Giáo án dạy Ngữ văn 8 tiết 82: Câu cầu khiến

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn : 1 / 2 / 05 Tieát 82. I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT Giuùp HS : -- Hiểu rõ đặc điểm hình thức của câu cầu khiến. Phân biệt câu cầu khiến với các kiểu câu khác . -- Nắm vững chức năng của câu cầu khiến. Biết sử dụng câu cầu khiến phù hợp với tình huống giao tieáp. II. CHUAÅN BÒ : GV : Đọc SGK, sách tham khảo, soạn giáo án HS : Đọc sách, chuẩn bị bài tập III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. OÅN ÑÒNH (1) Kieåm tra só soá, taùc phong HS 2. KIEÅM TRA (7) ? Có phải bất cứ lúc nào câu nghi vấn cũng dùng để hỏi không ? Cho ví dụ ? Baøi taäp 3, 4 / SGK / 24 3. BAØI MỚI TL HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG HS KIẾN THỨC HOẠT ĐỘNG 1 I. ÑAËC ÑIEÅM HÌNH 14 HOẠT ĐỘNG 1 THỨC VAØ CHỨC + Duøng baûng phuï  Đọc ví dụ NAÊNG + Yêu cầu HS đọc ví dụ  Trả lời ? Trong những đoạn trích trên, câu -- Các câu : “ Thôi đừng lo lắng” ; “ Cứ về đi” ; “ Đi thôi Caâu caàu khieán : nào là câu cầu khiến ? Dựa vào con” là những câu cầu khiến. Thôi đừng lo lắng. đâu em biết đó là câu cầu khiến ? -- Vì có các từ cầu khiến như :  khuyên bảo a) OÂng laõo chaøo con caù vaø noùi : Cứ về đi. đừng, đi , thôi. -- Mụ vợ tôi lại nổi cơn điên rồi. o -- Chức năng :  yeâu caàu Noù k muoán laøm baø nhaát phaåm phu nhân nữa, nó muốn làm bà nữ Ñi thoâi con. Thôi đừng lo lắng hoàng.  yeâu caàu  khuyeân baûo Con cá trả lời : Cứ về đi . -- Thôi đừng lo lắng. Cứ về đi. Trời  yêu cầu  Có những từ cầu phù hộ lão. Mụ già sẽ là nữ hoàng. Đi thôi con . khiến : hãy, đừng, chớ, b) Tôi khóc nấc lên. Mẹ tôi từ ñi, thoâi, naøo ….  yeâu caàu ngoài đi vào. Mẹ vuốt tóc tôi và nheï nhaøng daét tay em Thuûy : -- Ñi thoâi con. ? Câu cầu khiến trong những đoạn  Có ngữ điệu cầu trích trên dùng để làm gì ? khieán . + Gọi HS đọc các ví dụ / SGK  Đọc theo y/ cầu + GV đọc lại đúng ngữ điệu a) – Anh làm gì đấy ?  Trả lời  Khi viết thường kết -- Mở cửa. Hôm nay trời nóng quá. -- Cách đọc câu “ Mở cửa” ở thuùc baèng daáu chaám. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> 21. b) Ñang ngoài vieát thö, toâi boãng nghe tiếng ai đó vọng vào : -- Mở cửa !. 2 ví duï treân khaùc nhau.. ? Cách đọc câu “Mở cửa” trong câu (b) có khác với cách đọc câu “Mở cửa” trong câu (a) ko ? ? Chức năng của mỗi câu ntnào ? CHOÁT : Câu “Mở cửa” trong ví dụ (a) dùng để trả lời câu hỏi . Đo ùlà câu trần thuaät. Câu “Mở cửa” trong ví dụ (b) dùng để đề nghị, ra lệnh . Đó là câu cầu khieán. + Hệ thống hoá kiến thức ? Đặc điểm và hình thức chính của caâu caàu khieán ? HOẠT ĐỘNG 2 Baøi taäp 1 + Gọi HS đọc các ví dụ SGK. -- Caâu (a)  Mở cửa là câu trần thuật . -- Caâu (b)  Mở cửa là câu cầu khiến. Đọc câu (b) nhấn mạnh giọng hôn.. ? Dựa vào đặc điểm hình thức nào cho biết đó là câu cầu khiến ?. a) Có từ “hãy” b) Có từ “đi” c) Có từ “ đừng”. ? Nhận xét về chủ ngữ trong những câu trên , thử thêm, bớt hoặc thay đổi chủ ngữ xem ý nghĩa của các câu trên thay đổi ntnào ? NAÂNG CAO Có thể thêm, bớt hoặc thay đổi chủ ngữ của các câu trên, nhưng có thể sẽ làm thay đổi ý nghĩa của câu. Ví dụ câu (b) nếu bỏ chủ ngữ, ý nghóa caàu khieán seõ maïnh hôn, caâu sẽ kém lịch sự hơn. Câu (c), nếu thay chủ ngữ, sẽ làm cho câu thay đổi ý nghĩa, vì trong số những người tiếp nhận lời đề nghị sẽ ko có người nói. Baøi taäp 2 + Gọi HS đọc các ví dụ ? Caâu naøo laø caâu caàu khieán ?. than.  Neáu yù caàu khieán ko được nhấn mạnh thì có theå keát thuùc baèng daáu chaám..  Dựa vào SGK để phát bieåu.. GHI NHỚ/ SGK. HOẠT ĐỘNG 2  Đọc  Trả lời. II. LUYEÄN TAÄP Baøi 1 a) Haõy laáy gaïo laøm baùnh maø leã Tieân vöông. b) Ông giáo hút trước ñi. c) Nay chúng ta đừng làm gì nữa, thử xem laõo Mieäng coù soáng đựơc không .  Thêm, bớt chủ ngữ : a) Con haõy laáy gaïo laøm baùnh maø leã Tieân vöông.  ko thay đổi ý nghĩa b) Hút trước đi.  kém lịch sự hơn. c) Nay các anh đừng làm gì nữa ….  Thay đổi ý nghĩa cuûa caâu.. -- Trong câu (a) vắng chủ ngữ, dựa vào ngữ cảnh thì đó laøLang Lieâu. Neáu theâm vaøo chủ ngữ, câu sẽ rõ ý nghĩa hơn -- câu (b) , chủ ngữ là “ông giáo”, nếu bớt chủ ngữ, câu sẽ kém lịch sự hơn. -- câu (c) nếu thay đổi chủ ngữ, sẽ thay đổi ý nghĩa cơ baûn cuûa caâu ..  Đọc ví dụ  Trả lời Caâu caàu khieán :. Lop8.net. Baøi taäp 2 Caâu caàu khieán a) Thoâi im caùi ñieäu.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> ? Nhận xét sự khác nhau về hình thức biểu hiện ý nghĩa cầu khiến giữa những câu đó ? Nâng cao : Có 1 xu hướng đáng chú ý : độ dài của câu cầu khiến thường tỉ lệ nghịch với sự nhấn mạnh ý nghĩa cầu khieán, caâu caøng ngaén thì yù nghóa caàu khieán caøng maïnh. Baøi 3 : So sánh hình thức và ý nghĩa của 2 câu sau : a) Hãy cố ngồi dậy húp ít cháo cho đỡ xoùt ruoät ! b) Thaày em haõy coá ngoài daäy huùp ít chaùo cho đỡ xót ruột.. (2). a) Thoâi, im caùi ñieäu möa daàm suøi suït aáy ñi. b) Các em đừng khóc. c) Ñöa tay cho toâi mau ! Caàm laáy tay toâi naøy !  Tự phát biểu. möa daàm suøi suït aáy ñi.  vắng chủ ngữ, có từ caàu khieán “ñi” b) Các em đừng khóc.  Có từ cầu khiến “đừng” c) Ñöa tay cho toâi mau!Caàm laáy tay toâi naøy !  ko có từ cầu khiến.  Thaûo luaän nhoùm  Hướng phát biểu -- Câu (a) vắng chủ ngữ -- Câu (b) có chủ ngữ, ý caàu khieán nheï hôn, theå hieän roõ hôn t. caûm cuûa ng` nói đ/v người nghe.. Baøi taäp 3 : So saùnh a) Haõy coá ngoài daäy húp ít cháo cho đỡ xót ruoät !  vắng chủ ngữ. b) Thaày em haõy coá ngoài dậy húp ít cháo cho đỡ xoùt ruoät.  có chủ ngữ, ý cầu khieán nheï hôn, theå hieän roõ hôn t.caûm.. HƯỚNG DẪN HỌC TẬP + Học bài , nắm vững kiến thức và chức năng của câu cầu khiến. + Baøi taäp 4, 5 / SGK / 32 + Chuaån bò baøi Caâu caûm thaùn RUÙT KINH NGHIEÄM. ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................ Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>