<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

KINH NGHIÏÅM - THÛÅC TIÏỴN

Tốm tùỉt: Doanh nghiïåp nhỗ vâ vûâa (DNNVV) do ph nûä lâm ch cố têìm quan trổng trong phất triïín kinh tïë, xậ hưåi úã Viïåt Nam.
Tuy nhiïn, cấc DNNVV do ph nûä lâm ch côn gùåp nhiïìu trúã ngẩi trong quấ trịnh phất triïín. Cåc cấch mẩng cưng nghiïåp lêìn thûá tû
àem lẩi cẫ cú hưåi vâ thấch thûác àưëi vúái cấc doanh nghiïåp Viïåt Nam nối chung vâ DNNVV do ph nûä lâm ch nối riïng. Bâi viïët phên
tđch thûåc trẩng ca cấc DNNVV do ph nûä lâm ch úã Viïåt Nam hiïån nay, thẫo lån vïì nhûäng cú hưåi vâ thấch thûác do cåc cấch mẩng
cưng nghiïåp (CMCN) 4.0 àem lẩi. Cëi cng, tấc giẫ àïì cêåp mưåt sưë cấc giẫi phấp àïí tẩo àiïìu kiïån thc àêíy cấc DNNVV do ph nûä
lâm ch phất triïín.

Tûâ khốa: DNNVV, DNNVV do ph nûä lâm ch, CMCN 4.0, Viïåt Nam.

WOMEN-OWNED SMALL AND MEDIUM ENTERPRISES IN VIETNAM IN THE INDUSTRIAL REVOLUTION 4.0
Abstract: Women-owned small and medium enterprises (women-owned SMEs) play an important role in the socio-economic

development in Vietnam. However, these Women-owned SMEs have to face many difficulties in the development process. The
Industrial Revolution 4.0 brings both opportunities and challenges for Vietnamese enterprises in general and women-owned SMEs in
particular. This paper analyzes the current status of Vietnam’s women-owned SMEs, in which discusses opportunities and challenges
offered by the Industrial Revolution 4.0. Lastly, the authour conclude some solutions to enhance the development of women-owned
SMEs.

Keywords: SMEs, women-owned SMEs, The Industrial Revolution 4.0, Vietnam
Ngây nhêån:24/12/2017

Ngây phẫn biïån:25/12/2017
Ngây duåt àùng:29/12/2017

PH NÛÄ VIÏÅT NAM LÂM CH DOANH NGHIÏÅP NHỖ V

 VÛÂA

TRONG BƯËI CẪNH CẤCH MẨNG CƯNG NGHIÏÅP 4.0



NGUỴN THÕ TUËT MAI*

<i>* Trûúâng Àẩi hổc Cưng Àoân.</i>
<b>NƯÅI DUNG</b>

<b>1. Giúái thiïåu</b>

Hiïån nay, cấc DNNVV do ph nûä lâm ch tẩi
Viïåt Nam àống mưåt vai trô vư cng quan trổng àưëi
vúái sûå phất triïín kinh tïë - xậ hưåi ca àêët nûúác. ÚÃ
gốc àưå kinh tïë, cấc doanh nghiïåp nây tẩo viïåc lâm
vâ thu nhêåp cho ngûúâi lao àưång, giẫm àối nghêo vâ
thc àêíy tùng trûúãng kinh tïë. Côn úã gốc àưå phất
triïín xậ hưåi, cấc DNNVV do ph nûä lâm ch gốp
phêìn tùng võ thïë ca ph nûä, tùng àêìu tû cho y tïë,
giấo dc ca trễ em nhêët lâ cấc trễ em gấi, lâm
tùng lúåi đch xậ hưåi cng nhû tiïìm nùng tùng trûúãng
kinh tïë trong tûúng lai (Todaro vâ Smith, 2012). Sûå
tham gia ca ph nûä vâo hoẩt àưång kinh tïë côn
thc àêíy thûåc hiïån cấc mc tiïu phất triïín bïìn vûäng
vïì bịnh àùèng giúái. Theo nghơa nây, phất triïín cấc
DNNVV do ph nûä lâm ch sệ gốp phêìn thc àêíy
phất triïín kinh tïë, xậ hưåi vâ cấc mc 7 tiïu phất
triïín bïìn vûäng úã Viïåt Nam.

Tuy nhiïn, theo Lï Quang Cănh vađ Ngỵn V
Huđng (2016) trong “Bâo câo nghiïn cûâu DNNVV do
phuơ nûơ lađm ch taơi Viïơt Nam: Thûơc traơng vađ khịn
nghõ chđnh sâch”, câc DNNVV do phuơ nûơ lađm ch
cođn cô nhûơng haơn chïị so vúâi câc doanh nghiïơp do
nam giúâi lađm ch. Cuơ thïí nhû, nûơ doanh nhín thûúđng
thiïịu k nùng kinh doanh, khă nùng tiïịp cíơp ngìn

lûơc vađ thõ trûúđng; giúâi haơn búêi ắnh kiïịn x hươi;
thiïn hûúâng gia ằnh vađ khă nùng xíy dûơng maơng
lûúâi ýịu (xem thïm trong IFC, 2011; OECD, 2014;
Global Entrepreneurship Monitor, 2012; vađ IFC,
2014b). Ăiïìu nađy cô thïí lađm giăm ăông gôp ca
câc doanh nghiïơp nađy cho tùng trûúêng kinh tïị, cng
nhû phât triïín x hươi.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

KINH NGHIÏÅM - THÛÅC TIÏỴN
cåc CMCN lêìn thûá tû. Theo Cc Thưng tin KH&CN

Qịc gia, trong “Tưíng lơn Cơc CMCN líìn 4”, cơc
câch maơng nađy cô ăùơc trûng lađ sûơ kïịt húơp câc cưng
nghïơ gip xôa nhođa ranh giúâi giûơa câc lơnh vûơc víơt
l, sưị hôa vađ sinh hoơc. Cơc CMCN líìn thûâ 4 ăang
xăy ra, lađ bûúâc ăi tíịt ýịu ca viïơc tûơ ăương hôa hún
nûơa mưi trûúđng săn xịt. Giưịng nhû câc cơc câch
maơng trûúâc ăíy, nô cng s taơo nïn câc săn phíím
phong ph hún vúâi giâ thađnh thíịp hún, ăem laơi lúơi
đch cho câc bïn liïn quan. Cưng nghïơ k thơt sưị ă
vađ s tiïịp tuơc tâc ăương ăïịn ngađnh cưng nghiïơp săn
xịt vađ câc lơnh vûơc khâc ca nïìn kinh tïị. Câc doanh
nghiïơp ặâng trûúâc cú hươi cô mươt khưng hai ăïí chín
ăưíi hóơc bõ b laơi phđa sau. Nhûơng doanh nghiïơp b
qua cú hươi nađy cô thïí s bõ loaơi khi thõ trûúđng.
Ngûúơc laơi, nhûơng doanh nghiïơp biïịt tíơn duơng lúơi thïị
ca cơc câch maơng k thơt sưị vađ chín ăưíi sang
mư hịnh doanh nghiïơp cưng nghiïơp 4.0 nhiïìu khă
nùng s thu lúơi lúân.

Do ăô, viïơc tịm hiïíu vađ phín tđch nhûơng thâch
thûâc vađ thúđi cú ăưịi vúâi câc DNNVV nôi chung vađ
DNNVV do phuơ nûơ lađm ch nôi riïng lađ ríịt cíìn thiïịt.
Theo tịm hiïíu ca tâc giă ă cô nhiïìu nghiïn cûâu
phín tđch vïì tâc ăương ca cơc CMCN 4.0 ăưịi vúâi
nïìn kinh tïị Viïơt Nam nôi chung, thúđi cú vađ thâch
thûâc cho hoaơt ăương săn xịt kinh doanh ca câc
doanh nghiïơp nôi riïng... Tuy nhiïn, hiïơn nay chûa
cô nghiïn cûâu nađo phín tđch, ăânh giâ tâc ăương ca
cơc CMCN 4.0 ăưịi vúâi sûơ phât triïín ca câc DNNVV
do phuơ nûơ lađm ch úê Viïơt Nam hiïơn nay. Trïn cú súê
phín tđch thûơc traơng vađ ăùơc ăiïím ca DNNVV do
phuơ nûơ lađm ch úê Viïơt Nam, tâc giă ặa ra nhíơn
ắnh thúđi cú vađ thâch thûâc ăưịi vúâi câc doanh nghiïơp
nađy, tûđ ăô ăïì xịt câc giăi phâp ăïí thc ăííy câc
DNNVV do phuơ nûơ lađm ch phât triïín.

<b>2. Thûơc traơng ca DNNVV do phuơ nûơ lađm ch</b>
Doanh nghiïơp do phuơ nûơ lađm ch ặúơc hiïíu khâc
nhau úê câc  qịc gia vađ câc tưí chûâc  qịc tïị. ÚÊ
Viïơt Nam, chûa cô quy ắnh cuơ thïí thïị nađo lađ doanh
nghiïơp do phuơ nûơ lađm ch. Trong bađi viïịt nađy, tâc
giă sûê duơng khâi niïơm vïì doanh nghiïơp do phuơ nûơ
lađm ch theo ắnh nghơa ca Ngín hađng Thïị giúâi,
tûâc lađ doanh nghiïơp do phuơ nûơ lađm cưng tâc quăn l
ăiïìu hađnh hađng ngađy. DNNVV do phuơ nûơ quăn l
(giâm ăưịc ăiïìu hađnh) s ặúơc coi lađ câc DNNVV do
phuơ nûơ lađm ch (World Bank, 2015).

Theo sưë liïåu ca Tưíng cc thưëng kï, hiïån cố

25% cấc DNNVV do ph nûä lâm ch trong sưë cấc

DNNVV àang hoẩt àưång úã Viïåt Nam nùm 2013. T
lïå nây thay àưíi theo chiïìu hûúáng tùng nhûng khưng
àấng kïí tûâ nùm 2009 túái nay.

Theo Lï Quang Cẫnh vâ Nguỵn V Hng (2015)
trong “Bấo cấo nghiïn cûáu DNNVV do ph nûä lâm
ch tẩi Viïåt Nam: Thûåc trẩng vâ khuën nghõ chđnh
sấch”, vïì àùåc àiïím, cấc DNNVV do ph nûä lâm ch
tẩi Viïåt Nam cố mưåt sưë àiïím nưíi bêåt sau:

<i>Thûá nhêët</i>, DNNVV ph nûä lâm ch thûúâng têåp
trung úã cấc doanh nghiïåp cố quy mư siïu nhỗ vâ
nhỗ. Cố túái 98,8% sưë DNNVV do ph nûä lâm ch cố
quy mư siïu nhỗ vâ nhỗ, trong àố doanh nghiïåp quy
mư siïu nhỗ chiïëm 72%, cấc doanh nghiïåp nhỗ côn
lẩi chiïëm 27%.

<i>Thûá hai</i>, DNNVV do ph nûä quẫn l phêìn lúán
thåc lơnh vûåc dõch v. Trong tưíng sưë DNNVV do
ph nûä lâm ch, cố túái 61,4% sưë doanh nghiïåp thåc
lơnh vûåc dõch v, cưng nghiïåp 37,6%, nưng nghiïåp
chó cố 1%.

<i>Thûá ba, t lïå DNNVV do ph nûä lâm ch giẫm</i>
dêìn khi quy mư doanh nghiïåp lúán dêìn. Chùèng hẩn,
àưëi vúái doanh nghiïåp siïu nhỗ, cố túái 26,8% doanh
nghiïåp do ph nûä lâm ch nhûng giẫm chó côn 13,6%
doanh nghiïåp cố quy mư lúán do ph nûä lâm ch.

Cng theo Lï Quang Cẫnh vâ Nguỵn V Hng
(2016) trong “Bấo cấo nghiïn cûáu DNNVV do ph
nûä lâm ch tẩi Viïåt Nam: Thûåc trẩng vâ khuën nghõ
chđnh sấch”, vïì vai trô, DNNVV do ph nûä lâm ch úã
Viïåt Nam hiïån àang àống mưåt vai trô quan trổng,
thïí hiïån úã nhûäng àiïím sau:

<i>Thûá nhêët</i>, DNNVV do ph nûä lâm ch chiïëm mưåt
t lïå àấng kïí trong cấc DNNVV.

<i>Thûá hai</i>, DNNVV do ph nûä lâm ch gip giẫi
quët viïåc lâm cho ngûúâi lao àưång hiïåu quẫ hún so
vúái DNNVV do nam lâm ch.

<i>Thûá ba</i>, DNNVV  do ph nûä lâm ch cố t lïå
lao àưång nûä cao hún so vúái cấc DNNVV do nam giúái
lâm ch.

<i>Thûá tû</i>, DNNVV do ph nûä lâm ch cố àống gốp
tđch cûåc cho ngên sấch nhâ nûúác.

<i>Thûá nùm</i>, DNNVV do ph nûä lâm ch àậ tẩo thu
nhêåp àấng kïí cho ngûúâi lao àưång.

<i>Thûá sấu</i>, DNNVV do ph nûä lâm ch thûåc hiïån
chđnh sấch vâ trấch nhiïåm xậ hưåi tưët.

<i>Thûá bẫy</i>, DNNVV do ph nûä lâm ch liïm chđnh
hún so vúái àưìng nghiïåp nam.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

KINH NGHIÏÅM - THC TIẽẻN

phaõttriùớn.KùtquaờlacaõcDNNVVdophunỷụquaờnlyõ
coõkùtquaờkinhdoanhthớphỳncaõcDNNVVdocaõc
ửỡngnghiùpnamquaờnlyõ.Xeõttrùnmửtsửkhủacanh
nhỷthunhớptrungbũnhcuờangỷỳilaoửnghang
nựm,haytyờlùdoanhnghiùplamựncoõlaụi,...roụrang
caõcDNNVVdophunỷụlamchuờcoõcaõcchútiùunay
thớphỳn.KùtquaờnaynguyõrựỡngcaõcDNNVVdo
phunỷụquaờnlyõlanhỷụngdoanhnghiùpgựpnhiùỡu
khoõkhựntrongsaờnxuớtkinhdoanhhỳnsovỳõicaõc
doanhnghiùpdonamquaờnlyõ.TheoLùQuangCaờnh
vaNguýợnVuụHung(2016)trongBaõocaõonghiùn
cỷõuDNNVVdophunỷụlamchuờtaiViùtNam:Thỷc
trangvakhuýnnghừchủnhsaõch,mửtsửbớtlỳi
chủnhcuờanỷụdoanhnhớnaụỳcchúranhỷsau:

<i>Thỷỏ nhờởt</i>,thiùởukiùởnthỷỏckyọnựngbaogửỡmkiùởn
thỷỏc quaón trừ doanh nghiùồp, nhờn sûå, tâi chđnh,
marketing...

<i>Thûá hai</i>, khố tiïëp cêån cấc ngìn lûåc vâ thõ trûúâng.
<i>Thûá ba, đt cố cú hưåi tham gia xc tiïën thûúng</i>
mẩi.

<i>Thûá tû</i>, bêët lúåi trong xêy dûång vâ phất triïín mẩng
lûúái kinh doanh.

<i>Thûâ nùm, ngoađi ra, nûơ doanh nhín cođn phăi cín</i>

bùìng cưng viïơc quăn l doanh nghiïơp vúâi gia ằnh vađ
phăi vûúơt qua nhûơng trúê ngaơi vùn hôa.

<i>Thûâ sâu</i>, vai trođ vađ trâch nhiïơm ca phuơ nûơ bõ
gùưn nhiïìu hún vúâi thiïn hûúâng gia ằnh, vúâi thiïn
chûâc sinh ă vađ chùm sôc con câi, vun vên haơnh
phc gia ằnh. Ăiïìu nađy khiïịn nûơ doanh nhín cô đt
thúđi gian hún nam doanh nhín trong viïơc kinh doanh
vađ nhû víơy s ănh hûúêng túâi sûơ phât triïín ca doanh
nghiïơp do phuơ nûơ lađm ch.

<i>Thûâ băy</i>, doanh nghiïơp do phuơ nûơ lađm ch gùơp
trúê  ngaơi  trong  cơc  sưịng gia  ằnh  vađ  tịm  ngûúđi
kïị nghiïơp.

Nhû víơy, DNNVV do phuơ nûơ lađm ch úê Viïơt Nam
cô ăông gôp tđch cûơc cho giăi qịt viïơc lađm, tùng
thu nhíơp, ăông gôp cho ngín sâch nhađ nûúâc vađ tùng
trûúêng kinh tïị, tûđ ăô lađm tùng võ thïị ca phuơ nûơ vađ
giăm bíịt bịnh ăùỉng giúâi. Tuy nhiïn, hiïơn nay, DNNVV
do phuơ nûơ lađm ch úê Viïơt Nam cô nhûơng haơn chïị
nhíịt ắnh trong phât triïín búêi nhûơng trúê ngaơi ca
băn thín nûơ doanh nhín.

<b>3. CMCN 4.0 vâ tấc àưång ca nố àưëi vúái</b>
<b>DNNVV do ph nûä lâm ch úã Viïåt Nam</b>

Giúâ àêy thïë giúái àang nối àïën sûå khúãi àêìu ca
cåc CMCN lêìn thûá tû vúái tưëc àưå phất triïín theo cêëp
sưë ly thûâa vâ quy mư tấc àưång ca cấc cưng nghïå

múái thúâi hiïån àẩi àậ vâ sệ lâm thay àưíi mổi lơnh vûåc
ca àúâi sưëng kinh tïë - xậ hưåi, mổi hïå thưëng sẫn xët,
quẫn l vâ àiïìu hânh (Chu Ngổc Anh, 2017).

Khâi niïơm Industry 4.0 hay lađ cơc CMCN líìn
thûâ tû líìn ăíìu tiïn ặúơc ăïì cíơp trong băn Kïị hoaơch
hađnh ăương chiïịn lûúơc cưng nghïơ cao ặúơc chđnh
ph Ăûâc thưng qua vađo nùm 2012. Theo GS. Klaus

Schwab, ch tõch Diïỵn ăađn Kinh tïị Thïị giúâi, Indus-try 4.0 (tiïịng Ăûâc lađ Industrie 4.0) hay cơc CMCN
thûâ tû (FIR), lađ mươt thơt ngûơ bao gưìm mươt loaơt câc
cưng nghïơ tûơ ăương hôa hiïơn ăaơi, trao ăưíi dûơ liïơu vađ
chïị taơo. FIR ặúơc ắnh nghơa lađ “mươt cuơm thơt ngûơ
cho câc cưng nghïơ vađ khâi niïơm ca tưí chûâc trong
chỵi giâ trõ” ăi cuđng vúâi câc hïơ thưịng víơt l trong
khưng gian ăo, Internet ca vaơn víơt vađ Internet ca
câc dõch vuơ.

Theo Cc Thưng tin KH&CN Qëc gia, trong
“Tưíng lån cåc CMCN lêìn thûá 4”, bẫn chêët ca CMCN
lêìn thûá 4 lâ dûåa trïn nïìn tẫng cưng nghïå sưë vâ tđch
húåp têët cẫ cấc cưng nghïå thưng minh àïí tưëi ûu hốa
quy trịnh, phûúng thûác sẫn xët; nhêën mẩnh nhûäng
cưng nghïå àang vâ sệ cố tấc àưång lúán nhêët lâ cưng
nghïå in 3D, cưng nghïå sinh hổc, cưng nghïå vêåt liïåu
múái, cưng nghïå tûå àưång hốa, ngûúâi mấy,... Cấc cưng
nghïå múái nây khưng chó tấc àưång vïì sẫn xët, mâ
côn ẫnh hûúãng sêu rưång àïën àúâi sưëng xậ hưåi, lao
àưång, viïåc lâm, an ninh, chđnh trõ... Nhû vêåy, cåc

CMCN lêìn thûá 4 sệ ẫnh hûúãng àïën nïìn kinh tïë toân
cêìu nối chung vâ nïìn kinh tïë Viïåt Nam nối riïng. Àưëi
vúái hoẩt àưång ca cấc doanh nghiïåp, CMCN lêìn thûá
4 cố bưën tấc àưång chđnh àưëi vúái: 1) nhûäng k vổng
ca khấch hâng, 2) nêng cao sẫn phêím, 3) àưíi múái
húåp tấc vâ 4) cấc hịnh thûác tưí chûác. Thûåc tïë, cåc
CMCN lêìn thûá 4, mâ nïìn tẫng lâ cưng nghïå, cố tấc
àưång rêët lúán àïën cấc doanh nghiïåp, mang lẩi cẫ cú
hưåi vâ thấch thûác rêët lúán cho cấc doanh nghiïåp Viïåt
Nam nối chung vâ cấc DNNVV do ph nûä lâm ch
nối riïng.

Cú hưåi àưëi vúái DNNVV do ph nûä lâm ch úã Viïåt
Nam trong CMCN lêìn thûá 4

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

KINH NGHIÏÅM - THC TIẽẻN
Mửồtdoanhnghiùồpbaogiỳõcuọngphaóiửởidiùồnvỳỏi

cungvacớỡutrongquaõtrũnhraquýtnhsaờnxuớt
kinhdoanh.XemxeõtcỳhửichoDNNVVdophunỷụ
lamchuờ,vùỡphủacung,dỷỳõitaõcửngcuờacuửcCMCN
lớỡnthỷõ4,nhiùỡunganhcửngnghiùpangthớysỷra
ỳicuờacaõccửngnghùmỳõitaoranhỷụngphỷỳng
thỷõchoantoanmỳõiaõpỷõngcaõcnhucớỡuhiùntaiva
phaõvỳụaõngkùớcaõcchuửợigiaõtrừcửngnghiùphiùn
coõ.Sỷphaõhuờyoõcuụngxuớthiùntỷnhỷụngửithuờ
canhtranhsaõngtao,nhanhnhay,nhỷụngngỷỳinhỳ
tiùpcớnvỳõicaõcnùỡntaờngkyụthuớtsửtoancớỡucho
nghiùncỷõu,triùớnkhai,tiùpthừ,baõnhangvaphớn
phửi,coõthùớlớtửớnhỷụngngỷỳiỳngnhiùmnhanh

hỳnbaogiỳhùtbựỡngcaõchcaờithiùnchớtlỷỳng,tửc
ử,haygiaõcaờửivỳõigiaõtrừcungcớp.ớycoõthùớxem
lacỳhửirớtlỳõnửivỳõitớtcaờcaõcdoanhnghiùpnoõi
chungvaDNNVVdophunỷụlamchuờnoõiriùngtrong
canhtranhùớgianhỳccỳhửikiùmlỳinhuớncao
khitớndungỳccửngnghùtiùntiùnnhớt.ựcbiùt
ửivỳõiDNNVVdophunỷụlamchuờ,CMCNlớỡnthỷõ4
seụgiuõpcaõcnỷụdoanhnghiùpchiùmlụnhthừtrỷỳng,
manglainguửỡnthunhớplỳõnngaycaờvỳõicaõcdoanh
nghiùpvỳõiquymửnhoờvasiùunhoờkhihocoõỳc
nhỷụngcửngnghùhaycaõchtiùpcớnthừtrỷỳnghiùu
quaờnhớt.Cungvỳõioõ,sỷbớtlỳitrongviùcxớydỷng
vaphaõttriùớnmanglỷỳõikinhdoanh,xuõctiùnthỷỳng
maicuờadoanhnghiùpcuờacaõcDNNVVdophunỷụ
lamchuờcuụngseụỳctựngcỷỳngdỷỳõisỷhửợtrỳcuờa
cửngnghù,cỳhửiphaõttriùớnkinhdoanhcuờacaõcdoanh
nghiùpnayseụdùợdangỳcmỳờrửng,khửngbừgiỳõi
hanvũkhoaờngcaõchgiỳõi,khửngbừgiỳõihanvùỡkhửng
gianvathỳigian.

Nhỷụngthayửớilỳõnvùỡphủacớỡucuụngangxaờy
ra,nhỷminhbachngaycangtựng,sỷtruycớpvao
caõcmangdiửngvadỷụliùucuờangỷỳitiùudungaụ
cungcớpthửngtinvùỡnhucớỡuvahanhvicuờaho,
buửccaõcdoanhnghiùpphaờithủchnghi.Dỷatrùncỳ
sỳờoõ,sỷhanchùvùỡthửngtinmacaõcDNNVVdo
phunỷụlamchuờnùutrùncuụngseụỳckhựcphuc,
taocỳhửithuõcớớycaõcdoanhnghiùptiùptucphaõt
huyvaitrovathùmanhcuờamũnhtrongkinhdoanh.

Thùmnỷọa,mửồtxuhỷỳỏngchủnhlaõsỷồphaỏttriùớn
cuóacaỏcnùỡntaóngcửngnghùồtaồokhaónựng,chopheỏp
kùởthỳồpcaócungvaõcờỡuùớphaỏvỳọcờởutruỏcngaõnh
cửngnghiùồphiùồncoỏ.Nhỷọngnùỡntaóngcửngnghùồ,dùợ
daõngsỷóduồngvỳỏicaỏciùồnthoaồithửngminh,coỏthùớ
tờồphỳồpconngỷỳõi,taõisaón,dỷọliùồu,dooỏtaồora
nhỷọngcaỏchthỷỏctiùuthuồhaõnghoỏavaõdừchvuồhoaõn

toaõnmỳỏi.Ngoaõira,chuỏngcoõnhaồthờởpcaỏcraõocaón
ửởivỳỏicaỏcdoanhnghiùồpvaõcaỏnhờnùớtaồorasỷồ
giaõucoỏ,laõmthayửớimửitrỷỳõngcaỏnhờnvaõchuyùn
mửncuóangỷỳõilaoửồng.Caỏcdoanhnghiùồpnùỡntaóng
mỳỏinaõyangnhanhchoỏngnhờnranhiùỡudừchvuồ
mỳỏi.iùỡunaõythỷồcsỷồlaõmửồtcỳhửồilỳỏnửởivỳỏicaỏc
DNNVVdophuồnỷọlaõmchuókhiphờỡnlỳỏncaỏcdoanh
nghiùồpnaõyangnựỗmtronglụnhvỷồcdừchvuồ.Hoồseọ
coỏthùmcỳhửồikinhdoanhkiùởmtũmlỳồinhuờồncuọng
nhỷtaồohiùồuỷỏngtủchcỷồcửởivỳỏixaọhửồi.

Nhũnchung,sỷửớimỳõidỷatrùnsỷkùthỳpcuờa
caõccửngnghùangbuửccaõccửngtyphaờixemxeõt
laicaõchthỷõckinhdoanh.iùớmmớuchửtlanhỷnhau
ửivỳõicaõcdoanhnghiùpla:caõcnhalaụnhaokinh
doanhvaiùỡuhanhcớpcaocớỡnphaờihiùớumửitrỷỳng
thayửớicuờaho,thaõchthỷõccaõcgiaờnhcuờanhoõm
iùỡuhanhcuờaho,ửớimỳõikhửngngỷngvaliùntuc.
TheoCucThửngtinKH&CNQuửcgia,trongTửớng
luớncuửcCMCNlớỡnthỷõ4,trongtỷỳnglaikhửng
xa,saờnphớớm,conngỷỳivamaõymoõcseụgiaotiùp
vỳõinhaunhỷtrùnmangxaụhửi.ùớduytrũtủnhcanh

tranh,caõcnhamaõyseụphaờicungcớpcaõcthiùtkùtuy
chúnhvacoõkhaờnựngthayửớisaờnphớớmnhanhchoõng;
sỷờdungIoTvacaõccửngnghùkhaõcùớsửhoõatoan
bửquytrũnh,ruõtngựnthỳigianasaờnphớớmrathừ
trỷỳng;hỳpnhớtmanglỷỳõisaờnxuớtdunggiaờiphaõp
quaờnlyõvongỳisaờnphớớm(PLM)dỷatrùnInternet
ùớnhớnviùncoõthùớlamviùcthửngquamang;dung
robotbaõntỷửnglamviùcbùncanhconngỷỳiùớ
tựngnựngsuớtvavớợnaờmbaờochớtlỷỳng;phớn
tủchdỷụliùuthuthớpỳcvùỡkhaõchhangùớcung
cớpcaõcdừchvukyụthuớtsửmỳõi.ửỡngthỳi,cuửc
CMCNlớỡnthỷõ4aụớớycaomỷõcửchiaseờthửng
tin.Nhỷvớy,caõcDNNVVdophunỷụlamchuờcớỡnửi
diùnvỳõiphỷỳngthỷõckinhdoanhliùntucthayửới,
tuynhiùnsỷhanchùvùỡthửngtin,cỳhửixuõctiùn
thỷỳngmai,xớydỷngvaphaõttriùớnmanglỷỳõikinh
doanh,cungnhỷụngtrỳờngaivựnhoõa,sỷphớnbiùt
vùỡgiỳõitrongnùỡnkinhtùtỷỳnglaidỷỳõitaõcửngcuờa
cuửccaõchmanglớỡnthỷõ4seụỳckhựcphuc.Sỷ
cửngbựỡngtrongkinhdoanhseụlamửtcỳhửiùớngỷỳi
phunỷụlamcửngtaõclaụnhaocaõcdoanhnghiùp
phaõttriùớnkhaờnựngvavaitrocuờamũnh.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

KINH NGHIẽM - THC TIẽẻN

quaờcuờahotrongthỳigianthỷc.Nhỷvớy,caõcdoanh
nghiùpcoõthùớkhỳờinghiùpdùợdanghỳn,vửnủthỳn
trongkhimanglailỳinhuớnlỳõntrongthỳigianngựn
hỳn.ớylamửtcỳhửiửivỳõicaõcDNNVVdophu
nỷụlamchuờvỳõiaphớỡnhiùnnaylaquymửnhoờva

siùunhoờ,khaờnựngtiùpcớncaõcnguửỡnlỷchiùncon
hanchù.Hokhửngcớỡncoõmửtsửvửnlỳõnmỳõicoõthùớ
khỳờinghiùp,machúcớỡncoõtrithỷõcvasuynghụsaõng
taocoõthùớtiùnhanhkinhdoanh,tũmkiùmlỳinhuớn
vakhựngnhỳcvừtrủcuờamũnhtrongxaụhửi.

<i>Thaỏch thỷỏc ửởi vỳỏi DNNVV do phuồ nûä lâm ch úã</i>
<i>Viïåt Nam trong CMCN lêìn thûá 4</i>

Vïì mưåt mùåt khấc khi xem xết nhûäng tấc àưång
ca cåc CMCN, àưëi vúái cấc DNNVV do ph nûä lâm
ch, ta thêëy àố lâ nhûäng thấch thûác to lúán.

Vïì phđa cung, dûúâi tâc ăương ca cơc CMCN líìn
thûâ 4, sûơ xịt hiïơn nhûơng ăưịi th caơnh tranh sâng
taơo, nhanh nhaơy, nhûơng ngûúđi nhúđ tiïịp cíơn vúâi câc
nïìn tăng k thơt sưị toađn cíìu cho nghiïn cûâu, triïín
khai, tiïịp thõ, bân hađng vađ phín phưịi, cô thïí líơt ăưí
nhûơng ngûúđi ặúng nhiïơm nhanh hún bao giúđ hïịt
bùìng câch căi thiïơn chíịt lûúơng, tưịc ăươ, hay giâ că
ăưịi vúâi giâ trõ cung cíịp. Ăíy cng cô thïí xem lađ
thâch thûâc ríịt lúân ăưịi vúâi tíịt că câc doanh nghiïơp
nôi chung vađ DNNVV do phuơ nûơ lađm ch nôi riïng,
trong viïơc thùưng thïị trong caơnh tranh, duy trị vađ giûơ
vûơng thõ trûúđng ca mịnh.

Vïì phđa cíìu, víịn ăïì mađ câc DNNVV do phuơ nûơ
ln phăi ăưịi diïơn lađ sûơ minh baơch thưng tin ngađy
cađng tùng, sûơ tham gia ca ngûúđi tiïu duđng vađ câc
hịnh míỵu múâi vïì hađnh vi ca ngûúđi tiïu duđng (ngađy

cađng ặúơc xíy dûơng dûơa trïn sûơ truy cíơp vađo câc
maơng di ăương vađ dûơ liïơu), câc doanh nghiïơp nađy
bơc phăi thđch nghi vúâi câch hoơ thiïịt kïị, tiïịp thõ vađ
cung cíịp câc săn phíím vađ dõch vuơ. Nhû víơy câc trúê
ngaơi ca câc DNNVV do phuơ nûơ lađm ch trûúâc ăíy
nhû sûơ cín bùìng giûơa quăn l vađ gia ằnh, vai trođ vađ
trâch nhiïơm thiïn hûúâng lađm meơ, sûơ trúê ngaơi vïì gia
ằnh s bõ gia tùng vị hoơ ln cíìn thúđi gian hún nûơa
ăïí ăâp ûâng tưịt hún cho sûơ thay ăưíi liïn tuơc trong
nhu cíìu ngûúđi tiïu duđng.

Thïm nûäa, sûå kïët húåp cẫ cung vâ cêìu dûúái nïìn
tẫng cưng nghïå tẩo ra nhûäng cấch thûác tiïu th hâng
hốa vâ dõch v hoân toân múái trong quấ trịnh nây vâ
hẩ thêëp cấc râo cẫn àưëi vúái cấc doanh nghiïåp vâ cấ
nhên àïí tẩo ra sûå giâu cố, lâm thay àưíi mưi trûúâng
cấ nhên vâ chun mưn ca ngûúâi lao àưång. Àưëi vúái
cấc DNNVV do ph nûä lâm ch úã Viïåt Nam hiïån

àang hoẩt àưång phêìn lúán trong lơnh vûåc dõch v cng
lâ mưåt thấch thûác lúán khi bïn sûå xët hiïån cấc dõch
v múái lâ sûå biïën mêët ca cấc dõch v c. Lơnh vûåc
doanh nghiïåp àang hoẩt àưång cố thïí àang àem lẩi

ngìn thu lúán nhûng trong tûúng lai hoân toân cố
thïí bõ thay thïë, bõ loẩi bỗ vị cố nhûäng dõch v hiïån
àẩi, chi phđ thêëp hún xët hiïån.

 Thïm nûơa, CMCN líìn thûâ 4 ăang bơc câc cưng
ty phăi xem xêt laơi câch thûâc kinh doanh. Ăiïìu nađy

ăođi hi câc DNNVV do phuơ nûơ lađm ch cíìn phăi hiïíu
mưi trûúđng thay ăưíi ca hoơ, thâch thûâc câc giă ắnh
ca nhôm ăiïìu hađnh ca hoơ, ăưíi múâi khưng ngûđng
vađ liïn tuơc. Sûơ haơn chïị ca câc nûơ doanh nhín vïì tri
thûâc quăn l s lađ mươt thâch thûâc ríịt lúân ăưịi vúâi câc
doanh nghiïơp nađy.

Sûơ khúêi nghiïơp dïỵ dađng hún cho câc doanh
nghiïơp ngay că vúâi sưị vưịn trong CMCN líìn thûâ 4
cng cô thïí ặúơc nhịn nhíơn lađm thâch thûâc lúân vúâi
câc DNNVV do phuơ nûơ lađm ch. Hoơ s phăi ăưịi
diïơn vúâi mưi trûúđng caơnh tranh ngađy cađng gay gùưt
vađ khưịc liïơt hún ríịt nhiïìu.

Thûåc tïë cho thêëy, nhûäng àiïìu nây cố thïí nối hoân
toân khấc cấch thûác sẫn xët hiïån nay. Chùèng bao
lêu nûäa, hêìu nhû têët cẫ cưng ty sẫn xët úã mổi núi
trïn thïë giúái vâ têët nhiïn cẫ cấc DNNVV do ph nûä
lâm ch úã Viïåt Nam àïìu sệ chõu ẫnh hûúãng ca
Cưng nghiïåp 4.0. Chiïën lûúåc vâ cấch thûác hoẩt àưång
ca hổ sệ phẫi thay àưíi.

<b>4. Àïì xët mưåt sưë giẫi phấp thc àêíy DNNVV</b>
<b>do ph nûä lâm ch phất triïín</b>

Trïn cú súã phên tđch thûåc trẩng ca DNNVV do
ph nûä lâm ch vâ tấc àưång ca cåc CMCN lêìn
thûá 4, tấc giẫ àïì xët mưåt sưë giẫi phấp àïí thc àêíy
sûå phất triïín ca cấc DNNVV do ph nûä lâm ch,
tûâ àố tùng cûúâng sûå àống gốp ca cấc DNNVV do

ph nûä lâm ch àưëi vúái phất triïín kinh tïë vâ xậ hưåi:

<i>Thûá nhêët</i>, vïì phđa Nhâ nûúác, ta cêìn cố chđnh
sấch phất triïín vïì cưng nghïå vâ cố chđnh sấch khuën
khđch phất triïín àưëi vúái tûâng àưëi tûúång kinh tïë trong
àố cố DNNVV do ph nûä lâm ch.

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

KINH NGHIẽM - THC TIẽẻN
nghùồtrongkhuvỷồcdoanhnghiùồptỷnhờn;coỏcỳchùở

triùớnkhaiỷỏngduồngmaồnhmeọvaõrửồngraọicaỏccửng
nghùồmỳỏi;tựngcỷỳõnghỳồptaỏcquửởctùởtrongnghiùn
cỷỏuphaỏttriùớnvaõchuyùớngiaocửngnghùồ.

Mựồtkhaỏc,Nhaõnỷỳỏccờỡncoỏcaỏcchủnhsaỏchphửởi
kùởthỳồpùớthuỏcờớycaỏcDNNVVdophuồnỷọlaõmchuó
phaỏttriùớn.Cuồthùớnhỷ:xờydỷồngvaõbanhaõnhLuờồt
HửợtrỳồDNNVVnhựỗmthuỏcờớysỷồphaỏttriùớncuóacaỏc
doanhnghiùồpnaõy,khaithaỏctiùỡmnựngtolỳỏnmaõ
caỏcdoanhnghiùồpnaõymanglaồi;bửỡidỷỳọngDNNVV
dophuồnỷọlaõmchuónhỷquaóntrừvaõmửhũnhquaóntrừ,
quaónlyỏnhờnsỷồ,taõichủnh,marketing,lờồpkùởhoaồch
kinhdoanh,...vaõnhỷọngtrithỷỏcvùỡCMCNlờỡnthỷỏ4;
cungcờởpthửngtinnguửỡnlỷồc,chủnhsaỏchvaõthừ
trỷỳõng;coỏchủnhsaỏchtaồoiùỡukiùồndùợdaõnghỳncho
DNNVVdophuồnỷọlaõmchuóvayvửởn;hửợtrỳồDNNVV
dophuồnỷọlaõmchuóxờydỷồngmaồnglỷỳỏikinhdoanh
vaõthỷồchiùồnxuỏctiùởnthỷỳngmaồi;vinhdanhvaõghi
nhờồnoỏnggoỏpDNNVVdophuồnỷọlaõmchuó;tựng
cỷỳõngvaitroõcuóacaỏchiùồphửồidoanhnhờnnỷọ/Cờu

laồcbửồdoanhnhờnnỷọ;giaỏoduồcthùởhùồtreóvùỡvaitroõ
cuóadoanhnhờnnỷọcuọngnhỷthaỏiửồchiaseógaỏnh
nựồngvỳỏidoanhnhờnnỷọ.

<i>Thỷõ hai</i>,vùỡphủaDNNVVdophunỷụlamchuờ,caõc
doanhnghiùpnaycớỡntủchcỷctỷtũmhiùớuvùỡcuửc
CMCNlớỡnthỷõ4vacoõsỷchuớớnbừtủchcỷccho
doanhnghiùpmũnhtraõnhbừửng.Vủdu,caõcDNNVV
dophunỷụquaờnlyõcoõthùớỷõngdunghùthửngmang
dỷatrùncaõcgiaờiphaõpaõmmớy,ỳctaorabỳời
CMCN4.0,trongviùclỷutrỷụvasỷờdunghiùuquaờ
caõcdỷụliùulỳõn.Bùncanhoõ,caõcDNNVVdophunỷụ
lamchuờphaờichuờửngbửỡidỷỳụngkinhnghiùpquaờn
lyõ,xuõctiùnthỷỳngmai,xỷờlyõthửngtinvaxớydỷng
phaõttriùớnmanglỷỳõikinhdoanh...

<b>5. Kùởt luờồn</b>

PhaõttriùớncaõcDNNVVdophunỷụlamchuờseụ
goõpphớỡnthuõcớớyphaõttriùớnkinhtù,xaụhửivacaõc
muc7tiùuphaõttriùớnbùỡnvỷụngỳờViùtNam.Tuy
nhiùn,thỷctrangchothớycaõcdoanhnghiùpnay
connhiùỡuhanchùtrongquaõtrũnhphaõttriùớn.Cuửc
CMCNlớỡnthỷõtỷmỳờracỳhửiphaõttriùớnchoViùt
NamnoõichungvacaõcDNNVVdophunỷụlamchuờ
noõiriùng.CuửcCMCNnhựỡmvaocửngnghùsử,
atiùnbửcuờacửngnghùsửtỳõimoilụnhvỷc.Do
vớy,xớydỷngỳclỷclỷỳng,phaõttriùớnkhoahoc
dỷụliùuvasỷờdungỳckhoahocdỷụliùurửngraụi
seụchopheõpViùtNamthuhepkhoaờngcaõchsử

trongnhiùỡulụnhvỷcvacoõthùớtaorasỷửtphaõ

chonhucờỡuphaỏttriùớnờởtnỷỳỏc,ửỡngthỳõitaồocỳ
hửồichocaỏcDNNVVdophuồnỷọlaõmchuóphaỏttriùớn.
Dovờồy,Nhaõnỷỳỏccờỡntaồonhỷọngiùỡukiùồnthuờồn
lỳồiùớcaỏcDNNVVdophuồnỷọlaõmchuónựổmbựổt
nhỷọngcỳhửồivaõkhựổcphuồcnhỷọngthaỏchthỷỏctrong
tiùởntrũnhphaỏttriùớnùớnờngcaonựngsuờởtlaoửồng,
caóithiùồnchờởtlỷỳồngsaónphờớm,tựngcỷỳõnghiùồu
quaókinhtùở,nờngcaothunhờồpvaõcaóithiùồnvừtrủ
cuóangỷỳõiphuồnỷọtrongxaọhửồi.Cuõngvỳỏioỏ,caỏc
DNNVVdophuồnỷọlaõmchuóphaóichuóửồngtủchcỷồc
hoồctờồp,nựổmbựổtxuthùởmỳỏiùớphaỏthuytiùỡmnựng
cuóamũnhtrongcuửồcCMCNlờỡnthỷỏ4.

<b>Taõi liïåu tham khẫo</b>

1. Chu  Ngổc Anh. (27/01/2017). <i>Cấch mẩng cưng nghiïåp lêìn</i>
<i>thûá tû: Cú hưåi vâ thấch thûác àưëi vúái mc tiïu tùng trûúãng bïìn</i>
<i>vûäng ca Viïåt Nam</i>.  Khai thấc  tûâ  chicongsan.

org.vn/Home/Nghiencuu-Traodoi/2017/43245/Cach-mang-cong-nghiep-lan-thu-tu-Co-hoi-va-thach-thuc.aspx

2. Lï  Quang Cẫnh vâ Nguỵn V Hng (2016).<i>Bấo cấo nghiïn</i>

<i>cûáu Doanh nghiïåp nhỗ vâ vûâa do ph nûä lâm ch tẩi Viïåt Nam:</i>
<i>Thûåc trẩng vâ khuën nghõ chđnh sấch</i>. Khai thấc tûâ  http://

www.mekongbiz.org/wp-content/.../WBAs-Position-Paper_English.pdf

3. Cc Thưng tin KH&CN Qëc gia.<i>Tưíng lån “Cåc cấch mẩng</i>
<i>cưng nghiïåp lêìn thûá 4”. </i>Khai thấc tûâ https://skhcn. thuathienhue.
gov.vn/UploadFiles/TinTuc/2017/8/4/tongluancmcn4.0.pdf

4. Global Entrepreneurship Monitor (2012). 2012 Women’s Re-port, Global Entrepreneurship Research Association.

5. Klaus Schwab. (18/05/2017).<i>Cåc Cấch mẩng Cưng nghiïåp</i>
<i>lêìn thûá tû</i>. Khai khấc tûâ  />fourth-industrial-revolution-klaus-schwab/, Link  download:
/>

6. IFC  (2011). Strengthening  Access to  Finance for 
Women-Owned SMEs in Developing Countries, Washington, DC 20433
7. IFC(2014). Women-owned SMEs: A business opportunity for

Financial Institutions, International Finance Corporation.
8. OECD (2014). Women, Government and Policy Making in OECD

Countries: Fostering Diversity for Inclusive Growth, DOI 10.1787/
9789264210745-en

9. Tin tưíng húåp. (16/08/2016). <i>Cåc cấch mẩng cưng nghiïåp lêìn</i>
<i>thûá tû: bưëi cẫnh, cấc xu hûúáng lúán vâ nhûäng sẫn phêím àiïín</i>
<i>hịnh</i>. Khai thấc 
tûâ  />nghiep-lan-thu-tu-boi-canh-cac-xu-huong-lon-va-nhung-san-pham-dien-hinh.html

10. Todaro,  M. and Smith, S. (2014). Economic  Development,
12th Edition, New York: Pearson Publishing.

</div>


<!--links-->