Giáo án Ngữ văn Lớp 6 - Tuần 9 (Bản chuẩn kiến thức kỹ năng)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TuÇn 9 Ngµy so¹n: .…./ …./2011 Ngµy d¹y: ..…./ …../2011. TiÕt 33, 34: ng«I kÓ vµ lêi kÓ trong v¨n tù sù. A. Mục tiêu cần đạt: Gióp HS n¾m ®­îc: - §Æc ®iÓm vµ ý nghÜa cña ng«i kÓ trong v¨n tù sù (ng«i thø nhÊt vµ ng«i thø ba). - Biết lựa chọn và thay đổi ngôikể thích hợp trong văn tự sự. - S¬ bé ph©n biÖt ®­îc tÝnh chÊt kh¸c nhau cña ng«i kÓ thø ba vµ ng«i kÓ thø nhÊt. B. ChuÈn bÞ: GV: Gi¸o ¸n vµ tµi liÖu tham kh¶o. HS: So¹n bµi theo yªu cÇu SGK ë nhµ. C. KiÓm tra bµi cò: HS: Tập nói kể chuyện theo các đề bài ở tiết 28. D. Các hoạt động dạy và học: GV: Giíi thiÖu bµi. Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt GV: Khi người ta kể xưng “tôi” thì I/. Ng«i kÓ vµ vai trß cña ng«i kÓ trong v¨n tù đó là ngôi thứ nhất. Khi người ta sù. giÊu m×nh gäi sù vËt b»ng tªn cña chúng, kể như “người ta kể” gọi là ng«i thø ba. HS: §äc ®o¹n v¨n vµ tr¶ lêi c©u hái. H: §o¹n 1 ®­îc kÓ theo ng«i nµo? * Đoạn 1: Kể theo ngôI thứ 3. Dấu hiệu để Dựa vào dấu hiệu nào để nhận biết nhận biết: người kể giấu mình, không biết ai điều đó? kể, nhưng người kể có mặt khắp nơi, kể như người ta kể. H: §o¹n 2 ®­îc kÓ theo ng«i nµo? * Đoạn 2: Kể theo ngôi thứ nhất. Người kể Làm sao em nhận ra điều đó? hiÓn diÖn, x­ng “t«i”. H: Người kể xung “tôi” trong đoạn - Người xưng “tôi” là Dế Mèn, không phải t/g 2 lµ nh©n vËt DÕ MÌn hay t¸c gi¶ T« T« Hoµi. => Ngôi thứ 3 cho phép người kể được tự do Hoµi? h¬n. Ng«i thø nhÊt “t«i” chØ ®­îc kÓ nh÷ng g× H: Trong hai ng«i kÓ trªn ng«i kÓ “t«i” biÕt mµ th«i. nµo cã thÓ kÓ tù do, kh«ng bÞ h¹n chÕ; cßn ng«i kÓ nµo chØ ®­îc kÓ ngững gì mình biết và đã trải qua? - ë ®o¹n 2 nÕu thay vµo ng«i kÓ thø ba ®o¹n H: Em thử đổi ngôi trong đoạn 2 văn không thay đổi nhiều, chỉ làm cho người thµnh ng«i kÓ thø ba, thay “t«i” kÓ giÊu m×nh. bằng Dế Mèn lúc đó em sẽ thấy - ở đoạn 1 khó đổi ngôi thứ 3 thành ngôi thứ ®o¹n v¨n ntn? nhất được vì khó tìm một người có mặt ở H: Trong đoạn 1 có thể đổi ngôi thứ nhiều nơi như vậy. ba thµnh ng«i thø nhÊt x­ng “t«i” * Ghi nhí (SGK). ®­îc kh«ng? V× sao? II/. LuyÖn tËp. HS: §äc ghi nhí. 1) Thay ng«i kÓ trong ®o¹n v¨n thµnh ng«i thø 1 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> 3. Thay “t«i” thµnh DÕ MÌn ta cã mét ®o¹n v¨n theo kiÓu ng«i thø ba, cã s¾c th¸i kh¸i qu¸t. 2) Thay ng«i kÓ trong ®o¹n v¨n thµnh ng«i thø nhÊt. Thay “t«i” vµo c¸c tõ “Thanh”, “chµng”, ng«i kÓ “t«i” t« ®Ëm s¾c th¸i t×nh c¶m cña ®o¹n v¨n. 3) TruyÖn “C©y bót thÇn” ®­îc kÓ theo ng«I thø ba. * Cñng cè: GV: HÖ thèng néi dung bµi häc. * D¨n dß: HS so¹n tiÕt 34, 35 * Rót kinh nghiÖm giê d¹y. …………………………………………… ………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………. ****************************** Ngµy so¹n: .…./ …./2011 Ngµy d¹y: ..…./ …../2011. Tiết 35: ông lão đánh cá và con cá vàng (Hướng dẫn đọc thêm). A. Mục tiêu cần đạt: - HS hiểu được nội dung, ý nghĩa của truyện cổ tích “Ông lão đánh có và con c¸ vµng”. - Nắm được biện pháp NT chủ đạo và 1 số chi tiết NT tiêu biểu, đặc sắc trong truyÖn. - HS kÓ l¹i ®­îc truyÖn. B. ChuÈn bÞ: - GV: Gi¸o ¸n, tranh ¶nh vµ tµi liÖu liªn quan. - HS: Đọc, kể và soạn bài trước ở nhà. C. KiÓm tra bµi cò: - GV: KiÓm tra HS chuÈn bÞ ë nhµ. - H: KÓ vµ nªu ý nghÜa truyÖn “C©y bót thÇn” D. Các hoạt động dạy và học: GV: Giíi thiÖu bµi. Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt I/. TiÕp xóc v¨n b¶n (15’) TiÕt 1. - §äc vµ t×m hiÓu chó thÝch. GV: §äc mÉu. - KÓ. HS: §äc diÔn c¶m (chó ý 4 lo¹i ng« - T×m hiÓu bè côc. ng÷: ¤ng l·o chÊt ph¸c, th¹t thµ, ®au khổ; mụ vợ đanh đá, chua ngoa, hách dÞch; c¸ vµng «n tån, sau s¾c, trÇm tÝnh vµ lêi dÉn truyÖn rµnh m¹ch, tù nhiªn). HS: KÓ l¹i v¨n b¶n. II/. T×m hiÓu v¨n b¶n: GV: NhËn xÐt, bæ sung. 2 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> GV: Hướng dẫn HS trả lời câu hỏi SGK. HS: §äc tõ ®Çu -> “kÐo sîi”. H: Mở đầu truyện t/g đã giới thiệu với người đọc h/c sống của vợ chồng ông lão đánh cá ntn? H: Em thấy cách giới thiệu đó ntn? GV: ChuyÓn ý: Khi «ng b¾t ®­îc 1 con cá vàng thì tháI độ của mụ vợ với ông lão hoàn toàn tráI ngược nhau. Bộc lộ 2 tÝnh c¸ch hoµn toµn kh¸c nhau, chóng ta sé lần lượt tìm hiểu từng nhân vật này. HS: §äc H: Sau 3 lần kéo lưới, ông lão mới bắt dược con cá vàng. Trước những lời kêu van thảm thiết của con cá, ông lãp đã hành động ntn? H: Cách cư sử đó thể hiện tính cach gì cña «ng l·o? H: Khi c¸ vµng nãi “«ng muèn g× còng được” tỏ ý đền ơn, thì ông lão ntn? H: Trong truyÖn mÊy lÇn «ng l·o ra biÓn gäi c¸ vµng? ViÖc kÓ l¹i nh÷ng lÇn «ng l·o ra biÓn gäi c¸ vµng lµ biÖn ph¸p lÆp cã ý nghÜa cña truþen cæ tÝch. H·y nªu t¸c dông cña biÖn ph¸p lÆp nµy? (HS nh¾c lai 5 lÇn). => ý nghÜa cña biÖn ph¸¬ lÆp: - Tạo tình huống hòi hộp cho người đọc. - Lặp có chi tiêts thay đổi đặc tính (cảnh biÓn, lßng tham t¨ng lªn). - Tô đậm tính cách nhân vật và chủ đề cña truyÖn. H: Trước những lời đòi hỏi tham lam vô lí và thái độ tàn cá của mụ vợ, ông lão đã xử trí ntn? H·y tr×nh bµy vµ ph©n tÝch. HS: Phân tích 4 lần đòi hỏi của mụ vợ vµ 4 lÇn xö trÝ cña «ng l·o. GV: Nh­ng do thËt thµ, quen phô thuéc, ônng lão đành phải lủi thủi làm theo. H: Ông lão có đáng phê phán không? (Ông lão tuy đáng phê phán nhưng lại được sự đồng cảm của cá vàng và của chóng ta. TÝnh c¸ch cña «ng l·o lµ dông ý của truyện để tạo nên sự đối lập với mô vî). 1) Hoµn c¶nh sèng cña vî chång «ng l·o (7’). - Là 1 gđ nghèo, làm ăn lương thiện, sống trong 1 tóp lÒu n¸t trªn bê biÓn, vî kÐo sợi, chòng thả lưới; một cái máng cho lợn ¨n còng bÞ søt mÎ. => C¸ch giíi thiÖu râ, gän, gióp ta h×nh dung đầy đủ hoàn cảnh sống của vợ chồng «nh l·o.. 2) Nhân vật ông lão đánh cá.(23’) - Khi bắt được cá vàng, trước những lời kêu van thảm thiết, ông lão đã thả cá vàng xuống biển để cá vàng tự do vùng vẫy. => Đó là hành động nhân đạo, thể hiện ý thức tôn trọng sinh mạng người khác, kể c¶ nh÷ng sinh vËt bÐ nhá nh­ c¸ vµng. => Không cần sự đền bú -> không tham lam.. - Trước những đòi hỏi và lời quát mắng cña mô vî, «ng l·o kh«ng cã ph¶n øng nµo ngoµi nh÷ng lêi can ng¨n v« hiÖu qu¶ -> điều đó chứng tỏ ông không tán thành víi mô vî.. => PhÈm chÊt cña «ng l·o: hiÒn lµnh, 3. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> H: Ông lão đã bộc lộ phẩm chất gì? GV: Vậy nhân vật mụ vợ đối lập ntn với «ng l·o, chóng ta sÏ ®I t×m hiÓu nh©n vËt nµy. TiÕt 2. HS: KÓ l¹i. H: Nghe «ng l·o kÓ chuyÖn b¾t ®­îc c¸ vµng vµ th¶ c¸ xuèng biÓn, mô vî tá tháI độ ntn và đòi hỏi điều gì? H: Lßng tham cña mô vî t¨ng lªn ntn? H: Khi nào sự tham lam đến tột cùng? H: Qua 5 lần đòi hỏi của mụ vợ, em thÊy lßng tham cña mô ta ntn? GV: Lßng tham cña mô ta t¨ng m·I kh«ng cã ®iÓm dõng. Mô muèn cã tÊt c¶ mÞo thø: cña c¶I, danh väng, quyÒn lùc. Ngay cả khi đã là Nữ hoàng, địa vị cao nhất có thật mà con người có thể mơ ước mụ vẫn không chịu dừng lại ở đó mà tiếp tục đòi hỏi địa vị chỉ có trong tưởng tượng (Long vương). Căn cứ vào điều đòi hỏi của cá vàng phảI hầu và làm theo ý muốn, mụ chưa hề có ý định dừng lại những ham muốn vô độ. H: Với chồng, em thấy tháI độ của mụ ntn? H: Thái độ của mụ vợ với ông lão ntn qua mỗi lần ông lão đáp ứng được những đòi hỏi của mụ ta? TháI độ đó thay đổi ntn, theo chiều hướng nào? H: Đến khi nào sự bội bạc đến tột đỉnh? H: Cách đối xử với người có công với mình như vạy ta thường gọi là gì? (vô ¬n). GV: Song song víi sù ph¸t triÓn lßng tham cña mô vî, vai trß cña «ng l·o cũng thay đổi từ chỗ yếu ớt sợ vợ -> quÐt chuång ngùa -> bÞ ®uæi ®I khái nhµ. ¤ng vÉn kh«ng 1 lêi o¸n giËn, sù nhẫn nhục đó cốt để làm đối lập với mụ vî. §ã lµ dông ý cña truyÖn ch÷ kh«ng phảI để phê phán ông lão. Từ đầu đến cuèi «ng vÉn hiÒn lµnh, phóc hËu, vÉn giữ bản chất của người LĐ trung thực, không hoa mắt trước của cảI, vật chất. 4. phúc hậu, trung thực, không hoa mắt trước cña c¶i. 3). Nh©n vËt mô vù «ng l·o: (13’). a) Lßng tham cña mô vù. - Lần 1: đòi máng lợn. - Lần 2: đòi nhà rộng. - Lần 3: đòi làm Nhất phẩm phu nhân. - Lần 4: đòi làm Nữ hoàng. - Lần 5: đòi làm Long vương. => Lòng tham tăng dần đến tột đỉnh của sù cuång väng. => Đó là lòng tham vô đáy. Được viu đòi tiên: từ thực đến hư, từ của cảI đến địa vị; từ địa vị của người trần thế (phu nhân, nữ hoàng) đến địa vị của siêu nhân, thần thánh (Long vương).. b). Sù béi b¹c cña mô vù víi «ng l·o: - Đầu tiên là mắng “đồ ngốc” - đòi máng. - Quát to hơn “đồ ngu” - đòi nhà. - Mắng như tát nước vào mặt “đồ ngu, ngốc sao ngôc thế” - đòi làm nhất phẩm phu nh©n. - Giận dữ nổi trận lôI đình, tát vào mặt ông lão “mày dám cãi….” - đòi làm nữ hoµng. - Nổi cơn thịnh nộ sai người bắt ông lão đến - đòi làm Long vương. => Lßng tham cµng t¨ng, t×nh nghÜa cµng gi¶m vµ tiªu biÕn -> v« ¬n, tµn b¹o víi người đã thỏa mãn cuồng vọng của mình.. 4). Sù c¨m giËn cña biÓn c¶.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> H: Mỗi lần ông lão ra biển để đáp ững những đòi hỏi lòng tham của mụ vợ thì biển cả thay đôỉ ntn? H: Ví sao biển cả lại thay đội như vậy? (căm giận trước sự tham lam của mụ vợ) GV: LiÖt kª 2 cét // víi nhau. H: V× sao biÓn l¹i c¨m giËm? Nã cã thÓ là biểu tượng củ lòng ngươì căm giận kh«ng? (cã). GV: Biển căm giận theo mức độ tham lam cña mô vî. H: TruyÖn kÕt thóc ntn? Em h·y ph©n tích ý nghĩa của sự kết thúc đó? H: C¸ vµng trõng trÞ mô v¬ téi tham lam hay b«I b¹c (tham lam vµ béi b¹c, nh­ng v× béi b¹c lµ h¬n c¶). H: Hãy nêu ý nghĩa tượng trưng của hình tượng cá vàng? Tượng trưng cho lực lượng nào? Thực hiện điều gì?. HS: §äc ghi nhí. GV: KÎ b¶ng tæng kÕt cho HS ®iÒn v¹o.. - Lần 1: đòi mãng -> biển gơn sóng êm ả. - Lần 2: đòi nhà -> biển nổi sóng. - Lần 3: đòi nhất phẩm phu nhân -> sóng d÷ déi. - Lần 4: đòi làm Nữ hoàng -> nổi sóng mù mÞt. - Lần 5: đòi làm Long vương -> giông tố kinh khủng kéo đến, nổi sóng ầm ầm. => BiÓn c¶ c¨n giËn, thiªn nhiªn næi c¬n thịnh nộ. Đó cũng chính là biểu tượng của lòng người căm giận trước sự tham lam cña mÞ vî. => Mụ vợ bị trừng trị đích đáng: trở lại c¶nh x­a. - V× sù tham lam, béi bac. * ý nghĩa của hình tượng cá vàng: - Tượng trưng cho sự biết ơn, tấm lòng vàng của nhân dân đối với người nhân hậu đã cứu giúp khi hoạn nạn, khó khăn. Đại diÖn cho lßng tèt vµ c¸I thiÖn. - Tượng trưng cho chân lí của nhân dân: trừng trị đích đáng những kẻ tham lam, béi b¹c. * Ghi nhí. 5), Tæng kÕt.. B¶ng tæng kÕt. LÇn 1. §ßi hái cña mô 2. Thái độ đối với 3. Thái độ của thø vî chång biÓn c¶ 1 C¸i m¸ng M¾ng Gîn sãng ªm ¶ 2 C¸i nhµ réng Qu¸t to h¬n Næi sèng 3 NhÊt phÈm phu nh©n Mắng như tát nước vào Næi sãng d÷ déi mÆt 4 N÷ hoµng Nổi trận lôi đình, tát vào Næi sãng mï mÞt m¨t «ng l·o. 5 Long vương Næi c¬n thÞnh né, ra lÖnh Gi«ng tè kinh khñng, ®uæi ®i. biÓn næi sãng Çm Çm H: TruyÖn cã ý nghÜa g×? * ý nghĩa của truyện: Đây là truyện cổ tích dân gian Nga được nhiều người biết đến, yêu thích và say mê. Yếu tố kì ảo nửa thực, nửa mơ quyện vào nhau rất hấp dÉn. Truyện mang ý nghĩa XH sâu sắc: phê phán thói tham lam, bội bạc, thái độ tàn ác, bất nhân. Khẳng định một chân lí: kẻ tham lam, tàn ác nhất định sẽ bị trừng trị. III/. Tæng kÕt. 5 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> HS: Tù thùc hiÖn. * Cñng cè: GV kh¸i qu¸t néi dung bµi häc. * D¨n dß: HS so¹n tiÕt 36 : Thø tù kÓ trong v¨n tù sù. * Rót kinh nghiÖm giê d¹y. …………………………………………… ………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………. ****************************** Ngµy so¹n: .…./ …./2011 Ngµy d¹y: ..…./ …../2011. TiÕt 36: thø tù kÓ trong v¨n tù sù. A. Mục tiêu cần đạt: HS n¾m ®­îc: - Trong văn tự sự có thể kể xuôI, có thể kể ngược tùy theo nhu cầu thể hiện. - Tự nhận thấy sự khác biệt của cách kể xuôI và kể ngược, biết được cách kể ngược phảI có điều kiện. - LuyÖn tËp kÓ theo h×nh thøc nhí l¹i, B. ChuÈn bÞ: GV: Giáo án, sưu tầm 1 số t/p kể xuôI và kể ngược. HS: So¹n bµi ë nhµ. C. KiÓm tra bµi cò: H: Nªu vai trß vµ t¸c dông cña ng«I thø nhÊt vµ ng«I thø ba. D. Các hoạt động dạy và học: GV giíi thiÖu bµi. Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt I/. T×m hiÓu thø tù kÓ trong v¨n tù sù. HS: Tãm t¾t c¸c sù viÖc trong truyÖn 1). C¸c sù viÖc trong truyÖn “¤ng l·o “Ông lão đánh cá và con cá vàng”. đánh cá và con cá vàng”. - Giới thiệu về ông lão đánh cá. - ¤ng l·o b¾t ®­îc c¸ vµng vµ th¶ c¸ vµng, nhËn lêi høa cña c¸ vµng. - N¨m lÇn ra biÓn gÆp c¸ vµng vµ kÕt qu¶ mçi lÇn. H: TruyÖn ®­îc kÓ theo thø tù g×? Thø tù => KÓ theo thø tù tù nhiªn (kÓ xu«i); sù đó có ý nghĩa gì? gia t¨ng lßng tham ngµy cµng t¸o tîn cña mô vî HS: §äc bµi v¨n. -> ý nghÜa phª ph¸n, tè c¸o. H: Thø tù thùc tÕ cña bµi v¨n diÔn ra ntn? 2). §äc bµi v¨n vµ tr¶ lêi c©u hái. Bµi v¨n kÓ theo thø tù nµo? Thø tù kÓ: b¾t ®Çu bÞ hËu qu¶ xÊu råi H: Em thấy thứ tự kể trong văn tự sự ntn? ngược lại kể nguyên nhân => kể ngược. * Ghi nhí (SGK). GV: Hướng dẫn HS làm bài tập. II/. LuyÖn tËp: HS :§äc v¨n b¶n (SGK). 1) Bµi v¨n (SGK). H: Truyện được kể theo thứ tự nào? NgôI - Kể ngược theo dòng hồi tưởng. thứ mấy? Yừu tố hồi tưởng đóng vau trò - Kể theo ngôI thư nhất. 6 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> ntn trong truyÖn? HS : lam để chuẩn bị cho giờ sau.. - Vai trò cơ sở cho việc kể ngược. 2) HS lµm ë nhµ.. * Cñng cè: GV kh¸I qu¸t néi dung bµi häc. * DÆn dß: HS chuÈn bÞ cho bµi viÕt TLV sè 2. * Rót kinh nghiÖm giê d¹y. …………………………………………… ………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………. ******************************. 7 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span>