Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 27 và 28

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TuÇn 27 - TiÕt 105,106 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: V¨n b¶n thuÕ m¸u (Trích Bản án chế độ thực dân Pháp) ( NguyÔn ¸i Quèc) A. Mục tiêu cần đạt: - Học sinh hiểu được bản chất độc ác, bộ mặt giả nhân, giả nghĩa của thực dân Pháp qua việc dùng người dân các xứ thuộc địa làm vật hi sinh cho quyÒn lîi cña m×nh trong c¸c cuéc chiÕn tranh tµn khèc. H×nh dung ra sè phận bi thảm của những người bị bóc lột ''thuế máu'' theo trình tự miêu tả của t¸c gi¶. - Häc sinh thÊy râ ngßi bót lËp luËn s¾c bÐn, trµo phóng s©u cay cña NguyÔn ¸i Quèc trong v¨n chÝnh luËn. - Giáo dục lòng yêu kính Bác, yêu chế độ XHCN với tính ưu việt của nó, c¨m ghÐt bän thùc d©n bãc lét. B. ChuÈn bÞ: - Giáo viên: tác phẩm ''Bản án chế độ thực dân Pháp'', ảnh Hồ Chí Minh. - Häc sinh: so¹n bµi. C. Các hoạt động dạy học: I. Tæ chøc líp: (1') II. KiÓm tra bµi cò :(5') ? Hãy nêu mục đích của phép học? Cách học? Tác dụng của cách học đó. ? Liên hệ bản thân? Em thấy Nguyễn Thiếp là người như thế nào. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: - Giới thiệu (1'): giáo viên giới thiệu tác phẩm ''Bản án chế độ thực dân Pháp'' và ch©n dung NguyÔn ¸i Quèc (thêi trÎ) - Giới thiệu bài: những năm 20 của thế kỉ XX, các nước đế quốc thi nhau bành trướng, xâm chiếm nhiều nơi trên thế giới, vơ vét trắng trợn của cải, nhân lực. Vì thế cuộc sống của nhân dân nô lệ ở các xứ thuộc địa vô cùng cực khổ . Làn sóng CM d©ng lªn ngµy cµng m¹nh mÏ. Cuéc chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt (1914 - 1918) nổ ra đẩy người dân thuộc địa vào lò lửa chiến tranh thảm khốc. Nguyễn ái Quốc đã viết ''Bản án chế độ thực dân Pháp''. Hoạt động của thày Hoạt động của trò I. T×m hiÓu chung (5') 1. T¸c gi¶ ? Em hiÓu g× thªm vÒ B¸c Hå - NguyÔn - Häc sinh t×m hiÓu chung trong SGK. - Nh÷ng n¨m 20 cña thÕ kÝ XX lµ thêi k× ¸i Quèc lóc bÊy giê. hoạt động sôi nổi của người thanh niên yêu nước - người chiến cộng sản kiên * Lúc này, Người đang hoạt động ở Ph¸p, lÊy tªn lµ NguyÔn ¸i Quèc. cường Nguyễn ái Quốc. Trong đó có văn chương nhằm vạch trần bộ mặt kẻ thï, nãi lªn nçi khæ cña nh©n d©n  ? Em hãy trình bày những hiểu biết của kêu gọi đấu tranh. mình về tác phẩm ''Bản án chế độ thực 2. T¸c phÈm d©n Ph¸p'' vµ ®o¹n trÝch ®­îc häc - T¸c phÈm ®­îc viÕt b»ng ch÷ Ph¸p, 80 V¨n 8 - Phan ThÞ BÝch Thuû - THCS Th¸i Häc Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> xuất bản năm 1925, gồm 12 chương và phÇn phô lôc. - Đoạn trích nằm trong chương I - T¸c phÈm thÓ hiÖn râ phÈm chÊt NguyÔn ¸i Quèc: nghÖ thuËt ch©m biÕm - Giáo viên đọc mẫu. s¾c s¶o. ? Cần đọc với giọng điệu như thế nào II. §äc - hiÓu v¨n b¶n cho thÝch hîp. 1. §äc (10') - Đọc đúng ngữ điệu để cảm nhận nghệ - Giáo viên kiểm tra học sinh đọc chú thuËt trµo phóng cña t¸c gi¶. thích qua 1 số từ mượn. - 3 học sinh đọc 3 phần của văn bản. + B¶n xø, An-nam-mÝt, ng­ l«i, t¹p dÞch, ? Đây là một văn bản có luận đề ''Thuế nhòng l¹m ... m¸u'' ®­îc triÓn khai b»ng hÖ thèng c¸c 2. Bè côc (4') luËn ®iÓm nµo. 3 luËn ®iÓm I. Chiến tranh và ''Người bản xứ'' II. Chế độ lính tình nguyện. ? Em có nhận xét gì về cách đặt tên III. KÕt qu¶ cña sù hi sinh. chương, tên các phần trong văn bản. - Người thuộc địa phải gánh chịu nhiều thø thuÕ bÊt c«ng, v« lÝ, song tµn nhÉn nhất là sự bóc lột xương máu. - Cách đặt tên các phần trong chương gợi lên quá trình lừa bịp, bóc lột đến cïng kiÖt thuÕ m¸u cña bän thùc d©n cai trị  tính chiến đấu, p2 triệt để của NguyÔn ¸i Quèc. 3. Ph©n tÝch ? Mở đầu chương sách, Nguyễn ái a) Chiến tranh và người bản xứ (15') Quèc nãi vÒ ®iÒu g×. - Nói về thái độ của các quan cai trị thực dân Pháp đối với người dân thuộc địa ở 2 thời điểm: trước và sau chiến tranh * Trước chiến tranh, thực dân Pháp luôn (1914) coi khinh người dân thuộc địa, khi chiến Trước chiến tranh Sau chiến tranh tranh xảy ra chúng đã lừa bịp tâng bốc -Nh÷ng tªn da -Những đứa con hä thµnh vËt hi sinh. ®en bÈn thØu. yêu, những người -Nh÷ng tªn Anb¹n hiÒn. Nam-mÝt bÈn thØu -Nh÷ng chiÕn sÜ  hä ®­îc xem b¶o vÖ c«ng lÝ vµ là giống người hạ TD đẳng, bị đối xử  hä ®­îc t©ng đánh đập như xúc bốc,, vỗ về, phong vËt cho danh hiÖu cao quý để biến họ thµnh vËt hi sinh. ? Em h·y nhËn xÐt vÒ ng«n ng÷, giäng - Hä chØ lµ, giái l¾m th×, cuéc chiÕn ®iÖu t¸c gi¶ sö dông. tranh vui tươi vừa bùng nổ, thì lập tức, * Giọng điệu mỉa mai, hài hước lột trần đùng một cái ... bé mÆt x¶o tr¸ cña bän thùc d©n. 82 Lop6.net. V¨n 8 - Phan ThÞ BÝch Thuû - THCS Th¸i Häc.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> ? Số phận của người dân thuộc địa trong c¸c cuéc chiÕn tranh phi nghÜa ®­îc miªu t¶ nh­ thÕ nµo.. - Họ phải đột ngột xa lìa vợ con, đi phơi thây trên các bãi chiến trường châu Âu, ... bá x¸c t¹i nh÷ng miÒn hoang vu ..., anh dũng đưa thân cho người ta tàn sát, lấy máu mình tưới những vòng nguyệt quế, lấy xương mình chạm lên những chiếc gậy, 8 vạn người không bao giờ còn trông thấy mặt trời trên quê hương ? Tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật gì để tố cáo tội ác của bọn ... thùc d©n. + NghÖ thuËt liÖt kª c¸c dÉn chøng, lêi kể chua xót, thương cảm, giọng giễu cợt, * Sö dông yÕu tè tù sù qua nghÖ thuËt liệt kê các dẫn chứng, sử dụng số liệu để xót xa: ấy thế mà, lập tức, đi phơi thây, tưới, chạm ... th«ng tin, lêi kÓ chua xãt, giäng giÔu cît, xãt xa. * Phản ánh số phận thảm thương của người dân thuộc địa trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa, đem mạng đánh đổi những vinh dự hão huyền. ? Còn số phận của những người bản xứ ở hậu phương được khái quát bằng sự việc nµo. - Kiệt sức trong các xưởng thuốc súng, kh¹c ra tõng miÕng phæi ch¼ng kh¸c g× * Tuy kh«ng ph¶i trùc tiÕp ra mÆt trËn nhưng nhiều người dân thuộc địa làm hÝt ph¶i h¬i ng¹t. viÖc chÕ t¹o vò khÝ, phôc vô chiÕn tranh cũng chịu bệnh tật, cái chết đau đớn.. TuÇn 27 - TiÕt 105,106 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: V¨n b¶n thuÕ m¸u (Trích Bản án chế độ thực dân Pháp) ( NguyÔn ¸i Quèc) A. Mục tiêu cần đạt: - Học sinh hiểu được bản chất độc ác, bộ mặt giả nhân, giả nghĩa của thực dân Pháp qua việc dùng người dân các xứ thuộc địa làm vật hi sinh cho quyÒn lîi cña m×nh trong c¸c cuéc chiÕn tranh tµn khèc. H×nh dung ra sè phận bi thảm của những người bị bóc lột ''thuế máu'' theo trình tự miêu tả của t¸c gi¶. - Häc sinh thÊy râ ngßi bót lËp luËn s¾c bÐn, trµo phóng s©u cay cña NguyÔn ¸i Quèc trong v¨n chÝnh luËn. - Giáo dục lòng yêu kính Bác, yêu chế độ XHCN với tính ưu việt của nó, c¨m ghÐt bän thùc d©n bãc lét. B. ChuÈn bÞ: 83 Lop6.net. V¨n 8 - Phan ThÞ BÝch Thuû - THCS Th¸i Häc.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> - Giáo viên: tác phẩm ''Bản án chế độ thực dân Pháp'', ảnh Hồ Chí Minh. - Häc sinh: so¹n bµi.. Hoạt động của thày ? Bọn thực dân đã sử dụng những thủ đoạn mánh khoé nào để bắt lính. * Nguyễn ái Quốc đã tập trung vạch trÇn, tè c¸o téi ¸c vµ thñ ®o¹n b¾t lÝnh của chính quyền thực dân ở 3 nước Đông Dương.. ? Thực chất của chế độ lính tình nguyện lµ g×. * Thực chất là dùng vũ lực để bắt lính chø kh«ng hÒ cã sù t×nh nguyÖn nµo c¶. ? Phản ứng của người bị bắt lính tình nguyện có gì khác thường.. ? Lêi lÏ cña bän cÇm quyÒn ®­îc m« t¶ nh­ thÕ nµo.. Hoạt động của trò b) Chế độ lính tình nguyện (13') - Học sinh đọc mục II SGK tr87 - TiÕn hµnh nh÷ng cuéc lïng sôc lín vÒ nhân lực trên toàn cõi Đông Dương. - Thoạt tiên chúng tóm những người khoÎ m¹nh, nghÌo khæ. - Sau đó chúng mới đòi đến con cái nhà giµu ... ®i lÝnh t×nh nguyÖn hoÆc s× tiÒn ra. - Sẵn sàng trói, xích, nhốt người ta như nhốt xúc vật, đàn áp dã man nếu như có chống đối.  thực chất là bắt bớ, cưỡng bức. là cơ hội làm giàu, củng cố địa vị, thăng quan tiÕn chøc, tá lßng trung thµnh. - Người dân thuộc địa hoặc trốn tránh, hoÆc x× tiÒn ra, thËm chÝ hä cßn t×m c¸ch tù lµm cho m×nh nhiÔm ph¶i nh÷ng bÖnh nặng nhất để khỏi đi lính.. - Các bạn đã tấp nập đầu quân, kẻ thì hiÕn d©ng c¸nh tay cña m×nh nh­ lÝnh thî. §èi lËp víi tèp th× bÞ xÝch tay, ... ? §èi lËp víi sù thËt nµo. những vụ bạo động ở Sài Gòn, Biên Hoà * Tác giả đã mỉa mai những lời lẽ bịp bợm về chế độ lính tình nguyện của bọn  tác giả đã nhắc lại lời tuyên bố của bän thùc d©n b»ng giäng ®iÖu giÔu cît thùc d©n råi ph¶n b¸c l¹i b»ng thùc tÕ hïng hån, * Sö dông yÕu tè biÓu c¶m. sử dụng nhiều câu hỏi ở phần kết để kết téi ®anh thÐp h¬n. ? Hai ®o¹n trªn nãi vÒ nh÷ng thñ ®o¹n, c) KÕt qu¶ cña sù hi sinh (12') những mánh khoé của TD để lôi được - Học sinh đọc phần III trai tráng những nước thuộc địa sang cầm súng bảo vệ ''nước mẹ''. Còn ở phần - Tác giả vẫn tiếp tục chủ đề trên, nói về kết quả của sự hi sinh của những người III, Nguyễn ái Quốc đã nói về điều gì. bÞ lừa bịp của cả những người lính thuộc ? NhËn xÐt vÒ giäng giäng ®iÖu cña t¸c địa và người Pháp lương thiện. gi¶. - Người dân thuộc địa lại trở về vị trí hèn + Khi đại bác đã ngấy thịt đen, thịt vàng 84 V¨n 8 - Phan ThÞ BÝch Thuû - THCS Th¸i Häc Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> hạ ban đầu sau khi đã bị bóc lột trắng trîn''thuÕ m¸u'' * B»ng giäng mØa mai, t¸c gi¶ nãi vÒ cách đối xử của chính quyền TD với những người lính thuộc địa sau chiến tranh. * Hết chiến tranh chúng lại đối xử tàn nhẫn với họ; tước đoạt của cải, đánh đập, đối xử như với xúc vật.  tr¸o trë, tµn nhÉn. * Sö dông yÕu tè biÓu c¶m. ? Đối với những thương binh người Pháp và vợ con của tử sĩ người Pháp thì ''bọn cá mập thực dân'' đối xử ra sao. * Chóng cßn bØ æi h¬n n÷a lµ kh«ng ngần ngại đầu độc cả một dân tộc để vơ vÐt cho ®Çy tói. ? Tác giả đã tố cáo chúng như thế nào. ? NhËn xÐt vÒ c¸ch nãi cña t¸c gi¶. * Tác giả đã tố cáo bằng lí lẽ sắc bén. ? Cuối cùng tác giả đã làm gì.. ? NhËn xÐt vÒ gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n.. ? Gọi học sinh đọc ghi nhớ.. - §äc v¨n b¶n thÓ hiÖn râ bót ph¸p cña t¸c gi¶ ? ? Em h·y t×m hiÓu tÊm lßng cña t¸c gi¶ qua ®o¹n trÝch võa häc.. råi th× nh÷ng lêi tuyªn bè t×nh tø bçng d­ng im bÆt. + Những người hi sinh từng được tâng bốc trở lại ''giống người hèn hạ'' - Chẳng phải ... đó sao? - Bây giờ chúng tôi không cần đến các anh n÷a, cót ®i ! ... (yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n Nl). - CÊp m«n bµi b¸n lÎ thuèc phiÖn cho TB và vợ con của tử sĩ người Pháp  Đầu độc 1 dân tộc để vơ vét cho đầy tói - Trong mét viÖc mµ chÝnh quyÒn thuéc dịa đã phạm 2 tội ác đối với nhân loại. - T¸c gi¶ kh«ng ch©m biÕm, mØa mai n÷a mµ tè c¸o b»ng lÝ lÏ s¾c bÐn. - T¸c gi¶ kªu gäi thÕ giíi v¨n minh vµ người Pháp lương thiện lên án tội ác của bän chóng 4. Tæng kÕt (5') a) NghÖ thuËt * Nt: ngßi bót trµo phóng dÆc s¾c: - Xây dựng hệ thống hình ảnh sinh động võa x¸c thùc, võa mang tÝnh chÊt ch©m biÕm, trµo phóng, giµu tÝnh biÓu c¶m vµ søc m¹nh tè c¸o, ng«n tõ mang tÝnh trµo phóng, ch©m biÕm. - Giọng điệu trào phúng đặc sắc: giọng giÏu cît, mØa mai, nh¾c l¹i c¸c mÜ tõ, danh hiÖu hµo nho¸ng mµ chÝnh quyÒn thực dân đã sử dụng, sử dụng thành công giäng giÔu nh¹i, ph¶n b¸c, dïng liªn tiÕp các (?) để đập lại lời lễ bịp bợm. - YÕu tè tù sù vµ biÓu c¶m ®­îc kÕt hîp chÆt chÏ, hµi hoµ: c¸c sù kiÖn, con sè lÊy trong thùc tÕ * Néi dung: tè c¸o chÝnh quyÒn thùc d©n đã bóc lột ''thuế máu'' của người dân nghèo thuộc địa trong các cuộc chiến tranh tµn khèc. III. LuyÖn tËp - Tác giả đã vạch trần sự thật bằng nh÷ng t­ liÖu phong phó, víi tÊm lßng của một người yêu nước, 1 người cộng. 85 Lop6.net. V¨n 8 - Phan ThÞ BÝch Thuû - THCS Th¸i Häc.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> sản, tác giả đã khách quan trong từng sự viÖc nh­ng ta vÉn thÊy trong c¸c c©u v¨n ứ trào căm hờn, chứa chan lòng thương cảm  tất cả làm thành mục đích chiến đấu mãnh liệt của văn chương Nguyễn ¸i Quèc - Hå ChÝ Minh. IV. Cñng cè:(3') ? Bót ph¸p trµo phóng cña t¸c gi¶ ®­îc t¹o bëi nh÷ng yÕu tè nµo. ? Bé mÆt thËt cña bän thùc d©n Ph¸p ®­îc thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo qua phÇnI, II, III cña ®o¹n trÝch. V. Hướng dẫn về nhà:(1') - Häc thuéc ghi nhí, n¾m ®­îc néi dung, nghÖ thuËt cña v¨n b¶n. - Nắm được bút pháp trào phúng, tính chiến đấu trong phong cách sáng tác NguyÔn ¸i Quèc. - So¹n bµi ''§i bé ngao du''. TuÇn 27 - TiÕt 107 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TiÕng ViÖt héi tho¹i A. Mục tiêu cần đạt: - Héi tho¹i lµ h×nh thøc sö dông ng«n ng÷ tù nhiªn nhÊt vµ phæ biÕn nhÊt cña người sử dụng ngôn ngữ. Việc học về hội thoại là một cơ hội nâng những hiểu biết đời thường lên trình độ những nhận thức có tính chất khoa học. - Giúp học sinh nắm được khái niệm vai xã hội, lượt lời và biết vận dụng hiểu biết về những vấn đề ấy vào quá trình hội thoại, nhằm đạt được hiệu quả cao h¬n trong giao tiÕp b»ng ng«n ng÷. B. ChuÈn bÞ: - Giáo viên: hướng dẫn 2 học sinh đóng vai Hồng và bà cô trong ví dụ mục I chuÈn bÞ cho cuéc héi tho¹i. - Học sinh: xem trước bài ở nhà, đọc kĩ đoạn đối thoại. C. Các hoạt động dạy học: I. Tæ chøc líp: (1') II. KiÓm tra bµi cò :(5') ? Hành động nói trên thực hiện bàng mấy cách? Đó là những cách nào. 86 V¨n 8 - Phan ThÞ BÝch Thuû - THCS Th¸i Häc Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> ? Gi¶i bµi tËp 4, 5 (SGK-tr72) III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: Hoạt động của thày. Hoạt động của trò I. Vai x· héi trong héi tho¹i (15') 1. VÝ dô - Học sinh đọc ví dụ trong SGK 2. NhËn xÐt - Quan hÖ gi÷a 2 nh©n vËt tham gia héi tho¹i trong ®o¹n trÝch trªn thuéc vÒ quan hÖ gia téc. - Người cô của Hồng là người vai trên, chú bé Hồng là người vai dưới. - Cách xử sự của người cô là thiếu thiện chÝ, võa kh«ng phï hîp víi quan hÖ ruét thịt vừa không thể hiện thái độ đúng mực của người trên đối với người dưới.. ? Qua hÖ gi÷a c¸c nh©n vËt tham gia héi tho¹i trong ®o¹n trÝch trªn lµ quan hÖ g×. * Quan hÖ gia téc. ? Ai ở vai trên, ai là vai dưới. * Có vai trên và vai dưới. ? Cách xử sự của người cô có gì đáng chª tr¸ch. ? T×m nh÷ng chi tiÕt cho thÊy nh©n vËt chú bé Hồng đã cố gắng kìm nén sự bất bình của mình để giữ được thái độ lễ phÐp. * Hồng là vai dưới nên phải tôn trọng người trên (ứng xử kính trọng) còn người có vai thấp hơn thì phải có thái độ th©n t×nh. ? Gi¶i thÝch v× sao Hång ph¶i lµm nh­ vËy.. - Tôi cũng cười đáp lại cô tôi, tôi im lặng cúi đầu xuống đất, lòng thắt lại, khoé mắt cay cay, cười dài trong nước m¾t, cæ häng nghÑn ø khãc kh«ng ra tiÕng, quyÕt vå lÊy mµ c¾n, mµ nhai, mµ nghiÕn cho k× n¸t vôn míi th«i.. - Hång ph¶i k×m nÐn sù bÊt b×nh v× Hồng là người thuộc vai dưới, có bổn phận tôn trọng người trên. ? Tõ nh÷ng vÝ dô trªn em h·y cho biÕt 3. KÕt luËn thÕ nµo lµ vai x· héi. Häc sinh kh¸i qu¸t: - Vai xã hội là vị trí của người tham gia hội thoại đối với người khác trong cuộc tho¹i. ? Vai xã hội được xác định như thế nào. - Vai xã hội được xác định bằng các quan hÖ x· héi: + Quan hệ trên - dưới, ngang hàng (tuổi tác, thứ bậc trong gia đình và xã hội) + Quan hÖ th©n - s¬ (quen biÕt, th©n t×nh) - Gọi học sinh đọc ghi nhớ. -Vai x· héi ®a d¹ng, nhiÒu chiÒu; nªn khi tham gia hội thoại cần xác định đúng vai để chọn cách nói cho phù hợp. II. LuyÖn tËp 1. Bµi tËp 1 ? Tìm những chi tiết trong ''Hịch tướng - Ta - các ngươi ...  Trần Quốc Tuấn sĩ'' thể hiện thái độ vừa nghiêm khắc vừa nghiêm khắc chỉ ra lỗi lầm của tướng sĩ, khoan dung của Trần Quốc Tuấn đối với chê trách tướng sĩ, khuyên bảo tướng sĩ binh sĩ dưới quyền. rÊt ch©n t×nh. 87 Lop6.net. V¨n 8 - Phan ThÞ BÝch Thuû - THCS Th¸i Häc.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> 2. Bµi tËp 2 ? Xác định vai xã hội của 2 nhân vật - Học sinh đọc bài tập 2 tham gia cuéc tho¹i trªn. - Xét về địa vị xã hội, ông giáo là người có địa vị cao hơn 1 nông dân nghèo như l·o H¹c nh­ng xÐt vÒ tuæi t¸c th× l·o H¹c ? T×m nh÷ng chi tiÕt lêi tho¹i thÓ hiÖn cã vÞ trÝ cao h¬n. thái độ của ông giáo đối với lão Hạc. - Lêi lÏ «n tån, th©n mËt, mêi l·o hót thuốc, uống nước, ăn khoai. Trong lời lẽ «ng gi¸o gäi l·o H¹c lµ cô, x­ng h« gép 2 người là ''ông con mình'' (thể hiện sự Nhưng qua cách nói của lão Hạc, ta thấy kính trọng người già); xưng là tôi (thể hiện quan hệ bình đẳng) vÉn cã mét nçi buån, 1 sù gi÷ kho¶ng cách: cười đưa đà, cười gượng; thoái - Lão Hạc gọi người đối thoại là ông thác chuyện ở lại ăn khoai, uống nước gi¸o, dïng tõ ''d¹y'' thay cho tõ ''nãi'' với ông giáo. Những chi tiết này rất phù (thể hiện sự tôn trọng), đồng thời xưng hợp với tâm trạng lúc ấy và tính khí khái hô gộp 2 người là ''chúng mình'', cách cña l·o H¹c. nói cũng xuề xoà (nói đùa thế) thể hiện sù th©n t×nh. 3. Học sinh lên bảng đóng vai Hồng và bµ c«: thùc hiÖn cuéc tho¹i trong SGK - Giáo viên đánh giá cho điểm . - Học sinh ở dưới nhận xét. IV. Cñng cè:(3') ? Nh¾c l¹i kh¸i niÖm vai x· héi, quan hÖ x· héi, nh÷ng ®iÓm cÇn l­u ý khi tham gia cuéc tho¹i. V. Hướng dẫn về nhà:(1') - Häc thuéc ghi nhí, lµm bµi tËp 3 trong SGK tr95 - Xem trước tiết hội thoại (t) TuÇn 27 - TiÕt 108 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TËp lµm v¨n t×m hiÓu yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn A. Mục tiêu cần đạt: - Häc sinh thÊy ®­îc biÓu c¶m lµ mét yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu trong nh÷ng bµi văn nghị luận hay, có sức lay động người đọc (người nghe) - N¾m ®­îc nh÷ng yªu cÇu cÇn thiÕt cña viÖc ®­a yÕu tè biÓu c¶m vµo bµi văn nghị luận, để sự nghị luận có thể đạt được hiệu quả thuyết phục cao. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: xem l¹i c¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn, yÕu tè biÓu c¶m (Ng÷ v¨n 7), phiếu học tập để học sinh thảo luận. - Học sinh: xem trước bài ở nhà. C. Các hoạt động dạy học: I. Tæ chøc líp: (1') II. KiÓm tra bµi cò :(5') 88 Lop6.net. V¨n 8 - Phan ThÞ BÝch Thuû - THCS Th¸i Häc.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> ? Nh÷ng yªu cÇu khi tr×nh bµy luËn ®iÓm. ? Gi¶i bµi tËp 4 SGK tr84. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: Hoạt động của thày. ? H·y t×m nh÷ng tõ ng÷ biÓu lé t×nh c¶m m·nh liÖt cña t¸c gi¶ vµ nh÷ng c©u c¶m th¸n trong v¨n b¶n trªn.. ? Về mặt sử dụng từ ngữ và đặt câu có tÝnh chÊt biÓu c¶m, ''Lêi kªu gäi ...'' vµ ''Hịch tướng sĩ'' có giống nhau không.. ? Tuy nhiªn 2 v¨n b¶n nµy vÉn ®­îc coi lµ nh÷ng v¨n b¶n nghÞ luËn chø kh«ng ph¶i lµ v¨n b¶n biÓu c¶m? V× sao. * ''Lời kêu gọi ...'' và ''Hịch tướng sĩ'' là 2 v¨n b¶n nghÞ luËn, yÕu tè biÓu c¶m không đóng vai trò chủ đạo mà chỉ là yÕu tè phï trî cho qu¸ tr×nh nghÞ luËn. - Học sinh theo dõi bảng đối chiếu (SGK tr96) ? V× sao cét (2) hay h¬n cét (1). * YÕu tè biÓu c¶m gióp cho bµi v¨n nghÞ luận hay hơn. Vì nó tác động mạnh mẽ đến tình cảm của người nghe, người đọc. ? H·y cho biÕt t¸c dông cña yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn. ? Làm thế nào để phát huy hết tác dụng cña yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn. ? Người làm văn chỉ cần suy nghĩ về luËn ®iÓm vµ lËp luËn hay cßn ph¶i thËt sự xúc động trước từng điều mình đang muèn nãi tíi.. Hoạt động của trò I. YÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn (10') 1. VÝ dô1 2. NhËn xÐt VB: Lêi kªu gäi toµn quèc kh¸ng chiÕn Học sinh đọc văn bản trong SGK - Không ! ... nhất định ... - Hỡi đồng bào ! - Hìi anh em binh sÜ, tù vÖ, d©n qu©n ! - Ta phải hi sinh đến giọt máu cuối cïng, ... - ... mu«n n¨m ... Häc sinh th¶o luËn, b¸o c¸o (qua phiÕu häc tËp) + Hai v¨n b¶n gièng nhau ë chç cã nhiÒu tõ ng÷ vµ nhiÒu c©u v¨n cã gi¸ trÞ biÓu c¶m. + 2 v¨n b¶n nµy lµ 2 v¨n b¶n nghÞ luËn v× c¸c t¸c phÈm Êy ®­îc viÕt ra chñ yÕu không nhằm mục đích biểu cảm (bộc lộ tình cảm) mà nhằm mục đích nghị luận (nêu quan điểm, ý kiến để bàn luận phải trái, đúng sai, nên suy nghĩ và nên sống nh­ thÕ nµo) ë nh÷ng v¨n b¶n nµy, biÓu cảm không thể đóng vai trò chủ dạo mà chØ lµ mét yÕu tè phô trî cho qu¸ tr×nh nghÞ luËn mµ th«i. - YÕu tè biÓu c¶m gióp cho bµi v¨n nghÞ luËn hay h¬n h¼n, cã hiÖu qu¶ thuyÕt phục lớn hơn do nó tác động mạnh mẽ đến tình cảm của người nghe, người đọc. 3. KÕt luËn - Học sinh đọc chấm thứ nhất trong ghi nhí. - YÕu tè biÓu c¶m kh«ng cã gi¸ trÞ, không đặc sắc nếu nó làm cho mach văn nghÞ luËn cña bµi v¨n bÞ ph¸ vì, qu¸ trình nghị luận bị đứt đoạn, quẩn quanh. 1. VÝ dô 2 2. NhËn xÐt - Người làm văn nghị luận sẽ không thể biÓu c¶m víi ai nÕu b¶n th©n m×nh không xúc cảm. Do đó, người làm bài ph¶i thËt sù cã t×nh c¶m víi nh÷ng ®iÒu. 89 Lop6.net. V¨n 8 - Phan ThÞ BÝch Thuû - THCS Th¸i Häc.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> * YÕu tè biÓu c¶m ®­îc ph¸ vì m¹ch l¹c nghÞ luËn. ? Chỉ có rung cảm không thôi đã đủ ch­a. * C¶m xóc ph¶i ®­îc diÔn t¶ b»ng ng«n ng÷ truyÒn c¶m, ph¶i ch©n thùc. * Người viết phải thật sự có cảm xúc trước vấn đề nghị luận.. m×nh viÕt (nãi) - Những cảm xúc ấy chỉ truyền đến người đọc khi người làm văn biểu lộ nó băng ngôn ngữ  người viết phải tập cho thành thạo cách diễn đạt cảm xúc bằng các phương tiện ngôn ngữ có tính truyÒn c¶m.. ? Cã b¹n cho r»ng: cµng dïng nhiÒu tõ ngữ biểu cảm, càng đặt nhiều câu cảm th¸n th× gi¸ trÞ biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luận càng tăng có đúng không? Vì sao.. - Không đúng, sử dụng yếu tố biểu cảm phải phù hợp với vấn đề nghị luận; tình c¶m ph¶i ch©n thµnh, diÔn t¶ ph¶i ch©n thùc. 3. KÕt luËn - Học sinh đọc ghi nhớ (chấm 2) và toàn bé ghi nhí cña bµi. II. LuyÖn tËp (15') 1. Bµi tËp 1 - Học sinh đọc bài tập 1 SGK ? H·y chØ ra yÕu tè biÓu c¶m trong phÇn - C¸c biÖn ph¸p biÓu c¶m: I ''ThuÕ m¸u'' + Mét lµ ''nh¹i'': c¸c tõ ''tªn da ®en bÈn ? Tác giả sử dụng những biện pháp gì để thỉu'', ''con yêu'', ''bạn hiền'', ''chiến sĩ biÓu c¶m. b¶o vÖ c«ng lÝ vµ tù do''. ? Tác dụng biểu cảm đó là gì. Trước thị khinh miệt, sau thì đề cao bịt * Yếu tố biểu cảm đã tạo hiệu quả về bîm  ph¬i bµy giäng ®iÖu dèi tr¸ cña tiếng cười châm biếm sâu cay. thùc d©n. + Hai lµ dïng h×nh ¶nh mØa mai b»ng giäng ®iÖu tuyªn truyÒn cña thùc d©n: ...xuống tận đáy biển để bảo vệ Tố Quốc cña c¸c loµi thuû qu¸i, bá x¸c ...  ng«n ng÷ mÜ miÒu kh«ng che ®Ëy ®­îc thùc tÕ phò phµng Tác giả đã tỏ thái độ khinh bỉ sâu sắc. - Gọi học sinh đọc bài tập 2 2. Bµi tËp 2 ? Những cảm xúc gì đã được biểu hiện - Học sinh đọc qua ®o¹n v¨n. - T¸c gi¶ kh«ng chØ ph©n tÝch ®iÒu h¬n ? tác giả đã làm thế nào để những đoạn lẽ thiệt cho học trò để họ thấy tác hại văn đó không chỉ có sức thuyết phục lí của việc học tủ, học vẹt, người thày ấy trÝ mµ cßn gîi c¶m. cßn béc b¹ch nçi buån vµ sù khæ t©m của một nhà giáo chân chính trước sự xuèng cÊp trong lèi häc v¨n vµ lµm v¨n cña nh÷ng häc sinh mµ «ng thËt lßng quý mÕn.  nh÷ng t×nh c¶m Êy ®­îc biÓu hiÖn râ ë 3 mÆt: tõ ng÷, c©u v¨n, giäng ®iÖu cña lêi v¨n. IV. Cñng cè:(2') - Häc sinh nh¾c l¹i ghi nhí cña bµi 90 Lop6.net. V¨n 8 - Phan ThÞ BÝch Thuû - THCS Th¸i Häc.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> V. Hướng dẫn về nhà:(1') - Lµm bµi tËp 3 tr98. HD: VÒ lÝ lÏ cã thÓ tham kh¶o ë bµi tËp 2, vÒ yÕu tè biÓu c¶m cÇn bµy tỏ tính cảm đáng tiếc cho lối học vô bổ, không có tác dụng mở mang trÝ tuÖ, trau dåi kiÕn thøc, lèi häc cÇu may. - Xem trước bài: Luyện tập đưa yếu tố biểu cảm vào văn nghị luận.. TuÇn 28 - TiÕt 109, 110 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: V¨n b¶n ®i bé ngao du (TrÝch £-min hay vÒ gi¸o dôc) ( Ru-x«) 91 V¨n 8 - Phan ThÞ BÝch Thuû - THCS Th¸i Häc Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> A. Mục tiêu cần đạt: - Häc sinh hiÎu râ ®©y lµ mét v¨n b¶n mang tÝnh chÊt nghÞ luËn víi c¸ch lËp luËn chÆt chÏ, cã søc thuyÕt phôc, t¸c gi¶ l¹i lµ nhµ v¨n nªn lÝ lÏ lu«n hoµ quyện với thực tế cuộc sống, qua đó ta còn thấy được ông là con người giản dÞ, quÝ träng tù do vµ yªu mÕn thiªn nhiªn. - Gi¸o dôc lßng yªu quÝ tù do, kh¸m ph¸ nh÷ng ®iÒu thó vÞ. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: ¶nh ch©n dung Ru-x«, t¸c phÈm ''£-min hay vÒ gi¸o dôc''. - Häc sinh: so¹n bµi. C. Các hoạt động dạy học: I. Tæ chøc líp: (1') II. KiÓm tra bµi cò :(5') ? Em hiểu thế nào về chế độ lính tình nguyện trong văn bản ''Thuế máu'' ? Kết quả hi sinh của người dân thuộc địa trong cuộc chiến tranh phi nghĩa nh­ thÕ nµo. ? Phong c¸ch s¸ng t¸c cña NguyÔn ¸i Quèc III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: Hoạt động của thày ? Em hiÓu g× vÒ t¸c gi¶ Ru-x« vµ t¸c phÈm næi tiÕng cña «ng ''£-min hay vÒ gi¸o dôc'' * - Ru-x« (1712-1778) lµ nhµ v¨n, nhµ triết học, nhà hoạt động xã hội nổi tiếng. * T¸c phÈm bµn vÒ chuyÖn GD mét em bé từ lúc sơ sinh đến tuổi trưởng thành. - Gi¸o viªn giíi thiÖu thªm: Ru-x« må côi mẹ từ sớm, cha là thợ đồng hồ, ông chØ ®i häc vµi n¨m råi chuyÓn sang häc nghề thợ chạm. Bị chủ đánh đập ông đi lang thang làm nhiều nghề tự do sau đó trë thµnh nhµ v¨n, nhµ triÕt häc næi tiÕng. - Giáo viên đọc mẫu. ? Cách đọc như thế nào cho phù hợp.. Hoạt động của trò I. T×m hiÓu chung (5') 1. T¸c gi¶ - Học sinh đọc chú thích trong SGK - Ru-x« (1712-1778) lµ nhµ v¨n, nhµ triết học, nhà hoạt động xã hội Pháp 2. T¸c phÈm : - Bµi trÝch trong quyÓn V cña t¸c phÈm ''£-min hay vÒ gi¸o dôc'' - Häc sinh c¶m nhËn. II. §äc - hiÓu v¨n b¶n 1. Đọc- Học sinh đọc văn bản: 3 em đọc 3 ®o¹n - Đọc chậm, to, rõ để thấy được cách lập - Giáo viên kiểm tra việc đọc chú thích ở luận, các lí lẽ chặt chẽ của tác giả; bộc nhµ cña häc sinh. lé tÝnh chÊt gi¶n dÞ, yªu tù do, yªu thiªn nhiªn... - Häc sinh n¾m ch¾c chó thÝch 1, 4, 5, 7, ? T×m bè côc cña v¨n b¶n. 9, 14, 15, 17 - Giáo viên nêu bố cục để học sinh so 2. Bè côc (3') s¸nh. + Đoạn 1: từ đầu đến  nghỉ ngơi: đi bộ ngao du được tự do thưởng ngoạn + §o¹n 2: tiÕp  tèt h¬n: ®i bé ngao du ®Çu ãc ®­îc s¸ng l¸ng. 92 Lop6.net. V¨n 8 - Phan ThÞ BÝch Thuû - THCS Th¸i Häc.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> + §o¹n 3: cßn l¹i: ®i bé ngao du - tÝnh t×nh ®­îc vui vÎ. ? T¸c gi¶ sö dông chñ yÕu lµ c©u trÇn 3. Ph©n tÝch thuật nhằm mục đích gì. a. Đi bộ ngao du được tự do thưởng ? Những điều thú vị nào được nói đến ở ngoạn ®©y. - Học sinh đọc đoạn 1 - Kể lại những điều thú vị của người ngao du b»ng ®i bé + ¦a ®i lóc nµo th× ®i, thÝch dõng lóc * §i bé ngao du ®em l¹i c¶m gi¸c tù do nµo th× dõng. thưởng ngoạn cho con người. + Quan s¸t kh¾p n¬i, xem xÐt tÊt c¶, mét * Tho¶ m·n nhu cÇu hoµ hîp víi thiªn dßng s«ng ..., 1 khu rõng rËm ..., 1 hang nhiªn. động ... Xem tÊt c¶ ch¼ng phô thuéc vµo nh÷ng con ngùa hay g· phu tr¹m. + Hưởng thụ tất cả sự tự do mà con người có thể hưởng thụ ? ở đoạn đàu này tác giả đã dùng mấy - Lúc đầu ông dùng đại từ ''ta''  di bộ đại từ nhân xưng trong lập luận. lµ phï hîp víi bÊt cø ai cã nhu cÇu ngao du. ? Sự thay đổi cách xưng hô đó có ý - Chuyển sang đại từ ''tôi''  trình bày nghÜa g×. * Tác giả chuyển đại từ nhân xưng: dùng cuộc sống từng trải của bản thân tác giả. ''ta'' khi lí luận chung, xưng ''tôi'' khi nói - Tác giả nói đến A-min, đối thoại trực tiÕp víi nh©n vËt råi l¹i chuyÓn sang em vÒ nh÷ng c¶m nhËn vµ cuéc sèng tõng  quan ®iÓm gi¸o dôc tiÕn bé cña «ng tr¶i cña riªng «ng, thÓ hiÖn quan ®iÓm đối với thế hệ trẻ, để cho trẻ em được gi¸o dôc tiÕn bé qua £-min  xen kÏ sống hoà đồng trong môi trường tự giữa lí luận trừu tượng và những trải nghiệm của cá nhân tác giả nên áng nghị nhiên: ở chốn nào em cũng có thứ để giải trí..., em làm việc, em vận động 2 luận không khô khan mà rất sinh động cánh tay để cho đôi bàn chân nghỉ ngơi.. (ChuyÓn tiÕt 110) Hoạt động của thày. Hoạt động của trò b) §i bé ngao du cã dÞp trau dåi vèn tri thøc (15') - Học sinh đọc đoạn 2''Đi bộ ngao du là ®i nh­ Ta-let''  ''Kh«ng thÓ lµm tèt h¬n'' - Các sản vật đặc trưng cho khí hậu ... và cách thức trồng trọt những đặc sản ấy, c¸c hoa l¸, c¸c ho¸ th¹ch...  nh÷ng kiÕn thøc cña 1 nhµ khoa häc tù nhiªn.. ? Nh¾c l¹i luËn ®iÓm 2. ? Theo t¸c gi¶ th× ta sÏ thu nhËn ®­îc nh÷ng kiÕn thøc g× khi ®i bé ngao du nh­ Ta-lÐt, Pla-t«ng, Py-ta-go * §i bé ngao du t×m hiÓu, nghiªn cøu tù nhiên, đề cao kiến thức của các nhà khoa häc am hiÓu thùc tÕ. ? Ông đã chỉ ra kiến thức thu nhận ở tự nhiªn rÊt nhiÒu b»ng c¸ch nµo. * T¸c gi¶ sö dông (?) tu tõ, biÖn ph¸p so sánh, đan xen những lời khẳng định và. - Phßng s­u tËp cña £-min phong phó h¬n phßng s­u tËp cña vua chóa; phßng sưu tập ấy là cả trái đất. Đô-băng-tông còng kh«ng thÓ lµm tèt h¬n  so s¸nh, 93. Lop6.net. V¨n 8 - Phan ThÞ BÝch Thuû - THCS Th¸i Häc.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> phương pháp để đề cao kiến thức thực tế khách quan, xem thường kiến thức sách vë gi¸o ®iÒu. ? NhËn xÐt vÒ c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶. - Liên hệ: học đi đôi với hành.. ? Nh¾c l¹i ý chÝnh (luËn ®iÓm) cña ®o¹n 3. ? Tác giả đã trình bày cụ thể những lợi Ých nµo cña viÖc ®i bé ngao du ®­îc nãi tíi ë ®o¹n 3 - Gi¸o viªn treo b¶ng phô ghi ng÷ liÖu để học sinh phân tích (luận điểm được g¹ch ch©n) * Luận điểm nêu trước, dùng luận cứ lµm s¸ng tá. * Sö dông c¸c tÝnh tõ liªn tiÕp  c¶m giác phấn chấn trong tinh thần của người ®i bé ngao du, t¨ng thªm søc khæe, niÒm vui sèng. ? Bên cạnh những người đi bộ ngao du, tác giả còn nói đến đối tượng nào trong ®o¹n 3. ? Tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì ? tác dông. * NghÖ thuËt so s¸nh 2 tr¹ng th¸i tinh thần khác nhau để khẳng định lợi ích tinh thần của người đi bộ ? Nhận xét về cách sử dụng đại từ nhân x­ng ë ®o¹n 3, c¸ch sö dông c©u v¨n: ta h©n hoan biÕt bao ..., ta thÝch thó ... * V¨n nghÞ luËn cã yÕu tè biÓu c¶m; ''tôi''  ''ta'' để bằng cảm xúc cá nhân vµ thuyÕt phôc ®i bé ngao du cã lîi cho tất cả mọi người. ? NhËn xÐt vÒ c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶. ? ý tưởng tác giả muốn khẳng định là g×. ? Em thấy Ru-xô là người như thế nào (Bãng d¸ng nhµ v¨n hiÖn lªn qua c¸c chi tiÕt trong bµi v¨n nµy nh­ thÕ nµo) * Ghi nhí: SGK. nghi vấn, tu từ kèm theo lời bình để khẳng định - Nh÷ng triÕt gia phßng kh¸ch cña c¸c ngµi nghiªn cøu tù nhiªn trong c¸c phßng s­u tËp, nh÷ng thø linh tinh biÕt tªn gäi nh­ng ch¼ng cã ý niÖm g× vÒ tù nhiªn c¶ ...  phª ph¸n nh÷ng nhµ triÕt häc, khoa häc hêi hît thêi bÊy giê trong x· héi Ph¸p. c) Tác dụng của đi bộ ngao du đối với sức khoẻ và tinh thần của con người(15') Học sinh đọc đoạn 3, phân tích trên b¶ng phô: - Sức khoẻ được tăng cường, tính khí trở nªn vui vÎ, khoan kho¸i vµ hµi lßng víi với tất cả, hân hoan khi về đến nhà, thÝch thó khi ngåi vµo bµn ¨n, ngñ ngon giÊc .... - Nh÷ng kÎ ngåi trong nh÷ng cç xe tèt ch¹y rÊt ªm nh­ng m¬ mµng, buån b·, c¸u kØnh, ®au khæ. - NghÖ thuËt so s¸nh 2 tr¹ng th¸i tinh thần khác nhau để khẳng định lợi ích tinh thần của người đi bộ ngao du để thuyết phục người đọc. + Sö dông yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn.. 4. Tæng kÕt (5') - C¸ch lËp luËn chÆt chÏ, cã søc thuyÕt phục, sinh động do lí lẽ và thực tiễn luôn bæ sung cho nhau. - Muèn ngao du cÇn ph¶i ®i bé. - Ông là một người giản dị, quý trọng tự do, yªu mÕn thiªn nhiªn. ¤ng kh«ng nh÷ng lµ mét nhµ v¨n tµi ba mµ cßn lµ mét nhµ gi¸o dôc lçi l¹c. - Học sinh đọc ghi nhớ.. 94 Lop6.net. V¨n 8 - Phan ThÞ BÝch Thuû - THCS Th¸i Häc.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> IV. Cñng cè:(3') ? Nh¾c l¹i ý chÝnh trong ghi nhí cña bµi. ? Em häc tËp ®­îc g× ë t¸c gi¶ qua bµi v¨n nµy. (viÕt v¨n nghÞ luËn ®an xen c¸c yÕu tè tÇn sè vµ biÓu c¶m trong lËp luËn) ? §äc bµi v¨n, em hiÓu thªm nh÷ng lîi Ých míi nµo cña viÖc ®i bé ngao du. V. Hướng dẫn về nhà:(1') - N¾m ®­îc ý chÝnh cña bµi. - Häc tËp c¸ch viÕt cña t¸c gi¶ tr×nh bµy ®o¹n v¨n cã luËn ®iÓm: Lîi Ých cña việc đi bộ đối với học sinh. - Ôn tập chương trình văn bản từ đầu học kì II đến nay, chuẩn bị cho kiểm tra 45'. TuÇn 28 - TiÕt 111 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TiÕng ViÖt Héi tho¹i (t) A. Mục tiêu cần đạt: - Qua việc học lí thuyết ở tiết trước, học sinh ứng dụng làm bài tập. - Nắm được khái niệm lượt lời. - Rèn kĩ năng tham gia hội thoại đạt hiệu quả. B. ChuÈn bÞ: - Giáo viên: bảng phụ ghi lượt lời mục I.1 - Học sinh: ôn tập tiết hội thoại 107; xem trước bài ''Hội thoại'' (tiếp) C. Các hoạt động dạy học: I. Tæ chøc líp: (1') II. KiÓm tra bµi cò :(5') ? ThÕ nµo lµ vai héi tho¹i. ? Vai xã hội được xác định bằng các quan hệ XH như thế nào? Khi tham gia héi tho¹i cÇn chó ý ®iÒu g×? Gi¶i bµi tËp 3 trong SGK tr95. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: Hoạt động của thày. Hoạt động của trò I. Lượt lời trong hội thoại (10') 1. VÝ dô - Học sinh đọc ví dụ đoạn miêu tả cuộc trò chuyện giữa nhân vật Hồng và người c« (SGK-tr82) 2. NhËn xÐt. - Gọi học sinh đọc ví dụ ? Trong cuộc hội thoại đó, mỗi nhân vật nói bao nhiêu lượt. - Giáo viên treo bảng phụ ghi các lượt lời sau khi học sinh đã phát biểu. - Yªu cÇu häc sinh bæ sung.. Bµ c« (6) -Hång! Mµy cã muèn ... -Sao l¹i kh«ng vµo ... -Mµy d¹i qu¸ ... 95. Lop6.net. bÐ Hång (2) -Kh«ng! Ch¸u kh«ng muèn vµo ... -Sao c« biÕt .... V¨n 8 - Phan ThÞ BÝch Thuû - THCS Th¸i Häc.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> -(c« t«i vÉn cø tươi cười kể các chuyÖn cho t«i nghe) -VËy mµy hái ... -MÊy l¹i r»m ... - Tôi cúi đầu không đáp ... - Tôi lại im lặng cúi đầu xuống đất ... - Cổ họng tôi đã nghẹn ứ khóc không ra tiÕng.  Hång kh«ng nãi, im lÆng cho biÕt thái độ của Hồng là bất bình với những lời người cô nói. - Hång kh«ng c¾t lêi bµ c« v× ý thøc được rằng Hồng là người thuộc vai dưới, không được phép xúc phạm người cô.. ? Bao nhiªu lÇn lÏ ra Hång ®­îc nãi nh­ng Hång kh«ng nãi.. ? Sự im lặng thể hiện thái độ của Hồng đối với những lời nói của người cô như thÕ nµo. * Hång kh«ng nãi v× bÊt b×nh víi bµ c«. ? V× sao Hång kh«ng c¾t lêi bµ c« khi bµ nãi nh÷ng ®iÒu Hång kh«ng muèn nghe. * Vai dưới phải tôn trọng vai trên, không được cắt lời người đối thoại. - Mỗi lần nói trong hội thoại là một lượt ? Tõ vÝ dô trªn em h·y cho biÕt thÕ nµo lêi. là lượt lời. 3. KÕt luËn - Giữ lịch sự, tôn trọng lượt lời của người khác, tránh nói tranh lượt lời, cắt ? Khi nãi cÇn chó ý ®iÒu g×. lêi, chªm lêi ... - NhiÒu khi im lÆng còng lµ mét c¸ch - Gọi học sinh đọc ghi nhớ. biểu thị thái độ. - Học sinh đọc ghi nhớ 2, 3 lần. II. LuyÖn tËp (24') 1. Bµi tËp 1 ? Hãy nêu lượt lời của 4 nhân vật: Học sinh đọc bài tập 1 trong SGK tr102. - ChÞ DËu. Häc sinh th¶o luËn nhãm vµ b¸o c¸o kÕt - Cai lÖ. qu¶. - Anh DËu. - Học sinh nêu lượt lời của từng nhân - Người nhà lí trưởng. vËt. ? Qua đó em thấy tính cách của mỗi - Những người nói nhiều nhất: cai lệ và nh©n vËt ®­îc thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo. chÞ DËu + Tổ chức học sinh làm việc theo nhóm - Người nhà lí trưởng nói ít hơn, anh 2', gäi nhãm b¸o c¸o vµ nhËn xÐt lÉn Dậu chỉ nói với vợ khi cuộc xung đột đã nhau kÕt thóc. + Giáo viên đánh giá. - Kẻ cắt lời người khác tronng cuộc hội * Qua cuéc héi tho¹i ta thÊy chÞ DËu lµ tho¹i lµ cai lÖ. người phụ nữ đảm đang, mạnh mẽ, cai lệ - Xét về vai XH, chị Dậu từ chỗ nhún hống hách đểu cáng, ... người nhà lí nhường (cháu - ông) đã vùng lên kháng trưởng a dua cù (tao - mµy; ®e do¹) vµ thùc hiÖn lêi ®e do¹.  chị Dậu là người phụ nữ đảm đang, cai lệ hống hách, ngoan cố, người nhà lí trưởng a dua. Bµi tËp 2 96 Lop6.net. V¨n 8 - Phan ThÞ BÝch Thuû - THCS Th¸i Häc.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> ? Sự chủ động tham gia cuộc hội thoại của chị Dậu với cái Tí phát triển ngược chiÒu nhau nh­ thÕ nµo.. Học sinh đọc bài tập 2 a) Tho¹t ®Çu c¸i TÝ nãi rÊt nhiÒu, rÊt hån nhiªn, cßn chÞ DËu th× chØ im lÆng. VÒ sau c¸i TÝ nãi Ýt h¼n ®i, cßn chÞ DËu l¹i nãi nhiÒu h¬n. ? T¸c gi¶ miªu t¶ diÔn biÕn cuéc héi b)T¸c gi¶ miªu t¶ diÔn biÕn cuéc tho¹i tho¹i nh­ vËy cã hîp lÝ víi t©m lÝ nh©n nh­ vËy rÊt phï hîp víi t©m lÝ nh©n vËt: vËt kh«ng? V× sao. Tho¹t ®Çu c¸i TÝ rÊt v« t­ v× nã ch­a biÕt lµ s¾p bÞ b¸n ®i, cßn chÞ DËu th× ®au lßng v× buéc ph¶i b¸n con nªn chØ im lÆng. VÒ sau c¸i TÝ biÕt lµ s¾p bÞ b¸n nªn sî h·i vµ ®au buån, Ýt nãi h¼n ®i, cßn chÞ Dậu phải nói để thuyết phục cả hai đứa con nghe lêi mÑ. ? ViÖc t¸c gi¶ t« ®Ëm sù hån nhiªn vµ - ViÖc t¸c gi¶ t¶ c¸i TÝ hån nhiªn kÓ lÓ hiÕu th¶o cña c¸i TÝ qua phÇn ®Çu cuéc với mẹ những việc nó đã làm, khuyên héi tho¹i lµm t¨ng kÞch tÝnh cña c©u bảo thằng Dần để phần những củ khoai truyÖn nh­ thÕ nµo. to h¬n cho bè mÑ, hái th¨m mÑ ... cµng lµm cho chÞ DËu ®au lßng khi buéc ph¶i bán đưa con hiếu thảo, đảm đang như vËy ®i vµ cµng lµm t« ®Ëm nçi bÊt h¹nh s¾p gi¸ng xuèng ®Çu c¸i TÝ. IV. Củng cố:(3')? Thế nào là lượt lời trong hội thoại ? Khi tham gia hội thoại cần chó ý ®iÒu g×. V. Hướng dẫn về nhà:(') - Häc thuéc ghi nhí. - Lµm bµi tËp 3, 4 (SGK tr107) - Gîi ý lµm bµi tËp 3: 2 lÇn nh©n vËt t«i im lÆng, lÝ do ë trong h÷ng c©u tiÕp theo lêi hái cña bµ mÑ. Bài tập 4: im lặng dể giữ bí mật, tôn trọng người khác ... là vàng Im lặng trước những hành vi sai, trước áp bức bất công, trước sự xúc phạm nhân phẩm đối với mình, với người lương thiện là dại khờ, hèn nhát. - Xem trước bài: + Lùa chän trËt tù tõ trong c©u. + ChuÈn bÞ cho tiÕt 112: phÇn I (chuÈn bÞ ë nhµ) SGK tr 108 TuÇn 27 - TiÕt 112 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TËp lµm v¨n luyÖn tËp ®­a yÕu tè biÓu c¶m vµo bµi v¨n nghÞ luËn A. Mục tiêu cần đạt: 97 Lop6.net. V¨n 8 - Phan ThÞ BÝch Thuû - THCS Th¸i Häc.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> - Häc sinh ®­îc cñng cè ch¾c ch¾n h¬n nh÷ng hiÓu biÕt vÒ yÕu tè biÓu c¶m trong văn nghị luận mà các em đã học trong tiết tập làm văn trước. - Vận dụng những hiểu biết đó để tập đưa yếu tố biểu cảm vào một câu, một đoạn, một bài văn nghị luận có đề tài gần gũi, quen thuộc. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: viÕt b¶ng phô ghi môc II.1: dµn bµi cña bµi v¨n. - Häc sinh: lµm phÇn I (chuÈn bÞ bµi ë nhµ) SGK tr108 C. Các hoạt động dạy học: I. Tæ chøc líp: (1') II. KiÓm tra bµi cò :(5') ? Vai trß cña yÕu tè biÓu c¶m trong v¨n nghÞ luËn. ? Làm thế nào để bài văn nghị luận có sức biểu cảm cao. ? Tr×nh bµy bµi tËp 3 SGK tr98 III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: Hoạt động của thày - Giáo viên hướng dẫn học sinh tìm hiểu đề. ? Bài làm cần làm sáng tỏ vấn đề gì.. Hoạt động của trò II. LuyÖn tËp * Tìm hiểu đề - Vấn đề cần làm sáng tỏ: sự bổ ích của nh÷ng chuyÕn tham quan du lÞch. ? Cho ai. - Đối tượng: học sinh ? CÇn lµm theo kiÓu lËp luËn nµo. - CÇn tr×nh bµy theo kiÓu lËp luËn chøng minh. ? Để làm sáng tỏ vấn đề trên, cách sắp 1. C¸ch s¾p xÕp c¸c luËn ®iÓm xếp các luận điểm theo trình tự dưới đây - Học sinh đọc các luận điểm (SGtr108) cã hîp lÝ kh«ng. - Häc sinh th¶o luËn theo nhãm 2' vµ ? V× sao. b¸o c¸o kÕt qu¶ th¶o luËn: + C¸c luËn ®iÓm ®­îc ®­a ra theo kiÓu ? Nªn söa nh­ thÕ nµo. liệt kê, người viết đã đưa ra ý kiến, quan - Sau khi b¸o c¸o th¶o luËn, s¾p xÕp l¹i ®iÓm cña m×nh nh­ng s¾p xÕp ch­a rµnh c¸c luËn ®iÓm; gi¸o viªn treo b¶ng phô m¹ch hîp lÝ, chÆt chÏ kh«ng lµm s¸ng tá ghi dàn bài chuẩn bị để học sinh đối vấn đề nêu ra. chiÕu. + C¸ch söa Dµn bµi: Häc sinh b¸o c¸o tr×nh bµy, nhãm kh¸c a) MB: nªu lîi Ých cña viÖc tham quan. nhËn xÐt. b) TB: nªu c¸c lîi Ých cô thÓ: Học sinh đối chiếu với bảng phụ của - VÒ thÓ chÊt: gióp ta khoÎ m¹nh. giáo viên để ghi lại dàn bài vào vở. - VÒ t×nh c¶m: + T×m hiÓu thªm niÒm vui cho b¶n th©n m×nh. + Thêm yêu thiên nhiên, quê hương đất nước - VÒ kiÕn thøc: + Hiểu sâu thêm những điều đã học ở trường lớp. + §­a l¹i nhiÒu bµi häc ch­a cã trong sách vở của nhà trường. c) KB: khẳng định tác dụng của hoạt 2. §­a yÕu tè biÓu c¶m vµo bµi v¨n nghÞ 98 V¨n 8 - Phan ThÞ BÝch Thuû - THCS Th¸i Häc Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> động tham quan.. luËn a) VÝ dô - Học sinh đọc bài tập mục II.2 SGtr108 ? Trong ®o¹n v¨n tham kh¶o trong ''§i - BiÕt bao høng thó, thó vÞ, m¬ mµng bộ ngao du'', em thấy nhà văn đã đưa buån b·, c¸u kØnh, ®au khæ, vui vÎ, nh÷ng yÕu tè biÓu c¶m vµo ®o¹n v¨n ë khoan kho¸i, hµi lßng, h©n hoan, ngon chç nµo. lµnh, thÝch thó biÕt bao, ngñ ngon giÊc biÕt bao ...  T¸c gi¶ sö dông nhiÒu th¸n tõ, tÝnh tõ, tõ chØ tr¹ng th¸i, c©u c¶m th¸n vµo ®o¹n v¨n. b) §­a yÕu tè biÓu c¶m vµo mét ®o¹n văn của đề (I) ? H·y chän mét ®o¹n v¨n cô thÓ - Học sinh chọn một đoạn văn tương ứng víi mét luËn ®iÓm trong c¸c luËn ®iÓm ? §o¹n v¨n Êy n»m ë vÞ trÝ nµo trong bµi cña dµn bµi kÓ trªn. v¨n. - Học sinh xác định. ? Trong ®o¹n v¨n Êy em muèn biÓu hiÖn - Häc sinh tr×nh bµy miÖng nh÷ng c©u t×nh c¶m g×. biÓu hiÖn t×nh c¶m cña m×nh ? Em thấy đoạn văn mục 2b đã biểu hiện - Học sinh bộc lộ quan điểm ®­îc t×nh c¶m cña em ch­a. - Cã thÓ sö dông c¸c tõ ng÷ biÓu c¶m : biÕt bao, k× diÖu thay, lµm sao cã thÓ, ... ? Làm thế nào để biểu đạt những tình cảm mà em muốn gửi vào đoạn văn đó. - Gi¸o viªn cho häc sinh viÕt ®o¹n v¨n. - Häc sinh viÕt. - Cho học sinh tự đánh giá đoạn văn của - Học sinh tự đánh giá theo 3 tiêu chuẩn: m×nh. + đoạn văn đã thực sự có yếu tố biểu c¶m ch­a ? - Gi¸o viªn gäi mét vµi häc sinh tr×nh + Tình cảm biểu hiện trong đoạn văn đã bµy ®o¹n v¨n. ch©n thµnh ch­a hay cßn khu«n s¸o? - Gäi häc sinh kh¸c nhËn xÐt. - Giáo viên đánh giá. + Sự diễn đạt tính cảm ấy có rõ ràng, trong s¸ng hay kh«ng ? IV. Cñng cè:(3') - Giáo viên tổng kết tiết luyện tập, chỉ ra những ưu điểm đã đạt được, những nhược điểm cần chú ý sửa chữa, những kinh nghiệm rút ra và phương hướng phấn đấu đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận. V. Hướng dẫn về nhà:(') - Xem trước cách đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận. - Hoàn thiện bài văn (đề bài mục I) - Xem trước bài: Tìm hiểu về các yếu tố tự sự và miêu tả trong bài văn nghị luËn.. 85 Lop6.net. V¨n 8 - Phan ThÞ BÝch Thuû - THCS Th¸i Häc.

<span class='text_page_counter'>(20)</span>