Bài giảng môn học Đại số lớp 7 - Tiết 23: Đại lượng tỉ lệ thuận (Tiết 2)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Nguyeãn Thò Thaûo - THCS Thanh Giang CHƯƠNG II : HAØM SỐ VAØ ĐỒ THỊ Hoïc xong chöông trình naøy H caàn phaûi : - Hiểu được công thức đặc trưng của hai đại lượng tỉ lệ thuận, của hai đại lượng tỉ lệ nghịch. - Biết vận dụng các công thức và tính chất để giải được các bài toán cơ bản về đại lượng tỉ lệ thuận, hai đại lượng tỉ lệ nghịch. - Có hiểu biết ban đầu về khái niệm hàm số và đồ thị của hàm số . - Biết vẽ hệ trục tọa độ, xác định toạ độ của một điểm cho trước và xác định một điểm theo toạ độ của nó. - Biết vẽ đồ thị hàm số y = ax - Biết tìm trên đồ thị giá trị của biến số và hàm số. Tieát 23. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN. Ngaøy daïy :21/11/2006. I - MUÏC TIEÂU : - Biết được công thức biểu diễn mối liên hệ giữa hai đại lượng tỉ lệ thuận. - Nhận biết được hai đại lượng có tỉ lệ thuận hay không. - Hiểu được các t/c của hai đại lượng tỉ lệ thuận. - Biết cách tìm hệ số tỉ lệ khi biết một cặp giá trị tương ứng của hai đại lượng tỉ lệ thuận, tìm giá trị của một đại lượng khi biết hệ số tỉ lệ và giá trị tương ứng của đại lượng kia. II - TROÏNG TAÂM : Định nghĩa, tính chất hai đại lượng tỉ lệ thuận. III - CHUAÅN BÒ : T - baûng phuï H - ôn lại phần “ Đại lượng tỉ lệ thuận” đã học IV - Tieán trình : 1 - OÅn ñònh : 2 – Kieåm tra baøi cuõ T - giới thiệu sơ lược về chương “Hàm số và đồ thị” 3 - Bài mới : Hoạt động của Thầy và Trò. Noäi dung baøi daïy. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Nguyeãn Thò Thaûo - THCS Thanh Giang HÑ1. Ñònh nghóa ?1 T – cho H laøm T 51 T – cho H đứng tại chỗ trả lời b) Cuï theå D saét 7800 kg/m3 T – cho H nhận xét sự giống nhau giữa các công thức trên (đại lượng này bằng đại lượng kia nhân với 1 haèng soá khaùc 0) T - Giới thiệu định nghĩa sgk/ T. 52. 1/ Ñònh nghóa. a) S = 15. t. T - cho H laøm ?2. Vì y tỉ lệ thuận với x. T52. b) m = 7800 .V. Nếu đại lượng y liên hệ vớ đại lượng x theo công thức y = kx ( với k là hằng số khác 0 ) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ leä k. 3 .x 5 5 => x = - y 3. y=. Vậy : x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ k =-. 5 3. T - nhấn mạnh y tỉ lệ thuận với x * Chú ý : sgk / T52 theo heä soá tæ leä k. Thì x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ 1 k. T - cho H laøm HÑ2 : Tính chaát T - cho H laøm ?4. sgk/ T.53. T – cho H đọc lại đề bài T - hướng dẫn H thực hiện. 2/ Tính chaát : sgk/ T.53 ?4 a) Vì y, x là đại lượng tỉ lệ thuận => y1 = kx1 hay 6 = k . 3 => k = 6 : 3 = 2 Vaäy : heä soá tæ leä laø 2 b) y2 = kx2 = 2 . 4 = 8 y3 = 2 . 5 = 10 y4 = 2 . 6 = 12. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Nguyeãn Thò Thaûo - THCS Thanh Giang y1 y = 2 =k x1 x2 y x => 1 = 1 (hoán vị 2 trung tỉ) y2 x2 x y => 1 = 1 x2 y2 x T-H 1 =? x3. Từ. c). y y1 y y = 2 = 3 = 4 =2 x1 x2 x3 x4. T - giới thiệu 2 tính chất của hai đại lượng tỉ lệ thuận T – cho H đọc t/c sgk/ T.53 Nếu hai đại lượng tỉ lệ thuận với nhau : - Tỉ số hai giá trị tương ứng của chúng luôn không đổi - Tỉ số hai giá trị bất kỳ của đại lượng này bằng tỉ số hai giá trị tương ứng của đại lượng kia 4 - Cuûng coá : T – cho H đọc lại đề bài 1 sgk/ T.53 ( cả lớp thực hiện ) Baøi 1 : sgk/ T.53 a) Vì x và y là hai đại lượng tỉ lệ thuận y = k.x Thay x = 6, y = 4 4=k.6 4 2 = 6 3 2 b) y = x 3. => k =. c) x = 9 => y = x = 15 => y =. 2 .9=6 3. 2 . 15 = 10 3. T – cho H nhaän xeùt T - đánh giá, cho điểm Baøi 2 : sgk/ T.54 Vì x và y là hai đại lượng tỉ lệ thuận nên y4 = k.x4 ta coù: y4 = - 4; x4 = 2. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Nguyeãn Thò Thaûo - THCS Thanh Giang => k = y4 : x4 = - 4 : 2 = - 2 x y. -3 6. -1 2. 1 -2. 2 -4. 5 -10. 5 - Daën doø : - Học bài : đại lượng tỉ lệ thuận - Laøm baøi taäp : 3, 4 sgk/ T. 54; 1,2 sbt/ T. 42; 43 V- RUÙT KINH NGHIEÄM : …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Tieát 24. MỘT SỐ BAØI TOÁN VỀ ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN. Ngaøy daïy : 21/11/2006. I - MUÏC TIEÂU : - Học xong bài này H cần phải biết cách làm các bài toán cơ bản về đại lượng tæ leä thuaän vaø chia tæ leä. II - TROÏNG TAÂM : Bài toán 1, 2 tỉ lệ thuận. III - CHUAÅN BÒ : T - baûng phuï. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Nguyeãn Thò Thaûo - THCS Thanh Giang H - ôn định nghĩa, tính chất hai đại lượng tỉ lệ thuận. IV - TIEÁN TRÌNH : 1 - OÅn ñònh: 2 – Kieåm tra baøi cuõ : T cho H nêu định nghĩa hai đại lượng tỉ lệ thuận Nếu đại lượng y liên hệ vớ đại lượng x theo công thức y = kx ( với k là hằng số khác 0 ) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k Baøi taäp 3 : sgk/ T.54 a) Các ô trống đều điền số 7, 8. b) m và v là hai đại lượng tỉ lệ thuận, vì. m = 7,8 => m = 7,8. v v. Baøi 4 : sgk/ T.54  Vì z tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ k nên z = ky (1)  Vì y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ h nên y = hx (2) Từ (1) và (2) => z = k (hx) z = (k.h) . x Vậy : z tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ kh. 3 - Bài mới : Hoạt động của Thầy và Trò Noäi dung baøi daïy HĐ1 : bài toán 1 T – cho H đọc đề bài T – H đề bài cho chúng ta biết những gì? hoûi ta ñieàu gì ? Khối lượng và thể tích của chì là hai đại lượng như thế nào ? Nếu gọi khối lượng của hai thanh chì lần lượt là m1(g) và m2(g) thì ta có tỉ lệ thức nào ? T – H m1 vaø m2 coù quan heä gì ? Laøm thế nào để tìm m1 và m2 ? T – H làm thế nào để tìm m1 và m2 ? ( aùp duïng daõy tæ soá baèng nhau ). 1/ Bài toán 1 : sgk/ T.54. Giaûi Gọi khối lượng 2 thanh chì lần lượt là m1(g); m2 (g) Khối lượng và thể tích của chì là hai đại lượng tỉ lệ thuận m1 m = 2 vaø m2 – m1 = 56,5 12 17 m1 m2 m 2 m1 56,5 = = = = 11,3 5 12 17 17  12 m1 = 11,3 => m1 = 11,3.12 = 135,6 12 m2 = 11,3 => m2 = 11,317 = 192,1 17. Neân :. Vậy: Hai thanh chì có khối lượng là V (cm3) m (g). 12. 17. 5. 1. 135,6. 192,1. 56,5. 11,3 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Nguyeãn Thò Thaûo - THCS Thanh Giang 135,6 g vaø 192,1g ?1. Baøi. ?1. T55. T - yêu cầu H cả lớp thực hiện. T – cho H đọc lại đề bài T - hướng dẫn H phân tích. T - Do khối lượng và thể tích của vật là hai đại lượng tỉ lệ thuận. T – cho H leân baûng tính m1 vaø m2 H - nhaän xeùt T - đánh giá, cho điểm.. T – cho H đọc chú ý sgk/ T.55 HĐ2: Bài toán 2 T – cho H đọc lại đề bài T - yêu cầu H cả lớp thực hiện. sgk/ T.55. Giaûi Giả sử khối lượng của mỗi thanh kim loại tương ứng m1 và m2. Theo đề bài ta có : m1 m = 2 vaø m1 + m2 = 222,5 10 15 m1 m m m 222,5 = 2 = 1 2 = = 8,9 25 10 15 10  15 m => 1 = 8,9, m1 = 8,910 = 89 10 m2 = 8,9 , m2 = 8,9.15 = 133,5 15. Vậy : hai thanh kim loại nặng 89g và 133,5g. * Chuù yù : sgk/ T.55 2/ Bài toán 2 : sgk/ T.55 Giaûi : Goïi soá ño caùc goùc cuûa ΔABC laø : a, b, c Theo đề bài ta có : a b c = = vaø a + b + c = 1800 1 2 3 180 0 a b c abc = = = = = 300 6 1 2 3 1 2  3 a => = 300, a = 1. 300 = 300 1 b = 300, b = 2. 300 = 600 2 c = 300, c = 3. 300 = 900 3. Vaäy : soá ño caùc goùc cuûa tam giaùc ABC laø : 300 , 600, 900. T – cho H nhaän xeùt T - đánh giá, cho điểm.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Nguyeãn Thò Thaûo - THCS Thanh Giang 4 - Cuûng coá : Baøi 5. sgk/ T.55 a) x vaø y tæ leä thuaän vì : y y1 y = 2 = ……. 5 = 9 x1 x2 x5. b) x vaø y khoâng tæ leä thuaän Vì :. 12 24 60 72 90  = = = 1 2 5 6 9. 5 - Daën doø : - Xem lại bài toán 1, 2. - Laøm baøi taäp : 6, 7, 8 sgk/ T.55 . 56 ; 8 sbt /T. 44 V – RUÙT KINH NGIEÄM: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Nguyeãn Thò Thaûo - THCS Thanh Giang. Tieát 25/T13. LUYEÄN TAÄP. Ngaøy daïy : 1/12/2005. I - MUÏC TIEÂU : - H làm thành thạo các bài toán cơ bản về đại lượng tỉ lệ thuận và chia tỉ lệ. - Có kĩ năng sử dụng thành thạo các t/c của dãy tỉ số bằng nhau để giải toán. - Thông qua giờ luyện tập , H được biết thêm về nhiều bài toán liên quan đến thực tế. II - TROÏNG TAÂM : Bài toán tỉ lệ thuận và chia tỉ lệ. III - CHUAÅN BÒ : T- baûng phuï. H - baûng nhoùm. IV - TIEÁN TRÌNH : Hoạt động của Thầy và Trò. Noäi dung baøi daïy. 1 - OÅn ñònh. 2 - Sửa bài Baøi 6 : sgk/ T.55 H - đọc lại đề bài H - Lên bảng thực hiện H - biểu diễn y theo x tức là tìm hệ số tæ leä k H - đánh giá, cho điểm x : chieàu daøi daây y : khối lượng dây. Baøi 6 : sgk/ T.55 Vì khối lượng cuộn dây thép tỉ lệ thuận với chiều dài. a) Ta coù : y = kx Thay y = 25, x = 1 vào công thức: 25 = k . => k = 25 Vaäy : y = 25 x b) Vì y = 25x. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Nguyeãn Thò Thaûo - THCS Thanh Giang T - hướng dẫn H cách giải khác. 1m daây theùp naëng 25g xm daây theùp naëng yg. Khối lượng cuộn dây tỉ lệ thuận với chieàu daøi.. Khi y = 4,5 kg = 4500g Thì x = 4500 : 25 = 180 Cuoän daây daøi 180 meùt.. 25 1 = => y = 25x y x. Baøi 7 : sgk/ T.56. Baøi 7 : sgk/ T.56 H - đọc lại đề bài T - tóm tắt đề bài 2 kg dâu cần 3kg đường 25 kg dâu cần x kg đường? H - khối lượng dâu và khối lượng đường là hai đại lượng quan hệ ntn? Hãy lập tỉ lệ thức để tìm x? H - lên bảng thực hiện. Khối lượng dâu và đường là hai đại lượng tỉ lệ thuận . 2 3 = 2,5 x 25.3 => = 3,75 2. Ta coù :. Vậy : bạn Hạnh nói đúng Baøi 8 sgk/ T.56 Gọi số cây trồng của các lớp 7A, 7B, 7C lần lượt là x, y, z Theo đề bài, ta có :. T - nhaän xeùt, cho ñieåm. Baøi 8 sgk/ T.56 H - đọc lại đề bài H - lên bảng thực hiện. x y z = = 32 28 36 x yz 24 1 = = = 32  28  36 96 4. x + y + z = 24 vaø. T - nhaän xeùt vaø cho ñieåm T - vieäc chaêm soùc vaø baûo veä caây troàng là góp phần bảo vệ môi trường trong saïch.. Vaäy :. x 1 = => x = 32. 32 4 y 1 = => y = 28. 28 4 z 1 = => z = 36. 36 4. 1 =8 4 1 =7 4 1 =9 4. Trả lời : số cây trồng của các lớp 7A, 7B, 7C theo thứ tự 8, 7, 9 cây. Baøi 9 : sgk/ T.56 Gọi khối lượng của niken, kẽm và đồng. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Nguyeãn Thò Thaûo - THCS Thanh Giang Baøi 9 : sgk/ T.56 H - đọc lại đề bài T - cho H hoạt động nhóm. Kieåm tra keát quaû 2 nhoùm. Đại diện nhóm làm hoàn chỉnh nhất leân trình baøy. T - yêu cầu H sửa vào tập cho chính xaùc.. lần lượt là x, y, z. Theo đề bài, ta có : x + y + z = 150 vaø. x y z = = 3 4 13. Theo t/c cuûa daõy tæ soá baèng nhau :. x y z x yz 150 = = = = = 7,5 3 4 13 3  4  13 20. => x = 22,5 y = 30 z = 97,5 Khối lượng của niken, kẽm, đồng theo thứ tự là 22,5 kg, 30kg, 97,5kg.. T – cho H chú ý nghe để nhận xét T – cho ñieåm nhoùn 4 -BHKN: Khi hai đại lượng tỉ lệ thuận . Ta có x1 ứng với y1 và x2 ứng với y2 . =>. y1 y 2 x y   k hoặc 1  1 x1 x 2 x2 y 2. 5 – Daën doø: - Ôn lại các dạng toán đã làm về đại lượng tỉ lệ thuận - BTVN : 10,11 sgk T 56; 12 sbt T44 V – RUÙT KINH NGIEÄM: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Ngaøy daïy : 1/12/2005 Tieát 26/T13 ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ NGHỊCH. I - MUÏC TIEÂU : Hoïc xong baøi naøy hoïc sinh caàn phaûi - Biết được công thức biểu diễn mối liên hệ giữa hai đại lượng tỉ lệ nghịch. - Nhận biết được hai đại lượng có tỉ lệ nghịch hay không. - Hiểu được các t/c của hai đại lượng tỉ lệ nghịch.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Nguyeãn Thò Thaûo - THCS Thanh Giang - Biết cách tìm hệ số tỉ lệ nghịch, tìm giá trị của một đại lượng khi biết hệ số tỉ lệ và giá trị tương ứng của đại lượng kia. II - TROÏNG TAÂM: Định nghĩa, tính chất hai đại lượng tỉ lệ nghịch. III - CHUAÅN BÒ : T - baûng phuï H - baûng nhoùm IV - TIEÁN TRÌNH : 1. OÅn ñònh 2. KTBC : T – cho H nêu định nghĩa và tính chất của hai đại lượng tỉ lệ thuận. Định nghĩa Nếu đại lượng y liên hệ vớ đại lượng x theo công thức y = kx ( với k là hằng số khác 0 ) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k Tính chaát Nếu hai đại lượng tỉ lệ thuận với nhau : - Tỉ số hai giá trị tương ứng của chúng luôn không đổi - Tỉ số hai giá trị bất kỳ của đại lượng này bằng tỉ số hai giá trị tương ứng của đại lượng kia Baøi taäp 10 sgk/ T.56 Gọi độ dài ba cạnh của tam giác lần lượt là a, b, c Theo đề bài ta có : a b c = = 2 3 4. vaø a + b + c = 45. AÙp duïng daõy tæ soá baèng nhau ta coù. a b c abc 45 = = = = =9 2 3 4 23 4 9. => a = 10, b = 15, c = 20 Độ dài ba cạnh của tam giác lần lượt là : 10cm, 15cm, 20cm 3 - Bài mới : Hoạt động của Thầy và Trò. Noäi dung baøi daïy. HÑ1 : Ñònh nghóa T - cho H nêu khái niệm đại lượng tỉ lệ nghịch (ở tiểu học) T – cho H laøm ?1 sgk T - gợi ý H hãy viết công thức tính T - treo bảng phụ đề bài. 1 / Ñònh nghóa. a) Diện tích hình chữ nhật S = xy = 12 (cm2) => y =. 12 x. b) lượng gạo trong tất cả các bao là :. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Nguyeãn Thò Thaûo - THCS Thanh Giang xy = 500 (kg) => y =. 500 x. c) Quãng đường đi được của vật chuyển động đều là v. t = 16 (km). T – cho H rút ra nhận xét về sự giống 16 nhau của các công thức trên (đại lượng => v = t này bằng 1 hằng số chia cho đại lượng kia) T - giới thiệu định nghĩa hai đại lượng tæ leä nghòch Ñònh nghóa: T57 a y = hay x . y = a Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x x T – cho H đọc lại định nghĩa sgk Vì y =. a a => x = y x. theo công thức y =. a hay x.y = a ( a laø moät x. hằng số khác 0 ) thì ta nói y tỉ lệ nghịch với x theo heä soá tæ leä a y tỉ lệ nghịch với x theo hệ số tỉ lệ – 3,5 y=. T – cho H laøm baøi?2 T 57 T – cho H đọc chú ý sgk / T. 57 HÑ2 :Tính chaát T - treo bảng phụ đề bà?3 i sgkT57 T – cho H lần lượt trả lời các câu hỏi, gv hoàn thành bài giải.. T - giới thiệu 2 tính chất trong khung T – cho H đọc 2 tính chất..  3,5  3,5 => x = y x. Vậy nếu y tỉ lệ nghịch với x theo hệ số tỉ lệ – 3,5 thì x tỉ lệ nghịch với y theo hệ số tỉ leä – 3,5 * Chuù yù : sgk/ T.57 2/ Tính chaát : ?3 sgk/ T.57 a) x1y1 = a => a = 2 . 30 = 60 b) y2 = 20, y3 = 15, y4 = 12 c) x1y1 = x2y2 = x3y3 = x4y4 = 60 (theo heä soá tæ leä) Tính chaát : sgk/ T.58 Nếu hai đại lượng tỉ lệ nghịch nhau thì: - Tích hai giá trị tương ứng của chúng luôn không thay đổi ( bằng hệ số tỉ lệ ) - Tỉ số hai giá trị bất kỳ của đại lượng này bằng nghịch đảo của tỉ số hai giá trị tương ứng của đại lượng kia.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Nguyeãn Thò Thaûo - THCS Thanh Giang 4 - Cuûng coá : T - treo bảng phụ ghi đề bài 13 Dựa vào cột nào để tính hệ số a ? T – cho H leân baûng ñieàn caùc oâ coøn laïi. x. 0,5 -1,2. 2. -3. 4. 6. y. 12. 3. -2. 1,5. 1. -5. Baøi 14 : sgk/ T.58 T – cho H đọc lại đề bài T - hướng dẫn H tóm tắt đề bài. Cùng một công việc, giữa số công nhân và số ngày là hai đại lượng quan hệ thế nào ? Theo t/c hai đại lượng tỉ lệ nghịch, ta có tỉ lệ thức nào ? Tính x ? Goïi soá coâng nhaân laø x, soá ngaøy laø y . a = 35.168 Khi x = 28 thì y =. 35.168 = 210 28. Để xây một ngôi nhà : 35 coâng nhaân heát 168 ngaøy 28 coâng nhaân heát x ngaøy ? Số công nhân và số ngày làm là hai đại lượng tỉ lệ nghịch. Ta coù : 35 x 35.168 = => x = = 210 28 168 28. Trả lời : 28 công nhân xây ngôi nhà đó hết 210 ngày. 5 – Daën doø: - Nắm vững định nghĩa và tính chất hai đaị lượng tỉ lệ nghịch - Baøi taäp 12,15 sgk T 58 vaø 23sbt T46 - Xem trang 59 để tiết sau học tiếp V – RUÙT KINH NGHIEÄM: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Nguyeãn Thò Thaûo - THCS Thanh Giang ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Ngaøy daïy :11 /12/2007 Tieát 27: MỘT SỐ BAØI TOÁN TỈ LỆ NGHỊCH I - MUÏC TIEÂU : - HS biết cách giải 1 bài toán về đại lượng tỉ lệ nghịch. - HS biết tìm ra 2 đại lượng tỉ lệ nghịch trong bài toán và các giá trị tương ứngcủa 2 đại lượng tỉ lệ nghịch. II - CHUAÅN BÒ : Gv - baûng phuï. Hs - bảng nhóm, ôn tập đại lượng tỉ lệ nghich IV - TIEÁN TRÌNH : . Hoạt động của giáo viên và học sinh. Noäi dung baøi daïy. Hoạt đông 1 - Nêu định nghĩa đại lượng tỉ lệ nghịch Cho ví duï minh hoïa. Baøi cuõ. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Nguyeãn Thò Thaûo - THCS Thanh Giang - Nêu các tính chất của 2 đại lượng tỉ lệ nghịch. Thể hiện bằng công thức Hoạt động 2 Giáo viên cho học sinh đọc lại đề bài gv hướng dẫn hs phân tích. Gọi VT cũ và mới của ôtô lần lượt V1, V2 Thời gian tương ứng là t1, t2. Liên hệ đề bài, lập tỉ lệ thức, tìm t2 ? V2 = 1,2 V1 =>. V2 = 1,2 V1. 1/ Bài toán 1 : sgk/ T.59 Ôtô đi từ A đến B Với vận tốc V1 thì thời gian t1 Với vận tốc V2 thì thời gian t2 Vận tốc và thời gian là 2 đại lượng tỉ lệ t1 V = 2 maø t1 = 6 , V2 = 1,2 V1 t2 V1 6 6 do đó : = 1,2 => t2 = =5 t2 1,2. nghòch. Vậy : nếu đi với VT mới thì ôtô đi từ A  B heát 5 (h) 2/ Bài toán 2 : sgk/ T.59 Bốn đội có 36 máy cày Đội 1 hoàn thành công việc trong 4 ngày Đội 2 HTCV trong 6 ngày Đội 3 HTCV trong 10 ngày Đội 4 HTCV trong 12 ngày Hỏi mỗi đội có mấy máy ?. Hoạt động 3 giáo viên cho học sinh đọc đề bài gv hướng dẫn hs tóm tắt đề bài lên baûng.. : x1+ x2 + x3 + x4 = ?. Áp dụng t/c 1 của hai đại lượng tỉ lệ nghòch ta coù caùc tích naøo baèng nhau ? Biến đổi các tích bằng nhau này thành daõy tæ soá baèng nhau. Giaûi Gọi số máy của mỗi đội lần lượt x1,x2 x3, x4 Ta coù : x1+ x2 + x3 + x4 = 36 Vì số máy tỉ lệ nghịch với số ngày hoàn thaønh coâng vieäc 4 x1 = 6 x2 = 10 x3 = 12 x4 Hay :. aùp duïng t/c cuûa daõy tæ soá baèng nhau tìm x1+ x2 + x3 + x4 ?. x x1 x x = 2 = 3 = 4 1 1 1 1 4 12 6 10. Theo t/c daõy tæ soá baèng nhau, ta coù : x x1 x x = 2 = 3 = 4 1 1 1 1 4 12 6 10. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Nguyeãn Thò Thaûo - THCS Thanh Giang x1  x 2  x 3  x 4 36 = = 60 36 1 1 1 1    60 4 6 10 12 1 Vaäy x1 = .60 = 15 4 1 x2 = .60 = 10 6 1 x3 = .60 = 6 10 1 x4 = .60 = 5 12. =. Trả lời : số máy của 4 đội lần lượt là 15, 10, 6, 5 maùy. nhaän xeùt keát quaû.. ?. Nếu y tỉ lệ nghịch với x thì y tỉ lệ 1 a 1 thuận với vì y = = a. x x x. Gv cho hs đọc lại đề bài sử dụng công thức định nghĩacủa hai đại lượng tỉ lệ thuận, tỉ lệ nghịch coù daïng : x = kz.. sgk/ T.60. a) x vaø y tæ leä nghòch => x = y vaø z tæ leä nghòch => y = => x =. a y. b z. a a = .z b b z. => x tỉ lệ thuận với z. b) x vaø y tæ leä nghòch => x = y vaø z tæ leä thuaän => y = b. z => x =. a a hay xz = bz b. Vậy x tỉ lệ nghịch với z. xz =. a a hoặc x = b b z. Hoạt động 4: gv treo baûng phuï 2 baûng giaù trò a vaø b. Hs nhìn bảng trả lời miệng. x y. 1 120. 2 60. 4 30. 5 24. Cuûng coá. 8 15. a) Hai đại lượng x vậy tỉ lệ nghịch với nhau vì. Lop7.net. a y.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Nguyeãn Thò Thaûo - THCS Thanh Giang 1. 120 = 2.60 =  = 8. 15 = 120 x y. 2 30. 3 20. 4 15. 5 6 12,5 10. b) Hai đại lượng x và y không tỉ lệ nghòch vì : 5. 12,5  6. 10. Ra baøi taäp - Xem lại cách giải bài toán tỉ lệ nghịch biết chuyển từ bài toán tỉ lệ nghịch sang thuaän - Ôn đại lượng tỉ lệ thuận và đại lượng tỉ lệ nghịch - BTVN : 17,18,19sgk T61 vaø 25sbt T46. Tieát 28 /T14. Ngaøy daïy : 8/12/2005 LUYEÄN TAÄP KIEÅM TRA 15 PHUÙT. I - MUÏC TIEÂU : - Thông qua tiết luyện tập H củng cố các kiến thức về đại lượng tỉ lệ thuận, đại lượng tỉ lệ nghịch. - Có kĩ năng sử dụng thành thạo các t/c của dãy tỉ số bằng nhau để vận dụng giải toán nhanh và đúng. - H được hiểu biết ,mở rộng vốn sống thông qua bài tập mang tính thực tế : bài tập về năng suất, bài tập về chuyển động.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Nguyeãn Thò Thaûo - THCS Thanh Giang - Kiểm tra 15´nhằm kiểm tra, đánh giá việc lĩnh hội vá áp dụng kiến thức của H. II -TROÏNG TAÂM : Bài toán tỉ lệ nghịch, kiểm tra 15´. III - CHUAÅN BÒ : T - bảng phụ, đề bài kiểm ta 15´. H - baûng nhoùm, giaáy kieåm tra 15´. IV - TIEÁN TRÌNH: 1 - OÅn ñònh 2 - KT 15´. Câu 1: Hai đại lượng x và y tỉ lệ thuận hay tỉ lệ nghịch. Hãy viết TLT hoặc TLN vào oâ troáng. a) x y. -1 -5. 1 5. 3 15. 5 25. x y. -5 -2. -2 -5. 2 5. 5 2. x y. -4 6. -2 3. 10 -15. 20 -30. b). c). Câu 2 : Nối mỗi câu ở cột I với kết quả ở cột II để được câu đúng. Coät I 1. Neáu x. y = a (a  0) 2. Cho bieát x vaø y laø tæ leä nghòch Neáu x = 2, y = 30 3. x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ k=-½ 1 4. y = x 20. Coät II a) Thì a = 60 b) Thì y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k = -2 c) Thì x vaø y tæ leä thuaän d) Ta có y tỉ lệ nghịch với x theo heä soá tæ leä laø a.. Câu 3 : Biết 5 người làm cỏ một cánh đồng hết 8 giờ. Hỏi 8 người (với cùng năng suất như htế) làm cỏ cánh đồng đó hết bao nhiêu giờ ? Kết quả : 5 giờ. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Nguyeãn Thò Thaûo - THCS Thanh Giang 3 - Luyeän taäp Hoạt động của Thầy và Trò. Noäi dung baøi daïy. Baøi 18: sgk/ T.61 T – cho H đọc lại đề bài T – cho H hoạt động nhóm T – cho H đại diện 1 nhóm lên trình baøy. Tóm tắt đề bài, xác định mối quan hệ giữa các đại lượng rồi lập tỉ lệ thức tương ứng.. Baøi 18: sgk/ T.61 3 người làm cỏ hết 6 giờ 12 người làm cỏ hết x giờ? Vì số người làm cỏ và số giờ phải làm là hai đại lượng tỉ lệ nghịch, ta có : 3 x 3.6 = => x = = 1,5 12 6 12. Vậy : 12 người làm cỏ hết 1,5 giờ. Baøi 19 : sgk/ T61 Cùng một số tiền mua được 51 mét vải loại I giá a. đ/m x mét vải loại II giá 85% a. đ/m Vì số mét vải mua được và giá tiền một mét vải là hai đại lượng tỉ lệ nghịch.. Baøi 19 : sgk/ T.61 T – cho H tóm tắt đề. T – cho H thực hiện trên bảng Lập tỉ lệ thức tương ứng với hai đại lượng tỉ lệ nghịch. Tìm x?. 51 85%a 85 = = x a 100 51.100 => x = = 60 85. Baøi 21: sgk/ T.61 T - H số máy và số ngày là hai đại lượng ntn? (Naêng suaát caùc maùy nhö nhau) Vậy : x1+ x2 + x3 lệ thuận với các số naøo ? T – cho H laøm vaøo taäp T - chaám ñieåm 2 taäp T – cho H lên bảng thực hiện. Vậy: với cùng một số tiền có thể mua 60m vải loại II Baøi 21: sgk/ T.61 Gọi số máy của ba đội theo thứ tự là x1, x2 , x3 Vì số máy và số ngày là hai đại lượng tỉ lệ nghòch. Ta coù:. x x1 x = 2 = 3 1 1 1 4 6 8. x1 – x2 = 2. AÙp duïng t/c daõy tæ soá baèng nhau ta coù x x1 x x x = 2 = 3 = 1 2 1 1 1 1 1  4 6 8 4 6 2 = = 24 1 12. x1 = 6 , x2 = 4 , x3 = 3. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Nguyeãn Thò Thaûo - THCS Thanh Giang Trả lời : số máy của ba đội theo thứ tự là 6, 4, 3 (maùy). 4 - BHKN Khi hai đại lượng tỉ lệ nghịch nhau : - x1 ứng với y1 - x2 ứng với y2 => x1 . y1 = x2 . y2 = k hoặc. x1 y 2  x2 y1. 5 – Daën doø : - Nắm vững định nghĩa và tính chất hai đại lượng tỉ lệ nghịch ( so sánh với tỉ lệ thuaän ) - Biết chuyển từ bài toán nghịch sang bài toán thuận - BTVN : 20,22,23sgk T 61-62; 28 sbt T46 V – RUÙT KINH NGHIEÄM: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>