Bài soạn môn Đại số khối 7 - Tiết 57, 58

<span class='text_page_counter'>(1)</span>So¹n : Gi¶ng:. TiÕt 57:. céng trõ ®a thøc. A. môc tiªu:. - KiÕn thøc: HS biÕt céng trõ ®a thøc. - Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng bỏ dấu ngoặc đằng trước có dấu "+" hoặc dấu "-", thu gän ®a thøc, chuyÓn vÕ ®a thøc. - Thái độ : Rèn tính cẩn thận, nghiêm túc trong học tập. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Gi¸o viªn : B¶ng phô ghi bµi tËp, phÊn mµu. - Häc sinh : ¤n tËp quy t¾c dÊu ngoÆc, c¸c tÝnh chÊt cña phÐp céng. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS. Hoạt động I KiÓm tra (10 ph). Hoạt động của GV. Hoạt động của HS.. GV: Nªu c©u hái kiÓm tra: HS 1: 1) ThÕ nµo lµ ®a thøc ? Cho vÝ dô.. HS 1 lªn b¶ng. 1) Đa thức là một tổng của những đơn thức. Mỗi đơn thức trong tổng gọi là một hạng tử của đa thức đó. (HS tự lấy ví dụ vÒ ®a thøc). 2) Ch÷a bµi tËp 27 tr.38 SGK. Thu gän P. 2) Ch÷a bµi tËp 27 tr.38 SGK.. P= x2y P=(. Lop7.net. 1 2 1 1 x y + xy2 - xy + xy2 - 5xy 3 2 3 1 1 2 1 - )x y + (1 + )xy2 - (1 + 5)xy 3 3 2.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> P=. 3 2 xy - 6xy 2. TÝnh gi¸ trÞ cña P t¹i x = 0,5; y = 1. 1 ; y = 1 vµo P ta cã : 2 3 1 1 P = . .12 - 6. .1 2 2 2 3 12  9 P=   4 4 4. Thay x = 0,5 =. HS 2 1) - ThÕ nµo lµ d¹ng thu gän cña ®a HS 2 tr¶ lêi: thøc ? 1) - D¹ng thu gän cña ®a thøc lµ mét ®a thức trong đó không còn hạng tử nào - BËc cña ®a thøc lµ g× ? đồng dạng. - BËc cña ®a thøc lµ bËc cña h¹ng tö có bậc cao nhất trong đa thức đó ở dạng 2) Ch÷a bµi tËp 28 tr.13 SBT. thu gän. 2) Bµi 28 tr.13 SBT. (HS cã thÓ viÕt nhiÒu c¸ch) VÝ dô: a) x5 + 2x4 - 3x2 - x4 + 1 - x = (x5 + 2x4 - 3x2 - x4) + (1 - x) b) x5 + 2x4 - 3x2 - x4 + 1 - x GV nhËn xÐt vµ cho ®iÓm HS. = (x5 + 2x4 - 3x2) - (x4 - 1 + x) GV đặt vấn đề: Đa thức: - HS c¶ líp nhËn xÐt c©u tr¶ lêi vµ bµi 5 4 2 4 x + 2x - 3x - x + 1 - x lµm cña b¹n. đã được viết thành tổng của hai đa thức: x5 + 2x4 - 3x2 - x4 va 1 - x vµ hiÖu cña hai ®a thøc: x5 + 2x4 - 3x2 vµ x4 - 1 + x. Vậy ngược lại, muốn cộng, trừ đa thức ta lµm nh­ thÕ nµo ? §ã lµ néi dung bµi h«m nay . Hoạt động 2 1. céng hai ®a thøc (10 ph) VÝ dô: Cho hai ®a thøc: M = 5x2y + 5x - 3 N = xyz - 4x2y + 5x -. 1 2. TÝnh M + N GV yêu cầu HS tự nghiên cứu cách làm HS cả lớp tự đọc tr.39 SGK.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> bài của SGK, sau đó gọi HS lên bảng Một HS lên bảng trình bày: M + N = (5x2y + 5x - 3) + tr×nh bµy. 1 ) 2 1 = 5x2y + 5x - 3 + xyz - 4x2y + 5x 2. + (xyz - 4x2y + 5x -. = (5x2y - 4x2y) + (5x + 5x) + xyz + + (- 3 -. 1 ) 2. = x2y + 10x + xyz - 3. 1 2. GV: Em hãy giải thích các bước làm của HS giải thích các bước làm: m×nh. - Bỏ dấu ngoặc đằng trước có dấu "+". - ¸p dông tÝnh chÊt giao ho¸n vµ kÕt hîp cña phÐp céng. - Thu gọn các hạng tử đồng dạng. GV giíi thiÖu kÕt qu¶ lµ tæng cña hai ®a thøc M, N. GV: Cho P = x2y + x3 - xy2 + 3 vµ Q = x3 + xy2 - xy - 6 TÝnh tæng P + Q. HS thùc hiÖn tÝnh P + Q. KÕt qu¶ P + Q = 2x3 + x2y - xy - 3. GV yªu cÇu HS lµm ?1 tr.39 SGK. ?1. Hai HS lªn b¶ng tr×nh bµy bµi lµm ViÕt hai ®a thøc råi tÝnh tæng cña chóng. cña m×nh. HS líp nhËn xÐt. GV: Ta đã biết cộng hai đa thức, còn trừ hai ®a thøc lµm thÕ nµo ? Hoạt động 3 2. trõ hai ®a thøc (13 ph) GV: ViÕt lªn b¶ng: Cho hai ®a thøc: P = 5x2y - 4xy2 + 5x - 3 Vµ Q = xyz - 4x2y + xy2 + 5x -. HS ghi bµi vµo vë. 1 . 2. §Ó trõ hai ®a thøc P vµ Q ta viÕt nh­ sau: P - Q = (5x2y - 4xy2 + 5x - 3) - (xyz - 4x2y + xy2 + 5x -. 1 ) 2. GV: Theo em, ta làm tiếp thế nào để HS: Em bỏ ngoặc rồi thu gọn đa thức. ®­îc P - Q? HS lªn b¶ng lµm bµi:. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> P - Q = (5x2y - 4xy2 + 5x - 3) - (xyz - 4x2y + xy2 + 5x -. 1 ) 2. = 5x2y - 4xy2 + 5x - 3 - xyz + 4x2y - xy2 - 5x +. 1 2 1 2. = 9x2y - 5xy2 - xyz - 2 . GV lưu ý HS khi bỏ dấu ngoặc đằng trước có dấu " - " phải đổi dấu tất cả các h¹ng tö trong ngoÆc. 9x2y - 5xy2 - xyz - 2. 1 2. lµ hiÖu cña hai ®a thøc P vµ Q.. Bµi 31 tr.40 SGK: GV cho HS hoạt động theo nhóm để giải Bài 31 (SGK) bµi to¸n trªn. HS hoạt động theo nhóm. M + N = (3xyz - 3x2 + 5xy - 1) + (5x2 + xyz - 5xy + 3 - y) = 3xyz - 3x2 + 5xy - 1 + 5x2 + xyz - 5xy + 3 - y = 4xyz + 2x2 - y + 2 M - N = (3xyz - 3x2 + 5xy - 1) - (5x2 + xyz - 5xy + 3 - y) = 3xyz - 3x2 + 5xy - 1 - 5x2 - xyz + 5xy - 3 + y = 2xyz + 10xy - 8x2 + y - 4 N - M = (5x2 + xyz - 5xy + 3 - y) - (3xyz - 3x2 + 5xy - 1) = 5x2 + xyz - 5xy + 3 - y - 3xyz + 3x2 - 5xy + 1 = - 2xyz - 10xy + 8x2 - y + 4 NhËn xÐt: M - N vµ N - M lµ hai ®a thøc đối nhau. GV kiÓm tra bµi lµm cña vµi nhãm. §¹i diÖn nhãm lªn tr×nh bµy. GV cho HS làm ?2 tr.40 SGK. Sau đó, HS lớp nhận xét. gäi hai HS lªn viÕt kÕt qu¶ cña m×nh trªn ?2. b¶ng. Hai HS lªn b¶ng lµm bµi.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Hoạt động 4 Cñng cè (10 ph) GV cho HS lµm bµi 29 tr.40 SGK. Bµi 29 (SGK). GV gäi hai HS lªn b¶ng thùc hiÖn c©u a HS 1: a) (x + y) + (x - y) = x + y + x - y vµ c©u b. = 2x HS 2: b) (x + y) - (x - y) = x + y - x + y = 2y GV cho HS lµm bµi 32 tr.40 SGK c©u a. Bµi 32 . GV: Muèn t×m ®a thøc P ta lµm thÕ nµo? HS: V× P + (x2 - 2y2) = x2 - y2 + 3y2 - 1 Nªn P lµ hiÖu cña hai ®a thøc x2 - y2 + 3y2 - 1 vµ x2 - 2y2 Hãy thực hiện phép tính đó. Gäi HS lªn b¶ng tr×nh bµy. HS: P + (x2 - 2y2) = x2 - y2 + 3y2 - 1 P = (x2 - y2 + 3y2 - 1) - (x2 - 2y2) P = x2 - y2 + 3y2 - 1 - x2 + 2y2 P = 4y2 - 1 GV: Bài toán trên còn có cách nào tính HS: Thu gọn đa thức vế phải trược rồi kh«ng ? tÝnh. Hãy thực hiện phép tính đó. HS: P + (x2 - 2y2) = x2 - y2 + 3y2 - 1 P + x2 - 2y2 = x2 + 2y2 - 1 P = x2 + 2y2 - 1 - x2 + 2y2 P = 4y2 - 1 GV cho HS nhËn xÐt hai c¸ch gi¶i. Lưu ý: Nên viết đa thức dưới dạng thu gän råi míi thùc hiÖn phÐp tÝnh. Hoạt động 5 Hướng dẫn về nhà (2 ph) - Bµi tËp 32(b), bµi 33 tr.40 SGK vµ bµi 29, 30 tr.13 SBT. - Chú ý: Khi bỏ dấu ngoặc, đằng trước có dấu "-" phải đổi dấu tất cả các hạng tử trong ngoÆc. - ¤n l¹i quy t¾c céng trõ sè h÷u tØ.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> So¹n : Gi¶ng:. TiÕt 58:. luyÖn tËp. A. môc tiªu:. - KiÕn thøc: HS ®­îc cñng cè kiÕn thøc vÒ ®a thøc; céng, trõ ®a thøc. - KÜ n¨ng : HS ®­îc rÌn kÜ n¨ng tÝnh tæng, hiÖu c¸c ®a thøc, tÝnh gi¸ trÞ cña ®a thøc - Thái độ : Rèn tính cẩn thận, nghiêm túc trong học tập. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - Gi¸o viªn : B¶ng phô . - Học sinh : Học và làm bài đầy đủ. C. TiÕn tr×nh d¹y häc:. - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS.. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS. Hoạt động I 1.ch÷a bµi tËp (10 ph). Hoạt động của GV. Hoạt động của HS.. GV nªu yªu cÇu kiÓm tra. Hai HS lªn b¶ng kiÓm tra. HS 1 ch÷a bµi 33 tr.40 SGK. HS1: Ch÷a bµi 33 (SGK). GV hái thªm: Nªu quy t¾c céng (hay TÝnh tæng cña hai ®a thøc: a) M = x2y + 0,5xy3 - 7,5x3y2 + x3 trừ) các đơn thức đồng dạng. N = 3xy3 - x2y + 5,5x3y2 M + N = (x2y + 0,5xy3 - 7,5x3y2 + x3) + (3xy3 - x2y + 5,5x3y2) = x2y + 0,5xy3 - 7,5x3y2 + x3 + 3xy3 - x2y + 5,5x3y2 = 3,5xy3 - 2x3y2 + x3 b) P = x5 + xy + 0,3y2 - x2y3 - 2 Q = x2y3 + 5 - 1,3y2 P + Q = (x5 + xy + 0,3y2 - x2y3 - 2) + (x2y3 + 5 - 1,3y2). Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> = x5 + xy + 0,3y2 - x2y3 - 2 +x2y3 + 5 - 1,3y2 = x5 + xy - y2 + 3 HS 2 ch÷a bµi 29 tr.13 SBT a) A + (x2 + y2) = 5x2 + 3y2 - xy A = (5x2 + 3y2 - xy) - (x2 + y2) A = 5x2 + 3y2 - xy - x2 - y2 A = 4x2 + 2y2 - xy b) A - (xy + x2 - y2) = x2 + y2 A = (x2 + y2) + (xy + x2 - y2) A = x2 + y2 + xy + x2 - y2 A = 2x2 + xy HS c¶ líp nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n. Hai HS trong một bàn đổi vở để kiểm tra bài cho nhau.. HS 2 ch÷a bµi 29 tr.13 SBT.. GV nhËn xÐt, cho ®iÓm HS.. Hoạt động 2 LuyÖn tËp (34 ph) * Bµi 35 tr.40 SGK (§Ò bµi ®­a lªn b¶ng phô) GV bæ sung thªm c©u: c) TÝnh N - M. * Bµi 35. HS c¶ líp lµm bµi vµo vë. Ba HS lªn b¶ng lµm, mçi HS lµm mét c©u. HS1: TÝnh M + N M + N = (x2 - 2xy + y2) + (y2 + 2xy + x2 + 1) = x2 - 2xy + y2 + y2 + 2xy + x2 + 1 = 2x2 + 2y2 + 1 HS 2: TÝnh M - N M - N = (x2 - 2xy + y2) - (y2 + 2xy + x2 + 1) = x2 - 2xy + y2 - y2 - 2xy - x2 - 1 = -4xy - 1 HS 3: TÝnh N - M N - M = (y2 + 2xy + x2 + 1) - (x2 - 2xy + y2) = y2 + 2xy + x2 + 1 - x2 + 2xy - y2 = 4xy + 1 GV yªu cÇu HS nhËn xÐt vÒ kÕt qu¶ cña HS nhËn xÐt: §a thøc M - N vµ N - M cã hai ®a thøc: M - N vµ N - M. từng cặp hạng tử đồng dạng trong hai đa thức có hệ số đối nhau.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Qua bµi tËp trªn GV l­u ý HS: ban ®Çu nên để hai đa thức trong ngoặc, sau đó mới bỏ dấu ngoặc để tránh nhầm dấu. * Bµi 36 tr.41 SGK. (§Ò bµi ®­a lªn b¶ng phô). GV: Muèn tÝnh gi¸ trÞ cña mçi ®a thøc ta lµm nh­ thÕ nµo ? GV cho HS c¶ líp lµm bµi vµo vë, gäi hai HS lªn b¶ng lµm c©u a vµ c©u b.. * Bµi 37 tr.41 SGK. GV tæ chøc cho HS thi ®ua gi÷a c¸c nhãm viÕt c¸c ®a thøc bËc 3 víi hai biÕn x, y vµ cã 3 h¹ng tö. Nhãm nµo viÕt ®­îc nhiÒu ®a thøc tho¶ m·n yªu cÇu cña ®Çu bµi trong cïng thêi gian 2 phót lµ th¾ng cuéc. GV vµ HS ch÷a bµi cña c¸c nhãm, nhËn xét và đánh giá. * Bµi 38 tr.41 SGK. (Đưa đề bài lên màn hình) GV: Muốn tìm đa thức C để C + A = B ta lµm thÕ nµo ? Gäi 2 HS lªn b¶ng thùc hiÖn yªu cÇu a vµ b.. * Bµi 36. HS: Ta cần thu gọn đa thức, sau đó thay giá trị của các biến vào đa thức đã thu gän råi thùc hiÖn c¸c phÐp tÝnh. HS c¶ líp lµm bµi vµo vë, hai HS lªn b¶ng lµm bµi. HS1: a) x2 + 2xy - 3x3 + 2y3 + 3x3 - y3 = x2 + 2xy + y3 Thay x = 5 vµ y = 4 vµo ®a thøc ta cã: x2 + 2xy + y3 = 52 + 2.5.4 + 43 = 25 + 40 + 64 = 129. HS2: b) xy - x2y2 + x4y4 - x6y6 + x8y8 t¹i x = -1; y = -1. xy - x2y2 + x4y4 - x6y6 + x8y8 = xy - (xy)2 + (xy)4 - (xy)6 + (xy)8 mµ xy = (-1) . (-1) = 1 VËy gi¸ trÞ cña biÓu thøc : = 1 - 12 + 14 - 16 + 18 =1-1+1-1+1 = 1. * Bµi 37. C¸c nhãm viÕt ra b¶ng nhãm c¸c ®a thức. Có nhiều đáp án: Ch¼ng h¹n: x3 + y2 + 1; x2y + xy - 2; x2 + 2xy2 + y2; .... * Bµi 38. Một HS đọc đề bài. HS: Muốn tìm đa thức C để C + A = B ta chuyÓn vÕ C = B - A. HS c¶ líp lµm bµi vµo vë, hai HS lªn b¶ng lµm bµi. HS1: a) C = A + B C =(x2 - 2y + xy + 1) + (x2 + y - x2y2 - 1). Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Yêu cầu HS xác định bậc của đa thức C ë hai c©u a vµ b.. GV cho HS lµm bµi 33 tr.14 SBT. Tìm các cặp giá trị (x, y) để các đa thức sau nhËn gi¸ trÞ b»ng 0. a) 2x + y - 1 b) x - y - 3 a) GV: Theo em ta cã bao nhiªu cÆp sè (x, y) để giá trị của đa thức 2x + y - 1 b»ng 0 ? H·y cho vÝ dô.. C = x2 - 2y + xy + 1 + x2 + y - x2y2 - 1 C = 2x2 - x2y2 + xy - y HS2: C©u b b) C + A = B  C = B - A C = (x2 + y - x2y2 - 1) - (x2 - 2y + xy + 1) C = x2 + y - x2y2 - 1 - x2 + 2y - xy - 1 C = 3y - x2y2 - xy - 2 Bµi 33. a) HS: Có vô số cặp giá trị (x,y) để giá trÞ cña ®a thøc b»ng 0. (HS cã thÓ kh«ng phát hiện được điều đó thì GV gợi ý). HS: VÝ dô víi x = 1; y = -1 ta cã: 2x + y - 1 = 2.1 + (-1) - 1 =0 HoÆc víi x = 0; y = 1 ta cã: 2x + y - 1 = 2.0 + 1 - 1 =0 HoÆc víi x = 2; y = -3 ta cã: 2x + y - 1 = 2.2 + (-3) - 1 =0. GV: Có vô số cặp (x, y) để giá trị của đa b) Có vô số cặp (x, y) để giá trị của đa thøc 2x + y - 1 = 0. thøc x - y - 3 b»ng 0. b) Tương tự, GV cho HS giải câu b. VÝ dô : (x = 0; y = -3); (x = 1; y = -2); (x = -1; y = -4); ... HS: Muèn céng hay trõ ®a thøc ta cÇn thực hiện các bước: Sau đó GV yêu cầu HS nhắc lại: Muốn - Viết các đa thức trong từng ngoặc rồi céng hay trõ ®a thøc ta lµm nh­ thÕ bá dÊu ngoÆc theo qui t¾c. nµo? - ¸p dông tÝnh chÊt giao ho¸n vµ kÕt hợp của phép cộng để nhóm các hạng tử đồng dạng.- Thu gọn các đơn thức đồng d¹ng.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Hoạt động 3 Hướng dẫn về nhà (1 ph) - Bµi tËp vÒ nhµ sè 31, 32 tr.14 SBT. - Đọc trước bài : "Đa thức một biến".. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span>