Giáo án Ngữ văn 7 - Tiết 78: Rút gọn câu - Lại Thị Tiền - Năm học 2006-2007

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ng÷ v¨n 7 - N¨m häc : 2006 - 2007 Ngµy so¹n: 23/1/2007 Ngµy d¹y: 24/1/2007. TiÕt 78. Rót gän c©u.. A. Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh.. 1. KiÕn thøc: N¾m ®­îc c¸ch rót gän c©u. 2. KÜ n¨ng: HiÓu ®­îc t¸c dông cña c©u rót gän. B. ChuÈn bÞ:. + Gi¸o viªn: B¶ng phô, phiÕu häc tËp. + Trß: ChuÈn bÞ bµi. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động. Hoạt động1: Kiểm tra bài cũ : GV kiểm tra sự chuẩn bị bài của học sinh. Hoạt động2: Giới thiệu bài.. Trong khi nói và viết có những trường hợp ta lược bỏ bớt một số thành phần để cho câu gọn hơn, tránh rườm rà. Vậy cách thức rút gọn câu như thế nào chóng ta cïng t×m hiÓu. Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên. - GV ghi bµi tËp vµo b¶ng phô. - Gọi học sinh đọc bài tập.. H§ cña HS. - §äc bµi tËp. ? Hai c©u tôc ng÷ trªn kh¸c - Ph¸t hiÖn. nhau ë chç nµo?. Nội dung cần đạt. I. ThÕ nµo lµ rót gän c©u. 1. Bµi tËp * Bµi tËp 1. a. Häc ¨n, häc nãi, häc gãi, häc më. b. Chóng ta häc ¨n, häc nãi, häc gãi, häc më. - C©u a kh«ng cã tõ " Chóng ta" - C©u b cã thªm tõ chóng ta. - C©u a kh«ng cã chñ ng÷. - C©u b cã chñ ng÷.. ? Nh­ vËy cÊu t¹o cña 2 c©u trªn - NhËn xÐt. cã g× kh¸c nhau. ? T×m tõ ng÷ cã thÓ lµm chñ ng÷ - T×m tõ thay trong c©u a. thÕ. -> Ta , chúng ta , mọi người, ? Theo em v× sao chñ ng÷ cña t«i b¹n, c¸c b¹n. câu a lại bị lược bỏ. ( Thảo luận - Thảo luận nhãm. nhãm). - Tr×nh bµy. - Gọi đại diện trình bầy. - §©y lµ mét c©u tôc ng÷ ®­a ra mét lêi khuyªn cho mäi người họăc nêu lên một nhận xét chung về đặc điểm của người Việt Nam chúng ta. 1. Lại Thị Tiền - Trường THCS Trần Can Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Ng÷ v¨n 7 - N¨m häc : 2006 - 2007 - Gọi học sinh đọc bài tập 2 chú - Đọc bài tập ý nh÷ng c©u g¹ch ch©n.. * Bµi tËp 2. a. Hai người đuổi theo nó. Rồi ba bốn người, sáu bảy người. b. Bao giê cËu ®i Hµ Néi. - Ngµy mai.. ? Trong nh÷ng c©u g¹ch ch©n thành phần nào của câu bị lược - Phát hiện, bá ? V× sao? tr¶ lêi. - C©u a : thµnh phÇn vÞ ng÷ bÞ lược bỏ làm cho câu gọn hơn , không lặp lại vị ngữ đã xuất hiện ở câu trước và để diễn tả được sự rượt đuổi dồn dập ®ang diÔn ra. - Câub: Chủ ngữ, vị ngữ đều bị lược bỏ chỉ còn trạng ngữ chỉ thời gian. Tác giả lược bỏ như vậy để câu gọn hơn, thông tin ®­îc nhanh h¬n, tr¸nh sù lÆp - Nh÷ng c©u trªn lµ c©u rót gän . từ ngữ và để biểu lộ một cách ? ThÕ nµo lµ c©u rót gän. - Kh¸i qu¸t ¨n nãi th©n mËt ? Việc lược bỏ một số thành rút ra ghi phần câu thường nhằm mục đích nhớ. g×? 2. Ghi nhí: SGK. - Gọi học sinh đọc ghi nhớ. - GV kh¸i qu¸t, chuyÓn ý. II. C¸ch dïng c©u rót gän. 1. Bµi tËp : - §äc bµi. - Gọi học sinh đọc bài tập. * Bµi tËp 1 Sáng chủ nhật, trường em tổ - Nh÷ng c©u g¹ch ch©n thiÕu chức cắm trại. Sân trường thật thµnh phÇn nµo? cã nªn rót gän đông vui. Chạy loăng quăng. - Ph¸t hiÖn NhÈy d©y, ch¬i kÐo co. nh­ vËy kh«ng v× sao? tr¶ lêi. - Các câu gạch chân đều thiếu thµnh phÇn chñ ng÷. - Kh«ng nªn rót gän c©u nh­ vËy lµm cho c©u trë nªn khã hiÓu. V× v¨n c¶nh kh«ng cho phÐp kh«i phôc chñ ng÷ mét c¸ch dÔ dµng. * Bµi tËp 2. - MÑ ¬i, h«m nay con ®­îc - §äc bµi tËp. ®iÓm 10. - Gọi học sinh đọc bài 2. - Con ngoan qu¸! Bµi nµo ®­îc ®iÓm 10 thÕ. 2. Lại Thị Tiền - Trường THCS Trần Can Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Ng÷ v¨n 7 - N¨m häc : 2006 - 2007 - Bµi kiÓm tra to¸n. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c©u tr¶ lời của người con trong trường hîp nµy? - NhËn xÐt.. -> C©u tr¶ lêi kh«ng ®­îc lÔ phÐp.. ? CÇn thªm nh÷ng tõ ng÷ nµo vào câu rút gọn để thể hiện thái - T×m tõ ng÷. - Thªm: ¹, mÑ ¹. độ lễ phép. ? Qua 2 bµi tËp trªn em h·y cho biÕt khi rót gän c©u cÇn chó ý ®iÒu g×? - NhËn xÐt. -> L­u ý: khi rót gän kh«ng được làm cho người đọc, người nghe hiÓu sai vÒ néi dung c©u nãi. - Kh«ng biÕn nã thµnh c©u céc lốc, thiếu lễ độ. - GV kh¸i qu¸t- Gäi häc sinh 2. Ghi nhí: SGK. đọc ghi nhớ. III. LuyÖn tËp. 1. Bµi tËp1. - §äc bµi tËp. - ¡n qu¶ nhí kÓ trång c©y. - Gọi học sinh đọc bài tập1. - Nu«i lîn ¨n c¬m n»m, nu«i ? Xác định câu nào là câu rút tằm ăn cơm đứng. gän. Thµnh phÇn nµo cña c©u - Độc lập trả -> Hai câu đều bị lược bỏ phần ®­îc rót gän. lêi. chñ ng÷. - NhËn xÐt. ? Rút gọn như vậy để làm gì? - Lµm cho c¸ch nãi cña c©u tục ngữ trở lên cô đọng và xúc tÝch h¬n lµm cho th«ng tin ®­îc nhanh h¬n. 2. Bµi tËp 2. a. Bước tới Đèo Ngang bóng - §äc bµi tËp. xÕ tµ. - Gọi học sinh đọc bài tập2 - Dừng chân đứng lại trời - HS nghe. - GV nªu yªu cÇu bµi tËp. non nước. b. Đồn rằng quan tướng có danh. Ban khen r»ng : " Êy míi tµi... Ban cho cái áo với hai đồng tiÒn Đánh giặc thì chạy trước tiên.. - X«ng vµo trËn tiÒn cëi khè 4. Lại Thị Tiền - Trường THCS Trần Can Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Ng÷ v¨n 7 - N¨m häc : 2006 - 2007 ? Các câu lược bỏ thành phần - Ph¸t hiÖn. g×?. - Gọi học sinh đọc bài tập3. - §äc bµi. ? Vì sao cậu bé và người khách trong c©u truyÖn hiÓu lÇm nhau? - LÝ gi¶i.. giÆc ra. - Trë vÒ gäi mÑ mæ gµ khao qu©n. -> Các câu đều lược bỏ thành phÇn chñ ng÷. * Kh«i phôc chñ ng÷. a. Ta bước tới Đèo Ngang Ta dõng ch©n.... b. Thiên hạ đồn rằng: Vua khen, Vua ban, quan tướng. 3. Bµi tËp3.. - Vì cậu bé khi trả lời người khách đã dùng 3 câu rút gọn khiến người khách hiểu sai ý nghÜa. - MÊt råi. ý cËu bÐ: Tê giÊy mất rồi, người khách hiểu: Bố cËu bÐ mÊt råi. - Th­a ... tèi h«m qua - Tê giấy mất hôm qua - Người kh¸ch hiÓu: Bè cËu bÐ mÊt h«m qua. ? Qua c©u truyÖn nµy, em cÇn - Ch¸y ¹. Tê giÊy mÊt v× bÞ rót ra bµi häc g× vÒ c¸ch nãi cháy - Người khách hiểu: Bố n¨ng. - Rót ra bµi cËu mÊt v× ch¸y. häc. -> ph¶i cÈn thËn khi dïng c©u rót gän, v× dïng c©u rót gän không đúng có thể gây hiểu lÇm. Hoạt động 4 : Hướng dẫn học ở nhà. - Häc ë nhµ: Ghi nhí. - So¹n: §Æc ®iÓm v¨n b¶n nghÞ luËn.. 4. Lại Thị Tiền - Trường THCS Trần Can Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>