Giáo án Ngữ văn 8 - Tiết 28: Luyện tập viết đoạn văn tự sự kết hợp với văn miêu tả và biểu cảm - Năm học 2009-2010 - Lê Đức Quang

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 NS: 03/10/2009 NTH: 06/10/2009 ––––––––––––––––– Ng÷ V¨n – Bµi 7–––––––––––––––––– TiÕt 28, luyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m I/ Môc tiªu bµi häc 1/ KiÕn thøc: Biết xác định các yếu tố tự sự, miêu tả và biểu cảm. Liên kết, chuyển đoạn 2/ KÜ n¨ng: BiÕt c¸ch vËn dông sù kÕt hîp c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m khi viÕt mét ®o¹n v¨n tù sù. 3/ Thái độ TÝch cùc trong x©y dùng ®o¹n v¨n. II/ §å dïng d¹y häc 1/ Gi¸o viªn: 2/ Häc sinh: TËp viÕt nh÷ng ®o¹n v¨n vËn dông sù kÕt hîp c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m ë nhµ. III/ Phương pháp Thuyết trình, vấn đáp, qui nạp, gợi mở … IV/ Các bước lên lớp 1/ ổn định. Sĩ số: 8a: 8b: 2/ KiÓm tra ®Çu giê (?) Tr×nh bµy vai trß cña yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n tù sù ? 3/ Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học H§ cña thÇy vµ trß T/g 1’ HĐ1 Khởi động - Mục tiêu: Sử dụng kiến thức đã học để định hướng học sinh vào tiết học. - C¸ch tiÕn hµnh: Gv dùng lời nói để dẫn vào nội dung tiết häc . ở lớp 6, các em đã làm quen và nhận biÕt ®­îc sù kÕt hîp, ®an xen gi÷a c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m víi kÓ chuyÖn trong 1 v¨n b¶n tù sù. C¸c em cũng đã thấy được vai trò và tác dụng của các yếu tố ấy. Vậy để vận dụng sự hiểu biết đó để viết một đoạn văn tự sự theo tinh thần tích hợp các kiểu phương thức biểu đạt trong 1 đoạn văn ntn? Quy tr×nh viÕt ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m ra sao? Lê Đức Quang – Gv trường THCS Liêm Phú Lop8.net. Néi dung.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 H§2.HDHS luyÖn tËp - Môc tiªu Xác định được các bước xây dựng một ®o¹n v¨n tù sù cã sö dông c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m vµ thùc hµnh viÕt. 15’ I/ Tự sự việc và nhân vật đến - C¸ch tiÕn hµnh: ®o¹n v¨n tù sù cã yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m. Gv ghi 3 đề trong SGK lên bảng. a. Chẳng may em đánh vỡ một lọ hoa đẹp. b. Em gióp mét bµ cô qua ®­êng vào lúc đông người và nhiều xe cộ đi lại c. Em nhËn ®­îc mét mãn quµ bÊt ngê nh©n ngµy sinh nhËt hay ngµy lÔ, tÕt. (?) Những yếu tố cần thiết để xây dựng ®o¹n v¨n tù sù ? Sù viÖc vµ nh©n vËt chÝnh . (?) Vai trß cña c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong ®o¹n v¨n tù sù ? Lµm cho sù viÖc trë nªn dÔ hiÓu , hÊp dÉn vµ nh©n vËt chÝnh trë nªn gÇn gòi , sinh động . GV: Để xác định được 1 đoạn văn tự sự kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m, chóng ta ph¶i ®i theo mét quy tr×nh gåm c¸c bước Gv sử dụng bảng phụ ghi 5 bước. (?) Hãy thực hiện các bước trên đối với đề bài a ? Hs thực hiện (10’) theo các bước Hs đọc trước lớp ( đối chiếu với yêu cầu các bước) (?) Như vậy để xây dựng đoạn văn tự sự th× viÖc ®Çu tiªn lµ g×? + Sự việc có đối tượng là đồ vật + Sự việc có đối tượng là con người. + Sự việc mà con người là chủ thể tiếp nhËn (?) Khi kÓ l¹i c¸c sù viÖc trªn, ta cÇn xác định ngôi kể như thế nào ? - Người kể ở ngôi thứ nhất, số ít: tôi, m×nh, tí, em, anh, chÞ, x­ng tªn. Lê Đức Quang – Gv trường THCS Liêm Phú Lop8.net. Đề bài: Chẳng may em đánh vỡ một lọ hoa đẹp.. Bước 1: -Lựa chọn sự việc chính. Bước 2: Lựa chọn ngôi kể.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 - Ng«i thø nhÊt sè nhiÒu: Chóng t«i, chóng ta, chóng m×nh,... - Ng«i thø nhÊt gi¸n tiÕp: t¸c gi¶ giÊu mình để cho nhân vật chính kể chuyện (C¸i bµn tù truyÖn) (?) Khi kÓ vÝ dô a, em sÏ b¾t ®Çu tõ ®©u? Khởi đầu: có thể là cảm tưởng, nhận xét, hành động... Em ngồi thẫn thờ trước cái lọ hoa đẹp võa bÞ vì tan...ChØ v× 1 chót véi vµng mà em đã phải trả giá bằng sự tiếc nuối. HoÆc: Huþch mét c¸i, em bÞ vÊp ng· không sao gượng lại được, cái lọ hoa đẹp trên tay em văng ra và vỡ tan. (?) DiÔn biÕn nh­ thÕ nµo ? DiÔn biÕn: KÓ l¹i sù viÖc mét c¸ch chi tiÕt, cã xen kÏ miªu t¶ vµ biÓu c¶m. + Vì thµnh tõng m¶nh lín cã thÓ g¾n l¹i b»ng keo hoÆc vì vôn. + Ng¾m nghi¸, m©n mª nh÷ng m¶nh vì có hoa văn đẹp. + Thu dän, nhÆt nh¹nh c¸c m¶nh vì. + C¸c sù viÖc cã liªn quan: bè, mÑ, anh, chÞ em... vÒ vµ chøng kiÕn (?) Sù viÖc kÕt thóc ra sao ? + Suy nghÜ, c¶m xóc cña b¶n th©n hoÆc thái độ, tình cảm của người thân, bạn bè sau khi sù viÖc x¶y ra. + Bµi häc kinh nghiÖm vÒ tÝnh cÈn thËn. (?) VËy yÕu tè thø 3 lµ g× ? (?) Ví dụ tả lọ hoa đẹp như thế nào ? - Ví dụ tả lọ hoa đẹp như thế nào: hình dáng màu sắc, chất liệu, vẻ đẹp của lọ hoa. - Suy nghĩ, tình cảm, sự ngưỡng mộ, sự nuèi tiÕc vµ ©n hËn (?) Sau khi xác định được các bước trên thì bước cuối cùng là gì ? ViÕt thµnh ®o¹n v¨n + Xác định cấu trúc đoạn văn: diễn dÞch, qui n¹p, song hµnh. + ViÕt c©u më ®o¹n vµ c¸c c©u khai triển theo cấu trúc đã chọn. + L¾p r¸p c©u më ®o¹n víi c¸c c©u khai Lê Đức Quang – Gv trường THCS Liêm Phú Lop8.net. Bước 3: Xác định thứ tự kể Bước 4: Xác định các yếu tố miêu t¶ vµ biÓu c¶m dïng trong ®o¹n v¨n. Bước 5: Viết thành đoạn văn..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 triÓn. + KiÓm tra tÝnh liªn kÕt, m¹ch l¹c cña ®o¹n v¨n (?) Tãm l¹i qui tr×nh x©y dùng ®o¹n v¨n tự sự gồm mấy bước, nhiệm vụ của mỗi bước ? Hs đọc và xác định yêu cầu Hs hoạt động cá nhân Hs đọc Hs kh¸c nhËn xÐt, bæ sung Gv nhËn xÐt, bæ sung Gv đọc đoạn văn tham khảo. T«i ®ang ngåi nghÜ ngîi vÈn v¬ vÒ những người hang xóm đang sống quanh tôi, trong đó có lão Hạc. Lão sèng ©m thÇm trong c¶nh tóng quÉn vµ trong cả sự chờ đợi vô vọng đứa con trai duy nhất đã đi xa. Bỗng lão Hạc dặng hắng bước vào. Tôi mỉm cười: - Thiêng thật ! Tôi đang nghĩ đến lão đấy ? Lão Hạc lặng lẽ ngồi xuống cái ghÕ gç äp Ñp cña nhµ t«i, buån b· nãi: - Cậu Vàng đi đời rồi ông giáo ạ ! T«i ng¹c nhiªn hái l¹i: - L·o yªu quý con Vµng l¾m c¬ mµ? - Th× vÉn yªu, nh­ng vÉn ph¶i b¸n! C¸i sè kiÕp nã vµ c¶ t«i n÷a th× cã g× kh¸c nhau ®©u, h¶ «ng gi¸o. T«i lÈm bÈm: - Kh«ng thÓ nµo tin ®­îc! - T«i b¸n thËt råi. Hä võa b¾t nã vµ mang ®i... Lão Hạc bỏ lửng câu nói, cười mà miệng cứ méo xệch đi, nước mắt lưng trßng ... T«i còng c¶m thÊy nghÑn ngµo và chỉ muốn ôm chầm lấy lão để khóc oµ lªn cho v¬i bít nh÷ng day døt, bøc bèi trong lßng. T«i chît nghÜ c¸i viÖc t«i ph¶i b¸n ®i n¨m quyÓn s¸ch thËt lµ v« nghÜa nÕu so s¸nh nã víi nçi ®au cña lão Hạc. Tôi chỉ mất năm đồ vật, còn lão Hạc thì mất đi một người bạn tình nghÜa biÕt chõng nµo! L·o sÏ sèng ra sao trong những ngày tháng cô đơn còn l¹i trong t©m tr¹ng ®Çy nh÷ng mÆc c¶m. 25’ II/ LuyÖn tËp Bµi tËp 1 (SGK Tr 84). §ãng vai «ng gi¸o kÓ l¹i phót gi©y l·o H¹c sang b¸o tin b¸n chã víi vÎ mÆt vµ t©m tr¹ng ®au khæ.. Lê Đức Quang – Gv trường THCS Liêm Phú Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 ân hận dằn vặt? Tôi bỗng thấy thương lão quá, nhưng chẳng biết nên động viên an ñi l·o nh­ thÕ nµo nªn chØ nãi mét c©u vu v¬ cho cã chuyÖn: - ThÕ nã cho b¾t µ ? Nghe t«i hái, l·o H¹c bçng giËt thãt, đôi mắt lão dường như thất thần gương mặt tái nhợt co rúm lại đầy vẻ đau đớn, nhÉn nhôc. L·o rò ®Çu xuèng vµ «m mÆt bËt khãc hu hu. (?) T×m ®o¹n v¨n kÓ l¹i gi©y phót trªn trong truyÖn l·o H¹c ? (?) Đoạn văn của Nam Cao đã kết hợp yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m ë chç nµo ?. Bµi tËp 2 (SGK Tr 84).. + Sự việc: Lão Hạc báo tin đã bán con vµng. + Ng«i kÓ: Ng«i thø nhÊt , sè Ýt: x­ng "t«i" + Miêu tả: Cố làm ra vui vẻ, cười như mếu, đôi mắt ầng ậc nước, co róm l¹i, nh÷ng vÕt nh¨n x« l¹i víi nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái ®Çu nghÑo vÒ mét bªn vµ c¸i miÖng mãm mÐm cña l·o mÕu nh­ con nÝt. L·o hu hu khãc….. (?) Nh÷ng yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m đã giúp Nam Cao thể hiện được điều gì?. + BiÓu c¶m: Kh«ng qu¸ xãt xa n¨m quyển sách của tôi quá như trước n÷a. T«i chØ ¸i ng¹i cho l·o H¹c. T«i hái cho cã chuyÖn. YÕu tè miªu t¶ biÓu c¶m kh¾c s©u trong lòng người đọc một Lão Hạc khèn khæ vÒ h×nh d¸ng bªn ngoµi và đau đớn, quằn quại về tinh thần.. (?) Đoạn văn của em đã kết hợp được c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m ch­a ? 4/ Cñng cè. Trong văn bản tự sự yếu tố miêu tả có vai trò và ý nghĩa ntn đối với sự việc ®­îc kÓ ? Gv hÖ thèng kiÕn thøc bµi 5/ HDHT - Xem l¹i vai trß yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m , kÓ trong v¨n b¶n tù sù . - §ãng vai Xan-ch« Pan-xa kÓ l¹i truyÖn : '' §¸nh nhau víi cèi xay giã '' . - ChuÈn bÞ bµi : '' LËp dµn ý cho bµi v¨n tù sù '' .. Lê Đức Quang – Gv trường THCS Liêm Phú Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>