Giáo án Ngữ văn 6 - Tuần 2 - Lê Thị Thanh

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuaàn daïy: 2 Baøi 2 Tieát: 5 Ngaøy daïy:. Thaùnh Gioùng Truyeàn thuyeát. I/ Muïc tieâu: Giuùp hoïc sinh: 1.Kiến thức: - HS biết nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết về đề tài giữ nước. - HS hiểu những sự kiện và di tích phản ánh lịch sử đấu tranh giữ nước của ông cha ta được kể trong một taùc phaåm truyeàn thuyeát. 2.Kó naêng: - Đọc – hiểu văn bản truyền thuyết theo đặc trưng thể loại. - Thực hiện thao tác phân tích một vài chi tiết nghệ thuật kì ảo trong văn bản. - Nắm bắt tác phẩm thông qua hệ thống các sự việc được kể theo trình tự thời gian. 3.Thái độ: - Giáo dục tinh thần yêu nước cho học sinh - Tích hợp giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong quá trình phân tích hình tượng Thánh Gioùng. II/ Troïng taâm: Noäi dung, yù nghóa, ngheä thuaät tieâu bieåu cuûa truyeän Thaùnh Gioùng. III/. Chuaån bò: - Giaùo vieân: tranh Thaùnh Gioùng, baûng phuï - Học sinh: Soạn bài trước ở nhà IV/ Tieán trình: 1. Ổn định tổ chức: Kiểm diện học sinh: Lớp 6A5: 2. Kieåm tra mieäng: Caâu 1: Keå laïi truyeàn thuyeát “Baùnh chöng, baùnh giaày”? ( 4ñ) HS toùm taét vaên baûn Caâu 2: YÙ nghóa truyeàn thuyeát “Baùnh chöng baùnh giaày”? (4ñ) + Suy tôn tài năng, phẩm chất con người trong việc xây dựng đất nước. + Đềà cao nghề nông, tôn kính tổ tiên, giữ gìn truyền thống văn hoá đậm đà bản sắc dân tộc. Câu 3: Văn bản “Thánh Gióng” thuộc thể loại nào? Ai là nhân vật chính? (2 đ) - Thánh Gióng thuộc thể loại truyền thuyết thời đại Hùng Vương. - Nhaân vaät chính laø Thaùnh Gioùng. 3. Bài mới: Thánh Gióng là câu chuyện dân gian tiêu biểu và độc đáo về đề tài chống giặc cứu nước. Truyện kể về ý thức và sức mạnh đánh giặc có từ rất sớm của người Việt cổ. Câu chuyện như thế naøo, yù nghóa ra sao? Chuùng ta seõ tìm hieåu trong tieát hoïc naøy. Hoạt động của thầy và trò Noäi dung baøi daïy Hoạt động 1: Hướng dẫn đọc hiểu văn bản I/ Đọc, hiểu văn bản: Đọc, kể tóm tắt: Rõ ràng, mạch lạc, nhấn mạnh các 1.Đọc chi tiết li kỳ, thuần tưởng tượng. Hướng dẫn HS tóm tắt các chi tiết chính: 2. Keå + Sự ra đời và lớn lên kì lạ của Thánh Gióng. + Gioùng chuaån bò ra traän. + Gióng đánh giặc -- > Gióng bay về trời. 3.Chuù thích: ? Văn bản “Thánh Gióng” thuộc thể loại nào? - Tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết GV Leâ Thò Thanh Trang 15 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> ? Hình tượng trung tâm của truyện là ai? Giải thích từ khó: Chú thích – Sgk/12 Hoạt động 2: Phân tích văn bản ? Truyện có thể chia làm mấy đoạn? Ý chính mỗi đoạn? + Đoạn 1: Từ đầu … “nằm đấy”: Sự ra đời kì lạ của Gioùng. + Đoạn 2: “Bấy giờ … cứu nước”: Gióng gặp sứ giả, cả laøng nuoâi Gioùng. + Đoạn 3: “Giặc đã đến … lên trời”: Gióng cùng nhân dân đánh thắng giặc Ân và bay về trời. + Đoạn 4: Còn lại: Sự đền ơn của nhà vua và những di tích mà Gióng để lại. ? Trong truyện Thánh Gióng có những nhân vật nào? Ai laø nhaân vaät chính? - Có nhiều nhân vật: Hai vợ chồng ông lão, Thánh Gióng, giặc Ân, nhà vua, sứ giả, bà con hàng xóm. Trong đó Thánh Gióng là nhân vật chính. ? Một đứa trẻ sinh ra như Gióng là bình thường hay kì lạ? - Sự ra đời kì lạ ?Vì sao nhân dân muốn sự ra đời của Gióng kì lạ như thế? - Để về sau Gióng thành người anh hùng ?Ra đời kì lạ nhưng Gióng là con một bà mẹ nông dân, chăm chỉ làm ăn và phúc đức. Em nghĩ gì về nguồn gốc đó cuûa Gioùng? - Gióng là con một người nông dân lương thiện - Gióng gần gũi với mọi người - Gióng là người anh hùng của nhân dân ? Tiếng nói đầu tiên của Gióng là tiếng nói đòi đi đánh giặc. Tiếng nói đó có ý nghĩa gì? - Thể hiện lòng yêu nước sâu sắc. ? Gióng đòi ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt để đánh giặc. Điều đó có ý nghĩa gì? - Đánh giặc cần lòng yêu nước, cần cả vũ khí sắc bén.  Từ sau gặp sứ giả Gióng lớn nhanh như thổi, cơm ăn mấy cũng không no, áo vừa mặc xong đã căng đứt chỉ ? Trong dân gian còn truyền tụng những câu ca về sức ăn uống phi thường của Gióng : Baûy nong côm, ba nong caø Uống một hơi nước, cạn đà khúc sông Điều đó nói lên suy nghĩ và ước mong gì của nhân dân về người anh hùng đánh giặc? - Người anh hùng là người khoẻ mạnh, phi thường. - Ước mong Gióng lớn nhanh để kịp đánh giặc cứu nước. GV Leâ Thò Thanh. Lop6.net. thời đại Hùng Vương. - Hình tượng trung tâm của truyện là hình tượng người anh hùng giữ nước. 4. Từ khó: sgk/12 II/ Phaân tích vaên baûn. 1. Hình tượng người anh hùng trong công cuộc giữ nước - Thánh Gióng: a. Sự ra đời của Gióng. -Mẹ mang thai12 tháng mới sinh ra Gióng -Lên 3 vẫn không biết nói, cười, đi; đặt đâu nằm đấy.. -> Xuaát thaân bình dò nhöng cuõng raát thaàn kì b. Gióng đòi đi đánh giặc. - Tiếng nói đầu tiên của Gióng là tiếng nói đòi đi đánh giặc -> Biểu lộ lòng yêu nước sâu sắc, thể hieän nieàm tin chieán thaéng. c. Gióng được nuôi lớn để đánh giặc:. Trang 16.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> ? Những người nuôi Gióng lớn lên là ai? Nuôi bằng cách naøo? ? Như thế Gióng lớn lên bằng cơm gạo của làng. Theo em điều đó có ý nghĩa gì? - Anh hùng Gióng thuộc về nhân dân. Sức mạnh của Gióng là sức mạnh của cộng đồng. GV liên hệ tinh thần đoàn kết của dân tộc ta trong suốt chiều dài lịch sử và cả trong kim chỉ nam của Bác Hồ “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết – Thành công, thành công, đại thành công” ? Chi tiết “Gióng ăn bao nhiêu cũng không đủ no, áo mặc vừa xong đã căng đứt chỉ” có ý nghĩa gì? - Sức sống mãnh liệt và kì diệu của dân tộc ta mỗi khi gặp khó khăn. Sự đoàn kết, tương thân tương ái của nhaân daân ta khi toå quoác bò xaâm laêng. ? Để thắng giặc Gióng phải trở thành tráng sĩ. Truyện kể cậu bé Gióng đã trở thành tráng sĩ đánh giặc như thế naøo?. - Cha meï Gioùng laøm luïng nuoâi Gioùng - Baø con laøng xoùùm vui loøng gom goùp gaïo nuoâi Gioùng => Tinh thần đoàn kết một lòng của nhân daân khi toå quoác laâm nguy.. d. Gióng đánh giặc và trở về trời:. - Gioùng vöôn vai 1 caùi thaønh traùng só. ?Theo em, chi tiết “Gióng nhổ những cụm tre bên đường quaät vaøo giaëc” khi roi saét gaõy coù yù nghóa gì? -Gióng đánh giặc bằng cả vũ khí thô sơ bình thường nhất ; Đó là những vũ khí tự có của quê hương ->Tinh thần tiến công mãnh liệt của người anh hùng GV lieân heä caâu noùi cuûa chuû tòch Hoà Chí Minh: Ai coù cuoác duøng cuoác, ai coù thuoång duøng thuoång. Ai khoâng coù cuốc, thuổng thì dùng gậy gộc.. trong lời kêu gọi toàn quoác khaùng chieán. ? Sau khi đánh tan giặc, Gióng đã làm gì? - Là người có công đánh giặc nhưng Gióng không màng danh lợi. Dấu tích chiến tranh Gióng đã để lại cho quê hương, cho đất nước rồi bay về trời. Hình ảnh chàng trai làng Phù Đổng từ đỉnh núi Sóc Sơn: “ Cúi đầu từ biệt mẹ Bay khuất giữa mây hồng” (Huy Caän) đẹp như một giấc mơ… ? Neâu ngheä thuaät cuûa truyeän? Gợi ý: Xây dựng hình tượng nhân vật Các hình ảnh sự kiện lịch sử với hình ảnh thiên nhiên… ? Theo em, truyền thuyết Thánh Gióng phản ánh sự thật lịch sử nào trong quá khứ của dân tộc ta? GV Leâ Thò Thanh. Lop6.net. - Gióng sử dụng cả vũ khí vua ban và vũ khí tự có để đánh giặc.. - Đánh tan giặc Gióng cởi giáp sắt để lại và bay về trời.. -> Gióng trở thành bất tử trong lòng dân toäc 2. Ngheä thuaät: - Xây dựng hình tượng người anh hùng cứu nước mang màu sắc thần kì với những chi tiết tưởng tượng, kì ảo. - Cách thức xâu chuỗi những sự kiện lịch sử trong quá khứ với những hình ảnh thiên nhiên của đất nước. Trang 17.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> - Lịch sử chống ngoại xâm thời xa xưa hiện còn đền thờ Thaùnh Gioùng taïi Gia Laâm - Haø Noäi; haøng naêm coù leã hoäi Gioùng. ? Neâu noäi dung yù nghóa truyeän? Gvliên hệ mở rộng truyền thống yêu nước của dân tộc ta “Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là truyền thoáng quyù baùu cuûa ta.” (Hoà Chí Minh) Liên hệ nhiều gương yêu nước, hi sinh cả hạnh phúc baûn thaân vì daân toäc (Taám göông Hoà Chí Minh, caùc anh hùng liệt sĩ…). Từ đó giáo dục các em lòng biết ơn, niềm tự hào về truyền thống vẻ vang của dân tộc và ý thức giữ gìn phaùt huy truyeàn thoáng aáy. GV gọi HS đọc ghi nhớ sgk/23 Hoạt động 3: Hướng dẫn luyện tập ? Theo em tại sao hội thi thể thao ở trường em lại mang tên “Hội khoẻ Phù Đổng”?. 3. YÙ nghóa vaên baûn: - Thánh Gióng ca ngợi hình tượng người anh hùng đánh giặc tiêu biểu cho sự trỗi dậy của truyền thống yêu nước, đoàn kết, tinh thần anh dũng, kiên cường của dân toäc ta. Ghi nhớ: (Sgk/23) III/ Luyeän taäp: Vì: Đây là hội thi thể thao dành cho lứa tuổi thiếu niên, học sinh đây là lứa tuổi của Gióng trong thời đại mới. Muïc ñích cuûa hoäi thi laø reøn luyeän cho khoẻ để học tập tốt, lao động tốt, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước.. 4.Caâu hoûi vaø baøi taäp cuûng coá: - GV treo tranh (1),(2): Bức tranh thể hiện chi tiết nào trong truyện ? - Tranh (1) : Gioùng nhoå tre quaät ngaõ quaân thuø. - Tranh (2) : Gióng cưỡi ngựa bay về trời. GV treo baûng phuï Bài tập: Truyền thuyết “Thánh Gióng” phản ánh rõ nhất quan niệm và ước mơ gì của nhân dân ta? a. Vũ khí hiện đại để giết giặc; b. Người anh hùng đánh giặc cứu nước; c. Tinh thần đoàn kết đánh giặc xâm lăng; d. Tình laøng nghóa xoùm. Đáp án: c 5. Hướng dẫn hs tự học: * Đối với bài học ở tiết này: - Tóm tắt văn bản; Học thuộc bài học, ghi nhớ Sgk/23; Làm bài tập phaàn luyeän taäp. * Đối với bài học ở tiết sau: Soạn : “Từ mượn” + Khái niệm từ mượn. Nguyên tắc mượn từ + Làm bài tập phần luyện tập vào tập bài soạn. V/ Ruùt kinh nghieäm: * Öu ñieåm: ................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... * Khuyeát ñieåm: .......................................................................................................................................... GV Leâ Thò Thanh. Lop6.net. Trang 18.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> ..................................................................................................................................................................... GV Leâ Thò Thanh. Lop6.net. Trang 19.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>