì saéc thaùi yù nghóa cuûa Boû maïng = Hi sinh bỏ mạng là giểu cợt; còn  Đồng nghĩa không hoàn saéc thaùi yù nghóa cuûa hi toàn (có sắc thái ý nghĩa sinh laø kính troïng. khaùc nhau) ? Hai từ bỏ mạng và hi sinh có =>Từ đồng nghĩa không sắc thái ý nghĩa khác nhau. hoàn toàn. Vậy đây là loại từ đồng nghĩa gì? * Ghi nhớ SGK/114. ? Vậy từ đồng nghĩa có mấy => HS trả lời. loại? Kể ra? III. SỬ DỤNG TỪ ĐỒNG HĐ3: Sử dụng từ đồng nghĩa. NGHÓA GV cho HS đọc yêu cầu mục III trong SGK/115. ? Các từ trái và quả, bỏ mạng => Trái và quả thay thế - Không phải bao giờ từ đồng nghĩa và hi sinh có thể thay thế cho cho nhau được vì sắc cũng thay thế cho nhau. thái ý nghĩa trung hoà, - Khi nói, viết cần phải cân nhắc nhau được không? Vì sao? còn bỏ mạng và hi sinh kỹ để chọn trong số từ đồng nghĩa không thay thế cho nhau những từ thể hiện đúng thực tế được vì sắc thái ý nghĩa khách quan và có sắc thái biểu khaùc nhau. caûm. => Khoâ n g theå thay theá vì ? Vì sao khoâng theå thay Sau phuùt chia li baèng Sau phuùt chia chia li coù nghóa laø chia tay laâu daøi, thaäm chí laø tay? vónh bieät vì keû ñi laø người ra trận, còn chia tay chæ coù tính chaát taïm thời, thường là sẽ gặp nhau trong töông lai gaàn.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trang => HS đọc Ghi nhớ trong SGK/115. GV cho HS đọc Ghi nhớ trong SGK/115. 4/. Daën doø: ? Từ đồng nghĩa là gì? ? Có mấy loại từ đồng nghĩa? ? Nêu cách sử dụng từ đồng nghĩa? LUYEÄN TAÄP BT1/115: Tìm từ Hán Việt đồng nghĩa với các từ sau đây: - gan dạ : can đảm - nhaø thô : thi gia/ thi só - moå xeû : giaûi phaåu, phaåu thuaät - cuûa caûi : taøi saûn - nước ngoài : ngoại quốc - choù bieån : haûi caåu - đòi hỏi : yêu sách/yêu cầu - năm học : niên khoá - loài người : nhân loại - thay mặt : đại diện BT2/115: Tìm từ có gốc Ấn – Âu đồng nghĩa với các từ sau: - maùy thu thanh : ra- ñi – oâ - sinh toá : vi –ta-min - döông caàm : pi-a-noâ BT3/115: Tìm một số từ ngữ địa phương đồng nghĩa với từ ngữ toàn dân. Từ ngữ địa phương Từ ngữ toàn dân Heo lợn Ba, tía Cha Boâng Hoa Ruù Nuùi Noùn muõ BT4/115: Tìm từ đồng nghĩa thay thế cho các từ in đậm trong các câu sau đây: - ñöa -> trao - ñöa -> tieãn - kêu -> than thở - noùi -> pheâ bình - ñi -> maát BT5/116: Phân biệt nghĩa của các từ: a/. aên, xôi, cheùn. Lop7.net. 3.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trang. 4. - Ăn : sắc thái bình thường - Xơi : sắc thái lịch sự. - Cheùn : saéc thaùi thaân maät, thoâng tuïc b/. cho, taëng, bieáu - VD: Bố cho em quyển sách. => Quan hệ trên – dưới - VD: Boá taëng meï chieác keïp toùc. => Quan heä ngang haøng - VD: Bố biếu bà tấm lụa. => Quan hệ dưới – trên BT6/116: Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống của các câu dưới đây: a/. - Thế hệ mai sau sẽ được hưởng thành quả của công cuộc đổi mới hôm nay. - Trường ta đã lập nhiều thành tích để chào mừng ngày Quốc khánh mồng 02 thánh 09. b/. - Bọn địch ngoan cố chống cự đã bị quân ta tiêu diệt. - Ông đã ngoan cường giữ vững khí tiết cách mạng. c/. - Lao động là nghĩa vụ thiêng liêng … - Thầy Hiệu trưởng đã giao nhiệm vụ … d/. - Em Thuý luôn luôn giữ gìn quần áo sạch sẽ. - Bảo vệ Tổ quốc là sứ mệnh của quân đội. BT7/116: Câu có thể dùng hai từ đồng nghĩa thay thế nhau, câu có thể dùng một trong hai từ đồng nghĩa. a/. – Nó đối xử / đối đãi tử tế … - Mọi người đều … đối xử của nó … b/. – Cuộc cách mạng … trọng đại / to lớn đối với … - Ông ta … to lớn … BT8/116: Ñaët caâu. - Bác Hồ là một con người bình thường nhưng vĩ đại. - Hành động như thế thật tầm thường. - Cố gắng học tập, ta sẽ đạt kết quả tốt. - Hậu quả của sự dối trá là sẽ chẳng còn ai tin mình nữa. 4/. Hướng dẫn bài mới Bài mới : “Qua đèo ngang” + Tìm hieåu taùc giaû: Baø Huyeän Thanh Quan. + Tìm hiểu câu hỏi ở mục tìm hiểu bài. + Tìm hiểu bài thơ được viết theo thể thơ gì? + YÙ nghóa cuûa baøi thô nhö theá naøo?. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>