Giáo án Ngữ văn Lớp 6 - Tuần 28 - Năm học 2005-2006

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n: 26/ 03/ 2006. TuÇn 28 TiÕt 109: V¨n b¶n. C©y tre ViÖt Nam -------- ThÐp Míi----------. I/ Môc tiªu: Gióp häc sinh: - HiÓu vµ c¶m nhËn ®­îc gi¸ trÞ nhiÒu mÆt cña c©y tre vµ sù g¾n bã gi÷a c©y tre víi cuéc sống của dân tộc Việt Nam; Cây tre trở thành một biểu tượng của Việt Nam. - Nắm được những đặc điểm nghệ thuật của bài kí: Giàu chi tiết và hình ảnh, kết hợp miêu t¶ vµ b×nh luËn, lêi v¨n giµu nhÞp ®iÖu. - Giáo dục HS lòng yêu mến cảnh sắc thiên nhiên bình dị của quê hương đất nước. II/ ChuÈn bÞ: - GV: §äc v¨n b¶n vµ nghiªn cøu bµi d¹y qua SGK + SGV - HS: §äc v¨n b¶n, chó thÝch vµ t×m hiÓu v¨n b¶n. III/ Lªn líp : 1) ổn định: 2) KiÓm tra bµi cò: - §äc thuéc ®o¹n v¨n tõ: "MÆt trêi nhó lªn dÇn dÇn --> nhÞp c¸nh" trong bµi kÝ C« T« (NguyÔn Tu©n). - Hãy tìm những từ ngữ chỉ hình dáng, màu sắc, những hình ảnh mà tác giả dùng để vẽ nên bức tranh đẹp ấy. => Hs đọc thuộc, chính xác đoạn văn - Hs nêu được những ý cơ bản: những từ ngữ chỉ hình dáng, màu sắc, hình ảnh để miêu tả c¶nh mÆt trêi mäc. 3) Bµi míi: - Giíi thiÖu bµi míi - Tiến trình tổ chức các hoạt động: Hoạt động của GV và HS. Néi dung I/ T¸c gi¶, t¸c phÈm: SGK / 98 Hoạt động 1: Đọc và tìm hiểu chung về bµi v¨n. II/ §äc- HiÓu v¨n b¶n: - HS nªu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm. 1) §äc: - GV bæ sung vµ nh¾c l¹i nh÷ng nÐt chÝnh. 2) §¹i ý: - Cây tre là người bạn gần gũi, thân thiết - GV hướng dẫn đọc và đọc mẫu. cña nh©n d©n VN trong cuéc sèng hµng - HS đọc văn bản. ngày, trong lao động và chiến đấu. Cây + Em hãy nêu đại ý của bài? tre đã trở thành biểu tượng của đất nước vµ d©n téc VN. 3) Bè côc: 4 ®o¹n + Bài văn chia làm mấy đoạn? ý chính của mỗi a) Từ đầu -> " như người": cây tre có mÆt ë kh¾p n¬i vµ phÈm chÊt cña tre. ®o¹n lµ g×? b) TiÕp theo -> "chung thuû": tre g¾n bã --> HS nhãm 1 tr×nh bµy (b¶ng phô) với con người trong cuộc sống hàng ngày Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - Líp nhËn xÐt bæ sung.. Hoạt động 2: Tìm hiểu phẩm chất của tre. + Những phẩm chất của tre đã được thể hiện và ca ngîi trong bµi nh­ thÕ nµo? -> §¹i diÖn nhãm 2 tr×nh bµy - HS nhËn xÐt, bæ sung. + NhËn xÐt vÒ biÖn ph¸p nghÖ thuËt mµ t¸c gi¶ sö dông vµ nªu t¸c dông? - HS tr¶ lêi -> GV ph©n tÝch, chèt ý. Hoạt động 3: Tìm hiểu sự gắn bó của cây tre víi d©n téc ViÖt Nam . - GV nªu ý bao qu¸t: Tre lµ b¹n th©n thiÕt cña nh©n d©n VN. * Thảo luận: Tìm hiểu xem tác giả đã triển khai và chứng minh nhận định ấy bằng hệ thống các ý vµ c¸c dÉn chøng nh­ thÕ nµo ? - §¹i diÖn nhãm 3 tr×nh bµy. - HS nhËn xÐt, bæ sung. - GV b×nh gi¶ng, ph©n tÝch.. và trong lao động. c) Tiếp --> “ chiến đấu": tre sát cánh cùng con người trong chiến đấu. d) Còn lại: tre vẫn là người bạn đồng hµnh cña d©n téc ta trong hiÖn t¹i vµ tương lai. III/ Ph©n tÝch: 1) Nh÷ng phÈm chÊt cña tre: - mäc xanh tèt ë mäi n¬i, méc m¹c, nhòn nhÆn, cøng c¸p, dÎo dai, v÷ng ch¾c, thanh cao, gi¶n dÞ, chÝ khÝ. - Th¼n th¾n, bÊt khuÊt - Cùng con người chiến đấu, giúp con người bộc lộ tâm hồn, tình cảm --> nh©n ho¸, hµng lo¹t tÝnh tõ => ca ngîi c«ng lao, phÈm chÊt cña tre. 2) Sự gắn bó của cây tre với con người, d©n téc VN: - Tre có mặt ở khắp nơi trên đất nước. - Dưới bóng tre người nông dân dựng nhµ, dùng cöa lµm ¨n sinh sèng. - Tre là cánh tay của người nông dân. - Tre g¾n bã víi d©n téc VN trong cuéc chiến đấu giữ nước. - Tre gắn bó với con người thuộc mọi lứa tuæi trong cuéc sèng, trong s. ho¹t v. ho¸. 3) Vị trí của cây tre trong tương lai: --> Tre vẫn là người bạn đồng hành thuỷ chung cña d. téc. Víi tÊt c¶ nh÷ng gi¸ trÞ và phẩm chất của nó, cây tre đã trở thành "tượng trưng cao quí của dân tộc VN". IV/ Tæng kÕt : Ghi nhí SGK/ 100. Hoạt động 4: Tìm hiểu đoạn 4. + ở đoạn kết, tác giả đã hình dung như thế nào về vị trí của cây tre trong tương lai khi đất nước ®i vµo c«ng nghiÖp ho¸ ? + Vì sao có thể nói cây tre là tượng trưng cao quí của con người VN? - §¹i diÖn nhãm 4 tr×nh bµy - Líp nhËn xÐt, chÊt vÊn. - GV b×nh gi¶ng, chèt ý, tæng kÕt néi dung, NT. 4) Cñng cè : - Nêu giá trị đặc sắc về nội dung, nghệ thuật của bài văn? - HS tìm đọc một số câu tục ngữ, ca dao... nói về tre. 5) DÆn dß : - Häc bµi: Ghi nhí SGK/ 100 - Đọc bài đọc thêm - Chuẩn bị bài Câu trần thuật đơn : Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> + Đọc kĩ các câu văn và 3 câu hỏi (SGK / 101) để tìm hiểu, soạn bài. + §äc phÇn ghi nhí vµ phÇn luyÖn tËp. + B¶ng phô c¸ nh©n..  Rót kinh nghiÖm : ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………….. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Ngµy so¹n: 27/ 03/ 2006. TiÕt 110: TiÕng ViÖt. câu trần thuật đơn I/ Môc tiªu: Gióp häc sinh: - Nắm được khái niệm câu trần thuật đơn, cấu tạo của câu trần thuật đơn. - Nắm được tác dụng của câu trần thuật đơn. - Rèn kĩ năng tạo lập câu trần thuật đơn. - Giáo dục HS dùng câu trần thuật đơn theo đúng mục đích sử dụng. II/ ChuÈn bÞ: - GV: Nghiªn cøu bµi d¹y + b¶ng phô chÐp ®o¹n v¨n. - HS : T×m hiÓu bµi - so¹n bµi III/ Lªn líp: 1) ổn định: 2) KiÓm tra bµi cò: - Ph©n biÖt thµnh phÇn chÝnh víi thµnh phÇn phô. Cho vÝ dô vµ ph©n tÝch cÊu t¹o. => Thành phần chính: chủ ngữ - vị ngữ bắt buộc phải có mặt để câu có cấu tạo đầy đủ và diễn đạt 1 ý trọn vẹn. Thành phần không bắt buộc có mặt: trạng ngữ --> thành phần phụ. - HS cho vÝ dô vµ ph©n tÝch. 3) Bµi míi : - Giíi thiÖu bµi míi - Tiến trình tổ chức các hoạt động: Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm câu trần thuật đơn. - HS đọc đoạn văn ( bảng phụ ). + Các câu trên dùng để làm gì? - HS tr¶ lêi. Néi dung I/ Câu trần thuật đơn là gì? 1. Các câu dùng để: - KÓ, t¶, nªu ý kiÕn: 1, 2, 6, 9 - Hái: c©u 4. - Béc lé c¶m xóc: 3, 5, 8. - CÇu khiÕn: 7 2. Ph©n tÝch cÊu t¹o. (1) Tôi / đã hếch răng lên, xì một…dài. C V1 V2 --> Câu trần thuật đơn. (2) (…), t«i/ m¾ng C V (6) Chó mµy/ h«i nh­ có mÌo thÕ nµy, C1 V1 ta / nµo chÞu ®­îc. C2 V2 --> c©u trÇn thuËt ghÐp. (9) T«i / vÒ, kh«ng mét chót bËn t©m. C V --> câu trần thuật đơn.. + §o¹n v¨n cã mÊy c©u? + Xác định chủ ngữ, vị ngữ của các câu trần thuËt võa t×m ®­îc ? - HS lµm theo nhãm, mçi nhãm mét c©u. - Bèn nhãm lµm nhanh nhÊt tr×nh bµy lªn b¶ng. - Líp nhËn xÐt, söa ch÷a, bæ sung. + XÕp c¸c c©u trÇn thuËt trªn thµnh 2 lo¹i: - C©u do mét cÆp VN - VN (mét côm C - V) t¹o thµnh; - Câu do hai hoặc nhiều cụm C - V sóng đôi tạo thµnh. -> HS lªn b¶ng xÕp b»ng c¸ch di chuyÓn c¸c b¶ng phô trªn. - Líp nhËn xÐt. * Ghi nhí: SGK/ 101 - GV khái quát về câu trần thuật đơn. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> - HS rót ra bµi häc (ghi nhí SGK / 101). Hoạt động 2: Hướng dẫn luyện tập. - HS đọc bài tập 1 và nêu yêu cầu của bài tập. - HS lµm bµi tËp trªn b¶ng phô - GV chän 4 b¶ng tr×nh bµy - Líp nhËn xÐt, GV ghi ®iÓm. * L­u ý: Ph©n tÝch cÊu t¹o cña c©u TT§. - HS đọc và xác định yêu cầu. - HS tr¶ lêi miÖng. - Líp nhËn xÐt. II/ LuyÖn tËp: 1) Tìm câu trần thuật đơn: (1) Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô / là C mét ngµy trong trÎo, s¸ng sña. V -> T¶ + giíi thiÖu. (2) Tõ khi ..., bao giê bÇu trêi C« T«/ C còng trong s¸ng nh­ vËy. (-> nhËn xÐt) V 2. C©u a, b, c --> Câu TTĐ dùng để giới thiệu nhân vËt.. 4) Cñng cè: - Thế nào là câu trần thuật đơn. Cho ví dụ. - Câu trần thuật đơn có tác dụng gì? Cho ví dụ và nêu tác dụng. 5) DÆn dß: - Häc ghi nhí vµ lµm bµi tËp SGK/ 103 - Chuẩn bị bài Lòng yêu nước: + §äc v¨n b¶n vµ t×m hiÓu t¸c gi¶, t¸c phÈm. + §äc c¸c chó thÝch (SGK / 107). + So¹n bµi theo c©u hái §äc - HiÓu v¨n b¶n vµ chuÈn bÞ theo sù ph©n c«ng sau: Nhóm 1 -> câu 1; nhóm 2 -> câu 2; nhóm 3: em hiểu như thế nào về câu nói “ Mất nước Nga th× ta cßn sèng lµm g× n÷a”; nhãm 4 -> c©u 4.  Rót kinh nghiÖm: .................................................................................................................. ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Ngµy so¹n: 29/ 03/ 2006. TiÕt 111: V¨n b¶n. Lòng yêu nước (I - li - a £ - ren - bua ) I/ Môc tiªu : Gióp häc sinh: - Nắm được tư tưởng cơ bản của bài văn. - Nắm được nét đặc sắc của bài văn tuỳ bút - chính luận: kết hợp chính luận với trữ tình; tư tưởng của bài thể hiện đầy sức thuyết phục không phải chỉ bằng lí lẽ mà còn bằng sự hiểu biết phương pháp, tình cảm của tác giả đối với Tổ quốc Xô-Viết. - Giáo dục tình yêu gia đình, yêu làng xóm, yêu quê hương, đất nước. II/ ChuÈn bÞ: - GV: §äc vµ nghiªn cøu bµi qua SGK + SGV. - HS: §äc v¨n b¶n + so¹n bµi + chuÈn bÞ theo sù ph©n c«ng. III/ Lªn líp: 1) ổn định: 2) KiÓm tra bµi cò: - Nªu gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi: C©y tre ViÖt Nam? --> Nội dung: Cây tre là người bạn thân của dân tộc VN. Cây tre có vẻ đẹp bình dị và phẩm chất quý báu. Cây tre trở thành biểu tượng của dân tộc VN. - NghÖ thuËt: sö dông phÐp nh©n ho¸, lêi v¨n giµu c¶m xóc, nhÞp ®iÖu. 3) Bµi míi: - Giíi thiÖu bµi míi - Tiến trình tổ chức các hoạt động: Hoạt động của GV và HS. Néi dung I/ T¸c gi¶, t¸c phÈm SGK/ 107. Hoạt động 1: Đọc, tìm hiểu chung + Nªu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm? - GV hướng đọc --> HS đọc. - HS nhận xét về cách đọc. + Nêu đại ý của bài văn? - GV g¾n b¶ng phô.. II/ §äc - HiÓu v¨n b¶n: 1. §äc. 2. Chó thÝch: 3. §¹i ý: - Lí giải ngọn nguồn của lòng yêu nước. Lòng yêu nước được thể hiện và thử thách trong cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quèc. III/ Ph©n tÝch. 1. LÝ gi¶i ngän nguån cña lßng yªu Hoạt động 2: Tìm hiểu ngọn nguồn nước: - GV tổ chức lớp thảo luận các câu hỏi SGK và - Lòng yêu nước ban đầu là là lòng yêu tr×nh bµy trªn b¶ng phô. những vật tầm thường nhất. - HS tr×nh bµy c©u 2a: c©u më ®Çu vµ c©u kÕt - Lßng yªu nhµ, yªu lµng xãm, yªu miÒn ®o¹n. quª trë nªn lßng yªu Tæ quèc. + Em hiểu vật tầm thường là vật như thế nào? => Khái quát về lòng yêu nước. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> + Qua 2 c©u trªn, t¸c gi¶ muèn nãi lªn ®iÒu g×? - HS trình bày câu 2b: vẻ đẹp tiêu biểu của mỗi vïng. - GV liªn hÖ thùc tÕ. + T¸c gi¶ sö dông nghÖ thuËt g×?. --> Dẫn chứng về lòng yêu nước - Suèi --> S«ng --> V«n-ga --> bÓ nhà --> làng xóm --> quê hương --> TQ --> So sánh => khẳng định chân lí về lòng yêu nước. 2. Thử thách của lòng yêu nước: - Thể hiện qua cuộc chiến đấu chống ngo¹i x©m => Lòng yêu nước mãnh liệt. Hoạt động 3: Thử thách của lòng yêu nước. + Em hiểu như thế nào về câu nói " Mất nước III/ Tæng kÕt: Nga th× ta cßn sèng lµm g× n÷a"? - Néi dung --> HS tr×nh bµy. + §©y cã ph¶i lµ biÓu hiÖn tiªu cùc cña t¸c gi¶ - NghÖ thuËt: tuú bót - chÝnh luËn. kh«ng? - GV liên hệ với lòng yêu nước của người VN. + Trong t×nh hiÖn nay, biÓu hiÖn cña lßng yªu nước như thế nào? + Nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật?. 4) Cñng cè: - Nªu gi¸ trÞ vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi v¨n? - Nói đến vẻ đẹp tiêu biểu của quê hương thì em sẽ nói gì? 5) DÆn dß: - §äc l¹i v¨n b¶n vµ häc bµi. - Chuẩn bị bài Câu trần thuật đơn có từ là: + §äc kÜ vµ nghiªn cøu bµi häc -> so¹n bµi vµo vë so¹n. + ChuÈn bÞ theo nhãm: nhãm 1 -> c©u a; nhãm 2 -> c©u b; nhãm 3 -> c©u c ( tr¶ lêi c¸c c©u hái 1, 2, 3); nhãm 4 -> tr¶ lêi c©u 1, 2, 3, 4 (phÇn II ).  Rót kinh nghiÖm: ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> TiÕt 109: TiÕng ViÖt. Ngµy so¹n: 30/ 03/ 2006. Câu trần thuật đơn có từ là. I/ Môc tiªu: Gióp häc sinh: - Nắm được kiểu câu trần thuật đơn có từ là. - Biết cách đặt câu trần thuật đơn có từ là. - Giáo dục HS sử dụng đúng và yêu tiếng Việt. II/ ChuÈn bÞ: - GV: §äc vµ nghiªn cøu bµi d¹y qua SGK + SGV - HS: T×m hiÓu bµi, so¹n bµi, b¶ng con. III/ Lªn líp : 1) ổn định: 2) KiÓm tra bµi cò: - Câu trần thuật đơn là gì ? Cho ví dụ? => Câu trần thuật đơn: loại câu do một cụm chủ - vị tạo thành, dùng để giới thiệu, tả hoặc kể vÒ mét sù viÖc, vËt hay nªu ý kiÕn. - HS cho ví dụ và chỉ ra tác dụng câu trần thuật đơn đã cho. 3) Bµi míi: - Giíi thiÖu bµi míi - Tiến trình tổ chức các hoạt động: Hoạt động của GV và HS. Néi dung I/ Đặc điểm của câu trần thuật đơn có Hoạt động 1: Tìm hiểu điểm chung của từ là: * VÝ dô: câu trần thuật đơn có từ là . 1) Bà đỡ Trần / là người huyện Đông - HS đọc ví dụ 1 và nêu yêu cầu. C V - HS lµm theo nhãm trªn b¶ng con (tæ 1: a; tæ 2: TriÒu. b; tæ 3: c; tæ 4: d): b) TruyÒn thuyÕt / lµ lo¹i truyÖn d©n + Xác định chủ ngữ, vị ngữ. C V + CÊu t¹o cña vÞ ng÷. gian…k× ¶o. + Chọn từ, cụm từ điền trước vị ngữ c) Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô / là một -> HS lµm trªn b¶ng con (mçi tæ chän 1 b¶ng) C V -> HS tr×nh bµy, nhËn xÐt, bæ sung. ngµy trong trÎo, s¸ng sña. d) DÕ MÌn trªu chÞ Cèc / lµ d¹i. C V 2) VÞ ng÷ cã cÊu t¹o: a, b, c) lµ + CDT; d) lµ + TT - HS rút ra đặcđiểm câu trần thuật đơn có từ là. 3) Thêm cụm từ phủ định: a, b, d) kh«ng ph¶i; c) ch­a ph¶i * Ghi nhí: SGK /114 II/ Các kiểu câu trần thuật đơn: Hoạt động 2: Phân loại câu trần thuật đơn * Ví dụ: 1) C©u giíi thiÖu (c©u a). cã tõ lµ. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> - HS đọc 4 câu hỏi ở SGK / 115. - HS tr×nh bµy (b¶ng phô). - Líp nhËn xÐt - GV chèt ý.. 2) Câu định nghĩa (câu b). 3) C©u miªu t¶ (c©u c). 4) Câu đánh giá (câu d). * Ghi nhí: SGK / 115 - HS rút ra bài học: các kiểu câu trần thuật đơn III/ Luyện tập: cã tõ lµ. 1) Câu trần thuật đơn có từ là: C©u a, c, d, e. 2) a) Ho¸n dô / lµ gäi tªn cña mét sù vËt, C V Hoạt động 3: Luyện tập. hiện tượng… diễn đạt. (câu định nghĩa) - HS đọc bài tập 1 và nêu yêu cầu của bài. c) Tre / là cánh tay của người nông dân. - HS tìm câu trần thuật đơn có từ là. V (c©u miªu t¶) - G l­u ý c©u b, d vµ kh¾c s©u kiÕn thøc vÒ c©u C Tre / cßn lµ nguån vui duy nhÊt … th¬. trần thuật đơn có từ là. C V (c©u miªu t¶) Nh¹c cña…cña tre / lµ khóc nh¹c…quª. C V (c©u m. t¶) - HS đọc và nêu yêu cầu bài tập 2. d) C©u giíi thiÖu - HS lµm bµi tËp theo nhãm (mçi nhãm 2 c©u). g) Câu đánh giá -> Tr×nh bµy, nhËn xÐt. 3) Đoạn văn: Tả người bạn của em trong ®o¹n v¨n cã Ýt nhÊt mét c©u trÇn thuËt đơn có từ là. - HS viÕt ®o¹n v¨n theo yªu cÇu cña bµi tËp 3. -> GV chän 2 ®o¹n v¨n tr×nh bµy. - HS nhËn xÐt, söa ch÷a. 4) Cñng cè : - Nêu đặc điểm của câu trần thuật đơn có từ là ? Cho ví dụ. - Câu trần thuật đơn có mấy kiểu? Nêu các kiểu câu trần thuật đơn. 5) DÆn dß : - Häc bµi: ghi nhí SGK / 114 - 115. - Xem và làm hoàn chỉnh các bài tập đã làm trên lớp. - ChuÈn bÞ bµi Lao xao (Duy Kh¸n): + §äc v¨n b¶n vµ t×m hiÓu vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm. + §äc kÜ c©u hái §äc - hiÓu v¨n b¶n vµ tr¶ lêi vµo vë so¹n. + ChuÈn bÞ theo nhãm tr×nh bµy trªn b¶ng phô: Tæ 1 -> c©u 1; tæ 2 -> c©u 2a; tæ 3 -> c©u 2b; tæ 4 -> c©u 3.  Rót kinh nghiÖm : ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span>