Giáo án Ngữ văn 6 - Tự chọn - Năm học 2009-2010

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TiÕt 1. «n tËp tiÕng viÖt. A. Môc tiªu: - Hệ thống hoá, củng cố kiến thức đã học ở học kỳ I - Học sinh nhận diện, sử dụng chính xác các đơn vị kiến thức đã học. B. TiÕn tr×nh: I - Néi dung «n tËp: 1. Từ và cấu tạo của từ: đơn - phức (ghép - láy) * Hoạt động 1: Giáo viên hướng dẫn học sinh Hệ thống các kiến thức đã học Gi¸o viªn chèt l¹i b»ng b¶ng 2. NghÜa cña tõ: ChÝnh - chuyÓn phô lôc 3. Nguồn gốc từ: Mượn- Hán việt - thuần việt 4. Lèi dïng tõ: Dïng sai nghÜa cña tõ LÉn lén c¸c tõ gÇn ©m LÆp tõ 5. Tõ lo¹i vµ côm tõ Danh tõ vµ côm Danh tõ §éng tõ vµ côm §éng tõ TÝnh tõ vµ côm TÝnh tõ Số từ - lượng từ - chỉ từ - phó từ II- LuyÖn tËp: Bµi 1: Cho ®o¹n v¨n Giáo viên treo bảng phụ lục ghi Một hôm, Mã Lương vẽ con cò trắng không mắt. Vì một chút sơ bµi 1 ý, em đánh rơi một giọt mực xuống bức tranh. Giọt mực rơi Học sinh đọc BT đúng chỗ mắt cò. Thế là cò mở mắt xoè cánh bay đi. Chuyện Học sinh trao đổi nhóm đôi 2 làm chấn động cả thị trấn. Mấy kẻ mách lẻo đến tố giác với nhà người vua. Vua phái triều thần đến đón Mã Lương về kinh đô. Mã Lương không muốn đi, nhưng bọn họ tìm đủ cách dụ dỗ, doạ nạt để bắt em về hoàng cung. a) Tìm các cụm danh từ, cụm động từ, tìm từ Hán việt - từ ghép b) Nêu cấu tạo các cụm danh từ, động từ. Giáo viên hướng dẫn học sinh. Gäi ý a) Côm danh tõ: - Con cß tr¾ng kh«ng m¾t - Mét giät mùc - C¶ thÞ trÊn - MÊy kÎ m¸ch lÎo b) Cụm động từ - VÏ mét con cß tr¾ng kh«ng m¾t - §¸nh r¬i mét giät mùc xuèng bøc tranh - Rơi đúng chỗ mắt cò - Më m¾t, xoÌ c¸nh, bay ®i - §Õn tè gi¸c víi nhµ vua - Phái triều thần đến đón Mã Lương về kinh đô - Đến đón ML về kinh đô - Kh«ng muèn ®i - Tìm đủ mọi cách dụ dỗ, doạ nạt.. 1 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Bµi 2 Xác định cụm động từ, tính từ - Vô cùng ngạc nhiên - cụm động từ - Hết sức sửng sốt - cụm động từ - Kh«i ng« tuÊn tó v« cïng - côm tÝnh tõ - T­ng bõng nhÊt kinh kú - côm tÝnh tõ - Khiếp sợ vô cùng - cụm động từ ( Chú ý: căn cứ vào từ kiểm chứng: chỉ mệnh lệnh; hãy, đừng, chí) Tiết 2 Hướng dẫn phương pháp học A. Môc tiªu: - Hướng dẫn học sinh cách soạn bài, cách học bài môn văn - Hướng dẫn cụ thể soạn bài "Bài học đường đời….." B. TiÕn tr×nh: I- Hướng dẫn soạn bài văn bản - Học bài: Bước 1: Đọc kỹ văn bản (3 lần trở lên) Giáo viên hướng dẫn học sinh - Th¬ häc thuéc - TruyÖn tãm t¾t các bước soạn bài, học bài - Chia ®o¹n, t×m bè côc Bước 2: Trả lời các câu hỏi phần đọc hiểu văn bản - Lần lượt trả lời các câu hỏi SGK Bước 3: Làm các bài tập phần luyện tập- bài tập bổ sung Bước 4: Học bài cũ Giáo viên hướng dẫn học sinh II- Hướng dẫn soạn "Bài học đường đời đầu đọc văn bản "Bài học..." tiªn": T×m bè côc v¨n b¶n Bước 1:Đọc kỹ * T×m bè côc: - H×nh ¶nh DÕ MÌn - Câu chuyện bài học đường đời đầu tiên của Dế Hướng dẫn học sinh tóm tắt văn Mèn b¶n * Tãm t¾t v¨n b¶n - Dế Mèn thanh niên khoẻ mạnh - cường tráng kiêu căng coi thường mọi người - Hàng xóm có anh Dế Choắt xấu xí ốm đau. Mèn coi thường. - Một hôm, Mèn hát trêu chị Cốc chui vào hang Cốc tiểu lầm tưởng Choắt trêu mình, đánh Choắt trọng thương. - Trước khi chết Choắt chỉ ra bài học đường đời đầu tiên cho Mèn: Làm việc gì phải biết suy nghĩ trước sau. - Mèn rất ân hận, xót thương Choắt Bước 2: Trả lời các câu hỏi phần đọc hiểu Tiết 3 Cảm thụ văn bản: Bài học đường đời đầu tiên A. Môc tiªu: - Häc sinh hiÓu s©u h¬n vÒ ND NT v¨n b¶n - RÌn kü n¨ng c¶m thô v¨n b¶n truyÖn B. TiÕn tr×nh:. 2 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Tác phẩm có 10 chương. I- Néi dung kiÕn thøc: 1. Tãm t¾t t¸c phÈm "DÕ MÌn phiªu l­u ký" - Chương đầu:Lai lịch và bài học đường đời đầu của Mèn - 2Chương tiếp: Mèn bị bọn trẻ con bắt đem đi chọi nhau - trốn thoát - sa lưới bọn Nhện - đánh Nhện cứu Nhà Trò. - 7 Chương cuối: Mèn, Trũi kết nghĩa phiêu lưu trên bè lá sen - đến sứ ếch, Nhái, Cua - đến vùng Cỏ may Chuồn Chuồn, Châu Chấu thi võ thắng Bọ Ngựa, Bọ Muỗm - tôn làm Chánh phó thủ lĩnh Tổng Châu Chấu - Tổng Châu Chấu tìm nơi trú đông, đánh nhau với Chấu Voi, Tròi bÞ b¾t lµm tï binh - DÕ MÌn bÞ l·o chim Tr¶ b¾t giam trong hang tối - được Chấu Voi, Xiến tóc, Trũi cứu thoát - cả bọn đến vùng Kiến để nhờ Kiến truyền thông tin mong muốn hoà bình - do hiểu lÇm bän MÌn bÞ bän KiÕn bao v©y, Tròi tho¸t ra t×m cøu viÖn. NgÉu nhiªn vßng v©y KiÕn bÞ ph¸ MÌn t×m ®­îc KiÕn chóa, gi¶i to¶ mäi hiÓu lÇm. KiÕn truyÒn lêi hÞch mu«n loµi kÕt anh em. MÌn, Tròi vÒ quª th¨m mé mÑ dù tÝnh cuéc phiªu l­u míi. 2. Tóm tắt đoạn trích "Bài học đường đời…" - Mèn là chàng Dế thanh niên cường tráng, kiêu ngạo, xốc nổi. - Mèn coi thường chê bai anh hàng xóm Dế Choắt ốm yếu xấu xí. - Mét chiÒu MÌn trªu chÞ Cèc xong trèn vµo hang khiÕn chÞ hiÓu lÇm đánh Choắt trọng thương. - Trước khi chết Choắt khuyên Mèn bỏ thói hung hăng bậy bạ. - Mèn xót thương Choắt và ân hận vô cùng về bài học đường đời đầu tiªn. II- Bµi tËp SGK: Bµi 1:(Trang 11SGK) ViÕt ®o¹n v¨n t¶ t©m tr¹ng MÌn * Néi dung: + Cay đắng vì lỗi lầm + Xót thương Dế Choắt + ăn năn về hành động tội lỗi + Lời hứa với người đã khuất: thay đổi cách sống (Chó ý khung c¶nh xung quanh nÊm må) * H×nh thøc: + §o¹n v¨n 5 - 7 c©u + Ngåi kÓ 1 - nh©n vËt MÌn x­ng t«i Bµi 2: §äc ph©n vai 3 nh©n vËt III- Bµi tËp bæ sung: ViÕt ®o¹n v¨n tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt DÕ MÌn * Ngo¹i h×nh: - Nét đẹp, khoẻ mạnh * TÝnh c¸ch: - Nét chưa đẹp; kiêu căng tự phụ - Nét đẹp; yêu đời, tự tin - ân hận, sám hối TiÕt 4 LuyÖn tËp phã tõ. A. Môc tiªu: - Häc sinh hiÓu ý nghÜa chÝnh cña phã tõ - RÌn kü n¨ng sö dông c¸c phã tõ B. TiÕn tr×nh:. 3 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> I - Néi dung: GV cho HS hÖ thèng l¹i 1. Kh¸i niÖm: kiÕn thøc vÒ phã tõ 2. Ph©n lo¹i: II - Bµi tËp SGK: Bµi 2: (trang 15) Học sinh đọc bài tập 2 nêu Một hôm, thấy chị Cốc đang kiếm mồi, Mèn cất giọng đọc một câu yªu cÇu cña bµi tËp. th¬ c¹nh khoÐ råi chui tät vµo hang. ChÞ Cèc rÊt bùc, ®i t×m kÎ d¸m Gi¸o viªn giíi thiÖu ®o¹n trªu m×nh. Kh«ng thÊy MÌn nh­ng chÞ Cèc tr«ng thÊy Cho¾t ®ang v¨n tham kh¶o. loay hoay trước cửa hang. Chị liền trút cơn giận lên đầu Choắt. Häc sinh viÕt ®o¹n. III- Bµi tËp bæ sung: Bài 1: Tìm 6 phó từ lần lượt điền vào chỗ trống trong câu "dế MÌn…………kiªu c¨ng, hèng h¸ch" để có sáu câu văn khác nhau 1, Rất2- vẫnđã hay 2, Kh«ng- cøsÏ Bài 2: Chỉ ra sự khác nhau về nội dung mỗi câu trên. Từ đó rút ra kinh nghiÖm g× khi dïng phã tõ. 1. Mức độ kiêu căng hống hách rất cao. 2. VÉn - kh«ng söa ch÷a  Phải dùng chính xác phù hợp với khả năng diễn đạt Học sinh đọc bài tập 4 sách Bài 4. (trang 5 SGK) bµi tËp - Phã tõ "vÉn" chØ sù tiÕp diÔn cña c¬n b·o Häc sinh th¶o luËn nhãm. - "Vẫn" chỉ sự tiếp diễn hoạt động của con tàu - "Vẫn" chỉ sự tiếp diễn trạng thái điền tĩnh của thuyền trưởng  tính cách không kiên định nao núng của người chỉ huy. Học sinh đọc bài tập 5. Bµi 5: Trao đổi nhóm. a) Không thể bỏ phó từ vì quan hệ giữa 2 bộ phận đồng thời b) Cã thÓ bá phã tõ "®ang" v× quan hÖ gi÷a c©u hái vµ c©u tr¶ lêi vµ hoàn cảnh giao tiếp: Trực tiếp đối thoại. Tiết 5 Cảm thụ văn bản: Sông nước Cà Mau A. Môc tiªu: - Häc sinh hiÓu s©u s¾c h¬n vÒ ND, NT v¨n b¶n - Häc sinh lµm mét sè bµi tËp c¶m thô v¨n b¶n B. TiÕn tr×nh: I- Bµi tËp SGK: HS lµm viÖc c¸ nh©n Bµi 1:(trang 23) Trao đổi phát biểu ý kiến. * Cảm nhận về vùng đất Cà Mau GV định hướng học sinh - Cảm nhận về thiên nhiên vẻ đẹp hùng vĩ đầy sức sống. viÕt ®o¹n hoµn chØnh + Không gian mênh mông trời nước cây lá toàn màu xanh thơ mộng. + ¢m thanh r× rµo bÊt tËn cña tiÕng sãng, giã, rõng c©y. + S«ng ngßi kªnh r¹ch chi chÝt: R¹ch M¸i GiÇm, kªnh Ba KhÝa, kªnh Bä M¾t +Dòng sông Năm Căn; rộng hơn ngàn thước, nước đổ ầm ầm ngày đêm, cá bơi hàng đàn đen trũi.. 4 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> + Rừng đước cao ngất như bức trường thành vô tận. + Chợ Năm Căn; trù phú, đông vui, tấp nập, thuyền bè san sát, những đống gỗ cao như núi, bến vận hà nhộn nhịp, những ngôi nhà bè ánh đèn măng sông sáng rực. + Độc đáo; họp trên sông như khu phố nổi, thuyền bán hàng len lỏi, tiếng nói, màu sắc quần áo người bán hàng... Bµi 2: C©u 4b (trang 22 SGK) * Các động từ trong câu: thoát qua, đổ ra, xuôi về * Không thể thay đổi trình tự các động từ ấy vì như thế sẽ làm sai lạc nội dung đặc biệt là sự diễn tả trạng thái hoạt động của con thuyền trong mçi khung c¶nh. - Thoát qua; nói con thuyền vượt qua một nơi khó khăn nguy hiểm. - Đổ ra; diễn tả con thuyền từ con kênh nhỏ đổ ra dòng sông lớn. - Xuôi về; diễn tả con thuyền nhẹ nhàng xuôi theo dòng nước ở nơi dßng s«ng ªm ¶.. TiÕt 6-7 LuyÖn tËp v¨n miªu t¶ A. Môc tiªu: - Gióp häc sinh cñng cè kiÕn thøc vÒ v¨n miªu t¶ - RÌn kü n¨ng lµm bµi v¨n miªu t¶. B. TiÕn tr×nh: Bµi 4: ( trang 29 SGK) Học sinh đọc bài tập. Tả quang cảnh buổi sáng trên quê hương em. Trao đổi thảo luận, trình - Mặt trời (mâm lửa, mâm vàng) lòng đỏ quả trứng thiên nhiên. bµy ý kiÕn - BÇu trêi (lång bµn khæng lå, nöa qu¶ cÇu xanh) bÇu trêi s¸ng trong vµ m¸t mÎ nh­ khu«n mÆt em bÐ sau giÊc ngñ dµi, chiÕc b¸t thuû tinh, tÊm kÝnh lau. - Hàng cây bức tường thành cao vút, cô gái nghiêng mình, hàng quân danh dù. - Núi đồi bát úp, cua kềnh, mâm xôi. - Nh÷ng ng«i nhµ; viªn g¹ch, bao diªm, tr¹m g¸c Bµi 5: (trang 29 SGK) Häc sinh th¶o luËn, T¶ c¶nh dßng s«ng T×m ý - BÇu trêi - ¸nh n¾ng- kh«ng gian - thêi gian t¶ Giáo viên định hướng - Dßng s«ng nµo..? ë ®©u…? - MÆt s«ng - Hai bªn bê s«ng - §iÓm næi bËt cña dßng s«ng Bµi 1: (trang 7 s¸ch bµi tËp) a) C¶nh s¾c mïa thu c) nh÷ng chiÕc l¸ vµng r¶i r¸c bay theo giã d) vầng trăng tròn sáng như gương b) Không chọn A vì đó là bầu trời của mùa hè B vì đó là khí hậu của mùa đông D vì đó là đặc điểm của mùa xuân. Bµi 3:. 5 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> TiÕt 8 LuyÖn tËp so s¸nh A. Môc tiªu: - Häc sinh hiÓu s©u s¾c h¬n vÒ phÐp tu tõ so s¸nh - Lµm c¸c bµi tËp ph¸t hiÖn vËn dông B. TiÕn tr×nh: I- Néi dung kiÕn thøc cÇn n¾m v÷ng: 1. So s¸nh lµ g×? 2. C¸c kiÓu so s¸nh: + Ngang b»ng + Kh«ng ngang b»ng 3. T¸c dông + Gîi h×nh ¶nh + Thể hiện tư tưởng tình cảm 4. M« h×nh cÊu t¹o phÐp so s¸nh II- Bµi tËp SGK: Học sinh đọc bài tập 1 Bài 1: (trang 25) a) So sánh đồng loại trang 25 - Thầy thuốc như mẹ hiền (người - người) Trao đổi thảo luận, trình - Kênh rạch sông ngòi như mạng nhện (vật - vật) b) So s¸nh kh¸c lo¹i bµy. - Cá nước bơi hàng đàn đen trũi như người bơi ếch. Líp nhËn xÐt bæ sung - Chúng chị là hòn đá tảng trên trời Gi¸o viªn chèt l¹i Chúng em chuột nhắt cứ đòi lung lay - Sự nghiệp của chúng ta giống như rừng cây đương vươn lên. Bµi 2: (trang 26) - Khoẻ như voi, hùm, trâu, Trương Phi - §en nh­ bå hãng, cét nhµ ch¸y, cñ sóng, tam thÊt - Trắng như bông, cước, ngà, ngó cần, trứng gà bóc - Cao như sếu, sào, núi Trường Sơn… Bài 3: Phép so sánh trong bài "Bài học đường đời đầu tiên" - Nh÷ng ngän cá gÉy r¹p y nh­ cã nh¸t dao võa h¹ qua - Hai cái răng đen nhánh n…..như hai lưỡi kiếm máy - C¸i anh DÕ Cho¾t…..nh­ g· nghiÖn - Đã thanh niên…như người cởi trần - Má Cèc nh­ c¸i dïi s¾t - Chị mới trợn tròn mắt giương cánh lên như sắp đánh nhau. Häc sinh hÖ thèng nh¾c l¹i kiÕn thøc cho häc sinh. Gi¸o viªn chèt b»ng b¶ng phô lôc. C. D¨n dß: - Häc l¹i ghi nhí. Tiết 9 Cảm thụ văn bản: Vượt thác A. Môc tiªu: - Củng cố kiến thức trong bài, biết cảm nhận những chi tiết hay hình ảnh đẹp. - Tích hợp với tập làm văn tả cảnh, tả người B. TiÕn tr×nh:. 6 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Học sinh đọc câu hỏi Phân tích sự thay đổi của cảnh sông nước hai bờ. Người kể đã quan sát sự vËt tõ vÞ trÝ nµo? vÞ trÝ Êy cã thÝch hîp kh«ng? t¹i sao? Học sinh trao đổi nhóm. Bài 1: Cảnh sông nước thay đổi theo điểm nhìn của tác giả qua ba chÆng ®­êng trªn s«ng - Đoạn đầu tiên: Nằm ở vùng đồng bằng sông hiền hoà thơ mộng, cảnh hai bên bờ đẹp êm đềm với những bãi dâu trải bạt ngàn đến tận những lµng xa tÝt. Trªn s«ng nh÷ng con thuyÒn chÇm chËm b×nh yªn. - Đoạn 2: Toàn thác dữ nhịp điệu câu văn cũng biến vẻ đẹp dữ dội qua hình ảnh nước từ trên cao phóng xuống giữa hai vách đá dựng đứng chảy đứt đuôi rắn. - Đoạn 3: Sau cảnh vượt thác thiên nhiên trở lại êm đềm như đón chào những thắng lợi trở về "qua nhiều lớp núi đồng ruộng lại mở ra" * Người kể đã quan sát cảnh vật từ trên thuyền. Đây là vị trí thích hợp người tả vừa quan sát cảnh vật trên sông vừa nhìn thấy cảnh tượng thay đổi trên hai bờ sông. Qua đôi mắt của người kể cảnh trí hiện lên như những thước phim quay chậm về một thiên nhiên hùng vĩ nhưng cũng ®Çy chÊt th¬ Bài 2: Cảm nhận sâu sắc nhất của em về vẻ đẹp thiên nhiên và vẻ đẹp con người lao động trên sông. + Vẻ đẹp thiên nhiên: hùng vĩ thơ mộng - hiểm trở + Vẻ đẹp con người lao động: gân guốc, rắn chắc mạnh mẽ, dũng cảm dµy d¹n kinh nghiÖm. Bµi 3: PhÇn luyÖn tËp SGK trang 41 Tìm những nét đặc sắc của phong cảnh thiên nhiên được miêu tả ở bài "sông nước và trượt thác" 1. Sông nước Cà Mau - Sông ngòi dày đặc chi chít - Bao trïm lµ mµu xanh - TiÕng r× rµo bÊt tËn cña rõng c©y sãng biÓn  C¶nh th¬ méng hoang s¬, ®Çy søc sèng 2. Vượt thác - S«ng réng bê b·i ngót ngµn - Th¸c ghÒnh d÷ hiÓm trë  Th¬ méng, hïng vÜ. C. DÆn dß: - Lµm bµi tËp cßn l¹i - Häc l¹i lý thuyÕt. TiÕt 10. luyÖn tËp so s¸nh (tiÕp) A. Môc tiªu: - Cñng cè phÐp so s¸nh - Häc sinh ph©n tÝch t¸c dông cña phÐp so s¸nh B. TiÕn tr×nh: I- Bµi tËp SGK: Bµi 1: trang 43 T×m phÐp so s¸nh Học sinh tìm 4 phép so - Dượng Hương Thư như pho tượng đồng đúc hiệp sĩ của Tây Sơn s¸nh.  miêu tả cụ thể sinh động vẻ đẹp con người lao động rắn chắc,. 7 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Líp nhËn xÐt bæ sung. khoẻ mạnh gân guốc và đầy hào hùng, dũng mãnh trước thiên nhiên. Häc sinh tr×nh bµy h×nh ¶nh so s¸nh em thÝch II- Bµi tËp bæ sung: Bµi 1: T×m vµ ph©n tÝch lo¹i phÐp so s¸nh Học sinh đọc bài tập trao a) Việt Nam đất nước ta ơi đổi Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn. T×m phÐp so s¸nh. b) Ta đi tới trên đường ta bước tiếp Rắn như thép, vững như đồng C¶ líp nhËn xÐt bæ sung. §éi ngò ta trïng trïng ®iÖp ®iÖp Cao nh­ nói, dµi nh­ s«ng Gi¸o viªn chèt l¹i Chí ta lớn như biển đông trước mặt c) Đất nước Của những người con gái con trai §Ñp nh­ hoa hång cøng h¬n s¾t thÐp * Ph©n tÝch t¸c dông cña phÐp so s¸nh a) Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn So s¸nh kh«ng ngang b»ng b) R¾n nh­ thÐp ngang b»ng Vững như đồng §éi ngò cao nh­ nói, dµi nh­ s«ng  ngang b»ng c) §Ñp nh­ hoa hång  ngang b»ng Cøng h¬n s¾t thÐp  kh«ng ngang b»ng C. DÆn dß: - Häc l¹i lý thuyÕt - Lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i TiÕt 11-12. ¤n tËp v¨n häc ( KÕt hîp c¶m thô: Buæi häc cuèi cïng) A. Môc tiªu: - Gióp häc sinh «n tËp c¸c v¨n b¶n; DÕ MÌn phiªu l­u ký, Bøc tranh cña em g¸i t«i, S«ng nước Cà Mau. - Häc sinh rÌn kü n¨ng c¶m thô v¨n häc B. TiÕn tr×nh: Học sinh đọc bài tập 1 Gi¸o viªn cho häc sinh nªu yªu cÇu cña bµi tËp. Häc sinh th¶o luËn nhãm 4 trong thêi gian 3 phót Häc sinh tr×nh bµy ý kiÕn Gi¸o viªn cho häc sinh nhËn xÐt söa ch÷a, bæ sung. Giáo viên chốt lại đáp án.. Bµi 1: ThuËt l¹i diÔn biÕn t©m tr¹ng nh©n vËt DÕ MÌn trong viÖc trªu chị Cốc dẫn đến cái chết của Dế Choắt? Từ sự việc đó Dế Mèn đã rút ra bài học đường đời đầu tiên. Bài học đó là gì? * Gîi ý: - DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña DÕ MÌn + Lóc ®Çu huªnh hoang, ng«ng cuång lªn mÆt víi DÕ Cho¾t, giäng kÎ c¶: "Mµy b¶o tao cßn biÕt sî ai h¬n n÷a" + Sau đó hèn nhát, sợ hãi chui tọt vào hang nằm im thin thít (hể hả với trò đùa tinh quái của mình , bắt chân chữ ngữ). Khi thấy chị Cốc mổ Dế Cho¾t. + Cuối cùng: Hốt hoảng, lo sợ trước cái chết của Dế Choắt. Tỏ ra ân hËn s¸m hèi rót ra bµi häc ®Çu tiªn.. 8 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> * Bµi häc ®Çu tiªn - Hành động phải có suy nghĩ, phải tính trước sau đến hậu quả. Học sinh đọc bài 2 - Kh«ng ®­îc hung h¨ng, huªnh hoang. Nªu yªu cÇu cña bµi tËp 2 - Sống phải biết đoàn kết yêu thương giúp nhau. Häc sinh th¶o luËn lËp dµn ý Bµi 2: ViÕt ®o¹n v¨n 5- 7 c©u nªu c¶m nhËn cña em vÒ v¨n b¶n "S«ng theo nhãm tæ 5 phót nước Cà Mau" - C¶m nhËn vÒ néi dung; + Cảnh sông nước, kênh rạch, rừng Đước, âm thanh, màu sắc  cảnh réng lín hïng vÜ ®Çy søc sèng hoang d·. + Cảnh chợ Năm Căn tấp lập trù phú độc đáo. * C¶m nhËn vÒ nghÖ thuËt: Nghệ thuật tả vừa bao quát vừa cụ thể chi tiết sinh động. Tác giả đã huy động các giác quan và nhiều điểm nhìn để quan sát, miêu tả cùng với những hiểu biết phong phú về thiên nhiên và cuộc sống ở vùng đất Êy.  Thêm hiểu và yêu mến, ấn tượng về vùng đất tận cùng phía Nam của Tæ quèc. Bµi 3: Em rót ra bµi häc g× qua c©u chuyÖn "Bøc tranh cña em g¸i t«i) * Bµi häc. - Trước sự thành công hay tài năng của người khác, mỗi người cần vượt qua lòng mặc cảm tự ti để có được sự trân trọng và niềm vui thực sự ch©n thµnh. - Lòng nhân hâu và sự độ lượng có thể giúp con người nhận ra hạn chế và vượt lên chính mình. Bài 4: Cảnh thiên nhiên trong đoạn trích "Vượt thác' thay đổi qua từng vïng. - Trước khi đến đoạn có thác; cảnh êm đềm thơ mộng, hài hoà; hai bên bờ là những bãi dâu trải ra bạt ngàn đến những làng xa tít. Trên sông là những con thuyền chở đầy cam tươi, mít, quế…xuôi chầm chậm bình yên. Dọc sông vườn tược um tùm, những chòm cổ thụ trầm ngâm lặng nhìn xuống nước. - Khi đến đoạn thác dữ; cảnh dữ dội mạnh mẽ. Nước từ trên cao phóng giữa hai vách đá dựng đứng chảy đứt đuôi rắn. Nước văng bọt tứ tung, thuyÒn rïng r»ng. - Sau khi vượt thác; cảnh êm đềm hiền hoà. Dòng sông chảy quanh co däc nh÷ng nói cao sõng s÷ng. Nh÷ng c©y to gi÷a nh÷ng bôi lóp xóp. Qua nhiều lớp núi, đồng ruộng lại mở ra như đón chào những người con chiÕn th¾ng trë vÒ.  C¶nh hïng vÜ ®Çy chÊt th¬. TiÕt 13. luyÖn tËp nh©n ho¸ A. Môc tiªu: - Cñng cè kiÕn thøc vÒ nh©n ho¸; kh¸i niÖm, c¸c kiÓu nh©n ho¸, t¸c dông cña nh©n ho¸ trong nãi viÕt. - LuyÖn tËp lµm bµi tËp. B. TiÕn tr×nh: I- Néi dung kiÕn thøc: Giáo viên yêu cầu học sinh 1. Nhân hoá là cách gọi, tả con vật, cây cối, đồ vật, hiện tượng thiên nh¾c l¹i kiÕn thøc. nhiên bằng những từ ngữ được dùng để gọi hoặc tả con người. Gi¸o viªn cñng cè l¹i. 9 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> 2. Tác dụng: làm cho đồ vật, cây cối thiên nhiên trở lên gần gũi với con người - diễn đạt sinh động cụ thể gợi cảm. 3.C¸c kiÓu nh©n ho¸ + Gọi vật bằng những từ vốn gọi người: Lão miệng, cô mắt… + Dùng những từ chỉ hoạt động tính chất của con người để chỉ hoạt động, tính chất của vật, của thiên nhiên; Sông gầy, đê choãi chân ra… + Trò chuyện xưng hô với vật như với người. Khăn thương nhớ ai Khăn rơi xuống đất? Khăn thương nhớ ai Kh¨n v¾t lªn vai? II- Bµi tËp SGK: Học sinh trao đổi thảo luận Bài 4: (trang 59) nhãm. a) Núi ơi (trò chuyện xưng hô với vật như với người) §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt b) Cua, c¸ tÊp nËp; cß, sÕn, v¹c, le c·i cä om sßm; dïng nh÷ng tõ chØ qu¶ th¶o luËn. hoạt động tính chất của người để chỉ hoạt động tính chất của vật. C¸c b¹n nhËn xÐt, bæ sung Họ (cò, sếu, vạc,le), anh (cò); dùng từ ngữ vốn gọi người để gọi vật. Gi¸o viªn kÕt luËn c) Chòm cổ thụ - dáng mãnh liệt, đứng trầm ngâm lặng nhìn, thuyền - vùng vằng: dùng những từ chỉ hoạt động tính chất của người để chỉ vËt. Quay đầu chạy: đây là hiện tượng chuyển nghĩa của từ không phải biÖn ph¸p tu tõ. d) Cây - bị thương, thân mình, vết thương, cục máu; dùng những từ chỉ hoạt động, tính chất bộ phận của người  chỉ vật * T¸c dông: - Làm cho sự vật được miêu tả trở lên sống động gần gũi với con người. - Để bộc lộ tâm sự con người (câu a) Bµi 5: ViÕt ®o¹n v¨n cã sö dông phÐp nh©n ho¸ - Yêu cầu: đoạn văn miêu tả, tả người - hoặc tả cảnh. - Cã sö dông phÐp nh©n ho¸ hîp lý III- Bµi tËp bæ sung: Häc sinh thi t×m nhanh phÐp Bµi 1: H·y chØ ra phÐp nh©n ho¸ trong bµi "M­a" cñ T§K. Nªu t¸c nh©n ho¸ dông cña nh÷ng phÐp nh©n ho¸ Êy. + ¤ng trêi/mÆc ¸o gi¸p ®en/ ra trËn + Muôn nghìn cây mía/ múa gươm + KiÕn/ hµnh qu©n ®Çy ®­êng + Cá gµ rung tai/ nghe + Bôi tre tÇn ngÇn/ gì tãc + Hàng bưởi đu đưa bế lũ con đầu tròn trọc lốc + Sấm ghé xuống sân khanh khách cười + C©y dõa s¶i tay b¬i + Ngän mång t¬i nh¶y móa + C©y l¸ h¶ hª * Tác dụng: Sự vật trở lên gần gũi sinh động. Häc sinh lµm viÖc c¸ nh©n. Bµi 2: ViÕt ®o¹n v¨n t¶ trËn m­a rµo cã sö dông phÐp nh©n ho¸. Gi¸o viªn chÊm bµi. Bµi 3: T×m 5 c©u ca dao cã sö dông phÐp nh©n ho¸. C. D¨n dß: - Hoµn thµnh nèt c¸c bµi tËp 2 vµ 3. 10 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Tiết 14. Luyện tập văn miêu tả - Tả người A. Môc tiªu: - Học sinh được củng cố về văn tả người; cách tả, bố cục, hình thức một đoạn văn, một bài văn tả người. - LuyÖn kü n¨ng quan s¸t, lùa chän, tr×nh bµy nh÷ng ®iÒu quan s¸t theo mét thø tù hîp lý. B. TiÕn tr×nh: I- Néi dung kiÕn thøc: GV yêu cầu HS nhắc lại * Muốn tả người cần: kiÕn thøc c¬ b¶n. + Xác định đối tượng cần tả (tả chân dung hay tả người trong tư thế lµm viÖc) + Quan s¸t lùa chän c¸c chi tiÕt miªu t¶. + Tr×nh bµy kÕt qu¶ quan s¸t theo mét thø tù. + Bè côc mét bµi miªu t¶ gåm 3 phÇn. Mở bài: Giới thiệu người được tả. Thân bài: Miêu tả chi tiết (ngoại hình, cử chỉ, hành động, lời nói…). Kết bài: Nhận xét hoặc nêu cảm nghĩ về người đó. II - LuyÖn tËp: Bµi 1: ViÕt 1 ®/v t¶ em bÐ ®ang tuæi tËp nãi tËp ®i HS th¶o luËn nhãm 4 +§é tuæi 2 - 3 Cử đại diện trình bày + Dáng người: bụ bẫm, mập mạp C¸c nhãm kh¸c bæ sung + Khuôn mặt: Xinh xắn, đáng yêu. GV chèt l¹i. + Tãc: Vµng hoe, th­a thít, ®en, sËm, ph¬ phÊt + Nước da: Trắng hồng, mịn màng. + Miệng: Nhoẻn cười. + Răng: sữa, trắng muốt, đều tăm tắp. + Nãi: ª a, ngäng nghÞu. + Chân: Ngắn, bước đi liêu xiêu như chạy, lao phía trước. Bµi 2: Nªu c¸c chi tiÕt tiªu biÓu mµ em sÏ lùa chän khi t¶ mét cô giµ cao tuæi. - Dáng đi còng xuống, bước chậm chạp. - Người gầy gò - Da nh¨n nheo. - M¾t mê - Tãc b¹c tr¾ng. * C« gi¸o say s­a gi¶ng bµi - T­ thÕ: §øng, ®i l¹i, cÇm s¸ch, phÊn. - Lêi nãi: nhÑ nhµng, trÇm Êm, khóc chiÕt. - Cö chØ: gi¶ng - viÕt - ®i l¹i - nhÞp nhµng - Nét mặt: phấn khởi, ánh mắt, khích lệ, tin tưởng. - Thái độ: kiên nhẫn, chờ đợi, vui vẻ… Bµi 3: (Trang 62 SGK) * §iÒn vµo chç trèng: + §á nh­ con t«m luéc. + Không khác gì (thần hộ vệ) ở trong đền. * Đoán ông Cản Ngũ đang chuẩn bị xuống xới vật để đo sức với Qu¾m §en. Bµi 2: (Trang 62) LËp dµn ý. 11 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Tiết 15. Cảm thụ văn bản: Lượm A. Môc tiªu: - Học sinh củng cố kiến thức về văn bản "Lượm". - Lµm c¸c bµi tËp c¶m thô vÒ v¨n b¶n. B. TiÕn tr×nh: I- KiÕn thøc c¬ b¶n: Học sinh đọc bài thơ 1. Néi dung: Học sinh nhắc lại kiến - Hình ảnh chú bé liên lạc hồn nhiên vui tươi dũng cảm. thøc c¬ b¶n vÒ bµi th¬. - Tình cảm xót thương khâm phục của tác giả. 2. NghÖ thuËt: - KÕt hîp yÕu tè kÓ t¶, biÓu c¶m. - ThÓ th¬ 4 chø giµu ©m ®iÖu - Hình ảnh thơ, từ láy sáng tạo đặc sắc. II Bµi tËp SGK: Gi¸o viªn yªu cÇu häc Bµi 1: sinh thuéc lßng bµi th¬ Bµi 2: ViÕt ®o¹n v¨n 10 dßng miªu t¶ chuyÕn ®i liªn l¹c cuèi cïng. Giáo viên hướng dẫn viết Buổi trưa hôm đó như mọi ngày, Lượm nhận bức thư đề hai chữ "Thượng khẩn" bỏ vào bao. Mặt trận thật gay go ác liệt, đạn bay vèo ®o¹n Häc sinh nghe ®o¹n mÉu. vÌo. Chíp löa loÐ lªn liªn tiÕp víi nh÷ng tiÕng næ ®inh tai nhøc ãc. Học sinh dựa vào đó viết Lượm dũng cảm băng qua lao vụt đi như một mũi tên dưới làn mưa bom bão đạn. Bóng áo trắng của chú bé và chiếc mũ ca lô vẫn nhấp ®o¹n. nhô trên cánh đồng quê vắng vẻ. Bỗng loè chớp đỏ, đoàng một tiếng nổ chát chúa vang lên. Thôi rồi Lượm ơi! Chú bé đã ngã xuống. Một dòng máu tươi trào ra nơi lưng áo. Chú nằm trên lúa tay nắm chặt bông. Hồn chú bé như hoà quyện với hương lúa quê hương. III- Bµi tËp bæ sung: Bài 1: Cảm nhận của em về hình ảnh chú bé Lượm -Hồn nhiên, vui tươi, say mê tham gia công tác cách mạng - Dòng c¶m h¨ng h¸i quyÕt t©m hoµn thµnh nhiÖm vô kh«ng nÒ nguy hiÓm Hy sinh cao cả bảo vệ quê hương  thiên thần nhỏ yên nghỉ hoá thân vào thiên nhiên đất nước. - Yêu mến khâm phục, xúc động, xót thương. Tiết 16. Luyện tập văn tả người A. Môc tiªu: - Học sinh củng cố kiến thức viết văn tả người - Bè côc, h×nh thøc mét ®o¹n v¨n, bµi v¨n. - Luyện tập quan sát lựa chọn, trình bày những điều đã quan sát B. TiÕn tr×nh: I- Néi dung kiÕn thøc: Học sinh nhắc lại những 1. Những lưu ý khi làm văn tả người: kiến thức cơ bản về văn tả + Xác định đối tượng người + Quan s¸t lùa chän + Tr×nh bµy kÕt qu¶. 12 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> 2. Bè côc: Më bµi Th©n bµi KÕt bµi II- LuyÖn tËp: Học sinh đọc đề SGK §Ò 2. trang 94 SGK Giáo viên hướng dẫn học 1. Mở bài: giới thiêu người mẹ của em - là người quan tâm gần gũi sinh tìm hiểu đề, lập dàn nhất. ý. (Cã thÓ dÉn ca dao, lêi h¸t) 2. Th©n bµi: a) T¶ ngo¹i h×nh: nghÒ nghiÖp, tuæi, c«ng viÖc - Dáng người - Khu«n mÆt; chó ý nÐt riªng - M¸i tãc - Cử chỉ, hành động lời nói - Khi nấu cơm - Khi d¹y em häc - Trang phôc b) T¶ tÝnh t×nh - MÑ dÞu dµng, nghiªm kh¾c, gÇn gòi - Khi em cã lçi - MÑ nh­ giµ ®i - Lçi häc sinh; bÞ ®iÓm kÐm, vi ph¹m nãi chuyÖn, bÞ c« mêi phô huynh - Thay đổi của mẹ; mọi bữa mẹ hay nói chuyện hôm nay mẹ không nãi g×. Giäng trïng xuèng- Nh×n mÑ em ©n hËn; Gi¸ nh­ kh«ng m¶i ch¬i, xem phim, kh«ng chñ quan. * Khi em bÞ èm - Lo lắng chăm sóc chu đáo - Mắt buồn trũng sâu đêm thức - Tãc b¹c thªm - Mua thuèc, ch¸o, lo l¾ng, an ñi * Khi em lµm viÖc tèt - MÑ vui nhÊt - Khu«n mÆt mÑ r¹ng ngêi h¹nh phóc - Nụ cười tươi tăn - MÑ lµm c¶ nhµ vui l©y - Có lẽ việc làm của em tiếp thêm sức mạnh, nghị lực cho mẹ, để mẹ lµm viÖc tèt h¬n. *Th«ng qua mét kû niÖm. Cã mét lÇn III- KÕt bµi: C¶m nghÜ: Yªu mÕn, kÝnh träng, biÕt ¬n, tù hµo Chó ý: So s¸nh nhËn xÐt trong khi t¶ Tả theo một trình tự nhất định. Ph¶i cã c¶m xóc. TiÕt 17. ¤n tËp Èn dô - Ho¸n dô A. Môc tiªu: - Häc sinh ®­îc cñng cè kh¸i niÖm Èn dô - ho¸n dô. - Bước đầu nhận biết và nêu được tác dụng của ẩn dụ hoán dụ trong các câu văn, câu thơ.. 13 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> B. TiÕn tr×nh: I- Néi dung kiÕn thøc: 1. Èn dô: * Khái niệm: Gọi tên A bằng tên sự vật B có nét tương đồng . * Ph©n lo¹i: Häc sinh ®­îc cñng cè kh¸i niÖm Èn dô - ho¸n dô. - Bước đầu nhận biết và nêu được tác dụng của ẩn dụ hoán dụ trong các c©u v¨n, c©u th¬.: - H×nh thøc - C¸ch thøc - PhÈm chÊt - Chuyển đổi cảm giác 2. Ho¸n dô: * Kh¸i niÖm: Gäi tªn A b»ng tªn B cã quan hÖ gÇn gòi. * Ph©n lo¹i: - Bé phËn - toµn thÓ - DÊu hiÖu sù vËt - sù vËt - Vật chứa đựng - vật bị chứa đựng - Cụ thể - trừu tượng. II- LuyÖn bµi tËp SGK: Bµi 2: (trang 70) C©u 1. ¨n qu¶ nhí kÎ trång c©y Häc sinh th¶o luËn Học sinh trình bày kết ăn quả: tương đồng cách thức với sự hưởng thụ thành quả lao động qu¶ Kẻ trồng cây: Tương đồng phẩm chất với người lao động ăn quả - sự hưởng thụ  khuyên chúng ta khi hưởng thụ thành quả phải nhơ đến công lao Kẻ trồng cây - người lao người lao động đã vất vả tạo ra thành quả động Câu 2: Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng - Mực đen có nét tương đồng về phẩm chất với cái xấu Mùc ®en - c¸i xÊu - Đèn sáng có nét tương đồng về phẩm chất vơi cái tốt cái hay. §Ìn s¸ng - c¸i tèt Câu 3. Thuyền……khăng khăng đợi thuyền ẩn dụ phẩm chất: Thuyền - người đi xa Bến - người ở lại Câu 4. Mặt trời - Bác Hồ: Tương đồng phẩm chất Bµi 3 ( trang 70) a) Ch¶y b) Ch¶y c) Máng d) ­ít Bµi 2: (trang 84) So s¸nh Èn dô vµ ho¸n dô cho vÝ dô minh ho¹ * Gièng - Đều gọi tên sự vật hiện tượng này bằng tên sự vật hiện tượng khác - §Òu cã t¸c dông t¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m. * Kh¸c Èn dô Ho¸n dô Dựa vào quan hệ tương Dựa vào quan hệ tương đồng về: c©n vÒ: - H×nh thøc - Bé phËn - toµn thÓ - C¸ch thøc - DÊu hiÖu - sù vËt - PhÈm chÊt - VËt chøa - vËt bÞ chøa - Chuyển đổi cảm giác - VËt chøa - vËt bÞ chøa VÝ dô: - Cụ thể - trừu tượng Người cha mái tóc bạc VÝ dô: chØ B¸c Hå Ngày Huế đổ máu  chỉ chiÕn tranh. 14 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Häc sinh suy nghÜ tr¶ lêi. III- Bµi tËp bæ sung: Bµi 4: ( trang 44 SBT). ChØ ra phÐp ho¸n dô a) Trái tim  người chiến sĩ cộng sản: bộ phận- toàn thể b) Mồ hôi  sức lao động; dấu hiệu Bµi 5: (trang 40 SBT) Thay thÕ c¸c tõ ng÷ in ®Ëm b»ng nh÷ng Èn dô thÝch hîp. - Trong ánh hoàng hôn, những nương sắn với màu nắng vàng lộng lẫy có trên khắp các sườn đồi.  Trong đôi mắt sâu thẳm của ông tôi thấy có một niềm hy vọng  loÐ lªn mét niÒm tin hy väng Bµi 3: Hai c©u th¬ sau cã g× gièng vÒ h×nh thøc nghÖ thuËt - L­ng nói th× to mµ l­ng mÑ th× nhá - Người cha mái tóc bạc (Èn dô) Bµi 4: ChØ ra phÐp tu tõ a) Chúng ta không nên nướng tiền bạc của cha mẹ b) Chóng ta t¾m c¸c cuéc khëi nghÜa cña ta trong nh÷ng bÓ m¸u c) Em thÊy c¬n m­a rµo Ngập tiếng cười của bố. Học sinh đọc bài tập chỉ ra phép tu từ. Tiết 18. hoạt động ngữ văn: Thi lµm th¬ bèn ch÷, n¨m ch÷ A. Môc tiªu: - Củng cố kiến thức đặc điểm thể thơ bốn chữ, năm chữ. - Tổ chức hoạt động ngữ văn học sinh tập làm thơ bốn chữ, năm chữ. B. TiÕn tr×nh: I- Néi dung kiÕn thøc: Häc sinh nh¾c l¹i kiÕn thøc 1. §Æc ®iÓm cña thÓ th¬ bèn ch÷: đặc điểm thể thơ 4 chữ và 5 - Bài thơ có nhiều dòng ch÷. - Mçi dßng cã bèn ch÷ - NhÞp 2/2 thÝch hîp víi lèi kÓ vµ t¶ - VÇn: l­ng, ch©n, xen kÏ, vÇn liÒn, c¸ch vÇn hçn hîp - XuÊt hiÖn nhiÒu trong ca dao tôc ng÷, vÌ 2. §Æc ®iÓm cña thÓ th¬ n¨m ch÷ ( ngò ng«n): - Bài thơ có nhiều dòng, thường chia khổ, mỗi khổ 4 câu - Mçi dßng cã 5 ch÷ NhÞp 3/2 hoÆc 2/3 - Vần thay đổi liền cách, lưng, chân, bằng trắc. II- Thùc hµnh: Từng tổ cử đại diện trình bày 1. Giíi thiÖu bµi th¬ ®o¹n th¬ s­u tÇm: bµi th¬, ®o¹n th¬ s­u tÇm - Th¬ 4 ch÷ - Th¬ 5 ch÷ Từng tổ cử đại diện đọc và 2. Đọc và bình bài thơ của tổ mình sáng tác: - Th¬ 4 ch÷ b×nh bµi th¬ do tæ s¸ng t¸c.. 15 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> C¶ líp tham gia cïng thÇy c« - Th¬ 5 ch÷ nhận xét đánh giá, xếp loại *Yêu cầu đọc - To râ, chÝnh x¸c v¨n b¶n - BiÓu c¶m * C¸ch b×nh th¬ - Chỉ ra cái hay, độc đáo của nhan đề - Gi¸ trÞ néi dung - Những nét nghệ thuật đặc sắc. TiÕt 19. ¤n tËp c¸c thµnh phÇn chÝnh cña c©u A. Môc tiªu: - Gióp häc sinh cñng cè kiÕn thøc vÒ c¸c TPC cña c©u - LuyÖn tËp sö dông c¸c TPC trong c©u B. TiÕn tr×nh: Häc sinh nh¾c l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n. Gi¸o viªn chèt l¹i kiÕn thøc b»ng b¶ng phô.. Học sinh đọc bài 1 trang 94 HS trao đổi nhóm 4. Tr×nh bµy kÕt qu¶. I- KiÕn thøc c¬ b¶n: 1. C¸c TPC: Chñ ng÷ - vÞ ng÷ lµ nh÷ng thµnh phÇn b¾t buéc ph¶i cã mặt để câu có cấu tạo hoàn chỉnh và diễn đạt được ý trọn vẹn. 2. Khi nãi TPC b¾t buéc ph¶i cã mÆt lµ nãi vÒ mÆt kÕt cÊu NP cña c©u, t¸ch rêi hoµn c¶nh nãi n¨ng cô thÓ. Nếu đặt trong hoàn cảnh nói năng cụ thể thì có khi TPC có thể lược bá, cßn TPP th× kh«ng VÝ dô:- Anh vÒ h«m nµo? - T«i vÒ h«m qua - Hôm qua (lược bỏ CN - VN) 2. Thµnh phÇn chñ ng÷ a) §Æc ®iÓm - BiÓu thÞ sù vËt - Tr¶ lêi c©u hái: Ai? Con g×? C¸i g×? b) CÊu t¹o - Có thể là một từ, một cụm từ (đại từ, danh từ, cụm danh từ…) C©u cã thÓ lµ mét hoÆc nhiÒu chñ ng÷ 3. Thµnh phÇn vÞ ng÷ a) §Æc ®iÓm - Có thể kết hợp các phó từ: đã, đang, sẽ, vẫn… - Tr¶ lêi c©u hái: lµm sao? Nh­ thÕ nµo? b) CÊu t¹o - Thường là một từ, một cụm (ĐT, TT, cụm ĐT, TT) - C©u cã thÓ cã mét hoÆc nhiÒu chñ ng÷. II- LuyÖn tËp sgk: Bµi 1: (trang 94) + Tôi/đã trở thành CN(đại từ) - VN (cụm ĐT) + Nh÷ng c¸i vuèt /cø cøng dÇn CN- côm DT VN -2 côm TT +§«i cµng t«i /mÉm bãng CN - côm DT VN - TT + T«i /co c¼ng….. CN - đại từ VN - 2 côm §T. 16 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> + Nh÷ng ngän cá /gÉy r¹p, y nh­ CN - côm DT VN - côm §T Bµi 2: (trang 94) Häc sinh lµm viÖc c¸ nh©n a) Trong giờ kiểm tra, em đã cho bạn mượn bút Gi¸o viªn chÊm, ch÷a b) B¹n Êy rÊt ch¨m chØ c) Bà đỗ Trần là người huyện Đông Triều. III Bµi tËp bæ sung: Bài 1: Xác định CN - VN và nêu cấu tạo Häc sinh th¶o luËn nhãm 2. Giêi chím hÌ. C©y cèi um tïm. C¶ lµng th¬m. C©y hoa lan në tr¾ng Tr×nh bµy kÕt qu¶ . muèt. Hoa dÎ tõng chïm m¶nh dÎ. Hoa mãng rång bô bÉm th¬m Lớp nhận xét sửa chữa bổ như mùi mít chín ở góc vườn ông Tuyên. Ong vàng, ong vò vẽ, ong sung. mật đánh lộn nhau để hút mật ở hoa. Chúng đuổi cả bướm. Bướm hiền lành bỏ chỗ lao xao. Từng đàn rủ nhau lặng lẽ bay đi. Gi¸o viªn chèt l¹i + Giêi/ chím hÌ DT 1côm §T + C©y cèi/ um tïm 1 DT 1 TT + C¶ lµng / th¬m 1 côm DT 1 TT + C©y hoa lan / në hoa tr¾ng xo¸ 1 côm DT TT + Hoa dÎ tõng chïm / m¶nh dÎ 1 côm DT TT + Hoa mãng rång / th¬m nh­ 1 côm DT 1côm TT + Ong vµng, ong vß vÏ / đánh lộn nhau 3 DT 1 côm §T + Chúng / đuổi cả bướm 1 đại từ 1 côm §T TiÕt 20. «n tËp tiÕng viÖt A. Môc tiªu: - Gióp häc sinh hÖ thèng hãa kiÕn thøc TiÕng viÖt vÒ c¸c phÐp tu tõ, c¸c thµnh phÇn chÝnh cña c©u, c¸c kiÓu c©u. - Hướng dẫn hs làm các bài tập B. TiÕn tr×nh: I- Néi dung kiÕn thøc: Gi¸o viªn yªu cÇu hs hÖ 1. C¸c phÐp tu tõ: So s¸nh, nh©n ho¸, Èn dô, ho¸n dô thèng c¸c kiÕn thøc TiÕng 2. C¸c TPC: Chñ ng÷ - VÞ ng÷ ViÖt. Câu TT đơn 3. c¸c kiÓu c©u: Häc sinh th¶o luËn nhãm 4. Tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn.. Câu TT đơn có từ là Câu TT đơn không có từ là. II. LuyÖn tËp: Bµi 1: Cho đoạn văn: Bóng tre  trùm lên âu yếm làng bản, xóm thôn. Dưới bóng tre của ngàn xưa thấp thoáng  mái đình mái chùa cổ kính. Dưới bóng tre xanh đã từ lâu đời, người dân cày Việt Nam  dựng nhµ, dùng cöa, vì ruéng, khai hoang. Xác định CN - VN. 17 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Bµi 2: ChØ ra t¸c dông cña phÐp Èn dô trong c©u th¬ sau: Người cha mái tóc bạc §èt löa cho anh n»m. * Gọi hình ảnh Bác chăm sóc chiến sĩ ân cần chu đáo hết lòng như người cha yêu thương chăm lo chu đáo cho những đứa con. * Gợi tình cảm niềm kính yêu biết ơn vô hạn cua anh đ/v đối với vị lãnh tụ vĩ đại. Bµi 3: ViÕt ®o¹n v¨n 5 - 7 c©u nªu c¶m nhËn cña em vÒ h×nh ¶nh chó bé Lượm của Tố Hữu trong đó có sử dụng một phép so sánh, gạch ch©n. * MĐ: - Hình ảnh Lượm - Bài thơ Lượm * T§: - Hồn nhiên vui tươi say mê tham gia công tác cách mạng; chân thoăn thoắt, mồm huýt sáo vang, cười híp mí. "ở đồn Mang Cá thích h¬n ë nhµ" - Dòng c¶m h¨ng h¸i quyÕt t©m hoµn thµnh nhiÖm vô kh«ng nÒ nguy hiÓm. + Hoµn c¶nh: §¹n bay vÌo vÌo + Hành động: Vượt qua mặt trận. + Thái độ: Sợ chi hiểm nghèo. - Hy sinh cao cả bảo vệ quê hương; "Cháu nằm trên lúa……giữa đồng" như một thiên thần nhỏ yên nghỉ, hoá thân vào thiên nhiên đất nước. Hình ảnh em sống mãi. - Yêu mến, khâm phục, xúc động, xót thương.. TiÕt 21. c¶m thô v¨n b¶n C©y tre viÖt nam - c« t« A. Môc tiªu: - Gióp häc sinh hiÓu s©u s¾c h¬n vÒ 2 v¨n b¶n: C©y tre ViÖt Nam, C« T«. - Lµm c¸c bµi tËp c¶m thô vÒ 2 v¨n b¶n. B. TiÕn tr×nh: I. Néi dung kiÕn thøc: 1. V¨n b¶n "C©y tre Viªt Nam": Häc sinh hÖ thèng ho¸ kiÕn * Néi dung thức về ND và NT hai văn - Những phẩm chất của cây Tre Việt Nam, con người Việt Nam. b¶n. - Sự gắn bó của cây tre với con người Việt Nam. Líp nhËn xÐt, söa ch÷a, bæ * NghÖ thuËt. sung. - Hình ảh ẩnh dụ cây tre - biểu tượng. Gi¸o viªn chèt l¹i. - Giäng ®iÖu nhÞp ®iÖu c©u v¨n cã nh¹c tÝnh t¹o chÊt tr÷ t×nh thiÕt tha, s«i næi, bay bæng. 2. V¨n b¶n "C« T«": * Néi dung - Vẻ đẹp thiên nhiên và cảnh sinh hoạt của con người lao động ở đảo C« T«. - T×nh c¶m cña t¸c gi¶. * NghÖ thuËt. - Nghệ thuật tả cảnh đặc sắc đầy chất thơ. - NghÖ thuËt sö dông ng«n ng÷ ®iªu luyÖn chÝnh x¸c tinh tÕ. - Giäng v¨n giµu c¶m thô.. 18 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Häc sinh th¶o luËn nhãm đôi 2'. Häc sinh th¶o luËn nhãm 4: 3' . §¹idiÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶. Líp nhËn xÐt bæ sung. Giáo viên chốt đáp án. Học sinh dựa vào đáp án trả lêi thµnh ®o¹n v¨n.. II. LuyÖn tËp: Bµi 1: Bãng tre trïm lªn ©u yÕm…..khai hoang. a) §o¹n v¨n sö dông phÐp tu tõ g×? b) Nªu t¸c dông. * Gợi ý đáp án: a) Nh©n ho¸: Bãng tre - ©u yÕm b) T¸c dông: + Sự gắn bó gần gũi của tre với con người Việt Nam. + Tre như người mẹ tình cảm che chở yêu thương đối với người nông d©n ViÖt Nam. Bµi 2: §o¹n v¨n sö dông phÐp tu tõ g×? T¸c dông? "Sau trận bão, chân trời ngấn bể…. Nước biển hửng hồng" * Gîi ý: - PhÐp so s¸nh: Ch©n trêi ngÊn bÓ - TÊm kÝnh MÆt trêi - Qña trøng thiªn nhiªn - T¸c dông: + Cảnh mặt trời mọc được đặt trong một khung cảnh rộng lớn bao la, hÕt søc trong trÎo tinh kh«i. + Cảnh mặt trời mọc trên biển là bức tranh tuyệt đẹp rực rõ và tráng lÖ.. c. dÆn dß. TiÕt 22. C¶M THô V¡N B¶N: LAO XAO A. Môc tiªu: - Giúp học sinh cảm nhận được vẻ đẹp và sự phong phú của thiên nhiên và làng quê qua h×nh ¶nh c¸c loµi chim. - HiÓu nghÖ thuËt quan s¸t tinh tÕ, t©m hån yªu thiªn nhiªn cña t¸c gi¶. B. TiÕn tr×nh: Học sinh trao đổi thảo luận. §¹i diÖn ph¸t biÓu. Gi¸o viªn chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n.. I- KiÕn thøc c¬ b¶n: 1. V¨n b¶n lµ mét ®o¹n trÝch trong tËp håi ký tù truyÖn cña DK. Qua nh÷ng kû niÖm th¬ Êu vµ thiÕu niªn ë lµng quª, t¸c gi¶ lµm hiÖn lªn bức tranh thiên nhiên và cuộc sống con người. Tuy đơn sơ nghèo khó nhưng giàu sức sống, đậm đa tình người và hết sức hồn hậu. 2. Văn bản tập trung miêu tả một số loài chim thường thấy ở làng quª b»ng c¸i nh×n hån nhiªn tuæi th¬ tuy cã vÎ lan man tù do nh­ng lại theo một trình tự khá chặt chẽ. ở mỗi loài thường chọn miêu tả một vài nét tiêu biểu về màu sắc hình dáng, tiếng kêu hoặc đặc tính đồng thời chú trọng tả hoạt động của chúng kết hộp với kể và nhận xÐt b×nh luËn. II- LuyÖn tËp sgk:. 19 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Bµi 1: H·y quan s¸t miªu t¶ mét loµi chim ë quª em. + ChÝch b«ng: Th©n h×nh bÐ nhá di chuyÓn nhanh, l«ng mµu hung, hay b¾t s©u, cã Ých. Học sinh phát biểu tự do. + Bồ câu: Hiền lành sống theo đàn hoặc từng đôi một, lông màu C¸c em kh¸c bæ sung. tr¾ng hoÆc ®en, ch©n nhá, thÝch ®Ëu trªn m¸i nhµ, thÝch ¨n ngò cèc, Gi¸o viªn tæng hîp. là biểu tượng của hoà bình, hữu nghị. + Chim sẻ: Mình nhỏ, tiếng kêu nghe vui tai, thường xuất hiện vào mùa hè, rất thân thiết với học trò, sống theo đàn, đậu trong các lùm c©y, di chuyÓn nhanh tho¨n tho¾t. Bµi 2 Qua bµi "Lao Xao" viÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña m×nh. Học sinh thảo luận nhóm - ấn tượng sâu sắc về làng quê Việt Nam với cuộc sống thanh bình. đôi. - Tình yêu của tác giả với quê hương qua hồi ức tuổi học trò. Nªu ý c¬ b¶n. - Tµi quan s¸t miªu t¶ tinh tÕ vÒ c¸c loµi chim. Gi¸o viªn nhËn xÐt chèt l¹i. Häc sinh viÕt bµi c¸ nh©n. Gi¸o viªn chÊm ch÷a. TiÕt 23.. luyÖn tËp V¡N MI£U T¶. A. Môc tiªu: - Giúp HS củng cố kiến thức văn miêu tả ở đ mức độ cao: Sáng tác. - LuyÖn tËp lµm c¸c bµi tËp lµm v¨n theo SGK. B. TiÕn tr×nh: I. mét sè kiÕn thøc cÇn nhí: Học sinh nhắc lại các yêu + Bài văn miêu tả sáng tạo đòi hỏi người viết phải biết tưởng tượng, cầu kỹ năng cần thiết trong liên tưởng mốt cách phong phú. v¨n miªu t¶ s¸ng t¹o. + Dựa vào các văn bản đã đọc học + Dùa vµo kiÕn thøc thùc tÕ. II. luyÖn tËp: §Ò 1: SGK Hãy tả lại một phiên chợ theo tưởng tượng của em. Giáo viên hướng dẫn học A/ Tìm hiểu đề: sinh tìm hiểu đề. 1. ThÓ lo¹i: Miªu t¶ s¸ng t¹o. 2. Néi dung: C¶nh phiªn chî 3. Phạm vi: Theo trí tưởng tượng B/ Dµn ý: Giáo viên hướng dẫn học 1. Më bµi sinh lËp dµn ý. Giíi thiÖu chung vÒ phiªn chî Phiªn chî quª em. NghØ hÌ Phiªn chî nµo? ë ®©u? vµo thêi gian nµo? ®­îc vÒ quª bµ cho ®i chî Lí do em đi chợ phiên? ấn tượng của em? phiªn. ThÝch thó. 2. Th©n bµi a) T¶ quang c¶nh chung - Địa điểm họp chợ: Trên bãi đất rộng óc nhiều ngả đường dẫn tới. - Thêi gian mçi th¸ng mÊy lÇn tõ khi nµo? 2 lÇn - Người đi chợ ăn mặc ra sao? đẹp sặc sỡ - Phương tiện đi lại? bộ, thồ gồng gánh b) T¶ cô thÓ * Lúc chợ sắp họp: Bãi đất hàng quán, nắng gió - Người bán thồ hàng, gánh gồng từ khắp nơi đổ về trên bãi đất rộng.. 20 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>