Giáo án môn Ngữ văn 6 - Tuần 14 - Trường THCS Nguyễn Tri Phương

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Năm học 2009-2010 Trường THCS Nguyễn Tri Phương - Giáo án Ngữ văn 6 - Nguyễn Thị Tâm NGỮ VĂN 6 Tuaàn 14 BAØI 12, 13 Tieát 53:. KỂ CHUYỆN TƯỞNG TƯỢNG. Ngày soạn: 21/11/2009 I. Mục đích cần đạt: Giúp học sinh: -Hiểu sức tưởng tượng và vai trò của tưởng tượng trong tự sự. -Điểm lại một bài kể chuyện tưởng tượng đã học và phân tích vai trò của tưởng tượng trong moät soá baøi vaên. II. Các bước lên lớp: 1. OÅn ñònh: 2. Baøi cuõ: - Số từ là gì ? Đặt câu có số từ chỉ lượng. Lượng từ là gì ? Đặt câu có lượng từ chỉ ý nghĩa toàn thể. - Phân biệt số từ với danh từ chỉ đơn vị ? 3. Bài mới: Giới thiệu bài mới: Trong văn tự sự, ngoài kể chuyện đời thường, còn có kể chuyện tuởng tượng. Đây không phải là sao chép lại các câu chuyện tưởng tượng có sẵn trong sách mà là các câu chuyện do chính các em tự sáng tạo ra. Vậy thế nào là tưởng tượng sáng tạo? Các câu chuyện tưởng tượng phải có ý nghĩa như thế nào? Tiết học hôm nay sẽ giúp chúng ta hiểu được điều đó. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG - GV nhaéc laïi: Tưởng tượng ở đây không phải là sao chép, kể lại chuyện có sẵn trong sách mà phải biết dùng trí tưởng tượng để kể. HOẠT ĐỘNG 1: Hướng dẫn H hiểu thế nào là truyện tưởng tượng - Toùm taét truyeän “Chaân, Tay, Tai, Maét, Mieäng” Yêu cầu khi kể chú ý đến cốt truyện - Trong truyện người ta tưởng tượng những gì ? Các bộ phận của cơ thể người được tưởng tượng thành những nhân vaät rieâng bieät, goïi baèng baùc, coâ, caäu, laõo, moãi nhaân vaät coù nhaø rieâng. Chân, Tay, Tai, Mắt chống lại cái miệng. Cuối cùng hiểu ra thì hoà thuận như cũ. Truyện là hoàn toàn bịa đặt, không thể có được. Nó được kể như là một giả thiết để cuối cùng phải thừa nhận chân lý: cơ thể là một thể thống nhất, miệng có ăn thì các bộ phận khác mới khoẻ mạnh. - Ở đây, bịa đặt, tưởng tượng nhằm làm nổi bật một sự thật thông thường nào? Người ta trong xã hội phải nương tựa vào nhau, tách rời nhau là không thể tồn tại được (ý nghĩa của câu chuyện). - Tưởng tượng trong tự sự có phải tuỳ tiện không ? Không tuỳ tiện mà phải dựa vào lô- gíc tự nhiên. Tưởng tượng nhằm thể hiện một chủ đề, tức là khẳng định cái lô- gíc tự nhiên không thể thay đổi. -Theo em tưởng tượng là truyện như thế nào ? -Học sinh đọc ý 1 ghi nhớ trang 133. HOẠT ĐỘNG 2: Hướng dần H hiểu kể tưởng tượng là kể như thế nào? - Đọc truyện “Lục súc tranh công”. - Tóm tắt và chỉ ra những chi tiết, những sự việc tưởng tượng sáng Lop6.net. GHI BAÛNG I. Tìm hiểu chung về kể chuyện tưởng tượng: - Theá naøo laø truyeän tưởng tượng ? - Truyện tưởng tượng được kể như thế nào? * Học ghi nhớ trang 133..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Năm học 2009-2010 Trường THCS Nguyễn Tri Phương - Giáo án Ngữ văn 6 - Nguyễn Thị Tâm taïo trong caâu truyeän? II. Luyeän taäp - Baøi 1, 2, 3, 4 trang - Trong truyện trên, người ta tưởng tượng ra những gì ? 134. + Sáu con gia súc nói được tiếng người. + Chuùng keå coâng vaø keå khoå. -Sự tưởng tượng ấy dựa trên những sự thật nào ? Sự thật về cuộc sống và công việc của mỗi giống vật. -Tưởng tượng như vậy nhằm mục đích gì ? Nhằm thể hiện tư tưởng: các giống vật tuy khác nhau nhưng đều có ích cho người - không nên so bì nhau. -Truyện tưởng tượng được kể ra dựa trên cơ sở nào ? Nhằm mục đích gì? - Học sinh đọc ghi nhớ 2 trang 133. 4. Củng cố: Hướng dẫn học sinh làm bài tập. - Học sinh đọc văn bản: Giấc mơ trò chuyện với Lang Liêu t132 - Tóm tắt, tìm những chi tiết tưởng tượng, ý nghĩa của việc tưởng tượng? + Tưởng tượng giấc mơ được gặp Lang Liêu + Trong giaác mô Lang Lieâu ñi thaêm daân naáu baùnh chöng + Trò chuyện với Lang Liêu để hỏi về: Suy nghĩ của Lang Liêu khi làm bánh chưng (vì có tình với đồng ruộng, bản thân phải lao tâm suy nghĩ thì thần mới mách bảo)  YÙ nghóa: Giuùp chuùng ta hieåu saâu hôn veà truyeàn thuyeát Baùnh chöng, baùnh giaày. - Luyeän taäp: - Phân công từng tổ tìm ý, lập dàn bài cho các đề 1,2,3,4 trang 134. 5. Daën doø: Baøi cuõ: Học thuộc ghi nhớ SGK trang 133 Bài mới: + Ôn lại kiến thức về các loại truyện dân gian. + Naém noäi dung, yù nghóa truyeän. + So sánh truyền thuyết với cổ tích. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Năm học 2009-2010 Trường THCS Nguyễn Tri Phương - Giáo án Ngữ văn 6 - Nguyễn Thị Tâm Tieát 54:. OÂN TAÄP TRUYEÄN DAÂN GIAN. Ngày soạn: 21/11/2009 I. Mục đích cần đạt: Giúp học sinh: - Giúp học sinh nắm được đặc điểm của những truyện dân gian đã học. - Kể và hiểu được nội dung, ý nghĩa của các truyện. II. Các bước lên lớp: 1. OÅn ñònh: 2. Baøi cuõ: Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh. 3. Bài mới: Giới thiệu giờ ôn tập, ghi tựa bài TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HOẠT ĐỘNG 1: GV yêu cầu HS thực hiện đầy đủ các yêu caàu cuûa baøi hoïc. - Hãy kể tên những câu chuyện truyền thuyết đã học. (HS trả lời, GV ghi lên bảng) - Chúng ta đã được học những truyện cổ tích nào trong nước, những truyện nào của nước ngoài. - Theo em, sự giống nhau cơ bản giữa cổ tích và truyền thuyeát laø gì ? (HS trả lời, GV ghi lên bảng) - Sự ra đời của nhân vật nào trong caùc truyeän coå tích vaø truyeàn thuyeát mang tính thaàn kì. - Hãy dựa vào phần định nghĩa về truyền thuyết và cổ tích để chỉ ra những điều khác nhau cơ bản giữa hai thể loại này ? (HS thảo luận, trả lời, GV ghi leân baûng) - Haõy choïn moät truyeän truyeàn thuyết đã học để chỉ ra "cái lõi của sự thật lịch sử "để chứng minh cho sự thật lịch sử của truyeän. - Kể tên những truyện ngụ ngôn và truyện cười đã học.. GHI BAÛNG Câu 1: Kể tên những tác phẩm dân gian đã học và cho biết điều giống và khác nhau giữa các thể loại. 1. Truyeàn thuyeát: 2. Coå tích: - Con roàng chaùu tieân - Sọ Dừa - Baùnh chöng baùnh giaày - Thaïch Sanh - Thaùnh Gioùng - Em beù thoâng minh - Sôn Tinh, Thuyû Tinh - Caây buùt thaàn (Trung Quoác) - Sự tích Hồ Gươm - Ông lão đánh cá và con caù vaøng (Nga) Gioáng nhau: - Đều có yếu tố tưởng tượng, kì ảo. - Có nhiều chi tiết giống nhau: sự ra đời thần kì; tài năng phi thường của các nhân vật. Khaùc: Truyeàn thuyeát - Kể về các nhân vật và sự kiện lịch sử trong quá khứ. - Thể hiện thái độ và cách đánh giá của nhân dân đối với các nhân vật và sự kiện lịch sử. - Bên cạnh chất tưởng tượng kì ảo còn có "cái lõi của sự thật lịch sử". 3. Truyeän nguï ngoân - Ếch ngồi đáy giếng - Thaày boùi xem voi - Ñeo nhaïc cho meøo - Chaân, tay, tai, maét, mieäng. Lop6.net. Coå tích - Kể về cuộc đời, số phận cuûa moät soá kieåu nhaân vaät quen thuoäc. - Thể hiện ước mơ, niềm tin của nhân dân đối với caùi thieän, caùi aùc. - Giàu yếu tố hoang đường, tính tượng tượng bay bổng. 4. Truyện cười - Treo bieån - Lợn cưới, áo mới.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Năm học 2009-2010 Trường THCS Nguyễn Tri Phương - Giáo án Ngữ văn 6 - Nguyễn Thị Tâm Haõy cho bieát ñieåm gioáng nhau và khác nhau giữa truyện cười vaø truyeän nguï ngoân. - Haõy laáy moät truyeän trong truyeän nguï ngoân vaø moät trong truyện cười để chỉ ra yếu tố gây cười trong hai tác phẩm đó. - Em hieåu theá naøo laø caùch noùi boùng gioù ? Laáy moät truyeän nguï ngôn để làm sáùng tỏ điều này.. Giống: Đều có yếu tố gây cười Khaùc: Truyeän nguï ngoân - Mượn chuyện về loài vật, đồ vật hay chính con người để noùi boùng gioù chuyeän con người. - Nêu bài học đểâ nhằm khuyeân nhuû, raên daïy. Truyện cười - Kể về hiện tượng đáng cười trong cuộc sống. - Mua vui, pheâ phaùn, chaâm bieám.. 4. Cuûng coá - Em hãy chọn để kể lại một câu chuyện cười đã học. - Cho biết trong truyện em vừa kể nhằm châm biếm hay phê phán điều gì ? 5. Daën doø - Học những nội dung đã ôn tập. - Soạn kể câu 4/135. - Đọc lại các câu chuyện để tiết sau thi kể.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Năm học 2009-2010 Trường THCS Nguyễn Tri Phương - Giáo án Ngữ văn 6 - Nguyễn Thị Tâm Tieát 55:. OÂN TAÄP TRUYEÄN DAÂN GIAN (tieáp). Ngày soạn: 24/11/2009 I. Mục đích cần đạt: Giúp học sinh: - Giúp học sinh nắm được đặc điểm của những truyện dân gian đã học. - Kể và hiểu được nội dung, ý nghĩa của các truyện. II. Các bước lên lớp: 1. OÅn ñònh: 2. Baøi cuõ: - Tự chọn và kể lại một chuyện mà em yêu thích. - Nêu ý nghĩa của truyện mà em vừa kể. 3. Bài mới: Giới thiệu giờ ôn tập, ghi tựa bài CAÂU HOÛI TRUYEÀN THUYEÁT - Haõy neâu caùc - Laø truyeän keå ñaëc ñieåm tieâu veà caùc nhaân vaät biểu của các thể và sự kiện kịch loại truyện kể sử thời quá khứ. dân gian đã - Có nhiều chi học. (HS cần tiết tưởng tượng đọc phần đọc kì ảo. thêm để hiểu rõ - Có cơ sở lịch sử, cốt lõi sự thật hôn) - Các truyện lịch sử. Người keå, dân gian kể ra nhằm mục đích người nghe tin gì ? (GV caàn caâu chuyeän nhö yeâu caàu HS laáy laø coù thaät, duø các tác phẩm đã chuyện có những học để minh chi tiết tưởng hoạ các đặc tượng kì ảo. ñieåm treân cuûa - Theå hieän thaùi độ và cách đánh từng thể loại). - Caùc truyeän giaù cuûa nhaân daân dân gian thể đối với sự kiện vaø nhaân vaät lòch hieän ñieàu gì ? sử. - GV gọi HS đọc lại các khái niệm (định nghĩa) về các thể loại này ở trên lớp. - GV yêu cầu HS đọc lại tất cả các truyện dân gian ở nhà. Sa đó lên lớp yêu cầu HS kể lại một truyện tieâu bieåu.. GHI BAÛNG COÅ TÍCH NGUÏ NGOÂN - Laø truyeän keå về cuộc đời, số phaän cuûa moät soá kieåu nhaân vaät quen thuoäc (người mồ côi, người mang lốt xaáu xí). - Coù nhieàu chi tiết tưởng tượng kì aûo. Người keå, người nghe khoâng caâu chuyeän laø coù thaät. - Thể hiện ước mô, nieàm tin cuûa nhaân daân veà chieán thaéng cuoái cuøng cuûa leõ phaûi, cuûa caùi thieän.. - Mượn chuyện về loài vật, đồ vaät hay chính con người để nói boùng gioù chuyeän con người. - Coù yù nghóa aån duï, nguï yù. - Nêu bài học đểâ nhaèm khuyeân nhuû, raên daïy người ta trong cuoäc soáng.. TRUYEÄN CƯỜI - Kể về những hiện tượng đáng cười trong cuộc sống đẻ những hiện tượng này phôi baøy ra vaø người nghe (người đọc) phaùt hieän thaáy. - Coù yeáu toá gaây cười. - Nhaèm gaày cười, mua vui, pheâ phaùn, chaâm bieám những thoùi hö taät xaáu trong xã hội, từ đó hướng người ta tới cái tốt đẹp.. Câu 1/134. Hãy đọc và chép lại các định nghĩa về các thể loại: truyền thuyết; truyện cổ tích; truyện ngụ ngôn; truyện cười. Câu 2/135. Đọc lại các truyện dân gian trong SGK. Đọc thêm về: 1. Về truyền thuyết /135; 2. Veà truyeän coå tích/135 3. Veà truyeän nguï ngoân/ 135. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Năm học 2009-2010 Trường THCS Nguyễn Tri Phương - Giáo án Ngữ văn 6 - Nguyễn Thị Tâm - GV gọi HS đọc các phầnđọc thêm trong SGK/135. 4. Cuûng coá: - HS nhắc lại các nội dung đã ôn tập. - Kể lại một câu chuyện mà em yêu thích và nêu ý nghĩa của câu chuyện đó. 5. Daën doø: Baøi cuõ: - Học thuộc các khái niệm về các thể loại truyện dân gian. Bài mới: - Đọc và kể lại các truyện dân gian. - Soạn bài "Chỉ từ" và "Con hổ có nghĩa".. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Năm học 2009-2010 Trường THCS Nguyễn Tri Phương - Giáo án Ngữ văn 6 - Nguyễn Thị Tâm Tieát 56:. TRAÛ BAØI KIEÅM TRA TIEÁNG VIEÄT. Ngày soạn: 24/11/2009 I. Mục đích cần đạt: - Nhận xét và đánh giá kết quả làm bài của học sinh. - Sửa lỗi chính tả và bổ sung nội dung (nếu thiếu). II. Các bước lên lớp: 1. OÅn ñònh: 2. Baøi cuõ: - Số từ là gì ? Lượng từ là gì ? - Làm bài tập 3/129. Đặt câu có số từ chỉ số lượng và số từ chỉ thứ tự. 3. Bài mới 3.1. Đề bài (như tiết 46) 3.2. Nhaän xeùt a. Öu ñieåm: - Đa số học sinh biết cách làm bài, nắm được lí thuyết cũng như vận dụng vào làm bài tập. - Hiểu được từ là gì. cấu tạo của từ đơn và từ phức. - Nắm được nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ. - Nhớ và phân biệt được danh từ chỉ đơn vị và danh từ chỉ sự vật. Nhận ra được các lỗi về dùng từ. b. Nhược điểm: - Moät soá baøi laøm coøn chöa caån thaän, trình baøy caåu thaû vaø sai loãi chính taû. - Một số bài còn chưa phân biệt được nghĩa gốc và nghĩa chuyển. Chưa phát hiện được các từ dùng sai và các viết hoa danh từ riêng. 4. Cuûng coá: - Đọc một số bài đạt kết quả cao để biểu dương. - nêu một số bài làm chưa tốt để học sinh cố gắng. - sửa một số lỗi chính tả mà học sinh mắc phải. 5. Daën doø: Đọc bài "Chỉ từ" và trả lời câu hỏi - Chỉ từ là gì ? - Hoạt động của chỉ từ trong câu ? - Laøm baøi taäp 1, 2 trang 138.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span>