Giáo án lớp 6 môn Sinh học - Tuần 4 - Tiết 13: Văn bản: Những câu hát than thân

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn : 11/9/2011 Ngaøy daïy: 13/9/2011. TUAÀN 4 Tieát 13: VAÊN BAÛN:. NHỮNG CÂU HÁT THAN THÂN I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT :Giúp HS 1. Kiến thức: - Hiện thực đời sống của người lao động qua các bài hát than thân. - Một số b/pháp nghệ thuật tiêu biểu trong việc xây dựng hình ảnh và sử dụng ngôn từ của các baøi ca dao than thaân. 2. Kó naêng: - Đọc, hiểu những câu hát than thân. - Phân tích giá trị nội dung và nghệ thuật của những câu hát than thân trong bài học. II.CHUẨN BỊ. a.Giaùo vieân : SGK – giaùo aùn b.Học sinh : SGK – Vở soạn bài III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1. Ổn định tổ chức: 1’ 2. Kieåm tra baøi cuõ: 2’  Đọc thuộc lòng những câu hát về tình yêu quê hương, đất nước, con người mà em thích? Nêu nội dung của bài ca dao đó?  Cách tả cảnh của 4 bài cao dao về tình yêu quê hương, đất nươc, con người có đặc điểm chung gì? Ý nghĩa của những câu hát về tình yêu q/hương, đ/nước, c/người? (A). Gợi nhiều hơn tả. B. Tả rất chi tiết những hình ảnh thiên nhiên. C. Chỉ tả chi tiết những đặc điểm tiêu biểu nhất. D. Chỉ liệt kê tên địa danh chứ không miêu tả. 3.Giảng bài mới: * Hoạt động 1: giới thiệu bài mới: Mục tiêu: Tạo tâm thế, định hớng chú ý cho hs P.Pph¸p: thuyÕt tr×nh Th. gian: 2phót Giới thiệu bài.:Trong kho tàng VHDG VN, ca dao – dân ca là 1 bộ phận rất quan trọng. Nó chính là tấm gương phản ánh tâm hồn của nhân dân, là sự gắn bó chặt chẽ giữa thơ và nhạc dân gian. Nó không chỉ là tiếng hát quê hương, tình nghĩa trong các quan hệ gia đình, là những bài ca ngợi về tình yêu quê hương đất nước, con người mà bên cạnh đó nó còn là những tiếng hát than thở cho những mảnh đời cơ cực, đắng cay cũng như tố cáo XHPK bằng những hình ảnh, ngôn ngữ sinh động, đa dạng mà các em sẽ được tìm hiểu qua tiết học hôm nay. Hoạt động 2: HD đọc – tìm hiểu chung Mơc tiªu: Đọc và hiểu 1 số từ ngữ . P.Pph¸p: Vấn đáp gợi tìm, thuyết trình,đọc diễn cảm Th. gian: 7p. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hoạt động của GV GV hướng dẫn HS đọc: Đọc với gioïng ñieäu chaäm chaäm, nho nhoû, buoàn buoàn . Löu yù caùc moâtíp thaân coø, thương thay, thân em, khi đọc tới nhaán gioïng hôn moät chuùt. GV đọc, gọi HS đọc. Lưu ý một số từ ngữ khó SGK - Đời sống của người lao động ở chế độ cũ như thế nào? - Những câu hát than thân thể hiện nỗi niềm tâm sự của tầng lớp nào?. Hoạt động của HS. Noäi dung baøi hoïc I. Tìm hieåu chung: 1. Đọc:. - HS đọc. - hiện thực đời sống của người lao động ở chế độ cũ: nghèo khó, vất vả, bị áp bức,.. - Những câu hát than thân thể hiện. 2. Chuù thích(sgk). nỗi niềm tâm sự của tầng lớp bình daân.. Hoạt động 3: Đọc- hiểu VB Muïc tieâu: Hieåu noäi dung, ngheä thuaät ñaëc saéc cuûa caùc baøi ca dao, daân ca Phương pháp: Vấn đáp gợi tìm, kĩ thuật động não, thuyết trình, giảng giải.gợi mở, nêu vấn đề. Th. gian: 24 P Gọi HS đọc bài 1 II. Đọc, hiểu văn bản: -Lời của người lao động, kể về cuộc Bài ca dao là lời của ai, nói về Baøi 1: đời, số phận của Cò. ñieàu gì? - Thân cò: Gợi hoàn cảnh, số phận, lẻ Tìm từ ngữ, h/ả m/tả c/đời cò? loi, cô độc, đầy ngang trái. - Gầy cò con: Gợi hình dáng bé nhỏ, gaày guoäc, yeáu ñuoái. N/thuật được s/dụng trong bài ca Điệp tư, từ láy gợi nhiều hơn tả, h/ả đối lập : dao naøy? - Nước non >< 1 mình. -Lời của người nông dân Từ bài ca dao trên, em hiểu được - Lên thác >< xuống ghềnh. mượn h/ả con cò để diễn - Bể đầy >< ao cạn. số phận và cuộc đời của người tả cuộc đời lận đận ,vất -Cơ cực, lầm than, vất vả, gặp nhiều noâng daân xöa nhö theá naøo? vaû cuûa chính mình. ngang traù i . Vì sao người nông dân thời xưa thường mượn hình ảnh con cò để -Cò gần gũi, gắn bó, gợi cảm hứng cho diễn tả cuộc đời, thân phận mình? người nông dân. Là biểu tượng xúc động, chân thực nhất của người nông dân trong xh cuõ. Em hieåu gì veà 2 caâu thô cuoái? Ai: đại từ phiếm chỉ, nghĩa khái quát  giai caáp thoáng trò pk vuøi daäp cuoäc đời người nông dân. Ngoài ý nghĩa than thân, bài này -Phản kháng tố cáo CĐPK trước đây -phaûn khaùng, toá caùo xhpk coøn coù yù nghóa naøo khaùc?  1 xã hội đầy ngang trái, bóc lột bất baát coâng. coâng.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Ngoài bài 1, chúng ta còn bắt gặp hình ảnh con cò trong những bài CD nào nữa? Hãa ra bao ngang tr¸i, gieo neo, bao vÊt v¶ cùc nhäc lóc "ao c¹n" khi "bÓ ®Çy" mµ ngêi l® ph¶i chÞu đựng đó chính là do xh bất công tạo nên và còn bao nỗi khổ nữa đợc nói đến trong bài 2. Gọi HS đọc bài 2. Bài ca dao bắt đầu từ “thương thay”. Em hiểu ntn về cụm từ naøy?. Nỗi khổ của ngời nông dân đợc thể hiÖn qua nh÷ng h×nh ¶nh cô thÓ nào? Nghệ thuật gì đợc sử dụng? Những hình ảnh tằm, kiến, hạc, cuốc với những cảnh ngộ cụ thể gợi cho em liên tưởng đến ai? Em hiÓu nh÷ng nçi khæ nµo ®c nãi tới qua những hình ảnh ẩn dụ đó?. Nhaän xeùt aâm ñieäu cuûa baøi ca dao? Gọi HS đọc bài 3. Hãy đọc 1 số bài ca dao mở đầu bằng cụm từ “thân em”?. Những bài ca ấy thường nói về ai, về điều gì và thường giống nhau nhö theá naøo veà ngheä thuaät?. -Con cò lặn lội bờ sông Gaùnh gaïo nuoâi choàng ……. næ non. -Con coø maø ñi aên deâm… coø con.. -Vừa thương vừa đồng cảm, thương cho người cũng thương cho chính mình. - Từ thơng thay đợc lặp lại 4 lần: Nhấn m¹nh mèi th¬ng c¶m xãt xa cho cuéc đời cay đắng của ngời lao động. -Nỗi khổ đợc thể hiện qua những hình ¶nh Èn dô, §iÖp tõ -Những người lao động với nhiều nỗi khoå khaùc nhau: +Thương cho thân phậnsuốt đời bị kẻ khác bòn rút sức lực - Thương cho nỗi khổ chung của những thân phận nhỏ nhoi suốt đời xuôi ngược vaát vaû laøm luïng maø vaãn ngheøo khoå. - Thương cho cuộc đời phiêu bạt, lận đận và những cố gắng vô vọng của những người lao động trong xã hội cũ. - Thöông cho thaân phaän thaáp coå beù họng, nỗi khổ đau oan trái không được leõ coâng baèng naøo soi toû . -Âm điệu tâm tình, thủ thỉ, vừa độc thoại, vừa đối thoại. Nỗi thương cảm xót xa cho người lao động. Thaân em nhö haït möa sa Hạt vào đài các, hạt ra ruộng cày. Thân em như giếng giữa đàng Người thanh rửa mặt, người phàm rửa chaân. -Thường nói về thân phận, nỗi khổ đau của người phụ nữ trong xã hội cũ. - Về NT: Các bài ca dao trên mở đầu bằng cụm từ “Thân em”. - Là những bài ca có hình ảnh so sánh. Lop6.net. Baøi 2:. - Lời của ngời lao động th¬ng cho th©n m×nh vµ nh÷ng ngêi cïng c¶nh ngé víi noãi khoå nhieàu beà bò áp bức, bóc lột,chịu nhieàu oan traùi.. Baøi 3:. -Thân phận nhỏ bé, c/đời ñaéng cay chòu nhieàu ñau khổ, h/toàn bị lệ thuộc của người phụ nữ dưới chế độ pk..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Bµi 3 còng n»m trong m« tÝp ph¶n ¸nh th©n phËn ngêi phô n÷ trong xhpk. Song h×nh ¶nh so s¸nh ë bµi ca dao này có gì đặc biệt? Tác dông cña nã? ? Gîi ý c©u hái: Tõ "bÇn" tªn tr¸i cây, gợi nghĩ đến điều gì? ? Câu 2 đã cụ thể nỗi khổ của Ngêi phô n÷ nh thÕ nµo?. Cuộc đời người phụ nữ trong XH PK nhö theá naøo? Soá phaän chìm noåi leânh ñeânh cuûa người phụ nữ trong XH PK.. để miêu tả cụ thể, chi tiết thân phận và nỗi khổ của người phụ nữ. - Tªn gäi cña tr¸i c©y –"bÇn" song dÔ gîi  Sù nghÌo khã. liên tởng đến thân phận nghèo khó. Ca dao dân ca Nam Bộ thờng nhắc đến (trái) bần,mù u, sầu riêng gợi nghĩ đến cuộc đời, thân phận đau khổ đắng cay – (phản ánh tính địa phơng trong ca dao).  Số phận lênh đênh. - C©u thø 2 cña bµi nãi râ h¬n nçi khæ mµ ngời phụ nữ phải chịu đựng: Đó là phận chìm nổi, lênh đênh vô định trong xã hội phong kiÕn gièng nh tr¸i bÇn bÐ nhá bÞ "giã dËp sãng dån" x« ®Èy, qu¨ng quËt trªn s«ng níc mªnh m«ng kh«ng biÕt n¬i bÕn bê nµo dõng l¹i: "TÊp vµo ®©u".. Hoạt động 4, Tổng kết. Muïc tieâu: Khaùi quaùt ñaëc saéc noäi dung yù nghóa vaø ngheä thuaät PP: Thuyết trình, vấn đáp Thời gian: 4p III. Toång keát. Em haõy tìm ñaëc ñieåm 1. Ngheät thuaät: chung về nghệ thuật và ý - sử dụng các cách nói : thân cò, thân em, con cò, thân phận,.. nghóa cuûa 3 baøi ca dao? - sử dụng các thành ngữ : lên thác xuống ghềnh; gió dập sóng dồi,… - sử dụng các so sánh, ẩn dụ, nhân hóa, tượng trưng, phóng đại, điệp từ ngữ + ThÓ th¬ lôc b¸t, ©m ®iÖu th¬ng c¶m. + Cã h×nh thøc c©u hái tu tõ Ý nghĩa của những câu 2. YÙ nghóa: haùt thanm thaân? - một khía cạnh làm nên giá trị của ca dao là thể hiện tinh thần nhân đạo, cảm thông, chia sẻ với những c/người gặp cảnh ngộ đắng cay, khổ cực. + Cả ba bài đều diễn tả cuộc đời, thân phận đau khổ của ngời lđ trong xh cũ. + Ngoµi néi dung than th©n cßn cã ý nghÜa ph¶n kh¸ng. Hoạt động 5: Hướng dẫn HS tự học ở nhà: 5’ *)Bài vừa học: Đọc diễn cảm những câu hát than thân? - sưu tầm , phân loại và học thuộc một số bài ca dao than thân. - viết cảm nhận về bài ca dao than thân khiến em cảm động nhất. *) Baøi saép hoïc: Soạn bài: NHỮNG CÂU HÁT CHÂM BIẾM -Trả lời câu hỏi đọc – hiểu vb. -Đọc diễn cảm và p/tích ca dao châm biếm.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Ngày soạn: 11/9/2011 Ngaøy daïy: 14/9/2011. Tieát 14:. NHỮNG CÂU HÁT CHÂM BIẾM. VAÊN BAÛN: I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:Giúp HS 1. Kiến thức: - Ứng xử của tác gỉa dân gian trước những thói hư , tật xấu, những hủ tục lạc hậu. -Một số b/pháp n/thuật tiêu biểu thường thấy trong các bài ca dao châm biếm. 2. Kó naêng: - Đọc, hiểu những câu hát châm biếm. - Phân tích được giá trị nội dung và nghệ thuật của những câu hát châm biếm trong bài học. II. CHUAÅN BÒ: a.GV: SGK – giaùo aùn – baûng phuï. b.HS: SGK – VBT – VSB III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1. Ổn định tổ chức : 1’ 2. Kieåm tra baøi cuõ: 2’ Đọc thuộc lòng những câu hát than thân? Biện pháp nghệ thuật nào được sử dụng trong ca dao than thân?. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> 3.Bài mới: * Hoạt động 1: giới thiệu bài mới: Mục tiêu: Tạo tâm thế, định hớng chú ý cho hs P.Pph¸p: thuyÕt tr×nh Th. gian: 2phót Giới thiệu bài: N/dung cảm xúc của c/dao, d/ca rất đa dạng. Ngoài những câu hát yêu thương, tình nghĩa, những câu hát than thân...c/dao d/ca còn rất nhiều câu hát châm biếm. Cùng với truyện cười, vè, những câu hát châm biếm đã t/hiện khá tập trung những đặc sắc n/thuật trào lộng d/gian VN, nhằm phơi bày các h/tượng đáng cười trong xh. Các em hãy cùng nhau tìm hiểu qua vb: “Những câu hát châm bieám”. *Hoạt động 2: HD đọc – tìm hiểu chung Mơc tiªu: Đọc và hiểu 1 số từ ngữ . P.Pph¸p: Vấn đáp gợi tìm, thuyết trình,đọc diễn cảm Th. gian: 7p Hoạt động của giáo viên.. Hoạt động của học sinh.. GV hướng dẫn HS đọc:Giọng hài hước , vui có khi mỉa mai nhưng vẫn độ lượng (bài 1), có khi nhấn và kéo dài ê a điệp ngữ số cô, có khi khẩn. HS đọc.. tröông, aàm ó moät caùch ruøm beng, giaû taïo (baøi 3),... Noäi dung baøi hoïc. I.tìm hieåu chung: 1. Đọc: 2. Chuù thích:. Hoạt động 3: Đọc- hiểu VB Muïc tieâu: Hieåu noäi dung, ngheä thuaät ñaëc saéc cuûa caùc baøi ca dao, daân ca Phương pháp: Vấn đáp gợi tìm, kĩ thuật động não, thuyết trình, giảng giải.gợi mở, nêu vấn đề. Th. gian: 24 P HS đọc bài 1. II. Đọc , hiểu văn bản. B1 giới thiệu chủ đề gì và nhân -Nói với cô yếm đào về c/đề cầu hôn. Baøi 1: vaät naøo? Chuù toâi ñc g/thieäu nhö theá naøo? -Lieät keâ ra raát nhieàu caùi hay cuûa chuù toâi: hay tửu hay tăm… (thoùi quen, tính neát). Từ “hay” mà cháu đã g/thiệu về Sau mỗi từ “hay” là tật xấu của chú tôi chú mình có phải là giỏi, là khen được liệt kê rathể hiện rõ ý giễu cợt, mỉa mai, biếm hoạ về chân dung chú tôi. không? Từ “hay” có ý nghĩa gì? ( Nhân vật này thường xuyên thích rượu (hay tửu), lại am hiểu về rượu ( hay tăm), thường xuyên thích chè( nhưng phải là chè đặc), thường xuyên thích ngủ ( nhưng phải ngủ đã mắt), ngủ trưa. -Ước mưa để khỏi phải đi làm; ước đêm “ Ngày….canh” thực chất những dài nữa để ngủ cho sướng mắt. thứ ước của chú tôi là gì? Những thứ hay và ước của chú tôi -Không bình thường. Vì toàn ước điều hưởng thụ nhưng không muốn lao động là bình thường hay bất bình cống hiến để tạo ra thứ đó. Chaâm bieám haïng thường? Vì sao? người nghiện ngập , lười Bài này châm biếm hạng người. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> naøo trong XH? Trong ca dao, người con gái đẹp người, đẹp nết được gọi là cô yếm đào. Dân gian đã đặt nhân vật chú tôi bên cạnh cô yếm đào với ngầm ý gì? Neáu caàn khuyeân nhaân vaät chuù toâi , em sẽ nói bằng câu tục ngữ naøo? Gọi HS đọc bài 2. Bài 2 nhại lời của ai nói với ai? Đối tượng đi xem bói ở đây là ai? Vì sao người xem bói ở đây là phụ nữ? Lời thầy phán bao gồm những nội dung gì?. Toàn những chuyện quan trọng như vậy mà cách nói của người thaày boùi nhö theá naøo?. Bài ca dao phê phán hiện tượng naøo trong XH? Tìm những bài ca dao khác có nội dung tương tự hoặc chống mê tín dò ñoan?. Gọi HS đọc bài 3. Bµi ca dao nãi vÒ viÖc g×? Cã nh÷ng nh©n vËt nµo xuÊt hiÖn? Mỗi con vật trong bài 3 tượng trưng cho ai, hạng người nào trong XH?. Thaûo luaän nhoùm. -Ngầm ý mỉa mai, giễu cợt chú tôi ( đặt caùi voâ giaù trò caïnh caùi giaù trò, caùi xaáu cạnh cái tốt). Đề cao giá trị thật ở con người.. lao động.. Tay laøm haøm nhai Tay quai mieäng treã. Baøi 2: -Nhại lời của thầy bói nói với người đi xem bói. ->Người phụ nữ. -Vì đây là đ/tượng thường q/tâm đến số phận, nhất là trong xhpk, trong thực tế người phụ nữ rất cả tin. -Phán toàn những chuyện hệ trọng về số phận c/đ mà người đi xem bói rất q/tâm: giaøu –ngheøo,cha – meï, choàng – con… -Là những lời nói dựa “mẹ đàn bà” “cha đàn ông”, nói nước đôi “chẳng… nghèo”, “chaúng… trai” thaày phaùn thaät cuï theå, khẳng định nhưng toàn là những là lời có phán cũng như không bởi đó là những điều hiển nhiên mà chẳng cần đoán thì ai cuõng bieát. - Tieàn buoäc daûi yeám bo bo Đem cho thầy bói đâm lo vào người. - Boùi ra ma, queùt nhaø ra raùc. - Số thầy thì để cho ruồi nó bâu. -Hòn đất… -Chaäp chaäp… -Nói về cảnh tợng một đám ma theo lệ cũ. XuÊt hiÖn nh÷ng nh©n vËt: Con cß, cß con, cµ cuèng, chim ri, chµo mµo, chim chÝch. - Con cò người nông dân.( Tính ngày giờ tốt làm ma, thái độ bình tĩnh, không có vẻ tất bật lo cho đám ma người thân). - Cà cuống kẻ tai to mặt lớn.( Uống rượu đến nỗi say ngất ngưỡng như ở chỗ vui chơi, không phải ở nơi buồn) - Chào mào, chim ri những cai lệ, lính leä.( Tranh nhau mieáng aên, ñieäu boä vui nhộn, không buồn thảm; đệm nhịp cho bài hát vui nhộn, không ai oán như nhạc. Lop6.net. Nói dựa, nói nước đôi, phóng đại.. - Chaâm bieám, pheâ phaùn những hiện tượng mê tín dò ñoan.. Baøi 3:.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Việc chọn các con vật để miêu tả “đóng vai” như thế lí thú ở điểm naøo? Cảnh tượng trong bài có phù hợp với đám tang không? Baøi ca naøy pheâ phaùn chaâm bieám h/tượng gì? Gọi HS đọc bài 4. §/tîng ®c nãi trong bµi ca dao lµ ai? Xem l¹i chó thÝch tõ "cËu cai" ? Chân dung cậu cai đợc vẽ bằng nh÷ng nÐt nµo? Nªu ý nghÜa cña tõng nÐt vÏ Êy. Chân dung "cậu cai" đợc vẽ bằng nh÷ng chi tiÕt biÕm häa. Mét con ngêi lµm c«ng viÖc nhµ níc vËy mµ hiÖn lªn võa b¾ng nh¾ng ph« tr¬ng, võa nhÕch nh¸c th¶m h¹i thËt kh«ng phï hîp víi c«ng viÖc cña mét cËu cai. ChØ víi mét vµi chi tiÕt mµ ch©n dung cËu cai hiÖn lªn thËt râ nÐt, v× sao vËy? (Chi tiết đợc miêu tả tuy ít nhng là nh÷ng chi tiÕt nh thÕ nµo?). Tõ "cËu cai" lµ c¸ch gäi ngÇm Èn thái độ nh thế nào của tác giả dân gian?. đám ma). - Chim chích những anh mõ.( Điệu bộ thoâ thieån, loan baùo aàm ó, khoâng phaûi caùch ñöa tin buoàn) =>- H×nh ¶nh Èn dô: -Dùng thế giới đồ vật để nói về thế giới con ngườinội dung châm biếm, phê phán trở nên kín đáo, sâu sắc. - Khôngcái chết của cò trở thành dịp cho cuộc đánh chén, chia chác vô lối om soøm.. - Phê phán những kẻ lợi dụng hủ tục để hưởng lợi, châm biếm hủ tục ma chay trong xaõ hoäi cuõ. Baøi 4:. -Bµi ca dao miªu t¶ ch©n dung cËu cai – ngời coi đám lính gác và phục dịch ở huyÖn, phñ ngµy xa. -Cậu cai đợc vẽ bằng những chi tiết: + Nãn dÊu l«ng gµ  gîi vÎ lè l¨ng + Ngãn tay ®eo nhÉn  tÝnh trai l¬, ph« tr¬ng. + ¸o ng¾n ®i mîn, quÇn dµi  thuª: Sù khoe khoang  th¶m h¹i.. -Chi tiÕt chän läc, tiªu biÓu vÒ trang phôc, c«ng viÖc.( Trang phuïc toái thieåu cuûa caäu cai “ áo, quần” cũng là đồ đi thuê mượn; lâu lắm cậu cai mới có việc, nhưng đó là việc của quan trên sai bảo. Ngoài ra chả có việc gì làm cho đúng chức vụ cai). -Từ cậu cai t/hiện t/độ châm chọc, lấy lòng. -ChÕ giÔu, mØa mai nh÷ng kÎ ph« tr¬ng, khoe khoang để bịp ngời.. Hoạt động 4, Tổng kết. Muïc tieâu: Khaùi quaùt ñaëc saéc noäi dung yù nghóa vaø ngheä thuaät PP: Thuyết trình, vấn đáp Thời gian: 4p III.Toång keát. Nêu nghệ thuật của những câu 1. Ngheä thuaät: haùt chaâm bieám? - sử dụng các hình thức giễu nhại. - sử dụng cách nói hàm ý. - tạo nên cái cười châm biếm , hài hước. Nêu ý nghĩa của những câu hát 2. yù nghóa: chaâm bieám?. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> - ca dao chaâm bieám theå hieän tinh thaàn pheâ phaùn mang tính dân chủ của những con người thuộc tầng lớp bình daân. HĐ5. Hướng dẫn HS tự học ở nhà: *)Bài vừa học: Đọc diễn cảm các bài CD? -sưu tầm, phân loại và học thuộc một số bài ca dao châm biếm. - vieát caûm nhaän cuûa em veà moät baøi ca dao chaâm bieám tieâu bieåu trong baøi hoïc. *) Baøi saép hoïc : -Soạn bài “ĐẠI TỪ”: Ngày soạn: 11/9/2011 Ngaøy daïy: 15/9/2011. Tieát 15: Tieáng Vieät:. ĐẠI TỪ.. I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:Giúp HS 1. Kiến thức: - Khái niệm đại từ. - Các loại đại từ . 2. Kó naêng: - Nhận biết đại từ trong văn bản nói và viết. - Sử dụng đại từ phù hợp với yêu cầu giao tiếp. II. CHUAÅN BÒ: a.GV: SGK – giaùo aùn – baûng phuï. b.HS: SGK – VBT – VSB III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1. Ổn định tổ chức: 1’ 2. Kieåm tra baøi cuõ: 2’ -Có mấy loại từ láy? Nêu đ/điểm về nghĩa của từ láy?  Laøm BT4/43 ? 3. Bài mới: Giới thiệu bài Trong khi nói và viết, ta thường dùng những từ như: Tôi, tao, tớ, mày, nó, họ, hắn,… để xưng hô hoặc dùng: Đây, đó, nọ, kia,… ai, gì, sao, thế nào………để trỏ, để hỏi. Như vậy là vô hình chung ta đã sử dụng 1 số loại đại từ TV để giao tiếp. Vậy đại từ là gì? Đại từ có nhiệm vụ, chức năng và cách sử dụng ra sao? Chúng ta sẽ cùng nhau tìm lời giải đáp qua tiết học hôm nay. * Hoạt động 1: giới thiệu bài mới: Mục tiêu: Tạo tâm thế, định hớng chú ý cho hs P.Pph¸p: thuyÕt tr×nh Th. gian: 2phót Giíi thiÖu bµi : * Hoạt động 2 : Tỡm hieồu khaựi nieọm ủaùi tửứ Mơc tiªu: Hiểu thế nào là đại từ, c/năng, nhiệm vụ của đại từ. P.Pph¸p: Vấn đáp, phân tích mẫu ngôn ngữ, hình thức quy nạp, kĩ thuật động não, mảnh ghép. Th. gian: 8p. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Từ nó ở đoạn văn a trỏ ai? Từ nó ở đv b trỏ con vật gì?. -Em tôi – người. -Con gaø – vaät.. Nhờ đâu mà em hiểu được nghĩa của 2 từ nó trong 2 đv này? Từ thế ở đv c trỏ sự việc gì? Nhờ đâu mà em hiểu được nghĩa từ thế trong đoạn văn này? Từ ai trong bài ca dao dùng để laøm gì? Các từ nó, thế, ai trong các đoạn văn trên giữ vai trò ngữ pháp gì trong caâu?. -Nhờ vào các từ ngữ chỉ người, con vật mà nó thay thế ở các câu trước. -Trỏ việc phải chia đồ chơi. -Nhờ vào sự việc mà nó thay thế ở các câu đầu. -Dùng để hỏi.. Thế nào là đại từ? Đại từ giữ vai trò ngữ pháp gì trong câu?. a. Nó (đại từ)Chủ ngữ. b. Nó (đại từ) phụ ngữ của danh từ. c. Thế (đại từ) phụ ngữ của động từ. d. Ai (đại từ) Chủ ngữ. HS đọc ghi nhớ SGK. I. Thế nào là đại từ?. -Đt dùng đẻ trỏ người, sv, hđ, tc…đc nói đến trong 1 ngữ cảnh nhất địnhcủa lời nói hoặc dùng để hỏi. -Trong câu, đ/từ có thể đảm nhiệm v/trò CN, VN, -Trong cụm từ, đ/từ có thể đảm nhiệm v/trò phụ ngữ của danh từ, ñt , tt.. * Hoạt động 3 : Tỡm hieồu caực loaùi ủaùi tửứ Mơc tiªu: Hiểu thế các loại đại từ P.Pph¸p: Vấn đáp, phân tích mẫu ngôn ngữ, hình thức quy nạp, kĩ thuật động não, mảnh ghép. Th. gian: 8p Hoạt động của GV và HS Noäi dung baøi hoïc II.Các lọai đại từ: Các đại từ tôi tao, tớ, chúng tôi, chúng - Trỏ người, sự vật (tôi, tớ). 1. Đại từ để trỏ: ta, maøy, chuùng maøy, noù, haén, chuùng -dùng đẻ trỏ người, s/vật, noù, hoï troû gì? - Trỏ số lượng (bấy, bấy nhiêu) s/lượng, hđ, t/c, s/việc. Các đại từ bấy, bấy nhiêu trỏ gì? - Trỏ hđ, tính chất, sự vật -đ/từ trỏ người, s/vật gọi là Các đại từ vậy, thế trỏ gì? đ/từ xưng hô. Các đại từ để trỏ dùng để trỏ những * Ghi nhớ: SGK/56 HS đọc ghi nhớ SGK caùi gì? 2. Đại từ để hỏi: Các đại từ ai, gì,…hỏi về gì? - Hỏi về người, vật (ai, gì) Các đại từ bao nhiêu, mấy hỏi về gì? -Hỏi về số lượng. Đại từ sao, thế nào hỏi về gì? - Hỏi về hành động, tính chất, sự việc (sao, thế nào) Đ/từ để hỏi được dùng như thế nào? HS đọc ghi nhớ SGK * Ghi nhớ: SGK/56 * lưu ý: + các đại từ chỉ trỏ theo quan niệm trước đây, nay được xếp thành một loại từ riêng ( chỉ từ). + một số danh từ chỉ quan hệ họ hàng thân tộc ( ông, bà.cha…), chức vụ ( bí thư, chủ tịch,..), nghề nghiệp ( bác sĩ..) trong tiếng việt thường được dùng để xưng hô- gọi là đại từ xưng hô lâm thời. + đại từ xưng hô trong tiếng việt rất phong phú, phức tạp, chịu nhiều sự ràng buộc. Do đó trong giao tiếp phải chọn cách xưng hô đúng chuẩn mực, phù hợp với văn hóa giao tiếp của người việt.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> * Hoạt động 4 : Luyeọn taọp Mơc tiªu: Nhận diện được 2 loại đại từ,xđ nghĩa của một số đại từ,p/biệt dt chỉ người với đt xưng hô. P.Pph¸p: Thảo luận nhóm, thực hành. Th. gian: 20p Gọi HS đọc BT1, 2, 3,4. HS đọc BT1, III. Luyện tập: BT1: Soá Soá ít Soá nhieàu Ngoâi 1. Tôi,tao, tớ. Chúng tôi, c.tao, c. tớ. 2. Maøy, mi. c.maøy, boïn mi. 3. Noù,haén. c.noù,hoï... b/Mình-ngoâi 1. Mình(ca dao)-ngoâi 2. BT2: a/Hai năm trước đây cháu đã gặp Bình. b/Hôm ấy, mẹ đã về với con . BT3: - Thúy hát hay đến nỗi ai cũng phải khen. - Biết làm sao bây giờ. - Coù bao nhieâu baïn thì coù baáy nhieâu tính tình khaùc nhau. Bt4: đối với các bạn cùng lớp , cùng lứa tuổi , em có thể gọi tên hoặc gọi “ bạn” và tự xưng bằng tên mình hoặc tự xưng “ tôi” cho lịch sự. Nếu trước nay, em và các bạn có hiện tượng xưng hô thiếu lịch sự thì nên sửa đổi và khuyên bảo nhau sửa đổi. HĐ5. Hướng dẫn HS tư ïhọc ở nhà: *) Bài vừa học:  Đại từ nào sau đây không phải để hỏi về không gian? A. Ở đâu. C. Nôi ñaâu. (B). Khi naøo. D. Choã naøo. Đại từ là gì? - xác định đại từ trong văn bản “ những câu hát…gia đình; những câu hát…con người”. - so sánh sự khác nhau về ý nghĩa biểu cảm giữa một số đại từ xưng hô tiếng việt với đại từ xưng hô trong ngoại ngữ mà em đã học. *) Bài sắp học: -Soạn bài “LUYỆN TẬP TẠO LẬP VĂN BẢN”: Trả lời câu hỏi SGK. -Học các bước tạo lập vb - Bieát taïo laäp 1 vb ñôn giaûn. Ngày soạn: 11/9/2011 Ngaøy daïy: 16/9/2011. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Tieát 16: Laøm vaên:. LUYEÄN TAÄP TAÏO LAÄP VAÊN BAÛN.. I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:Giúp HS 1. Kiến thức: - Củng cố lại những kiến thức có liên quan đến việc tạo lập văn bản và làm quen hơn nữa với các bước của quá trình tạo lập văn bản. 2. Kó naêng: Reøn kó naêng taïo laäp vaên baûn cho HS II. CHUAÅN BÒ: a.GV: SGK – giaùo aùn – baûng phuï. b.HS: SGK – VBT – Vở soạn III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1. Ổn định tổ chức: 1’ 2. Kieåm tra baøi cuõ: 2’  Nêu các bước tạo lập VB văn bản? -Làm BT4 /47? 3. Bài mới: * Hoạt động 1: giới thiệu bài mới: Mục tiêu: Tạo tâm thế, định hớng chú ý cho hs P.Pph¸p: thuyÕt tr×nh Th. gian: 2phót Giới thiệu bài: Các em đã làm quen các bước tạo lập vb trong tiết “Tạo lập văn bản”. từ đó có thể làm nên một văn bản tương đối đơn giản, gần gũi với đời sống và công việc học tập của các em. Vậy để tạo ra cho mình 1 sản phẩm hoàn chỉnh. Tiết học này các em sẽ đi vào phần luyện tập tạo lập vaên baûn. * Hoạt động 2 : Luyeọn taọp Mơc tiªu: Nắm đc các bước tạo lập vb vân dụng cho 1 đề bài cụ thể P.Pph¸p: Vấn đáp, phân tích mẫu ngôn ngữ, hình thức quy nạp, kĩ thuật động não, mảnh ghép. Th. gian: 35p Hoạt động của GV và HS ND baøi hoïc *HĐ 1: Tìm hiểu đề – tìm hiểu HS đọc đề. * Mục tiêu: Tìm hiểu y/cầu của đề bài. Đề bài trên thuộc kiểu văn bản gì? Do ñaâu em bieát? -Dựa vào từ viết thư. Nêu nội dung của đề bài? -Bất kì 1 bạn nào đó ở nước ngoài. Em vieát cho ai? Em viết bức thư ấy để làm gì? -Gaây thieän caûm tình bạn với đất nước mình và góp phần x/dựng tình hữu nghị. *Họat động 2: Lập dàn bài . * Muïc tieâu: H/daãn HS laäp daøn baøi.. Lop6.net. I. Chuaån bò ĐỀ: Em hãy viết thư cho 1 người bạn để bạn hiểu về đất nước mình. 1. Tìm hiểu đề, tìm ý: - Thể loại viết thư. - ND: Bạn hiểu về đất nước Việt Nam.. 2. Laäp daøn baøi: a. Đầu thư..

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Bố cục cụ thể của một bức thư như thế naøo?. *Họat động 3: Viết bài . * Mục tiêu: Hướng dẫn HS viết bài. Viết 1 đ/văn trong phần chính bức thư? Vieát phaàn cuoái thö?. HS đọc bài tham khảo SGK. HS vieát baøi. - Ñòa ñieåm, ngaøy, thaùng, naêm. - Lời xưng hô. - Lyù do vieát thö. b. Phần chính bức thư. - Hỏi thăm sức khoẻ. - Ca ngợi tổ quốc bạn. - Giới thiệu đất nước mình. + Con người Việt Nam. + Truyền thống lịch sử. + Danh lam thaéng caûnh. + Văn hoá, phong tục Việt Nam c. Cuoái thö. - Lời chào, lời chúc sức khoẻ. - Lời mời bạn đến Việt Nam . - Mong tình bạn 2 nước gắn bó. 3. Vieát baøi: a. Viết 1 đoạn văn trong phần chính bức thư. b. Vieát phaàn cuoái thö. II. Thực hành. HĐ3. Hướng dẫn HS tự học ở nhà: 5’ *) Bài vừa học: -Hoïc baøi, laøm BT. -Bổ sung, sửa lại dàn bài cho hoàn chỉnh *) Bài sắp học: Soạn bài: SÔNG NÚI NƯỚC NAM -Đọc bài thơ, tìm hiểu đ/điểm thể thơ trung đại. -Trả lời câu hỏi sgk để p/tích nội dung bài thơ. NHAÄN XEÙT CUÛA BGH. NHAÄN XEÙT CUÛA TOÅ CHUYEÂN MOÂN. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span>