Tự học và tự bồi dưỡng Ngữ văn 8

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Phạm Hương Giang- Trường THCS Tân Bình. Tự học và tự bồi dưỡng Ng÷ v¨n 8 ( 2006- 2007) KÕ ho¹ch häc tËp Nội dung bồi dưỡng. Sè tiÕt. Thêi gian TH. HT Tæ chøc Tù häc. 1 Nh÷ng ®iÒu cÇn l­u ý khi gi¶ng d¹y ng÷ v¨n 8 ( C¸ch giíi thiÖu bµi,tiÕt trả bài,hoạt động nhóm,tiết «n tËp...) 2 D¹y c¸c v¨n b¶n theo phương thức tự sự. 8 tiÕt. Th¸ng 9 +10. 8 tiÕt. Th¸ng 11+12. 3 D¹y c¸c v¨n b¶n theo phương thức trữ tình. 8 tiÕt. Th¸ng 1+2. Tù häc. 4 D¹y c¸c v¨n b¶n theo phương thức nghị luận. 8 tiÕt. Th¸ng 3+4. Tù häc. 5 Chương trình địa phương. 4 tiÕt. Th¸ng 5. Tù häc. Tù häc. Chương trình ngữ văn 8 được nâng lên từ chương trình ngữ văn 6,7. Khi giảng dạy cần bám sát chương trình góp phần giúp các em nắm nội dung kiÕn thøc, rÌn luyÖn n©ng cao kü n¨ng cÇn thiÕt trong häc tËp m«n ng÷ v¨n. C¸ch giíi thiÖu bµi d¹y häc ng÷ v¨n 8 Từ khi thực hiện chương trình SGK mới dạy và học đã thực sự gặt hái được nhiều kết quả. Học sinh học tập tự giác chủ động tích cực sáng tạo đạt được kết quả đó là do sự đổi mới quan niệm dạy - học. Đổi mới mục tiêu phương pháp, phương tiện dạy học việc đa dạng hoá các hình thức học tập khá phong phú trong đó có việc đa dạng hoá cách giới thiệu bài . Giới thiệu bài không phải là một vấn đề mới song chúng ta cũng không nên xem nhẹ hoặc xem đó là hoạt động của môn vănn còn tiếng việt, tập làm v¨n Ýt chó ý .. Phạm Hương Giang - Trường THCS Tân Bình Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Phạm Hương Giang- Trường THCS Tân Bình Giíi thiÖu bµi sÏ g©y chó ý, høng thó cho häc sinh, nÕu giíi thiÖu bµi tèt sÏ là một thành công nhỏ của đổi mới dạy học hiện nay. Hướnh học sinh vào học tập chủ động, tích cực ngay từ phút ban đầu của bài học Giíi thiÖu bµi sÏ t¹o mét t©m thÕ nhËp cuéc cho häc sinh ®i vµo t×m hiÓu chiÕm lÜnh néi dung - kiÕn thøc cña bµi häc Lêi giíi thiÖu cµng hÊp dÉn míi mÎ, s¸ng t¹o cµng cã kh¶ n¨ng nhanh chãng X§t©m thÕ s­ ph¹m cho häc sinh tËp chung vµ høng thó c¸ nh©n vµo bµi häc GV d¹y cÇn chó ý nÕu kh«ng cã lêi giíi thiÖu bµi hoÆc lêi giíi thiÖu bµi đơn điệu thì khó mà có cảm xúc, cảm hứng để đi vào bài dạy Giíi thiÖu bµi cã 2 c¸ch 1 Giíi thiÖi bµi trùc tiÕp 2 Giíi thiÖu bµi gi¸n tiÕp Khi gi¶ng d¹y cã thÓ vËn dông 1 sè c¸ch giíi thiÖu bµi sau * Nªu xuÊt xø - Dùa vµo SGK + Tµi liÖu tham kh¶o * Nêu câu hỏi tình huống có vấn đề * H×nh thøc c©u hái tr¾c nghiÖm * Xem tranh ¶nh * KÕt hîp kiÓm tra bµi cò * Lêi kÓ s¸ng t¹o Giáo viên cần lưu ý Giới thiệu bài cần đặt trong mối quan hệ tương tác lẫn nhau quan hệ thầy- trò Giáo viên luôn tự đánh giá hiệu quả của giới thiệu bµi nh»m rót kinh nghiÖm ®iÕu chØnh c¸ch giíi thiÖu kh«ng nªn lÆp l¹i mét c¸ch cøng nh¾c cÇn ph¶i linh ho¹t, ®a d¹ng, s¸ng t¹o. ThÕ giíi quanh ta- N¨m 2006. Phạm Hương Giang - Trường THCS Tân Bình Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Phạm Hương Giang- Trường THCS Tân Bình. §Ó d¹y tèt mét tiÕt tr¶ bµi tËp lµm v¨n8 Tiết trả bài làm văn không chỉ đơn thuần là trả bài lấy điểm mà nó phải đạt tới yêu cầu rèn sửa kỹ năng cho học sinh. Bởi vậy mà tất cả các khâu đều phải được chuẩn bị một cácg chu đáo + Trước hết khâu chấm bài cần phải chấm nghiêm túc, kỹ càng chính xác - khi chấm bài giáo viên nên dùng bút đỏ đánh dấu ưu và nhược điểm ngay trªn bµi cña häc sinh nh­ng kh«ng söa cô thÓ. Ch¼ng h¹n khi häc sinh dïng mét h×nh ¶nh hay, mét c¸ch lËp luËn hay gi¸o viªn g¹ch ch©n vµ phª lêi diễn đạt, lỗi dùng từ .... + Trên lớp cần hướng dẫn học sinh lập được dàn ý hoàn chỉnh + Tr¶ bµi cho häc sinh + Gi¸o viªn nhËn xÐt ­u khuyÕt ®iÓm bµi lµm cña häc sinh + Giáo viên yêu cầu học sinh đọc và sửa bài cho nhau, theo các đối tượng học sinh giỏi, học sinh yếu học sinh khá với học sinh trung bình + gi¸o viªn yªu cµu b¸o c¸o nhanh kÕt qu¶ vµ kiÓm tra nªn lµm mÉu 1 vµi nhãm - Nh­ vËy c¸c em cã thÓ tù söa lçi cho b¹n vµ tù rót ra bµi häc cho m×nh. Lµm sao tiÕt tr¶ bµi còng g©y ®­îc sù høng thó cho häc sinh nh­ nh÷ng tiÕt ng÷ v¨n kh¸c ThÕ giíi quanh ta - 2006. Phạm Hương Giang - Trường THCS Tân Bình Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Phạm Hương Giang- Trường THCS Tân Bình. C¸c lo¹i c©u hái trong d¹y häc ng÷ v¨n8 Dạy học ngữ văn hiện nay là hướng học sinh học sinh học tập một cách tự giác, chủ động và sáng tạo. Dạy học ngữ văn phải tích cực, tích hợp gắn đời sống do vậy khi dạy giáo viên cần chú ý đến câu hỏi là vấn đề hết sức quan träng . - Hệ thống câu hỏi phải được thiết kế theo tinh thần đề cao hoạt động häc tËp,®Ëc ra c¸c t×nh huèng vµ khuyÕn khÝch häc sinh t×m c¸ch gi¶i quyÕt các tình huống bằng cách thức khác nhau. Đặc biệt tăngn cường hệ thống c©u hái më, c©u hái s¸ng t¹o, h¹n chÕ c©u hái t¸i hiÖn nh»m h×nh thµnh tÝnh năng động và góp phần phân hoá trình độ học sinh. Khi gi¶ng d¹y cÇn vËn dông mét sè c©u hái sau 1 C©u hái t¸i hiÖn 2 Câu hỏi kích thích tư duy liên tưởng tưởng tượng hay phân tích đánh giá 3 Câu hỏi khái quát tổng kết các vấn đề 4 Câu hỏi nêu tình huống có vấn đề 5 C©u hái tr¾c nghiÖm Loai c©u hái nµy cã nhiÒu h×nh thøc - Đánh dấu x hoặc khoanh tròn vào câu trả lời đúng nhất - §¸n dÊu x vµo « trèng thÝch hîp trong b¶ng - Đánh dấu x vào ô đúng, sai - §¸nh sè thÝch hîp vµo « trèng - Sắp xếp các nội dung thích hợp, đánh dấu mũi tên hợp lý - C©u hái ®iÒn khuyÕt - C©u hái kÕt nèi - Câu hỏi lập bảng mẫu sơ đồ 6 C©u hái th¶o luËn loại câu hỏi này đi vào những vấn đề khái quát, tổng kết không nên quá vụn vÆt * 1 sè l­u ý a Cau hỏi phải thường xuyên đặt trong các mối quan hệ tương tác lẫn nhau b NhiÒu lóc gi¸o viªn kh«ng cÇn hái mµ cÇn ®­a häc sinh vµo tr¹ng th¸i ngồi im lặng, tập trung suy tư (1 khoảng thời gian nhất định ) c D¹y häc ng÷ v¨n bªn c¹nh hÖ thèng c©u hái còng cÇn thuyÕt gi¶ng vµ b×nh d C©u hái cè g¾ng thÓ hiÖn tÝnh tÝch hîp (TÝch hîp trong tÝch hîp ngoµi ). Phạm Hương Giang - Trường THCS Tân Bình Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Phạm Hương Giang- Trường THCS Tân Bình Gi¸o viªn cÇn vËn dông mét c¸ch linh ho¹t, hîplý, s¸ng t¹o, vËn dụng NTN để đạt hiệu quả cao nhất điều cơ bản là học sinh được suy nghĩ được thực hành vào thực tế đời sống.. §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc hoạt động ngoại khoá ngữ văn Dạy học mới là dạy cách dạy, học cách học, dạy NTN học NTN để đạt được hiệu quả học tập tốt nhất. Muốn thế phải đổi mới phương pháp - biện ph¸p d¹y vµ häc. Muèn thÕ ph¶i tæ chøc ®a d¹ng phong phó c¸c h×nh thøc hoạt động từ khâu đầu tiên đến khâu kết thúc giờ học làm sao giáo viên phải hướng học sinh học tập tự giác, chủ động, tích cực sáng tạo và vận dông vµo cuéc sèng cña c¸c em Tầm quan trọng của hoạt động ngoại khoá ngữ văn là nhằm làm cho các em say mê, yêu thích môn học, nâng cao tư tưởng tình cảm rèn luyện nhân cách cho các em, các em tự thể hiện mình trước tập thể củng cố bổ sung thêm kiến thức đã học. Điều quan trọng giúp học sinh chủ động, tìm tòi, sáng tạo, học gắn với đời sống thực tiễn . * 1 sè h×nh thøc ngo¹i kho¸ 1 Thi lµm th¬, b×nh th¬, s¸ng t¸c truyÖn héi vui häc tËp s­u tÇm v¨n th¬, xem băng hình, tổ chức đêm thơ, hoạt cảnh, kể truyện, trình bày ca nhạc, vẽ ho¹. VD : _ Tổ chức đêm thơ Bác Hồ kính yêu - DiÔn kÞch nçi oan h¹i chång - Quan ©m thÞ kÝnh H×nh thøc trªn cã thÓ tæ chøc vµo c¸c ngµy lÔ ... 2 Tổ chức các tiết đọc thơ, văn, bình Ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ t¸c phÈm v¨n häc Cã thÓ tæ chøc vµo c¸c buæi chµo cê ®Çu tuÇn, cuèi c¸c buæi ngo¹i kho¸ * Lưu ý để buổi ngoại khoá đạt hiệu quả -C¸c gi¸o viªn trong tæ ph¶i tham gia tÝch cùc - Nhà trường tạo mọi điều kiện giúp đỡ - Trong khi tổ chức phải kiểm tra đánh giá thành lập ban giám khảo đánh giá khen thưởng cho học sinh - C¸c buæi ngoai khãa tèt sÏ gióp Ých kh«ng nhá cho viÖc d¹y häc chÝnh kho¸ vµ h¬n hÕt lµ häc sinh thÝch häc m«n ng÷ v¨n häc sinh- häc- vui häc cïng ng÷ v¨n. ( ThÕ giíi quanh ta- 2006 ). Phạm Hương Giang - Trường THCS Tân Bình Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Phạm Hương Giang- Trường THCS Tân Bình. Để dạy bài ôn tập đạt hiêu quả ''Ôn tập '' là một loài bài có trong mọi môn học của chương trình phổ thông cã thÓ nãi r»ng ®©y lµ lo¹i bµi khã d¹y nhÊt bëi sè tiÕt cña lo¹i bµi nµy cã rất ít trong chương trình Chính vì vậy để giờ dạy đạt hiệu quả. Giáo viên cần hướng dẫn học sinh tự ôn tập và làm đề cương chu đáo thông qua việc trả lời các câu hỏi ôn tập. TiÕt «n tËp kh«ng ph¶i lµ tiÕt nh¾c l¹i kiÕn thøc mµ cè g¾ng t×m ra ®­îc sîi d©y liªn kÕt c¸c kiÕn thøc víi nhau theo nhiÒu h×nh thøc cô thÓ lµ : a - PhÇn giíi thiÖu bµi GV nªu ra yªu cÇu cña tiÕt häc chó ý lµm næi bËt mèi quan hÖ gi÷a c¸c néi dung b - Hướng dẫn ôn tập lý thuyết Giáo viên hướng dẫn học sinh trả lời các câu hỏi thực hiện bài tập củng cè lý thuyÕt b»ng c¸c biÖn ph¸p sau - Gióp häc sinh n¾m v÷ng yªu cÇu cña c©u hái hoÆc bµi tËp - §äc thÇm tr×nh bµy l¹i yªu cÇu - Gi¸o viªn gi¶i thÝch râ thªm yªu cÇu - Tæ chøc häc sinh thùc hiÖn lµm mÉu 1 phÇn cña c©u hái hoÆc bµi tËp - Tæ chøc cho häc sinh tr¶ lêi c¸c c©u hái hoÆc thùc hiªn bµi tËp - lµm viÖc c¸ nh©n hoÆc theo nhãm - Báo cáo kết quả bằng nhiều hình thức khác nhau trao đổi với học sinh Sửa lỗi cho học sinh hoặc tổ chức cho học sinh góp ý cho nhau trong quá tr×nh lµm bµi S¬ kÕt, tæng kÕt ý kiÕn häc sinh c Hướng dẫn luyện tập Hướng dẫn học sinh làm bài tập thực hành như phần lý thuyết * L­u ý qua bµi tËp, luyÖn tËp gióp häc sinh cñng cè vµ n©ng cao kiÕn thøc ph¸t huy tÝnh tÝch cùc s¸ng t¹o cña mäi häc sinh . ( ThÕ giíi quanh ta - 2006 ). Phạm hương giang- trường TH cơ sở tân bình. Phạm Hương Giang - Trường THCS Tân Bình Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Phạm Hương Giang- Trường THCS Tân Bình. Để hoạt động nhóm có hiệu quả Hoạt động nhóm là một hình thức hoạt động giúp các emtích cực hơn với vai trò cá nhân của mình để chủ động nắm bắt kiến thức. Chính vì vậy để hoạt động nhóm có hiệu quả thầy trò cần thực hiện thao tác sau + Gi¸o viªn chia nhãm + Gi¸o viªn giao nhiÖm vô cô thÓ cho tõng nhãm + C¸c nhãm thùc hiÖn nhiÖm vô + Giáo viên bao quát hoạt động của từng nhóm + Giáo viên tổ chức cho từng nhóm báo cáo kết quả hoạt động + Giáo viên - học sinh nhận xét đánh giá kết quả Muốn hoạt động nhóm đạt hiệu quả thì giáo viên phải có sự chuẩn bị kỹ cµng cÇn ph¶i - §Þnh h×nh c¸c nhãm - Tập huấn cho nhóm trưởng về cách điều khiển các hoạt động của nhóm biÕt c¸ch ph©n c«ng cô thÓ cho tõng thµnh viªn trong nhhãm cho c¸c b¹n ®iÒu ®­îc tham gia - Biết thay đổi linh hoạt vai trò các thành viên trong nhóm - Biết động viên khích lệ bạn còn thực hiện chưa nhanh tay, nhanh mắt * giáo viên cần đánh giá cởi mở, linh hoạt khích lệ kịp thời đối với các bạn cßn ch­a thùc hiÖn nhanh nh­ng ®­îc cö ghi chÐp b¸o c¸o . TRước mục tiêu của giáo dục, trong giảng dạy người giáo viên là người tổ chức cho học sinh hoạt đông, học sinh tự rút ra kiến thức tự chiếm lĩnh kiến thøc L­u ý : + C©u hái th¶o luËn ph¶i ng¾n gän, râ rµng phï hîp víi kiÕn thøc cña häc sinh , huy động vốn kiến thức của học sinh + Cách chia nhóm phải hết sức linh hoạt các nhóm đồng đèu trình độ Thành phần các nhóm phải được thay đổi để các em được tiếp súc giao lưu víi c¸c b¹n ttrong líp + Nhiệm vụ thư ký , nhóm trưởng phải được luân phiên nhau..... + Trong khi c¸c nhãm th¶o luËn gi¸o viªn cÇn quan s¸t theo dâi tiÕn chuyển của hoạt động gợi ý kịp thời khi học sinh thắc mắc + KÕt qu¶ th¶o luËn ®­î th¶o luËn ®­îc c¸c nhãm b¸o c¸o c«ng khai b»ng những hình thức để học sinh dễ quan sát và ghi nhớ + Cần có kết luận tóm tắt và những điều đã bàn bạc và có kế hoạch tiếp theo .. Phạm Hương Giang - Trường THCS Tân Bình Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Phạm Hương Giang- Trường THCS Tân Bình. MÑo nhËn diÖn tõ h¸n viÖt 1 Tõ h¸n viÖt kh«ng cã vÇn ut mµ chØ cã vÇn ­u VD : tøc kh¾c - khu vùc 2 tõ h¸n viÖt kh«ng cã vÇn ¨t chØ cã vÇn ¨c VD : Ph¶n tr¾c - nghi hoÆc 3 Tõ h¸n viÖt kh«ng cã vÇn ©c ¬t chØ cã vÇn ©t VD; nhÊt trÝ, tÊt yÕu 4 Tõ h¸n viÖt kh«ng cã vÇn ©ng, chØ cã vÇn ©n VD : TrÇn tôc - ch©n thùc - nh©n d©n 5 Tõ h¸n viÖt kh«ng cã vÇn iªng chØ cã vÇn iªn VD: BiÕn ho¸ - TiÕn ho¸ 6 Tõ h¸n viÖt kh«ng cã vÇn u«t chØ cã vÇn uèc VD: Quèc gia - th©n thuéc 7 Tõ h¸n viÖt kh«ng cã vÇn im chØ cã vÇn iªm VD: T©m niÖm - kh©m niÖm ( Tµi liÖu ng÷ v¨n - 2005 ). CÇn ph©n biÖt th¬ song thÊt lôc b¸t víi th¬ thÊt ng«n b¸t có vÒ nhÞp vµ vÇn 1 Song thÊt lôc b¸t + Ng¾t nhÞp 3/4 VD: Chốn hàm dương / chàng còn nghoảnh lại Bến Tiêu Dương / thiếp hãy trông sang + Ng¾t 3/ 2 /2 VD : Chµng th× ®i / câi xa/ m­a giã ThiÕp th× vÒ / buång cò / chiÕu ch¨n + Ch÷ cuèi c©u trªn hiÖp vÇn ch÷ thø n¨m c©u tiÕp VD : Cïng tr«ng l¹i mµ cïng ch¼ng thÊy ThÊy xanh xanh nh÷ng mÊy ngµn d©u Sau phót chia ly - §oµn thÞ §iÓm. Phạm Hương Giang - Trường THCS Tân Bình Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Phạm Hương Giang- Trường THCS Tân Bình 2 ThÊt ng«n b¸t có Ng¾t 4 / 3 Ng¾t 2 / 2 / 3. VD : Bước tới đèo ngang / bóng xế tà Cỏ cây chen đá / lá chen hoa. VD : Lom khom dưới núi / Tiều vài chú Lác đác / bên sông / chợ mấy nhà. Ch÷ cuèi c©u mét hiÖp vÇn víi ch÷ cuèi c©u 2, c©u 4, 6 ,8 ( Tµi liÖu ng÷ v¨n - 2005 ). Nªn hay kh«ng nªn lÊy thªm ng÷ liÖu ngoµi s¸ch gi¸o khoa khi gi¶ng d¹y ph©n m«n tiÕng viÖt Về vấn đề này, có một số quan điểm sau: nếu như đối với các lớp 6, 7, 8 trình độ hiểu biết và khả năng sử dụng tiếng việt của học sinh còn thấp, khi gi¶ng d¹y, ta nªn chó träng khai th¸c s©u vµ kü c¸c ng÷ liÖu trong SGK lµ vừa đủ. Tuy vậy, đối với các đối tượng học sinh kkhá, giỏi giáo viên cũng nên lấy thêm các ngỡ liệu ngoài SGK để nâng cao dần các kỹ năng sử dụng tiÕng viÖt cho c¸c em. Nh­ng kh«ng nªn lÊy qu¸ nhiÒu vµ qu¸ l¹m dông .....lên lớp 9 thì kỹ năng tiếp thu và sử dụng tiếng việt của học sinh đã được nâng cao đáng kể và tương đối hoàn thiện hơn, trong giảng dạy, ngoài việc khai th¸c tÊt c¶, khai th¸c s©u vµ kü cµng c¸c ng÷ liÖu cã trong SGK, gióp HS nắm vững nội dung bài học, giáo viên cũng nên thường xuyên lấy thêm các ngữ liệu ngoài SGK các ngữ liệu có trong cuộc sống thường gặp .... Nhưng yêu cầu giáo viên phải có sự chuẩn bị kỹ càng, chu đáo trước ở nhà. C¸c ng÷ liÖu lÊy thªm ph¶i lµ tiªu biÓu, cã tÝnh gi¸o dôc cao, kh«ng nªn lÊy các ngữ liệu có nội dung dung tục, phản giáo dục cụ thể, đối với các bài häc tiÕng viÖt trong SGK ng÷ v¨n 9 chóng ta cã thÓ kÕt hîp c¶ ng÷ liÖu lÊy thªm. Phạm Hương Giang - Trường THCS Tân Bình Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Phạm Hương Giang- Trường THCS Tân Bình VD: Khi d¹y bµi tæng kÕt tõ vùng - ë phÇn 2 thµnh ng÷ - ng÷ v¨n líp 9 th× ngoài các ngữ liệu về thành ngữ mà SGK đã đưa ra, giáo viên cũng cần lấy thêm các thành ngữ thông dụng khác trong đời sống. Tuy đây chỉ là bài tổng kết, có nghĩa là học sinnh đã được học nhưng khi giảng bài này giáo viªn còng nªn nãi thªm vÒ dÊu hiÖu ph©n biÖt tôc ng÷ vµ thµnh ng÷ - ë phÇn v từ đồng âm sách giáo khoa cũng chỉ đưa ra 2 từ làm ngữ liệu giáo viên cũng cần hướng dẫn học sinh lấy thêm các từ đồng âm thông dụng thường gặp trong đời sống qua các VD tiêu biểu như '' Kiến bò đĩa thịt bò '' ''Ruồi ®Ëu m©m x«i ®Ëu '' - Nh­ vËy, trong khi gi¶ng d¹y ph©n m«n tiÕng viÖt líp 9, ta nªn lÊy thªm ngữ liệu ngoài SGK để làm phong phú thêm cho nội dung bài dạy. Nhưng trước hết giáo viên phải có sự chuẩn bị chu đáo, phải nắm vững kiến thức để chủ động kiến thức trong khi hướng dẫn học sinh tìm hiểu. - Mét giê d¹y tiÕng viÖt thµnh c«ng lµ mét giê gi¸o viªn kh«ng chØ cung cÊp cho häc sinh n¾m v÷ng nh÷ng néi dung cã trong SGK mµ cßn gióp cho HS nâng cao kỹ năng sử dụng tiếng việt trong đời sống - Vì '' Học phải đi đôi với hành'' học để sống, học để làm việc thì sự học ấy mới thực sự có hiÖu qu¶ vµ ý nghÜa... ( ThÕ giíi quanh ta - C§44 ). Gãp phÇn t¹o høng thó häc tËp m«n lÞch sö cho häc sinh THCS Trò chơi trong các giờ học lịch sử không nhằm mục đích giải trí cho học sinh mµ t¹o kkh«nh khÝ s«i næi trong häc tËp. HS ®­îc häc tËp lÞch sö qua hình thức trò chơi, từ đó ghi nhớ các kiến thức lịch sử và hứng thú đối với c¸c giê häc lÞch sö 1 Gi¶i « ch÷ lÞch sö Giáo viên thiết kế cácô chữ hàng ngang và hàng dọc. Từ đó đặt các câu hỏi để hoc sinh giải đáp. Mỗi ô chữ là một sự kiện lịch sử trong các bài đã học. ¤ ch÷ hµng däc lµ bµi häc lÞch sö cÇn nhÊn m¹nh. Còng cã thÓ mçi « ch÷ hàng ngang có một chữ cá chìa kháo sau đó yêu cầu HS đoán những chữ c¸i bÝ Èn cã néi dung lµ g× 2 Gi¶i mËt m· lÞch sö. Phạm Hương Giang - Trường THCS Tân Bình Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Phạm Hương Giang- Trường THCS Tân Bình Gi¸o viªn cho c¸c d÷ kiÖn lÞch sö, yªu cÇu HS nªu nh÷ng hiÓu biÕt vÒ c¸c dữ kiện đó sau đó đoán xem những dữ kiện đó nói về dữ kiện lịch sử nào 3 Thi tr¶ lêi nhanh Chia lớp học thành các đội chơi, phổ biến luật chơi. Trong 1 khoảng thời gian ấn định trước, mỗi đội trả lời nhanh 5 hoặc 10 câu hỏi , mỗi câu trả lời đúng được 1 thẻ điểm 4 Thi ghi nhí lÞch sö Chia lớp thành các đội chơi, giáo viên chuẩn bị sẵn bảng viết, trong 1 khoảng thời gian nhất định các đội cử đại diện lên viết các mốc lịch sử các nhân vật lịch sử theo yêu cầu của giáo viên. đội thắng cuộc là đội ghi được nhiÒu h¬n 5 Thi s­u tÇm vµ thuyÕt minh nh÷ng h×nh ¶nh lÞch sö Chia líp thµnh c¸c nhãm, yªu cÇu c¸c nhãm s­u tÇm c¸c tranh ¶nh lÞch sö và thuyết minh các tranh ảnh đó. Đầu giờ và cuối giờ giáo viên tổ chức trò ch¬i. §¹i diÖn c¸c nhãm lªn giíi thiÖu vµ thuyÕt minh bøc tranh lÞch sö mµ nhãm m×mh s­u tÇm ®­îc . Ngoài ra còn rất nhiều trò chơi nữa.....Tổ chức các trò chơi yêu cầu người gi¸o viªn phæ biÕn râ luËt ch¬i, thµnh phÇn tham gia, thêi gian .....C¸c trß chơi có thể váo đầu giờ học để dẫn dắt vào bài hay ở cuôí giờ học để củng cố bài. các câu hỏi cho mỗi trò chơi đều tập trung vào các đơn vị kiến thức cần ghi nhớ. hình thức trình bày cho mỗi trò chơi cần đẹp, hấp dẫn, thu hút song không ảnh hưởng tới nội dung bài giảng người giáo viên cần chuẩn bị kü cµng c«ng phu . Người giáo viên nên thường xuyên tổ chức các trò chơi linh hoạt qua mỗi giờ để tạo được hứng thú học tập cho HS và đạt được những hiệu quả nhất định . (ThÕ giíi quanh ta - C§ 44). Phạm Hương Giang - Trường THCS Tân Bình Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Phạm Hương Giang- Trường THCS Tân Bình. Đổi mới kiểm tra đánh giá chất lượng giảng dạy đối với bộ môn ngữ văn I Cách ra đề Đảm bảo theo tinh thần đổi mới khách quan kết hợp tự luận - Nội dung kiểm tra phải toàn diện được nhiều kiến thức phân loại được đối tượng học sinh II H×nh thøc kiÓm tra Kiểm tra miệng - Kiểm tra 15 phút - Kiểm tra 1 tiết - Kiểm tra định kỳ Kiểm tra học kỳ chú ý kiểm tra miệng để kiểm tra kỹ năng nói của học sinh . Linh ho¹t h¬n trong viÖc lÊy ®iÓm 15 phót III Yêu cầu cần đạt * Kiểm tra vấn đáp Sử dụng thường xuyên hơn trong suốt quá trình dạy,, học nhằm thu được ngay lËp tøc nh÷ng th«ng tin vÒ sù n¾m v÷ng kiÕn thøc kü n¨ng tõ phi¸ häc sinh nhËn ra thµnh c«ng vµ h¹n chÕ th«ng qua nh÷ng c©u tr¶ lêiddoois tho¹i trùc tiÕp _ Góp phần phần phát triển kỹ năng nói đúng vấn đề, đọc đúng chính tả, chính âm, thuyết phục người nghe - Mỗi câu hỏi vấn đáp nên có ngữ cảnh giao tiếp cụ thể để học sinh trả lời ng¾n gän * KiÓm tra 15 phót - §­îc vËn dông nh¾m thu thËp th«ng tin vÒ sù n¾m kiÕn thøc, kü n¨ng cña häc sinh sau khi häc song mét bµi hoÆc côm bµi th«n g qua 1 ®o¹n 1 bµi viết ngắn đơn giản - Khi kiÓm tra gi¸o viªn nªn ra nh÷ng c©u hái, bµi tËp cã tÝnh tÝch hîp s©u chuỗi được tất cả kiến thức, kỹ năng. Đồng thời đánh giá năng lực trình bày bằng ngôn ngữ qua đọan, bài viết. * KiÓm tra viÕt §­îc vËn dông nh»m thu thËp th«ng tin vÒ viÖc nÊm v÷ng kü n¨ng cña häc sinh sau khi học song 1 cụm bài lớn hoặc 1 mạch nội dung tương đối lớn. Qua hình thức trình bày một vấn đề bằng một bài viết phức tạp hơn dung lượng dài hơn so với bài 15 phút - Bài kiểm tra phải có tính chất đánh giá tổng hợp năng lực của học sinh qua một giai đoạn nhất định. Phạm Hương Giang - Trường THCS Tân Bình Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Phạm Hương Giang- Trường THCS Tân Bình - §Ò kiÓm tra ph¶i cã sù phèi hîp gi÷a c¸c d¹ng tr¾c nghiÖm kh¸ch quan vµ tự luận các câu hỏi và bài tập nên nhằm vào các vấn đề khác nhau trong nội dung häc tËp * KiÓm tra häc kú - Nh»m kiÓm tra kiÕn thøc kü n¨ng cña häc sinh sau khi häc song 1 häc kú có ôn tập trước để kiểm tra - §Ò kiÓm tra cã sù phèi hîp gi÷a c¸c d¹ng tr¾c nghiÖm kh¸ch quan vµ tù luËn - c¸c c©u hái va bµi tËp nh»m vµo nhiÒu phÇn kh¸c nhau cña häc kú - Để đảm bảo việc phát huy tính tích cực sáng tạo của học sinh trong học tËp.. Phạm Hương Giang - Trường THCS Tân Bình Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Phạm Hương Giang- Trường THCS Tân Bình. D¹y v¨n b¶n tù sù L·o H¹c - Nam Cao Khác với các văn bản trữ tình đã học khi dạy văn bản tự sự cần cho học sinh thÊy râ t¸c gi¶ Nam Cao cã ®iÓm nh×n : Kh«ng ph¶n ¸nh trùc diÖn hiÖn thực nông thôn trên bình diện xung đột giai cấp . không dựng lên bức tranh xã hội rộng lớn , không có những hình tượng điển hình phản diện về tầng lớp thống trị mà đi vào đề tài thời sự , đời tư, đời thường. Cũng như Ngô Tất Tố , Nam Cao viết về đề tài nông dân chủ yếu với cảm høng vach khæ, bªnh vùc ,quyÒn sèng , nh©n phÈm cña hä . Nam Cao có khám phá mới về số phận , tính cách , nhân phẩm của người n«ng d©n . Nam Cao tỏ ra quan tâm , day dứt đau đớn với nhân vật . Nhân vật trong tác phẩm của Nam Cao nhiều khi bị đặt trong tình thế phải lựa chọn, hoặc phải từ bỏ nhân phẩm để tồn tại , hoặc phải bỏ cuộc sống để giữ nhân phẩm hoặc bản tính lương thiện ( Chí Phèo) Nam Cao không vạch mặt địa chủ , cường hào 1 cách cụ thể nhưng đã kết ¸n toµn bé x· héi kh«ng cho con ®­êng sèng h¹nh phóc mµ tù vïi dËp nh©n phÈm cña m×nh.... Tài liệu bồi dưỡng giáo viên - 2004. Phạm Hương Giang - Trường THCS Tân Bình Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Phạm Hương Giang- Trường THCS Tân Bình. Nh÷ng ®iÓm cÇn l­u ý khi d¹y tiÕt luyÖn tËp tãm t¾t v¨n b¶n tù sù Khi dạy tiết luyện tập TTVBTS giáo viên trước hết hướng dẫn học sinh vận dụng kiến thức đã học vào việc tóm tắt văn bản * Néi dung kiÕn thøc cÇn n¾m Tóm tắt là 1 thao tác , 1 kỹ năng được sử dụng phổ biến dưới 2 hình thức nãi vµ viÕt . Thao t¸c nµy tr×nh bµy ng¾n gän . V¨n b¶n tãm tÊ­t bao giê cũng ngắn hơn so với văn bản gốc . Do đó giáo viên khi hướng dẫn học sinh tãm t¾t ph¶i biÕt lùa chän th«ng tin chÝnh , gi÷ l¹i néi dung gèc * Người tóm tắt phải dùng lời văn của mình giới thiệu 1 cách ngắn gọn nội dung chÝnh ( Bao gåm sù viÖc tiªu biÓu vµ nh©n vËt chÝnh) * Cách tóm tắt Chú ý cho học sinh 5 bước tóm tắt văn bản tự sự.. Phạm Hương Giang - Trường THCS Tân Bình Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Phạm Hương Giang- Trường THCS Tân Bình Dùng trò chơi ô chữ để tổng kết một giờ dậy học văn ở THCS * D¹y häc v¨n lµ 1 khoa häc vµ lµ 1 nghÖ thuËt. §Ó d¹y tèt 1 v¨n b¶n v¨n chương không chỉ là sự mở đầu dẫn dắt sinh động và quá trình học tập diễn ra thông suốt liên tục mà còn là sự kết thúc bài có sức nặng . Vấn đề là làm thế nào để khi kết thúc giờ dạy , học sinh thấy thích thú, thoả mãn và giữ mãi dư vị ngân vang của tác phẩm trong tâm hồn các em. Điều đó đòi hỏi 1 nghệ thuật và 1 sự tìm tòi sáng tạo của người ngữ GV ngữ văn. Thực tế cho thÊy nhiÒu khi gi¸o viªn v× say mª gi¶ng bµi mµ phÇn tæng kÐt, cñng cè luôn làm tắt, qua loa đại khái, hoặc là nhắc nhở học sinh tự tổng kết và học phần ghi nhớ SGK . Cách tổng kết ấy đã làm cho giờ dạy văn thêm xơ cứng vµ nh­ 1 lèi mßn . ChÝnh v× vËy , nhiÒu giê d¹y v¨n ch­a hoµn thiÖn , ch­a đạt yêu cầu không đọng lại phần tinh tuúy nhất cho học sinh , khiến linh hån cña t¸c phÈm ch­a ®­îc häc sinh thÊm thÊu 1 c¸ch tÝch cùc * Có nhiều cách để tổng kết và củng cố bài dạy học ngữ văn có khi GV nêu câu hỏi học sinh trả lời, có khi GV treo bảng phụ hoặc đèn chiếu bài tập trắc nghiệm để học sinh lựa chọn đáp án hay tổng kết bài bằng cách chơi trò chơi ô chữ. Trò chơi ô chữ bí ẩn với phương châm học mà chơi, chơi mà học sẽ tạo được tâm lý thoả mãi cho HS , toạ được không khí hoà đồng gi÷a GV víi HS , vµ sÏ ®­îc nhiÒu em tham gia. Trò chơi ô chữ với ít nhất là 5 ô trở lên sẽ tổng kết được nhiều vấn đề từ tác gi¶, t¸c phÈm , thÓ lo¹i phong c¸ch..§Ó giê d¹y b»ng trß ch¬i « ch÷ , GV ph¶i ®Çu t­ nghiªn cøu t×m tßi lùa chän « ch÷ bÝ Èn hµng däc vµ o ch÷ hµng ngang, GV phải chuẩn bị trước bảng phụ , đèn chiếu, phải biết phối hợp thêi gian hîp lý. * C¸ch tiÕn hµnh + ChuÈn bÞ « ch÷ Ngay khi so¹n bµi, Gv ph¶i cã ý thøc lùa chän « ch÷ bÝ Èn hµng däc vµ c¸c « ch÷ hµng ngang phï hîp sao cho « ch÷ Êy kh¸i qu¸t ®­îc linh hån cña văn bản. Sau đó tự sắp xếp theo 1 hàng dọc. Tiếp sau đó tìm ô chữ hàng ngang tương ứng từ những nội dung về tác phẩm, tác giả , sao cho phù hợp với chữ cái cố định của hàng dọc, khi lựa chọn hàng ngang đồi hỏi Gv phải tư duy hợp lý và sắp xếp khéo léo để khi trình bày lên bảng phụ sao cho cân đối hài hoà. Cuối cùng Gv trình bày lên bảng phu dùng phấn màu vẽ ô chữ hµng däc. Phạm Hương Giang - Trường THCS Tân Bình Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Phạm Hương Giang- Trường THCS Tân Bình. T×m hiÓu nghÖ thuËt trµo phóng trong thuÕ m¸u - v¨n 8 * Thuế máu là chương 1 của bản án chế độ TDP tác phẩm được xuất b¶n 1925 ë Pa Ri víi néi dung tè c¸o vµ lªn ¸n tè c¸o téi ¸c man rî cña TDP vÒ mäi mÆt.. T×m hiÓu nghÖ thuËt trµo phóng trong t¸c phÈm cÇn chó ý khai th¸c trªn các phương diện sau. 1 M©u thuÉn trµo phóng. GV Cần hướng dẫn học sinh tìm hiểu mâu thuẫn trào phúng cơ bản của đối tượng trào phúng trong thuế máu , đối tượng trào phúng chính là TDP , m©u thuÉn trµo phóng lµ m©u thuÉn gi÷a b¶n chÊt tµn ¸c, d· man vµ nh÷ng lêi lÏ thñ ®o¹n gi¶ nh©n gi¶ nghÜa cña chóng. Bän thùc d©n Ph¸p che ®Ëy bộ mặt thật của việc thẳng tay đàn áp và ném hàng chục vạn người dân thuộc địa vào lò lửa của chiến tranh , bằng nhữn lời bịp bợm ... M©u thuÉn cµng ®­îc ®Èy cao h¬n ë môc 2 . §ã lµ m©u thuÉn gi÷a c¶nh tróc nã bắt lĩnh cưỡng bức với thủ đoạn mánh khoé hết sức tàn nhẫn và lời tuyªn bè trÞnh träng . GV CÇn dÉn d¾t gi¶i thÝch cho HS thÊy 2 tiÕng t×nh nguyÖn , gîi lªn b¶n chÊt bÞm bîm cña TDP. 2 Ng«n ng÷,giäng ®iÖu,trµo phóng. Tác giả đã sử dụng thành công ngôn từ giễu nhại ,mỉa mai nhằm thể hiên tính chất châm biếm - GV cần hướng dẫn HS tìm và phát hiện những từ ngữ hình ảnh trong văn bản- khi viết về cuộc chiến tranh tác giả đã nói rõ bước thăng cấp thật đột ngột bằng giọng điệu mỉa mai .. GV Cần nhấn mạnh đằng sau những từ ngữ , hình ảnh như đùa cợt này chính là noic đau to lớn của tác giả trước cái chết thương tâm hết sức vô nghĩa của đồng bào ở ngững nơi xa lạ , đến lúc chết không hiểu rõ tại sao ph¶i chÕt thª th¶m nh­ vËy. Ng«n tõ giÔu nh¹i , giäng ®iÖu giÔu cît , mØa mai được tác giả sử dụng thật đắc địa , cười cái đáng ra phải khóc . Đây chÝnh lµ phong crµo phóng rÊt s©u s¾c th©m thuý s©u s¾c cña NAQ.. Phạm Hương Giang - Trường THCS Tân Bình Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Phạm Hương Giang- Trường THCS Tân Bình. 3 . Hình ảnh sinh động , giàu tính biểu cảm và sức mạnh tố cáo. NghÖ thuËt chÊm biÕm trµo phóng c¶ t¸c gi¶ cßn ®­îc thÓ hiÖn th«ng qua c¸ch sö dông nh÷ng h×nh ¶nh x¸t thùc , kh¸ch quan kh«ng thÓ chèi c·i. GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu những hình ảnh sát thực , phản ánh chính x¸c t×nh tr¹ng th­c tÕ trong v¨n b¶n. Häc sinh thÊy ®­îc t ¸c gi¶ dïng phương pháp gậy ông đập lưng ông để vạch trần những luận điệu giả rối ®­îc che ®Ëy b»ng nh÷ng ®iÒu hoa mü ®­êng mật.Thếu máu là 1 ẩn dụ làm người đọc liên tưởng đến 1 thứ thuế phải đổi bằng tính mạng của con người. Thuế máu đã tạo lên 1 hình ảnh vừa khủng khiếp vừa mỉa mai về 1 thứ thuế đắt nhất và cay đắng nhất của người bạn xứ.... Như vậy để tiếp cận với thuế máu theo đúng đặc trưng thể loại nghị luËn vµ gãp phÇn thµnh c«ng trong d¹y häc t¸c phÈm míi vµ khã nµy, GV có thể hướng dẫn học sinh khám phá, thẩm thấu nét nghệ thuật trào phúng đặc sắc của thuế máu ở các phương diện trên.. Biªn so¹n - §oµn ThÞ Kim Dung. Phạm Hương Giang - Trường THCS Tân Bình Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Phạm Hương Giang- Trường THCS Tân Bình. Phạm Hương Giang - Trường THCS Tân Bình Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span>