Bài 26. Cơ cấu nền kinh tế

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (296.01 KB, 12 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

---Chương VI:

c¬

cÊu nỊn kinh

tÕ

Tiết 29 - Bài 26:

c¬

cÊu nỊn kinh tÕ

Ngày soạn: 05 - 12

-2008.

Ngày dạy: 09 - 12 - 2008

MÔN HỌC:

ĐỊA LÝ

Tiết theo PPCT:

29

Lớp:

Lớp 10 THPT Ban cơ bản.

Loại bài:

Lý thuyết.

Trọng tâm bài học:

Đặc điểm:

Bài giảng có sự hỗ trợ của

CNTT.

BÀI DẠY:

Chương VI:

c¬

cÊu nỊn kinh

tÕ

Bài 26:

c¬ cÊu nỊn

kinh tÕ

I/ Mục tiêu bài học:

Sau bài học, HS cần:

1. Kiến thức:

- Biết được các loại nguồn

lực và vai trò của chúng đối

với sự phát triển kinh tế

-xã hội.

- Hiểu được khái niệm cơ

cấu kinh tế và các bộ phận

hợp thành cơ cấu kinh tế.

2. Kỹ năng:

- Rèn luyện kĩ năng quan

sát, phân tích và nhận xét

sơ đồ, bảng số liệu về

nguồn lực phát triển kinh tế

và cơ cấu kinh tế.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

---kinh tế theo ngành, vẽ biểu

đồ thể hiện cơ cấu ngành

kinh tế của các nhóm nước.

3. Thái độ, hành vi:

Nhận thức được các nguồn

lực để phát triển kinh tế và

cơ cấu kinh tế của Việt

Nam và địa phương, để từ

đó có những cố gắng trong

học tập nhằm phục vụ sự

nghiệp phát triển đất nước

sau này.

II/ Phương tiện dạy học

cần thiết

:

III/ Chuẩn bị của GV và

HS:

IV/ Trọng tâm bài:

- Sơ đồ nguồn lực và sơ đồ

cơ cấu nền kinh tế trong

sgk.

- Biểu đồ cơ cấu và sự

chuyển dịch cơ cấu kinh tế

(vẽ theo bảng số liệu 26

trang 101 sgk).

- Máy tính và máy chiếu

multimedia projector.

* Giáo viên:

- Sơ đồ nguồn lực và sơ đồ

cơ cấu nền kinh tế trong

sgk.

- Biểu đồ cơ cấu và sự

chuyển dịch cơ cấu kinh tế

(vẽ theo bảng số liệu 26

trang 101 sgk.

- Máy tính và máy chiếu.

* Học sinh:

- Đọc trước bài ở nhà.

- Các nguồn lực và vai trò

của các nguồn lực đối với

việc phát triển kinh tế xã

hội.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

---kinh tế và các khía cạnh

của cơ cấu kinh tế.

TIẾN TRÌNH BÀI

HỌC

MỞ BÀI:

Slide 2

Giáo viên mở bài

bằng cách đưa ra một số

câu hỏi định hướng nội

dung bài học như: Nguồn

lực để phát triển kinh tế là

gì? có những loại nguồn lực

nào? vai trò của chúng ra

sao?; Cơ cấu nền kinh tế là

gì? cơ cấu nền kinh tế bao

gồm những bộ phận nào?

đó là những nội dung được

tìm hiểu trong bài học ngày

hơm nay.

CÁC HOẠT ĐỘNG

CHÍNH

Hoạt động 1: Tìm hiểu về

các nguồn lực phát triển

kinh tế và khái niệm nguồn

lực phát triển kinh tế.

* Hình thức: Hoạt động cả

lớp.

* Yêu cầu: Thông qua các câu

hỏi gợi mở, GV giúp HS tự

tìm hiểu các cách phân loại

nguồn lực.

Bước 1:

- GV: Có thể phân loại nguồn

lực dựa vào nguồn gốc hoặc

phạm vi lãnh thổ. Vậy theo

em, dựa vào nguồn gốc nguồn

SLIDE

TRÌNH DIỄN,

Slide 3

Slide 4

NỘI DUNG

I. Các nguồn lực để phát

triển kinh tế.

1. Các nguồn lực.

* Căn cứ vào nguồn gốc:

- Vị trí địa lí.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

---lực có thể được chia ra các

loại nào?

- HS: Quan sát sơ đồ trang 99

sgk để nêu được các nguồn

lực phân theo nguồn gốc.

- Sau khi học sinh trình bày,

GV trình chiếu sơ đồ phân

loại nguồn lực căn cứ vào

nguồn gốc.

Bước 2:

- GV đặt câu hỏi: Theo em,

căn cứ vào phạm vi lãnh thổ

có thể chia ra các nguồn lực

nào?

- HS dựa vào sách giáo khoa

trang 100 để trả lời câu hỏi.

- GV nói thêm về nguồn lực

bên trong và nguồn lực bên

ngoài.

(- Nguồn lực bên trong - nội lực:
bao gồm các nguồn lực tự nhiên,
nhân văn, hệ thống tài sản quốc
gia, đường lối chính sách đang
được khai thác;

- Nguồn lực bên ngoài - ngoại lực:
Bao gồm KHKT&CN, nguồn vốn,
kinh nghiệm tổ chức và quan lí sản
xuất và kinh doanh …từ nước
ngoài)

Bước 3:

- GV hỏi: Vậy dựa vào cách

phân loại các nguồn lực và

sgk em hãy cho biết nguồn

Slide 5

Slide 6

* Căn cứ vào phạm vi lãnh

thổ:

- Nguồn lực trong nước

- Nguồn lực nước ngoài.

2. Khái niệm nguồn lực phát

triển kinh tế.

Nguồn lực là tổng thể vị trí

địa lí, các nguồn TNTN, hệ

thống tài sản quốc gia, nguồn

nhân lực, đường lối chính

sách, vốn và thị trường… ở cả

trong nước và ngoài nước có

thể được khai thác nhằm phục

vụ cho việc phát triển kinh tế

xã hội.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

---lực phát triển kinh tế là gì?

- HS nêu khái niệm nguồn lực

như trong phần 1 trang 99

sgk. GV nhắc lại.

GV nhấn mạnh thêm:

Đối với nước ta, Đảng và Nhà
nước chủ trương huy động mọi
nguồn lực cần thiết để thực hiện
thành công sự nghiệp CNH,
HĐH đất nước. Đó là kết hợp
sức mạnh dân tộc với sức mạnh
thời đại; kết hợp nội lực với
ngoại lực, trong đó phát huy cao
độ nội lực đồng thời tranh thủ
nguồn lực từ bên ngoài và chủ
động hội nhập kinh tế quốc tế.

Hoạt động 2: Tìm hiểu vai

trị của các nguồn lực đối

với việc phát triển kinh tế.

-

GV yêu cầu HS lấy ví dụ:

thơng thường, để xây dựng 1

ngơi nhà tối thiểu cần phải có

gì?

HS trả lời, GV kết luận

(Đất,
VLXD và người xây dựng là
những yếu tố tối thiểu phải có.
Ba yếu tố cơ bản này được gọi
là nguồn lực để XD ngơi nhà.
Rõ ràng khơng thể có ngơi nhà

nếu thiếu các nguồn lực này.
Nền kinh tế của 1 quốc gia cũng
vậy, không thể phát triển nếu
khơng có nguồn lực. Vậy nguồn
lực có vai trị gì?)

* Hình thức: Hoạt động nhóm

nhỏ

* Mục tiêu: HS hiểu được vai

trị của nguồn lực đối với phát

triển kinh tế.

* Yêu cầu: GV chia lớp thành

3 nhóm, cùng tìm hiểu nội

dung sgk và những hiểu biết

của bản thân nêu vai trò của

các nguồn lực và trả lời câu

Slide 7, 8

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

---hỏi trong phiếu học tập.

- Các nhóm làm việc khoảng

5 phút, đại diện các nhóm

trình bày. GV nhận xét và kết

luận.

GV nhấn mạnh thêm:

- Nguồn lực tự nhiên trong đó

Slide 10

trong việc trao đổi, tiếp cận

giữa các vùng, các quốc gia.

- Nguồn lực tự nhiên là cơ sở

tự nhiên cần thiết cho quá

trình sản xuất.

- Nguồn lực KT - XH tạo cơ

sở cho việc lựa chọn chiến

lược phát triển kinh tế.

II. Cơ cấu nền kinh tế

1. Khái niệm

Cơ cấu kinh tế là tổng thể các

ngành, lĩnh vực, bộ phận kinh

tế, có quan hệ hữu cơ tương

đối ổn định hợp thành.

Phiếu học tập 3

1. Điền tiếp vào chỗ….. để thấy được vai trò của
nguồn lực KT-XH đối với phát triển kinh tế:

* Nguồn lực KT – XH:

2. Trả lời câu hỏi: Đặc điểm dân số đơng, nguồn
lao động dồi dào có ý nghĩa gì đối với việc phát
triển kinh tế ở nước ta.

………
………
………

..
………

Phiếu học tập 2

1. Điền tiếp vào chỗ….. để thấy được vai trò của
nguồn lực tự nhiên đối với phát triển kinh tế:

* Nguồn lực tự nhiên:………
2. Trả lời câu hỏi: Nước ta có tài ngun khống
sản phong phú, đa dạng, điều này có ý nghĩa gì
đối với việc phát triển kinh tế.

………
………
………
………

Phiếu học tập 1

1. Điền tiếp vào chỗ….. để thấy được vai trò của

nguồn lực vị trí địa lí đối với phát triển kinh tế:

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

---bao gồm cả TNTN là một trong

những nguồn lực cơ bản để phát
triển KT-XH. Tuy nhiên đó là
điều kiện cần nhưng chưa đủ.
TNTN chỉ thực sự trở thành sức
mạnh khi nó được khai thác có
hiệu quả và bền vững. Có những
nước có rất nhiều hạn chế về
TNTN song vẫn là cường quốc
KT hàng đầu thế giới mà Nhật
Bản là ví dụ điển hình. Việt Nam
là nước “Rừng vàng, biển bạc,
đất phì nhiêu, TNTN phong phú,
đa dạng” nhưng tại sao dân ta
còn nghèo, nền kinh tế ta vẫn
được xếp vào nhóm những nước
nghèo trên TG => do trình độ
lao động và KHKT của nước ta
vẫn phát triển ở trình độ thấp

- GV hỏi HS: Theo em trong

các nguồn lực trên thì nguồn

lực nào đóng vai trị quan

trọng nhất trong việc phát

triển kinh tế xã hội của 1 quốc

gia.

- Sau khi HS trả lời, GV nhận

xét và nhấn mạnh:

Mỗi nguồn
lực có vai trò nhất định trong
việc phát triển KT-XH. Nói cách
khác, các nguồn lực khác nhau
thì vai trị của chúng cũng khác
nhau. Trong các nguồn lực đó,
suy cho cùng nguồn lực con
người có ý nghĩa quyết định.
Con người bằng lao động không
chỉ tạo nên của cải vật chất mà
còn sáng tạo nên KHKT và CN
đưa chúng vào SX, con người
tạo nên cả cung và cầu cho nền
KT.

Bất kì một quốc gia nào
muốn nền kinh tế phát triển, dân
giàu, nước mạnh đều phải trông
cậy vào nguồn lực. Vì vậy có thể
coi, nguồn lực là tiền đề không
thể thay thế được đế phát triển

Slide 11, 12

Slide 13

2. Các bộ phận hợp thành

cơ cấu kinh tế.

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

---KT-XH của mỗi quốc gia. Vấn
đề là nguồn lực đó được khai
thác như thế nào đế phát huy tối
đa các thế mạnh và giảm thiểu
các hạn chế nhằm thực hiện có
hiệu quả chiến lược phát triển
KT-XH mà quốc gia đó đặt ra.

Hoạt động 3: Tìm hiểu khái

niệm cơ cấu ngành kinh tế

và các bộ phận hợp thành

cơ cấu nền kinh tế.

* Hình thức hoạt động: Cả lớp

* Mục tiêu: HS hiểu được

khái niệm cơ cấu ngành kinh

tế, các bộ phận hợp thành cơ

cấu nền kinh tế.

Bước 1:

- GV nêu khái niệm cơ cấu

ngành kinh tế và giải thích

bằng cách lấy ví dụ về mối

quan hệ tác động qua lại giữa

ngành NN và CN.

- GV yêu cầu HS dựa vào sgk

nêu nội dung chủ yếu của cơ

cấu kinh tế.

Bước 2:

GV yêu cầu HS nêu các bộ

phận hợp thành cơ cấu nền

kinh tế.

- HS trình bày xong, GV nhận

xét và trình chiếu sơ đồ về các

bộ phận hợp thành cơ cấu nền

kinh tế.

Slide 14

Slide 15

* Cơ cấu thành phần kinh tế:

Được hình thành dựa trên chế

độ sở hữu, bao gồm nhiều

thành phần kinh tế có tác

động qua lại với nhau.

* Cơ cấu lãnh thổ kinh tế.

- Là sản phẩm của q trình

phân cơng lao động theo lãnh

thổ.

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

---vào bảng 26, kết hợp với biểu

đồ đã vẽ được GV trình chiếu

trên màn hình nhận xét về sự

chuyển dịch cơ cấu kinh tế

theo ngành của thế giới, của

các nước PT, ĐPT và Việt

Nam.

* Yêu cầu HS nêu được:

- Trong cơ cấu ngành kinh tế
của các nước PT, DV chiếm tỉ
trọng rất lớn, NN chiếm tỉ trọng
rất nhỏ và đang chuyển dịch
theo xu hướng giảm tỉ trọng của
NN, CN - XD và tăng tỉ trọng
của DV.

- Trong cơ cấu ngành kinh tế
của các nước ĐPT, CN - XD,
DV chiếm tỉ trọng lớn nhất xong
còn phát triển ở trình độ thấp,
NN đóng vai trò quan trọng
trong nền kinh tế và đang
chuyển dịch theo hướng giảm tỉ
trọng của NN, tăng tỉ trọng CN
– XD và DV.

- Việt Nam: Như các nước đang
phát triển nhưng ở nước ta đang
trong quá trình CNH, HĐH đất
nước nên tỉ trọng CN tăng
nhanh.

Bước 4:

- GV hỏi cơ cấu thành phần kinh
tế được hình thành dựa trên cơ
sở nào?

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

---kinh tế đó trong cơ cấu GDP
thay đổi ra sao?

- HS phân tích bảng và trình

bày.

- GV nhấn mạnh: Ở

nước ta

là trong thời kì CNH, HĐH,

chủ trương phát triển nền

kinh tế hàng hoá nhiều thành

phần theo định hướng XHCN

dưới sự quản lí của nhà nước,

trong đó khu vực kinh tế nhà

nước đóng vai trò là nền

tảng. Trong thời kì mở cửa

hội nhập với nền kinh tế khu

vực và thế giới thì tỉ trọng

khu vực kinh tế có vốn đầu tư

nước ngồi tăng nhanh.

Bước 5:

- Người ta dựa vào đâu để

phân chia cơ cấu lãnh thổ

kinh tế ?

- HS trình bày, GV nhận xét,

kết luận.

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

--- GV nhắc lại những nội dung

chính của bài mà học sinh cần

nắm được.

Bài tập về nhà

: Học bài và

làm bài tập, trả lời câu hỏi

trang 102. GV hướng dẫn học

sinh làm bài tập 2 trang 102:

Dặn dị:

Chuẩn bị Bài mới:

Đọc và tìm hiểu trước bài 27:

Vai trò, đặc điểm, các nhân

tố ảnh hưởng đến sự phát

triển và phân bố nông nghiệp.

Một số hình thức tổ chức lãnh

thổ cơng nghiệp.

Thơng tin về ý tưởng

xây dựng bài dạy:

Kiến thức

:

- Thông qua việc hướng

dẫn học sinh khai thác nội

dung sgk, phân tích các sơ

đồ, bảng số liệu có trong

bài học và biểu, học sinh có

thể nắm được các nguồn

lực và vai trò của các

nguồn lực đối với việc phát

triển kinh tế xã hội; ; Khái

niệm cơ cấu ngành kinh tế

và các khía cạnh của cơ cấu

kinh tế.

Phương pháp:

- Phương pháp đàm thoại

gợi mở.

- Phương pháp thảo luận

nhóm.

Bài tập rèn kỹ năng cho

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

---B

ài 26 - Tiết 29: CƠ

CẤU NỀN KINH TẾ -

Tháng 12/2008

Ngi

son:

nguyễn văn

doanh.

Đơn vị:

Trêng PT cÊp 2 -3 Tân Sơn.

a ch:

Lục Ngạn, Bắc Giang.

E.mail:

in thoi:

CQ: 0240 792

082 -NR:

-D

§

: 0982.120.083

Thơng tin phản hồi phiếu học tập.

---Tháng 12 - 2008

Phiếu học tập 3

Phiếu học tập 2 (nhóm 2)

2. Nguồn lực tự nhiên là cơ sở tự nhiên cần

thiết cho quá trình sản xuất.

2. Trả lời câu hỏi:

Tạo điều kiện cho phát triển kinh tế đặc

biệt sản xuất công nghiệp (các ngành cơng

nghiệp khai thác và chế biến khống sản).

Phiếu học tập 1 (Nhóm 1)

1. Vị trí địa lí: Tạo điều kiện thuận lợi hay

gây khó khăn trong việc trao đổi, tiếp cận

giữa các vùng, các quốc gia.

2. Trả lời câu hỏi:

- Thuận lợi cho giao lưu buôn bán với các

nước trong khu vực.

- Khó khăn: Nằm trong vùng có nhiều thiên

tai do thời tiết, khí hậu diễn biến thất thường

</div>

Bài 26. Cơ cấu nền kinh tế

<b>---Chương VI: </b>

c¬

cÊu nỊn kinh

tÕ

<b>Tiết 29 - Bài 26: </b>

<b>c¬ </b>

<b>cÊu nỊn kinh tÕ</b>

<i>Ngày soạn: 05 - 12 </i>

<i>-2008.</i>

<i>Ngày dạy: 09 - 12 - 2008</i>

<b>MÔN HỌC:</b>

<b><sub>ĐỊA LÝ </sub></b>

<b>Tiết theo PPCT:</b>

<b><sub>29</sub></b>

<b>Lớp:</b>

Lớp 10 THPT Ban cơ bản.

<b>Loại bài: </b>

Lý thuyết.

<b>Trọng tâm bài học: </b>

<b>Đặc điểm:</b>

Bài giảng có sự hỗ trợ của

CNTT.

<b>BÀI DẠY:</b>

<b><sub>Chương VI: </sub></b>

<sub>c¬ </sub>

cÊu nỊn kinh

tÕ

<b>Bài 26: </b>

<b>c¬ cÊu nỊn</b>

<b>kinh tÕ</b>

<b>I/ Mục tiêu bài học:</b>

<i>Sau bài học, HS cần:</i>

1. Kiến thức:

- Biết được các loại nguồn

lực và vai trò của chúng đối

với sự phát triển kinh tế

-xã hội.

- Hiểu được khái niệm cơ

cấu kinh tế và các bộ phận

hợp thành cơ cấu kinh tế.

2. Kỹ năng:

- Rèn luyện kĩ năng quan

sát, phân tích và nhận xét

sơ đồ, bảng số liệu về

nguồn lực phát triển kinh tế

và cơ cấu kinh tế.

---kinh tế theo ngành, vẽ biểu

đồ thể hiện cơ cấu ngành

kinh tế của các nhóm nước.

3. Thái độ, hành vi:

Nhận thức được các nguồn

lực để phát triển kinh tế và

cơ cấu kinh tế của Việt

Nam và địa phương, để từ

đó có những cố gắng trong

học tập nhằm phục vụ sự

nghiệp phát triển đất nước

sau này.

<b>II/ Phương tiện dạy học </b>

<b>cần thiết</b>

:

<b>III/ Chuẩn bị của GV và </b>

<b>HS:</b>

<b>IV/ Trọng tâm bài:</b>

- Sơ đồ nguồn lực và sơ đồ

cơ cấu nền kinh tế trong

sgk.

- Biểu đồ cơ cấu và sự

chuyển dịch cơ cấu kinh tế

(vẽ theo bảng số liệu 26

trang 101 sgk).

- Máy tính và máy chiếu

multimedia projector.

* Giáo viên:

- Sơ đồ nguồn lực và sơ đồ

cơ cấu nền kinh tế trong

sgk.

- Biểu đồ cơ cấu và sự

chuyển dịch cơ cấu kinh tế