<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Tiết: 42</b>
<b>Tuần: 22</b>
<b>ND: 21/1/2015</b>
<b>1/ MỤC TIÊU</b>

<b>1.1/ Kiến thức</b>
<b>Hs biết</b>

<b> - HĐ 1: Chế độ giáo dục, thi cử thời Lê sơ rất được coi trọng.</b>

- HĐ 2: Những thành tựu tiêu biểu về văn học, khoa học, nghệ thuật thời Lê
sơ.

<b>HS hiê ̉u </b>

<b> - HĐ 1: Chế độ giáo dục, thi cử thời Lê sơ rất được coi trọng.</b>

- HĐ 2: Những thành tựu tiêu biểu về văn học, khoa học, nghệ thuật thời Lê
sơ

<b>1.2/ Kó năng</b>

- HĐ1: Biết nhận xét những thành tựu tiêu biểu về văn hoá, giáo dục thời Lê
sơ.

- HĐ2: Biết đánh giá những thành tựu tiêu biểu về văn hoá, giáo dục thời Lê
sơ

<b>1.3/ Thái độ</b>

<b> - HĐ1: </b>Giáo dục hs niềm tự hào về những thành tựu văn hoá, giáo dục của

Đại Việt thời Lê sơ.

<b>- HĐ2: Ý thức giữ gìn và phát huy văn hố truyền thống.</b>
<b>2/NƠ ̣I DUNG HỌC TẬP</b>

- Tình hình giáo dục và khoa cử
- Văn học, khoa học, nghệ thuật.
3/ CHUẨN BỊ

<b>3.1/ Giáo viên: câu hỏi và tư liệu có liên quan nợi dung bài</b>
<b>3.2/ Học sinh: SGK, VBT.</b>

<b>4/ TƠ ̉ CHỨC CÁC HOẠT ĐỢNG HỌC TẬP</b>
<b>4.1/ Ổn định tổ chức và kiểm di ện hs </b>

7A1:………7A2:………...
7A3:………....7A4:...
<b>4.2/ Kieåm tra mi ệng: (5p)</b>

<b>Câu hỏi</b> <b>Đáp án</b>

<b>? Trình bày những nét chính về tình</b>
<i><b>hình kinh tế ? ( 8đ )</b></i>

<b>? Nền giáo dục thời Lêđược quan tâm</b>
<i><b>như thế nào ?( 2đ)</b></i>

- Cho 25 vạn lính về quê làm ruộng

- Kêu gọi nhân dân phiêu tán về quê
làm ruộng

- Đặt ra 1 số chức quan chuyên trách :
Khuyến nông sứ, đồn điền sứ, hà đê
sứ.

- Thực hiện phép quân điền : ………
- Nông nghiệp được phục hồi , đời
sống nhân dân được cải thiện nhanh
chóng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>* kinh thành Thăng Long, mở nhiều</b>
trường học .

- Mở khoa thi cho phép người
nào có học thì đều được đi học.

-Nho giáo chiếm vị trí độc tôn.

- Việc giáo dục thi cử tổ chức chặt
chẽ qua 3 kì thi tam trường: Thi
Hương, Thi Hội, Thi Đình .

- Đào tạo được nhiều nhân tài
cho đất nước

<b>4.</b>

<b> 3 Tiê ́n trình bài học</b>

<b>Hoạt động của giáo viên và học sinh</b> <b>Nội dung bài học</b>
<b>* Giới thiệu bài.(2p)</b>

Sự phát triển kinh tế, đời sống nhân dân ổn định
đã làm cho đất nước giàu mạnh, nhiều thành tựu văn
hoá, khoa học được biết đến ở thời Lê sơ. Đó là
những thành tựu gì? Nội dung bài học hôm nay sẽ
giúp ta thấy rõ hơn.

<b>* Hoạt động 1: cá nhân (17)</b>
<b> ( Đặt vấn đề, trực quan, gợi mơ û)</b>

Ý thức được tầm quan trọng của nhân tài: nhân tài
chính là ngun khí quốc gia, ngun khí thịnh thì thế
nước mạnh, ngun khí suy thì thế nước yếu mà thấp,
vì vậy các vua Lê đã rất quan tâm đến giáo dục.

<i><b>? Việc làm nào chứng tỏ giáo dục thời Lê được</b></i>
<i><b>quan tâm?</b></i>

 HS : trình bày theo sgk.
Gv kết luận chốt ý.

<b>- Quốc tử giám </b>được thành lập từ thời Lý, trở thành
nơi đào tạo nhân tài cho đất nước ta thời Lý, Trần. Nhà
Minh sang xâm lược, với chính sách đồng hóa ngu dân
thâm đợc thì Quốc Tử giám đã bị tàn phá nghiêm
trọng. Sau khi lên ngôi, Lê Thái Tổ đã cho dựng lại
Quốc tử giám ở kinh thành Thăng Long. Bên cạnh đó

còn mở nhiều trường học ở các lộ, đạo, phủ.

<b>- Thời Trần, giáo dục cũng rất phát triển, các trường</b>
công được mở nhưng chỉ ở các lộ, phủ xung quanh
kinh thành Thăng Long. Thời Lê Sơ, trường học đã
được mở ở các lộ, đạo, phủ trên cả nước, tất cả mọi
người đều được học hành và thi cử trừ người phạm tội
và làm nghề ca hát. Nhà Lê Sơ còn tuyển chọn những
người giỏi, có đạo đức làm thầy.

<i><b>? Nội dung giáo dục thời Lê sơ là gì?</b></i>

<b>III/ Tình hình văn hóa giáo dục </b>
<b> 1- Tình hình giáo dục và khoa</b>
<b>cử </b>

- Cho dựng lại Quốc tử giám,

- Mở nhiều trường học ở lộ, đạo,
phủ.

- Tuyển chọn người tài giỏi, có đạo
đức làm thầy.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

GV: Thời Lý, Trần, Phật giáo là quốc giáo nhưng thời
Lê Sơ Nho giáo chiếm vị trí độc tơn vì chỉ có Nho

giáo phát triển thì quyền lực của nhà vua và giai cấp
thống trị mới được đề cao. Cùng với việc tơn sùng Nho
giáo, nội dung học tập thi cử là các sách của đạo
Nho chủ yếu là “Tứ thư” và” ngũ kinh”.

Tứ thư là bốn tác phẩm kinh điển của Nho họcTrung
Hoa, được Chu Hy thời nhà Tống lựa chọn. Chúng bao
gồm:

1. Đại Học

2. Trung Dung

3. Luận Ngữ

4. Mạnh Tử

<b>Ngũ Kinh là năm quyển kinh điển trong văn học</b>
Trung Hoa dùng làm nền tảng trong Nho giáo. Theo
truyền thuyết, năm quyển này đều được Khổng Tử
soạn thảo hay hiệu đính. Bao gồm: Kinh Thi, Kinh
Thư, Kinh Lễ, Kinh Dịch, kinh Xuân Thu.

Ở thời Lý, Trần Phật giáo là quốc giáo nhưng đến thời
Lê Sơ thì Nho giáo lại chiếm địa vị đợc tơn.

<i><b>? Em có nhận xét gì về tình hình khoa cử thời Lê?</b></i>
<i><b> Hs : trình bày theo sgk: trải qua 3 kì thi: Thi Hương,</b></i>
thi Hội, thi Đình. Thời Trần 7 năm tiến hành thi tiến sĩ
1 lần nhưng thời Lê Sơ, các kì thi được tiến hành

thường xuyên hơn, 3 năm 1 lần.

? Để khuyến khích việc học tập thi cử nhà Lê sơ có
<i><b>những biện pháp gì ?</b></i>

HS: Từ 1428-1527 tổ chức được 26 khoa thi …
Gv cho hs xem H45/99 và giới thiệu sơ lược về bia
trong văn miếu cho hs nắm.

<b>1. Trong 82 bia tiến sĩ ở văn Miếu được dựng trong</b>
hơn 300 năm từ thế kỉ XV – XVIII, thời Lê Sơ với 2
dợt dựng bia, lần đầu là 10 bia (nay còn 7 bia), lần sau
là 5 bia.

<b>2. Không chỉ có giá trị về mặt lịch sử, các văn bia đều</b>
do những danh nhân văn hóa, trí thức lớn của đất nước
biên soạn nên về cơ bản chúng là những tác phẩm văn
học vô giá, lại được chạm khắc các hoa văn khéo léo
nên còn có giá trị lớn về điêu khắc.

<b>3. Bia Tiến sĩ Văn Miếu được công nhận là Di sản tư</b>
liệu ngày 09/03/2010. Đây là Di sản tư liệu thứ 2 của
Việt Nam sau Mộc bản triều Nguyễn được đưa vào

- Thi cử thường xuyên, chặt chẽ qua
3 kì: Thi Hương, thi Hợi, thi Đình.

- Dựng bia tiến sĩ để khuyến khích
việc học trong nhân dân.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

danh mục Di sản tư liệu thuộc chương trình Ký ức thế
giới (Memory of the World) của UNESCO.

<b>4. Ngày nay, Văn Miếu - Quốc Tử Giám là nơi tham</b>
quan của du khách trong và ngoài nước đồng thời cũng
là nơi khen tặng cho học sinh xuất sắc và cịn là nơi tổ
chức hợi thơ hàng năm vào ngày rằm tháng giêng. Đặc
biệt, đây còn là nơi các sĩ tử ngày nay đến "cầu may"
trước mỗi kỳ thi.

<b>5. Tuy nhiên khi tới đây, các bạn lại viết, vẽ bậy lên</b>
các di tích đã gây phản cảm cho du khách trong và
ngoài nước. Đầu rùa bị sờ nên ngày càng mòn, nhẵn.
Nếu các em có dịp đến quốc tử giám hoặc các di tích
lịch sử thì các em phải làm sao? (không viết, vẽ bậy,
không sờ vào hiện vật)

<i><b>? Qua việc tìm hiểu các bia tiến sĩ, em có suy nghĩ</b></i>
<i><b>gì?</b></i>

HS: Em sẽ cố gắng học thật giỏi vì học giỏi tên tuổi sẽ
được lưu danh mn đời.

<i><b>?Em có nhận xét gì về tình hình giáo dục thi cử thời</b></i>
<i><b>Lê Sơ?</b></i>

HS: Thời Lê Sơ giáo dục thi cử rất được quan tâm và
phát triển: 26 kì thi, lấy đỗ 989 tiến sĩ, 20 trạng
nguyên. Trong số 20 trạng nguyên đó, trạng nguyên
đầu tiên thời Lê sơ: Nguyễn Trực – lưỡng quốc trạng

nguyên.

Trạng Chiếu: Phạm Đôn Lễ (truyền bá nghề dệt chiếu
ở Hưng Hà – Thái Bình)

Trạng Me: Nguyễn Giản Thanh (quê ở làng Me – Ninh
Bình)

Trạng Lường: Lương Thế Vinh

Hs trình bày nhận xét, Gv kết luận chốt ý.(l<i><b> ồng</b><b> </b></i>
<i><b>ghép GD mơi trường)</b></i>

+Tích hợp Các cơng trình văn hóa GD chủ yếu là :
<b>Bia tiến sĩ trong văn miếu và nhiều công trình kiến</b>
<b>trúc khác…</b>

<i><b>GV: Giáo dục ý thức giữ gìn di sản văn hóa Lịch sử.</b></i>
Các di sản văn hóa mà cha ông để lại gợi cho chúng ta
niềm tự hào về tài năng, trí tuệ của tổ tiên trên các lĩnh
vực. Ngày nay chúng ta phải gìn giữ các di sản vô giá
đó. Khi tới đây không viết, vẽ bậy, không sờ vào hiện
vật...không xả rác để không gây cảm giác phản cảm
cho du khách.

<b>* Hoạt động 2: cá nhân.(16p)</b>

 Thời Lê sơ (1428-1527) tổ chức
được 26 khoa thi, lấy đỗ 989 tiến sĩ
và 20 trạng ngun

<b>2 /Văn học, khoa học , nghệ</b>
<b>thuật.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

(vấn đáp, so sánh.)
Gọi hs đọc mục 2/100

<i><b>? thời Lê Sơ văn học phát triển như thế nào ? Kể</b></i>
<i><b>tên một số tác phẩm tiêu biểu? </b></i>

HS: trình bày theo sgk : Bình Ngơ Đại Cáo , Quốc
âm Tri Tập ….

GV: Lực lượng sáng tác thời Lê sơ khá hùng hậu và
thành tựu sáng tác cũng rất lớn, để lại dấu ấn đậm nét
trong lịch sử văn học thời phong kiến của Việt Nam.
<b>Nguyễn Trãi được xem là tác giả quan trọng hàng đầu</b>
của văn học thời Lê sơ

Quân trung từ mệnh tập là tập sách gồm những văn
thư do Nguyễn Trãi thay mặt Lê Thái Tổ gửi cho các
tướng tá nhà Minh trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, từ
năm 1423 đến năm 1427. Với ngòi bút tuyệt vời có sức
mạnh chẳng kém gì cả vạn quân thiện chiến, Nguyễn
Trãi đã khiến quân giặc ở những thành trì kiên cố, kể
cả thành Đơng quan phải hạ vũ khí đầu hàng. Bản khắc
in năm 1868 chỉ ghi lại được 46 văn kiện. Năm 1970,
nhà nghiên cứu Trần Văn Giáp phát hiện thêm 23 văn
kiện nữa do Nguyễn Trãi viết gửi cho tướng nhà Minh.
<b>Bình Ngô đại cáo</b>: viết tháng 3 năm 1427, thuật lại

c̣c khởi nghĩa Lam Sơn - quá trình đánh đuổi quân
Minh, giành lại độc lập cho nước Đại Việt. Tác phẩm
này được coi là áng thiên cổ hùng văn, là bản tuyên
ngôn độc lập thứ 2 trong lịch sử Việt Nam.

Quỳnh Uyển cửu ca: 9 khúc ca ở vườn quỳnh: là 1 tập
thơ gồm những bài xướng họa giữa vua Lê Thánh
Tông với 28 từ thần - ứng với 28 ngôi sao xoay quanh
9 đề tài  tổng cộng là 29.9 = 261 bài thơ.

<b>QATT là tập thơ bằng chữ Nôm của Nguyễn Trãi,</b>
gồm 254 bài thơ. Đây là tập thơ nơm xưa nhất của Việt
Nam cịn lại đến nay. Bằng tập thơ này, Nguyễn Trãi
là người đặt nền móng cho văn học chữ Nôm của Việt
Nam.

"HỒNG ĐỨC QUỐC ÂM THI TẬP":

tuyển tập thơ chữ Nôm của Lê Thánh Tông và triều
thần, khoảng hơn 300 bài.

Sang nửa sau thời Lê sơ, dưới triều Lê Thánh Tông,
văn học Đại Việt có bước phát triển mới. Chính vua Lê
Thánh Tông là đại diện tiêu biểu nhất của giai đoạn
này.

<b> a/ Văn học.</b>

-Văn học chữ Hán chiếm ưu
thế, văn học chữ Nôm giữ vị trí

quan trọng.

- Tác phẩm tiêu biểu: Quân trung từ
mệnh tập, Bình Ngô đại cáo, Hồng
Đức quốc âm thi tập...

- Nợi dung: Lịng u nước sâu sắc,
thể hiện niềm tự hào dân tộc...

<b>b/ khoa học </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

Thập giới cơ hồn quốc ngữ văn: Tác phẩm được viết
với mục đích giáo huấn, mượn lời răn người chết (cô
hồn) để dạy người sống.

<i><b>? Các tác phẩm văn học tập trung phản ánh nội</b></i>
<i><b>dung gì ?</b></i>

Hs: trình bày theo sgk.

<i><b>? Thời Lê Sơ có những thành tựu khoa học nào tiêu</b></i>
<i><b>biểu ? </b></i>

HS : Nêu tên các thành tựu.

Lê Văn Hưu theo lệnh vua Trần Thái Tông biên soạn

bộ chính sử đầu tiên của nhà Trần mang tên <i>Đại Việt</i>
<i>sử ký</i>. Bộ sách này bao gồm 30 quyển. Dưới thời thuộc
Minh, nhiều cuốn sách có giá trị của Đại Việt đã bị nhà
Minh tịch thu mang về Trung Quốc, trong đó có <i>Đại</i>
<i>Việt sử ký</i> nên tác phẩm này về sau bị thất truyền.
Tuy nhiên, nội dung của <i>Đại Việt sử ký</i> cùng các lời
bình luận của Lê Văn Hưu về các sự kiện lịch sử đã
được nhà sử học Phan Phu Tiên ghi lại và dùng làm tư
liệu biên soạn bợ chính sử đầu tiên của nhà Lê dưới
triều vua Lê Nhân Tông vào năm 1455. Bộ <i>Đại Việt sử</i>
<i>ký</i> mới của Phan Phu Tiên bổ sung giai đoạn lịch sử từ
năm 1223 khi Trần Thái Tông lên ngôi đến năm 1427
khi quân Minh rút về nước sau chiến thắng của Lê Lợi.
Bộ sử của Phan Phu Tiên bao gồm 10 quyển với tên
gọi <i>Đại Việt sử ký tục biên</i>

<b>Những bản đồ cổ xưa nhất về Hoàng Sa, Trường Sa</b>
<b>phải kể đến “Hồng Đức bản đồ” được vẽ vào năm</b>
<b>Canh Tuất niên hiệu Hồng Đức thứ 21 (1490) dưới</b>
<b>triều đại vua Lê Thánh Tông trong đó Hoàng Sa,</b>
<b>Trường Sa được thể hiện với tên gọi chung là “Bãi</b>
<b>Cát Vàng”.</b>

 Cha ông ta ngày xưa đã có công lao lớn trong việc
đánh đuổi xâm lược, mở mang bờ cõi, đã để lại những
tư liệu quý cho con cháu mai sau. Chúng ta phải ra sức
học tập và bảo vệ lãnh thổ đất nước mình.

- Bản thảo thực vật toát yếu (Phan Phu Tiên)

Vua Lê Thánh Tông muốn thử tài của Vũ Hữu, nên đã
giao cho ông sửa chữa ba cửa Đoan Môn, Đại Hưng và
Đông Hoa của thành Thăng Long. Tuân lệnh, Vũ Hữu
dùng thước đo chiều cao, chiều dài, chiều rộng của các
cửa thành và tính ra số gạch đá, vật liệu phải dùng. Kết
quả là khi xây xong, đá không thừa một tấc, gạch
không thiếu một viên, quy mô các cửa thành được sửa
chữa không sai một ly, một tấc. Vua Lê Thánh Tơng
rất hài lịng đã ban chiếu khen thưởng Vũ Hữu.

- Địa lí: Dư địa chí, Hồng Đức bản
đồ..

- Y học: Bản thảo thực vật toát
yếu.

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

? Nghệ thuật sân khấu phát triển như thế nào ?
HS: trình bày theo sgk, Gv kết luận mở rộng:
Lương Thế Vinh đã biên soạn bộ “ Hí phường phả
lục” nêu nguyên tắc biểu diễn hát múa..

<i><b>Kiến trúc thời Lê cĩ những cơng trình tiêu biểu nào?</b></i>
<i><b>? Nghệ thuật điêu khắc có gì mới và tiêu biểu ?</b></i>
HS: trình bày theo sgk

Gv kết luận.

<b> ? </b><i><b>Vì sao quốc gia Đại Việt đạt được những thành</b></i>
<i><b>tựu trên ?</b></i>

HS: Sự quan tâm của nhà nước qua những chính
sách biện pháp, nhiều nhân tài được phát huy khả
năng, nhân dân Đại Việt thông minh, hiếu học và
đất nước thái bình .

Gv kết luận tồn nội dung

<b>c/ Nghệ thuật</b>

- Nghệ thuật sân khấu: được
phục hồi và nhanh chóng phát
triển.

- Nghệ thuật kiến trúc và điêu
khắc: đặc sắc.

<b> 4.4 / Tổng kết:</b>

? Nêu những dẫn chứng về thời Lê Sơ đã quan tâm coi trọng người tài
HS : Cho dựng lại Quốc tử giám ở kinh thành Thăng Long, mở nhiều trường
học ,mở khoa thi cho phép người nào có học thì đều được đi học

<i><b> ? Tác phẩm địa lý đại việt của Nguyễn Ttrãi có tên gọi là gì?</b></i>
a/ nhất thống dư địa chí b/ dư địa chí

c/ hồng đức bản đồ d/ an nam hình thăng đồ
? Vì sao quốc gia Đại Việt đạt được những thành tựu nói trên ?

HS : Sự quan tâm của nhà nước qua những chính sách biện pháp, nhiều
nhân tài được phát huy khả năng, nhân dân Đại Việt thơng minh, hiếu học và
đất nước thái bình .

 Gv nhận xét và kết luận tiết 3.
<b>4.5/ Hướng dẫn t ự học:</b>

<b>*Đối với tiết học này:</b>

<b> Học thuộc bài và xem lại nội dung bài học, trả lời câu hỏi cuối bài/101.</b>
+ Vào thời Lê Sơ nền văn học rất phát triển như thế nào ? Kể tên một số tác
phẩm tiêu biểu?

+Thời Lê Sơ có những thành tựu khoa học nào tiêu biểu ? Nội dung đã đạt
được là gì ?

- Hoàn thành các bài tập SBT.
<b>*Đối với tiết học tiếp theo:</b>

- Xem trước bài 20 “ Nước Đại Việt thời Lê Sơ” ( 1428-1527 ) phần
IV/102.

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

Câu1 Em hãy nêu tóm tắt về Tiểu sử Nguyễn Trãi , Ơâng đã có
đóng góp gì ?

5

</div>

<!--links-->
<a href=' />