Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết 59 - Mai Anh Hoa - Năm học 2006-2007

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n: Ngµy d¹y. :. Bµi 14. Con hæ cã( TruyÖn nghĩatrung đại ). TiÕt 59: §äc - hiÓu v¨n b¶n. A.Mục tiêu cần đạt. 1. Kiến thức. - Hiểu được giá trị nhân đạo làm người trong truyện. 2. Kĩ năng. - Sơ bộ hiểu được thái độ viết truyện và cách viết truyện hư cấu ở thời kì trung đại. 3. Thái độ. B. Chuẩn bị: * Giáo viên: ChuÈn bÞ néi dung lªn líp. * Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo c©u hái. C. Tiến trình tổ chức các hoạt đéng. Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. Hoạt động 2: Giới thiệu bài. Con hæ cã nghÜa lµ t¸c phÈm cña Vò Trinh ( 1795 - 1828 ). Quª «ng ë lµng Xuân Lan, huyện Lang Tài Trấn Kinh Bắc ( nay thuộc tỉnh Bắc Ninh ) Đỗ hương cống ( cử nhân ) năm 17 tuổi làm quan dưới thời nhà Lê và nhà Nguyễn. Các tác giả thời trung đại rất đề cao đạo lý trong văn chương Bµi " Con hæ cã nghÜa " cña Vò Trinh lµ 1 vÝ dô. Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của Nội dung cần đạt. học sinh. I. §äc - tiÕp xóc v¨n b¶n * T¸c gi¶, t¸c phÈm. - Học sinh đọc chú thích - §äc chó thÝch ? Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ truyện trung đại ( đặc điểm, - §éc lËp - Truyện trung đại: Thuộc loại tự c¸ch viÕt?). sù cã 2 th¸nh phÇn chñ yÕu l¸ cèt truyÖn vµ nh©n vËt chÝnh lµ kÓ, h­ cấu tưởng tượng được chia thành nhiÒu lo¹i: TruyÖn d©n gian, truyÖn ng¾n, truyÖn võa, truyÖn dµi, truyÖn n«m, truyÖn khuyÕt danh.... Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o viªn giíi thiÖu: Trung đại, truyện trung đại.... - Nghe. - Nghe. Giáo viên: Để các em bước ®Çu c¶m nhËn ®­îc t¸c phÈm c« vµ c¸c em chuyÓn sang phần đọc. - Yêu cầu đọc giọng cảm động. - Giáo viên đọc mẫu. - GV gọi học sinh đọc - Gi¸o viªn nhËn xÐt häc sinh đọc, bổ sung. - Quan s¸t phÇn chó thÝch nh÷ng tõ khã SGK? Em h·y cho biÕt nghÜa lµ g×? ? Chóa s¬n l©m cã nghÜa lµ g×? ? TruyÖn cã rÊt nhiÒu nh©n vËt, theo em nh©n vËt nµo lµ nh©n vËt chÝnh? T¹i sao?. - Trung đại: Là thời kì từ thế kỉ X đến cuối thế kỉ XIX. Văn học thời kì này thuộc văn học trung đại. - Truyện trung đại: Là truyện viết ë thÕ kØ ( X - XIX ) b»ng ch÷ n«m. ch÷ h¸n. * Cã lo¹i truyÖn h­ cÊu, cã lo¹i truyÖn gièng nh­ thÓ ký. Cã quy lu©t V¨n - Sö bÊt ph©n, v¨n triÕt bÊt ph©n. * Có cốt truyện đơn giản. * Chương trình ngữ văn 6 đuợc tÝm hiÓu 3 truyÖn: Con hæ cã nghÜa, thÊy thuèc, mÑ hiÒn d¹y con. * §äc vµ kÓ.. - Nghe * Tõ khã.. - Gi¶ thÝch II. §äc - hiÓu v¨n b¶n - Nh©n vËt chÝnh lµ con hæ v× c¸c sự việc đều xoay quanh truyện về con hæ. - Ph¸t hiÖn - lÝ gi¶i. ? TruyÖn ®­îc kÓ theo ng«i - Ph¸t hiÖn thø mÊy? ? Trong truyÖn cã mÊy sù viÖc lớn? Mỗi sự việc tương ứng víi nh÷ng phÇn v¨n b¶n nµo? - Nªu. Lop6.net. - Ng«i thø 3.. - TruyÖn cã 2 sù viÖc lín. * Truyện con hổ đực với bà đỡ TrÇn..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> * TruyÖn con hæ tr¸n tr¾ng víi b¸c tiÒu phu. Giáo viên: Mỗi sự việc tương øng víi 1 c©u truyÖn trong v¨n b¶n. C« vµ c¸c em sÏ ®i ph©n tÝch tõng c©u truyÖn. 1. Câu truyện con hổ đực với bà đỡ Trần. ?Em hãy cho biết: Con hổ đực đến nhà bà đỡ Trần trong hoàn cảnh nào và đến để làm - Phát hiện g×? ? Khi gặp bà đỡ Trần hổ đực đã có cử chỉ và hành động - T×m chi tiÕt nh­ thÕ nµo? ? Qua những hành động trên của hổ đực em có cảm nhận gì về tình cảm của hổ đực đối với hổ cái và với bà đỡ Trần?. - Hổ cái sắp đẻ và khó đẻ. - Để nhờ đỡ đẻ cho hổ cái. - Lao tíi câng bµ, ch¹y nh­ bay... gÆp gai gãc dïng ch©n rÏ lèi.... - Lo l¾ng cho hæ c¸i, cÈn träng nương nhẹ đối với bà đỡ Trần. - C¶m nhËn. ? Trước hành động của hổ đực tâm trạng bà đỡ Trần ra sao? - Phát hiện ? Khi míi g¨p hæ bµ ë t©m tr¹ng nh­ thÕ nµo? ? Khi thấy hành động của hổ đực đối với mình, với hổ cái bà có hành động gì? ? V× sao bµ cã t©m tr¹ng nh­ vËy. Giáo viên: Trước 1 con hổ dữ d»n, 1 loµi vËt chuyªn ¨n thÞt - Nghe người... không chỉ bà mà cả chúng ta run sợ trước hành động hổ cõng bà chạy thẳng vµo rõng s©u.Sau bµ c¶m nhËn. Lop6.net. - Ban ®Çu: Bµ sî chÕt khiÕp. - Sau: §ång ý cøu ch÷a cho hæ c¸i..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> ®­îc t×nh c¶m cña con hæ. Lo lắng cho hổ cái, đặc biệt là hành động đối với mình. Cầm tay bà nhìn hổ cái, nhỏ nước mắt, bà đã đồng ý. ? Tác giả miêu tả hành động hổ đực bằng biện pháp nghệ thuËt nµo? ? BiÖn ph¸p nghÖ thuËt trªn cã t¸c dông g×? ? Em cã suy nghÜ g× vÒ hµnh động, việc làm của bà đỡ TrÇn?. - NghÖ thuËt nh©n hãa.. - Ph¸t hiÖn. - Suy nghÜ. Gi¸o viªn kh¸i qu¸t: §ã lµ việc làm cao cả, là lương tâm của người thầy thuốc. ? Khi bà đỡ Trần đã giúp cho hæ c¸i " mÑ trßn con vu«ng " hổ đực đã có hành động gì?. - Ph¸t hiÖn. ? Qua đó em có suy nghĩ gì vÒ con hæ trong c©u truyÖn thø nhÊt?. - LÝ gi¶i. - Tr¶ ¬n b»ng c¸ch tÆng bµ côc b¹c.. Gi¸o viªn: §©y lµ con hæ cã nghĩa. Theo em mượn truyện nghÜa cña con hæ, t¸c gi¶ muốn đề cao điều gì về cách sống của con người.. - Biết ơn trân trọng với người đã cøu m×nh. => Hành động đền ơn đáp nghĩa.. - Loµi vËt còng biÕt ¨n ë cã nghÜa huống chi con người, cái nghĩa đó lµ sèng chung thñy, lµ biÕt ¬n người giúp đỡ mình.. 2. C©u truyÖn con hæ tr¸n tr¾ng víi b¸c tiÒu phu. - Khi Êy hæ tr¸n tr¾ng ®ang bÞ 1 khúc xương mắc ngang họng. - Cảnh tượng thương tâm, há miÖng nh×n b¸c tiÒu nh­ cÇu cøu.. Gi¸o viªn kh¸i qu¸t, chuyÓn ý.. ? Hoµn c¶nh b¸c tiÒu phu gÆp hæ tr¸n tr¾ng cã g× kh¸c víi bà đỡ Trần khi gặp hổ đực?. - Làm cho hổ đực có những suy nghĩ, cử chỉ giống như người.. - So s¸nh. Lop6.net. - B¸c lÊy tay thß vµo cæ häng hæ,.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> ? Qua c¸c chi tiÕt miªu t¶ vÒ con hổ bị hóc xương, em có suy nghĩ gì về cảnh tượng đó? - Nêu suy nghĩ ? Trước cảnh tượng ấy bác tiều phu có hành động như thế - Ph¸t hiÖn nµo?. Gi¸o viªn b×nh: Còng gièng như bà đỡ Trần trước 1 con hổ - nghe d÷ d»n, b¸c tiÒu phu còng phải uống rượu say, lấy can đảm để cứu hổ. ? Em c¶m nhËn ®­îc g× qua hành động của bác tiều phu? - Nêu cảm nhận. ? ở câu truyện trước ta thấy: 1 bà đỡ đã quên sợ hãi đỡ đẻ cho hæ, ë c©u truyÖn nµy 1 bác tiều phu can đảm thò tay vào miệng hổ để lấy ra khúc xương mắc trong cổ họng nó. ? Qua truyện người cứu vật, tác giả muốn đề cao cái nghĩa của người đối với vật như thế nµo? ? Trước hành động cứu giúp của bác hổ trán trắng đã trả nghÜa b¸c tiÒu phu nh­ thÕ nµo? ? C¸ch miªu t¶ con hæ tr¸n tr¾ng cã g× gièng víi con hæ đực ở câu truyện thứ nhất? Em cã suy nghÜ g× vÒ hæ tr¸n tr¾ng? ? Qua c¸i nghÜa cña con hæ trán trắng, tác giả muốn đề. lấy ra 1 chiếc xương bò to như c¸nh tay.. - Đó là hành động tự nguyện, can đảm xuất phát từ lòng yêu thương. Từ hành động ấy bác đã cứu hổ tho¸t n¹n.. - con người rất gần gũi, yêu thương loài vật, coi loài vật như con người. - Nghe. - LÝ gi¶i. - Ph¸t hiÖn. - Đem nai đến. - Khi b¸c chÕt... - NghÖ thuËt nh©n hãa.. - §éc lËp. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> cao ®iÒu g× vÒ c¸ch sèng cña - Th¶o luËn con người? nhãm 2 ? Gi¸o viªn: Th«ng qua 2 c©u truyÖn, chóng ta thÊy: cïng lµ trả ơn nhưng hành động trả ơn cña con hæ tr¸n tr¾ng cã g× - So s¸nh khác so với con hổ đực?. ? Trong 2 cách trả ơn đó em thÝch c¸ch tr¶ ¬n nµo h¬n? V× sao?. ->¢n nghÜa, thñy chung, bÒn chÆt.. - Hành động của con hổ trán trắng thËt chÝ t×nh, chÝ nghÜa. Sù tr¶ ¬n qu¶ lµ hiÕm cã.. - Béc lé. III. Tæng kÕt. 1. NghÖ thuËt. - Nh©n hãa, so s¸nh, miªu t¶ sinh động. 2. Ghi nhí. ( SGK ). * Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò - T×m nh÷ng c©u tôc ng÷, ca dao minh häa cho néi dung bµi häc trªn. * ¡n qu¶ nhí kÎ trång c©y. * Uống nước nhớ nguồn. * Cøu vËt vËt tr¶ ¬n cøu nh©n, nh©n tr¶ o¸n. - KÓ truyÖn diÔn c¶m. - Phát biểu suy nghĩ của em về hình tượng 2 con hổ trong truyện. - Học bài. - So¹n bµi: MÑ hiÒn d¹y con.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span>