Giáo án Ngữ văn 6 - Lê Văn Danh - Năm học 2011-2012

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Lê Văn Danh. – Trường THCS Tân Hiệp. PHÂN PHỐI CHƯƠNG TRÌNH MÔN NGỮ VĂN LỚP 6 Năm học : 2011-2012 Học kỳ I : 19 tuần x 4 tiết /tuần = 76 tiết Học kỳ II : 18 tuần x 4 tiết /tuần = 72 tiết Cả năm : 37 tuần x 4 tiết /tuần = 148 tiết TIẾT 1,2 3 4 5 6 7,8 9 10 11,12 13 14 15,16 17,18 19 20 21,22 23 24 25,26 27 28 29,30 31,32 33 34 35 36 37 38,39 40 41 42 43. HỌC KỲ I BÀI Con Rồng cháu tiên- Hướng dẫn đọc them : Bánh chưng, bánh giầy. Từ và cấu tạo từ Tiếng Việt Giao tiếp ,văn bản và phương thức biểu đạt Thánh Gióng Từ mượn Tìm hiểu chung về văn tự sự Sơn Tinh – Thủy Tinh Nghĩa của từ Sự việc và nhận vật trong văn tự sự Hướng dẫn đọc thêm : Sự tích Hồ Gươm Chủ đề và dàn bài của bài văn Tự sự Tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự Viết bài Tập làm văn số 1 Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ Lời văn , đoạn văn tự sự Thạch Sanh Chữa lỗi dung từ Trả bài TLV số 1 Em Bé thông minh Chữa lỗi dùng từ ( tt ) Kiểm tra Văn Ngôi kể và lời kể trong văn tự sự Cây bút thần Danh từ Hướng dẫn đọc thêm : Ông lão đánh cá và con cá vàng Thứ tự kể trong văn tự sự Luyện nói kể chuyện Luyện tập xây dựng bài tự sự - Kể chuyện đời thường Viết bài TLV số 2 ( Kể chuyện đời thường ) Ếch ngồi đáy giếng Thầy bói xem Voi Danh từ ( tt ) Trả bài kiểm tra văn. GHI CHÚ. Đảo bài. Đảo bài Đảo bài Đảo bài. 1 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. 44 45 46 47 48 49,50 51 52 53,54 55 56 57 58 59 60 61,62 63 64 65 66 67 68 69 70,71 72 73 74,75 76. TiÕt 1:. Lê Văn Danh. – Trường THCS Tân Hiệp. Luyện nói kể chuyện Cụm danh từ Hướng dẫn đọc thêm : Chân , tay , tai , mắt , miệng Kiểm tra Tiếng Việt Trả bài viết số 2 Kể chuyện tưởng tượng Treo biển ,Hướng dẫn đọc thêm : Lợn cưới , áo mới Số từ , lượng từ Ôn tập truyện dân gian Trả bài kiểm tra Tiếng việt Chỉ từ Luyện tập kể chuyện tưởng tượng Hướng dẫn đọc thêm : Con hổ có nghĩa Động từ Cụm động từ Bài viết số 3 : Kể chuyện tưởng tượng Mẹ hiền dạy con Tính từ Cụm tính từ Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm long TRả bài viết số 3 Ôn tập Tiếng Việt Ôn tập Tiếng Việt ( tt ) Kiểm tra tổng hợp cuối học kỳ I Hoạt động Ngữ văn : Thi kể chuyện Hoạt động Ngữ văn : Thi kể chuyện Chương trình Ngữ văn địa phương Trả bài kiểm tra học kỳ I. V¨n b¶n:. Con Rång ch¸u Tiªn (TruyÒn thuyÕt). A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - Hiểu được định nghĩa sơ lược về truyền thuyết Con Rồng, cháu Tiên. - Chỉ ra và hiểu được ý nghĩa của những chi tiết tưởng tượng kì ảo. - KÓ ®­îc truyÖn. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + Sưu tầm tranh ảnh liên quan đến bài học. 2 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Lê Văn Danh. – Trường THCS Tân Hiệp. *.. TuÇn 1:. Bµi 1. Kết quả cần đạt: - Bước đầu nắm được định nghĩa truyền thuyết. Hiểu nội dung, ý nghĩa và những chi tiết tưởng tượng kì ¶o cu¶ trruyÖn Con Rång, ch¸u Tiªn vµ b¸nh ch­ng b¸nh giÇy trong bµi häc. KÓ ®­îc hai truyÖn nµy. - Nắm được định nghĩa về từ và ôn lại các kiểu cấu tạo từ Tiếng Việt đã học ở bậc Tiểu học. - Nắm được mục đích giao tiếp và các dạng của văn bản. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt Hướng dẫn HS đọc và tìm hiểu chung Hoạt động 1: I. §äc vµ t×m hiÓu chung: - GV hướng dẫn cách đọc 1. §äc vµ kÓ: - GV đọc mẫu một đoạn sau đó gọi - 2 HS đọc - §äc Râ rµng, rµnh m¹ch, nh¸n HS đọc. giäng ë nh÷ng chi tiÕt k× l¹ phi - 2 HS kÓ thường - Nhận xét cách đọc của HS - H·y kÓ tãm t¾t truyÖn tõ 5-7 c©u? - Theo em trruyÖn cã thÓ chia lµm 2. Bè côc: 3 phÇn mÊy phÇn? Néi dung cña tõng phÇn? - HS tr¶ lêi a. Từ đầu đến...long trang  Giới thiÖu L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ b. TiÕp...lªn ®­êng  ChuyÖn ¢u C¬ sinh në k× l¹ vµ LLQ vµ ¢u C¬ chia con - §äc kÜ phÇn chó thÝch * vµ nªu hiÓu c. Cßn l¹i  Gi¶i thÝch nguån gèc biÕt cña em vÒ truyÒn thuyÕt? con Rång, ch¸u Tiªn. - Em h·y gi¶i nghÜa c¸c tõ: ng­ tinh, - HS tr¶ lêi 3. Kh¸i niÖm truyÒn thuyÕt: méc tinh, hå tinh vµ tËp qu¸n? - TruyÖn d©n gian truyÒn miÖng kÓ vÒ c¸c nh©n vËt, sù kiÖn cÝ liªn quan đến lịch sử thời quía khứ. - Thường có yếu tố tưởng tượng kì ¶o. - Thể hiện thái độ, cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện và nhân vËt LS. T×m hiÓu v¨n b¶n Hoạt động 2: II. t×m hiÓu v¨n b¶n: - Gọi HS đọc đoạn 1 - 1 HS đọc 1. Giíi thiÖu L¹c Long Qu©n - ¢u - LLQ vµ ¢u c¬ ®­îc giíi thiÖu nh­ thÕ - HS theo dâi c¬: nµo? (Nguån gèc, h×nh d¸ng, tµi n¨ng) SGK vµ tr¶ lêi c¸ L¹c Long Qu©n ¢u C¬ nh©n - Nguån gèc: thÇn Tiªn - Hình dáng: mình Xinh đẹp tuyệt trÇn rồng ở dưới nước - Em cã nhËn xÐt g× vÒ chi tiÕt miªu t¶ - HS suy nghÜ tr¶ - Tµi n¨ng: cã nhiÒu phÐp l¹, gióp d©n diÖt trõ yªu qu¸i LLQ vµ ¢u c¬? lêi - Tại sao tác giả dân gian không tưởng - HS trao đổi cặp tượng LLQ và Âu cơ có nguồn gốc từ các trong 1 phút loài vật khác mà tưởng tượng LLQ nòi - HS trả lời rồng, Âu Cơ dòng dõi tiên? Điều đó có ý nghÜa g×? * GV bình: Việc tưởng tượng LLQ và Âu C¬ dßng dâi Tiªn - Rång mang ý nghÜa thËt s©u s¾c. Bëi rång lµ 1 trong bèn con vËt thuéc nhãm linh mµ nh©n d©n ta t«n 3 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Lê Văn Danh. – Trường THCS Tân Hiệp. sùng và thờ cúng. Còn nói đến Tiên là nói đến vẻ đẹp toàn mĩ không gì sánh được. Tưởng tượng LLQ nòi Rồng, Âu Cơ nòi Tiªn ph¶i ch¨ng t¸c gi¶ d©n gian muèn ca ngîi nguån gèc cao quÝ vµ h¬n thÕ n÷a muèn thÇn k× ho¸, linh thiªng ho¸ nguån gèc gièng nßi cña d©n téc VN ta. - VËy qua c¸c chi tiÕt trªn, em thÊy h×nh - HS suy nghÜ tr¶ tượng LLQ và Âu Cơ hiện lên như thế lời  §Ñp k× l¹, lín lao víi nguån gèc nµo? v« cïng cao quÝ. * GV b×nh: Cuéc h«n nh©n cña hä lµ sù kÕt tinh những gì đẹp đẽ nhất của con ngươì, thiªn nhiªn, s«ng nói. 2. DiÔn biÕn truyÖn: - Âu Cơ sinh nở có gì kì lạ? đây là chi tiết - HS đọc đoạn 2 a. ¢u C¬ sinh në k× l¹: ntn? Nã cã ý nghÜa g×? - Sinh bäc tr¨m trøng, në tr¨m con, HS th¶o luËn * GV b×nh: Chi tiÕt l¹ mang tÝnh chÊt đẹp đẽ, khôi ngô, không cần bú hoang ®­êng nh­ng rÊt thó vÞ vµ giµu ý nhãm trong 3 mím, lín nhanh nh­ thæi. nghĩa. Nó bắt nguồn từ thực tế rồng, rắn phút, các nhóm  Chi tiết tưởng tượng sáng tạo diệu đề đẻ trứng. Tiên (chim) cũng để trứng. trình bày k× nhÊn m¹nh sù g¾n bã keo s¬n, thÓ Tất cả mọi người VN chúng ta đều sinh ra hiÖn ý nguyÖn ®oµn kÕt gi÷a c¸c từ trong cùng một bọc trứng (đồng bào) cộng đồng người Việt cña mÑ ¢u C¬. DTVN chóng ta vèn khoÎ mạnh, cường tráng, đẹp đẽ, phát triển nhanh  nhÊn m¹nh sù g¾n bã chÆt chÏ, keo s¬n, thÓ hiÖn ý nguyÖn ®oµn kÕt gi÷a các cộng đồng người Việt. - Em h·y quan s¸t bøc tranh trong SGK vµ - HS quan s¸t vµ b. ¢u C¬ vµ L¹c Long Qu©n chia tr¶ lêi cho biÕt tranh minh ho¹ c¶nh g×? con: - L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ chia con nh­ thÕ nµo? ViÖc chia tay thÓ hiÖn ý nguyÖn g×? - 50 người con xuống biển; - 50 Người con lên núi - Cùng nhau cai quản các phương, dựng xây đất nước.  Cuéc chia tay ph¶n ¸nh nhu cÇu ph¸t triÓn DT: lµm ¨n, më réng vµ giữ vững đất đai. Thể hiện ý nguyện đoàn kết, thống nhất DT. mọi người Th¶o luận ở mọi vùng đất nước đều có chung - Bằng sự hiểu biết của em về LS chống ngoại xâm và công cuộc xây dựng đất nhóm trong 3 một nguồn gốc, ý chí và sức mạnh. nước, em thấy lời căn dặn của thần sau phút naú cã ®­îc con ch¸u thùc hiÖn kh«ng? * GV bình: LS mấy ngàn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc ta đã chứng minh hùng hồn điều đó. Mỗi khi TQ bị lâm nguy, ND ta bÊt kÓ trÎ, giµ, trai, g¸i tõ miền ngược đến miền xuôi, từ miền biển đến miền rừng núi xa xôi đồng lòng kề vai sát cánh đứng dậy diết kẻ thù. Khi nhân dân một vùng gặp thiên tai địch hoạ, cả nước đều đau xót, nhường cơm xẻ áo, để 5 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Lê Văn Danh. – Trường THCS Tân Hiệp. giúp đỡ vượt qua hoạn nạn. và ngày nay, mỗi chúng ta ngồi đây cũng đã, đang và sẽ tiÕp tôc thùc hiÖn lêi c¨n dÆn cña Long Qu©n x­a kia b»ng nh÷ng viÖc lµm thiÕt thùc. - Trong tuyện dân gian thường có chi tiết tưởng tượng kì ảo. Em hiểu thế nào là chi - HS trả lời cá * ý nghĩa của chi tiết tưởng tượng kì tiết tưởng tượng kì ảo? nh©n ¶o: - Trong truyÖn nµy, chi tiÕt nãi vÒ LLQ vµ - Chi tiết tưởng tượng kì ảo là chi tiết ¢u C¬; viÖc ¢u C¬ sinh në k× l¹ lµ nh÷ng kh«ng cã thËt ®­îc d©n gian s¸ng t¹o chi tiết tưởng tượng kì ảo. Vai trò của nó ra nhằm mục đích nhất định. trong truyÖn nµy nh­ thÕ nµo? - ý nghĩa của chi tiết tưởng tượng kì ¶o trong truyÖn: + Tô đậm tính chất kì lạ, lớn lao, đẹp đẽ của các nhân vật, sự kiện. + ThÇn k× ho¸, linh thiªng ho¸ nguån gốc giống nòi, dân tộc để chúng ta - Gọi HS đọc đoạn cuối thªm tù hµo, tin yªu, t«n kÝnh tæ tiªn, - Em h·y cho biÕt, truyÖn kÕt thóc b»ng d©n téc. những sự việc nào? Việc kết thúc như vậy - HS đọc + Lµm t¨ng søc hÊp dÉn cña t¸c cã ý nghÜa g×? - HS tr¶ lêi phÈm. - VËy theo em, cèt lâi sù thËt LS trong 3. KÕt thóc t¸c phÈm: truyÖn lµ ë chç nµo? - Con trưởng lên ngôi vua, lấy hiệu * GV: Cốt lõi sự thật LS là mười mấy đời Hùng Vương, lập kinh đô, đặt tên vua Hïng trÞ v×. cßn mét b»ng chøng n÷a nước. khẳng định sự thật trên đó là lăng tưởng - Giải thích nguồn gốc của người VN niÖm c¸c vua Hïng mµ t¹i ®©y hµng n¨m lµ con Rång, ch¸u Tiªn. vẫn diễn ra một lễ hội rất lớn đó là lễ hội  Cách kết thúc muốn khẳng định đền Hùng. Lễ hội đó đã trở thành một nguån gèc con Rång, ch¸u Tiªn lµ ngµy quèc giç cña c¶ d©n téc, ngµy c¶ cã thËt nước hành quân về cội nguồn: Dù ai đi ngược về xuôi Nhớ ngày gỗ tổ mùng mười tháng ba và chúng ta tự hào về điều đó. Một lễ hội độc đáo duy nhất chỉ có ở VN! - Em hãy cho biết đền Hùng nằm ở tỉnh nào trên đất nước ta? - Theo em, t¹i sao tuyÖn nµy ®­îc gäi lµ truyÒn thuyÕt? TruyÖn cã ý nghÜa g×? Hoạt động 3 Thực hiện phần ghi nhớ. III. ghi nhí:SGK- tr3 - HS đọc. Hoạt động 4. Cñng cè vµ luyÖn tËp. IV LuyÖn tËp: 1. Häc xong truyÖn: Con Rång, ch¸u Tiªn em thÝch nhÊt chi tiÕt nµo? v× sao? 2. Kể tên một số truyện tương tự giải thÝch nguån gèc cña d©n téc VN mµ em biÕt? - Kinh vµ Ba Na lµ anh em - Quả trứng to nở ra con người (mường) - Qu¶ bÇu mÑ (kh¬ me) 6 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Lê Văn Danh. – Trường THCS Tân Hiệp. 4. Hướng dẫn học tập: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Đọc kĩ phần đọc thêm - So¹n bµi: b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy - T×m c¸c t­ liÖu kÓ vÒ c¸c d©n téc kh¸c hoÆc trªn thÕ giíi vÒ viÖc lµm b¸nh hoÆc quµ d©ng vua. IV- Rót kinh nghiÖm : ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 2:. V¨n b¶n:. B¸nh ch­ng, b¸nh giÇy (Tự học có hướng dẫn). A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - HiÓu néi dung, ý nghÜa cña truyÖn. - Chỉ ra và hiểu được ý nghĩa của chi tiết tưởng kì ảo. - T×m hiÓu, tËp ph©n tÝch nh©n vËt trong truyÖn truyÒn thuyÕt. - KÓ ®­îc truyÖn. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + Sưu tầm tranh ảnh về cảnh nhân dân ta chở lá dong, xay đỗ gói bánh chưng, bánh giÇy. - Häc sinh: + So¹n bµi C. Các bước lên lớp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 1. Em hiÓu thÕ nµo truyÒn thuyÕt? T¹i sao nãi truyÖn Con Rång, ch¸u Tiªn lµ truyÖn truyÒn thuyÕt? 2. Nªu ý nghÜa cña truyÒn thuyÕt "Con Rång, ch¸uTiªn"? Trong truyÖn em thÝch nhÊt chi tiÕt nµo? V× sao em thÝch? 3. Bµi míi *. Giới thiệu bài Hàng năm cứ mỗi khi tết đến, xuân về, nhân dân ta, con cháu của vua Hùng từ miền ngược đến miền xuôi, vùng rừng núi còng nh­ vïng biÓn l¹i n« nøc, hå hëi chë l¸ dong, xay g¹o, gi· g¹o. gãi b¸nh. quang c¶nh Êy lµm sèng l¹i truyÒn thuyÕt "B¸nh ch­ng, b¸nh giÇy". *. Bài mới: Đây là tiết tự học có hướng dẫn nên GV tổ chức cho HS thảo luận nhiÒu h¬n Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu chung về văn bản I. §äc vµ t×m hiÓu chung: - GvVgọi HS đọc truyện - HS đọc 1. §äc - kÓ: - Em h·y kÓ tãm t¾t truyÖn - HS kÓ - Hùng Vương về già muốn truyền ng«i cho con nµo lµm võa ý, nèi chÝ - NhËn xÐt nhµ vua. - C¸c «ng lang ®ua nhau lµm cç thËt hËu, riªng Lang Liªu ®­îc thÇn m¸ch bảo, dùng gạo làm hai thứ bánh để d©ng vua. - Vua cha chọn bánh của lang Liêu để tế trời đất cùng Tiên Vương và nhường ng«i cho chµng. 7 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Lê Văn Danh. – Trường THCS Tân Hiệp. - Hướng dẫn HS tìm hiểu chú thích: - Hs trả lời 1,2,3,4,8,9,12,13 - Theo em, truyÖn cã thÓ chia lµm mÊy phÇn?. - Từ đó nước ta có tục làm bánh ch­ng, b¸nh giÇy vµo ngµy tÕt. 2. Chó thÝch: 3. Bè côc: 3 phÇn a. Tõ ®Çu...chøng gi¸m b. TiÕp ....h×nh trßn c. Cßn l¹i Hoạt động 2: Hướng dẫn Hs tìm hiểu văn bản II. T×m hiÓu v¨n b¶n: - HS đọc phần 1 1. Mở truyện: Vua Hùng chọn người - Më ®Çu c©u chuyÖn muèn giíi thiªô - HS theo dâi SGK vµ nèi ng«i víi chóng ta ®iÒu g×? tr¶ lêi - Hoàn cảnh: giặc ngoài đã yên, đất nước thái bình, ND no ấm, vua đã già - Vua Hùng chọn người nối ngôi trong hoµn c¶nh nµo? muèn truyÒn ng«i. - ý định của vua ra sao?(qua điểm - ý của vua: người nối ngôi vua phải của vua về việc chọn người nối ngôi) nèi ®­îc chÝ vua, kh«ng nhÊt thÕt lµ con trưởng. - Vua chọn người nối ngôi bằng hình - Hình thức: điều vua đòi hỏi mang thøc g×? tính chất một câu đố để thử tài. * GV: Trong truyện dân gian giải đố lµ1 trong nh÷ng lo¹i thö th¸ch khã (Kh«ng hoµn toµn theo lÖ truyÒn ng«i khăn đối với nhân vật từ các đời trước: chỉ truyền cho con - §iÒu kiÖn vµ h×nh thøc truyÒn ng«i trưởng. Vua chú trọng tài chí hơn có gì đổi mới và tiến bộ so với đương trưởng thứ. Đây là một vị vua anh thêi? minh) - Qua ®©y, em thÊy vua Hïng lµ vÞ HS đọc vua nh­ thÕ nµo? - HS tr¶ lêi - Cho HS đọc phần 2 2. DiÔn biÕn truyÖn: Cuéc thi tµi gi÷a - Để làm vừa ý vua, các ông Lang đã c¸c «ng lang lµm g×? - C¸c «ng lang thi nhau lµm cç thËt - V× sao Lang Liªu ®­îc thÇn b¸o hËu, thËt ngon. - Lang Liªu: méng? + Trong các con vua, chàng là người * GV: C¸c nh©n vËt må c«i, bÊt h¹nh rhiÖt thßi nhÊt thường được thần, bụt hiện lên giúp + Tuy lµ Lang nh­ng tõ khi lín lªn đỡ mỗi khi bế tắc. chàng ra ở riêng, chăm lo việc đồng ¸ng, trång lóa, trång khoai. Lang Liªu th©n th× con vua nh­ng phËn th× gÇn gũi với dân thường - V× sao thÇn chØ m¸ch b¶o mµ kh«ng - ThÇn vÉn dµnh chç cho tµi n¨ng s¸ng lµm gióp lÔ vËt cho lang Liªu? t¹o cña Lang Liªu. - HS đọc phần 3 - Từ gợi ý, lang Liêu đã làm ra hai loại - HS tr¶ lêi b¸nh. 3. KÕt thóc truyÖn: KÕt qu¶ cuéc thi - KÕt qu¶ cuéc thi tµi gi÷a c¸c «ng - Lang Liêu được chọn làm người nối Lang nh­ thÕ nµo? ng«i. - V× sao hai thø b¸nh cña lang Liªu được vua chọn để tế Trời, Đất, Tiên - Hai thø b¸nh cña Lang Liªu võa cã ý Vương và Lang Liêu được chọn để nghÜa thùc tÕ: quÝ h¹t g¹o, träng nghÒ nèi ng«i vua? nông (là nghề gốc của đất nước làm cho ND ®­îc no Êm) võa cã ý nghÜa s©u xa: §Ò cao sù thê kÝnh Trêi, §Êt vµ tæ tiªn cña nh©n d©n ta. - Hai thø b¸nh hîp ý vua chøng tá tµi 8 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Lê Văn Danh. – Trường THCS Tân Hiệp. đức của con người có thể nối chí vua. Đem cái quí nhất của trời đất của ruộng đồng do chính tay mình làm ra mà tiến cúng Tiên Vương, dâng lên vua thì đúng là con người tài năng, - TruyÒn thuyÕt b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy cã nh÷ng ý nghÜa g×? - HS th¶o luËn nhãm th«ng minh, hiÕu th¶o. trong 3 phót * ý nghÜa cña truyÖn: - Gi¶i thÝch nguån gèc hai lo¹i b¸nh cæ truyÒn. - G¶i thÝch phong tôc lµm b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy vµ tôc thê cóng tæ tiªn cña người Việt. - Đề cao nghề nông trồng lúa nước. - Quan niÖm duy vËt th« s¬ vÒ Trêi, §Êt. - ước mơ vua sáng, tôi hiền, đất nước th¸i b×nh, nh©n d©n no Êm. Hoạt động 3: Hướng dẫn HS thực hiện phần ghi nhớ III. Ghi nhí: SGK- Tr12 - Học truyện này, chúng ta cần ghi - HS đọc nhí ®iÒu g×? Hoạt động 4 Hướng dẫn HS luyện tập IV. LuyÖn tËp: - Đóng vai Hùng Vương kể lại truyện - HS kể 1. TËp kÓ chuyÖn. b¸nh ch­ng, b¸nh GiÇy? 2.ý nghÜa cña phong tôc ngµy tÕt nh©n - HS trao đổi cặp trong dân ta làm bánh chưng, bánh giầy. 2 phót - Đề cao nghề nông, đề cao sự thờ kÝnh Trêi, §Êt vµ tæ tiªn cña nh©n d©n ta. Cha ông ta đã xây dựng phong tục tËp qu¸n cña m×nh tõ nh÷ng ®iÒu gi¶n dÞ nh­ng rÊt linh thiªng, giµu ý nghi·. Quang c¶nh ngµy tÕt nh©n d©n ta gãi hai lo¹i b¸nh cßn cã ý nghÜa gi÷ g×n truyền thống văn hoá đậm đà bản sắc d©n téc vµ lµm sèng l¹i truyÒn thuyÕt - §äc truyÖn nµy, em thÝch nhÊt chi - HS tr¶ lêi c¸ nh©n B¸nh ch­ng, b¸nh giÇy. tiÕt nµo? V× sao? 3. ChØ ra vµ ph©n tÝch mét sè chi tiÕt trong truyÖn mµ em thÝch nhÊt. - Lang Liªu ®­îc thÇn b¸o méng: ®©y lµ chi tiÕt thÇn k× lµm t¨ng søc hÊp dÉn cña truyÖn, nªu lªn gi¸ trÞ cña h¹t g¹o ở một đất nước mà cư dân sống bằng nghề nông, thể hiện cái đáng quí, cái đáng trân trọng của sản phẩm do con người làm ra. - Lêi cña vua nãi vÒ hai lo¹i b¸nh: đây là cách "đọc", cách "thưởng thức" nhËn xÐt vÒ v¨n ho¸. Nh÷ng c¸i b×nh thường, giản dị song lại nhiều ý nghĩa sâu sắc đó cũng chính là ý nghiã tư tưởng, tình cảm của nhân dân về hai lo¹i b¸nh vµ phong tôc lµm b¸nh. 4. Hướng dẫn học tập: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. 9 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Lê Văn Danh. – Trường THCS Tân Hiệp. - So¹n bµi: Tõ vµ cÊu t¹o tõ tiÕng ViÖt IV- Rót kinh nghiÖm : ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 3:. Tõ vµ cÊu t¹o tõ tiÕng ViÖt. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - HiÓu ®­îc tõ vµ cÊu t¹o tõ tiÕng ViÖt , cô thÓ lµ: + Kh¸i niÖm vÒ tõ + Các kiểu cấu tạo từ: từ đơn, từ phức, từ phép, từ láy. - LuyÖn tËp kÜ n¨ng nhËn diÖn vµ sö dông tõ. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô viÕt VD vµ bµi tËp - Häc sinh: + So¹n bµi C. Các bước lên lớp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi 3. Bµi míi *. Giới thiệu bài ở Tiểu học, các em đã đựoc học về tiếng và từ. Tiết học này chúng ta sẽ tìm hiểu sâu thêm về cấu tạo của từ tiếng Việt để gióp c¸c em sö dông thuÇn thôc tõ tiÕng ViÖt. *. Bµi míi Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: Hình thành khái niệm i. Kh¸i niÖm vÒ tõ - GV treo bảng phụ đã viết VD. - HS đọc 1. VÝ dô: - HS tr¶ lêi c¸ nh©n ThÇn /d¹y/ d©n/ c¸ch/ trång trät/, ch¨n nu«i/vµ/ c¸ch/ ¨n ë/. - C©u v¨n nµy lÊy ë v¨n b¶n nµo? - Mỗi từ đã được phân cách bằng dấu * NhËn xÐt: g¹ch chÐo, em h·y lËp danh s¸ch c¸c - VD trªn cã 9 tõ, 12 tiÕng. tõ vµ c¸c tiÕng ë c©u trªn? - Em cã nhËn xÐt g× vÒ cÊu t¹o cña - Cã tõ chØ cã mét tiÕng, cã tõ 2 tiÕng. c¸c tõ trong c©u v¨n trªn? - Vậy tiếng dùng để làm gì? - 9 tõ trong VD trªn khi kÕt hîp víi nhau cã t¸c dông g×?(t¹o ra c©u cã ý - Tiếng dùng để tạo từ nghÜa) - Từ dùng để làm gì? - Từ dùng để tạo câu. - Khi nµo mét tiÕng cã thÓ coi lµ mét - Khi mét tiÕng cã thÓ t¹o c©u, tiÕng tõ? Êy trë thµnh mét tõ. - Tõ nhËn xÐt trªn em h·y rót ra kh¸i 2. Kh¸i niÖm: - HS rót ra kh¸i niÖm Từ là đơn vị ngôn ngữ nhỏ nhất dùng niÖm tõ lµ g×? - GV nhÊn m¹nh kh¸i niÖm. để tạo câu. Hoạt động 2: Phân loại các từ II. Từ đơn và từ phức: - GV treo b¶ng phô - HS đọc 1.Ví dụ: Từ /đấy /nước/ ta/ chăm/ nghÒ/ trång trät/, ch¨n nu«i /vµ /cã/ - ở Tiểu học các em đã được học về tôc/ ngµy/ tÕt/ lµm /b¸nh ch­ng/, b¸nh HS tr¶ lêi từ đơn, từ phức, em hãy nhắc lại khái giÇy/. niÖm vÒ c¸c tõ trªn? HS lªn b¶ng ®iÒn - §iÒn c¸c tõ vµo b¶ng ph©n lo¹i? * §iÒn vµo b¶ng ph©n lo¹i: 10 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Lê Văn Danh. - Qua viÖc lËp b¶ng, h·y ph©n biÖt tõ - HS tr¶ lêi ghÐp, tõ l¸y cã g× kh¸c nhau? - Hai tõ phøc trång trät, ch¨n nu«i cã g× gièng vµ kh¸c nhau? + Giống: đều là từ phức (gồm hai tiÕng) + Kh¸c: . Ch¨n nu«i gåm hai tiÕng cã quan hÖ vÒ ngh·. . Trồng trọt gồm hai tiếng có quan hệ - HS đọc ghi nhớ l¸y ©m- Bµi häc h«m nay cÇn ghi nhí ®iÒu g×? - Qua bµi häc ta cã thÓ dông thµnh s¬ đồ sau:. – Trường THCS Tân Hiệp. - Cột từ đơn: từ đấy, nước .ta.... - Cét tõ ghÐp: ch¨n nu«i - Cét tõ l¸y: trång trät. - Từ đơn là từ chỉ gồm có một tiếng. - Tõ ghÐp: ghÐp c¸c tiÕng cã quan hÖ víi nhau vÒ mÆt nghÜa. - Tõ l¸y: Tõ phøc cã quan hÖ l¸y ©m gi÷a c¸c tiÕng.. 2. Ghi nhí: SGK - Tr13. Tõ Từ đơn. Tõ phøc Tõ ghÐp Tõ l¸y Hoạt động 3: Hướng dẫn HS luyện tập III. LuyÖn tËp: - §äc vµ thùc hiÖn yªu cÇu bµi tËp 1 - HS tr¶ lêi c¸ nh©n Bµi 1: bµi 1,2 a. Tõ nguån gèc, con ch¸u thuéc kiÓu tõ ghÐp. b. Từ đồng nghĩa với từ nguồn gốc: Céi nguån, gèc g¸c... c. Tõ ghÐp chØ qua hÖ th©n thuéc: cËu mî, c« d×, chó ch¸u, anh em. - S¾p xÕp theo giíi tÝnh nam/ n÷ Bµi 2: C¸c kh¶ n¨ng s¾p xÕp: - Sắp xếp theo bậc trên/ dưới - ¤ng bµ, cha mÑ, anh chÞ, cËu mî... - B¸c ch¸u, chÞ em, d× ch¸u, cha anh... - 4 HS lªn b¶ng Bµi 3: - Nªu c¸ch chÕ biÕn b¸nh: b¸nh r¸n, bánh nướng, bánh hấp, bánh nhúng... - Nªu tªn chÊt liÖu lµm b¸nh: b¸nh nÕp, b¸nh tÎ, b¸nh gai, b¸nh khoai, b¸nh ng«, b¸nh s¾n, b¸nh ®Ëu xanh... - TÝnh chÊt cña b¸nh: b¸nh dÎo, b¸nh phång, b¸nh xèp... - H×nh d¸ng cña b¸nh: b¸nh gèi, b¸nh khóc, b¸nh quÊn thõng... Bµi 4: - Miêu tả tiếng khóc của người - HS tr¶ lêi c¸ nh©n - Những từ có tác dụng miêu ta đó: nøc në, sôt sói, r­ng røc... - Gọi đại diện tổ 1,2,3 Bài 5: - Tả tiếng cười: khúc khích, lªn thi t×m nhanh c¸c s»ng sÆc, h« hè, ha h¶, hÒnh hÖch... - T¶ tiÕng nãi: khµn khµn, lÌ nhÌ, thá tõ trªn b¶ng thÎ, lÐo nhÐo, lÇu bÇu, sang s¶ng... - Tả dáng điệu: Lừ đừ, lả lướt, nghênh ngang, ngông nghênh, thướt tha... -. 4. Hướng dẫn học tập: Häc bµi, thuéc ghi nhí. Hoµn thiÖn bµi tËp. T×m sè tõ, sè tiÕng trong ®o¹n v¨n: lêi cña vua nhËn xÐt vÒ hai thø b¸nh cña Lang liªu 11 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Lê Văn Danh. – Trường THCS Tân Hiệp. - Sọan: Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt. IV- Rót kinh nghiÖm : ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------. TiÕt 4:. Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - Huy động kiến thức của HS về các loại văn bản mà HS đã được học. - Hình thành sơ bộ khái niệm văn bản, mục đích giao tiếp, phương thức biểu đạt. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô - Häc sinh: + So¹n bµi C. Các bước lên lớp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi *. Giới thiệu bài Các em đã được tiếp xúc với một số văn bản ở tiết 1 và 2. Vậy văn bản là gì? Được sử dụng với mục đích giao tiếp như thế nào? Tiết học này sẽ giúp các em giải đáp những thắc mắc đó. *. Bµi míi Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt H×nh thµnh kh¸i niÖm giao tiÕp Hoạt động 1: I. t×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n và phương thưc biểu đạt: - Th«ng qua c¸c ý cña c©u hái a 1. Văn bản và mục đích giao tiếp: - Khi ®i ®­êng, thÊy mét viÖc g×, muèn - HS tr¶ lêi: KÓ a. Giao tiÕp: cho mÑ biÕt em lµm thÕ nµo? hoÆc nãi. - §«i lóc rÊt nhí b¹n th©n ë xa mµ - HS: viÕt th­ kh«ng thÓ trß chuyÖn th× em lµm thÕ nµo? * GV: C¸c em nãi vµ viÕt nh­ vËy lµ các em đã dùng phương tiện ngôn từ để biểu đạt điều mình muốn nói. Nhờ phương tiện ngôn từ mà mẹ hiểu được ®iÒu em muèn nãi, b¹n nhËn ®­îc nh÷ng t×nh c¶m mµ em g­Ø g¾m. §ã chÝnh lµ giao tiÕp. - Trên cơ sở những điều vừa tìm hiểu, - HS rút ra khái - Giao tiếp là một hoạt động truyền nÞªm đạt, tiếp nhận tư tưởng, tình cảm bằng em hiÓu thÕ nµo lµ giao tiÕp? phương tiện ngôn từ. * GV chốt: đó là mối quan hệ hai chiều giữa người truyền đạt và người tiếp nhËn. - Việc em đọc báo và xem truyền hình 12 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Lê Văn Danh. - HS: Có vì có người truyền đạt và người tiÕp nhËn. H×nh thµnh kh¸i niÖm v¨n b¶n Hoạt động 2: - Quan s¸t bµi ca dao trong SGK (c) - Bµi ca dao cã néi dung g×? - HS tr¶ lêi * GV: Đây là vấn đề chủ yếu mà cha «ng chóng ta muèn göi g¾m qua bµi ca dao này. Đó chính là chủ đề của bài ca dao. - Bµi ca dao ®­îc lµm theo thÓ th¬ g×? Hai c©u lôc vµ b¸t liªn kÕt víi nhau nh­ thÕ nµo? * GV chèt: Bµi ca dao lµ mét v¨n b¶n: nó có chủ đề thống nhất, có liên kết mạch lạc và diễn đạt trọn vẹn ý.. – Trường THCS Tân Hiệp. cã ph¶i lµ giao tiÕp kh«ng? V× sao?. b. V¨n b¶n: * VD: - Bµi ca dao: Khuyªn chóng ta ph¶i cã lập trường kiên định. + Bµi ca dao lµm theo thÓ th¬ lôc b¸t, Cã sù liªn kÕt chÆt chÏ: . VÒ h×nh thøc: VÇn ªn . VÒ néi dung:, ý nghÜa: C©u sau gi¶i thích rõ ý câu trước.  Bµi ca dao lµ mét v¨n b¶n: nã cã chủ đề thống nhất, có liên kết mạch lạc và diễn đạt một ý trọn vẹn - Quan s¸t c©u hái d,®,e - Lêi ph¸t biÓu cña thÇy c« hiÖu - Cho biÕt lêi ph¸t biÓu cña thÇy c« trưởng : hiệu trưởng trong buổi lễ khai giảng + Đây là một văn bản vì đó là chuỗi n¨m häc cã ph¶i lµ lµ v¨n b¶n kh«ng? lời nói có chủ đề, có sự liên kết về nội V× sao? dung: b¸o c¸o thµnh tÝch n¨m häc trước, phương hướng năm học mới.  Lêi ph¸t biÓu cña thÇy c« hiÖu - Bøc th­ em viÕt cho b¹n cã ph¶i lµ trưởng là một dạng văn bản nói. v¨n b¶n kh«ng? V× sao? - Bøc th­: Lµ mét v¨n b¶n v× cã chñ đề, có nội dung thống nhất tạo sự liên - HS rút ra khái nệm kết. đó là dạng văn bản viết. - VËy em hiÓu thÕ nµo lµ v¨n b¶n? * Kh¸i niÖm: V¨n b¶n lµ mét chuçi lời nói miệng hay bài viết có chủ đề thèng nhÊt, cã liªn kÕt m¹ch l¹c, vËn dụng phương thức biểu đạt phù hợp để thực hiện ục đích giao tiếp Hướng dẫn cho HS nắm được kiểu văn bản 2. Kiểu văn bản và phương Hoạt động 3: và phương thức biểu đạt thức biểu đạt: a. VD: TT KiÓu v¨n b¶n Mục đích giao tiếp VÝ dô phương thức biểu đạt 1 Tù sù Tr×nh bµy diÔn biÕn sù viÖc TruyÖn: TÊm C¸m 2 Miªu t¶ Tái hiện trạng thái sự vật, con người + Miêu tả cảnh + C¶nh sinh ho¹t 3 BiÓu c¶m Bµy tá t×nh c¶m, c¶m xóc. 4 NghÞ luËn Bàn luận: Nêu ý kiến đánh giá. + Tôc ng÷: Tay lµm... + Lµm ý nghÞ luËn 5 ThuyÕt minh Giới thiệu đặc điểm, tính chất, Từ đơn thuốc chữa bệnh, thuyết minh phương pháp. thÝ .ngiÖm 6 Hµnh chÝnh Trình bày ý mới quyết định thể §¬n tõ, b¸o c¸o, th«ng b¸o, giÊy mêi. hiÖn, quyÒn h¹n tr¸ch nhiÖm gi÷a c«ng vô người và người . - GV treo b¶ng phô 13 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Lê Văn Danh. – Trường THCS Tân Hiệp. - GV giíi thiÖu 6 kiÓu v¨n b¶n vµ - HS quan s¸t b¶ng phương thức biếu đạt. - 6 HS lần lượt mỗi em - 6 Kiểu văn bản và phương thức biểu điền một VD vào bảng đạt:: tự sự, miêu tả, biểu cảm, nghị - LÊy VD cho tõng kiÓu v¨n b¶n? luËn, thuyÕt minh, hµnh chÝnh, c«ng vô. - Bµi häc h«m nay chóng ta cÇn ghi nhí ®iÒu g×? - HS rót ra kÕt luËn - Líp 6 häc: vb¶n tù sù, miªu t¶. b. Ghi nhí: SGK - tr17 Hoạt động 4 Luyện tập iii. LuyÖn tËp: - Cho HS lµm bµi tËp - 4 HS lªn b¶ng lµm 1. Chän c¸c t×nh huèng giao tiÕp, lùa bµi tËp chọn kiểu văn bản và phương thức biểu đạt phù hợp - Hµnh chÝnh c«ng vô - Tù sù - Miªu t¶ - ThuyÕt minh - BiÓu c¶m - NghÞ luËn - HS đọc 2. Các đoạn văn, thơ thuộc phương - Mỗi em làm một câu thức biểu đạt nào? a. Tù sù b. Miªu t¶ c. NghÞ luËn d. BiÓu c¶m ®. ThuyÕt minh 3. TruyÒn thuyÕt Con Rång, ch¸u Tiªn - ớ đứng tại chỗ trả lời thuộc kiểu văn bản tự sự vì: các sự viÖc trong truyÖn ®­îc kÓ kÕ tiÕp nhau, sù viÖc nµy nèi tiÕp sù viÖc kia nh»m nªu bËt néi dïn, ý nghÜa. 4. Hướng dẫn học tập: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - -Lµm bµi tËp 3, 4, 5 S¸ch bµi tËp tr8. IV- Rót kinh nghiÖm : -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------. Bµi 2:. TuÇn 2. Kết quả cần đạt: - N¾m ®­îc néi dung ý nghÜa vµ mét sã nÐt nghÖ thuËt tiªu biÓu cña truyÖn Th¸nh Giãng. KÓ l¹i ®­îc truyÖn nµy. - Hiểu được thế nào là từ mượn và bước đầu biết cách sử dụng từ mượn. - N¾m ®­îc nh÷ng hiÓu biÕt chung vÒ v¨n b¶n tù sù. TiÕt 5:. Th¸nh Giãng. V¨n b¶n:. (TruyÒn thuyÕt) A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - N¾m ®­îc néi dung, ý nghÜa vµ mét sè nÐt nghÖ thuËt tiªu biÓu cña truyÖn th¸nh Giãng. - KÓ l¹i ®­îc truyÖn nµy B. ChuÈn bÞ: 14 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Lê Văn Danh. – Trường THCS Tân Hiệp. - Gi¸o viªn:. + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi C. Các bước lên lớp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 1. KÓ tãm t¾t tryÒn thuyÕt b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy? Qua truyÒn thuyÕt Êy nh©n d©n ta m¬ ­íc ®iÒu g×? 2. Nªu c¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt Lang Liªu? 3. Bµi míi *. Giới thiệu bài Chủ đề đánh giặc cứu nước là chủ đề lớn, cơ bản, xuyên suốt LS v¨n häc VN nãi chung, v¨n häc d©n gian VN nãi riªng. Thánh Gióng là truyện dân gian thể hiện rất tiêu biểu và độc đáo chủ đề này. Đây là một câu chuyện hay và hấp dẫn, lôi cuốn biết bao thế hệ người VN. Điều gì đã làm nên sức hấp dÉn, l«i cuèn cña c©u chuyÖn nh­ vËy? Hi väng r»ng bµi häc hôm nay cô trò chúng ta sẽ giải đáp được thắc mắc đó. *. Bµi míi Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu chung về văn bản I. §äc vµ t×m hiÓu chung: - GV hướng dẫn HS đọc diễn cảm - HS nghe 1. §äc: - GV đọc mẫu 1 đoạn - HS đọc - Gọi 3 HS lần lượt đọc - HS nhËn xÐt c¸ch - Em hãy kể tóm tắt những sự việc đọc 2. KÓ tãm t¾t: Nh÷ng sù viÖc chÝnh: chÝnh cña truyÖn? - HS kÓ - Sự ra đời của Thánh Gióng - Th¸nh Giãng biÕt nãi vµ nhËn tr¸ch nhiệm đánh giặc - Th¸nh Giãng lín nhanh nh­ thæi - Thánh Gióng vươn vai thành tráng sĩ cưỡi ngựa sắt đi đánh giặc và đánh tan giÆc. - Vua phong TG lµ Phï §æng Thiªn Vương và những dấu tích còn lại của Th¸nh Giãng. - Hướng dẫn HS tìm hiểu chú thích 3. Chó thÝch: - HS tr¶ lêi 1,2,4,6,10,11,17,18,19 Hoạt động 2: Hướng dẫn HS tìm hiểu truyện (Tìm hiểu theo II. Tìm hiểu văn bản: bè côc) - PhÇn më ®Çu truyÖn øng víi sù viÖc - HS tr¶ lêi c¸ nh©n 1. Sự ra đời của Thánh Gióng: nµo? - Bµ mÑ ­ím ch©n - thô thai 12 th¸ng míi sinh; - Thánh Gióng ra đời như thế nào? - Sinh cậu bé lên 3 không nói, cười, ®i; - Nhận xét về sự ra đời của Thánh Giãng?  Khác thường, kì lạ, hoang đường - Thánh Gióng cất tiếng nói khi nào? - HS trao đổi cặp trong 2. Thánh Gióng lớn lên và ra trận H·y ph©n tÝch ý nghÜa cña chi tiÕt 1 phót đánh giặc: nµy? - TiÕng nãi ®Çu tiªn cña Th¸nh Giãng là tiếng nói đòi đánh giặc.  §©y lµ chi tiÕt thÇn k× cã nhiÒu ý nghÜa: + Ca ngợi ý thức đánh giặc cứu nước: ban ®Çu nãi lµ nãi lêi quan träng, lêi yêu nước, ý thức đối với đất nước 15 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. -Sau h«m gÆp sø gi¶, Giãng cã ®iÒu gì khác thường, điều đó có ý ngiã gì?. - Chi tiÕt bµ con ai còng vui lßng gãp g¹o nu«i Giãng cã ý nghÜa g×? * GV: Ngày nay ở làng Gióng người ta vÉn tæ chøc cuéc thi nÊu c¬m, h¸i cµ nu«i Giãng. §©y lµ h×nh thøc t¸i hiÖn qu¸ khø rÊt giµu ý nghÜa.. - T×m nh÷ng chi tiÕt vÒ viÖc Giãng ra trận đánh giặc? - Chi tiết TG nhổ tre đánh giặc có ý nghi· g×? - C©u chuyÖn kÕt thóc b»ng sù viÖc g×? - V× sao tan giÆc Giãng kh«ng vÒ triều để nhận tưứoc lộc mà lại về trêi?. - Hình tượng TG trong truyện có ý nghÜa g×?. Lê Văn Danh. – Trường THCS Tân Hiệp. được đặt lên hàng đầu. + Giãng lµ h×nh ¶nh cña nh©n d©n, lóc bình thường thì âm thầm lặng lẽ nhưng khi nước nhà gặp cơn nguy - HS suy nghÜ tr¶ lêi biến thì đứng ra cứu nước đầu tiên. - Gióng lớn nhanh như thổi. vươn vai thµnh tr¸ng sÜ: + Đáp ứng nhiệm vụ cứu nước. Việc cứu nước là rất hệ trọng và cấp bách, Gióng phải lớn nhanh mới đủ sức mạnh kịp đi đánh giặc. Hơn nữa, ngày xưa ND ta quan niệm rằng, người anh hïng ph¶i khæng lå vÒ thÓ x¸c, søc mạnh, chiến công. Cái vươn vai của Gióng để đạt đến độ phi thường ấy. + Là tượng đài bất hủ về sự trưởng thành vượt bậc, về hùng khí, tinh thần - HS trao đổi nhóm của dân tộc trước nạn ngoại xâm. trong3 phót - Bµ con lµng xãm gãp g¹o nu«i Giãng: + Gióng lớn lên bằng thức ăn, đồ mặc của nhân dân, được nuôi dưỡng bằng những cái bình thường, giản dị, Gióng kh«ng hÒ xa l¹ víi nh©n d©n. Giãng ®©u chØ lµ con cña mét bµ mÑ mµ lµ con cña c¶ lµng, cña nh©n d©n. + ND rất yêu nước, ai cũng mong Giãng ra trËn. + Søc m¹nh cña Giãng lµ søc m¹nh - HS tr¶ lêi cña toµn d©n. - Thánh Gióng ra trận đánh giặc: Gióng đánh giặc không những bằng vũ khí mà bằng cả cỏ cây của đất nước, bằng những gì có thể giết được giÆc. B¸c Hå nãi: "Ai cã sóng th× dùng súng, ai có gươm thì dùng gươm, không có gươm thì dùng cuốc, thuæng, gËy géc." 3. Th¸nh Giãng bay vÒ trêi: - §©y lµ sù ra ®i thËt k× l¹ mµ cïng thËt cao quÝ , chøng tá Giãng kh«ng màng danh lợi, đồng thời cho chúng ta thấy thái độ của nhân dân ta đối với người anh hùng đánh giặc cứu nước. ND yªu mÕn, tr©n träng muèn gi÷ m·i hình ảnh của người anh hùng nên đã để gióng về với cõi vô biên, bất tử. Bay lên trời Gióng là non nước, là đất trời, là biểu tượng của người dân Văn - HS trao đổi nhóm Lang. trong 2 phót * ý nghĩa của hình tượng Thánh Giãng: - Là hình tượng tiêu biểu, rực rỡ của 16 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Lê Văn Danh. - Theo em, truyện TG liên quan đến - HS trả lời cá nhân sù thËt LS nµo?. – Trường THCS Tân Hiệp. người anh hùng diệt giặc cứu nước. - Là người anh hùng mang trong mình sức mạnh cộng đồng buổi đầu dựng nước. * C¬ së lÞch sö cña truyÖn: Cuéc chiÕn tranh tù vÖ ngµy cµng ¸c liệt đòi hỏi phải huy động sức mạnh của cả cộng đồng. - Số lượng và kiểu loại vũ khí của người Việt cổ tăng lên từ giai đoạn Phùng Nguyên đến Đông Sơn. Hướng dẫn HS thực hiện phần ghi nhớ III. ghi nhí: SGK - TR23 - HS đọc Hoạt động 4 hướng dẫn luyện tập iV. LuyÖn tËp: - GV cho HS ghi c©u hái - HS làm sau đó trình 1. Truyền thuyết TG kết thúc với hình bµy ¶nh Giãng cïng ngùa bay vÒ trêi. - KÞch b¶n phim ¤ng Giãng (T« Hoµi) kÕt thóc víi h×nh ¶nh: tr¸ng sÜ Giãng cïng ngùa s¾t thu nhá dÇn thành em bé cưỡi trâu trở về trên đường làng mát rượi bóng tre. - Em h·y so s¸nh vµ nªu nhËn xÐt vÒ hai c¸ch kÕt thóc Êy? * Gîi ý: - H×nh ¶nh giãng bay vÒ trêi phï hîp với sự ra đời thần kì của nhân vật: Giãng lµ thÇn ®­îc trêi cö xuèng gióp vua Hïng ®uæi giÆc, ®uæi giÆc xong Giãng l¹i bay vÒ trêi. - H×nh ¶nh giãng trong phÇn kÕt thóc cña bé phim cña T« Hoµi nªu bËt ý nghĩa tượng trưng của nhân vật: Khi đất nước có giặc" mỗi chú bé đều nằm mơ ngựa sắt" đều nằm mơ thành Phù Đổng " vụt lớn lên đánh đuổi giặc Ân" (Tố Hữu) khi đất nước thah bình, c¸c em vÉn lµ nh÷ng em bÐ tr¨n tr©u hiÒn lµnh, hån nhiªn " Súng gươm vøt bá l¹i hiÒn nh­ x­a" 2. T¹i sao héi thi thÓ thao trong nhµ trường lại mang tên "Hội khoẻ Phù §æng" - §©y lµ héi thao dµnh cho løa tuæi thiếu nhi (lứa tuổi Gióng) mục đích của cuộc thi là khoẻ để học tập tốt, lao động tốt góp phần vào sự nghiệp bảo vệ và XD đất nước. Hoạt động 3:. 4. Hướng dẫn học tập: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - S­u tÇm mét sè ®o¹n th¬, v¨n nãi vÒ Th¸nh Giãng - Vẽ tranh Gióng theo tưởng tượng của em. 17 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Lê Văn Danh. – Trường THCS Tân Hiệp. - Chuẩn bị bài Từ mượn - T­ liÖu: C©y xu©n nói vÏ phñ m©y ngµn Mu«n to¶ ngµn hång r¹ng thÕ gian Ngùa s¾t vÒ trêi tªn t¹c m·i Anh hïng mét thuë víi thÕ gian (Ng« Chi Lan - thêi Lª) * Đảng ta vĩ đại thật. Một ví dụ: Trong LS ta có ghi truyện vị anh hùng dân tộc là Thánh Gióng đã dùng gốc tre đuổi giặc Ân. Trong những ngày đầu kháng chiến, Đảng ta đã lãnh đạo hàng nghìn, vạn anh hùng noi gương Thánh Gióng dùng gậy tầm vông đấu tranh với thực dân Ph¸p. (Hồ Chí Minh - Đảng ta thật vĩ đại) IV- Rót kinh nghiÖm : ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------. Từ mượn. TiÕt 6:. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - Hiểu được thế nào là từ mượn. - Bước đầu sử dụng từ mượn một cách lí trong nói và viết. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô viÕt VD vµ bµi tËp - Häc sinh: + So¹n bµi C. Các bước lên lớp: 1. ổn định tổ chức. 2. Kiểm tra bài cũ: 1. Phân biệt từ đơn và từ phức? Lấy VD? 3. Bµi míi *. Giíi thiÖu bµi TiÕng ViÖt cña chóng ta v« cïng phong phó. ngoµi nh÷ng tõ thuần Việt, ông cha ta còn mượn một số từ của nước ngoài để làm giàu thêm ngôn ngữ của ta. Vậy từ mượn là những từ như thế nào? Khi mượn ta phải tuân thủ những nguyên tắc gì? Bài từ mựơn hôm nay sẽ giúp các em hiểu rõ điều đó. *. Bµi míi Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: Hình thành khái niệm từ thuần Việt và từ I. từ thuần Việt và từ mươn: mượn - GV treo bảng phụ đã viết VD. - HS đọc 1. VÝ dô: - VD trªn thuéc v¨n b¶n nµo? Nãi vÒ - HS tr¶ lêi Chú bé vùng dậy, vươn vai một cái ®iÒu g×? bçng biÕn thµnh mét tr¸ng sÜ m×nh cao hơn trượng. - Dùa vµo chó tÝch sau v¨n b¶n Th¸nh Giãng, em h·y gi¶i thÝch * NhËn xÐt: nghĩa của từ trượng, tráng sĩ? - Trượng: đơn vị đo độ dài = 10 thước TQ cæ tøc 3,33m. ë ®©y hiÓu lµ rÊt cao. - Tráng sĩ: người có sức lực cường tr¸ng, chÝ khÝ m¹nh mÏ, hay lµm viÖc - Theo em, từ trượng, tráng sĩ dùng lín. để biểu thị gì? - §äc c¸c tõ nµy, c¸c em ph¶i ®i t×m  Hai từ này dùng để bểu thị sự vật, 18 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Lê Văn Danh. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. hiÓu nghÜa cña nã, vËy theo em chóng cã n»m trong nhãm tõ do «ng cha ta s¸ng t¹o rakh«ng? - Trong TiÕng ViÖt ta cã c¸c tõ kh¸c thay thế cho nó đúng nghĩa thích hîp kh«ng? - Qua phÇn t×m hiÓu trªn, em hiÓu thÕ - HS rót ra kÕt luËn nào là từ mượn? từ thuần Việt? * Bµi tËp nhanh: H·y t×m tõ ghÐp Hán Việt có yếu tố sĩ đứng sau? - Theo em, từ trượng, tráng sĩ có nguån gèc tõ ®©u? - Em hãy đọc to các từ trong mục 3 - Em cã nhËn xÐt g× vÒ h×nh thøc ch÷ viÕt cña c¸c tõ: ra-®i-«, in-t¬-nÐt, sø gi¶, giang san? * GV: Mét sè tõ: ti vi, xµ phßng, mÝt tinh, ga.. cã nguån gèc Ên ¢u nh­ng ®­îc ViÖt ho¸ cao h¬n viÕt nh­ ch÷ Việt. Vậy theo em, chúng ta thường mượn tiếng của nước nào? - Qua viÖc t×m hiÓu VD, em h·y nªu nhËn xÐt cña em vÒ c¸ch viÕt tõ mượn - Tìm một số từ mượn mà em biết và nãi râ nguån gèc? - H·y nh¾c l¹i nh÷ng ®iÒu cÇn ghi nhí trong môc I. – Trường THCS Tân Hiệp. hiện tượng, đặc điểm. - Hai tõ nµy kh«ng ph¶i lµ tõ do «ng cha ta sáng tạo ra mà là từ đi mượn ở nước ngoài. - Các từ không phải là từ mượn đọc lªn ta hiÓu nghÜa ngay mµ kh«ng cÇn ph¶i gi¶i thÝch.. - HS lµm nhanh 2. Ghi nhí: a. Tõ thuÇn ViÖt: b. Từ mượn: - HS đọc c. Nguồn gốc từ mượn: - HS: có dùng gạch * Mượn từ tiếng Hán nối: ra-đi-ô,in-tơ-nét. * Mượn từ ngôn ngữ ấn Âu đây là từ mượn của 4. Cách viết từ mượn ng«n ng÷ Ên ¢u - HS : Trung Quèc. - HS tr¶ lêi. - HS đọc. Hoạt động 2: Tìm hiểu nguyên tắc mượn từ - Đọc to phần trích ý kiến của Bác - HS đọc Hå? - Theo em, việc mượn từ có tác dụng - HS trả lời g×? - Nếu mượn từ tuỳ tiện có được - HS rút ra kết luận kh«ng? - Em h·y rót ra kÕt luËn vÒ nguyªn - Nh¾c l¹i nh÷ng ®iÒu tắc mượn từ? cÇn ghi nhí cña c¶ bµi - Bµi häc h«m nay cÇn n¾m v÷ng nh÷ng néi dung g×? Hoạt động 3: Hướng dẫn HS luyện tập - Gọi HS đọc bài tập và yêu cầu HS - HS làm mỗi em một lµm c©u. * Ghi nhí: SGK- tr25 II. nguyên tắc mượn từ: 1. VD: - MÆt tÝch cùc: lµm giµu ng«n ng÷ d©n téc - MÆt tiªu cùc: lµm cho ng«n ng÷ d©n téc bÞ pha t¹p. 2. Ghi nhí 2: SGK - 25. III. luyÖn tËp: Bài 1. Ghi lại các từ mượn a. Mượn từ Hán Việt: vô cùng, ngạc nhiªn, tù nhiªn, sÝnh lÔ b. Mượn từ Hán Việt: Gia nhân c. Mượn từ Anh: pốp, Mai-cơn giắcxơn, in-tơ-nét. Bài 2: Xác định nghĩa của từng tiếng - HS đứng tại chỗ mỗi tạo thành từ Hán Việt - Khán giả: người xem em mét tõ + Kh¸n: xem + Giả: người 19 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Lê Văn Danh. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. – Trường THCS Tân Hiệp. - Thính giả: người nghe + ThÝnh: nghe + giả: người - Độc giả: người đọc + Độc: đọc + Giả: người - YÕu ®iÓm: ®iÓm quan träng + yÕu: quan träng + §iÓm: ®iÓm - Yếu lược: tóm tắt những điều quan träng + YÕu: quan träng + Lược: tóm tắt - Yếu nhân: người quan trọng + YÕu: quan träng - HS đứng tại chỗ trả + Nhân: người Bài 3: Hãy kể tên một số từ mượn lêi - Là tên các đơn vị đo lường: mét, lít, km, kg... - Là tên các bộ phận của chiếc xe đạp: ghi- đông, pê-đan, gác đờ- bu... - HS tr¶ lêi - Là tên một số đồ vật: ra-đi-ô, vi-ôlông... Bài 4: Các trừ mượn: phôn, pan, nốc ao - Dïng trong hoµn c¶nh giao tiÕp th©n mËt, viÕt tin trªn b¸o. + ¦u ®iÓm: ng¾n gän + Nhược điểm: không trang trọng 4. Hướng dẫn học tập: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - Lµm bµi tËp 4,5,6 SBT-TR 11+ 12 - So¹n: T×m hiÓu chung vÒ v¨n tù sù. IV- Rót kinh nghiÖm :. TiÕt 7-8:. T×m hiÓu chung vÒ v¨n tù sù. A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - Nắm được mục đích giao tiếp của tự sự - Có khái niệm sơ bộ về phương thức tự sự trên cơ sở hiểu được mục đích giao tiếp của rự sự và bước ®Çu biÕt ph©n tÝch c¸c sù viÖc trong tù sù. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô viÕt c¸c sù vÞªc - Häc sinh: + So¹n bµi C. Các bước lên lớp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: V¨n b¶n lµ g×? LÊy VD? 3. Bµi míi Các em đã được nghe ông bà, cha, mẹ kể những câu *. Giíi thiÖu bµi 20 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Lê Văn Danh. – Trường THCS Tân Hiệp. chuyện mà các em quan tâm, yêu thích. Mỗi truyện đều có ý nghĩa nhất định qua các sự vịêc xảy ra trong truyện. Đó là một thể loại gọi là tự sự. Vậy tự sự có ý nghĩa gì? Phương thức tự sự như thế nào? Bài học hôm nay sẽ giúp các em hiểu điều đó. *. Bµi míi Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1: Tìm hiểu mục đích tự sự. - Hµng ngµy c¸c em cã kÓ chuyÖn vµ nghe kÓ chuyÖn kh«ng? §ã lµ nh÷ng chuyÖn g×? - Khi nghe nh÷ng yªu cÇu vµ c©u hái: + Bµ ¬i! bµ kÓ chuyÖn cæ tÝch cho ch¸u ®i! + CËu kÓ cho m×nh nghe, Lan lµ người như thế nào? Theo em người nghe muốn biết điều gì và người kể phải làm gì? - Trong trường hợp trên nếu muốn cho mọi người biêt Lan là một người b¹n tèt, em ph¶i kÓ nh÷ng viÖc nh­ thÕ nµo vÒ Lan? V× sao? NÕu em kÓ một câu chuyện không liên quan đến Lan là người bạn tốt thì câu chuyện cã ý nghÜa kh«ng? - VËy tù sù cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo?. Nội dung cần đạt. I. ý nghĩa và đặc điểm chung của phương thức tự sù: 1. ý nghÜa cña tù sù: a. T×m hiÓu VD: - HS suy nghĩ trả lời - Hàng ngày ta thường được nghe c¸ nh©n hoặc kể chuyện văn học, chuyện đời thường, chuyện cổ tích, sinh hoạt. - Kể chuyện để biết, để nhận thức về người, sự vật, sự việc, để giải thích để khên chê, để học tập. Đối với người nghe là muốn tìm hiêủ, muốn biết, đối với người kể là thông báo, cho biết, gi¶i thÝch.... b. Kết luận: Tự sự giúp người nghe hiểu biết về người, sự vật, sự việc. Để giải thích, khen, chê qua việc người nghe th«ng b¸o cho biÕt. 2. Đặc điểm chung của phương thức Hoạt động 2: Tìm hiểu phương thức tự sự tù sù: - V¨n b¶n Th¸nh Giãng kÓ vÒ ai? ë - HS tr¶ lêi: TruyÖn kÓ a. T×m hiÓu VD: thêi nµo? KÓ vÒ viÖc g×? vÒ TG thêi vua hïng thứ 6 đã đứng lên đánh đuổi giặc Ân, th¾ng giÆc bay vÒ trêi. - Hãy liệt kê các sự việc trước sau - HS trả lời cña truyÖn? * GV đưa bảng phụ đã viết sẵn các sự - HS đọc lại viÖc. - Em thÊy c¸c sù viÖc ®­îc s¾p xÕp - HS tr¶ lêi và có liên quan đến nhau không? * GV: C¸c sù viÖc x¶y ra liªn tiÕp cã đầu có cuối, sự việc xảy ra trước là. - Các sự việc trước sau của truyện TG 1. Sự ra đời của Thánh Gióng 2. TG biÕt nãi vµ nhËn tr¸ch nhiÖm đánh giặc 3. TG lín nhanh nh­ thæi 4. TG vươn vai thành tráng sĩ cưỡi ngựa sắt, mặc áo giáp sắt đi đánh giặc. 5. TG đánh tan giặc 6. TG bay vÒ trêi 7. Vua lập đền thờ, phong danh hiệu. 8. Nh÷ng dÊu tÝch cßn l¹i.  Tr×nh bµy mét chuçi c¸c sù viÖc liªn tiÕp.. 21 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>